QUICKSCAN ENERGIEBESPARING

QUICKSCAN ENERGIEBESPARING Dit document wordt u aangeboden door de gemeente Hoorn. CONTACTPERSONEN : RAOUL SANTIBANEZ TELEFOON : 072 743 39 56 E-MAIL DUURZAAMBOUWLOKET : INFO@DUURZAAMBOUWLOKET.NL

INHOUDSOPGAVE 1. Intro... 3 2. Uitgangspunten... 3 3. Algemene gegevens woning... 4 3.1. Verwachte energielasten op basis van huidg verbruik... 4 4. Bouwkundige staat van de woning... 5 5. Infraroodopname van de woning... 8 6. Besparingspotentieel... 13 6.1. Besparingspotentieel in de schil van de woning... 13 6.1.1. Besparingspotentieel bij de gevel... 13 6.1.2. Besparingspotentieel bij de vloer... 15 6.1.3. Besparingspotentieel bij het dak... 16 6.1.4 Kozijnen en beglazing... 17 6.2. Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied... 18 6.2.1. PV-systeem... 18 6.2.2. Zonneboiler... 20 6.2.3. LED verlichting... 21 7. overige maatregelen... 22 7.1 Ventilatie... 22 7.2. Reduceren sluipverbruik... 22 7.3. C.V. waterzijdig inregelen... 23 7.4. Radiatorfolie en Leidingisolatie... 23 8. Conclusie/samengevat... 24 9. Duurzaamheidslening gemeente Hoorn... 25 Disclaimer Deze keuring is een visuele inspectie (non destructief) en een momentopname. De non destructieve wijze van deze opname heeft zijn beperkingen. Voor gebreken die niet waarneembaar waren op het moment van het bezoek kan het Duurzaam Bouwloket niet aansprakelijk worden gesteld. Het doel evenals de aard en wijze van de visuele inspectie brengt met zich mee dat specialistische onderzoeken niet worden uitgevoerd, er geen metingen worden verricht, er geen berekeningen worden uitgevoerd en er geen onderdelen worden verwijderd, opgegraven etc. om achterliggende constructies te kunnen beoordelen. Deze rapportage is een energiebesparingsadvies en geen energielabel of bouwkundige keuring. 2

1. INTRO Beste bewoner van de gemeente Hoorn, In opdracht van de gemeente Hoorn heeft het Duurzaam Bouwloket negen veel voorkomende woningtypen uit Risdam-Noord doorgelicht op energieverbruik. Uw woning komt grotendeels overeen met deze referentiewoning. Het kan zijn dat enkele maatregelen voor u minder of niet van toepassing zijn, omdat deze maatregelen door u al zijn uitgevoerd. Ook kan het zijn dat uw woning een uitbouw of extra verdieping heeft. Daardoor kunnen berekeningen anders uitvallen. Toch krijgt u met dit rapport een goede eerste indruk van de energiebesparende maatregelen die bij dit woningtype het meest effectief zijn. Mocht u op basis van dit rapport vragen hebben, of wilt u meer weten? Dan kunt u kosteloos contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket 2. UITGANGSPUNTEN Aan de hand van het interview hebben wij een goed beeld gekregen van uw persoonlijke wensen en uw gebruikservaring van de woning. Bij het vormen van dit advies hebben wij rekening gehouden met de volgende zaken: U geeft aan dat u content bent met uw energierekening. U geeft aan dat uw energierekening wel lager moet kunnen; U geeft aan dat u thuis in uw gedrag niets doet aan energiebesparing; U geeft aan dat u last heeft van vocht op de begane grond. Dit vocht komt vanuit de kruipruimte en geeft ook overlast van naaktslakken; Verder heeft u een vochtprobleem in de aanbouw. De aanbouw is niet goed gebouwd. Er is geen isolatie en ventilatie in de aanbouw aanwezig; U denkt meer energie te kunnen besparen door vloerisolatie en LED verlichting; U heeft wel eens lekkage gehad in de aanbouw en in de slaapkamer deze lekkage is opgelost of wordt opgelost; Het dak aan de voorzijde van uw woning is georiënteerd op het Zuiden. De achterkant van uw woning is georiënteerd op het Noorden. U verwacht de komende 10 jaar nog in uw woning te blijven; De afgelopen jaren de volgende ingrepen zijn verricht aan de woning: - Begane grond en eerste verdieping dubbel glas; - Er is een aanbouw gebouw. Aanbouw is niet goed gebouwd (lekkage, geen isolatie en geen ventilatie); Zaken die u verbeterd wilt zien in uw woning is het vochtprobleem; U bent bereid te investeren in duurzaamheidsmaatregelen maar wilt deze wel binnen een redelijke termijn terugverdienen. 3

3. ALGEMENE GEGEVENS WONING Woningtype : Hoekwoning Bouwjaar : 1980 Gezinssamenstelling : 1 Volwassene Uw energieverbruik in m 3 gas (2014/2015) : 1.334 m 3 per jaar Uw energieverbruik in kwh (2014/2015) : 2.000 kwh per jaar Gemiddelde maandelijkse energielasten (incl. BTW) : Circa 118,- 3.1. VERWACHTE ENERGIELASTEN OP BASIS VAN HUIDG VERBRUIK Jaar Elektra + gas Gemiddeld per maand Per jaar Totale kosten over looptijd 1 2015 117,94 1.415,22 1.415,22 2 2016 121,47 1.457,68 2.872,90 3 2017 125,12 1.501,41 4.374,30 4 2018 128,87 1.546,45 5.920,75 5 2019 132,74 1.592,84 7.513,60 6 2020 136,72 1.640,63 9.154,22 7 2021 140,82 1.689,85 10.844,07 8 2022 145,05 1.740,54 12.584,61 9 2023 149,40 1.792,76 14.377,37 10 2024 153,88 1.846,54 16.223,91 11 2025 158,49 1.901,94 18.125,85 12 2026 163,25 1.959,00 20.084,84 13 2027 168,15 2.017,77 22.102,61 14 2028 173,19 2.078,30 24.180,91 15 2029 178,39 2.140,65 26.321,55 In bovenstaande tabel is een prognose weergeven van de jaarlijkse energiekosten voor elektra en gas voor uw woning over de komende 15 jaar. Deze prognose is gebaseerd op uw huidige energieverbruik. In de tabel is uitgegaan van een prijsstijging van 3% per jaar. Uitgaande van bovengenoemde uitgangspunten zal de mevrouw Jong in de periode 2015-2029 voor in totaal voor circa 26.321,55 aan energiekosten hebben betaald. Een doelstelling om 35% energie te besparen in uw woning is zeer realistisch. Dit zou betekenen dat u nu 35% van 26.321,55 zou kunnen investeren in energiebesparende maatregelen die binnen 15 jaar zijn terugverdient. Uw theoretische investeringsbudget komt dan neer op circa 9.212,54. Veel van de genoemde duurzaamheidsmaatregelen in dit rapport zijn tussen de 6 a 12 jaar terugverdient. Iedere m 3 gas of kwh die u daarna bespaart is dus al winst voor uw portemonnee. 4

