RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK BASISSCHOOL MARANG School : Basisschool Marang Plaats : Angeren BRIN-nummer : 04UD Onderzoeksnummer : 81885 Datum schoolbezoek : 7 september 2006 Datum vaststelling : 28 november 2006
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL...7 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN...9 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Marang - 7 september 2006 3
1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 7 september 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Basisschool Marang in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids en het schoolplan een complete set van projectplannen 2005-2006 ingestuurd. Deze projectplannen zijn door de inspectie bij de beoordeling betrokken. De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. In het gesprek met de directie is tevens de planning van het eerstvolgende periodiek kwaliteitsonderzoek aan de orde geweest. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Marang - 7 september 2006 5
De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Marang - 7 september 2006 6
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL Marang is een katholieke basisschool in het dorp Angeren. Het is de enige basisschool in het dorp. Het laatste uitgebreide inspectieonderzoek bij de school heeft plaatsgevonden in 2003. De conclusie van dat onderzoek was dat de kwaliteit van de school voldoende was. Knelpunten werden wel gesignaleerd in de kwaliteitszorg van de school. In de periode 2000-2005 is het leerlingenaantal van de school toegenomen van 260 tot 323. Er lijkt met ingang van het schooljaar 2005-2006 een stabilisatie op te treden in het leerlingenaantal. De samenstelling van de leerlingenpopulatie qua sociaal-culturele achtergrond is niet gewijzigd. Anders dan enkele jaren geleden wordt de opleiding van de ouders nu wel systematisch in beeld gebracht. Tien procent van de leerlingen zijn zogenoemde gewichtsleerlingen. De directeur van de school is al meer dan 25 jaar aan de schoolverbonden, eerst als groepsleerkracht en inmiddels al meer dan 10 jaar als directeur. Zij is voornemens eind van het lopende schooljaar haar actieve loopbaan te beëindigen. De bovenschools directeur heeft aangekondigd ter voorbereiding op de benoeming van een nieuwe directeur een doorlichting van de school te zullen laten uitvoeren. Op bovenschools niveau is besloten de organisatie van de leerlingenzorg met ingang van dit schooljaar anders in te richten. De functie intern begeleider krijgt daarmee een schooloverstijgende invulling. De persoon die de afgelopen drie jaar de rol van IB'er heeft vervuld zal nu de rol van coördinator leerlingenzorg gaan vervullen. Er zijn 23 leerkrachten aan de school verbonden. De opbouw qua leeftijd en aantal dienstjaren bij de school is wat onevenwichtig, met een vijftal leerkrachten die al meer dan 25 jaar aan de school zijn verbonden en een grote groep van leerkrachten die 7 jaar of minder aan de school zijn verbonden. Dit heeft wel eens geleid tot wat interne spanningen. De school is met een project interne communicatie dit probleem tegemoet getreden. De uitstroom van leerkrachten is gering, evenals het ziekteverzuim. De school is adequaat gehuisvest. Enkele jaren geleden heeft het gebouw een grootschalige opknapbeurt ondergaan en het gebouw vormt nu een een plezierige en functionele werk- en leeromgeving. Daarbij moet wel gebruik gemaakt worden van één noodlokaal dat op het terrein van de school is geplaatst. Voor gymnastiek wordt gebruik gemaakt van een voorziening elders in het dorp. De zaal is op zich adequaat maar de aanwezige materialen zijn naar het oordeel van de school niet toereikend. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Marang - 7 september 2006 7
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. Basisschool Marang Kwaliteitszorg 1 2 3 4 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. Toelichting: Op het gebied van de interne kwaliteitszorg heeft de school de laatste jaren belangrijke stappen voorwaarts gezet. De meeste onderdelen scoren nu dan ook voldoende. De school heeft goed inzicht in de leerlingenpopulatie. Omdat deze populatie qua samenstelling zeer constant is, heeft de school geen aanleiding gevonden deze kennis vast te leggen. Dit dient volgens de inspectie nog wel te gebeuren. De school voert door middel van een zogenaamde Quick scan bij ouders en leerkrachten een zelfevaluatie uit. Dat is gebeurd bij de opstelling van het nog geldende schoolplan en zal worden herhaald ter voorbereiding van het volgende schoolplan. De resultaten van de Quick scan zijn in detail opgenomen in het schoolplan en hebben de basis gevormd voor de vaststelling van de verbeterplannen en een onderlinge prioritering daarvan. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Marang - 7 september 2006 9
