Nummer archiefinventaris: 2.21.336 Inventaris van het archief van A. Kappeyne van de Coppello [levensjaren 1936-1990], 1941-1990 Auteur: CAS 1378 Nationaal Archief, Den Haag 2010 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 3 I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief...5 Aanwijzingen voor de gebruiker...6 Openbaarheidsbeperkingen...6 Beperkingen aan het gebruik...6 Aanvraaginstructie... 6 Citeerinstructie... 6 Archiefvorming...7 Geschiedenis van de archiefvormer...7 Biografie... 7 Curriculum Vitae... 10 Opleiding... 10 Loopbaan... 10 Geschiedenis van het archiefbeheer...12 De verwerving van het archief...12 Inhoud en structuur van het archief...13 Selectie en vernietiging...13 Verantwoording van de bewerking...13 Ordening van het archief... 13 Verwant materiaal...14 Publicaties... 14 Literatuur... 14 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen...15 1 Privé-leven... 15 1.1 Algemeen...15 1.2 Jeugd en schoolopleiding...19 1.3 Universiteit en studentenleven...20 1.4 Familie en gezin...21 1.4.1 Genealogisch onderzoek...21 1.4.2 Mr. Johannes Kappeyne van de Coppello (1822-1895)...22 1.4.3 Jacobus Kappeyne van de Coppello...22 1.4.4 P.N. Moltzer - Kappeyne van de Coppello...22 1.4.5 N.J.C.M. Kappeyne van de Coppello...22 1.4.6 Mr. Annelien Kappeyne van de Coppello...22 1.4.7 Hillebrand F. de Groen...25 1.5 Huisvesting...25 2 Openbaar leven... 27 2.01 Algemeen...27 2.02 Functies binnen de VVD...28 2.02.1 Lid VVD...28 2.02.2 Lid propagandacommissie van de VVD afdeling Leiden...29 2.02.3 Lid Partijraad VVD...29 2.02.4 Lid Stichting Organisatie Vrouwen in de VVD...29 2.02.5 Lid Vereniging van Staten- en Raadsleden in de VVD...29 2.02.6 Secretaris Staten-Centrale Leiden voor verkiezing van de Provinciale Staten Zuid-Holland 30 2.02.7 Lid Commissie Kiezer - Gekozene...30 2.03 Lid gemeenteraad Leiden...30 2.03.1 Algemeen...30 2.03.2 Lid Commissie Sport- en Jeugdzaken...30 2.03.3 Lid Commissie voor de Beroepsschriften...31 2.03.4 Lid Commissie Endegeest, Voorgeest en Rhijngeest...31 2.03.5 Lid Culturele Raad Leiden...31
4 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 2.03.6 Overige stukken...31 2.04 Ambtelijk secretaris Tweede Kamerfractie VVD...32 2.05 Adjunct-secretaris en lid van de Kiesraad...33 2.06 Lid van de Tweede Kamerfractie VVD...33 2.06.1 Algemeen...33 2.06.2 Behandeling Wetsontwerpen...34 2.06.2.01 Afbreking Zwangerschap en de Wet Levensbescherming Menselijke Vrucht...34 2.06.2.02 Antikraakwet...35 2.06.2.03 Commissaris van Onderzoek...35 2.06.2.04 Enquêtewet...35 2.06.2.05 Europese Verkiezingen...35 2.06.2.06 Grondwetsherzieningen...35 2.06.2.07 Inkomensvorming en Bescherming Werkgelegenheid...37 2.06.2.08 Nationale Ombudsman...38 2.06.2.09 Pensioenvoorziening Oorlogs- en vervolgingsslachtoffers...38 2.06.2.10 Raad van State...38 2.06.2.11 Rechtsbescherming en rechtsbijstand vreemdelingen...38 2.06.2.12 Rechtspositie migrerende werknemers...39 2.06.2.13 Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid...39 2.06.3 Behandeling specifieke onderwerpen...39 2.06.3.1 'Drie van Breda'...39 2.06.3.2 Kabinetsformaties en crises...39 2.06.3.3 Koninklijk Huis...40 2.06.3.4 Kwestie 'Menten'...40 2.06.4 Deelname aan studiereizen...40 2.06.5 Deelname aan commissies...41 2.06.5.1 Lid subcommissie Registratie Persoonsgegevens...41 2.06.5.2 Ondervoorzitter Bijzondere Commissie wetsvoorstel Openbaarheid van Bestuur...41 2.06.5.3 Lid werkgroep Breinstorm...41 2.06.5.4 Lid Bijzondere Commissie Onderzoek Aanschaffingsbeleid Defensiemateriaal...41 2.06.5.5 (Onder)voorzitter Bijzondere Commissie voor de problematiek van de Zuid-Molukkers...41 2.06.5.6 Ondervoorzitter Bijzondere Commissie Grond- en Kieswetzaken / lid Bijzondere Commissie Grondwet / Kieswet...42 2.06.5.7 Lid Bijzondere Commissie van onderzoek van het oorlogsverleden van mr. W. Aantjes...43 2.06.5.8 Lid Bijzondere Commissie voor het democratisch en doelmatig functioneren van gesubsidieerde instellingen...43 2.06.5.9 Lid Bijzondere Commissie voor de Kaderwet Specifiek Welzijn...43 2.06.6 Overige...44 2.07 Lid van de Raad van Beheer van de NOS...45 2.08 Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid...45 2.08.1 Algemeen...45 2.08.2 Specifieke onderwerpen...46 2.09 Lid Raad van State...47 2.10 Nevenfuncties...48 2.11 Publicaties, toespraken en lezingen...50 3 Documentatie... 52 4 Overige... 53
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 5 Beschrijving van het archief B E S C H R I J V I N G V A N H E T A R C H I E F Naam archiefblok: A. Kappeyne van de Coppello Periode: 1941-1990 Archiefbloknummer: C16 Omvang: 15,00 meter; 703 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel der stukken is in het Nederlands, en enige stukken in het Duits, Engels en Frans. Soort archiefmateriaal: Originele geschreven en getypte stukken, krantenknipsels en andere documentatie en een aantal foto's. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Kappeyne van de Coppello, A. (1936-1990) Samenvatting van de inhoud van het archief: Documentatie en archiefmateriaal betrekking hebbend op het privé-leven en de werkzaamheden van de archiefvormer
6 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 Aanwijzingen voor de gebruiker Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Deels openbaar, deels beperkt openbaar (B) Beperkingen aan het gebruik BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Aanvraaginstructie AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, A. Kappeyne van de Coppello, nummer toegang 2.21.336, inventarisnummer... VERKORT: NL-HaNA, Kappeyne van de Coppello, 2.21.336, inv.nr....
