Toelichting bij het koninklijk besluit van 11 mei 2004 betreffende de voorwaarden voor de erkenning van scholen 1 Toepassingsgebied 1. Wat is er nodig om als rijschool te werken? Houder zijn van een erkenning van rijschool: Exploitatievergunning voor een rijschool, toegestaan door de Minister tot wiens bevoegdheid de Verkeersveiligheid behoort of zijn afgevaardigde Houder zijn van een exploitatievergunning van een vestigingseenheid: Toelating om rijonderricht te geven in een vestigingseenheid, toegestaan door de Minister of zijn afgevaardigde, in een erkende rijschool. Houder zijn van een goedkeuring van een oefenterrein, behalve voor de categorie B. Toelating tot het gebruik van een terrein voor het praktisch onderricht, toegestaan door de Minister of zijn afgevaardigde, in het kader van een erkende rijschool voor alle categorieën. Beschikken over leidinggevend of onderwijzend personeel om theoretisch en praktisch onderricht voor de gevraagde categorieën te geven. 2. Wanneer is een erkenning nodig? Om het theoretisch en praktisch rijonderricht voor motorvoertuigen, bedoeld in artikels 14 en 15 van het koninklijk besluit van 23/03/1998 betreffende het rijbewijs en bedoeld in artikels 4 en 9 van het koninklijk besluit van juli 2006 betreffende het rijbewijs voor categorie B te mogen geven. 3. Wie kan een erkenning verkrijgen? natuurlijke personen; handelsvennootschappen : vennootschappen onder firma (V.O.F.), gewone commanditaire vennootschappen (Comm. V), besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid (BVBA), coöperatieve vennootschappen (CBA of VVOA), naamloze vennootschappen (NV) en commanditaire vennootschappen op aandelen (Comm. VA), Europese vennootschappen (EV), Europese coöperatieve vennootschappen (S.C.E.) ; per afwijking, de V.Z.W. s en de vennootschappen met sociaal oogmerk : o Voor het theoretisch en praktisch onderricht in het besturen van voertuigen van categorie B, enkel voor volgende groepen van personen: Degenen die leefloon ontvangen of evenwaardige sociale bijstand genieten. De personen die sedert meer dan 12 maanden ingeschreven zijn als 1
werkzoekende. De personen met een handicap die één van de volgende voorwaarden vervullen: met een permanente invaliditeit van minstens 80%; wiens gezondheidstoestand een autonomievermindering van minstens 12 punten veroorzaakt; met een permanente invaliditeit die rechtstreeks voortvloeit uit de onderste ledematen en een invaliditeit van minstens 50% veroorzaakt; met een gehele verlamming van de bovenste ledematen of amputatie van deze ledematen; die burgerlijke en militaire invaliden zijn met een oorlogsinvaliditeit van minstens 50%. o Voor de theoretische lessen voor het besturen van voertuigen van de categorie B, uitsluitend aan de gevangenen op het einde van hun straf. Een natuurlijk persoon of rechtspersoon kan slechts houder zijn van één erkenning van een rijschool. 2 Procedures 2.1. Welke stappen moeten ondernomen worden voor het verkrijgen van een erkenning van een rijschool, een exploitatievergunning van een vestigingseenheid of een goedkeuring van een oefenterrein? 2.1.1 Voor het verkrijgen van een erkenning voor een rijschool De erkenningsaanvraag, formulier RS001 (zie www.mobielvlaanderen.be/contactpunt) moet volledig ingevuld worden en opgestuurd, per (aangetekende brief), naar het volgende adres : Vlaamse Overheid Departement Mobiliteit en Openbare Werken Vlaams Huis voor de Verkeersveiligheid Koning Albert II-laan 20, bus 2 1000 Brussel De volgende documenten moeten bij de aanvraag gevoegd worden: Een personeelsfiche per directeur en gebrevetteerde instructeur (zie www.mobielvlaanderen.be/contactpunt). een uittreksel uit strafregister, model 2 van maximum drie maand geleden voor de natuurlijke perso(o)n(en) die de rechtspersoon vertegenwoordigen of voor de natuurlijke persoon, die de erkenning aangevraagd heeft, alsook voor de leidinggevende of