STUDIEKEUZE)) VWO)6)201522016) VERSIE&17&SEPTEMBER&2015&
Inhoudsopgave) 1 Inleiding...3 2 Studiekiezen...3 2.1 Studie2oriëntatieverlof...5 2.2 Studeren...5 2.2.1 VerschilHBOenWO...6 2.3 Tussenjaarofbuitenland...6 2.4 Oktober/november:Tussentijdsestudiekeuzecheck...6 2.5 Deweloverwogenstudiekeuze...7 3 Stappenendeadlinesvooraanmelden...7 3.1 Studiekeuzecheck/Matching/Intake...8 4 Fixus:Opleidingenmetbeperkteinstroom...9 4.1 NumerusFixus...9 4.1.1 CentraleSelectie...9 4.1.2 Decentraleselectie...12 4.1.3 Directeplaatsing...12 4.1.4 Uitslag...12 4.1.5 Hoevaakmeedoen?...12 4.1.6 Meerkansenzonderklassieketaal?...12 4.2 Selectie...13 4.3 Aanvullendeeisen...13 5 Financiering...14 5.1 DUO...14 5.1.1 Tegemoetkomingscholieren...14 5.1.2 Studiefinanciering:Studievoorschot...14 5.2 Nibud...16 5.3 Belastingdienst2Toeslagen...17 6 Literatuurlijst&Bronnen...17 Bijlagen) Studie2oriëntatieverlofaanvragen FormeletoelatingseisenvwonaarHBO FormeletoelatingseisenvwonaarWO ) 2
1 Inleiding) Ditboekjebiedtinformatieoverhetstudiekeuzeprocesinheteindexamenjaar.Hetbiedteen handreikingvoorzoweloudersalsleerlingenomhetstudiekeuzeprocesingoedebanente leiden. Deindetekstverwerktelinksnaarwebsites,zijnaanklikbaarindedigitaleversievandit boekje.dezedigitaleversieistevindenopwww.odulphus.nl>nieuwsentevensookop www.odulphus.dedecaan.net>downloads>presentatiesouderavonden. LucRongen Decaan september2015 2 Studie)kiezen) Hoekiesjenueenstudie?Waarbeginje?VolggewoonjepassieJafijnisdat,maaralsjeniet weetwatjepassieis?ofjehebtzoveelpassiesdatjedaarnietuitkuntkiezen? Ishetbeterommetjegevoeltekiezen?Ofjuistmetjeverstand?Ofemotionelekeuzes, gewooninhetmomenteenknoopdoorhakken,zetdatzodenaandedijk? Uitonderzoekblijktdatcomplexekeuzes,zoals(studie)loopbaankeuzes,nietpuurrationeelte nemenzijn(dijksterhuis,2007).hetisbelangrijknaarjegevoel,jeonderbewusteluisteren. Maarhoejedatdan?Enzijnerdangeenrationeleafwegingenmogelijk?Eriszekerveel concreteinformatienodigwaarleerlingenrationeelmeeaandeslagkunnengaan. Weonderscheidendevolgendevijfloopbaancompetentiesdienodigzijnomtot weloverwogen(studie)loopbaankeuzestekomen. 1. Motievenreflectie: Beschouwingvandewensenenwaardendievanbelangzijnvoordeeigenloopbaan. Wat$wil$ik?$Waar$ga$en$sta$ik$voor$en$waarom$dan?$ 2. Kwaliteitenreflectie: Beschouwingvansterkekantendievanbelangzijnvoordeloopbaan. Wie$ben$ik?$Wat$kan$ik$bet$best$en$hoe$weet$ik$dat?$ 3. Opleiding2enwerkexploratie: Onderzoekvanopleiding,beroepenwerkindeloopbaannaarhetkunneninzetten vancompetenties,wensenenwaarden. Waar$(opleiding$en$werk)$ben$ik$het$meest$op$mijn$plek$en$waarom$daar?$ 4. Loopbaansturing: Loopbaangerichteplanning,onderhandelingenbeïnvloedingvanhetleerproces. Richtinggevendoorconcreteacties. Hoe$bereik$ik$mijn$doel$en$waarom$zo? 5. Netwerken: Contactenopbouwen,gebruikenenonderhoudendievanbelangzijnvoorde loopbaanontwikkeling. 3
Wie$kan$mij$helpen$mijn$doel$te$bereiken$en$waarom$die$mensen? Deeerstevraag,watwilik,isvaakmoeilijktebeantwoorden.Devalkuilbestaatdanombij dezevraagteblijvenhangen.opdebankzittenenmaarincirkelsdenken:watwilik,ikweet hetniet,duswatwiliknueigenlijk.omerachtertekomenwatjewil,waarjeenthousiastvan wordt,ishetonderanderenodigomtewetenwaarjeuitkuntkiezen.dederdecompetentie geeftaandathetnodigistewetenwaarjeallemaaluitkuntkiezen.nuisditnatuurlijkniet uitputtendtebestuderen,maareenoverzichtvanallebacheloropleidingeninnederland hebbenendaarineeneerstegroveselectiemaken,blijktvoorveelleerlingeneeneffectieve aanpak.alsbijlageisdelijstmetallebachelorsophboenopwoniveauopgenomen. Oriënteren 1. NeemdelijstmetallebacheloropleidingenopHBOofWOofbeide; 2. Streepdieopleidingenwegopdelijst,diejezekernietgaatdoen; 3. Leesvanalleoverigeopleidingenineenpaarzinnenwatdezeinhouden.Ditkanop www.odulphus.dedecaan.net>informatie>opleidingen; 4. Deopleidingendiedanafvallen,streepjeweerdoor; Verkennen 5. Kieseenpaaropleidingeninverschillenderichtingenuit,omnadertebekijken. Bestuurdeinformatieopdewebsitesvandeopleidingenzelf; 