B. D. POPPEN De graven van de molenaarsfamilie Tillema op de begraafplaats Snakkeburen te Ulrum Op de kleine begraafplaats Snakkeburen te Ulrum liggen een drietal zerken van de familie Tillema, die alle voorzien van een identieke molenafbeelding - zie foto hieronder. Het rechter graf is van Hendericus Geuchiens Tillema, die op 12 juli 1857 in Mensingeweer, op 26 jarige leeftijd overleed. De tekst van het graf naast hem is onleesbaar, maar is hoogstwaarschijnlijk van zijn vader Geuchien Ennes Tillema, overleden op 4 maart 1855 in Ulrum. Het graf daarnaast is van Hendericus zijn moeder en dus de vrouw van Geuchien Ennes, namelijk Geertje Jans Kamphoff. Geertje is overleden op 8 september 1849 in Ulrum, 55 jaar oud. Alhoewel het niet in de akte wordt vermeld, is het zeer aannemelijk dat zoon Hendericus als molenaar werkzaam was op de molen van zijn ouders. Dat verklaart dan ook waarom zijn graf eveneens is voorzien van de identieke molenafbeelding. Geuchien Ennes Tillema is geboren in 1785 in Middelstum, zoon van Enne Pieters Tillema en Annechien Geuchiens Hopma. Hij trouwde op 10 november 1813 te Middelstum met de 20- jarige Geertje Jans Kamphoff. 1 Geertje is geboren op 10 november 1793 in Aduard en is een dochter van Jan Kamphoff en Geertruid Louwes. Geuchien Ennes Tillema verhuisde in 1816 met zijn gezin naar Ulrum, waar hij de korenmolen, een standerdmolen, had gekocht. In 1825 verkreeg hij het alleenrecht op het malen van graan, volgens de Wet op het Gemaal van 1822, in het molenressort het dorp Ulrum en Vierhuizen. Deze standerdmolen, die iets ten westen aan de noordzijde van de weg naar Elens stond, werd in 1857 afgebroken en vervangen door een achtkant. In 1832 werd Geuchien ook eigenaar van de pelmolen, staande aan de Ulrummertil. 1 Zie de afbeelding van J. Bulthuis. Foto H. Noot 20-5-2010.
Geuchien en Geertje kregen zes kinderen. Hun oudste zoon, Enne Pieters geboren op 24 november 1823 in Ulrum, was van 1857 tot 1865 eigenaar van de koren- en pelmolen Hollands Welvaart te Mensingeweer. Enne trouwde op 22 april 1854 te Ulrum met Grietje Diephuis. Hun dochter Geertruida overleed op 24 september 1857 in Mensingeweer, acht maanden oud. Zij werd op het kerkhof naast de Protestantse Michaëlskerk te Mensingeweer begraven. Haar grafsteen met exact dezelfde molenafbeelding is nog aanwezig. Over Het graf van de molenaarsdochter Geertruid Tillema te Mensingeweer heb ik een artikel geschreven, eveneens voorzien van genealogische gegevens, dat ook op mijn website, op de genealogische pagina van de Groninger molenaars is te vinden. De huwelijksakte van Geuchien Ennes Tillema en Geertje Jans Kamphof, gedateerd 10 november 1813 te Middelstum. 1 Geuchien was blijkbaar werkzaam op één van de oliemolens te Middelstum, want in deze akte wordt bij zijn naam vermeld van beroep olijmolenaarsknegt. B. D. Poppen - De graven van de molenaarsfamilie Tillema op de begraafplaats Snakkeburen te Ulrum 2
Op de kadastrale kaart van Ulrum staat de korenmolen van Geuchien Ennes Tillema ingetekend. 3 In de bijbehorende OAT staat Geuchien Ennes Tillema als molenaar/eigenaar vermeld. 3 De in 1786 gebouwde pelmolen te Ulrummertil, getekend door Jan Bulthuis (1750-1801, landschapsschilder, tekenaar en etser). De molen brandde op 15 oktober 1878 af. 4 B. D. Poppen - De graven van de molenaarsfamilie Tillema op de begraafplaats Snakkeburen te Ulrum 3