4. BOUWKUNDIGE STAAT VAN DE WONING Om een goede indruk te krijgen van de bouwtechnische en installatietechnische mogelijkheden is een visuele inspectie gehouden van de woning. Gedurende deze visuele inspectie is van verschillende onderdelen de bouwtechnische staat geïnventariseerd. Onderdeel Fundering Opmerking Algemeen Technische staat in orde. Voor zover zichtbaar zijn er geen verzakkingen en/of scheurvorming in de fundering en het opgaande werk geconstateerd. Vloer/kruipruimte Dakgoten/HWA/Riolering Betonvloer aanwezig (broodjes). Aanbouw is houten balkenvloer. Hoogte van de kruipruimte is circa 50 cm. Zowel de onderkant van de grondvloer en de bodem van de kruipruimte zijn ongeïsoleerd. De bodem van de kruipruimte en de onderkant van de grondvloer zijn nat/vochtig. Met regen kan er een laag water in de kruipruimte staan. Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar zijn geen verstoppingen en/of gebreken geconstateerd. Beton/metselwerk gevels Begane grond Het metselwerk en voegwerk vertonen geen gebreken en verkeren in goede conditie. Kozijnen, ramen en deuren Houten kozijnen met dubbele beglazing. Het schilderwerk verkeert in prima conditie. Bij de achterdeur sluit het rondgaand rubberen kaderprofiel niet helemaal goed aan. 5

Toilet Diversen Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar geen gebreken geconstateerd. Er is mechanische afzuiging aanwezig in het toilet. Verder zijn er nog 2 spotjes aanwezig in het toilet. Digitale meter met enkel tarief aanwezig. Diversen Remeha Thermostaat aanwezig in de woonkamer. Diversen Dak / overstekken / boeidelen In de woning zijn verschillende lampen/spotjes aanwezig. Hiervan zijn er bij de eettafel 5 lampen van 15 Watt aanwezig. Verdieping Geen zichtbare gebreken geconstateerd en het schilderwerk van de dakgoten, overstekken en boeidelen verkeert in goede conditie. Kozijnen, ramen en deuren Alle houten kozijnen op de verdieping zijn voorzien van dubbel glas. Het schilderwerk op de verdieping is in goede conditie. Bij de dakramen aan de achterzijde van de woning is geen ventilatiefoam aanwezig. Er is wel een soort tochtstrip voor een goede kierdichting aanwezig bij de dakramen. Toilet/badkamer Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar geen gebreken geconstateerd. Er is natuurlijke ventilatie aanwezig in de badkamer. 6

Dak Zolder De technische staat van de dakpannen is zowel aan de voor als achterzijde in orde. Kozijnen, ramen en deuren Houten kozijnen in de dakkapel zijn voorzien van enkele beglazing. Schilderwerk verkeert in prima conditie. Diversen De CV- ketel is een Remeha Calenta 40c met een comfort warmteklasse van 5. Deze ketel is geschikt om een zonneboiler op aan te sluiten. 7

5. INFRAROODOPNAME VAN DE WONING Een zeer goede manier om bij een woning te zien waar warmteverliezen en koudebruggen zitten is aan de hand van thermografische foto s (infraroodfoto s). Thermografische foto s laten door middel van kleuren op foto s zien welke tempratuur de plekken in en rondom de woning hebben. Hieronder is een overzicht te zien van een aantal infrarood foto s van uw woning. Naast elke foto staat een temperatuurstaat die aangeeft welke kleur welke temperatuur heeft. Gedurende het nemen van de foto s was er een buitentemperatuur van circa 10 graden Celsius. De binnentemperatuur bedroeg circa 23 graden Celsius. Op de bovenstaande foto is de voorkant van de woning te zien. Op de foto lijkt er veel warmte verloren te gaan bij het glas, echter komt dit door de reflectie in het glas. Doordat het bovenlicht boven de deur wel meer oplicht dan de rest van de beglazing kunnen wij concluderen dat dit hoogstwaarschijnlijk enkele beglazing is. Op de foto loopt er een vertekening over de gehele breedte van de woning. Op de foto lijkt deze door de kozijnen te lopen. Wanneer we op de volgende pagina inzoomen op deze vertekening in het warmtebeeld is te zien dat deze boven de kozijnen loopt. Waarschijnlijk is dit een latei die zorgt voor een koude brug. Verder is er een vertekening in het warmtebeeld te zien onder het kozijn. Op deze plek is een radiator gesitueerd. Op de onderstaande foto (links) is de temperatuur van de radiator te zien. De temperatuur is circa 55 graden Celsius. Op de foto (midden) is te zien dat er warmte geblokkeerd wordt door de radiatorombouw. Voor een zo goed mogelijke warmteafgifte richting de kamer is het verstandig de radiator zoveel mogelijk vrij te houden. Ook de vensterbank blokkeert een groot deel van de warmtestraling en luchtcirculatie. Om de warmtestraling en luchtcirculatie te verbeteren kunt u er voor kiezen om roosters in de vensterbank te maken. Door de warmtestraling van de radiator wordt de binnenmuur opgewarmd. Dit is warmte die direct verloren gaat in de massa. Om de warmtestraling richting uw buitenmuur te minimaliseren kunt u radiatorfolie toepassen. Voor het hoogste rendement dient u dit direct tegen de achterkant van uw radiator te plaatsen. Bij radiatoren die niet geheel vlak zijn aan de achterzijde kunt u de folie tegen de binnenmuur plaatsen. 8

Op de bovenstaande foto s is te zien dat er een lateien gebruikt zijn boven de kozijnen aan de voorkant van de woning. De lateien werken als een koude brug. De warme lucht van binnen slaat tegen de koude latei en zorgt zo voor een warmtelek. Het minimaliseren van het warmteverlies kan door de binnenmuur te bekleden met een soort voorzetwand of voorzetstuk. Op de onderstaande foto s is de naad- en kierdichting van de kozijnen ten opzichte van de gevel te zien. Overal het algemeen valt te concluderen dat deze kierdichting prima in orde is. Er gaat nauwelijks warmte verloren op deze punten. Het warmteverlies wat op de foto (midden) te zien is komt door de warmtestraling van de radiator richting de buitenmuur. 9