onderwijzende persoon. Voor de rechtspersonen die aan de publicatieverplichting onderworpen zijn, de bijlagen bij het Belgisch Staatsblad waarin de oprichtingsakte van de onderneming alsook de wijzigingen bekendgemaakt worden. Opmerking: de naam van de nieuwe directeur moet vermeld worden in de statuten van de onderneming. Een kopie van de oprichtingsakte van de onderneming moet, in principe, niet bijgevoegd worden bij de aanvraag aangezien de administratie deze zelf bij de desbetreffende diensten zal opvragen. Indien de administratie deze documenten niet kan krijgen, moet de aanvrager deze afleveren. Niets belet de aanvrager echter om deze onmiddellijk bij 2
zijn aanvraag te voegen. De administratie mag op gepaste wijze ter plaatse de echtheid van de op de aanvraag vermelde gegevens nagaan. De erkenningsaanvraag moet bevatten: Een aanvraag voor een exploitatievergunning van een vestigingseenheid RS002 (zie 2.1.2.) ; Een erkenningsaanvraag voor een oefenterrein RS003 (zie 2.1.3.) behalve wanneer het oefenterrein dat de rijschool wenst te gebruiken reeds deel uitmaakt van een erkenning. In dat geval volstaat het om het reeds erkende terrein te vermelden op het formulier RS002. Let op: het oefenterrein is niet meer noodzakelijk voor het onderricht van categorie B. Wanneer u enkel houder bent van een brevet I, moet u één of meerdere instructeurs in dienst hebben die zowel de theorie als de praktijk mogen onderwijzen voor de cursussen die u wenst te geven voor de categorie(ën) waarvoor u een erkenning aangevraagd heeft. 2.1.2. Voor het bekomen van een exploitatievergunning van een vestigingseenheid De aanvraag voor een exploitatievergunning van een vestigingseenheid, formulier RS002 moet volledig ingevuld opgestuurd worden, per aangetekend schrijven, naar het adres vermeld in punt 2.1.1. De hieronder vermelde documenten moeten bij de aanvraag gevoegd worden: Een verklaring op eer dat het gebruik van het lokaal voor de administratie van de vestigingseenheid bestemd is; Een schema op schaal van het leslokaal en van het oefenterrein met vermelding van de uitrusting/ gevraagde categorieën. Dit is niet nodig voor een aanvraag van de categorie B of indien het terrein reeds erkend is voor de gevraagde categorieën. In dat geval het nummer van het terrein aanduiden; De categorieën voor de voertuigen waarvoor het praktisch onderricht gegeven zal worden; Een attest van de burgemeester of van de bevoegde brandweerdiensten dat het leslokaal en het administratieve lokaal voldoen aan de geldende normen; Het schema van de theoretische en praktische lessen. De stof voor de theoretische en praktische cursussen zijn bepaald in artikels 14 en 15 en in bijlagen 4, 5, 5/1 en 5/2 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs en in artikels 4 en 9 van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor de voertuigen van categorie B en in artikel 22bis van het koninklijk besluit van 11 mei 2004 betreffende de voorwaarden voor de erkenning van scholen voor het besturen van motorvoertuigen. Het bestuur mag op gepaste wijze ter plaatse de echtheid van de op de aanvraag vermelde gegevens nagaan. 3
Een rijschool moet over minstens één vestigingseenheid in België beschikken. Elke rijschool mag houder zijn van meerdere exploitatievergunningen van een vestigingseenheid. 2.1.3. Voor het bekomen van een goedkeuring van een oefenterrein Een oefenterrein is noodzakelijk, behalve voor de onderrichtscategorie B. Indien de rijschool gebruik wenst te maken van een oefenterrein dat reeds deel uitmaakt van een erkenning, dient men enkel het erkenningsnummer van het terrein te vermelden op de aanvraag. De aanvraag voor de erkenning van een oefenterrein, formulier RS003 moet, volledig ingevuld, opgestuurd worden, per (aangetekend) schrijven, naar het adres vermeld in punt 2.1.1. Bij de aanvraag moet een schema op schaal van het terrein gevoegd worden, met vermelding van : de uitrustingen van het terrein; de onderrichtscategorie(ën) voor dewelke de aanvraag voor het terrein ingediend werd, dit wil zeggen : A : voertuigen voor categorieën AM, A1, A2 en A C-D : voertuigen voor categorieën C1, C, D1 en D E : voertuigen voor categorieën B+E, C1+E, C+E, D1+E, D+E. G : voertuigen voor categorieën G Een gebruiksovereenkomst met de eigenaar van het terrein. De administratie mag op gepaste wijze ter plaatse de echtheid van de op de aanvraag vermelde gegevens nagaan. 