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 7 Archiefvorming Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER Biografie BIOGRAFIE Annelien Kappeyne van de Coppello werd op 24 oktober 1936 te Oud-Over (gemeente Loosdrecht, Utrecht) geboren in een familie, waarvan diverse leden politiek actief waren. Haar vader, N.J.C.M. Kappeyne van de Coppello, was behalve bankier en later advocaat en procureur, tevens lid van de Provinciale Staten in Utrecht. Ook was hij lid van organisaties als de Vereniging van de Verenigde Naties, en de Organisatie voor de Rechten van de Mens, en voorzitter van de Vereniging voor Internationale Rechtsorde. Haar grootmoeder, E.J. Kappeyne van de Coppello-Wijchers, werd in 1931 benoemd tot lid van de Provinciale Staten in Utrecht. Ze was voorzitter van de Unie voor Vrouwenbelangen en lid van het hoofdbestuur van de Vereniging voor Vrouwenbelangen en Gelijk Staatsburgerschap. Haar grootvader Jacobus was lid van de Eerste Kamer en haar oudoom, minister Johannes Kappeyne van de Coppello, joeg met zijn Wet op het Lager Onderwijs (1978) de confessionele politici tegen zich in het harnas door het bijzonder onderwijs niet te subsidiëren. Annelien Kappeyne van de Coppello beschouwde hem als een echte liberaal en bewonderde zijn karaktervolle zusters, Cornelia Sara (tante Cor) en Catharina (tante Kee). Eerstgenoemde was de grootmoeder van A.W. Tjarda van Starkenborch Stachouwer, de laatste landvoogd van Nederlands-Indië, met wie Annelien - volgens haar zeggen - geregeld politieke zaken besprak. Nadat zij in 1955 aan het Stedelijk Gymnasium in Utrecht het diploma Gymnasium-A had behaald en vervolgens een jaar in het Zwitserse Lausanne als bloemschikker aan de lopende band had gewerkt, begon Kappeyne van de Coppello in 1956 haar rechtenstudie aan de Rijksuniversiteit te Leiden. Ze woonde in een huis voor vrouwelijke studenten, "Over 't Hoff"(Gerecht 10), waar ze de rest van haar leven zou blijven. Nadat ze het in 1975 had gekocht, behield het zijn functie als huisvesting voor zestien vrouwelijke studenten. Door een actief lidmaatschap van de Vereniging voor Vrouwelijke Studenten Leiden, maar ook deelname aan het zogeheten Studentenparlement en andere activiteiten studeerde ze pas na bijna tien jaar, op 28 februari 1966, af in Nederlands recht. Tijdens haar studie overwoog ze zich aan te sluiten bij de PVDA, maar in 1961 - het jaar van de bouw van de Berlijnse muur - koos ze voor de VVD na het bijwonen van de Liberale Internationale in Denemarken. Na haar afstuderen werd Kappeyne van de Coppello voor de VVD gekozen in de gemeenteraad van Leiden (september 1966 tot juni 1972) en vond ze een betaalde werkkring als fractiemedewerkster van de VVD in de Tweede Kamer. Van 1969 tot 1971 was zij adjunct-secretaris van de Kiesraad, het belangrijkste adviesorgaan van regering en parlement met betrekking tot kiesrecht en verkiezingen. Van oktober 1973 tot september 1974 was zij opnieuw lid van de Leidse gemeenteraad. Deze functie combineerde ze enige tijd met het lidmaatschap van de Tweede Kamer (mei 1971-juni 1981). Zij trad vooral op als fractiewoordvoerster voor binnenlandse zaken, justitie en cultuur. Na een onopvallende beginperiode verwierf zij bij een groter publiek bekendheid door haar optreden in november 1976 tijdens het Kamerdebat over de 'Menten-affaire'. De kunsthandelaar P.N. Menten, die verdacht werd van betrokkenheid bij oorlogsmisdaden in het door de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog bezette Polen, bleek aan de vooravond van zijn arrestatie naar het buitenland te zijn uitgeweken. De verantwoordelijke minister van Justitie, A.A.M. van Agt - lid van de Katholieke Volkspartij -, werd verweten dit dossier niet tijdig en adequaat te hebben behandeld. Hij moest zich in de Tweede Kamer tegen scherpe kritiek verdedigen, waarbij hij, mede