Op de bovenstaande foto is de temperatuur van een aansluiting van het dak te zien. Doordat de temperatuur van het dakbeschot circa 21 graden Celsius is, is de kans groot dat het dak geïsoleerd is. Gedurende de opname hebben wij dit niet kunnen constateren. Op de onderstaande foto is de achterkant van de woning te zien. OP de foto is te zien dat er warmte verloren gaat bij het dak. Er is een vertekening in het warmtebeeld te zien bij aansluiting van het dak met de gevel van de buren. Verder is er een vertekening te zien op het dak onder het lood van de dakkapel. Van binnenuit uit zijn foto s gemaakt maar is er niet geconstateerd waardoor het warmteverlies ontstaat. Het kan zijn dat de isolatie van de gevel van de buren niet goed aansluit en dat de dakisolatie ook niet helemaal goed op elkaar aansluit. Verder zijn vertekeningen te zien door het badkamerraam dat open staat en lijkt er een ventilatierooster in de dakkapel open te staan. Op de onderstaande foto is te zien dat het leidingwerk van de CV- ketel richting de radiatoren te zien. Tijdens het transport van het warme water van de ketel naar de radiatoren gaat warmte verloren. Door het leidingwerk in onverwarmde ruimtes te isoleren kunt u het warmteverlies tijdens het transport minimaliseren. 10

Op de bovenstaande foto s zijn de naad- en kierdichting van de draaiende en schuivende delen in het kozijn te zien. De naad- en kierdichting van de schuifpui is prima (foto links). Dit is een kunststof kozijn en hier is waarschijnlijk gebruik gemaakt van een rubberen profiel om de aansluiting te verbeteren. Op de foto (midden) is de kierdichting van raam op de slaapkamer te zien. Aan de temperatuur van het richtpunt is te zien dat deze kierdichting een stuk minder is. Er infiltreert koude bij dit draaiende deel in het kozijn. Er kan een rondgaand rubberen kaderprofiel gebruikt worden om deze koude-infiltratie te minimaliseren. Wanneer er al een kaderprofiel aanwezig is kan deze gecontroleerd worden en wanneer deze niet meer goed functioneert, kan deze worden vervangen. Op de foto (rechts) is de kierdichting van de achterdeur te zien. Op dit punt sluit het kaderprofiel niet goed meer aan. Hierdoor is er koude-infiltratie. Om een betere naad- en kierdichting te krijgen bij de achterdeur is het verstandig om kaderprofiel te vervangen. Op de onderstaande foto s (links en midden) is te zien dat de hoeken van de sommige wanden erg warm zijn. Hoogstwaarschijnlijk komt dit doordat de leidingen van de radiatoren verwerkt zijn in de wand. Op de foto (rechts) is duidelijk te zien dat de leiding van de radiator de wand in loopt. Op de foto (midden) is de andere kant van de wand te zien waar de leiding de wand in loopt. 11

Op de onderstaande foto is een halogeenlamp in het toilet te zien. Halogeenlampen hebben de eigenschap om energie om te zetten in warmte en licht. LED verlichting heeft de eigenschap energie vooral om te zetten in licht en komt er bijna geen warmte vrij. Wij adviseren om op een natuurlijk moment (einde levensduur) de halogeen verlichting te vervangen voor LED verlichting. LED verlichting heeft een langere levensduur en is een stuk energiezuiniger. Bij lampen met veel branduren is de terugverdientijd van een LED lamp vaak korter dan een jaar. Belangrijk aandachtspunt bij het vervangen van halogeen lampen voor LED is de lichtsterkte (lumen) en de kleurwarmte (Kelvin). Op de onderstaande foto s is de convectorput achterin de woning te zien. Op de foto is te zien dat de convectorput een gelijkmatige warmteafgifte heeft. Op de foto (rechts) is te zien dat er een plank (hoogstwaarschijnlijk zijkant van de put) heeft losgelaten. Hierdoor wordt er warmte geblokkeerd. Voor een goede warmteafgifte richting de kamer is het verstandig de plank te verwijderen of weer vast te maken aan de zijkant. Hierdoor zal ook de luchtcirculatie en warmtestraling verbeteren. Om de warmteverliezen naar de massa (zijkanten van de convectorput) te minimaliseren kunt u radiatorfolie bevestigen tegen de wanden van de put. 12

6. BESPARINGSPOTENTIEEL Aan de hand van het interview en de visuele inspectie kan er een goed beeld worden gemaakt van welke ingrepen voor uw woning het meest interessant kunnen zijn. Tijdens de visuele inspectie zijn een aantal punten naar voren gekomen waar mogelijk besparingspotentieel zit. Dit betreft de volgende onderdelen: Besparingspotentieel in de schil van de woning (besparen van energie): o Besparingspotentieel bij de gevel; o Besparingspotentieel bij de vloer; o Besparingspotentieel bij het dak. Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied (opwekken energie): o Besparingspotentieel ZON pv & ZON thermisch; o LED verlichting Overige maatregelen o Ventilatie; o CV waterzijdig inregelen; o Radiatorfolie; o Reduceren sluipverbruik. Bovengenoemde onderdelen worden in de volgende paragrafen toegelicht. 6.1. BESPARINGSPOTENTIEEL IN DE SCHIL VAN DE WONING 6.1.1. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE GEVEL Algemene gegevens van de gevel Spouwmuur aanwezig? Isolatiemateriaal aanwezig? Ja, diepte circa 3 cm Met endoscoop leek er geen isolatie in de spouw te zitten (endoscopisch onderzoek door een gecertificeerd isolatiebedrijf moet uitwijzen of spouw geïsoleerd is) Mogelijke maatregel : Isoleren gevels met EPS Parels Aantal vierkante meter : +/- 22 m 2 Indicatie kosten : +/- 396,- (EPS Parels )voor isoleren metselwerk Voordelen van maatregel : - EPS Parels hebben een goede isolatiewaarde; - Warmteverlies naar de voor- en achtergevel neemt af en het comfort in de woning neemt toe doordat warmte langer kan worden vastgehouden; Vanaf 1975 werd het in Nederland pas verplicht (bouwbesluit) om woningen te isoleren. Uw woning heeft dus isolatie als we puur kijken naar het bouwjaar van de woning. Gedurende de opname hebben wij met behulp van de endoscoop via een gevelopening in de spouw kunnen kijken. Met de ensdoscoopcamera hebben wij geen isolatie geconstateerd in de spouw. Aan te bevelen valt om uw spouwmuur te laten inspecteren door een gecertificeerd isolatiebedrijf. In uw situatie zult u kijkende naar uw gasverbruik en het aantal m2 metselwerkoppervlak circa 5% op uw stookkosten kunnen besparen (wanneer er geen isolatie aanwezig is). In de praktijk komt dit veelal neer op een terugverdientijd1 van circa 10 á 12 jaar. De comfortverbetering zal duidelijk voelbaar zijn. Door het kleine aantal vierkante meters metselwerk zal een een isolatiebedrijf niet uitrijden voor het aantal vierkante meters. Echter is er wel de mogelijkheid om een collectief te vormen met de straat of wijk, zodat uw spouwmuur geïsoleerd kan worden. 1 De terugverdientijd is o.a. afhankelijk van de mate van reeds toegepaste isolatiemaatregelen, oriëntatie van de woning, stookgedrag etc. 13