2.1.4. Voorwaarden betreffende het onderwijzende en leidinggevende personeel Elke rijschool moet over het volgende personeel beschikken: a) Directeur die: - de natuurlijke persoon is houder van de erkenning of, indien deze laatste een rechtspersoon is, de natuurlijke persoon die haar vertegenwoordigt of één van de natuurlijke personen die, alleen of gezamenlijk, haar vertegenwoordigen, overeenkomstig het Wetboek van vennootschappen; - Verantwoordelijk is voor het verstrekte onderricht en ook voor de interne kwaliteitscontrole; - Zijn functie slechts in één rijschool uitoefent Wanneer u enkel houder bent van een brevet I, moet u één of meerdere instructeurs in dienst hebben die de theorie alsook de praktijklessen mogen geven voor de categorie(ën) waarvoor u een erkenning heeft. b) Adjunct-directeur 4
Indien hij dit wenst, kan de directeur bij de uitoefening van zijn taken bijgestaan worden door één of meerdere adjunct-directeurs. c) De gebrevetteerde instructeurs voor het theoretische en praktische onderricht voor de gevraagde categorieën Voorwaarden waaraan de directeur, de adjunct-directeur en de instructeurs en stagiaires moeten voldoen: Houder zijn van een Belgische Directie- of instructietoelating voor de uitoefening van de functie (deze toelating wordt bevestigd door het aanbrengen van een code op het rijbewijs, behalve voor de gebrevetteerden uit Europese Unie die over een specifiek formulier beschikken); Voor de personen belast met het praktisch onderricht, die een medische goedkeuring hebben zoals voorzien in artikel 43 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs; (de einddatum van geldigheid van de medische selectie moet vermeld zijn op het Rijbewijs); Mag geen functie of werk uitoefenen, met inbegrip van vertaler voor het theoretisch examen, in een erkend organisme voor de technische controle voor voertuigen of een controlefunctie voor de rijscholen. De rijschooldirecteurs, adjunct-rijschooldirecteurs en instructeurs, die houder zijn van een directie- of instructietoelating, moeten bijscholing van minstens twaalf uur volgen over de hierna beschreven onderwerpen, zodat op het einde van een cyclus van vier jaren voor de houders van brevet I of van drie jaren voor de andere personen elk vak is gevolgd: wijzigingen van de reglementering betreffende de verkeersveiligheid in de brede zin en verdieping van de in de bijlage 2 van het KB van 11 mei 2004 bepaalde examenleerstof; begrippen en methodologie van de organisatie van het theoretische en praktische onderricht; begrippen en maatregelen tot bevordering van de verkeersveiligheid en de mobiliteit in het kader van de duurzame ontwikkeling; voor de houders van brevet I : economische en organisatorische aspecten van de exploitatie van een rijschool. De gegevens betreffende de verplichte jaarlijkse bijscholingen moeten ieder jaar voor 31 maart via het sjabloon dat u hier vindt link meegedeeld worden. 2.1.5. In geval van wijzigingen Elke wijziging aan de gegevens van de erkenning van de rijschool, moet onderwerp uitmaken van een aanvraag tot wijziging van de erkenning, formulier RS004. Elke substantiële wijziging aan de exploitatievergunning van een vestigingseenheid maakt onderwerp uit van een aanvraag tot wijziging van de 5