8 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 door een slechte voorbereiding op het debat, een zwakke indruk achterliet. Namens oppositiepartij VVD analyseerde Kappeyne van de Coppello scherp en genadeloos de zwakke plekken in zijn optreden. Op professionele waarnemers van het debat maakte zij met haar koele, zakelijke aanpak veel indruk, maar ook ontving ze brieven van burgers die haar optreden tegen een dienaar van de Kroon onoorbaar en weinig vrouwelijk vonden. Bij Kappeyne van de Coppello's felle kritiek op Van Agt speelden ook vorige ervaringen met deze minister een rol, in het bijzonder diens repressieve optreden tegen abortuskliniek 'Bloemenhove' in Heemstede in 1974 en begin 1976. Zij was een overtuigd voorstander van het legaliseren van abortus, en met die opvatting stond zij diametraal tegenover Van Agt. Op 13 januari 1977, één maand nadat de Eerste Kamer het wetsontwerp Afbreking Zwangerschap van PVDA en VVD had verworpen, besloot ze uit de politiek te gaan als er bij een nieuw wetsontwerp aan het recht van de (zwangere) vrouw op zelfbeschikking zou worden getornd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zij weigerde, toen zij bij de formatie van het kabinet-van Agt- Wiegel (1977-1981) - een coalitie van christen-democraten en de VVD - voor het staatssecretariaat van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk werd gepolst. Kappeyne van de Coppello bleef actief in de Tweede Kamer, vanaf eind december 1977 als vicefractievoorzitter met J.G. Rietkerk als voorzitter. Zij behoorde tot de linkervleugel en haar standpunten en stijl leidden bij menige partijgenoot tot wrijving. Het 'conservatief materialisme', dat de VVD vanaf het aantreden van H. Wiegel als fractieleider en politiek aanvoerder in 1971 kenmerkte, vervulde Kappeyne van de Coppello met zorg. Zij was een warm pleitbezorger van het zogenaamde ontplooiïngsliberalisme met thema's als gelijkberechting van minderheden, en emancipatie van achtergestelde groepen en toonde zich een gedreven spreker over de grondslagen van de rechtstaat bij debatten over staats- en kiesrecht. Zij keerde zich tegen het districtenstelsel, was sterk voorstander van een referendum en pleitte ervoor het recht van enquête opnieuw leven in te blazen. In april 1979 diende ze een motie in over het opnemen in de Grondwet van de onaantastbaarheid van het menselijk lichaam, die twee maanden later werd aangenomen. Het onderwerp lag haar na aan het hart, mede met het oog op het te verwachten effect op de discussie rond levensvraagstukken als euthanasie en orgaandonatie. In 1983 werd de eerbiediging van de integriteit van het menselijk lichaam in de Grondwet opgenomen. Kappeyne van de Coppello's laatste zittingstermijn - vanaf 1977 - verliep niet zonder strubbelingen. Had zij van Wiegel nog de nodige ruimte gekregen om haar gedachten en plannen uit te dragen, met diens opvolger als fractievoorzitter, J.G. Rietkerk, was de samenwerking stroef. Naast beider karaktereigenschappen speelde hierbij ook het veranderde politieke klimaat een rol. Het Kabinet Van Agt-Wiegel probeerde voor het eerst na de Tweede Wereldoorlog bezuinigingen door te voeren bij de centrale overheid en de sociale zekerheid (bestek '81). Rietkerk verklaarde in zijn zogenaamde 'tijdgeestrede', dat de tijd van de bedilzuchtige verzorgingsstaat voorbij was. Opvallend was dat Kappeyne van de Coppello bij het verkrijgen van steun voor haar ideeën - vooral op immaterieel gebied - zich meer dan eens op de Partij van de Arbeid (PvdA) richtte, wat in deze jaren van sterke polarisatie allerminst gebruikelijk was. Van de socialisten verwachtte zij meer steun dan van coalitiepartner Christen-Democratisch Appèl (CDA) of zelfs van haar eigen fractie. Niet alleen vanwege de kleur van haar haar werd zij geregeld in de pers 'de rode liberaal' genoemd. Na afloop van deze termijn besloot Kappeyne van de Coppello zich niet opnieuw kandidaat voor een Kamerzetel. Doorslaggevend bij haar besluit was de discussie op partijcongres van de VVD in maart 1981 over herinvoering van de doodstraf - die zij juist formeel wilde afschaffen - en de
