Marja van Embden, Emelie Hutter, Marijke Linnebank en Ruud Worm

januari 2013 VAN DE REDACTIE Als eerste wensen we alle koorleden een voorspoedig en muzikaal nieuw jaar! De redactie heeft er weer zin in en hoopt op veel inspiratie en ingezonden bijdragen. Het bestuur en de commissies wensen we opnieuw veel energie toe om op de ingeslagen weg door te gaan en met hun enthousiasme ons koor een nieuw élan te geven. We hopen dat 2013 ons financieel een zetje in de rug zal geven door de crowdfunding. En dat de uitvoering van I Lombardi mede door het begeleidende stripverhaal een fantastische belevenis zal worden voor koor en publiek. De maand december bood veel mooie kerstconcerten, ik heb ervan genoten. En nu gaan we de komende weken hard werken aan de I Lombardi. We wensen Steven veel succes met deze eerste volledige opera-uitvoering met koor, orkest en solisten. De Notenkraker is deze keer wat minder omvangrijk. Dat stimuleert wellicht hem van begin tot einde te lezen? We danken Corry de Loor en Hanna van Rooijen hartelijk voor hun bijdragen. Marja van Embden, Emelie Hutter, Marijke Linnebank en Ruud Worm Inhoud - Van de redactie Marijke - Van het bestuur Johan - Even voorstellen Hanna van Rooijen (2 e sopraan) - Solisten I Lombardi Emelie - Artikel in krant over onze strip AD Stad & Regio Utrecht - Bis! Bis! Opera Per Tutti! Marijke - OperaUtrecht in het Pianolamuseum Marijke - Kerstconcert Zoetermeers Mannenkoor Marijke - Opera-ervaringen Marja - Uittips Marja - Archiefstof (vooral niet missen! - red.) Corry de Loor 16 januari 2013 Notenkraker blad 1 van 13

VAN HET BESTUUR Wij wensen u allen een gezond, gelukkig en muzikaal 2013. In de loop van het jaar 2012 is de met grote meerderheid aangenomen beleidsvisie en structuurwijziging, in gang gezet. De zangcoaching, gegeven door Tania van Raai is door de leden goed ontvangen, evenals de ½ uur repetities voor de mannen die door Eric Noya met enthousiasme en deskundigheid zijn begeleid. De repetitietijden zijn als proef aangepast. Daar is onlangs in het bestuur over gesproken. Besloten is dat we starten om 19.45 uur met inzingen en van 20-22 uur repetitie hebben. De voorbereidingen van de opera I Lombardi zijn in volle gang. De bekende striptekenaar Arjan Wilschut is bezig om een stripverhaal te maken voor deze opera, dat op 14 april een wereldpremière gaat krijgen in theater Vredenburg. Door het team van Kas is een promotiefilm gemaakt, met beelden van ons concert van de Cavalleria Rusticana met de strip van Graig Russell. Dit is voor de crowdfunding campagne om het stripverhaal van Arjan Wilschut te financieren, zoals een ieder inmiddels bekend is. Kas heeft zich in deze film met succes, geprofileerd als een professionele presentator. Door Ruud Bos zijn diverse fondsen aangeschreven. Het resultaat hiervan is tot op heden een opbrengst van 8.250. Het streefbedrag voor de crowdfunding is 4.000. De teller staat daar nu op 48% van het streefbedrag met nog 60 dagen te gaan, ook dat ziet er positief uit. Goede voorbereiding is het halve werk, dat is nu maar weer eens gebleken. Het een en ander is door het bestuur breed in de media uitgezet en de reacties zijn er dan ook naar. Zowel Radio als TV Utrecht besteedden aandacht aan het project, maar ook Radio 4, het AD-Utrechts Nieuwsblad, Brava TV en een aantal stripsites. De PR-commissie heeft uitstekend werk gedaan met betrekking tot fondsverwerving en crowdfunding, waarvoor onze hartelijke dank. Het Utrechts Operakoor heeft haar nek behoorlijk uitgestoken, gezien de totale kosten van het gehele I Lombardi project. Wij hebben er alle vertrouwen in dat het gehele project zal slagen en dat de leden zich voor de volle 100% in zullen zetten met betrekking tot de kaartverkoop. Er staat nog een aantal optredens gepland, waarvoor we dringend jullie medewerking vragen. Het UOK zal haar medewerking verlenen aan de Culturele Zondag op zondag 3 maart. Met Francis van Broekhuizen geven we dan twee korte promotieconcerten voor I Lombardi in de Bijenkorf in Utrecht. Op zaterdagavond 25 mei geeft het UOK een concert, à la het concert in de Geertekerk op 29 april jl, wederom met Francis, in Leidsche Rijn. Op zondag 1 juni nemen wij deel aan een benefietconcert in de Willibrordkerk te Utrecht. Het project Spelend zingen van het UOK zal samen met OperaUtrecht op zondag 12 mei in de Torenpleinkerk in Vleuten en op zondag 16 juni in de Dominicuskerk te 16 januari 2013 Notenkraker blad 2 van 13