Parenteel van Enne Pieters Tillema 1 Enne Pieters Tillema. Notitie bij Enne: in 1815 pelmolenaar te Leens Enne trouwde met Annechien Geuchiens Hopma. Notitie bij Annechien: Annegien Geugijns, ook Annechien Geuchies, Annachien Geugchiens Kinderen van Enne en Annechien: 1 Martje Ennes Tillema [1.1], geboren in 1783 in Middelstum. Martje is overleden op 13-10-1825 in Niekerk, 41 of 42 jaar oud. Notitie bij overlijden van Martje: Partner Ties Klasen Veldkamp 2 Geuchien Ennes Tillema, geboren in 1785 in Middelstum. Volgt 1.2. 3 Enne Pieters Tillema, geboren in 1791 in Middelstum. Volgt 1.3. 1.2 Geuchien Ennes Tillema is geboren in 1785 in Middelstum, zoon van Enne Pieters Tillema (zie 1) en Annechien Geuchiens Hopma. Geuchien is overleden op 04-03-1855 in Ulrum, 69 of 70 jaar oud. Notitie bij Geuchien: in 1813 eigenaar van de standerdmolen te Ulrum. Standplaats iets ten westen aan de noordzijde van de weg naar Elens. Had het alleenrecht op het malen van graan, volgens de Wet op het Gemaal van 1822, in het molenressort het dorp Ulrum en Vierhuizen werd toegekend aan korenmolenaar Geuchien Tillema. in 1813 olijmolenaar, in 1834 en 1854 pelmolenaar. Geuchien trouwde, 27 of 28 jaar oud, op 10-11-1813 in Middelstum met Geertje Jans Kamphof, 20 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Geuchien en Geertje: beroep bruidegom: olijmolenaar; beroep moeder bruid: vroedvrouw; bruidegom 28 jaar; bruid 19 jaar Geertje is geboren op 10-11-1793 in Aduard, dochter van Jan Kamphof en Geertruid Louwes. Geertje is overleden op 08-09-1849 in Ulrum, 55 jaar oud. Notitie bij overlijden van Geertje: graf met molenafbeelding aanwezig op kerkhof aan de Snakkeburen te Ulrum Kinderen van Geuchien en Geertje: 1 Geertruid Tillema, geboren 26-12-1814 te Middelstum, overleden 16-08-1849, huwt 29-05-1834 met Jurrien van der Helm, beroep predikant 2 Annechien Tillema, geboren 24-02-1818 te Ulrum, overleden 08-02-1824 3 Enne Pieters Tillema, geboren op 24-11-1823 in Ulrum. Volgt 1.2.1. 4 Annechien Tillema, geboren 18-01-1826, overleden 11-09-1826 5 Anneko Tillema [1.2.2], geboren op 10-07-1828 in Ulrum. Notitie bij Anneko: broodbakker, huwt 19-04-1849 te Ulrum met Anje Huizenga, overleden 09-06-1858, huwt 11-02-1860 te Ulrum met Aaltje Linthorst 6 Hendericus Geuchiens Tillema [1.2.3], geboren op 07-03-1831 in Ulrum. Hendericus is overleden op 12-07-1857 in Mensingeweer, 26 jaar oud. Notitie bij overlijden van Hendericus: graf met molenafbeelding aanwezig op kerkhof aan de Snakkeburen te Ulrum, naast zijn moeder 1.2.1 Enne Pieters Tillema is geboren op 24-11-1823 in Ulrum, zoon van Geuchien Ennes Tillema (zie 1.2) en Geertje Jans Kamphof. Notitie bij Enne: in 1861 pelmolenaar, 1857 tot 1865 eigenaar van de koren- en pelmolen Hollands Welvaart te Mensingeweer. Enne is overleden op 20-10-1868 in Groningen, 44 jaar oud. Notitie bij overlijden van Enne: beroep overledene: koopman; beroep vader: molenaar Enne: (1) trouwde, 30 jaar oud, op 22-04-1854 in Ulrum met Grietje Diephuis, 30 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Enne en Grietje: beroep vader bruidegom: pelmolenaar; beroep vader bruid: wagenaar; beroep moeder bruid: wagenaarsche; bruidegom 30 jaar; bruid 30 jaar; wettiging 1 kind B. D. Poppen - De graven van de molenaarsfamilie Tillema op de begraafplaats Snakkeburen te Ulrum 4