Op deze pagina vindt u een omschrijving van de verschillende meest toegepaste materialen die er zijn. 1. PUR: PUR is de afkorting voor polyurethaan en is een synthetisch isolatiemateriaal. Dat wil zeggen dat het een verfproduct is met kunstharsen als basisgrondstof. Het is mogelijk om PUR als vloeibare stof in de spouwmuur te spuiten. Op het moment dat de vloeistof in de spouw terecht is gekomen zal het langzaam uitharden en uitzetten zodat alle naden en kieren goed worden afgedicht. PUR isolatie heeft een hoge isolatiewaarde en is goed bestendig tegen vocht. Daarnaast is het redelijk brandwerend en zorgt het voor een redelijk geluidisolatie. Na het isoleren met PUR kan er een rare geur hangen in de woning. Belangrijk is dat u de dagen erna goed ventileerd in de woning zodat de geur de woning uit kan trekken. 2. EPS isolatieparels: Dit zijn kleine piepschuim parels. Samen met een speciale lijm worden de EPS - isolatieparels vermengd de spouwmuur in gespoten. Als het isolatiemateriaal is uitgehard vormt er zich een massieve piepschuim plaat in de spouw die niet kan inzakken. Daarnaast dicht het isolatiemateriaal goed alle naden en kieren af. De isolatiewaarde van EPS - parels is hoog en daarmee zorgt het er voor dat de warmte goed binnen blijft. Naast de goede isolatiewaarde zijn de parels ook licht van gewicht, goed bestand tegen vocht en redelijk brandwerend. Bij deze vorm van isoleren is het materiaal niet geheel duurzaam. EPS (piepschuim) is daarnaast goed recyclebaar. 3. Biofoam: Deze isolatieparel is de eerste composteerbare geëxpandeerde polystyreen met de kenmerken en eigenschappen die u kunt vergelijken met die van EPS parels. Biofoamparels zijn gemaakt uit plantaardig restmateriaal en is volledig biologisch afbreekbaar (Cradle to cradle). Op het gebied van duurzame isolatieproducten staat dit product bekend als één van de meest duurzaamste. Bij het produceren van biofoamparels is tevens maar een zeer geringe hoeveelheid fossiele energie nodig. Voordelen van de biofoam parels is het feit dat ze goed bestand zijn tegen vocht, temperatuurwisselingen, schimmelvorming, vraat door ongedierte en inzakken. Nadeel is echter wel dat het iets duurder is dan de normale EPS. Economisch gezien is de normale EPS parel dus iets voordeliger 4. Minerale wol: Minerale wol is een andere benaming van 2 soorten isolatiemateriaal. Dit zijn namelijk glaswol en steenwol. Zoals de namen als zeggen zijn dit minerale wollen die gesponnen zijn uit glas of uit steen. De wol wordt net als bij EPS - parels in de spouw geblazen en heeft een hoge isolatiewaarde. De inblaaswol lijkt op wit katoen. Naast de hoge isolatiewaarde zijn steen en glaswol vlokken ook goed bestand tegen geluid, vocht en brand. Glaswol isoleert beter dan steenwol. Steenwol heeft echter een iets betere geluidsisolerende werking vanwege de hogere massa per m3. Vroeger had men veel kritiek op isolatie met minerale wol omdat er na verloop van tijd veel klachten waren over ingezakt isolatiemateriaal. Tegenwoordig is dit niet meer het geval omdat de materialen dusdanig zijn doorontwikkeld dat ze geheel waterafstotend zijn. Kiest u het zekere voor het onzekere dan raden wij u toch aan om een isolatiemateriaal te kiezen die een massieve plaat vormt in uw spouw. 14

6.1.2. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE VLOER De begane grondvloer van de woning en de bodem van de kruipruimte zijn niet geïsoleerd. De bodem van de kruipruimte en de onderkant van de begane grondvloer zijn droog (voorste gedeelte woning). Dit komt omdat uw vloer geïsoleerd gaat worden. Er staan straalkachels om de onderkant van de begane grondvloer te drogen. Bij veel regen kan de kruipruimte erg nat worden. De kruipruimte onder de aanbouw is nat/vochtig. Verder heeft u last van naaktslakken die vanuit de kruipruimte de woning binnen komen. Door de onderkant van begane grondvloer te isoleren valt er een verbetering in het comfort te behalen. In de praktijk worden na het isoleren veelal toenamen van de vloertemperatuur van circa 2 graden gemeten. Dit lijkt niet veel, maar qua gevoelstemperatuur kan dit het verschil zijn tussen een koude vloer of een comfortabel aanvoelende vloer. Deze maatregel zal het wooncomfort verbeteren en zorgt daarnaast ook nog voor een besparing op de stookkosten. Doordat naden en kieren met vloerisolatie zoveel mogelijk worden dicht geïsoleerd zal vocht en naaktslakken niet meer in uw woning terecht komen. Wanneer u de vloer gaat isoleren kunt u dit doen tegen de onderkant van de begane grondvloer. Wij adviseren dit te doen met gespoten PUR. U heeft al een afspraak met een isolatiebedrijf om de onderkant van de begane grondvloer te isoleren met opgespoten PUR. Doordat direct tegen het vloeroppervlak en het opgaande werk wordt geïsoleerd heeft deze manier van isoleren het hoogste rendement in uw situatie. Door te kiezen voor deze isolatiemaatregel blijft tevens de kruipruimte en het leidingwerk goed toegankelijk. Wanneer u gaat isoleren met PUR adviseren wij u om gedurende de uitvoering en het uithardingsproces 24 uur niet in de woning te verblijven en de woning goed te ventileren. De dampen die tijdens het uitharden vrijkomen zijn namelijk niet goed voor de gezondheid. Het is tevens aan te bevelen ventilatiekokers aan te laten brengen t.b.v. de ventilatie onder de begane grondvloer. Algemene gegevens van de vloer Kruipruimte aanwezig? : Ja Subsidie mogelijk? Nee Hoogte kruipruimte: : +/- 50 cm Type vloer: : Broodjesvloer (beton) woning en houten balkenvloer aanbouw beide ongeïsoleerd Vloeroppervlak: : Circa 75 m2 Mogelijke maatregel : Vloerisolatie middels gespoten PUR Dikte isolatiemateriaal : 6 cm Indicatie kosten : +/- 1.875,- Verwachte terugverdientijd : circa 13 jaar Voordelen van maatregel : - Minder warmteverlies door de vloer en koude infiltratie vanuit de kruipruimte (+/- 10 % besparing op stookkosten); - Minimalisering infiltratie van vochtige en/of muffe lucht vanuit de kruipruimte ; - De kruipruimte en het leidingwerk blijven goed toegankelijk; 15