6. Wanneereenopleidingalsnogafvalt,streepdezedooropdeoverzichtslijst.Wanneer dezeopleidinginteressantblijft,verdiepjedanverderindezeopleidingdoor uiteindelijkookeenopendagofmeeloopdagtebezoeken. Verdiepen 7. Gaverdermetbovenstaandepuntentotdatjeongeveervieropleidingenhebt geselecteerddiejedaadwerkelijkgaatbezoekenviaeenopendag,meeloopdag, proefstuderen,masterclass,etc. 8. ViadeopdrachtinjedigitaalLOB2portfolioopwww.odulphus.dedecaan.net>Kiezen> Portfoliobereidjedezeactiviteitvoorenjeevalueertdezeactiviteitook.Jeverslag plaatsjeweerinjelob2portfolio(zieverder2.1); 9. Nadatjeverschillendeactiviteitenhebtondernomen,legjealjeevaluatiesuitjeLOB2 portfolionaastelkaar.welkeconclusietrekjehieruit?ishetalduidelijkwelkestudieje gaatdoen? Knoop)doorhakken 10.Voorsommigeneeneenvoudigelaatstestap,vooranderenblijftdezestapmoeilijk. Eenknoopdoorhakkeninditstudieloopbaanprocesbetekentuiteindelijkvaakopbasis vanonvolledigeinformatieenmetveelonzekerheidoverhetteverwachtenresultaat, tocheenbeslissingnemen.hierismoedvoornodig. 11.Lukthetniet,loopdandevorigestappennogeensna.Zijndieookechtdoorlopen? Doehetanders(dunnetjes)over. 12.Nahetdoorhakkenvandeknoop,starthetprocesvanaanmelden.Ditstaat beschreveninhoofdstuk3stappenendeadlinesvooraanmelden. 4
5 13.Tijdenshetprocesvanaanmelden,alsdeknoopalisdoorgehakt,kandetwijfelsoms alsnoghevigtoeslaan.hettotdantoevaaksterkrationelekeuzeprocesisklaaren geeftruimteaanhetonbewuste,hetgevoel,omvanzichtelatenhoren.eenhevige twijfelkaneentekenzijnditgeengoedekeuzeis.hetiszaakdannietdekopinhet zandtestekenentevolhardenindegemaaktekeuze,maarsamenmetanderete onderzoekenwateraandehandis.belangrijkdusomdeknoopnietnetvooreen deadlinedoortehakken,wantdanblijftergeenruimtemeervoorditlaatstedeelvan hetkeuzeproces. Opelkmomentinditkeuzeprocesishetvanbelangdatleerlingenmetanderenpraten overwaarzemeebezigzijn.welkedilemma szetegenkomen,welkeafwegingenze maken,adviesvragenaananderen.ineersteinstantiezijnditmeestaldeoudersen vrienden.daarnaastzijndementor,vakdocent,decaan,leerlingcoördinator,familie,oud2 Odulphianen,studentenenberoepsbeoefenarenookbelangrijkegesprekpartnersindit proces. 2.1 Studie2oriëntatie)verlof) Alsleerlingenonderschooltijdeenopendag,meeloopdagetc.willenbezoeken,dientdit aangevraagdtewordenmiddelsdeoranjekaart,minimaal1weekvantevoren.dezekaartis teverkrijgenbijdereceptie.ziedebijlagevoordetotaleprocedure. 2.2 Studeren) Bekendeopleidingenzoalsgeneeskunde,bouwkundeenrechten,zijnbijleerlingenenouders vaaktochnietzobekend.debeeldendieervandezeopleidingenbestaan,zijnvaaknetiets andersdandewerkelijk.hetisduszowelbij bekende alsbijonbekendeopleidingenzaakom zichgoedteverdiepenindestudies.denkdaarbijaandevolgendezaken: Specifiekebachelors:sommigeopleidingenzijnzeerspecifiek,zoalsbijvoorbeeld technischewiskunde.alszo nspecifiekeopleidinginteressantleek,maartochafvalt, kijkdanooknaaropleidingendieerenigszinsverwantaanzijn,zoals wiskunde, sterrenkunde en natuur2ensterrenkunde. BredeWObachelor:dezezijnindeeerstedriejarenheelbreed,zodaterpasinde masterfaseeenspecifiekerichtinggekozenhoeftteworden.bijdestudie biologie is ditperinstellingsterkverschillend.bijdeeneuniversiteitisereendriejarigebrede bachelorbiologie,bijdeandereuniversiteitmoetervooraanvangdestudiebiologie alseenspecifiekehoofdrichtinggekozenworden.vergelijkstudiesdusaltijd,voordat jeeenbesluitneemtofdezewelofnietbijjepast.anderevoorbeeldenzijnhettu/e bachelorscollegeaanuniversiteiteindhovenenhetmaastrichtscienceprogramvan MaastrichtUniversity.Jekuntookdenkenaanbijvoorbeeldeendubbelebachelor zoalsrecht&economieaanderadbouduniversiteitnijmegen. UniversityCollege:alleuniversiteiteninNederlandhebbeneenUniversityCollege(UC). Ditiseenbrededriejarigebachelorvoorveelalambitieuze,breedgeïnteresseerdeen mondiaalingesteldestudenten.erisaltijdselectieendedeadlineis15januarial.deze selectievaltnietonderdedecentraleselectiealsonderdeelvanloting.jemagdusaan deselectievooreenucmeedoenenjedaarnaastaanmeldenvooreenlotingstudie.
