Preventietips brand- en waterschade
Voel u veilig in uw woning Voelt u zich nog veilig als u weet dat de slang naar uw gasfornuis lekt? Of als de elektrische installatie van uw woning niet in orde is? Dit soort dingen komt vaker voor dan u denkt. En met een beetje pech kan er voor duizenden euro s schade ontstaan. Om nog maar niet te spreken over ernstig letsel of erger. In deze brochure vindt u een groot aantal tips om schade te voorkomen. Vaak kunt u met een kleine aanpassing al veel bereiken. Bijvoorbeeld de tv s nachts uitzetten in plaats van op stand-by. Of zorgen dat de meterkast niet als opslagplaats gebruikt wordt. Vaak hebben kleine aanpassingen die niets hoeven te kosten al veel resultaat. Inhoudsopgave Bereikbaarheid en vluchtwegen 4 Keuken en koken 6 Elektriciteit 9 Gas, cv en open verbrandingstoestellen 13 Brandbare materialen en gevaarlijke stoffen 15 Detectie- en blusmiddelen 17 Calamiteiten 19 Water 20 Preventietips inbraakbeveiliging 22 3
Bereikbaarheid en vluchtwegen Is het huisnummer goed zichtbaar? Een goed zichtbaar huisnummer van voldoende formaat is erg belangrijk. Hulpdiensten kunnen zo vanuit een rijdende auto uw woning snel ontdekken. Bij flats en appartementen is een overzichtsbord aan de straatzijde noodzakelijk. Kijk ook of het huisnummer in het donker goed zichtbaar is. Kan de voordeur bij brand van binnenuit zonder hulpmiddelen geopend worden? Inbraak- en brandpreventie verdragen elkaar niet zo goed. Om inbraak te voorkomen is het advies om ramen en deuren goed af te sluiten. Bij brand is het echter noodzakelijk om snel te kunnen vluchten. Sloten op voordeuren die alleen met een sleutel te openen zijn, geven extra risico en vertraging. Advies: 3- of 5- puntsluitingen en draaisloten zonder sleutel hebben de voorkeur. Is de entree van de woning toegankelijk zonder fietsen of andere obstakels achter de voordeur? Bij brand is het belangrijk dat u snel kunt vluchten. Wanneer fietsen of andere obstakels achter de deur staan, kan dit de doorgang blokkeren. Gebruik de gang ook niet als opslagplaats voor brandbare materialen, zoals oud papier. Advies: houd de gang vrij van obstakels en probeer fietsen elders te plaatsen of op te hangen. Zo heeft u zelf een vrije doorgang als u moet vluchten en kan de brandweer gemakkelijk uw woning binnenkomen. Weet u de hoofdafsluiters van gas, elektra en water te vinden en zijn ze goed bereikbaar? Bij brand en overstroming door bijvoorbeeld een breuk in de waterleiding is het belangrijk dat u snel de hoofdafsluiter weet te vinden. Daarnaast is het van belang dat u gemakkelijk bij de hoofdafsluiters kunt, om bijvoorbeeld bij een gaslekkage snel de gastoevoer af te kunnen sluiten. Advies: houd de meterkast en de hoofdafsluiters bereikbaar. 4
Is de meterkastkaart in de meterkast aanwezig en ingevuld? De hulpdiensten hebben in juli 1997 een meterkastkaart huis-aan-huis verspreid. De bedoeling van deze meterkastkaart is, dat u de gevraagde gegevens invult en de kaart in de meterkast ophangt. Bij inbraak, brand of als u onwel wordt kunnen de hulpdiensten snel familieleden in kennis stellen. De kaart is verkrijgbaar bij de politie of te downloaden via www.politie.nl. Zijn er meerdere vluchtwegen? Om bij brand uw vluchtkans te vergroten zijn meerdere vluchtwegen erg belangrijk.onderzoek de mogelijkheden voor uw woning. Misschien kan een kleine ingreep of investering uw vluchtkans aanmerkelijk vergroten en zo levens