Innovation Seminar Electric Arc
Innovation Seminar Electric Arc
Agenda Algemeen kader mbt normering rond ARC bescherming: Filip Jambon (Vandeputte) Theorie versus praktijk: Wat beïnvloedt in de praktijk de kracht van een vlamboog?: Mevr. Tomoko Yokoi (Dupont) Risico-analyse: De ARC-GUIDE van Dupont: Mevr.Tomoko Yokoi (Dupont) Bescherming: Innovaties op het vlak van PBM s: Het lagenconcept: Case study door Estambril. Het effect van een vlamboog op de handen: : Dhr. Carlo Granata (Honeywell Safety Products) PBM s en leveranciers in het leveranciersdorp: Filip Jambon (Vandeputte)
Wat is een vlamboog? Innovation Seminar Electric Arc
Wat is een vlamboog? Een vlamboog is een constante elektrische ontlading van hoogspanningsstroom tussen geleidende delen, die een zeer grote hitte produceert (kortsluiting) De meeste vlambogen ontstaan tijdens werkzaamheden aan elektrische installaties Een vlamboog ontstaat meestal (80% van de gevallen) ten gevolge van een menselijke fout. (vb. laten vallen van gereedschap op onder spanning staande delen van een installatie, aantasting van isolatie, gebroken geleiders..) Het vlamboog risico is het minst gekende risico, echter wint aan belang: Focus ligt (lag) vooral op het ontwerp van veilige installaties en werk procedures Verhoogde bewustwording van het risico tijdens de werkzaamheden Veel activiteiten gebeuren continu waardoor het niet altijd mogelijk is het stroomnet af te zetten Evoluerende Europese wetgeving die werkgevers verplicht werknemers beter te beschermen
Wat houdt het risico van een vlamboog in? Belangrijkste risico: Ernstige brandwonden door hitte en gesmolten metaalspatten Hitte overslag kan oplopen tot (zeer kortstondig) 20 000 C Andere risico s die ook kunnen optreden bij een vlamboog: Giftige koperdamp gassen: hete plasma gassen die ontstaan doordat koper en staal in de installatie smelten en verdampen. Zware rookvorming met mogelijke longschade tot gevolg Geluidsgolven van meer dan 140dB Drukgolven met wegvliegende splinters van de geleiders Ultraviolet / Infrarood licht Andere thermische gevaren daar zaken rondom ook brand kunnen vatten
Wat houdt het risico van een vlamboog in? Schematische weergave Cal/cm² Gaswolk Elektrocutie is geen risico wat wordt gezien als een vlamboog risico!
Verdeling van de thermische risico s over het menselijk lichaam. Meer dan 60% van de verwondingen aan de onderarm / handen 50% van de wonden aan het hoofd Minder dan 10% aan romp en benen.
Intensiteit van de vlamboog is variabel. De intensiteit van de vlamboog (energie) is afhankelijk van o.a. volgende factoren: Sterkte van de stroom (geringe stroom vermindert het gevaar) Duurtijd van de vlamboog (hoe langer hoe hoger het gevaar) Afstand van de werknemer tot de boog (theoretisch is dit 30cm) Configuratie van de geleiders Omgevingsfactoren (vb. leeftijd van de elektrische installaties) Afstand tussen de elektroden Materiaal van de elektrode
De Europese wetgeving IEC 61482-1-2: De Box-test methode Een doek wordt blootgesteld aan een vlamboog met een kracht van ofwel 4kA of 7kA gedurende 0,5 seconden. Bij deze MATERIAALtest (materiaal box test) wordt de warmte doorgang van het doek tijdens en na de test gemeten. Het materiaal slaagt voor de test: Als de hitte die achter het materiaal wordt gemeten niet leidt tot tweedegraads brandwonden Nabrandtijd is korter dan 5 seconden Geen sprake van smelten naar de binnenzijde van het materiaal Geen gatvorming van meer dan 5mm in elke richting. Indien de test slaagt bij 4kA wordt het kledingstuk gelabeld met klasse 1. Een kracht van 7kA geeft een klasse 2.
De Europese wetgeving IEC 61482-1-2: De Box-test methode Er wordt ook een test gedaan op een kledingstuk. (Kleding box test) De kleding wordt nagekeken op tekortkomingen m.b.t. naden, sluitingen en accessoires en moet functioneel blijven NA blootstelling aan de vlamboog. Hoofddoel van deze norm is te kunnen afleiden of de kleding die u draagt bescherming biedt tegen 2 e graads brandwonden bij een kracht van 4kA of 7kA.