6 2.2.1 Verschil)HBO)en)WO) HetVWOisdevoorbereidingopWetenschappelijkOnderwijs.Erzijnechterookgenoeg leerlingendievanvwonaarhbogaan.ditkangaanomniveau,wanterwordtminder abstractievermogenverwachtophethbointegenstellingtothetwo.maarditkanookgaan ommaniervanlerenofdewensvooreenbepaaldberoeplater.hethbobiedt beroepsopleidingenaan.jekrijgtgeleerdhoejeindepraktijkmetbepaaldekennisaandeslag gaat.ookzijneropleidingendiegeenvariantopdeuniversiteitkennen,zoals muziek/dans/theater/beeldendeopleidingen.deverschillenzijngrofweg: HBO Universiteit Praktijkgerichtestofmeteen duidelijkberoepsbeeld. Vakkennisistheoretischerenvaneenabstracterniveau.Je wordtacademischgevormd. Praktijkgerichtekennisstaat centraal. Detheoriestaatcentraal.Jegaatveeldieperinopdematerie doorhetbestuderenvanwetenschappelijkebronnenendoor zelfkennistevergarenofonderzoektedoen. Veelcontacturenmet docentenenstudenten. Mindercontacturen. Lesstofwordtveelaltijdensde lessenofingroepjes doorgenomen. Lesstof(inhetEngels)moetzelfstandigwordenverwerkt. 2.3 Tussenjaar)of)buitenland) Naaststuderen,zijnerookanderemogelijkheden.Tedenkenvaltaanstudereninhet buitenland,eenjaarrondreizen,alsaupairaandeslag,vrijwilligerswerkgaandoenetc.meer informatiehieroveristekrijgentijdensdebuitenlandmarktopmaandag9november19.00uur enviawww.odulphus.dedecaan.net>links>buitenlandofviawww.odulphus.dedecaan.net> Links>Eenjaarwatanders. 2.4 Oktober/november:)Tussentijdse)studiekeuzecheck) Inoktoberofnovemberhebbenalleeindexamenleerlingeneenloopbaangesprekvan maximaal45minuten.ditzalwordengevoerddooreenstudentvanhbotoegepaste PsychologievanFontysHogescholen. Inditgesprekvraagtiedereleerlinghulpbijdevolgendestapinzijnloopbaan.Denkhierbijaan vragenals: Iktwijfeltussendezetweestudies;hoemaakiknueenkeuze? Ikhebeenaantalopendagenbezocht,maarweetnogsteedsnietwatikwilgaandoen. Ikhebmealingeschrevenvooreenopleidingmetdecentraleselectie,maarhoebereid ikmenugoedvooropdeselectiedagdieeraankomt?
Misschienzijnerookleerlingenzondervragen.Diekrijgendaneenvoorproefjeopde studiekeuzecheck:zewordenaantetandgevoeldofhunkeuzeofhetkeuzeproces waarzenoginzitten,goeddoordachtisengeenhiatenkent. Destudentgeefteenkorteschriftelijkeevaluatievanditgesprekaandeleerling,mentoren decaan.deouderszullenditookontvangen. 2.5 De)weloverwogen)studiekeuze) Dejuisteofdebestekeuze,diewoordenwillenwenietgebruiken.Demeestemensenkunnen gedijenbinnenverschillendestudiesenfuncties. Dekansdateenstudiepassendis,endezeookwordtafgerond,isgroteralsdezekeuzeook goeddoordachtendoorvoeldis: 1. Deleerlingheeftinzichtinzijneigenkunnen,willeneneigenidentiteit; 2. Deleerlingheeftverschillendeopleidingenbekekennevergeleken: a. Opinternet,viawebsitesvandeopleidingenenstudiekeuzetesten; b. Indepraktijk,viaopendagen,meeloopdagen,workshadowing; 3. Deleerlingkandezeverschillenookdaadwerkelijkbenoemen; 4. Deleerlingheeftermijnzijnoudersuitgebreidovergesprokenenoudersgeven daarbijaaninhoeverrezijndezekeuzebijhunkindvindenpassen; 5. Deleerlingkanbenoemenwelkekwaliteitenhijnodigheeftvoordezeopleidingen waarhijnogaanmoetwerken(valkuilen); 6. Deleerlingheeftenigideewaarhijlatermetdezestudieterechtkankomenintermen vanarbeidsinhoud(functies),arbeidsomstandigheden,arbeidsvoorwaarden, arbeidsverhoudingen 3 Stappen)en)deadlines)voor)aanmelden) Erzijnverschillendedeadlinesvoorhetaanmeldenvoorstudiesentussenjaren.Degangbare datahieropeenrij.opleidingenkunnenhiervanafwijken. Wat)moet)ik)doen?) Wanneer?) Waar)doe)ik)dit?) Jeaanmeldenvoorjestudiein hetbuitenland Jeaanmeldenvoorjestudie met(decentrale)selectieen loten Jeaanmeldenvoorjestudie diegeenselectiekent Jeaanmeldenvoorjestudie metloting(zonderdecentrale Vóór15december Vóór15januari 15mei Voor1mei Vóór15meiinclusiefalje huidigevakkendoorgeven Verschiltperland AltijdviaStudielink,somsook viaopleidingzelf. Studielink Studielink 7