redden. Houd ook rekening met elektrische rolluiken. Als bij een brand de elektriciteit uitvalt kunt u ramen die met een elektrisch rolluik zijn afgesloten, niet meer als vluchtweg gebruiken. Informeer bij uw leverancier over de bediening tijdens stroomuitval. Is er een vluchtplan gemaakt? Om bij brand snel te kunnen vluchten is een vluchtplan noodzakelijk. Bespreek met uw gezinsleden hoe en op welke manieren u de woning zo snel mogelijk kunt verlaten. Ook als de voordeur geblokkeerd is. In het uiterste geval kan een uitwerpbare vluchtladder of -lijn uitkomst bieden. 5
Keuken en koken Verkeert de gasslang naar het gas-fornuis in goede conditie? De gasslang naar de kookplaat moet goed-gekeurd zijn (GIV-keurmerk). De levensduur van een gasslang is 15 jaar, daarna moet deze vervangen worden. De aansluitingen moeten voorzien zijn van rubberen afsluitringen. Let erop dat de slang niet is blootgesteld aan hittestraling. Controleer ook op uitstekende bochten, haarscheurtjes, knikken en beschadigingen. Wartels handvast aandraaien en daarna controleren met zeepsop. Controleer na het terugplaatsen van de kookplaat alle aansluitingen met zeepsop. Vernieuw een slang die gebreken vertoont direct. Wanneer een gaskookplaat in een keuken is ingebouwd en u de slang niet kunt controleren, dan moet de leiding van koper zijn. Bij een gasfornuis moet de aansluiting tot vlak bij het fornuis van koper zijn, daarna mag die flexibel zijn. Belangrijk in alle gevallen is dat de gasslang te controleren is. Is dat niet het geval dan moet een koperen leiding aangebracht worden. Voor meer informatie kunt u terecht bij uw gasleverancier of kijk op www.energieveilig.nl. Weet u wat u moet doen bij een vlam in de pan? Bij vlam in de pan direct een deksel of blusdeken van je af, op de pan leggen. Schakel de warmtebron uit en laat de pan staan. Controleer daarna de afzuigkap op mogelijke vuurresten. Waarschuw bij twijfel de brandweer. Advies: houd een passend deksel en een blusdeken onder handbereik. Vervang een oude frituurpan (die u op het gasfornuis zet) door een elektrisch exemplaar met thermostaat. Zorgt u ervoor dat u geen wijde en/of brandbare kleding draagt tijdens het koken op een gasfornuis of tijdens het barbecueën? Wijdvallende kleding kan gemakkelijk vlam vatten tijdens het koken op een gasfornuis of barbecue. Ook een harig of pluizig oppervlak maakt dat kleding sneller vlam vat. Synthetische vezels smelten bij contact met vuur en de smeltdruppels kunnen brandwonden veroorzaken. Wol is een natuurlijke brandbeschermer, maar geen enkel kledingstuk is onbrandbaar. Wees u bewust van het type kleding dat u draagt en bij welke gelegenheid. Blijf in dezelfde ruimte wanneer u pannen op het vuur heeft staan, er kaarsen branden of de barbecue gloeit. 6
Heeft u een blusdeken? Een blusdeken is gemaakt van glasvezel of een ander onbrandbaar materiaal. Het minimaal aanbevolen formaat is 180 x 180 cm, in een opbergkoker. Het formaat is van belang omdat u met een blusdeken een lichaam helemaal moet kunnen bedekken. Een blus-deken is geschikt als blusmiddel voor onder andere vlam in de pan, brand in een televisie en overige kleine brandjes. De handigste plek voor een blusdeken is de keuken. Zorg dat u m in geval van nood direct kunt pakken. Staan de gevaarlijke stoffen op veilige plaatsen? Denk aan spiritus, benzine, gas- en petroleumflessen. Zorg dat u niet meer dan vijf liter licht ontvlambare