De Europese wetgeving IEC61482-1-1: De Open Vlamboog methode Bij deze methode wordt de vlamboog bestendigheid van kleding gemeten, uitgedrukt in een ATPV (Arc Thermal Performance Value). Ook hier wordt de hitte doorslag gemeten van zowel doek als kledingstuk. ATPV: De maximale thermische incident energie (uitgedrukt in cal/cm²) waartegen een materiaal beschermt voordat tweedegraads brandwonden worden opgelopen Incident Energie: Hitte energie (straling) die op het oppervlak van een stof terecht komt t.g.v. een vlamboog Hoe hoger de cal waarde, hoe hoger de incident energie, dus hoe hoger de hitte energie waartegen uiteindelijk moet beschermd worden Reeds 1,2 cal/cm² kan voldoende zijn om een tweedegraads brandwond te laten veroorzaken op de menselijke huid.
De Europese wetgeving IEC61482-1-1: De Open Vlamboog methode
De Europese Wetgeving Een vergelijk tussen beide testmethodes Opstelling van de test Energie bij het testen IEC 61482-1-2 box test Vlamboog in een box Constante energie van 4kA of 7kA Duurtijd van de test 0,5 seconden IEC 61482-1-1 Open Arc Open Vlamboog Constante energie van 8kA Variabel Hitte doorslag Meer gefocussed: Radiation, convectie en metaal spatten In alle richtingen: hoofdzakelijk radiation Test resultaten Klasse 1 of Klasse 2 ARC rating ATPV
De Europese Wetgeving Een vergelijk tussen beide testmethodes Interpretatie resultaten Keuze PBM Inzetbaarheid kleding mbt risico IEC 61482-1-2 box test Geeft aan of een kledingstuk u beschermt tegen 2 e gr brandwonden Geen info over ATPV. Variabel ARC risico. Eerder voor werkomstandigheden met lagere voltages. IEC 61482-1-1 Open Arc De incident energie waarde waartegen kleding beschermt wordt gemeten (ATPV waarde) Makkelijker op basis van deze ATPV waarde Risico is hoger waarbij kennis ATPV bepalend is
De Europese Wetgeving Conclusie De ATPV waarde van een kledingstuk > Berekend Arc flash energie niveau De Open Vlamboog methode kan als best practice aanzien worden mbt de gerichte keuze van een kledingstuk Box-test resultaten zijn niet altijd realistisch bruikbaar in de praktijk: de kracht van de kortsluitingen mag niet hoger zijn dan deze gebruikt tijdens de tests. (4kA of 7kA) de test wordt uitgevoerd op 30 cm afstand tussen installatie en gebruiker de kortsluiting mag maximaal 500ms duren. Kan dit in de praktijk gegarandeerd worden??
Hoe zich beschermen tegen een vlamboog? Preventie komt op de eerste plaats. De energieniveaus naar beneden brengen Werkprocedures aanpassen Risico analyse on the job Keuze van de juiste PBM s. De vereisten van materialen die beschermen tegen vlamboog risico s (IEC 61482-2) ATPV waarde kan hierin een goede hulp zijn Denk aan andere PBM s (handbescherming, hoofd, gelaat) Blijft het risico te hoog (meestal bij energie waardes > 40cal/cm²), de installaties uitschakelen.
Preventie Risico-analyse Verschillende organisatie bieden tools aan om het risico van een vlamboog on the job te bepalen en verbetervoorstellen te doen Case Studie Dupont In Amerika wordt ook de NFPA 70E standaard gebruikt: Op basis van praktijkervaringen is er een classificatie gebeurd van verschillende elektrische toepassingen met hun corresponderende HRC (Hazard Risk Category) categorie. Aan deze categorie zijn dan minimum ATPV vereisten gelinkt waartegen kleding bescherming moet bieden.
Keuze van de juiste PBM Minimum vereisten van materialen mbt vlamboog risico Vereisten worden beschreven in norm IEC-61482-2 Beperkte vlamverspreidende eigenschappen van de stoffen: ISO 14116 Index 3 Minimum vereisten mbt treksterkte van de grondstoffen Verplicht gebruik van inherent vlamvertragend garen Sluitingen (accessoires) moeten nog functioneel zijn na blootstelling aan het risico Geen metalen onderdelen onbeschermd aan het kledingstuk Verplicht lange mouwen Een kledingstuk kan enkel ARC gekeurd zijn als het minimum een ATPV waarde haalt van 4 cal/cm² of een klasse 1 haalt in de box test. De norm spreekt enkel over thermische risico s. Bescherming tegen andere (rest)risico s (vb. elektrocutie) op basis van specifieke normen ter zake.
Keuze van de juiste PBM Keuze van het juiste ondergoed is belangrijk. Niet-vlamvertragend ondergoed kan smelten als gevolg van een ongeval met vlamboog. Dit mag dus NIET gebruikt worden. Norm IEC-61482-2 heeft enkel betrekking op beschermende kleding. Voor andere PBM s dienen de relevante normeringen worden bekeken: Hoofdbescherming: EN 50365 Gelaatsbescherming: EN 166 (part 8) + EN 170 (UV bescherming) Handbescherming: Composiet isolerende handschoenen met overhandschoen: EN 60903 RC
Titel Ondertitel > Kleinere ondertitel Tekst
Vraag en antwoord
Titel Ondertitel > Kleinere ondertitel Tekst