STI CHTING TER BEVORDERING VAN KLINISCH ONDERZOEK IN DE PSYCHIATRIE STICHTING B.K.O.P. B.K.O.P. XXVIII,ste CORSENDONKCURSUS KLINISCH ONDERZOEK IN DE PSYCHIATRIE 20 JANUARI 25 JANUARI 2013 PRIORIJ CORSENDONK OUD-TURNHOUT (B) 1
STICHTING B.K.O.P. De Stichting B.K.O.P. is in 1985 opgericht met als doel om klinisch (=patiëntgebonden) psychiatrisch onderzoek te bevorderen. In nauw overleg met vertegenwoordigers van diverse wetenschappelijke verenigingen, universiteiten en farmaceutische industrieën organiseert de stichting voor de zevenentwintigste keer een cursus Klinisch Onderzoek in de Psychiatrie. Zie ook: www.corsendonkcursus.nl BESTUUR Prof. dr. A.J.L.M. van Balkom Prof. dr. R.C. Oude Voshaar Mw. prof. dr. R.C. van der Mast Prof. dr. C.B. Roes Prof. dr. R. Vermeiren Mw. prof. dr. T.A.M.J. van Amelsvoort Dr. T.K. Birkenhäger Dr. J.R. Zinkstok voorzitter secretaris/penningmeester leden DE CURSUS WORDT GEHOUDEN ONDER AUSPICIËN VAN Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) Vereniging voor Experimentele en Klinische Neurowetenschappen (EKN) Nederlandse Vereniging voor Klinische Farmacologie en Biofarmacie (NVKFB) Stichting Post Universitair Onderwijs Ziekenhuisfarmacie (PUOZ) DOEL EN OPZET VAN DE CURSUS Het doel van de cursus is om (beginnende) onderzoekers en hen die zelf onderzoek willen gaan doen te leren hoe klinisch onderzoek in de psychiatrie moet worden opgezet, uitgevoerd en geïnterpreteerd. Na het volgen van de cursus zullen de cursisten nog geen kant en klare onderzoekers zijn, maar wel weten wat er voor het verrichten van onderzoek allemaal komt kijken en met welke problemen men te maken kan krijgen. Bij de opzet van de cursus wordt uitgegaan van verschillende onderzoeksplannen waarvoor in de loop van de week stapsgewijs en systematisch door de cursisten zelf protocollen zullen worden opgesteld. De onderzoeksplannen betreffen tijdens deze cursus de volgende algemene onderwerpen: - J.R. Zinkstok: Neuroimaging/ genetisch onderzoek bij schizofrenie/autisme. - T.K.Birkenhager: ECT bij schizofrenie. - R.C van der Mast: een ouderen psychiatrisch onderzoek - A.J.L.M van Balkom: stagering van angststoornissen - A.Popma: een observationeel kinder- en jeugdpsychiatrisch onderzoek. 2
Veel aandacht zal worden besteed aan de praktische problemen die bij het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek naar voren komen. In het algemeen worden s morgens theoretische inleidingen gehouden, terwijl s middags eerst individueel en daarna in groepsverband aan de protocollen zal worden gewerkt. Iedere ochtend wordt afgesloten met een uur statistiek door prof.dr. C.B. Roes. s Avonds volgt een algemene discussie over de opgestelde protocollen. De zondagavond wordt, behalve voor de kennismaking met cursusleiding en medecursisten gebruikt voor een algemene inleiding en de eerste groepsgewijze opdracht. Deze avond is een wezenlijk onderdeel van de cursus. Van de deelnemers wordt beslist verwacht dat zij vóór aanvang van de cursus het toegezonden studiemateriaal diepgaand hebben bestudeerd! DOELGROEP De cursus is in het bijzonder bedoeld voor psychiaters en psychiaters in opleiding die klinisch psychiatrisch onderzoek (willen gaan) doen. Daarnaast kunnen ook enkele beoefenaars van andere disciplines (te denken valt aan onder anderen apothekers, klinisch