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 9 afwijzing door datzelfde congres het voorstel om in Nederland verblijvende buitenlanders stemrecht voor de gemeenteraadsverkiezingen te verlenen. Zij had inmiddels haar eigen fractie wel in meerderheid voor het buitenlanderskiesrecht weten te winnen. In mei 1981 trad zij namens de Veronica Omroep Organisatie - de voortzetting van een voormalige piratenzender, waarvan zij tot verbazing van velen lid was - toe tot de Raad van Beheer van de Nederlandse Omroepstichting (NOS). Daar beheerde zij de portefeuilles personeelszaken en facilitair bedrijf. De vergader- en besluitencultuur in de omroepwereld waren heel anders dan de Haagse politieke mores. 'Wat [in Hilversum] besloten was, kon de volgende dag weer worden herroepen of werd gewoon niet uitgevoerd. Het was veelal verplaatsen van lucht', zo stelde zij vast, zodat spijt over haar vertrek uit de politiek al spoedig de overhand kreeg. Haar afscheid van het Binnenhof bleek uiteindelijk niet definitief. VVD fractieleider en 'politiek petekind', E.H.Th.M. Nijpels, haalde haar terug naar Den Haag. Op 8 november 1982 trad zij toe tot het eerste kabinet-lubbers - een coalitie van CDA en VVD - als staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Onder minister J. de Koning was zij belast met onder meer de emancipatie van vrouwen, arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorziening voor bijzondere groepen. Ofschoon zij nooit actief is geweest en geen innige banden had met de vrouwenbeweging als zodanig - "Dat mekaar als zusters beschouwen, dat zie ik nog niet zo één, twee, drie" -, zette Kappeyne van de Coppello zich op haar wijze voor emancipatievraagstukken in. Die manier, nuchter en zakelijk, paste het beste bij haar, maar die zag zij ook als de aangewezen weg om het beleid voor een meerderheid van het parlement en onder de burgers aanvaardbaar te maken. In 1984 presenteerde zij het concept-beleidsplan Emancipatie, dat geïnitieerd was door haar voorgangster Hedy d'ancona. Het stuk werd positief ontvangen, met uitzondering van RPF, SGP en GPV. Kern van het voorgestelde beleid was dat het gezin niet langer de basis voor de maatschappelijke ordeningen en het inkomensbeleid zou zijn, waardoor mannen en vrouwen geleidelijk gelijke rechten zouden krijgen op betaald werk en sociale uitkeringen. Op basis van het definitieve rapport (1985) kwam in samenwerking met L. de Graaff, collega-staatssecretaris op het ministerie van Sociale Zaken, de wetgeving gelijke behandeling van mannen en vrouwen in de Algemene Ouderdomswet (AOW) en andere volksverzekeringen tot stand. Ook het project 'Vrouwen uit minderheden' en de Nota met betrekking tot het beleid ter bestrijding van seksueel geweld tegen vrouwen en meisjes (1985) kregen een goede ontvangst, ondanks incidentele reacties van seksistische aard. Zo ontving ze een brief van een arts die haar opstelling typisch voor 'een vrouw in de menopauze' noemde. Als staatssecretaris van emancipatiezaken maakte Kappeyne van de Coppello zich ook sterk voor bestrijding van discriminatie op basis van seksuele geaardheid. Tijdens de Wereld Vrouwenconferentie in Nairobi (1985) introduceerde ze dit onderwerp op internationaal niveau. Nadat het kabinet-lubbers op 14 juli 1986 zijn termijn had volgemaakt, keerde Kappeyne van de Coppello niet terug in een nieuw ministerie. Na een intermezzo, waarin ze overwoog te solliciteren naar de functie Ombudsman en een benoeming aanvaardde als lid van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (1987), trad zij op 1 maart 1988 toe tot de Raad van State. Daar kon zij haar oude stiel - het staatsrecht - in de afdeling geschillen van bestuur weer oppakken. Ook de sfeer bij de Raad van State beviel haar goed, gesteld als zij was op goede omgangsvormen. Dit noemde ze haar gelukkigste jaren, hoewel ze overschaduwd werden door de ziekte (kanker), waaraan ze 23 februari 1990 zou overlijden. Zij liet een echtgenoot, de journalist H.F. de Groen, en een als pleegdochter aangenomen voormalige collega uit de NOS-periode, J.D. van Tongeren, achter. Laatstgenoemde heeft ter bewaring van haar politieke erfenis de Mr. Annelien Kappeyne van de Coppello Foundation opgericht, die discussiebijeenkomsten organiseert over liberale thema's. Ondanks alle meningsverschillen en kritiek worden de kwaliteiten van Kappeyne van de Coppello als jurist en volksvertegenwoordiger algemeen erkend. en oogst haar onafhankelijke opstelling nog steeds veel waardering. Het is veelzeggend dat ook CDA-politicus Lubbers, met wie ze geregeld op politiek vlak botste, haar 'het pareltje van de VVD' heeft genoemd.