8 Wat)moet)ik)doen?) Wanneer?) Waar)doe)ik)dit?) selectie) Lotingsstudieeneen herkansinggemaakt?stuurde bewijsstukkenvanjebetere resultaatop. Voor5juli DUO Vraagstudiefinancieringen eenstudentenreisproductaan Liefstdriemaandenvoordatje gaatstuderen;met terugwerkendekrachtmag ook DUO Gajeopkamers,geefdanje verhuizingdoor.vraaggelijk eenuitwonendebeursaan. Eenmaandvantevoren Geefjeadreswijzigingdoor aandegemeentewaarjegaat wonenenpaseventueelje leningbijduoaan Zorgtoeslagaanvragenvan vorigkalenderjaar Voor1septemberdit kalenderjaar Belastingdienst Bijbaan?Vraagteveel betaaldebelastingterug. Voor1april Belastingdienst Aanmelden)gaat)in)5)stappen:) 1aanvragenDigiDmetSMSfunctieonlinebijDigiD 2aanmeldenstudieonlinebijStudielink 3aanvragenstudiefinancieringonlinebijDUO 4doorgevenstudiekeuzeaanOdulphusonlineopdedecaan.net 5Studiekeuzecheck/matching(zie3.1) Wanneerleerlingentelaatzijnvoordedeadline,zalhierdoorStudielinken/of onderwijsinstellingeninderegelgeenuitzonderingwordengemaakt. Bewaarallecorrespondentiesinéénmap,digitaalen/ofoppapier. BijeenaantalopleidingenisaanmeldenviaStudielinknietmogelijk,zoalsparticuliere opleidingen,politieendefensie. 3.1 Studiekeuzecheck)/)Matching)/)Intake) Destudiekeuzecheck(wordtookwelMatchingofIntakegenoemd)vindtplaatsnadatjijje vooreenopleidinghebtingeschrevenviastudielink.dithoudtindatjenogvóórdestartvan deopleidingkuntuitzoekenofdezeopleidingechtbijjepast.
Eenstudiekeuzecheckkaneengesprekzijn,eendagjeproefstuderen,hetinvullenvaneen digitalevragenlijstofeenandereactiviteitdieuitmondtineenadvies. Hetadviesisvrijblijvend,maarhetgeeftjeeengoedbeeldvanjekansenomdestudiemet succestevolgen.hoewelhetadviesdatjenaderhandkrijgtvrijblijvendis,isdeelnamemeestal welverplicht.alsjenietdeelneemtkandeopleidingjeweigeren. Alsjewiltwetenwatdestudiekeuzecheckbijdeopleidingvanjouwkeuzeinhoudt,kijkjeop dewebsitevandieinstelling/opleiding.letopdestudiekeuzecheckvindbijsommige opleidingenplaatsindeweeknahetcentraaleindexamen.datbetekentdatjedandusnietop vakantiekunt.formeelgezienmoetjedetijdnajeeindexamentotaandeuitslagsowieso beschikbaarzijnvooreventuelewijzigingeninheteindexamenrooster. 4 Fixus:)Opleidingen)met)beperkte)instroom) 4.1 Numerus)Fixus) Decentralelotingvoornumerusfixusopleidingenwordtvanafhetstudiejaar201722018 afgeschaft.datzijndusdeleerlingendieinschooljaar201522016invwo5zitten.inplaats daarvangaandeonderwijsinstellingenstudentenselecterendieeennumerusfixusopleiding willenvolgen. Voornubestaatlotendusgewoonnog.Hoewerkthet? Jekuntopdriemanierenwordentoegelatentoteenlotingsopleiding. 1. viacentraleselectie(loten) 2. viadecentraleselectie 3. doordirecteplaatsing Percollegejaarmagjemaarbij1studieaandelotingdeelnemen.Omdatdecentraleselectie onderdeelisvanloten,magjedusookmaarbij1studieaandedecentraleselectiedeelnemen; datisbijdezelfdestudiewaarjeookmeeloot.jemagmaximaal3xaaneenlotingmeedoen. Hoevaakjeaandecentraleselectiemagmeedoen,bepaaltdestudiezelf.Datkan0,1,2of3 keerzijn. 4.1.1 Centrale)Selectie) Alserteveelaanmeldingenzijnvooreenopleiding,komtereenopleidingsloting.Ditkomt alleenvoorbijuniversiteiten. Alserteveelaanmeldingenzijnvooreenopleidingaaneenbepaaldehogeschoolof universiteit,dansprekenwevaneeninstellingsloting.ditkomtzowelbijuniversiteitenals hogescholenvoor.hetgaatomopleidingenzoalsgeneeskunde(opleidingslotingwo), psychologie(opleidingslotingwo)enfysiotherapie(instellingslotinghbo).devolledigelijstis tevindenopwww.duo.nlzoekterm loten. DUOgaataltijduitvandeafgerondeeindcijfersdievermeldstaanopdecijferlijstdiebijhet diplomahoort.daarvanwordthetgemiddeldeberekend.deelcertificatentellennietmeevoor heteindexamencijfergemiddelde.deverschillendelotingsklassenzijn: 9
