Toespraak bij de aflegging van de ambtseed door burgemeester Onno van Veldhuizen van Enschede, 2 oktober 2015 Voorzitter, geachte leden van de gemeenteraad van Enschede, geacht college, burgemeester Van Veldhuizen, beste Onno, beste Karin, Sterre, Mane, ouders en schoonouders Ik ken geen beroep dat veelzijdiger en op cruciale momenten belangrijker is dan dat van burgemeester. Als burgervader sta je aan het hoofd van de samenleving die je dient. Bij alle momenten die deze samenleving beroeren, ben je gezaghebbend aanwezig. Of het nou gaat om het coördineren van politieinzet, om het feestelijk openen van een prachtig evenement, om het uiting geven van gevoelens van verdriet of verlies in de samenleving, 1
óf om het in goede banen leiden van de dynamiek in de Enschedese raadsvergaderingen, dames en heren. In alle gevallen zijn de ogen gericht op de burgemeester en moet hij binnen een fractie van een seconde weten waar hij voor staat. Alle ogen zijn op hem gericht, en hij heeft maar één kans om het goed te doen. Nu is het moment om bij het belang van die rol van de burgemeester in de samenleving even stil te staan, omdat zo dadelijk de ambtseed bij burgemeester Van Veldhuizen zal worden afgenomen. Dat doe ik hier in volle openbaarheid, te midden van uw raad, voorzitter. Juist die publieke topfunctie die de burgemeester in de samenleving bekleedt, vereist in mijn ogen dat dit moment door ieder die er bij wil zijn kan worden gadegeslagen. 2
Het is goed om het grote belang van die rol hier in uw midden nog maar eens te onderstrepen. Want: - De burgemeester staat tùssen de mensen, maar bòven de partijen; - De burgemeester is onafhankelijk, en ten allen tijde verantwoordelijk voor de openbare orde en de veiligheid in de gemeente Enschede; - De burgemeester is verantwoordelijk voor integriteit van het bestuur en ziet toe op de zorgvuldigheid en tijdigheid van de besluitvorming door de gemeente; - De burgemeester is verantwoordelijk voor de bevordering van de samenwerking tùssen overheden. Een taak die tegenwoordig steeds belangrijker wordt. Want de wereld houdt niet op aan de gemeentegrens! 3
In uw geval komt daar nog bij dat u ook voorzitter bent van de regio Twente en voorzitter van de Veiligheidsregio. - En tenslotte: de burgemeester is boegbeeld. Waar de burgemeester is, is de gemeente. Enschede dus. Hij zal op bepaalde momenten zijn onafhankelijke rol bijvoorbeeld door zelf te agenderen moeten benadrukken en die positie zal erkend moeten worden in het college van B&W, in de gemeenteraad èn in de samenleving van de gemeente Enschede. Dames en heren, De rol en de positie van het Openbaar Bestuur staat onder toenemende druk. Vooral met de grote decentralisaties die begin dit jaar van kracht werden. Voor zover we het niet al gemerkt hàdden. 4
Steeds meer taken zullen we aan het geheel van de samenleving moeten overlaten. Deze tijd vraagt om bestuurders en politici die meer dan ooit weten door te dringen in de haarvaten van onze samenleving. Wij hebben er samen alle vertrouwen in dat burgemeester Van Veldhuizen deze eigenschap bij zich draagt. En dat kan ook bijna niet anders, want uw benoemingsprocedure is een heel bijzondere geweest. Het was nog net geen verkiezing, maar hier in Enschede zijn ze echt de straat op gegaan om het profiel van de ideale burgemeester op te halen. Bij het bedrijfsleven, bij de regio Twente, bij Twenteboard, natuurlijk bij de raad. Maar zelfs op straat werd gevraagd waaraan de burgemeester moest voldoen. De publieksaktie 053 zoekt burgemeester m/v. En wat duidelijk werd was dat u vele rollen heeft in een stad met veel gezichten, de vele steden 5
werd t genoemd. Zo is Enschede de elfde gemeente van Nederland, de grootste van Overijssel, de grootste grensstad van het land. Een stad vol vernieuwingen met forse ambities en kansen. Een stad van uitdagingen, achterstanden en strijd. Een stad van bijna 160- duizend mensen met ruim 200 etniciteiten. Uiteindelijk kreeg ik 23 sollicitatiebrieven binnen. Dat is veel. In Groningen, waar uw voorganger Peter den Oudsten sinds januari burgemeester is, kwamen 8 brieven binnen en in Maastricht 17. Enschede is dus gewild. Het betekent ook dat er veel van u verwacht wordt. Voorzitter, alvorens we overgaan tot het afnemen van de ambtseed richt ik graag het woord tot burgemeester Van Veldhuizen en zijn echtgenote 6
Beste Onno en Karin Jullie komen in een prachtige gemeente in een schitterende provincie te wonen. Het zal best even wennen zijn, van Hoorn naar Enschede. (ook voor dochters Sterre en Mane, die wellicht in de weekenden naar Enschede komen). Hoewel jullie het hier al goed kennen. Je grootvader is hier geboren en de familie van Karin woont hier. Maar toch, zelf deel uit maken van de Twentse samenleving zal toch anders zijn. Weet, dat je van harte welkom bent! In navolging tot de zoektocht naar de ideale burgemeester is er inmiddels ook een actie gaande om de nieuwe burgemeester de stad Enschede te leren kennen. Er liggen al 62 ideeen waar mensen op mogen stemmen op www.053zoekt.nl. De meeste stemmen tot dusver zijn voor een kroegentocht met de nieuwe burgemeester. Maar als je die achter de rug hebt kun je gewoon op de 7
oudemarkt blijven, want een bezoek aan de Jacobuskerk staat op een goede tweede plaats.. Beste Onno, Je zult je hier ongetwijfeld snel thuis voelen. Want Je bent het gewend om je aan te passen. Van een studie in Duitsland en Leiden naar een baan in de advocatuur die je leidde naar Parijs, Rotterdam, Delft, Den Haag en Londen. Daarna kwam de overstap naar het openbaar bestuur. Van het bescheiden Nieuwkoop met 11- duizend inwoners, naar een middelgrote gemeente als Hoorn met 72-duizend inwoners. En als ik dat dan zo overzie is Enschede een logische vervolgstap. Burgemeester Van Veldhuizen, beste Onno Ik vraag je om hier voor mij te gaan staan, zodat ik je de ambtseed af kan nemen. Ik geef nu het woord aan mijn kabinetschef Alexander Dalenoort om de ambtsbelofte voor te lezen. En ik vraag u deze in mijn richting te beantwoorden met Dat verklaar en beloof ik. 8
[KC: Ik verklaar dat ik, om tot burgemeester benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. Ik verklaar en beloof dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. Ik beloof dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als burgemeester naar eer en geweten zal vervullen. ] [Antwoord burgemeester Van Veldhuizen: Dat verklaar en beloof ik (CdK): Daarmee bent u als burgemeester beëdigd. Van harte gefeliciteerd, 9
gemeente Enschede en burgemeester Van Veldhuizen! 10