Grietje is geboren op 19-10-1823 in Wehe. Notitie bij de geboorte van Grietje: dochter van Frans Jans Diephuis en Sara Johannes Hartman, geboorteplaats Maarslag, gem. Leens; beroep vader: wagenaar; beroep moeder: wagenaarsche. Grietje is overleden op 14-08-1859 in Mensingeweer, 35 jaar oud. (2) trouwde, 37 jaar oud, op 29-08-1861 in Leens met Anna Maria Groeneveld, 26 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Enne en Anna: beroep bruidegom: pelmolenaar; beroep bruid: huishoudster; bruidegom 37 jaar; bruid 26 jaar; weduwnaar van Grietje Diephuis; wettiging 1 kind Anna is geboren op 06-04-1835 in Groningen. Notitie bij de geboorte van Anna: dochter van Ulrich Groeneveld (Gruneveld) en Siepke de Vries Anna is overleden op 11-10-1888 in Groningen, 53 jaar oud. Notitie bij Anna: ook Grüneveld Kinderen van Enne en Grietje: 1 Geertje Tillema [1.2.1.1], geboren op 09-03-1854 in Ulrum. 2 Sara Tillema [1.2.1.2], geboren op 22-09-1855 in Ulrum. 3 Geertruida Tillema [1.2.1.3], geboren op 16-01-1857 in Mensingeweer. Geertruida is overleden op 24-09-1857 in Mensingeweer, 8 maanden oud. Notitie bij overlijden van Geertruida: grafsteen met molenafbeelding aanwezig op kerkhof naast de Protestantse Michaëlskerk te Mensingeweer 4 Geertruid Tillema [1.2.1.4], geboren op 02-03-1859 in Mensingeweer. Geertruid is overleden op 05-04-1932 in Groningen, 73 jaar oud. Notitie bij Geertruid: Relatie met Siewert Bosch Kinderen van Enne en Anna: 5 Siepke Tillema [1.2.1.5], geboren op 25-07-1861 in Mensingeweer. Siepke is overleden op 23-03- 1868 in Groningen, 6 jaar oud. 6 Geuchiena Tillema [1.2.1.6], geboren op 01-08-1863 in Mensingeweer. 7 Ulrica Tillema [1.2.1.7], geboren op 08-10-1864 in Mensingeweer. Ulrica is overleden op 28-05- 1942 in Groningen, 77 jaar oud. 8 Henrietta Johanna Tillema [1.2.1.8], geboren in 03-1866 in Groningen. Henrietta is overleden op 03-11-1866 in Groningen, 8 maanden oud. 9 Helena Tillema [1.2.1.9], geboren op 13-03-1868 in Groningen. 1.3 Enne Pieters Tillema is geboren in 1791 in Middelstum, zoon van Enne Pieters Tillema (zie 1) en Annechien Geuchiens Hopma. Enne is overleden op 05-03-1866 in Leens, 74 of 75 jaar oud. Notitie bij Enne: in 1815 en 1836 wagenmaker, in 1855 en 1859 kuiper Enne trouwde, 23 of 24 jaar oud, op 27-05-1815 in Leens met Janna Sijgers Bos, 23 of 24 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Enne en Janna: beroep bruidegom: wagenmaker; beroep vader bruidegom: pelmolenaar; beroep vader bruid: landbouwer; bruidegom 24 jaar; bruid 23 jaar Janna is geboren in 1791 in Ulrum. Notitie bij de geboorte van Janna: dochter van Sijger Rijpkes Bos, landbouwer en bruid Grietje Gosens Janna is overleden op 13-05-1861 in Leens, 69 of 70 jaar oud. Kinderen van Enne en Janna: 1 Grietje Tillema [1.3.1], geboren op 13-11-1815 in Leens. Grietje is overleden op 22-03-1878 in Ulrum, 62 jaar oud. Notitie bij Grietje: Huwelijk 23-09-1836 Ulrum met Pieter Meints Wildeveld, landbouwer 2 Enne Pieters Tillema, geboren op 19-10-1818 in Leens. Volgt 1.3.2. 3 Annegien Ennes Tillema [1.3.3], geboren op 15-06-1821 in Leens. Annegien is overleden op 27-06-1823 in Leens, 2 jaar oud. 4 Annegien Tillema [1.3.4], geboren op 14-05-1824. 5 Sieger Tillema [1.3.5], geboren op 23-03-1830 in Leens. Sieger is overleden op 09-12-1903 in Leens, 73 jaar oud. Notitie bij Sieger: kuiper, huwt 21-05-1859 te Ulrum met Geeske Beukema B. D. Poppen - De graven van de molenaarsfamilie Tillema op de begraafplaats Snakkeburen te Ulrum 5