Utrecht een concert geven. Noteer deze beide data in de agenda en komt allen luisteren. Om de toekomst van het UOK ook qua ledental zeker te stellen is een werkgroep begonnen alle mogelijkheden te onderzoeken voor het werven van nieuwe leden (60-). We zijn benieuwd naar hun advies. Dan een triest bericht. Ons gewaardeerde lid Arie van Dijk is ernstig ziek en zal daardoor niet meer op de repetities kunnen verschijnen. Wij leven met hem mee. Fons, Hilde en Johan Even voorstellen Mijn naam is Hanna van Rooijen. Ik ben 19 jaar en sinds september lid van het Utrechts Operakoor. Ik ben bij het koor gekomen om ervaring op te doen met koorzang. Ik zing zelf al sinds ik me kan herinneren en ambieer een professionele zangcarrière. Het is eigenlijk allemaal begonnen toen ik op de basisschool bij het overblijfkoor de HIjena's ging. Elke maandag tussen de middag zongen we allerei kinderliedjes en traden 16 januari 2013 Notenkraker blad 3 van 13

op op school, maar ook op diverse andere locaties. Toen ik tien was ging ik daarnaast bij Kinderkoor Kakelbont, wat later Kakelbont Musicals werd. Daar werd mijn liefde voor musicals geboren. De eerste voorstelling die we daar speelden was De Toverfluit, een bewerking van Die Zauberflöte. Daarnaast speelden we onder andere Annie, De Tovenaar van Os en Grease, waarin ik respectievelijk Grace Farrell, de Vogelverschrikker en Sandy speelde! In 2011 haalde ik mijn gymnasiumdiploma en begon vol goede moed aan audities voor Muziektheater. Deze opleiding is een combinatie van muziektheater, musical, kleinkunst enzovoorts. Maar helaas vonden ze me niet geschikt. Ik besloot om een jaar psychologie te gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam en het daarna nog eens te proberen. Het studeren beviel goed en ik werd verliefd op Amsterdam. Maar bij de volgende audities werd ik weer afgewezen met het commentaar dat ik beter klassiek kon gaan doen. Inmiddels had ik dat gevoel zelf ook wel. Ik heb nu namelijk sinds anderhalf jaar klassieke zangles bij Wiebke Göetjes. Zij, en de klassieke muziek zelf natuurlijk, hebben me ervan overtuigd dat een opleiding Klassieke Muziek veel beter bij mij past. Daarom heb ik nu een tussenjaar genomen waarin ik keihard werk voor de aankomende audities komend voorjaar. En hopelijk wordt ik aangenomen in Amsterdam, maar ergens anders vind ik ook goed. Naast muziek hou ik van lezen, schrijven, fotografie en natuurlijk mijn vriend! Daarnaast werk ik in kringloopwinkel het Kraayenest, te Zuilen. Hanna van Rooijen Solisten I Lombardi In deze Notenkraker kan ik vast een tipje van de solisten-sluier oplichten. Niet alle rollen zijn al definitief ingevuld, maar zodra ze allemaal bekend zijn, zullen ze op onze site worden vermeld. De informatie is wat summier, maar op de verschillende websites kunt u meer te weten komen. Even googlen dus! Vanzelfsprekend zal onze huisdiva Francis van Broekhuizen ook weer een rol spelen, nl. die van Giselda, de dochter van Vichinda en Arvino, die met haar vader breekt nadat ze achter de gruwelijke waarheid van de kruistochten was gekomen. Ze zocht uiteindelijk haar toevlucht bij haar geliefde Oronte. Het is erg leuk om toch ook eens naar de website van Francis te gaan, want het blijkt weer hoe enorm veelzijdig ze is. Zo heeft ze b.v. kortgeleden een operasprookje opgevoerd voor kinderen vanaf 8 jaar om ze vertrouwd te maken met het fenomeen opera. 16 januari 2013 Notenkraker blad 4 van 13