exploitatievergunning van de vestigingseenheid, formulier RS004. Een nieuwe exploitatievergunning voor de vestiging wordt afgeleverd. Elke substantiële wijziging aan het oefenterrein maakt onderwerp uit van een nieuwe aanvraag tot goedkeuring van het oefenterrein (formulier RS003). Elke wijziging aan de onderrichtscategorieën, aan de uitrusting en aan de grootte van het terrein moet gemeld worden binnen de 8 dagen aan de Minister of zijn gemachtigde per (aangetekend) schrijven. Een nieuwe erkenning voor een oefenterrein wordt afgeleverd. Opmerking: voor elke wijziging moet het formulier RS004 gebruikt worden. Elke wijziging aan het voertuigpark moet worden gemeld, vergezeld van een kopie van het inschrijvingsbewijs, het keuringsbewijs en het verzekeringsbewijs. 2.2. Welke zijn de termijnen voor het bekomen van erkenningen, toelatingen en goedkeuringen? Wanneer de voorwaarden voorzien in het koninklijk besluit (zie hieronder) vervuld zijn, zal de Minister of zijn afgevaardigde de erkenning ten laatste binnen de drie maand vanaf de indiening van het volledige dossier afleveren. De Minister of zijn afgevaardigde mag deze termijn met één maand verlengen. De kandidaat wordt hiervan schriftelijk verwittigd. Indien de aanvraag onvolledig is, wordt de betrokkene hiervan eveneens op de hoogte gebracht. Bij gebrek aan een volledig dossier binnen een termijn van drie maand te rekenen vanaf de ontvangstdatum van de brief van onvolledigheid van de aanvraag, zal de erkenningsaanvraag zonder gevolg geklasseerd worden. Indien de erkenning, de exploitatievergunning van een vestigingseenheid of de erkenning van een oefenterrein voor een volledige aanvraag niet afgeleverd werd binnen de toegekende termijn, telt het ontbreken van een beslissing als goedkeuring. 2.3. In welke gevallen kan de erkenning van de rijschool, de exploitatievergunning van een vestigingseenheid of de erkenning van een oefenterrein ingetrokken of geschorst worden? De directeur wordt steeds van tevoren gehoord (dit kan ook schriftelijk), daarna kan de Minister of zijn afgevaardigde de erkenning van de rijschool, de exploitatievergunning van een vestigingseenheid of de erkenning van een vestigingseenheid schorsen of intrekken, in deze gevallen en volgens de modaliteiten bepaald in artikel 41 van het koninklijk besluit van 11 mei 2004. 2.3.1. Voor de erkenning van de rijschool. De Minister of zijn afgevaardigde trekt de erkenning van de rijschool in in geval van een definitieve stopzetting van de activiteiten. 6
De rijschool moet minstens over een vestigingseenheid in België beschikken, de Minister of zijn afgevaardigde trekt de erkenning in indien de rijschool geen enkele vestigingseenheid meer heeft. In geval van het niet-respecteren van de voorwaarden voorzien in hoofdstukken IV en V van titel I en in artikel 10 van het KB van 11/05/2004, kan de Minister de erkenning van de rijschool schorsen voor een duur van minimum 8 dagen en maximum 6 maand. In geval van het aanhoudende niet-respecteren van de voorwaarden voorzien in de hoofdstukken IV en V van titel I van het KB van 11/05/2004, trekt de Minister de erkenning in van de rijschool. 2.3.2. Voor de exploitatievergunning van een vestigingseenheid De Minister of zijn afgevaardigde trekt de exploitatievergunning van een vestigingseenheid in in het geval van een definitieve stopzetting van de activiteiten van de desbetreffende vestigingseenheid. De Minister of zijn afgevaardigde trekt de exploitatievergunning van een vestigingseenheid in wanneer het onderricht niet gestart is binnen de 6 maand na de toekenning van de erkenning. De Minister of zijn afgevaardigde trekt de exploitatievergunning van een vestigingseenheid in wanneer het rijonderricht hier niet meer gegeven wordt sedert minimum 1 jaar. In geval van het niet-respecteren van de voorwaarden voorzien in hoofdstukken IV en V van titel I en in artikel 10 van het KB van 11/05/2004, kan de Minister de erkenning van de vestigingseenheid intrekken voor een duur van minimum 8 dagen en maximum 6 maand. In geval van het aanhoudende niet-respecteren van de voorwaarden voorzien in de hoofdstukken IV en V van titel I van het KB van 11/05/2004, trekt de Minister de erkenning in van de vestigingseenheid. 