1.3.2 Enne Pieters Tillema is geboren op 19-10-1818 in Leens, zoon van Enne Pieters Tillema (zie 1.3) en Janna Sijgers Bos. Notitie bij Enne: in 1846 wagenmaker, in 1857 bierbrouwer Enne: (1) trouwde, 27 jaar oud, op 14-02-1846 in Stedum met Eilke Jakobs Laninga, 42 of 43 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Enne en Eilke: houtkoopersche Eilke is geboren in 1803 in Garsthuizen. Notitie bij de geboorte van Eilke: dochter van Jakob Jans Laninga en Freeke Mennes Eilke is overleden op 07-11-1849 in Stedum, 45 of 46 jaar oud. Notitie bij Eilke: ook Heilke (2) trouwde, 36 jaar oud, op 14-05-1855 in Leens met Welmoet Beukema, 32 of 33 jaar oud. Het huwelijk werd ontbonden op 19-09-1883 in Ulrum. Notitie bij het huwelijk van Enne en Welmoet: beroep bruidegom: bierbrouwer; beroep vader bruidegom.: kuiper; beroep moeder bruidegom: kuipersche; beroep vader bruid: landbouwer; beroep moeder bruid: landbouwersche; bruidegom 36 jaar; bruid 32 jaar; weduwnaar van Eilke Jakobs Laninga; echtscheiding 19-09-1883 Groningen/Ulrum Welmoet is geboren in 1822 in Vierhuizen. Notitie bij de geboorte van Welmoet: dochter van Kornelis Rijpkes Beukema, landbouwer en bruid Maiske Alberts Zwart. Ook Welmoed. Welmoet is overleden op 17-08-1887 in Ulrum, 64 of 65 jaar oud. Kinderen van Enne en Welmoet: 1 Meiske Tillema [1.3.2.1], geboren op 13-11-1856 in Leens. Meiske is overleden op 18-10-1857 in Leens, 11 maanden oud. Notitie bij overlijden van Meiske: beroep vader: bierbrouwer; beroep moeder: bierbrouwersche 2 Cornelius Jan Tillema [1.3.2.2], geboren op 27-02-1859 in Leens. Cornelius is overleden op 27-11- 1863 in Leens, 4 jaar oud. 3 Geuchien Tillema [1.3.2.3], geboren op 30-09-1861 in Leens. Geuchien is overleden op 31-10- 1914 in Ulrum, 53 jaar oud. Notitie bij Geuchien: Huwelijk 16-05-1894 Ulrum met Jantje Tammens, huidhoudster 4 Emke Tillema [1.3.2.4], geboren op 28-09-1863 in Leens. Emke is overleden op 07-05-1940 in Oldehove, 76 jaar oud. Notitie bij Emke: huwt 12-08-1886 Klaas Marrenga, verver, overleden 19-10-1922 5 Jan Marten Tillema [1.3.2.5], geboren op 01-04-1866 in Leens. Jan is overleden op 27-04-1932 in Leens, 66 jaar oud. Notitie bij Jan: daglooner; Huwelijk 14-01-1888 Ulrum met Grietje Siersema, huishoudster Gegenereerd met Aldfaer versie 4.2. Noten: 1. Bron: RHC Groninger Archieven. Huwelijksregister Middelstum 1813, aktenummer 16. 2. RHC Groninger Archieven. Documentatie Groninger molens, toegangsnummer 2489, inventarisnummer 392. 3. Website http://watwaswaar.nl 4. Tekening van Jan Bulthuis, collectie Groninger molenarchief. Deze pagina is onderdeel van de homepage van B. D. Poppen http://www.bdpoppen.nl B. D. Poppen - De graven van de molenaarsfamilie Tillema op de begraafplaats Snakkeburen te Ulrum 6