De sopraan Hadewych Voorn zal de rol van Viclinda, de vrouw van Arvino, vertolken. Na verschillende rollen op zich te hebben genomen bij de Nederlandse Reisopera en masterclasses gevolgd te hebben bij o.a. Jard van Nes, wordt ze momenteel gecoached door Nelly Miricioiu en Gemma Visser. Ook is zij verbonden aan Opera per Tutti, ons welbekend van onze bijdrage als flash mob in de aria Casta Diva uit de opera Norma, uitgevoerd door Mylou Mazali in november jl. in de Geertekerk in Utrecht. Nog niet zo lang geleden is ze samen met het Rotterdams Philharmonisch Orkest opgetreden toen ze de West Side Story van Leonard Bernstein uitvoerden. Evelyne Overtoom gaat de rol van Sofia, de vrouw van Acciano, op zich nemen. Deze veelzijdige, voor ons niet onbekende sopraan had haar eerste optreden in het Concertgebouw in 1993 met het Pie Jesu uit het Requiem van Fauré. Daarna zong ze verschillende operarollen, waaronder Amor uit Orfeo ed Euridice van Gluck. Ze heeft meert dan alleen serieuze noten op haar zang. Zo heeft ze het gezelschap Singalong Opera Singers opgericht met muziek van opera tot musical, operette en levenslied. Onze Eric Noya zorgt voor de pianobegeleiding. In de pers wordt ze alom geprezen om haar overtuigingskracht en charme en haar expressieve en natuurlijke manier van zingen. Ruud van Iterson zingt als tenor de rol van Arvino, de aanvoerder van de Lombardische kruisvaarders en broer van Pagano. Na een 20 jaar lange zangervaring als koorzanger, solist en zangdocent, waarbij hij verschillende prijzen in de wacht sleepte, heeft hij kortgeleden in Osnabrück de Gesangsakademie Vissi d Arte opgericht om solisten en koren te laten delen in hun liefde voor zang. Mickael Spadacinni gaat de rol vertolken van Oronte. Informatie over hem heb ik helaas niet kunnen vinden. Toen ik me weer wat meer verdiept had in de inhoud van deze opera, die in de vroege Middeleeuwen speelt, ontdekte ik dat als rode draad door het verhaal het zinloze geweld en de gevolgen daarvan naar boven komt. Zo is deze opera dus actueler dan ooit! Emelie Laatste nieuws: Julian Hartman zingt Pagano. 16 januari 2013 Notenkraker blad 5 van 13

16 januari 2013 Notenkraker blad 6 van 13

BIS! BIS! OPERA per TUTTI! Het Utrechts Operakoor heeft op donderdag 1 november de prachtige aria Casta Diva van Bellini meegezongen in een flash mob met Opera per Tutti in de Geertekerk. Als verrassing voor het publiek aanbaden 45 zangers van het koor, staande in een kring om de beeldschone sopraan Mylou Mazali, de godin en vroegen om vrede op aarde. Het was een inspirerende avond: vier gepassioneerde zangers(-essen) en een fantastische pianist brachten aria s van o.a. Bizet, Donizetti, Rossini. Foto s: Ria Bouws De prachtige stemmen in combinatie met het overtuigende spel, de mooie aankleding van de dames en de geestige en charmante presentatie van Mylou Mazali zijn een absolute aanrader! Web site: www.operapertutti.nl Zangers: Dony van Doorn, Mylou Mazali, Pascal Pittie, Sinan Vural Pianist: Maarten Hillenius Marijke OperaUtrecht in het Pianolamuseum Westerstraat 106, Amsterdam/Jordaan Met: Fons Roels, Mascha v.d. Kuit, Esin Özsan, Kitty v.d. Veer, Jeroen v. Staveren, Rinus Tiesma Pianist: Wolter Willemsen Op 25 november hebben Marja met vriend en ik kunnen genieten van een uitvoering van Il Trovatore van Verdi door de solisten van OperaUtrecht. Het was voor Marja en mij een extra stimulans om te gaan luisteren naar dit solistische optreden, omdat wij het komend voorjaar zullen meezingen in het koor met een aantal UOK-leden, dat hen 16 januari 2013 Notenkraker blad 7 van 13