vloeistof in huis heeft. Dit zijn vloeibare brandstoffen met een vlampunt lager dan 21ºC zoals bijvoorbeeld: aceton, benzeen, benzine, brandspiritus en petroleum- ether. Veilige plaatsen zijn de berging, schuur of een brandvrije, afgesloten en goed geventileerde ruimte. Ook verf is in veel gevallen licht ontvlambaar. Wordt het filter van de afzuigkap regelmatig gereinigd? Voor een goede werking van de afzuigkap is het belangrijk dat u het filter regelmatig verschoont. Als het filter vuil is, wordt de afzuigkap van binnen ook sneller vuil. Ontstaat er brand na een vlam in de pan, dan breidt de brand zich door het vuil sneller uit. 7
8
Elektriciteit Heeft u al eens een keuring van de elektrische installatie laten uitvoeren? Een klein ongelukje kan zonder ingrijpen zeer snel uitgroeien tot een ernstige brand. Door veel installatiebedrijven kunt u, tegen vergoeding, een keuring van uw elektrische installatie laten uitvoeren. Daarbij let de installateur op: de meterkast, aanrakingsgevaar, groepenkast, hoofdschakelaar, groepenschakelaars, aardlekschakelaars, isolatieweerstand, veiligheidsaarding, aansluitpunten van toestellen en verlichting, snoerleidingen op vaste installaties en aanleg en bevestiging van schakelmateriaal. Kijk voor meer informatie op www.energieveilig.nl. Zijn de zekeringen (stoppen) in orde? Als er regelmatig kortsluiting ontstaat, worden in oudere zekeringkasten de zekeringen weleens vervangen door zwaardere zekeringen. Dan komt bij een volgende kortsluiting veel warmte vrij waardoor brand kan ontstaan. Advies: vervang zekeringen nooit door exemplaren zwaarder dan 16 Ampère. Is de aardverbinding nog in orde? (Geel/groene ader of koper-/ zilverkleurige aansluiting in de meterkast). Bij de oude aardeaansluitingen in de groepenkast zorgden de koperen en loden leidingen van het waternet voor de aardeverbinding. Tegenwoordig zijn de leidingen van pvc en is deze methode niet meer bruikbaar. Nu slaat men aardpennen in de grond die voor de aardeverbinding zorgen. Let erop of dit systeem is aangebracht en of er geen sprake is van corrosie (aanslag). Door corrosie wordt de geleiding van de aardverbinding minder. Is er een veilige hoeveelheid stekkers op elk stopcontact geplaatst? Op een groep van een stoppenkast van 16 Ampère mag u maximaal 3520 Watt plaatsen. De groep is onderverdeeld in verschillende stopcontacten en/of lichtpunten. Met stekkerdozen en driewegstekkers kan eindeloos uitgebouwd en doorgekoppeld worden, waardoor gevaar voor overbelasting ontstaat. Driewegstekkers zijn door hun vrijkomende delen waar spanning op staat gevaarlijk en daardoor verboden. 9
Rolt u verlengsnoeren helemaal uit bij gebruik? Een opgerold elektriciteitssnoer brengt tijdens gebruik een extra elektromagnetisch veld voort. Daarbij komt warmte vrij. Teveel warmte geeft brand en kortsluiting. Advies: rol het verlengsnoer voor gebruik volledig uit, en overschrijd niet het maximaal toelaatbare wattage dat de fabrikant aangeeft. Staat de televisie s nachts en als u er niet bent helemaal uit in plaats van op stand-by? Een televisie die op stand-by staat (herkenbaar aan een rood lampje) kan in brand raken. Het hoogspanningsgedeelte van de televisie bouwt spanning op en ontwikkelt dan veel warmte. Dat geldt ook voor de zogenaamde sleeptimer stand. Advies: schakel bij afwezigheid en voor het slapen gaan de televisie uit. Kunt u de televisie niet uitschakelen, plaats dan in elk geval