10 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 Curriculum Vitae CURRICULUM VITAE Opleiding OPLEIDING Bijzondere lagere school Gymnasium-a, "Stedelijk Gymnasium" te Utrecht, van 1948 tot 1955 Nederlands recht, Rijksuniversiteit Leiden, van 1956 tot 1966 (bijvak: parlementaire geschiedenis) Loopbaan LOOPBAAN Ambtelijk secretaris VVD-fractie Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1966 tot mei 1971 Lid gemeenteraad van Leiden, van 6 september 1966 tot 26 juni 1972 Idem, 26 oktober 1973 tot 3 september 1974 Commissielidmaatschappen binnen de gemeenteraad van Leiden Sport- en Jeugdzaken, van 1966-1972 Reinigings- en Ontsmettingsdienst, 1966-1970 Groenoordhal, van 1969-1972 Rechtskundige Commissie (incl. Strafvorderingen), van 1970-1974 Inrichtingen 'Endegeest', 'Voorgeest', 'Rhijngeest', van 1970-1972 Openbaar Slachthuis, van 1970-1972 Reiniging, Havens en Watermarkten, van 1970-1972 Maatschappelijke Aangelegenheden en Gezondheidszorg, 1972 Cultuur, Recreatie. Sport en Jeugd, 1972 Bedrijven, 1972 Algemene en Bestuurlijke Aangelegenheden, 1973-1974 Raadsvertegenwoordiging Commissie voor de Beroepsschriften, van 1966-1970, 1973 Culturele Raad Leiden, 1968-1972 Commissie voor de Groenoordhal, 1969 Adjunct-secretaris Kiesraad, van 1969 tot mei 1971 Lid Kiesraad, 1971 tot november 1982 Lid VVD Tweede Kamer fractie, van 11 mei 1971 tot 10 juni 1981 Vice-fractievoorzitter VVD Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 22 december 1977 tot 26 mei 1981 Gedelegeerde commissies, presidia etc. Lid van de subcommissie Registratie Persoonsgegevens 1974-1977 Voorzitter Bijzondere Commissie voor de huisvesting der Kamer, van 18 maart 1975 tot maart 1976 Ondervoorzitter Bijzondere Commissie voor het wetsvoorstel Wet Openbaarheid van Bestuur, van 24 juni 1975 tot februari 1977 Plaatsvervangend lid Presidium Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 september 1975 tot 10 juni 1981 (Onder)voorzitter Bijzondere Commissie voor de problematiek van de Zuid-Molukkers, van 25 mei 1976 tot september 1978 Lid van de vaste Commissie voor Justitie, 1977-1978 Lid van de vaste commissie voor Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, 1977 Ondervoorzitter vaste commissie voor de Verzoekschriften, van 24 januari 1978 tot 10 juni 1981 Lid Bijzondere Commissie voor de Nota over het emancipatiebeleid, 1978 Voorzitter Gemengde Commissie voor de Stenografische Dienst der Staten-Generaal, van 8 maart 1978 tot 10 juni 1981 Voorzitter Bijzondere Commissie voor de ontwerpwet op de lijkbezorging, van 5 april
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 11 1978 tot 10 juni 1981 Ondervoorzitter Bijzondere Commissie Grond- en Kieswetzaken (vanaf 1978 voor de Grondwetsherziening), van 5 april 1978 tot 10 juni 1981 Lid Bijzondere Commissie van onderzoek naar de kennis, die personen hadden van het oorlogsverleden van mr. W. Aantjes en de wijze waarop deze kennis was verkregen en gehanteerd werd, van december 1978 tot augustus 1979 Lid van de Bijzondere Commissie voor de Nota betreffende de Internationale Culturele Betrekkingen, 1979 Voorzitter vaste commissie voor Justitie, van 20 september 1979 tot 10 juni 1981 Lid van de Bijzondere Commissie voor het democratisch en doelmatig functioneren van gesubsidieerde instellingen, 1981 Lid Raad van Beheer NOS (Nederlandse Omroepstichting), van 1 juli 1981 tot 8 november 1982 Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (belast met onder meer emancipatie van de vrouw, arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorziening voor bijzondere groepen), van 8 november 1982 tot 14 juli 1986 Lid Raad van State, van 1 maart 1988 tot 23 februari 1990 (benoemd bij K.B. van 23 december 1987, nr. 6) Lid afdeling geschillen van bestuur (Raad van State) Nevenfuncties en lidmaatschappen Lid redactieraad Ars Aequi, 1959-1966 Lid Studentenparlement, van 1959 tot 1962 Lid VVD, 1961-1990 Lid propagandacommissie VVD afdeling Leiden, vanaf 1962 Lid Stichting Organisatie Vrouwen in de VVD, 1962 - Lid Partijraad van de VVD 1962-1969 Lid van de Telderstichting, 1963- Lid Nederlandse Vereniging van Vrouwen met een Academische Opleiding, 1965-1971 Lid Recreatieraad Leiden, 1965-1972 Lid Vereniging van Staten- en raadsleden van de VVD, 