10 Ahogerdanofgelijkaan8,00 Blagerdan8,00maarhogerdanofgelijkaan7,50 Clagerdan7,50maarhogerdanofgelijkaan7,00 Dlagerdan7,00maarhogerdanofgelijkaan6,50 Elagerdan6,50 Hoebeterjegemiddeldeeindcijfer,hoegunstigerjelotingsklasse.Hoehogerdusjekansop inloting.iemanddieinlotingsklassebzitheeftduseengroterekansingeloottewordendan iemanddieinlotingsklasseezit. Dekansomingeloottewordenindeverschillendelotingsklassenwordtbepaalddoor onderstaandeverhouding:b:c:d:e=9:6:4:3 Hetishelaasperlotingsklassenietpreciesvasttestellenhoeveelprocentkansjehebtom ingelootteworden. Hetgemiddeldeeindexamencijferwordtberekenddooralleeindexamencijfersvanhet gemeenschappelijkdeel,alleeindexamencijfersvanhetprofieldeelenhethoogste eindexamencijfervanhetvrijedeelbijelkaaroptetellenentedelendoorditaantal examencijfers. Totstandkomingcijfers Terinfo:alsjeslaagtkrijgjejediplomapluseenapartecijferlijst.Jekrijgtmaar1diploma, maarmogelijkwelmeerderecijferlijsten,o.a.1perprofielwaarjevakkenpakketaanvoldoet. GemiddeldeExamendossier(heetofficieelschoolexamenSE)pervakop1decimaal (een7,45wordt7,5) Puntcentraalexamen(CE)inmeipervakop1decimaal(een7,45wordt7,5) Puntopjecijferlijstbijhetdiplomaiseenheelpunt:gemiddeldevanpunt schoolexamenpluscentraalexamen:bv(7,9+7,0)/2=7.45ditafrondenopeenheel getalisalleenkijkennaarheteerstegetalachterdekomma:opjecijferlijstbijhet diplomakomteen7(dusgeen8). BijvakkendiegeencentraaleindexamenhebbenzoalsinformaticaenwiskundeD, geldt:gemiddeldeexamendossierbepalen(7,45wordt7,5)endanafrondenopeen heelcijfer(7,5wordt8),ditkomtopjecijferlijstbijhetdiploma. InMagisterkunjeprimazienhoejeergemiddeldpervakvoorheteindexamendossier voorstaat. Levensbeschouwingkomtnietopjediploma,nietmeteenpunt,ooknietmet voldoende/goed CKVenLOkomenmet voldoende/goed opjediplomaentellennietmeevoorloting hetcijfervoorrekenenkomtopeenapartcertificaatenteltnietmeebijdelotingals jestartmetstuderenincollegejaar201622017. Dandeverdelingvandevakkenoverdedelen:algemeendeel,profieldeel,vrijedeel.Ditis zoalshierboventelezenstaatbelangrijkvoorhetbepalenvanhetgemiddelde. Algemeendeel: Nederlands Engels FransofDuitsofGrieksofLatijn
Profielwerkstuk Maatschappijleer ANW combinatiecijfer LETOP:pws+ma+anwstaanalledrieapartopjecijferlijst,maarvormensamenhet combinatiecijferdatookopjecijferlijststaat:hethelecijfer(reedsafgerond,duszonder decimalen)vandedrievakkenbijelkaaroptellen,delendoordrieendanweerafrondenop eenheelcijfer(7,45wordt7;7,5wordt8).alleenhetcombinatiecijferteltmeevoor LOTING,nietdedrielossecijfersvanpws+ma+anw KCVgymnasium:komtnietapartopjediploma,maarteltmeteenpercentagemeervoorhet gemiddeldeexamendossier(se)vangrieksen/oflatijn. KCVatheneum:komtapartopjediploma,maarteltmeeinhetcombinatiecijfer,samenmet pws+ma+anw Profieldeel Ditbestaataltijduitviervakken: N&T +wb +na,sk +1uit:bi,in,wd N&G +1uit:wa,wb +bi,sk +1uit:ak,na E&M +1uit:wa,wb +ec,gs +1uit:ak,fa,du,m&o C&M +1uit:wa,wb,wc +gs +1uit:fa,du,gr,la,fi,dr,bv,mu +1uit:ak,ec Vrijedeel Elkvakkaninhetvrijedeel.Alsjemeerderevakkeninjevrijedeelhebt,teltalleenhetvakmet hethoogstecijfer. Doormetvakkenteschuiventussendeverschillendedelen,kunjedelotingsklasse beïnvloeden,insommigegevallenzelfsvanklassebnaara:directgeplaatst. Alsjemaar1vakinhetvrijedeelhebt,maaktschuivenmetvakkennietuitvoorje lotingsklasse.jekuntdannogweleendubbelprofielhebben. Meestgunstigecijferlijstmoetjesomsaanvragen Jekrijgtstandaard1cijferlijstperprofielmetdevakkenwillekeurigoverdedelenverspreiden nietvoorallemogelijkecombinatiesvanvakkeneencijferlijst.hetissomsbesteenpuzzelom demeestgunstigecombinatievoorlotingtebepalen.alsdeexamencommissieenhet decanaatdatvooralleexamenleerlingenzoudoen,kostdatteveelwerk.jemoetdusvooraf aangevenofjeeenlotingsstudiewiltgaandoen(ofdieserieusoverweegt).ditdoejedoorje (voorlopige)studiekeuzeintevullenopwww.dedecaan.net(jekuntdiealtijdnogaanpassen totaandeuitslagvanhetexamen)alsdaareenlotingsstudietussenzit,puzzelenwijt.z.t.met jemee. Vraagjedecaanomnadereuitleg,alsjeernietuitkomt 11