een rookmelder in de ruimte waar de tv staat. Maakt u televisies en computers regelmatig schoon? Televisietoestellen kunnen wanneer ze aanstaan in brand raken. Dit heeft te maken met een combinatie van stof en vonken van een zekering bij een defect aan het toetstel. Door de vonken die ontstaan volgt een kleine stofexplosie waardoor brand ontstaat. Ook bij slechte soldeerverbindingen op de printplaat kan brand ontstaan. Advies: laat het toestel eens in de drie jaar door een deskundige nakijken en schoonmaken. Is er genoeg afstand tussen lampen/verlichtingsspots en de gordijnen of versieringen? Brandende lampen leveren warmte. Wanneer een verlichtingsarmatuur wordt afgedekt, kan deze zijn warmte niet kwijt en is de kans op brand dus groot. Alle brandbare stoffen moeten op een veilige afstand van een warme lamp gehouden worden. Maakt u de luchtafvoer en filter van de wasdroger regelmatig stofvrij? De afvoer van de wasdroger voert vochtige lucht maar ook stof af. De slang kan door het stof verstopt raken, waardoor de warmte zich kan ophopen. Het gevolg daarvan kan zijn dat de motor niet meer gekoeld wordt en daardoor in brand raakt. 10
Maakt u de binnenkant van de wasdroger regelmatig schoon? Door de aanwezigheid van stof op de elektrische schakelaar kan een lekstroom gaan lopen. Zo kan brand ontstaan. Verwijder de boven- en achterkant van de droger en maak de schakelaar (elektronica) stofvrij. Zorg dat de droger altijd helemaal spanningsvrij is voordat u hem open maakt! Bevinden elektrische kachels zich op ruime afstand van meubels, linnengoed en wasgoed? Plaats uw elektrische kachel niet te dichtbij meubilair, gordijnen, wasgoed, versieringen en dergelijke. De hete lucht en de hitte van de kachelkast zorgen ervoor dat brandbare stoffen snel in brand vliegen. Is de elektrische deken in orde en bergt u deze in de zomer opgerold op? Elektrische dekens kunnen brand veroorzaken. Meestal ligt de oorzaak bij het opbergen van de deken na een winterseizoen. De deken wordt dan te scherp opgevouwen, waardoor na een aantal jaren de bedrading is beschadigd en brand kan ontstaan. Advies: rol bij het opbergen de deken op en maak de vouwen niet te scherp, zodat de draden niet beschadigd kunnen raken. Is de meterkast vrij van opslag van brandbare materialen? Een meterkast of stoppenkast wordt veel gebruikt als extra opbergkast voor stofzuigers, plastic tasjes, schoenen enzovoort. Dit kan meer schade geven dan u denkt. De kans op beschadiging van de elektraleiding is groter wanneer u steeds spullen in de meterkast zet en eruit haalt. Maar wat nog belangrijker is, als er brand uitbreekt, is alles wat in de meterkast staat goede brandstof. Probeer de meterkast daarom zoveel mogelijk leeg te houden en zorg voor voldoende ventilatie. 11
12
Gas, cv en open verbrandingstoestellen Is de gehele gasinstallatie in goede staat? Veel installatiebedrijven voeren, tegen vergoeding, een keuring van de gasinstallatie uit. Bij deze keuring test de installateur de gehele gasinstallatie en kijkt of die voldoet aan de veiligheidseisen. Kijk voor meer informatie ook op www.energieveilig.nl. Laat u de gasverbrandingstoestellen (cv-ketel, gaskachel, geiser, etc) regelmatig controleren en reinigen? Elk gasverbrandingstoestel moet één keer per jaar gecontroleerd worden om vervuiling tegen te gaan. Een slecht werkende cv-ketel, gaskachel of geiser kan voor een onvolledige verbranding zorgen, waarbij koolmonoxide