6.1.3. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ HET DAK Gedurende de opname hebben wij niet constateren dat uw dak geïsoleerd is of niet. Echter doordat temperatuur van het dakbeschot circa 20 á 21 graden Celsius is, is de kans vrij groot dat het dak geïsoleerd is. Wanneer het dak geïsoleerd is zullen extra investeringen in dakisolatie niet opwegen tegen de energiebesparing die het zal opleveren. Wij adviseren u dan ook eerst de meer interessante ingrepen te realiseren alvorens iets aan uw dak te doen. Om zekerheid te krijgen of uw dak geïsoleerd is bevelen wij aan uw dak te laten inspecteren door een gecertificeerd isolatiebedrijf. Mocht u er in de toekomst toch voor willen kiezen om uw dak extra te isoleren dan kunt u dit van binnenuit doen. Hierbij zijn wel twee belangrijke aandachtspunten. Wanneer er tussen uw dakbeschot en dakpannen geen isolatie aanwezig is, is het toepassen van een dampremmende folie op de juiste manier namelijk er belangrijk. De opbouw van de nieuwe constructie zou als volgt kunnen zijn: isolatiemateriaal, dampremmende folie, gipsplaten (+ eventueel afwerking). De opbouw is schematisch op de onderstaande foto weergeven. Wanneer er wel isolatie tussen het dakbeschot en de dakpannen aanwezig is, dient u een andere folie toe te passen bij het isoleren. Namelijk een speciale klimaatfolie in plaats van de hiernaast weergeven dampremmende folie. Voordat u denkt aan het isoleren van uw dak adviseren wij u eerst uw dak te laten inspecteren door een gecertificeerd bedrijf. Wanneer u uw dak door een gecertificeerd bedrijf laat isoleren kunt u uitgaan van een vierkante meter prijs van circa 50,- a 65,- per m2. Wanneer u dit zelf doet kunt u voor circa 35,- a 50,- per m2 isoleren uitgaande van een isolatiewaarde RC 2,5. De kosten zijn ook met name afhankelijk van het door u gekozen type afwerking. Bij een onverwarmde zolder kunt u ook altijd de vloer isoleren. Hierdoor heeft u minder oppervlak te isoleren en zult u kostenvoordeliger uit zijn. 16

6.1.4 KOZIJNEN EN BEGLAZING Gedurende de opname is er geconstateerd dat er op zolder houten kozijnen met enkele beglazing aanwezig zijn. Uit de infraroodopname kwam naar voren dat het bovenlicht bij de voordeur oplicht (zie foto onderaan). Hierdoor is de kans groot dat dit kozijn voorzien is van enkele beglazing. De kozijnen zijn in goede conditie. U kunt energie besparen wanneer u het enkele glas laat vervangen voor HR++beglazing. U kunt er voor kiezen om de gehele kozijnen te vervangen of alleen het glas te vervangen. Wij willen u een indicatie geven van de kosten voor het vervangen van de kozijnen en beglazing. De kosten voor het vervangen van de huidige kozijnen naar nieuwe kozijnen met HR++beglazing komen neer op circa 3.200,-. Deze prijs is een indicatie gebaseerd op gemiddelde vierkante meter prijzen van verschillende leveranciers. In de praktijk kan een offerte vaak een stuk hoger of lager uitvallen. Dit heeft er mee te maken dat er veel (kwaliteit) verschillen in producten zoals isolatiewaarden, ventilatievoorzieningen, vaste ramen of draaiende delen en kozijntype zijn zoals hout, aluminium, kunststof. Daarnaast zijn niet alle partijen gecertificeerd en geven deze verschillende garanties op product en montage. Bij houten kozijnen is het vaak mogelijk om in het bestaande kozijn dubbele beglazing terug te plaatsen. Door het dikkere glas dient wel de spouw in het kozijn uitgefreesd te worden zodat de dubbele beglazing geplaatst kan worden op de plek van bijvoorbeeld de enkele beglazing. De kosten voor het vervangen van enkel glas voor bijvoorbeeld HR++ glas komen neer op circa 140,- per m2. Een glaszetter kan een inschatting maken of HR++glas in de bestaande kozijnen in gefreesd kan worden. OP de bovenstaande foto is duidelijk te zien dat het glas in het kozijn boven de voordeur oplicht. Verder op de foto (rechts) is het kozijn van de dakkapel op zolder te zien. 17