4.1.2 Decentrale)selectie) Steedsvakerselecterenhogescholenenuniversiteitenzelf(eendeelvande)studentenvoor hunlotingstudies.wesprekendanvandecentraleselectie.dedecentraleselectieiseen onderdeelvandeloting. Bijdecentraleselectieisdedeadlinevaakal15januari.Studentenwordendangeselecteerdop meerdanalleenhuncijfers.opvallendisdatsteedsvakergevraagdwordtnaarhet eindrapportvanvwo5.daarmeewordendecijfersvanvwo5belangrijkerdandecijfersophet diploma,alshetgaatomdedecentraleselectie.deselectiekandaarnaastbijvoorbeeld bestaanuiteenkennistest,capaciteitentest,motivatiebrief,sollicitatiegesprek,opvraagcv metnevenactiviteitenofeenassessment.dedecentraleselectieskennenmeerdererondes waarbijtelkensleerlingenafvallen.netalsbijeensollicitatievooreenbaan,maakjemeer kansalsjeonderscheidendbenttenopzichtevananderekandidaten. Leerlingenkunnenbijdedecaanterechtvoorkritischefeedbackentipsophunconcept motivatiebrief/sollicitatiebrief.ditwordtsterkaangeradenomdekansentevergroten.isdeze briefinhetengelsgesteld,vraagdanbijeendocentengelsomfeedbackopgebruikvanhet Engels. 4.1.3 Directe)plaatsing) Erzijn5lotingsklassen:AtotenmetE.AlsjeinlotingsklasseAzit,wordjerechtstreeksbijde opleidingenonderwijsinstellingvanje1evoorkeurgeplaatst.alsjejeoptijdhebtaangemeld enaanalleeisenhebtvoldaan,zoalshetopsturenvandejuistebewijsstukken,danbenje zekervaneenplaats. 4.1.4 Uitslag) DuomaaktmediojulideuitslagvandelotingbekendviaStudielink.Jekrijgtdeuitslagalleen alsjevoldoetaanalleeisenenallebewijsstukkenbinnendeinzendtermijnhebtingestuurd.de uitslagvandedecentraleselectieisookpasopditzelfdemoment,omdatonderanderehet aantaldecentraalgeselecteerdeleerlingendatgezaktis,nogverwerktmoestworden. 4.1.5 Hoe)vaak)meedoen?) Aandecentralelotingmagjeperstudienietvakerdan3keerdeelnemen.Inéénstudiejaar magjejevooréénstudiemeteenlotingaanmelden. Alsjena1julijeaanmeldingintrekt,danhebjeeenlotingskansverbruikt.Alsjeaaneen decentraleselectiehebtdeelgenomen,hebjemeestalookeenlotingskansverbruikt,ookalsje jeaanmeldingvoor1juliintrekt. Alsjeineeneerderstudiejaarvooreenopleidingbentingelooténingeschreven,ishetniet mogelijkomvoordieopleidingnogeensaandelotingmeetedoen.ditgeldtookalsjede opleidingaaneenandereinstellingwiltvolgenofvooreenanderestudievormkiest (voltijd/deeltijd). 4.1.6 Meer)kansen)zonder)klassieke)taal?) Deuiteenzettingisvoorleerlingendieophetgymnasiumzittenenoverwegenomeen opleidingmetlotentegaanvolgenen$diein1ofmeerdereextravakkeneindexamendoen. 12
13 Regelmatigkomengymnasiastenmetdevraagofzemeerkansmakenbijdelotingalsze eindexamenatheneumdoeninplaatsvangymnasium.hierisgeeneenduidigantwoordopte geven.welishetzo,datditdekansenbijlotingmeestalnietverhoogd. Alshetcijfervoordeklassieketaalhetgemiddeldecijferophetdiplomaomlaaghaalt,wildat nognietmeteenzeggendatdeleerlingookineenlagerelotingscategorieterechtkomt.het cijfervoordeklassieketaalteltimmersmaarvoor1/9mee(netalsdeanderecijfers). Daarnaastisersprakevangewogenloting.Datwilzeggendateenhogergemiddeldemeer kansenoplevert,maardaarnaastblijfthetlotnummerdatjekrijgtbepalend.trekjijeenvande hoogstelotnummers,danmaaktjegemiddeldenietuit,jewordtdantochuitgeloot.alsje gemiddelderondde8,0schommelt,danishetmeestalwelaanteradenomerallesaante doenomincategorieaterechttekomen:jebentdanimmersverzekerdvaneenplekbijde opleidingdiejewiltgaandoen. Echter,mochtjealsgymnasiasteindexamenatheneumdoen,danstaaterderestvanjeleven opjecv: Odulphusatheneum of OdulphusVWO engeen Odulphusgymnasium.Ditkan bijsollicitatiesookeenverschilmaken. Eenmaandvooraanvangvanhetcentraalexamenmoetdefinitiefgekozenwordenvoor eindexameningymnasiumofatheneum.hetisnietmogelijkomnaheteindexamen gymnasiumtehebbengedaan,alsnogvanhetodulphuseenatheneumdiplomatekrijgen.dat issindsenkelejarenbijwetverboden. Gametvragenhieroveraltijdnaarjedecaan.Dezegeeftnogspecifiekereuitlegenmaaktmet joueenberekeningvandegeschattelotingscategorieengeeftinzichtindelotingskansenvan deafgelopenjaren. 