1966- Voorzitter Stichting Leidse Jeugd Actie, 1967-1971 Lid Commissie Kiezer-Gekozene van de VVD, 1967-1968 Lid Raad van de Kunst Lid redactie Liberaal Reveil, 1969-1970 Lid algemeen bestuur Leids Universitair Fonds, 1974-1979 Lid bestuur Stichting "Centrum '45", 1975-1983 Lid Commissie van aanbeveling van de Stichting Vrije Relatierechten, 1977-1978 Lid Staatscommissie van advies inzake de relatie kiezers-beleidsvorming, van 26 mei 1982 tot 22 januari 1983 Lid bestuur VOO (Veronica Omroep Organisatie), 1978-1981 Lid bestuur toneelgezelschap "De Appel", 1979-1986 Lid Studiegroep Europese Kieswet van de Europese Beweging in Nederland, 1980 Lid bestuur Stichting Homomonument, 1980-1981 Lid Emancipatiecommissie Rijksuniversiteit Leiden, 1980-1981 Lid Stichting Nationaal Comité Nationale Viering Bevrijding, 1981 Lid van de redactie van Beleid & Maatschappij, 1982 Lid Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken, 1986-1988 Lid Raad van Advies Stichting Historische Racisme Studies, 1989 tot 23 februari 1990 Lid curatorium Anne Frank Stichting, 1989 tot 23 februari 1990
12 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 Geschiedenis van het archiefbeheer GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER Mr. A. Kappeyne van de Coppello woonde vanaf 1956 tot aan haar overlijden in het herenhuis 'Over 't Hoff' aan Gerecht nr. 10 te Leiden. Ook toen het haar eigendom was geworden (1975) bleef het huis met 19 kamers bewoond door zestien vrouwelijke studenten. Zijzelf resideerde in de zogenaamde 'zaal' achterin het huis, dusdanig omringd door boeken en archieven, dat een bezoekers zich volgens een journalist een 'wak moet hakken' om haar te bereiken. 1 Conform haar wens werd het pand na haar dood nog enkele jaren gebruikt voor studentenhuisvesting. De 'paperassen'van Kappeyne van de Coppello werden zolang gedeponeerd op de zolder. Toen Gerecht nr. 10 verkocht moest worden vanwege hoge onderhoudskosten, schonk haar pleegdochter Mr. J.D. van Tongeren, als executeur-testamentair, in 2004 de ongeordende verzameling archiefstukken aan de Staat der Nederlanden om te worden bewaard bij het Nationaal Archief. In 2005 volgde nog een kleine aanvulling. Het archief is door schenking verworven. De verwerving van het archief DE VERWERVING VAN HET ARCHIEF Het archief is door schenking verworven. 1 Leids Dagblad, 26 juni 1993, pagina 11.
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 13 Inhoud en structuur van het archief Inhoud en structuur van het archief Selectie en vernietiging SELECTIE EN VERNIETIGING Bij de selectie van het archief is uitgegaan van het criterium dat los aangetroffen documenten die uit openbare bron verkrijgbaar zijn voor vernietiging worden afgezonderd. Uit openbare bron verkrijgbare documenten die deel uit maken van een verband zullen worden bewaard. Bij aanvang bestond het archief uit 31,5 meter. Na bewerking hiervan is in totaal 22,2 meter archief voor bewaring overgebleven. Zowel de archiefstukken welke voor bewaring in aanmerking kwamen, als de archiefstukken die voor vernietiging in aanmerking kwamen zijn overgedragen aan het Nationaal Archief. Verantwoording van de bewerking VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING Ten behoeve van de overbrenging naar het Nationaal Archief dient het archief te voldoen aan de in de Regeling duurzaamheid archiefbescheiden (2001) gestelde eisen. Concreet betekent dit dat de volgende stappen zijn uitgevoerd: Alle ijzerwerk (paperclips, nietjes, hechtmechanieken e.d.) is verwijderd; Foto's, lichtdrukken en andere materialen die aan sterkere chemische reacties dan goed papier onderhevig zijn, zijn voorzien van afzonderlijke fourflaps; Omslagen, archiefdozen en etiketten voldoen aan de ICN-kwaliteitseis. Ordening van het archief ORDENING VAN HET ARCHIEF Het eindresultaat van de bewerking is een klassieke toegang, die primair is ingedeeld in vier rubrieken: algemeen, privé-leven, openbaar leven en overige. De rubrieken privé-leven en openbaar leven zijn weer verder onderverdeeld in subrubrieken. Bij de rubriek privé-leven is een onderverdeling op onderwerp gemaakt en bij de rubriek openbaar leven is een onderverdeling op functie gemaakt. Binnen de (sub)rubrieken zijn de archiefstukken chronologisch geordend.