2.3.3. Voor de erkenning van een oefenterrein De Minister of zijn afgevaardigde trekt de erkenning van het terrein in in geval van definitieve stopzetting van de activiteiten op het oefenterrein. In geval van het niet-respecteren van de voorwaarden voorzien in hoofdstukken IV en V van titel I en in artikel 10 van het KB van 11/05/2004, kan de Minister de erkenning van het oefenterrein intrekken voor een duur van minimum 8 dagen en maximum 6 maand. In geval van het aanhoudende niet-respecteren van de voorwaarden voorzien in de hoofdstukken IV en V van titel I van het KB van 11/05/2004, trekt de Minister de erkenning in van het oefenterrein. 7
2.4. Wat te doen in geval van een tijdelijke of definitieve sluiting van de rijschool of van een vestigingseenheid? De Directeur van de rijschool moet binnen de 8 dagen aan de Minister of zijn afgevaardigde de tijdelijke of definitieve sluiting melden van de rijschool of de vestigingseenheid per (aangetekend) schrijven. 2.5. Wat zijn de voorwaarden voor de publicatie? De toekenning en intrekking van de erkenning van de rijschool en de exploitatievergunning van een vestigingseenheid worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en worden eveneens geregistreerd in de Kruispuntbank voor ondernemingen. De toekenning en de intrekking van de erkenning van een oefenterrein wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. 2.6. Welke bijdragen moeten betaald worden? Erkenning van de rijschool, volgende bedragen (van kracht op 01/01/2015) : Aflevering van de erkenning: 268 Wijziging van de erkenning: 134 Exploitatievergunning van een vestigingseenheid, volgende bedragen (van kracht op 01/01/2015): Aflevering van de erkenning: 134 Wijziging van de erkenning: 134 Aanwerving personeel voor de rijschool(van kracht op 01/01/2015) : Per aangeworven leidinggevend of onderwijzend personeelslid: 57 Jaarlijkse bijdrage (van kracht op 01/01/2015): Per erkende rijschool en per vestigingseenheid: 134 Per leidinggevend en onderwijzend personeel: 57 Opmerking: deze bedragen worden jaarlijks geïndexeerd en u kan deze terugvinden op onze website. Wanneer moeten de bijdragen betaald worden? De eerste keer, vóór de aanvang van de activiteiten van de rijschool en/of de vestigingseenheid na ontvangst van een betalingsverzoek van de Vlaamse Overheid. Voor de activiteit van een onderwijzend personeelslid van de rijschool, moet de bijdrage gestort na ontvangst van het betalingsverzoek van de Vlaamse Overheid. De jaarlijkse bijdragen moeten eveneens na ontvangst van het betalingsverzoek van het desbetreffende jaar betaald worden op basis van de personeelsfiche doorgegeven vóór 31 december van het voorgaande jaar. 8
Let op: In geval van de intrekking van de aanvraag door de aanvrager, het afsluiten zonder gevolg van de aanvraag door de Vlaamse Overheid of de weigering van de erkenning, zullen de bijdragen niet terugbetaald worden. 3.- Te respecteren voorwaarden 1. Erkenning van leslokalen Elke vestigingseenheid moet over lokalen beschikken, bestemd voor het theoretisch onderricht en voor de administratie van de rijschool. Deze lokalen omvatten : Een leslokaal dat aan de volgende voorwaarden voldoet: Plaats bieden aan minstens tien leerlingen; Uitgerust zijn voor visuele voorstellingen; In overeenstemming zijn met de hygiënische bepalingen voor de voor het publiek toegankelijke lokalen; Beschikken over borden en over didactische schema s voor de onderwezen stof. Beschikken over maquettes van de belangrijkste onderdelen van een motorvoertuig, zoals het remsysteem, de schakeling, de lichten, het differentieel en over de belangrijkste voertuigtoebehoren ; Beschikken over de bijgewerkte reglementering betreffende de onderwezen leerstof. Een onthaalruimte