Arti et Amicitiae, debat 1 december 2012 Cultureel ondernemerschap in de knel? Mediane inkomen zzp ers in 2010 is ruim 21.000 (bron CBS) 61% zzp ers heeft een winst tot 20.000 (cijfers Belastingdienst over 2007, bron SER rapport) In Nederland werken in 2007 2009 130.000 kunstenaars en 184.000 personen met overige creatieve beroepen. De helft van de kunstenaars heeft in de periode 2007 2009 een persoonlijk bruto inkomen beneden het bruto modale inkomen van 30.000 in 2007. Kunstenaars werken vaak als zelfstandige. Ruim de helft van de kunstenaars (57%) is in de eerste werkkring zelfstandige. (bron CBS, rapport Kunstenaars in breder perspectief, 2011) 1
Effect crisis op kunstaankopen: 13% (periode 2008 2011, cijfers Mondriaanfonds) Behoud succesvolle elementen WWIK (conclusie Tweede Kamer) Bezuinigingen op fiscale faciliteiten voor zzp ers: 15% (cijfers FNV KIEM) 2
Wel zal de regering verkennen, zoals ook bepleit in bovengenoemde motie Peters/Azmani, of succesvolle elementen van de WWIK kunnen leiden tot een verbetering van de Bbz 2004, zodat voor alle beroepsgroepen het zelfstandig ondernemerschap een snellere route wordt uit een uitkering. De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, P. de Krom (32 701 Intrekking van de Wet werk en inkomen kunstenaars, Memorie van antwoord 21 november 2011 ) 256 Wanneer kan de Kamer de wijzigingen tegemoet zien in het Besluit bijstand zelfstandigen (Bbz)? 257 Wat is de stand van zaken ten aanzien van de uitvoering van de motie Peters/Azmani om de successen van de WWIK te integreren in de Bbz? (Vragen van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar aanleiding van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2013) 3
Ik zal zelf bij de uitwerking van de voorstellen, ( ), en ieder jaar in augustus voor de nieuwe begroting, bekijken hoe het koopkrachtbeeld voor het jaar erna eruitziet. Ik zal dan samen met het kabinet bezien of er reden is om plannen aan te passen, zodat er een gematigd beeld ontstaat, zonder extreme uitschieters. Dat zal echter niet heel veel zeggen over de positie van de zzp'ers, omdat wij dat niet weten. Uitspraken van minister Asscher gedaan tijdens het vragenuur op 20 november 2012 in de Tweede Kamer, naar aanleiding van vragen aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de gepubliceerde cijfers over de koopkrachtontwikkeling NIBUD: Er zijn geen voorbeelden uitgewerkt van zelfstandig ondernemers. De inkomsten van veel ondernemers verschillen van jaar tot jaar, zodat zij zich waarschijnlijk niet in statische koopkrachtberekeningen zullen herkennen. Rapport koopkrachteffecten regeerakkoord De heer Bashir heeft gevraagd om een duidelijke toezegging dat ik me ervoor zal inzetten dat kleine ondernemers niet worden opgezadeld met lastenverzwaringen. ( ) n het tweede kwartaal van 2013 zal de kamer een brief ontvangen met een uitwerking van de winstbox. Als wij komen tot een winstbox, is dat een behoorlijke verbouwing van het systeem van inkomstenbelasting zoals wij dat nu kennen. Als wij iets uit de ondernemingsfaciliteiten halen, heeft het ook consequenties voor elke ondernemer die het raakt. Het moet dus heel goed uitgewerkt zijn. Uitspraken van Staatsecretaris Weekers gedaan tijdens de stemming over de moties en het Belastingplan 2013 in de Tweede Kamer Reactie Pieter Omtzigt: helderde toezegging, ik houd de motie aan. 4
Stelling Rob Voerman: Zonder een veel betere en gecoördineerde lobby naar politiek, media en publiek, waarbij verschillende belangenorganisaties samenwerken in plaats van elkaar concurreren, blijft de cultuursector in het verdomhoekje zitten. Stelling Dick Molenaar: De zelfstandigenaftrek beïnvloedt sterk de koopkracht van culturele ZZP ers en dient daarom behouden te blijven. 5
Stelling Jo Houben: Met passende regelgeving kunnen zzp ers zelfstandig de regie (gaan) voeren over hun eigen hybrideloopbaan. Statement, Amsterdam, 1 december 2012, BBK, FNV KIEM, De Zaak Nu, Platform BK, Kunsten 92 Cultureel ondernemerschap vraagt om consequent overheidsbeleid De kunstenaar, de creatief ondernemer van vandaag en morgen, is gebaat bij een overheid die consequent beleid voert en zich richt op wat nodig is om cultureel ondernemerschap te stimuleren en te versterken. Tegenstrijdig overheidsbeleid is schadelijk De beroepsverenigingen, belangenbehartigers van beeldende kunstenaars en kunstorganisaties signaleren dat één van de belangrijkste pijlers van het huidige cultuurbeleid, het cultureel ondernemerschap, dreigt te mislukken door een stapeling van bezuinigingen, de economische crisis en tegenstrijdig overheidsbeleid zoals onder andere de afschaffing van de WWIK, het verdwijnen van de zelfstandigenaftrek en de introductie van de winstbox. Ook komt het topsectorenbeleid creatieve industrie onder druk te staan. Kunstenaarsorganisaties gaan gevolgen inventariseren Bovenop de terugloop van fondsen, de gevolgen van de crisis komen nu effecten van het regeerakkoord voor zelfstandig ondernemers (zzp ers). Een integrale blik van de ministeries OCW, EL&I, SZW en Financiën ontbreekt. De kunstenaarsorganisaties zullen in de komende maanden een inventarisatie maken van de consequenties. Rendement is meer dan winst alleen In de creatieve sector is tweede derde zelfstandig ondernemer, met een hoog maatschappelijk rendement, maar vaak weinig winstperspectief. Met name voor zzp ers die geen of weinig winst maken is het verdwijnen van de zelfstandigenaftrek en de winstbox introductie van de winstbox daardoor zeer nadelig. Zo dreigt een marginalisering van kunstenaars waardoor zij hun essentiële functie voor de samenleving niet meer kunnen vervullen. 6