Tijdelijke natuur in het Havengebied van Rotterdam! 1 september 2016 Jan Putters Asset Manager Havenbedrijf Rotterdam N.V.
Havennatuur groeit en bloeit! Foto s: Bureau Stadsnatuur Staro Natuur- en Buitengebied Flying Free E.C. Eijkelenboom
Inhoud 1. Historie natuur in de haven 2. Beleid HbR en voorkomen beschermde soorten 3. Instrumenten in het kader van Flora- en faunawet 4. Vertaling naar Havengebied 5. Vragen 3
Inhoud 1. Historie natuur in de haven 2. Beleid HbR en voorkomen beschermde soorten 3. Instrumenten in het kader van Flora- en faunawet 4. Vertaling naar Havengebied 5. Vragen 4
Historie van natuur in de haven: De Beer
Historie van natuur in de haven: De Beer
Inhoud 1. Historie natuur in de haven 2. Beleid HbR en voorkomen beschermde soorten 3. Instrumenten in het kader van Flora- en faunawet 4. Vertaling naar Havengebied 5. Vragen 7
HavenNatuurBeleid (Havenvisie 2030) Hoofdfunctie van de haven: Havens, Industrie, Transport Versterking van natuurwaarden waar mogelijk door: Beheer, behoud en bescherming van natuurwaarden Mitigerende en compenserende maatregelen Open dialoog (transparantie) met bevoegd gezag, omgeving en maatschappelijke organisaties Waarom? Natuur draagt bij aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat
Groenarealen Rotterdamse haven (exclusief Zeehavengebied Dordrecht) Grazige vegetatie : 12.000.000 m 2 (meer dan de helft op leidingstroken) Natuurlijk beheerde terreinen : 400.000 m 2 Ecologische stapstenen : 40.000 m 2 Bomen : 9.000 st Open watergangen : 50.800 m 2 Glooiingen : 191.000 m Uitgeefbare terreinen : variabel
Beschermde soorten tabel 2 en 3 Flora Beschermde status Bijenorchis (Ophrys apifera) Tabel 2 Blaasvaren (Cystopteris fragilis) Tabel 2 Bosorchis(Dactylorhiza maculata subsp. fuchsii) Tabel 2 Gevlekte orchis (Dactylorhiza maculata) Tabel 2 Groenknolorchis (Liparis loeselii) Tabel 3, Habitatrichtlijn Grote keverorchis (Neottia ovata) Tabel 2 Harlekijn (Anacamptis morio) Tabel 2 Hondskruid (Anacamptis pyramidalis) Tabel 2 Klein glaskruid (Parietaria judaica) Tabel 2 Moeraswespenorchis (Epipactis palustris) Tabel 2 Parnassia (Parnassia palustris) Tabel 2 Rechte driehoeksvaren (Gymnocarpium robertianum) Tabel 2 Rietorchis (Dactylorhiza majalis subsp. praetermissa) Tabel 2 Schubvaren (Asplenium ceterach) Tabel 2 Spindotterbloem (Caltha palustris subsp. araneosa) Tabel 2 Steenbreekvaren (Asplenium trichomanes) Tabel 2 Stijf hardgras (Catapodium rigidum) Tabel 2 Tongvaren (Asplenium scolopendrium) Tabel 2 Vleeskleurige orchis (Dactylorhiza incarnata) Tabel 2 Wilde marjolein (Origanum vulgare) Tabel 2 Zomerklokje (Leucojum aestivum) Tabel 2 Zwartsteel (Asplenium adiantum-nigrum) Tabel 2
Beschermde soorten tabel 2 en 3 Fauna Rugstreeppad (Bufo calamita) Gewone dwergvleermuis (Pipistrellus pipistrellus) Laatvlieger (Eptesicus serotinus) Meervleermuis (Myotis dasycneme) Rosse vleermuis (Nyctalus noctula) Ruige dwergvleermuis (Pipistrellus nathusii) Watervleermuis (Myotis daubentonii) Grijze zeehond (Halichoerus grypus) Gewone zeehond (Phoca vitulina) Bruinvis (Phocoena phocoena) Boomvalk (Falco subbuteo) Buizerd (Buteo buteo) Ransuil (Asio otus) Roek (Corvus frugilegus) Slechtvalk (Falco peregrinus) Sperwer (Accipiter nisus) Beschermde status Tabel 3, Habitatrichtlijn Tabel 3, Habitatrichtlijn Tabel 3, Habitatrichtlijn Tabel 3, Habitatrichtlijn Tabel 3, Habitatrichtlijn Tabel 3, Habitatrichtlijn Tabel 3, Habitatrichtlijn Tabel 2, Habitatrichtlijn Tabel 3, Habitatrichtlijn Tabel 3, Habitatrichtlijn Nesten jaarrond beschermd Nesten jaarrond beschermd Nesten jaarrond beschermd Nesten jaarrond beschermd Nesten jaarrond beschermd Nesten jaarrond beschermd Bittervoorn (Rhodeus amarus) Tabel 3 Kleine modderkruiper (Cobitis taenia) Tabel 2
Onderzoek en monitoring
Typen natuur in de haven Wegbermen Leidingstroken Uitgeefbare Terreinen Kademuren en glooiingen
Uitgeefbare Terreinen
Inhoud 1. Historie natuur in de haven 2. Beleid HbR en voorkomen beschermde soorten 3. Instrumenten in het kader van Flora- en faunawet 4. Vertaling naar Havengebied 5. Vragen 15
Instrumentarium Ffwet in de Rotterdamse haven 2016 1) Generieke ontheffing voor beschermde soorten (tabel 3) bij ruimtelijke ontwikkelingen. 2) Gedragscode voor beschermde soorten (tabel 2 en 3) bij ruimtelijke ontwikkelingen, bestendig beheer en onderhoud. 3) Ontheffing in het kader van Tijdelijke Natuur.