6.2. BESPARINGSPOTENTIEEL OP INSTALLATIETECHNISCH GEBIED Naast maatregelen in de schil van de woning zijn er ook diverse maatregelen mogelijk op installatietechnisch gebied. Op basis van de visuele inspectie is zijn de volgende installatietechnische maatregelen goed toepasbaar: PV-systeem (zonnepanelen); Zonneboiler (zonnecollectoren); LED verlichting. 6.2.1. PV-SYSTEEM Op basis van de huidige situering van de woning is een PV - systeem een goede optie op het dak van de woning. Het dak van uw woning staat met de voorgevel pal op het zuiden. Hierdoor heeft u jaarlijks het maximaal aantal zonuren. Daardoor is de investering in zonnepanelen zeer interessant. Een PV- systeem zet zonlicht om in elektrische energie. Uw energieverbruik voor elektriciteit was het voorgaande jaar 2.000 kwh. Vermogen Het vermogen van een zonnepaneel wordt uitgedrukt in Wattpiek. Dit is het maximaal vermogen dat het paneel kan opwekken. Een standaard paneel (vandaag de dag) is 250 Wattpiek en heeft een afmeting van 1 x 1,65 meter. Deze kan liggend of staand worden geplaatst. De jaarlijkse energie opbrengst van een paneel georiënteerd op het zuiden in een hellingshoek van 36 graden is circa 225 kwh per jaar. Een installateur kan eventueel met een legplan voor u uitwerken hoeveel panelen er maximaal op uw dak geplaatst kunnen worden. Kosten en opbrengsten De kostprijs van een zonnepanelen systeem wordt door installateurs vaak uitgedrukt in een prijs per Wattpiek vermogen. Dit is een all-inclusief prijs (panelen, omvormer, kabels, ballast, installatie etc.) De kostprijs van een zonnepaneel varieert per aanbieder. Er zijn namelijk verschillen in merk (kwaliteit) panelen en omvormer, garanties en certificeringen van de installateur. Voor systemen van particulieren komen wij in de praktijk prijzen tegen variërend van 1,40 en 1,80 per Wattpiek bij in serie geschakelde systemen. Bij grotere systemen soms nog iets lager. Eén paneel van 250 Wattpiek geïnstalleerd vermogen komt in serie geschakeld uit op ongeveer 350,- a 450,-. Afhankelijk van de beschikbare ruimte op uw dak kunt u gemakkelijk berekenen wat de kosten voor uw systeem zullen worden. Afhankelijk van uw persoonlijke wensen en investeringsbudget kunt u zelf de afweging maken wat voor u de meest gunstige omvang van de installatie is. In uw situatie kunt u circa 5 zonnepanelen kwijt op het dak. Hiermee zou u circa 1.125 kwh per jaar opwekken, oftewel circa 191,-. Op uw totale energierekening houdt dit in een besparing van ongeveer 13,5%. De terugverdientijd van uw systeem ligt daarmee op circa 12 jaar. Hierbij is nog geen rekening gehouden met collectieve inkoop met bewoners uit de wijk en BTW teruggave over uw investering. 18

De prijs die wordt weergeven als kosten indicatie in het overzicht is de turn-key prijs inclusief BTW. Wanneer gezamenlijk met uw buren of andere wijkbewoners zonnepanelen worden ingekocht, kan dit een stuk scherper. Dit zou de terugverdientijd voor uw situatie ook aanzienlijk kunnen verkorten (bijvoorbeeld tot onder de 10 jaar). aantal panelen Omvang installatie (in Watt Piek) kosten indicatie 3 panelen 750 WP 1.350,00 5 panelen 1250 WP 2.250,00 9 panelen 2250 WP 4.050,00 Subsidie / BTW teruggave Er is geen subsidie voor zonnepanelen beschikbaar. U kunt wel gebruik maken van een speciale regeling voor BTW teruggave. Dit zal de terugverdientijd van het systeem aanzienlijk verkorten. Veel installateurs kunnen u helpen in dit traject. Bij de keuze van uw uiteindelijke installateur / leverancier is het belangrijk te letten op de verschillen in kwaliteit panelen, omvormers, garanties en certificeringen van het bedrijf. Er is namelijk ook veel slechte kwaliteit op de markt. Vanuit Duurzaam Bouwloket kunnen wij u hier eventueel in ondersteunen bij de vergelijking van de verschillende aanbiedingen. Tevens is tot ½ 2015 nog een laag BTW op arbeidsloon van 6 19

6.2.2. ZONNEBOILER De huidige CV ketel is Remeha Calenta 40c met een Comfort Warmte klasse 5. Deze CV-ketel heeft een hoog rendement en is geschikt om een zonnecollector op aan te sluiten. Een zonneboiler zet de warmte van de zon om in warm water. Een zonneboiler installatie bestaat globaal gezien uit één of meerdere zonnecollectoren, een buffervat en een circulatiepomp. Het systeem wordt aangesloten op uw CV -ketel. Op het moment dat er warm tapwater nodig is binnen uw woning, zal eerst het warme water uit het buffervat van de zonneboiler worden gebruikt voordat de CV -ketel aan hoeft te slaan. Op het moment dat het buffervat van de zonneboiler leeg is, dan zal de CV -ketel aanslaan op het moment dat er een warmtevraag is binnen de woning. In de zomer kunt u gemakkelijk temperaturen van 70 graden Celsius bufferen. In de winter is dit uiteraard een stuk lager, maar ook hier kan bij volle zoninstraling een temperatuur van bijvoorbeeld 15 á 30 graden worden opgewekt. Dit hangt af van het type systeem dat u toepast maar ook van de soort collectoren. Er zijn namelijk vlakke plaat collectoren en vacuümbuiscollectoren. De vacuümbuiscollectoren kunnen door het vacuüm een hogere temperatuur opwekken dan de vlakke plaat collectoren, maar zijn in aanschaf ook weer iets duurder. In uw woonsituatie en gezinssamenstelling zou een vlakke plaat collector voldoende zijn. Kijkend naar uw gezinssamenstelling en lage warm tapwaterverbruik zou een zonneboiler installatie voor uw woning een minder interessante investering zijn in vergelijking met zonnepanelen. Wij adviseren u dan ook niet te investeren in een zonneboiler. Onderstaand hebben wij wel een kostenindicatie en terugverdientijd weergeven voor uw situatie. Mogelijke maatregel : Zonneboiler Indicatie kosten : +/- 2.200,00 ( voorraadvat van 120 liter en 2,5m2 collector oppervlak) Indicatie terugverdientijd : +/- 19 jaar Subsidie mogelijk : Nee Opmerking : Terugverdientijd is afhankelijk van het warmwaterverbruik. Bij een huishouden dat veel warm water verbruikt heeft u een hogere besparing en is de investering ook sneller terugverdient. 20