4.2 Selectie) Erzijneenaantalopleidingendieweleenfixushebben,maargeenloting.Erduswelselectie, maargeenkansomvialotingofomvialotingsklasseameteen8,0gemiddeldofhogerte wordentoegelaten.ditwarenvoorcollegejaar201522016,enduswaarschijnlijkvoor collegejaar201622017ook: UniversityCollege(meerdereinstellingen) LiberalArts&Sciences(meerdereinstellingen) InternationalBusinessAdministration,ErasmusUniversiteitRotterdam Bestuurs2&Organisatiewetenschappen,UniversiteitUtrecht Fysiotherapie,HogeschoolZuyd Logopedie,HogeschoolZuyd Media&EntertainmentManagement,NHTVBreda 4.3 Aanvullende)eisen) OphetHBOzijneropleidingendieaanvullendeeisenstellennaasthethebbenvanhetjuiste diploma.ditzijnbijvoorbeeldhetconservatorium,dateistdatjebijvoorbeeldgoedgenoeg kuntdansenofmuziekspelen;deopleidingtotdocentlichamelijkeopvoeding,dieeistdatje fysiekhelemaalinordebentenofjekracht,ritmegevoelensouplesseinordezijn;de opleidingencriminologie,creatievetherapie,logopedie,hogerhotelonderwijs,politieen defensieopleidingen.
5 Financiering) 5.1 DUO) DUOisdeDienstUitvoeringOnderwijs.Zijisde uitvoeringsorganisatievanderijksoverheidvoorhet onderwijs.duofinancierteninformeertonderwijsdeelnemersenonderwijsinstellingenen organiseertexamens. Wanneerleerlingenophethavoofvwozitten,ontvangendeouderskinderbijslagalshetkind jongerdan18is.ditwordtgeregeldviadesocialeverzekeringsbanksvb. 5.1.1 Tegemoetkoming)scholieren) Wanneereenleerlingophavoofvwo18jaarofouderis,heeftdeleerlingzelfrechtop tegemoetkomingschollierenvanafheteerstekwartaaldatbij18is.ditmoetaangevraagd wordenenkanmetterugwerkendekrachtbinnenhetschooljaarwaaroverwordtaangevraagd. Dekinderbijslagstoptnahetkwartaalwaarindeleerling18isgeworden.Omspraakverwarring tegentegaan:tegemoetkomingscholierenisgeenstudiefinanciering.detegemoetkoming stoptnaheteindexamenjaarhavo5ofvwo6. 5.1.2 Studiefinanciering:)Studievoorschot) Studiefinanciering,afgekortStuFi,wasvooreendeeleengift.Dezevormvangeldkrijgenom tekunnenstuderenisvoorstudentendiestartenpercollegejaar201522016afgeschaft. Studentenkrijgenvoortaaneenvoorschot.DitheetformeelhetStudievoorschot.Dit totaalpakketaanfinancieringsregelingenhetsociaalleenstelsel. Hetstudievoorschotbestaatvoortaanuit: 1. lening 2. aanvullendebeurs 3. collegegeldkrediet 4. studentenreisproduct 5. vouchers 5.1.2.1 Lening** Dezeleningismaximaalongeveer1015europermaandDehoogtevandeleningkande studentzelfkiezeneneventueeliederemaandaanpassen.bijeenstudievan3jaarbachelor en1jaarmasterisdemaximaleleningongeveer12*4*1015=48.720,00euro. Ditzijnvooreenaankomendstudentgrotebedragendienietteoverzienzijn.Rekendusbij voorkeurthuissamenuitwatdeaflossinghiervanpermaandzalwordennaafstuderen.houdt daarbijrekeningmeteenafbetalingstermijnvan35jaareneenrentevanongeveergemiddeld 0,88procentoverdelaatstevijfjaar. Erzijnhandigerekentoolsomeenstudiebegrotingtemaken: 14