ontstaat. Het inademen van koolmonoxide is levensgevaarlijk. Wordt de schoorsteen van uw gas-kachel/open haard regelmatig gecontroleerd en geveegd? Het schoonhouden van de schoorsteen is in een bijlage van de bouwverordening geregeld. Hierin staat: het is verboden een rookkanaal te gebruiken wat niet doeltreffend is gereinigd. Het advies van de brandweer is: Bij gebruik van gaskachels en gasgestookte centrale verwarmingsketels hoeft bij een goede afstelling van de apparatuur het schoorsteenkanaal niet geveegd te worden. Gas heeft een schone verbranding. Wel moet een jaarlijkse inspectie van de schoorsteen plaatsvinden voor het stookseizoen. Let hierbij op op verstopping (vogelnesten), scheuren of lekkage. Laat bij gebruik van een open haard met vaste stoffen de schoorsteen jaarlijks controleren en vegen. Bij de bouw van een open haard mag rond de schoorsteen geen hout verwerkt zijn. Laat de schoorsteen vegen door een schoorsteenveger die aangesloten is bij de Algemene Schoorsteenvegers Patroon Bond (ASPB). Is de cv-ketel vrij van opslag van brandbare materialen? Heeft u een oudere cv-ketel, dan komen bij het aanslaan de vlammen weleens onder de ketel vandaan. Ook door de warmte die vrijkomt, kunnen licht ontvlambare materialen rond de ketel in brand raken. Advies: geen brandbare materialen in de buurt van de cv-ketel en zorg voor voldoende ventilatie. 13
Is er voldoende ventilatie? Voor de verbranding van aardgas bij een geiser (of ander gasverbrandingstoestel) is zuurstof nodig. Is er te weinig zuurstof, dan vindt er een onvolledige verbranding plaats en vormt zich koolmonoxide. Het inademen van koolmonoxide is levensgevaarlijk. Zorg daarom voor voldoende ventilatie en stop geen naden en kieren dicht. Mogelijke indicaties voor een onvolledige verbranding zijn: In het gasverbrandingstoestel is de vlam oranje en brandt hoger dan normaal. Door de vrijkomende waterdamp, die niet via de afvoer verdwijnt, beslaan de ramen. In deze gevallen moet u continu ventileren. Een gesloten geiser of cv-ketel zorgt zelf voor voldoende ventilatie die nodig is voor de verbranding. Gebruikt u een scherm voor de open haard tegen wegspattende vonken en een vonkenvanger op het schoorsteenkanaal? Wegspattende vonken kunnen gemakkelijk brand veroorzaken. Ook kleding kan ongezien vlam vatten en/of smelten met alle gevolgen van dien. Een vonkenscherm voorkomt dit. Een vonkenvanger op het schoorsteenkanaal voorkomt dat vonken brandbare dakdelen bereiken en dat vogelnestjes, takjes en bladeren in de schoorsteen terecht komen. 14
Brandbare materialen en gevaarlijke stoffen Is de woning vrij van kunststof schrootjes, piepschuimmateriaal, zachtboard, en dergelijke? Als u brandbare kunststof schrootjes, lamellen, piepschuimmateriaal (tempex) of zachtboard heeft aangebracht, kan dit door de enorme verstikkende rookverspreiding een ernstig probleem vormen in geval van brand. Daarnaast smelt het materiaal erg snel en valt dan druipend naar beneden. Advies: breng brandvertragende schroten aan. Dit is iets duurder maar een stuk veiliger. Vraag bij uw leverancier naar de keuringseisen van het product. Is opslag van zuurstof aan de regionale alarmcentrale gemeld? Patiënten die voor ademhalingsproblemen gebruik moeten maken van zuurstof, hebben ook een beperkte opslag van zuurstofcilinders. Het aanmelden bij de alarmcentrale is belangrijk, zodat zij de hulpdiensten op weg naar een eventuele brand kunnen informeren. 15