6.2.3. LED VERLICHTING In de woning waren verschillende spaar- en halogeenlampen aanwezig. Het aantal branduren van de verschillende lampen was onbekend. Het vermogen van een spaarlamp boven de eettafel was circa 15 Watt. Voor de halogeenlampen was het vermogen onbekend. Om een inschatting te maken wat er bespaart kan worden wanneer spaar en halogeen verlichting wordt vervangen door LED verlichting schetsen wij hieronder een voorbeeld van kosten en terugverdientijd bij een lamp van 15 Watt (spaarlampen boven eettafel) en halogeenlamp van 40 Watt (geschat gemiddeld vermogen halogeenlamp) met 1 branduur per dag per lamp. Uitgaande van 1 branduur per dag zou een halogeen lamp met een vermogen van 40 Watt het volgende aan energie verbruiken: 1 x 365 = 365 uur per jaar x 40Watt = 14.600 Watt uur = 14,6 kwh 14,6 kwh x 0,17 cent = 2,48 verbruikskosten per jaar Uitgaande van 1 branduur per dag zou een spaarlamp met een vermogen van 15 Watt het volgende aan energie verbruiken: 1 x 365 = 365 uur per jaar x 15 Watt = 5.475 Watt uur = 5,5 kwh 5,5 kwh x 0,17 cent = 0,94 verbruikskosten per jaar Uitgaande 1 branduur per dag zou de LED lamp met een vermogen van 5 Watt het volgende aan energie verbruiken: 1 x 365 = 365 uur per jaar x 5Watt = 1.825 Watt uur = 1,825 kwh 1,825 kwh x 0,17 cent = 0,31 verbruikskosten per jaar Een nieuwe LED lamp is verkrijgbaar vanaf circa 6,50 per lamp (5 Watt) en een nieuwe halogeenlamp is verkrijgbaar vanaf circa 3,50 per lamp (40 Watt). Aan de hand van bovenstaande berekening kan geconcludeerd worden dat de LED verlichting bij bovenstaand scenario (vergelijking met halogeen) na iets langer dan 1 jaar is terugverdient. Naast het vervangen op korte termijn kunt u ook overwegen om de spaar- en halogeenverlichting aan het einde van de levensduur te vervangen door LED verlichting. In de praktijk is over het algemeen te zien dat LED verlichting zich binnen 1 tot 4 jaar terugverdient. De terugverdientijd is afhankelijk van het vermogen van de huidige verlichting, het aantal branduren per dag en de kosten voor vervanging. Bij het kiezen van LED verlichting zou u dezelfde lichtsterkte en kleur kunnen aanhouden. Let er ook goed op of de LED verlichting dimbaar is! 21

7. OVERIGE MAATREGELEN 7.1 VENTILATIE Tijdens de quickscan is er een kleine luchtkwaliteitsmeting gedaan. Door het korte tijdsbestek is deze meting niet representatief voor de luchtkwaliteit binnen de woning. Voor een betere meting dient de luchtkwaliteitsmeter langer in de woning te staan en gedurende een aantal dagen data te loggen om vervolgens geanalyseerd te worden. Op de naastgelegen foto zijn de luchtvochtigheid (60,0%) en het CO2 gehalte (794 PP) goed en gezond. De luchtvochtigheid is wel iets aan de hoge kant. In het interview gaf u aan dat de aanbouw achter in de woning nauwelijks geventileerd wordt. Aan te bevelen is om eerste de onderkant van de begane grondvloer te isoleren, waardoor de luchtvochtigheid binnen de woning naar beneden gaat. Aan te bevelen is ook frequenter te ventileren om de luchtkwaliteit in de woning iets lager te houden. > 1200 ppm : de binnenlucht is ongezond 1000-1200 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is aanvaardbaar <1000 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is gezond > 70 % : de binnenlucht is te vochtig 30 70 % : de binnenlucht is prima < 30% : de binnenlucht is te droog 7.2. REDUCEREN SLUIPVERBRUIK In het persoonlijke interview kwam naar voren dat u niet direct inzicht heeft in het energieverbruik van uw huishoudelijke apparaten. Er zijn apparaten beschikbaar die het totale sluipverbruik binnen uw woning kunnen meten. Met dit apparaat kunt u uw sluipverbruik in de woning opsporen en real-time het energieverbruik in Watt in uw woning bekijken. Het sluipverbruik is het verbruik wat uw woning in stand-by stand verbruikt. Het Duurzaam Bouwloket kan u deze één week in bruikleen geven. Op het moment dat u naar bed gaat en alle apparaten uit heeft gezet kunt u uw sluipverbruik op de Wattcher aflezen. Vuistregel is dat iedere Watt sluipverbruik circa 2,- op jaarbasis is. Het is dus de moeite en zoektocht waard om uw sluipverbruik te reduceren. 22

7.3. C.V. WATERZIJDIG INREGELEN Veel van de verwarmingsinstallaties in Nederland zijn niet goed ingeregeld. Door de installatie waterzijdig in te regelen kan de verwarmingsinstallatie efficiënter verwarmen. Waterzijdig inregelen is een eenmalige handeling waarmee men de ketel inregelt. Vaak staat de aanvoertemperatuur onnodig hoog ingesteld. Dit is de temperatuur die de ketel uit gaat. Hierdoor is de retourtemperatuur ook te hoog. Dit heeft als gevolg dat een CV ketel in de praktijk vaak niet zijn hoge rendement kan halen omdat de retourtemperatuur ruim boven de 55 graden uitkomt. Vanaf 55 graden Celsius wordt pas echt een hoog rendement behaald. Naast het instellen van de ketel dienen de maximale doorstroomopeningen van de radiatorkranen op elkaar afgesteld te worden. De juiste instelling is afhankelijk van de afstand van de radiator tot de ketel. Hoe verder, hoe minder druk er zal zijn, en hoe groter de opening zal moeten zijn. Er zijn meerdere manieren om uw verwarmingssysteem in te regelen. Dit kan handmatig. Hierbij stelt een installateur de maximale doorstroomopening in door het binnenwerk van een radiatorkraan in te stellen (het kan ook door een voetventiel te verdraaien maar dat is niet aan te bevelen). Aandachtspunt bij handmatige inregelen is dat wanneer u een aanpassing maakt in uw verwarmingssysteem het systeem eigenlijk weer in onbalans is en opnieuw ingeregeld dient te worden. Aangezien u hoogstwaarschijnlijk nog geen dubbel instelbaar binnenwerk heeft in de radiatorkranen kunt u er ook voor kiezen wanneer u nieuwe radiatorkranen koopt om deze te kopen met automatische debietregelaars. Deze regelen zelfstandig de balans in het verwarmingssysteem. Let wel op dat u regelmatig blijft ontluchten. Lucht blokkeert de doorstroming. Een indicatie van de kosten voor CV optimalisatie zijn circa 300,- maar variëren per situatie aangezien iedere woning maatwerk is (handmatige inregelen, nieuwe radiatorkranen of automatische debietregelaars). In een pilot test zijn in Nijmegen 10 woningen ingeregeld. De gemiddelde besparing op de stookkosten was 5 a 10%. 7.4. RADIATORFOLIE EN LEIDINGISOLATIE Een goede manier om de stralingswarmte van de radiatoren en convectorput de kamer in te leiden is door de achterzijde van de radiator en zijkanten van de convectorput te beplakken met radiator folie. Hierdoor wordt de warmte die de radiator aan de achterkant uitstraalt naar de wand, gereflecteerd naar de woon of slaapkamer. Kosten voor radiatorfolie voor uw woning bedragen maximaal 40 euro. Dit is een leuke doe het zelf klus. Voor uw leidingwerk liggen er ook nog kansen om energie te besparen en warmteverliezen te minimaliseren. CV leidingen verliezen veel warmte wanneer deze niet geïsoleerd zijn. Door leidingisolatie in onverwarmde ruimten (zoals kruipruimte, hal etc.) toe te passen voorkom je onnodig warmteverlies in je leidingen. U kunt uw leidingen isoleren met speciale isolatiekokers voor leidingwerk maar ook met bijvoorbeeld isolerende bandage-folie (stralingsprincipe). Voor circa 20 euro zou u alle leidingen binnen uw woning kunnen isoleren. 23