1. Generieke ontheffing Voor strikt beschermde tabel 3 soorten en jaarrond beschermde vogels bij ruimtelijke ontwikkeling twee soorten vleermuizen vijf vogelsoorten Groenknolorchis Rugstreeppad
1. Generieke ontheffing Verkregen december 2013. Objecten: leidingstroken, wegbermen, kademuren, glooiingen en Uitgeefbare Terreinen. Soorten: komen reeds in haven voor.
2. Gedragscode Vrijstelling bij: Ruimtelijke ontwikkeling (tabel 2-soorten en vogels) * Bouwrijp maken * Aanleg of demping van vaarwegen of havenbekkens Beheer en onderhoud (tabel 2 en 3- soorten en vogels) van: * Wegbermen * Leidingstroken * Uitgeefbare Terreinen * Kademuren en glooiingen
2. Gedragscode Verkregen eind 2009, verlenging in 2014 voor onbepaalde tijd. 2017: aanvraag nieuwe gedragscode op basis van Natuurwet. Objecten: leidingstroken, wegbermen, kademuren/ glooiingen en Uitgeefbare Terreinen. Soorten: komen reeds in haven voor. 20
3. Ontheffing Tijdelijke Natuur Verkregen in 2010, uitbreiding in 2012. Objecten: Uitgeefbare Terreinen (800 ha). Soorten: komen nu nog niet op de betreffende terreinen voor.
3. Ontheffing Tijdelijke Natuur 2010 Tijdelijke natuur: natuur op terreinen die een andere bestemming hebben dan natuur. Minimaal één groeiseizoen natuur de kans geven. Geen compensatie nodig bij herinrichting. Ecologische stapstenen maken de uitwisseling van soorten gemakkelijker!
3. Ontheffing tijdelijke natuur Krabbeterrein Beheerdoel: ontwikkeling begeleid natuurlijk duinlandschap
3. Ontheffing tijdelijke natuur Eiland Kleine Beer Beheerdoel: ontwikkeling vochtige duinvallei Situatie 2016: ca. 1.500 broedparen Kleine mantelmeeuw en Zilvermeeuw
3. Ontheffing tijdelijke natuur Uitbreiding 2012
3. Ontheffing Tijdelijke Natuur Soorten: Gevlekte witsnuitlibel Zandhagedis Noordse woelmuis Waterspitsmuis Watervleermuis, Laatvlieger Groot zeegras
Huidige instrumentarium Ffwet in de Rotterdamse haven 2014 (herhaling) 1) Generieke ontheffing voor beschermde soorten (tabel 3) bij ruimtelijke ontwikkelingen. 2) Gedragscode voor beschermde soorten (tabel 2 en 3) bij ruimtelijke ontwikkelingen, bestendig beheer en onderhoud. 3) Ontheffing in het kader van Tijdelijke Natuur.
Inhoud 1. Historie natuur in de haven 2. Beleid HbR en voorkomen beschermde soorten 3. Instrumenten in het kader van Flora- en faunawet 4. Vertaling naar Havengebied 5. Vragen 28
Managementplan beschermde soorten = alle documenten behorend bij Generieke ontheffing, Gedragscode en ontheffing Tijdelijke Natuur in één document! Insteek per soort(groep). Bevat al helder beschreven ecologische werkprotocollen. 29
Natuurwijzer Inzichtelijk voor alle betrokkenen. 30
Natuurwijzer Werkprotocollen, toelichting en foto s. 31
Overdracht informatie belangrijk!
Ervaringen in de praktijk met tijdelijke natuur Beoogde soorten nog niet het gebied in getrokken. Zandhagedis ligt op de loer! Restrisico: soorten uit tijdelijke natuurontheffing duiken op buiten aangegeven terreinen en dan? Extra hectares toegevoegd. Gestopt met jaarlijkse rapportage. In 2017 rapportage verplicht. 33
Inhoud 1. Historie natuur in de haven 2. Beleid HbR en voorkomen beschermde soorten 3. Instrumenten in het kader van Flora- en faunawet 4. Vertaling naar Havengebied 5. Vragen 34
Vragen?