www.financieelstudieplan.nl www.duo.nlzoekterm rekenhulp 5.1.2.2 Aanvullende*beurs* Deaanvullendebeursvoorstudentenvanwiedeoudersminderdanongeveer 30.000 verdienen,is 378permaand.Voorstudentenmetoudersdiemeerdan 30.000verdienen, maarminderdanongeveer 46.000loopthetbedragterug.Erisgeenregeling(meer)voor studentenmetweigerachtigeofonvindbareouders,watbetrefthetbepalenvanhet gezamenlijkinkomen.beideinkomensblijvendusaltijdmeetellen.bijtwijfeldezeaanvullende beursgewoonaanvragen.duozoektbijdebelastingdienstuitofjeerrechtophebt.alsje geenrechthebt,krijgjehetgewoonniet. 5.1.2.3 Collegegeldkrediet* Erzijn2soortencollegegeld:hetwettelijkcollegegeldenhetinstellingscollegegeld.Demeeste studentenbetalenhetwettelijkcollegegeld.voorhetstudiejaar201622017isdat 1984,2.De overheidbepaaltjaarlijksdehoogtevanhetwettelijkcollegegeld.universiteitenen hogescholenbepalendehoogtevanhetinstellingscollegegeld.datismeestalmeer.jekunt danookmeerlenenalsjeinstellingscollegegeldmoetbetalen. Hetbedragaancollegegeldkangeleendwordenbovenopdeeerdervermeldelening.De lening collegegeldkrediet wordtpermaanduitgekeerdisbedraagtongeveer1/12vanhet totalecollegegelddatjemoetbetalen. 5.1.2.4 Studentenreisproduct*(OV@studentenkaart)* Decombinatievangratisreizenenreizenmetkortingvoorstudentenblijftbestaan.Ditheet hetstudentenreisproduct.ditproductlaadtdestudentopzijnov2chipkaart. 5.1.2.5 Vouchers* LevenLangLerenkrijgteenbelangrijkeimpulsmethetstudievoorschot.Eenafgestudeerdeis nietuitgeleerdalshijofzijeenbachelor2ofmasterdiplomaopzakheeft.desamenleving verandert,endeeisendieaanwerknemerswordengesteldveranderenmee.vanuitdie gedachtekrijgenstudentendiemethunbacheloropleidingbeginnenindejaren2015/2016 totenmet2018/19,ennognietvolopprofiterenvandeinvesteringenvandeopbrengstvan hetstudievoorschot,eentegemoetkomingindevormvanvouchers.hiermeekunnenzevoor 2000inzettenvoor(geaccrediteerde)bijscholing5tot10jaarnahunafstuderen.Het collegegeldkredietwordtuitgebreidtotgroepenstudentenbovende30,invol2éndeeltijden mbo2bol. 5.1.2.6 Aflossing* Demaximaleafbetalingstermijnis35jaar.Demaandlastenbijaflossingzijnmaximaal4%van hetverzamelinkomen.daarnaastbeginthetafbetalenstraksvanafhetminimumloon.(datwas eerdervanafongeveerbijbijstandsniveau).eerderaflossenmagnatuurlijkook.daarnaastzijn erdeaflossingsvrijejokerjarendiedeafgestudeerdekaninzettenalshijdooreendure levensfasegaatwaarinhijzijngeldnodigheeftvooranderezaken,zoalsjongekinderenofde aanschafvaneenhuis. 15
Bron:NIBUDseptember2015. Bron:www.financieelstudieplan.nlseptember2015.Bijeenleningvan1015europermaand,4 jaarlang,entegeneenrentevan0,88% 5.1.2.7 Prestatiebeurs*HBO*/*WO* Deprestatiebeursblijftenbestaatvanafseptember2015uithetstudentenreisproduct,de aanvullendebeursendeeenoudertoeslag.ditbetekentdat,wanneerjebinnen10jaarje diplomahaalt,dezewordtomgezetineengift.luktjedatniet,danwordthetomgezetineen leningdiejemoetterugbetalennajestudie. >>alleinfooverstudiefinancieringopdewebsitevanduowww.duo.nl 5.2 Nibud) HetNIBUD,NederlandsInstituutvoorBudgetvoorlichting,geeftinformatieoverwatstuderen nueigenintotaliteitkost.dusook:hoeveelhebjenueigenlijkpermaandnodig?hoeveel verwachtdeoverheiddatoudersbijdragenpermaand? 16
DekennisvanhetNIBUDenandereorganisatiesissamengebrachtindeonlinerekentool www.financieelstudieplan.nl 5.3 Belastingdienst)2)Toeslagen) Voorbepaaldekostenkunjeeentoeslagkrijgen.Bijvoorbeeldvoorjezorgverzekeringofvoor hethurenvaneenhuis. Benjejongerdan18jaarenverdienenjeoudersweinig?Dankunnenoudershet KindgebondenBudgetaanvragenbijbelastingdienstalsaanvullingopdekinderbijslag. Benje18jaarofouder?Alsjepremiebetaaltvooreenzorgverzekering,kunjezorgtoeslag krijgen.>>toeslagenwww.toeslagen.nl Huurjeeenwoningofappartement(geenkamer)?Dankunjehuurtoeslagkrijgen. >>Toeslagenwww.toeslagen.nl 6 Literatuurlijst)&)Bronnen) A.vanKessel,M.v.(2010).Studiekeuzegids,$help$uw$kind$op$weg(www.studiekeuzegids.com ed.).arnhem:angerenstein. Burg,L.v.(2012).Bier,$zweet$&$tranen.Amersfoort:BBNCuitgeversbv. Dijksterhuis,A.(2007).Het$slimme$onbewuste.Amsterdam:UitgeverijBertBakker. Kock,H.(2010).Help$mijn$kind$moet$kiezen.EsstedeBV. NIBUD.(2015).Geldwijzer$Studenten.NIBUD. 17