gaat begeleiden in het kader van het project Spelend zingen. Marja bleek Esin Özsan nog te kennen uit de tijd dat zij als zanglerares een operaklas van de Utrechtse Muziekschool leidde waaraan Marja meedeed. Wie nog nooit in het Pianolamuseum in de Jordaan is geweest, moet dat beslist eens gaan bezoeken met familie, vrienden of kleinkinderen. Het is een mooi oud pand waar een piepklein theater in is gevestigd met een kleine foyer. Er staan allerlei muziekinstrumenten waaronder een aantal pianola s, waarop in de pauze door de museumeigenaar werd gespeeld. Het was grappig dat het als echte pianomuziek klonk terwijl de pianist alleen wat veranderde aan het tempo en met zijn voeten de blaasbalg bediende waardoor de piano werd aangedreven, die dan verder z n eigen gang ging. In vakken op de achterwand waren duizenden muziekrollen opgeborgen met muziek in allerlei genres, voor elk wat wils. Ook voor kinderen is het een leuke ervaring. Het kleine podium in de sfeervolle ruimte bood precies plaats aan pianist en zangers en het publiek zat er letterlijk met z n neus bovenop. De tragische opera werd met verve gespeeld en gezongen; het liefdesgeluk, de smart en de menselijke dwalingen werden over ons uitgestort. Het verhaal werd tussen de aria s door verteld door 16 januari 2013 Notenkraker blad 8 van 13

Mascha. De ontwikkelingen waren daardoor goed te volgen en we konden van dichtbij beleven hoe de zangers hun ziel in deze tragedie legden. Kortom, het was een bijzondere ervaring voor het publiek waarin ik meerdere bekenden en vrienden herkende. Het gezamenlijke etentje van dit groepje samen met de zangers in het Spaanse restaurant in de buurt sloot deze middag heel gezellig af. Voor belangstellenden is het uitgebreide concertprogramma op te zoeken op Concertagenda Pianola Museum, of op te vragen op 020-6279624. Marijke en Marja Kerstconcert Zoetermeers Mannenkoor Plaats: H. Nicolaaskerk te Zoetermeer, Dirigent: Steven van Wieren, Pianist: Patrick Hopper Foto: Ewald Lausberg Op 21 december voerde het Zoetermeers MannenKoor haar jaarlijkse Kerstconcert uit en waren wij hierbij met tien UOK-leden aanwezig. Reden hiervan was dat onze nieuwe dirigent Steven van Wieren eveneens dirigent in Zoetermeer is, en een aantal mannen wekelijks bij het UOK zingt als projectlid om de komende uitvoering op 14 april van I Lombardi te versterken. Wij waren heel benieuwd om de heren in hun eigen koor dat 80 leden telt te horen zingen. Het kerstconcert was een feestelijke belevenis waarbij de mooie klank van het mannenkoor meteen opviel. Het programma bestond uit o.a. traditionele kerstliederen waarvan het Transeamus van J.Schnabel en Magnificat van J.Nieland heel mooi werden uitgevoerd. Ook werden er een aantal oudhollandse kerstliederen gezongen zoals Stille nacht, De herdertjes, Nu zijt wellekome, en andere waarbij het publiek mocht meezingen, zodat er een echte kerstsfeer ontstond. Duidelijk merkbaar was dat dit werd gewaardeerd en er met overgave werd meegezongen. We bewonderden de Zoetermeerse mannen die bij de uitvoering van drie Russische liederen van Bortnianski over een mooie diepe Russische klank bleken te beschikken. Prachtig was het optreden van de harpiste Sophie van Dijk, die vorig jaar haar Bachelor of Music op het Utrechts Conservatorium heeft behaald en daar nu de masteropleiding volgt. Zij is ook eerste harpiste in het studentenorkest van de TU Delft. Ze speelde o.a. The lark van Glinka waarbij de klank van de harp mooi door de akoestiek van de kerk werd versterkt. 16 januari 2013 Notenkraker blad 9 van 13

