Van spooknetten naar fashion! Zeehondencentrum Pieterburen Juni 2016
Projectvoorstel: Happy Seal De uitdaging Visnetten, lijnen en fuiken die verloren zijn gegaan of juist expres zijn achtergelaten vormen een groot gevaar voor alles wat in de zee leeft. Ze worden spooknetten genoemd omdat ze jaren door onze zeeën en oceanen kunnen zwerven waardoor er veel zeedieren in verstrikt raken. Er wordt geschat dat er jaarlijk 640.000 ton aan visnetten achter blijft in onze oceanen, waardoor 136.000 zeehonden, zeeleeuwen en walvissen onnodig sterven. Regelmatig vangen wij in Pieterburen zeehonden op die in netten verstrikt zijn geraakt. Het breekt ons hart om dit nog zo vaak te moeten meemaken. Helaas is het ook zo dat de dieren die bij ons aankomen maar een fractie van het totaal aantal slachtoffers. Daarom dromen wij van een plasticvrije Waddenzee, en hierbij hebben we jullie steun nodig! Happy Seal In 2015 zijn wij begonnen met het Happy Seal project. Er werden containers geplaatst in de havens van Harlingen, Lauwersoog en Eemshaven, waar vissers gratis hun netten konden deponeren. Normaliter moeten vissers betalen om hun netten te laten recyclen, maar nu is dit niet meer het geval. Daardoor is het veel aantrekkelijker geworden om de netten weer aan wal te brengen. Bovendien verkleind dit de kans dat vissers hun eigen kapotte netten weer opnieuw opvissen! Inmiddels is er al 600 ton aan netten gerecycled tot een grondstof dat bijvoorbeeld kan worden gebruikt om kleding van te maken. Er word nu in de souvenirwinkel van het zeehondencentrum kleding verkocht van het merk EcoAlf, die onder andere gerecyclede visnetten als grondstof gebruiken. Met de opbrengst van deze producten worden de zeehonden verzorgd en is de cirkel weer helemaal rond! Samenwerking met lokale ondernemers Wij zouden graag willen samenwerken met ondernemers langs de Waddenzeekust die baat hebben bij een schone zee. Dit kunnen bijvoorbeeld horecagelegenheden zijn, maar ook surfscholen op de waddeneilanden! Het idee is om daar kleinere versies van onze containers te plaatsen die onder toezicht kunnen worden gevuld. In het verleden zijn soortgelijke initiatieven mislukt doordat de containers of bakken voor verkeerde doeleinden werden gebruikt; voor bijvoorbeeld huis- en grofvuil. We willen de personen die de moeite nemen om gevonden visnetten te deponeren bedanken door ze een gratis toegangskaartje aan te bieden tot de zeehondencreche.
Een container netwerk Op dit moment hebben wij nog maar een paar containers staan in Harlingen, Lauwersoog en de Eemshaven. Ze zijn erg hoog en daarom niet geschikt voor bijvoorbeeld strandgangers en wandelaars om hun netten in te deponeren. Daarom willen wij kleinere containers of bakken gaan plaatsen bij lokale ondernemers om op een makkelijkere manier visnetten in te zamelen. Zodra de kleine containers vol zijn, kunnen ze naar de grote containers worden gebracht in de verschillende havens. Strandpaviljoen Zeezicht Restaurant de Zilte Zucht Café Wad Apart Hotel de Waaier Surfschool het Zeepaardje
Visnetten als grondstof De meeste visnetten zijn van het zogenaamde nylon-6 gemaakt. Een hoogwaardig kunststof dat heel goed te recyclen is. Nadat de netten zijn schoongemaakt worden ze versnipperd en uiteindelijk versmolten tot een granulaat. Deze korrels worden vervolgens voorzichtig verhit en uitgerekt tot flinterdunne draden waar ze stoffen van kunnen weven. Er zijn nu bedrijven zoals EcoAlf die daar bijvoorbeeld regenjassen van maken. Hoe cool is dat?! Omdat de visnetten zo goed te recyclen zijn, lijkt het ons erg gaaf als visnettencontainers een even bekend begrijp zal worden als de inktcartridge boxen die in supermarkten en bedrijven te vinden zijn.
Samen kunnen we het verschil maken! Door een community rondom Happy Seal te creëren kunnen we veel meer bereiken dan wanneer we enkel wachten tot onze bestaande containers worden gevuld. De volgende rollen zien wij op dit moment voor ons: Wandelaars, strandgangers en -jutters: zij spelen in dit netwerk de grootste rol doordat ze gevonden netten mee kunnen nemen en op een plek kunnen deponeren waarna ze gerecycled kunnen worden. (Kite)surfscholen: naast de plaatsing van containers, kunnen ze een grote rol in de voorlichting spelen. Hotels: naast de containers, kunnen daar informatieposters hangen over het spooknettenprobleem en gasten informeren dat ze gevonden netten mee kunnen nemen naar het hotel. Strandtenten (cafes, restaurants): wegens de toegankelijkheid spelen zij de grootste rol in het verzamelen van de netten. Vanuit hier kunnen ze daar een centraal depot worden getransporteerd voordat ze worden gerecycled. Beach cleanup evenementen: in augustus vindt de Boskalis beach cleanup plaats; het grootste cleanup evenement van Nederland. We zouden graag een partnership met dit soort evenementen willen aangaan zodat het visnettenafval gescheiden kan worden opgehaald, en in de speciale containers kunnen worden gedeponeerd. Een bedankje Zoals eerder genoemd willen wij gratis toegangsbewijzen voor het zeehondencentrum verstrekken aan horecagegelegenheden. Deze kunnen worden meegegeven aan de personen die de netten inleveren om hun te bedanken. Social media campagne In Australië werd ooit de Take 3 campagne bedacht. Het bleek een simpele maar succesvolle manier om mensen te stimuleren om afval van het strand mee te nemen. 3 stuks lijkt erg weinig, maar dat maakte de actie zo leuk en laagdrempelig. Als iedereen hier aan mee doet kan er een enorm verschil worden gemaakt! We willen daarom heel graag gaan nadenken, hopelijk in samenwerking met onze partners, hoe we social media effectief kunnen inzetten om niet alleen de visnetten uit de zee te halen, maar ook al het andere plastic afval. Doen jullie mee? :)