14 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 Verwant materiaal Verwant materiaal Publicaties PUBLICATIES Literatuur LITERATUUR Berg, Joop van den, "Liberaal over partijgrenzen heen", in: Liberaal Reveil (2007, nr. 1) Bolkestein, Frits, "Eigenzinnig en strijdvaardig", in: Liberaal Reveil (2007, nr, 1) Kappeyne van de Coppello, A., "Openheid bij het bestuur", in: Liberaal Reveil (1966, nr, 3) Idem, "Referendum en volksinitiatief", in: Liberaal Reveil (1969, nr. 3) Idem, "Democratie en emancipatie anno 1979", in: W.G.J. van Doorn en J. van Putten (red.), Democratie (Den Haag, 1980). Kooy, Martijn van der, Annelien Kappeyne van de Coppello: Strijdvaardig en eigenzinnig (Wageningen, 2006). Slagter, W., "Kappeyne van de Coppello, Annelien (1937-1990)" in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel 6 (electronische versie). Zie:. http://www.inghist.nl/onderzoek/projecten/bwn/lemmata/bwn6/kappeyne. Taest, G. en A. Kappeyne van de Coppello, De parlementaire enquête in België en Nederland (Zwolle, 1978). Tjeenk Willink, H.D., "Annelien Kappeyne van de Coppello", in: Liberaal Reveil (2007, nr. 1) Website van Parlement & Politiek Zie: http://www.parlement.com/9353000/1f/j9vvhy5i95k8zxl/vg09lles9mxe Wijgh, H., "Een 'rode' liberaal in de Tweede Kamer", in: Trouw (31 maart 1979, p.17)
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 15 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen B E S C H R I J V I N G V A N D E S E R I E S E N A R C H I E F B E S T A N D D E L E N 1 Privé-leven 1.1 Algemeen 1 PRIVÉ-LEVEN 1.1 ALGEMEEN 1-29 Ingekomen en uitgaande stukken. 1941-1990 25 pakken en 4 omslagen 1-23 Gedateerde ingekomen stukken. 1941-1990 1 1941 nov. - 1951 okt. 2 1952 aug. - 1955 sep. 3 1955 okt. - 1958 mei 4-5 1958 juli - 1959 4 Brieven A tot en met L. 5 Brieven M tot en met Z. 6-7 1960-1961 mrt. 6 Brieven A tot en met K., omslag 7 Brieven L tot en met Z., omslag 8-9 1961 mrt. - 1962 mrt. 8 Brieven A tot en met J. 9 Brieven K tot en met Z. 10 1962 mrt. - 1963 juni 11 1962 nov. - 1964 juli 12 1964 aug. - 1965 juli 13 1965 apr. - 1966 juli 14 1966 okt. - 1968 aug. 15 1968 sep. - 1969 dec. 16-17 1970 feb. - 1973 juli 16 Brieven A tot en met L. 17 Brieven M tot en met Z. 18 1973 aug. - 1976 19 1977-1981 20 1982-1983 21 1984-1985 22 1986-1987 23 1988-1990 24-26 Gedateerde uitgaande stukken. 1955-1990 24 1955-1959, omslag 25 1967-1983 26 1984-1990
16 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 27-28 Ongedateerde ingekomen stukken. 27 z.d. 28 z.d. 29 Ongedateerde uitgaande stukken, z.d., omslag 30-59 Aantekeningen over dagelijkse gebeurtenissen, zowel zakelijk als privé. 1949-1987 6 delen, 15 pakken en 9 omslagen Jaren 1973-1976 ontbreken. 30 1949-1951, omslag Met financiële gegevens. 31 1951-1960, omslag 32 1952 33 1953, omslag 34 1953 35 1953, omslag 36 1954 37 1955, deel 38 1955 39 1956 40 1956, omslag 41 1957 42 1958 43 1959 44 1960 45 1961, omslag 46 1962, deel 47 1963 48 1964 49 1965 50 1966 51 1967, deel 52 1968 53 1969, deel 54 1970, omslag 55 1971, deel 56 1972 57 1977, deel 58 1978-1987, omslag 59 z.d., omslag 60-131 (Kantoor)agenda's met afspraken en notities. 1949-1989 33 delen, 24 pakken en 15 omslagen Jaren 1952-1953 en 1955-1956 ontbreken. 60 1949 61 1950, omslag 62 1951, omslag 63 1954 64 1957 65 1958, omslag 66 1958, pak
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 17 67 1959, pak 68 1959 69 1960 70 1960, pak 71 1961, omslag 72 1961, pak 73 1962 74 1962, pak 75 1963 76 1963, pak 77 1964 78 1965 79 1965, pak 80 1966 81 1966, pak 82 1967 83 1967, pak 84 1968 85 1968, pak 86 1969, pak 87 1970, pak 88 1970 89 1970, omslag 90 1972 91 1973 92 1974, pak 93 1975 94 1976, pak 95 1977 96 1977 97 1978, omslag 98 1978, omslag 99 1978 100 1979, omslag 101 1979 102 1979, pak 103 1980 104 1980, omslag 105 1980 106 1981, pak 107 1981, omslag 108 1982 109 1982, pak 110 1982 111 1982 112 1982 113 1983, omslag 114 1983, omslag 115 1983, pak