Verrast werden we ook door tenor Reza Ranjazmay, een Iraniër die sinds 2000 in Nederland woont en hier een zangopleiding volgt. Zijn volle, lyrische tenorstem mengde prachtig met het mannenkoor en verleende het extra glans, wat zeer stimulerend werkte. Hij zong onder meer het Ave Maria van Schubert. Het concert werd van een vrolijke noot voorzien door de arrangementen van Steven van Wieren bij Rudolph the red nosed reindeer en We wish you a merry Christmas. En traditioneel eindigden we gezamenlijk met Ere zij God. Onze Kerst kon beginnen. Marijke Opera-ervaringen In de kerstvakantie konden we weer heerlijk weg dromen op Mozart s onnavolgbare muziek. De opera Die Zauberflöte, gedirigeerd door Marc Albrecht werd in het Muziektheater in Amsterdam door DNO in een modern jasje gestoken. Onder regie van Simon McBurney werd het een heel andere voorstelling dan degene die we jaren ervoor daar gezien hadden met decorschilderingen van Karel Appel en geregisseerd door Pierre Audi. Deze keer creëerde Michael Levine een sober decor, waar door beeldprojectie steeds weer andere vormen en kleuren verschenen. Het meest opvallend was de projectie van een zuilengalerij van boeken waar bij het boek der Wijsheid zich ineens een gang opende, waar Tamino en Papageno de weg naar de tempel van Sarastro, de hogepriester, betraden. Ook indrukwekkend was het ritueel van een bijeenkomst in de tempel, rondom een vierkant blok (dat steeds in allerlei standen een rol in het decor speelde). Op rechte stoelen zaten mannen in modern kostuum strak om een tafel. Prins Tamino (Maximilian Schmitt) is verliefd op Pamina (Christina Landshamer), de dochter van de Koningin van de Nacht (Iride Martinez), die door de priester Sarastro (Brindley Sherratt) in zijn tempel gevangen gehouden wordt. De koningin geeft hem een toverfluit om haar dochter te bevrijden en Papageno (Thomas Ollemans), de vogelvanger die hem zal helpen, krijgt een magisch klokkenspel mee. 16 januari 2013 Notenkraker blad 10 van 13

Door allerlei beproevingen heen vinden Tamino en Pamina elkaar en treden eindelijk de tempel binnen, die een gewijde staat van verlichting blijkt te zijn. Nu mogen ze met elkaar trouwen. De koningin van de Nacht heeft haar dochter intussen vervloekt in haar overbekende aria. De natuurmens Papageno echter, te zeer gesteld op aardse genoegens, wordt niet ingewijd, maar het lukt hem ook niet om een vrouwtje te vinden. Dan verschijnt er een oud heksje, dat na een liefdesbelofte van Papageno verandert in zijn jonge, knappe Papagena (Nina Lejderman). Ze dansen de toekomst in met de hoop op veel kleine Papapapa In 1790 stelde Emanuel Schikaneder aan Mozart voor om samen een Duitstalige opera te schrijven. Het zou de laatste opera worden waarvan de componist de wereldpremière nog zou meemaken. Het was een sprookje met een hogere dimensie van innerlijke wijsheid en kracht. Duidelijk een verwijzing naar de Vrijmetselarij, waar Schikaneder lid van was en waar Mozart door geïnspireerd werd. Na de dood van Mozart is er door Schikaneder een Zauberflöte 2 geschreven, Das Labyrinth, gecomponeerd door Peter von Winter, dat nog meer ingaat op de Vrijmetselarij. Marja van Embden Leuke Uittips Verzameld door Marja van Embden In Het Muziektheater te Amsterdam (Stopera) presenteert DNO nog de volgende voorstellingen: Guillaume Tell Gioacchino Rossini (1792-1868) v/a 31 jan t/m 18 feb L amour des trois oranges Sergej Prokofjev, regie Laurent Pelly v/a 1 t/m 21 maart Die Walküre Richard Wagner, regie Pierre Audi v/a 20 apr t/m 12 mei 16 januari 2013 Notenkraker blad 11 van 13