16
Detectie- en blusmiddelen Is er een rookmelder gemonteerd en zit deze op de juiste plaats? Als u een rookmelder in huis plaatst, is de gang of het trappenhuis de beste plaats hiervoor. Alle ruimten komen hierop uit. Ook de overloop op de bovenverdieping is een goede plaats, evenals de slaapkamers. Raadpleeg de productinformatie van de leverancier van de rookmelders of kijk op www.firstalert.nl. Werkt de rookmelder? Zijn melders en batterijen getest? Gebruik bij voorkeur optische rookmelders, rookmelders die batterijen hebben met een lange levensduur of rookmelders die u kunt aansluiten op het lichtnet. Test ze regelmatig en houd ze goed schoon. Werken uw rookmelders op batterijen? Zorg dan dat ze altijd voorzien zijn van de juiste, door de fabrikant voorgeschreven batterijen. De gemiddelde levensduur van een batterij is circa een jaar. Er zijn ook rookmelders die voorzien zijn van batterijen met een langere levensduur, bijvoorbeeld tien jaar. Zijn er blusmiddelen aanwezig? Voor het doven van een kleine beginnende brand, kan een handblusmiddel uitkomst bieden. Een schuimblusser en een blusdeken zijn uitstekende blusmiddelen voor in uw woning. Zorg ervoor dat uw schuimblusser jaarlijks gekeurd wordt. En een blusdeken moet minimaal 180 x 180 cm zijn. Neem geen onnodige risico s en vlucht met alle aanwezigen wanneer u de brand niet onder controle krijgt. Waarschuw zo snel mogelijk de hulpdiensten. 17
18
Calamiteiten Weet u hoe u brandwonden behandelt? Bij brandwonden is de spreuk nog steeds: Eerst water, de rest komt later. Het is dus belangrijk om, in afwachting van deskundige hulp, te koelen. Liefst met zacht stromend, handwarm leidingwater (koelen met bijvoorbeeld slootwater mag ook, zeker als er geen andere mogelijkheden zijn). Koel tenminste 5 minuten, bij voorkeur zo lang mogelijk in afwachting van deskundige hulpverleners (let er wel op dat het slachtoffer niet onderkoeld raakt). Let op: geen kleding van het lichaam aftrekken en niets op de wond smeren! Bent u (voldoende) verzekerd? Een goede woonhuis- en inboedelverzekering is noodzakelijk. Zorg dat uw verzekerd bedrag toereikend is en kies indien mogelijk voor een verzekering met garantie tegen onderverzekering. Bij ZLM heeft u recht op garantie tegen onderverzekering wanneer u de inboedelmeter en/of herbouwwaardemeter heeft ingevuld en teruggestuurd. 19
Water Zijn alle watertoevoerleidingen naar vaatwas- en wasmachine voorzien van een aquastop? Een aquastop of waterslot is een beveiligingsklep die de watertoevoer naar een waterverbruikende machine afsluit als er lekkage is. Vaak wordt een waterslot tussen de wasmachinekraan en de waterslang naar de machine gemonteerd. In de betere apparatuur zit zo n veiligheidsvoorziening standaard ingebouwd. Is de afvoerslang van de vaatwasser en wasmachine goed aangesloten? Een lekkende of slecht bevestigde aan- of afvoerslang van wasmachine of vaatwasser is een veel voorkomende oorzaak van waterschade. Zorg voor een goede bevestiging en controleer de slangen regelmatig op lekkage. Plaats een waterslot tussen de kraan en de aanvoerslang en plaats de wasmachine eventueel in een speciale lekbak. Sommige (af)wasmachines beschikken over een ingebouwd waterslot. Is de cv-vulslang afgesloten en los van de cv-installatie? Een cv-vulslang mag niet onder druk op de cv- installatie aangesloten blijven. Een vulslang is namelijk niet bestand tegen een constante