voor de leerlingen; een sanitaire inrichting; een lokaal (of deel van het lokaal) bestemd voor de administratie voor de rijschool. Een computer per groep van 10 leerlingen, geprogrammeerd voor meerkeuzevragen over de materie van het theoretisch examen. Deze computer moet toegankelijk zijn tijdens de openingsuren van de rijschool Het leslokaal en het lokaal bestemd voor de administratie mogen op verschillende adressen gevestigd zijn. In dat geval is het ontvangstlokaal gevestigd ofwel op het adres van het leslokaal ofwel op het adres van het administratief lokaal. Het leslokaal mag gebruikt worden door meerdere vestigingseenheden en door meerdere rijscholen. De lokalen kunnen niet in een drankgelegenheid noch in een woonruimte worden ingericht. 2. Voorwaarden betreffende het oefenterrein Elke vestigingseenheid beschikt minstens over een oefenterrein voor het praktische onderricht. Voor de vestigingseenheden die enkel voor categorie B erkend werden, is het oefenterrein niet meer noodzakelijk. 9
Het oefenterrein moet zo ingericht worden, dat alle aan het rijonderricht vreemde personen er geen toegang toe hebben gedurende de praktische lessen. Worden aanvaard als oefenterreinen: openbare of privé-terreinen met inbegrip van parkings (station, supermarkten,...), hetzij gratis of tegen betaling, of de school er nu eigenaar van is of niet. Het oefenterrein moet een stevige en stabiele bedekking hebben, die aangepast is aan de voertuigen waarvoor het erkend is. Het moet vrij zijn van steenslag, bladeren en elk ander materiaal dat ongevallen zou kunnen veroorzaken. Het moet uitgerust zijn met een brandblusser van minstens vijf kilogram, met een olie opslorpende stof en met een EHBO-tas. Volgens de onderrichtscategorie waarvoor het erkend is, moet het over de volgende uitrusting beschikken: Onderrichtscategorie A : - Radio-inrichting voor elk lesvoertuig - Kegels - Chronometer - Telefoontoestel of GSM - Afmetingen overeenkomstig de uitvoering in alle veiligheid van de bewegingen bedoeld in punt 6 van bijlage 2 van de Europese richtlijn 2000/56/EU (bijlage 5 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs) Onderrichtscategorie C-D : - Bakens - Boorstenen - Kaai Onderrichtscategorie E : - Boordsteen van 15 cm hoog en minstens 30 m lang - Bakens + verhogingen - Ononderbroken witte lijn van 50 m. Onderrichtscategorie G : - Kegels - Verplaatsbaar hek Een uitrusting voor een bepaalde onderrichtscategorie mag maar door hoogstens twee lesvoertuigen tegelijk gebruikt worden. Indien de lessen na zonsondergang worden verstrekt dient het terrein te zijn uitgerust met een goed werkende vaste lichtinstallatie die toelaat de manoeuvres in alle veiligheid uit te voeren. 3. Voorwaarden betreffende de voertuigen Elke vestigingseenheid moet, voor elke vermelde onderrichtscategorie, beschikken over een lesvoertuig dat minstens moet beantwoorden aan: 10
a) aan de voorwaarden bedoeld in artikels 38 of 90 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs; b) aan de voorwaarden bedoeld in artikels 18 en 19 van het koninklijk besluit van 11 mei 2004 betreffende de erkenningsvoorwaarden voor de rijscholen. c) Voor de categorie A moeten de rijscholen beschikken over een voertuig van de categorie AM, motorfiets A1, A2 en A die beantwoorden aan de voorwaarden van artikel 38, 2, van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs. Zij moeten beschikken over een door het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie goedgekeurde radioverbinding, bestemd voor het rijonderricht op de openbare weg. De rijschool houdt een register bij met de gegevens over de lesvoertuigen en houdt een kopie bij van het inschrijvingsbewijs en van het geldige keuringsattest van de gebruikte voertuigen. Elke wijziging aan het voertuigpark moet worden meegedeeld, vergezeld van een kopie van het inschrijvingsbewijs, het keuringsbewijs en het verzekeringsbewijs. 11