chemici, psychologen en medewerkers van farmaceutische industrieën) aan de cursus deelnemen, mits zij betrokken (zullen) zijn bij klinisch onderzoek in de psychiatrie. Het aantal deelnemers bedraagt maximaal 24. De cursus is dus uitdrukkelijk bedoeld voor diegenen die zélf actief onderzoek doen of willen gaan doen en niet bedoeld als kennismaking met onderzoeksmanagement. De cursus is ook niet geschikt voor onervarenen die menen na het volgen van deze cursus leiding aan andermans onderzoek te kunnen geven. PLAATS EN TIJD Bewust is gekozen voor een aaneengesloten cursus van één week in een enigszins afgelegen conferentiecentrum, de Priorij Corsendonk in Oud-Turnhout. Hierdoor bestaat de mogelijkheid om in betrekkelijk korte tijd op een zeer intensieve manier kennis te nemen van de diverse aspecten die bij het verrichten van onderzoek naar voren komen. De ervaringen van de vorige zevenentwintig Corsendonkcursussen (1986-2012) hebben geleerd dat deelnemers en docenten elkaar tijdens de cursus goed leren kennen. Hierdoor konden contacten worden gelegd voor na de cursus. 3
VOORLOPIG ZONDAG 20 JANUARI: 17.00 Aankomst cursisten 18.00-19.30 Licht diner 19.30-20.45 Algemene inleiding in de methodologie (Van Amelsvoort) 20.45-21.00 Thee- / koffiepause 21.00-22.00 Uitwerking opdracht MAANDAG 21 JANUARI: Designs 07.45-09.00 Ontbijt 09.00-09.45 Onderzoeksdesigns 1 (Oude Voshaar) 09.45-10.00 Thee- / koffiepauze 10.00-10.45 Onderzoeksdesigns 2 (Oude Voshaar) 10.45-11.00 Thee- / koffiepauze 11.00-12.00 Statistiek (Roes) 12.00-12.15 Instructie (Van Amelsvoort) 12.15-14.00 Lunch 14.00-15.00 Individuele uitwerking en Meet the Expert 15.00-17.00 Groepsgewijze uitwerking 16.00 Thee- / koffiepauze 17.00-17.30 Uitwerking door presentator 18.00-18.30 Borrel 18.30 20.00 Licht diner 20.00 20.30 Presentatie (Groep A) 20.30. 21.00 Presentatie (Groep B) 21.00 Thee- / koffiepauze 21.00 21.30 Presentatie (Groep C) 21.30 22.00 Presenatie (Groep D) DINSDAG 22 JANUARI: PATIËNTENSELECTIE 07.45-09.00 Ontbijt 09.00-09.45 Patiëntenselectie bij RCT, cohort en case-control studie (Birkenhäger) 09.45-10.00 Thee- / koffiepauze 10.00-10.45 Meetinstrumenten en het meten van verandering (Van Balkom) 10.45-11.00 Thee- / koffiepauze 11.00-12.00 Statistiek (Roes) 4
VOORLOPIG 12.00 12.15 Instructie (van Amelsvoort) 12.15-14.00 Lunch 14.00-15.00 Individuele uitwerking en Meet the Expert 15.00-17.00 Groepsgewijze uitwerking 16.00 Thee- / koffiepauze 17.00-17.30 Uitwerking door presentator 18.00-18.30 Borrel 18.30 20.00 Licht diner 20.00 20.30 Presentatie (Groep B) 20.30. 21.00 Presentatie (Groep C) 21.00 Thee- / koffiepauze 21.00 21.30 Presentatie (Groep D) 21.30 22.00 Presenatie (Groep A) WOENSDAG 23 JANUARI: BIOLOGISCHE MARKERS 07.45-09.00 Ontbijt 09.00-09.45 Gebruik van Biologische markers bij onderzoek 1 (Van Amelsvoort) 09.45-10.00 Thee- / koffiepauze 10.00-10.45 Gebruik van Biologische markers bij onderzoek 2 (Zinkstok) 10.45-11.00 Thee- / koffiepauze 11.00-12.00 Statistiek (Roes) 12.00 12.15 Instructie (van Amelsvoort) 12.15-14.00 Lunch 14.00-15.00 Individuele uitwerking en Meet the Expert 15.00-17.00 Groepsgewijze uitwerking 16.00 Thee- / koffiepauze 17.00-17.30 Uitwerking door presentator 18.00-18.30 Borrel 18.30 20.00 Licht diner 20.00 20.30 Presentatie (Groep B) 20.30. 21.00 Presentatie (Groep C) 21.00 Thee- / koffiepauze 21.00 21.30 Presentatie (Groep D) 21.30 22.00 Presenatie (Groep A) 5
