SPREEKBEURT NANDOE l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN
WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE NANDOE BIJ ELKAAR GEZOCHT. JE KUNT ZELF KIEZEN WELKE INFORMATIE EN WELKE FOTO S JE GEBRUIKT. 1. IS DIT EEN HUISDIER VOOR JOU? 2. MAAK KENNIS MET DE NANDOE 3. VERZORGING 4. WAT DOE JE WEL EN WAT DOE JE NIET 5. LEUKE WEETJES 6. VRAGEN AAN DE KLAS NANDOE 2
1. IS DIT EEN HUISDIER VOOR JOU? Nee, nandes zijn grte, sterke dieren die gevaarlijk kunnen zijn. Om veilig met deze vgel m te kunnen gaan, met je sterk zijn, veel ervaring hebben en beschikken ver veel ruimte. Daarm kan een nande niet dr kinderen wrden gehuden. 2. MAAK KENNIS MET DE NANDOE He ziet hij eruit? De nande is een lpvgel met lange, sterke pten en grte dnzige veren p zijn lichaam. Hij lijkt p de struisvgel, maar is een stuk kleiner. Een vlwassen nande is ngeveer 120 tt 150 centimeter grt en weegt z n 25 kil. Hij heeft drie tenen in plaats van twee bij de struisvgel en mannetjes en vruwtjes lijken erg p elkaar. De veren zijn grijsbruin van kleur met een zwarte tekening aan de nderzijde van de hals en brst. De buik is altijd vaalwit en de staart is erg klein. Dr fkken zijn k hele witte nandes ntstaan. Nandes kunnen 15 tt 20 jaar ud wrden. He leeft hij? De nande leeft rsprnkelijk p de grte grasvlakten van Zuid-Amerika, in landen als Brazilië, Argentinië, Blivia en Paraguay. De dieren grazen daar samen met andere grte dieren en schuilen af en te in het struikgewas. Ze leven in grepen van meerdere hennen met één haan. Nandes kunnen niet vliegen, maar wel heel ged rennen. Als er een rfdier kmt, gaan ze er in hge vaart vandr en zigzaggen heel snel m de vijand af te schudden. Met hun vleugels zrgen ze dat ze in evenwicht blijven. Nandes zijn rustige, vredelievende dieren. Vrtplanting Nande hennen kunnen jngen krijgen als ze twee jaar zijn. De hanen repen de vruwtjes dr de veren p hun kp p te zetten, met de nek ver hun rug te zwaaien en met de vleugels te klapperen. Ze maken daarbij een geluid dat lijkt p het ehe van een uil. Na het paren maakt de haan het nest: een kuiltje in het zand f het str. In dit nest leggen k de andere hennen hun eieren, dit gebeurt meestal in april. Iedere twee á drie dagen legt de hen een lichtgeel ei dat ngeveer 600 gram weegt. Het mannetje bredt de eieren in zes weken uit en zrgt de eerste zes weken vr de kuikens. De kuikens zijn geel-bruin gestreept en wegen, net uit het ei, ngeveer 400 gram. Na twee dagen hebben ze water ndig en vanaf de vierde dag gaan ze k eten. NANDOE 3
Bijznderheden ver de nande Nandes zijn vredelievende dieren, maar als ze hun eieren willen beschermen f zich bedreigd velen, kunnen ze wel degelijk gevaarlijk zijn. Ze pikken en kunnen krabben met hun scherpe nagels. Nandes zijn grepsdieren en kunnen het beste in een grep gehuden wrden. In het wild leven ze k samen met andere dieren. In dierentuinen leven ze vaak samen met grte grazers f met andere lpvgels, zals emes. Het kan zijn dat je een vergunning van de gemeente met hebben m nandes te mgen huden. 3. VERZORGING Huisvesting Nandes zijn grepsdieren en dus met je ze met meer tegelijk huden, liefst in grepen van twee hennen en één haan. Als je zrgt vr een nachthk waarin ze kunnen schuilen, kun je ze het hele jaar buiten huden. Vr twee tt zes dieren heb je een nachthk ndig van minstens 15 vierkante meter ppervlak en anderhalve meter hg. Als buitenverblijf vr drie nandes heb je 450 vierkante meter ndig. Daar met een hek mheen dat minstens anderhalve meter hg is, m te vrkmen dat de dieren ntsnappen. In het nachthk gebruik je p de bdem str, hutsnippers f zand, in het buitenverblijf gras en/f zand. Zrg dat er in het buitenverblijf ergens een dikke laag drg zand ligt, waarin de dieren een stfbad kunnen nemen. Veding Nandes eten gras en ander grenver, zals wrtels, bladeren, zaden en kruiden, maar k insecten, muizen, hagedissen, kikkers en andere kleine dieren. Als je ze speciaal lpvgelver geeft, aangevuld met grenver, krijgen ze alle veding die ze ndig hebben. Als extra kun je luzernebrkken, luzernehi, grasbrkken, aardappels, appels, andijvie, sjaschrt, maïskrrels, tarwe f haver geven. Geef de dieren twee keer per dag eten en haal de resten na een paar uur weg. Zrg altijd vr vldende vers drinkwater, een bakje met maagkiezel en een bakje met grit. Maagkiezel hebben alle vgels ndig m het ver te kunnen verteren en grit zrgt vr de ndige kalk (bijvrbeeld ndig vr de eieren!). Verzrging Haal elke dag de mest uit het binnen- en buitenhk. De bdembedekking in het binnenhk met elke maand helemaal wrden vervangen en mag nit nat zijn. Ververs dagelijks het water en was de waterbakken en verbakken af. Een geznde nande is plettend en heeft een mi verenkleed. Als een dier zich anders gaat gedragen, dffe veren heeft, suf wrdt, niet eet en apart gaat zitten, is er iets mis. Waarschuw dan de dierenarts. NANDOE 4
4. WAT DOE JE WEL EN WAT DOE JE NIET NIET de vgels aan het schrikken maken. Nandes zijn vergevelig vr stress en kunnen daar ziek van wrden. Zrg dat ze aan je wennen en km steeds p vaste tijden en maak altijd dezelfde geluiden. WEL zrgen dat de nande langzaam went aan nieuwe veding. Niet pltseling iets anders gaan veren, daar kan hij niet tegen. NIET een nande ppakken m hem ergens anders naarte te brengen. Laat hem zelf lpen en zrg samen met een helper dat je hem de juiste kant p drijft. WEL scherpe vrwerpen zals glas, spijkers f ijzerdraad weghalen uit het hk. Nandes zijn heel nieuwsgierig en kunnen glimmende spullen peten en daar heel ziek van wrden. 5. LEUKE WEETJES Een nande is een alleseter: we nemen dat met een mi wrd mnivr. Na de struisvgel is de nande de snelste lpvgel ter wereld. Ze kunnen wel 60 kilmeter per uur bereiken. Nandes zijn erg nieuwsgierig, ze nderzeken glimmende vrwerpen dr erin te pikken. Z zijn ze dl p sieraden en brillen. 6. VRAGEN AAN DE KLAS He grt kan een nande wrden? En he zwaar is hij dan ngeveer? Een struisvgel heeft twee tenen. Heveel heeft een nande er? In welk deel van de wereld kmen nandes in het wild vr? NANDOE 5