Voor de uitwerking van de verbeterplannen werkt de school met een bovenschools ontwikkeld model van projectplanning. Daarbij wordt vermeld de beginsituatie, de beoogde resultaten, de activiteitenplanning, de projectleider en de wijze van resultaatmeting. Hoewel binnen de gehanteerde systematiek ruimte is voor verdere verbetering (onder meer door een scherpere omschrijving van het beoogde effect van de activiteiten), leidt deze aanpak in de opvatting van de inspectie tot een gerichte en planmatige aanpak van de schoolontwikkeling. Die aanpak vindt zijn sluitstuk in de borging van de vernieuwingen. De school heeft een uitgebreide Afsprakenlijst. Daarin worden opgenomen de afspraken die het resultaat zijn van de vernieuwingsactiviteiten. Directeur en IB'er voeren regelmatig klassenbezoeken uit waarbij bijzondere onderdelen van de afgesproken werkwijzen onder de loupe worden genomen. De inspectie merkt daarbij op dat er nog wel ruimte is voor verdere uitbreiding van de onderwerpen die op deze wijze zijn vastgelegd. Te denken valt aan afspraken met betrekking tot eventuele doublures. Een zwakke schakel in de aanpak van de kwaliteitszorg is de evaluatie van opbrengsten. Deze evaluatie vindt wel degelijk plaats. Op sommige plaatsen wordt ook naar deze evaluatie verwezen. De evaluatie wordt echter onvoldoende gedocumenteerd en verliest daarmee een deel van zijn sturende of corrigerende werking. Een bijzonder element van de kwaliteitszorg is het beleid gericht op het waarborgen van een sociaal veilige werk- en leeromgeving. In dat verband is van belang het pestprotocol dat de school recent heeft vastgesteld, waarin niet alleen gedragsregels zijn vastgelegd maar ook de wijze waarop opgetreden wordt tegen eventuele overtredingen van de gedragsregels. De inspectie beoordeelt dit aspect niettemin als onvoldoende. Maatregelen die de school in ieder geval nog zou moet treffen zijn: een regelmatige, anonieme bevraging van de leerlingen naar de door hen ervaren veiligheid; een systematische registratie van incidenten op dit gebied. In verband met de te verwachten aanstelling van een nieuwe directeur zijn zowel inspectie als de huidige directeur van oordeel dat het de voorkeur verdient het eerstkomende uitgebreide inspectie-onderzoek te laten plaatsvinden ná de zomervakantie van 2007. Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 1 2 3 4 5 Toelichting: Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Marang - 7 september 2006 10
De eindopbrengsten van de school zijn voldoende. De inspectie beoordeelt de eindopbrengsten aan de hand van de resultaten bij de CITO-eindtoets van de afgelopen drie jaar. In 2005 lagen de opbrengsten onder het niveau dat van een school met een dergelijke leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De resultaten van 2006 waren aanzienlijk hoger en lagen boven het gemiddelde van de schoolgroep waar Marang op grond van haar leerlingenpopulatie toe wordt gerekend. Relatief zwak waren de resultaten voor het onderdeel spelling. De school heeft dit ook zelf gesignaleerd en heeft reeds diverse maatregelen genomen om hierin verbetering te brengen. Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 1 2 3 4 5 Toelichting: De tussenopbrengsten zijn eveneens voldoende. Voor een beoordeling daarvan kijkt de inspectie naar de resultaten van methode-onafhankelijke toetsen voor technisch lezen in de groepen 3 en 4, rekenen en wiskunde in de groepen 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. Bij al deze toetsen waren de resultaten voldoende. Daarbij viel het op dat de opbrengsten bij rekenen en wiskunde en bij begrijpend lezen hoger waren dan die bij technisch lezen. Dit verschijnsel werd ook bij het onderzoek in 2003 geconstateerd. Tot slot kijkt de inspectie naar het aantal doublures en kleuterverlengingen en de doorverwijzing naar het speciaal basisonderwijs en vormen van leerweg ondersteunend voortgezet onderwijs (LWOO). Ook op deze aspecten laat de school gunstige resultaten zien. In het oog springen daarbij het geringe aantal kleuterverlengingen en de zeer lage doorstroom naar het LWOO. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Marang - 7 september 2006 11
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO. In verband met de te verwachten aanstelling van een nieuwe directeur zijn zowel inspectie als de huidige directeur van oordeel dat het de voorkeur verdient het eerstkomende uitgebreide inspectie-onderzoek te laten plaatsvinden ná de zomervakantie van 2007. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Marang - 7 september 2006 13