VOORLOPIG DONDERDAG 24 JANUARI: EFFECTUERING: STATISTISCHE EN ETHISCHE ASPECTEN 07.45-09.00 Ontbijt 09.00-09.45 Ethische aspecten van het onderzoeksdesign (Engberts) 09.45-10.00 Thee- / koffiepauze 10.00-10.45 Statistiek (Roes) 10.45-11.00 Thee- / koffiepauze 11.00-12.00 Statistiek (Roes) 12.00-12.15 Instructie (van Amelsvoort) 12.15-14.00 Lunch 14.00-15.00 Ethische en juridische aspecten (Engberts) 15.00-17.00 Groepsgewijze uitwerking van aantal ethische dilemma s bij de onderzoeksprotocollen 16.00 Thee- / koffiepauze 17.00-17.30 Uitwerking door presentator 18.00-19.00 Borrel 18.30-23.00 Diner VRIJDAG 25 JANUARI: NABESPREKING EN EVALUATIE 08.00-09.00 Gelegenheid tot pakken en afrekenen 09.00-10.00 Ontbijt 10.00-11.00 Presentatie (Groep D, Groep A, Groep B, Groep C) 11.00-11.15 Thee- / koffiepauze 11.15 12.00 Bespreking opgestelde protocollen (Roes) 12.00 12.30 Na Bespreking, evaluatie en afsluiting (Van Amelsvoort) 12.30 13.30 Lunch 13.30 Vertrek cursisten N.B. eventuele wijzigingen voorbehouden! 6
Dankzij de financiële steun van enkele sponsors kunnen de kosten van de cursus worden beperkt tot 2500,- voor (toekomstige) onderzoekers, die klinisch (= patiëntgebonden, dus zowel in een ziekenhuis als ambulant) werkzaam zijn. Voor assistenten bedraagt de bijdrage 1800,--. Overige deelnemers dienen in principe de volledige kosten ad 3500,-- te betalen. In de kosten is het verblijf in de Priorij Corsendonk inbegrepen op basis van volpension. WIJZE VAN INSCHRIJVING Inschrijving voor de cursus kan geschieden door inzending van het inschrijfformulier (via de website www.corsendonkcursus.nl te downloaden) Aan de hand van de aanmeldingen zal de cursusgroep zo evenwichtig mogelijk worden samengesteld. Uiterlijk 1 december krijgt men bericht of men wel of niet tot de cursus is toegelaten en zo ja, hoe het cursusgeld moet worden voldaan. ACCREDITATIE Voor de Corsendonkcursus is accreditatie aangevraagd bij de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Vorig jaar 2012 werd de Corsendonkcursus gehonoreerd met 24 punten. 7
CURSUSLEIDING EN Voorzitters: Mw. Prof. Dr. T.A.M.J. van Amelsvoort, psychiater, hoogleraar transitiepsychiatrie, Maastricht University Cursusleiders: Mw. Prof. Dr. R.C. van der Mast, psychiater, hoogleraar Ouderenpsychiatrie, Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden. Dr. T.K. Birkenhäger, psychiater, Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam. Prof. Dr. A.J.L.M. van Balkom, psychiater, hoogleraar psychiatrie, VU-MC en GGZ Buitenamstel, Amsterdam. Dr. A. Popma, kinder & jeugdpsychiatrie,vu-mc Amsterdam. Overige inleiders/experts: Prof. Dr. R.C. Oude Voshaar, psychiater, hoogleraar Ouderenpsychiatrie, Universitair Medisch Centrum, Groningen. Prof. Mr. Dr. D.P. Engberts, hoogleraar normatieve aspecten van de geneeskunde, hoofd van de sectie Ethiek en Recht van de Gezondheidszorg, Leids Universitair Medisch Centrum, afdeling neurologie, Leiden. Prof. Dr. C.B. Roes, statisticus, hoogleraar Biostatistiek, Julius Centrum voor gezondheidswetenschappen en eerstelijnsgeneeskunde, Universitair Medisch Centrum, Utrecht. Operator/administratief medewerker: Mw. M. Bosbaan, Delft 8
De cursus is mede mogelijk geworden door financiële steun Nog onbekend. 9