Dan zijn daar nog de gratis lunchconcerten elke dinsdag van 12.30-13.00 uur. Nadere informatie vind je op www.dno.nl, tel. 020-6255455 en www.het-muziektheater.nl. In de Wolff City bioscoop aan de Voorstraat te Utrecht is op dinsdagavond 15 januari 2013 de opera La Bohème uitgezonden, opgenomen in het Royal Opera House te Londen. Hierna volgen nog: Woensdag 20 februari 2013 Eugene Onegin Maandag 29 april 2013 Nabucco Maandag 27 mei 2013 Donna del Lago Maandag 24 juni 2013 Gloriana Ook zijn er regelmatig live opgenomen balletvoorstellingen te zien. Voor meer informatie zie: http://www.wolff.nl/acties/rohcinema. Dan zijn er nog de voorstellingen van OperaUtrecht, waarvan Fons Roels ons op de hoogte houdt. Opera in de Utrechtse Stadsschouwburg Dinsdag 12 maart 2013 20 uur: Pagliacci, Leoncavallo - Opera Zuid Vrijdag 26 april 2013 20 uur: Falstaff, Verdi - Internationale Opera Producties Donderdag 30 mei 2013 20 uur: Tosca, Puccini - Opera Zuid Informatie en verkoop: tel. 030-230 20 23 of via www.stadsschouwburg-utrecht.nl. Opera in de bioscoop Voor voorstellingen in de bioscopen vanuit de Metropolitain Opera in de reeks Pathé Opera of Opera Encore verwijzen wij u naar: http://www.pathe.nl/special/opera en http://www.pathe.nl/special/encore. 16 januari 2013 Notenkraker blad 12 van 13

En voor de thuisblijvers Opera op BravaNL do 17 januari 14:30 uur Doctor Atomic, Adams vr 18 januari 20:30 uur Edgar, Puccini za 19 januari 12:05 uur Samson en Delilah, Saint-Saëns za 19 januari 18:11 uur L Elisir d amore, Donizetti zo 20 januari 20:30 uur Die Entführung aus dem Serail, Mozart ma 21 januari 14:30 uur Edgar, Puccini ma 21 januari 20:31 uur The Minotaur, Birtwistle di 22 januari 14:30 uur Tosca, Puccini di 22 januari 20:29 uur Salome, Strauss wo 23 januari 14:30 uur Il Trovatore, Verdi do 24 januari 14:31 uur The Minotaur, Birtwistle vr 25 januari 12:11 uur L Elisir d amore, Donizetti vr 25 januari 20:30 uur Otello, Verdi za 26 januari 12:00 uur Hänsel und Gretel, Humperdinck za 26 januari 18:17 uur La Gazzetta, Rossini Zie verder voor het programma: www.bravanl.nl/tv-gids.html archief - stof Klik hier voor de recensie uit 2003 Tien jaar geleden hielp Kas van der Linden het UOK aan haar multi-mediale primeur: enkele filmbeelden op doek als boventiteling bij Macbeth. Het archiefstukje (de link hierboven) is een recensie daarvan uit het Utrechts Nieuwsblad. Vervolgens hadden we in 2009 een - Europese - primeur op dit vlak: boventiteling in stripverhaal bij de Cavalleria Rusticana. En dit jaar - wát een unieke vaart hebben wij ontwikkeld in deze laatste 10 jaren, en dát als amateurvereniging!! - gaan we wéér een stap verder, nu met een wereldprimeur! I Lombardi met strip-boventiteling. Alwéér laat Kas van der Linden het UOK meeliften op zijn multi-mediale vleugels. Kas, goud waard ben je voor het UOK!! Bron: Notenkraker maart 2003 Uitgelicht en afgestoft door Corry de Loor Januari 2013 16 januari 2013 Notenkraker blad 13 van 13