waterdruk. Door de vulslang van de kraan en de cv-installatie los te koppelen, voorkomt u dat de vulslang scheurt. Zijn de waterleidingen/buitenkranen beschermd tegen vorst? Voorzie waterleidingen in ongeïsoleerde ruimten van isolatiemateriaal om bevriezing te voorkomen. Sluit buitenkranen in de winterperiode af en tap daarbij de waterleidingen af. Zijn de afvoeraansluitingen onder de douchebak en het bad te controleren? Veel voorkomende waterschades worden veroorzaakt door lekkages van doucheen badsifons. Wanneer een inspectieluik in de douche of badwand is geïnstalleerd, kunt u de sifons regelmatig op lekkage controleren. 20
Zijn de kitvoegen in de badkamer en keuken nog in een goede staat? De rand tussen aanrechtblad, douchebak of badrand en de muur is afgewerkt met een speciale voegpasta of kit. Na verloop van tijd kunnen er lekkages ontstaan door scheurtjes of gaatjes in de voeg- of kitrand of door het loslaten ervan. Kleine gaatjes en verkleuring zijn een goede aanwijzing voor beginnende lekkages. Breng in dat geval een nieuwe kitrand aan. Verwijder de bestaande kitrand met een speciaal oplosmiddel. Vervang de kitranden tijdig om lekkages te voorkomen. Maakt u de hemelwaterafvoeren van de schuine en platte daken regelmatig schoon? Een plat dak leidt vaak tot problemen als het water niet goed kan wegstromen. Een veel voorkomende oorzaak is verstopping van de afvoer door takken en bladeren, mosvorming en vuil. Houd het dak en de filters van de afvoerpijpen goed schoon en gebruik het dak alleen als terras als het daarvoor de juiste sterkte bezit. Maakt u de dakgoot regelmatig schoon? Verstopping van de dakgoot kan leiden tot lekkages en vochtplekken op de muren. Verwijder afgevallen blad en andere verontreinigingen uit de dakgoot (in de herfst en eventueel nog een keer in het voorjaar). Vergeet ook de aansluitpunten van de hemelwaterafvoer niet. 21
Preventietips inbraakbeveiliging Tot slot: tips voor brand- en inbraakpreventie verdragen elkaar niet altijd. Denk aan het voorbeeld van elektrische rolluiken die bij brand een vluchtweg kunnen blokkeren. Toch kunt u ook op het gebied van inbraakpreventie al veel bereiken met eenvoudig uit te voeren tips. Investeer in goede sloten, buitenverlichting en een professioneel alarmsysteem. Zorg dat de woning er bewoond blijft uitzien, ook als u op vakantie bent. Installeer een tijdschakelaar die ervoor zorgt dat de verlichting op gezette tijdstippen aan en uit gaat. Zet geen herkenbare dozen van nieuwe (dure) apparatuur bij het vuilnis of oud papier. Vouw dozen op of breng ze rechtstreeks naar de milieustraat. Vraag buren of vrienden een oogje in het zeil te houden en de brievenbus leeg te maken als u op vakantie bent. Bewaar geen sleutels onder de deurmat of op andere voorspelbare plekken. Laat geen spullen slingeren die inbrekers helpen uw huis binnen te dringen, zoals ladders, afvalcontainers of tuinmeubilair. Plak geen Ik ben even weg -briefje op de deur. Sluit ramen en deuren, laat eventueel licht branden en zet uw alarmsysteem aan als u weggaat. Vergeet de garage of poortdeur niet af te sluiten. Laat uw portemonnee, handtas, sleutels en mobiele telefoon niet in het zicht liggen. Bewaar uw kostbaarheden verspreid over de woning op plaatsen waar een inbreker niet direct zal zoeken. Hang autosleutels niet zichtbaar aan een haakje in de gang. Bewaar niet te veel geld in huis. 22
23
m&c.form. 128-03-d Uw ZLM adviseur