18 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 116 1984, pak 117 1984 118 1985, pak 119 1985 120 1985, omslag 121 1986 122 1986, pak 123 1986, omslag 124 1986 125 1987 126 1987, omslag 127 1987 128 1987, pak 129 1988, pak 130 1988-1989 131 1989, pak 132-133 Correspondentie, krantenknipsels en notities. 1959-1981 132 1959-1973, pak 133 1973-1981, pak 134 Stukken betreffende het opstellen van onverstuurde brieven aan diverse personen. 1960-1962 1 omslag 135-137 Uitgaande stukken, zowel privé als zakelijk. 1961-1974 2 pakken en 1 omslag 135-136 1961-1969 135 Brieven A tot en met J. 136 Brieven K tot en met Z. 137 1970-1974, omslag 138-139 Correspondentie. 1971-1989 1 pak en 1 omslag 138 Gedateerde correspondentie, 1971-1989, pak 139 Ongedateerde correspondentie, z.d. 140 Stukken betreffende het noteren van de afzenders van nieuwjaarskaarten. 1976-1982 1 omslag 141 Aantekeningen van telefoongesprekken. 1986-1988 1 omslag 142 Adressenboek. z.d. 1 omslag
2.21.336 Kappeyne van de Coppello 19 1.2 Jeugd en schoolopleiding 1.2 JEUGD EN SCHOOLOPLEIDING 143 Zwemdiploma gehaald bij de Zwemvereeniging Zwemlust te Nieuwersluis. 1947 1 deel 144 Schrift met een overzicht van uitvoeringen in het Concertgebouw te Amsterdam. 1947-1952 1 deel 145-165 Stukken betreffende de schooltijd aan het Stedelijk Gymnasium te Utrecht. 1949-1956 4 delen, 1 pak, 15 omslagen en 1 stuk 145 Algemeen, 1951-1954 146 Reglement van de Utrechtse Gymnasiasten Vereniging Lampomene, 1949-1950, stuk 147 Schetsboek met tekeningen, 1949-1951 148 Schoolrapporten over de jaren 1948-1955, 1949-1955 149 Correspondentie met klasgenoten, tijdens de les gevoerd, 1950-1951 150-152 Huiswerkagenda's. 1950-1955 150 1950 sep. 13-1953 feb. 9, deel 151 1953 feb. 10-1954 mrt. 16, deel 152 1954 mrt. 17-1955 mei 3, deel 153 Uitgaven van het maandblad Apophoreta van het Stedelijk Gymnasium, 1950-1955, pak 154 Boekje met vertalingen van woorden van Duits - Nederlands, met aantekeningen, [1951], deel 155 Programma's voor de cursusjaren, 1951-1956 156-158 Opvoering van toneelstukken door de Utrechtse gymnasiastenvereniging Lampomene. 1953-1954 156 Diverse voorstellingen, 1953-1954 157 Opvoering van Açoka, een drama in vier bedrijven van de Nederlandse auteur G. Gonggrijp, 1954 158 Opvoering van Alkestis, een tragedie van Euripides, 1954 159 Eindexamen, 1955 160 Verzamelde stukken ten aanzien van het Utrechtsch Letterkundig Gymnasiastengezelschap (U.L.G.) Sappho, 1955 161 Boekjes ten aanzien van de Engelse spraakkunst, met aantekeningen, z.d. 162-165 Schoolschriften voor de diverse vakken. 162 z.d. Onbekend voor welk vak. 163 Algemene Geschiedenis, z.d. 164 Frans, z.d. 165 Nederlands, z.d. 166 Herinneringscertificaat voor een reis met de laatste personentrein die vanaf station Nieuwersluis-Loenen vertrok. 1953, 1 stuk
20 Kappeyne van de Coppello 2.21.336 167 Stukken betreffende het inschrijven bij de Volksuniversiteit K&O te Leiden voor de jaren 1982-1983 en 1987-1988. 1982-1987 1 omslag Niet bekend voor welke studie. 168 Stukken betreffende het maken van Engelse taaloefeningen. z.d. 1 omslag 169 Werkstuk getiteld 'De Vecht, De laatste honderd jaar, Het menselijk lichaam'. z.d. 1 omslag Vermoedelijk gaat het hier om een werkstuk gemaakt op de lagere school. 1.3 Universiteit en studentenleven 1.3 UNIVERSITEIT EN STUDENTENLEVEN 170 Stukken van en betreffende de Stichting Pro Civitate Academica Lugduno Batava. 1953-1961 1 omslag 171-191 Stukken betreffende het deelnemen aan het verenigingsleven. 1956-1970 6 pakken, 3 omslagen en 2 stukken 171-172 Lustrum van het Utrechts Studenten Corps Xerxes. 1956 171 1956, pak 172 1956, pak 173-174 Stukken betreffende het volgen van de studie Nederlands Recht. 1956-1965 2 omslagen 173 Aantekeningen en toetsen, 1956-1965 174 Voorbereiding van een pleitconcours als procureur van J. Jansen, commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, 1964-1965 175-183 Vereeniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden (VVSL). 1956-1970 175 Algemeen, 1959-1970, pak 176 Ontgroening, met stukken betreffende de introductie voor het eerste studiejaar aan de Rijksuniversiteit Leiden, 1956, pak 177 Aantekeningen bij de statuten en het huishoudelijk reglement 1956 en 1963 van de VVSL, 1956-1963 178 Lidmaatschap van de Novitiaatscommissie, 1958-1962, pak 179 Lidmaatschap van de redactie van de NITOR, het orgaan van de VVSL, 1958-1968 180 Bestuur en voorzitterschap van de VVSL, 1959-1961, pak 181 Lustrum van de VVSL 1960, 1960 182 Algemene ledenvergadering van de VVSL, 1960-1961 183 Medewerking aan de door de VVSL georganiseerde showdocumentaire 'Gek wijf, je most op je donder krijgen, ga liever je kousen stoppen' over de emancipatie van de vrouw in Nederland, 1964-1965