8. CONCLUSIE/SAMENGEVAT Op basis van de quickscan adviseren wij om op onderstaande volgorde de maatregelen in de komende jaren uit te laten voeren. Hiervoor kunt u een meerjarenplan opstellen. Het betreft de volgende maatregelen: - Inplannen afspraak voor vloerisolatie opgespoten PUR(indicatie kosten) 1.875,- - Radiatorfolie en leidingisolatie 60,- - Aanschaf zonnepanelen (5*250) = (1250 WP systeem) 2.250,- - Endoscopisch onderzoek + Isoleren gevel met EPS parels 396,- - Waterzijdig inregelen verwarmingsinstallatie 300,- - LED verlichting plaatsen na einde levensduur spaar- en halogeenlampen vanaf 6,50 per spot - Vervangen beglazing in bestaande kozijnen 462,- Het totaal van de bovengenoemde maatregelen komt neer op 5.356,-. Er van uitgaande dat u de komende 15 jaren jaarlijks een besparing van 35% op uw energielasten realiseert met bovengenoemde ingrepen, valt te concluderen dat het bedrag van 5.356,- binnen het theoretische investeringsbudget valt van 9.212,54,- (zoals genoemd in hoofdstuk 3.1). Opmerkingen: Het waterzijdig inregelen van uw c.v. systeem is een zeer interessante maatregel om te overwegen. Dit kan zorgen voor een energiebesparing en comfortverbetering (warmteafgifte en reactiesnelheid van het warmte afgifte systeem) in overleg met uw installateur kunt u nagaan of dit in het verleden reeds is gedaan; Het isoleren van de gevels zal in uw situatie comfort en energiebesparing opleveren. Belangrijk aandachtspunt is dat u endoscopisch onderzoek laat doen door een gecertificeerd isolatiebedrijf om met zekerheid te zeggen dat er geen spouwmuurisolatie aanwezig is in de spouw. Wanneer er wel isolatie aanwezig is in de spouw adviseren wij u om de spouw niet na te isoleren, omdat de kans op vochtdoorslag dan heel groot is; Een zonneboilersysteem is een interessante en duurzame installatie. Mocht u twijfelen tussen zonnepanelen en een zonneboiler, dan is de investering in zonnepanelen economisch rendabeler; Het is aan te bevelen voor uzelf een stappenplan te maken en de komende jaren budget te reserveren om stapsgewijs het energieverbruik van uw woning te minimaliseren. Naast het nemen van bouwtechnische en installatietechnische maatregelen is de gerealiseerde besparing uiteindelijk afhankelijk van uw gedrag. Uit onderzoek is gebleken dat door alleen gedragsverandering al 15% op de energielasten bespaart kan worden. Net zoals je in een Toyota Prius 1 op 9 kunt rijden, kunt u in een duurzame / energiezuinige woning nog steeds een hoog energie verbruik hebben. Gedrag en bewust omgaan met energie is dus de succesfactor van uw uiteindelijke energiebesparing per jaar. Mocht u nog vragen hebben over de geadviseerde maatregelen dan kunt u altijd vrijblijvend contact met ons opnemen. Besluit u over te gaan tot het uitvoeren van maatregelen dan kan het Duurzaam Bouwloket u ondersteunen bij het aanvragen van subsidie, offertes en onderhandelingen met bedrijven en wellicht aanvragen bij u in de buurt combineren zodat er een inkoopvoordeel kan ontstaan. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket 24

9. DUURZAAMHEIDSLENING GEMEENTE HOORN Particuliere woningeigenaren en Verenigingen van Eigenaren (VVE) in de gemeente Hoorn kunnen een duurzaamheidslening aanvragen om hiermee energiebesparende en duurzame maatregelen in de eigen woning te financieren. Een deel van de lening kan worden gebruikt voor bouwkundige maatregelen die samenhangen met de duurzame maatregel. De leningen worden niet verstrekt voor nieuwbouw. De gemeente Hoorn heeft jaarlijks 250.000,- beschikbaar. Als de pot leeg is, kunt u dat jaar niet meer lenen. Hoeveel kan ik maximaal lenen? particuliere woningeigenaren kunnen minimaal 2.500 en maximaal 25.000 lenen VVE's kunnen minimaal 15.000 en maximaal 100.000 lenen Wat is de looptijd van de lening? De lening loopt maximaal 15 jaar. Bij een lening lager dan 7.500 is de looptijd maximaal 10 jaar. Wat is het rentepercentage van de duurzaamheidslening? Als u gebruik maakt van de duurzaamheidslening, betaalt u altijd 3% minder rente dan het normale markttarief. U betaalt minimaal 0,5% rente. De rente is tijdens de hele looptijd vast. Kan ik de rente die ik over de duurzaamheidslening moet betalen van de belasting aftrekken? Ja, de rente die u over de duurzaamheidslening betaalt, is in principe gewoon aftrekbaar van de belasting onder de noemer woningverbetering. Vraag dit wel even na bij uw financieel adviseur. Het kan namelijk zijn dat deze regel in uw situatie afwijkt. Hoeveel moet ik aflossen? U betaalt de lening terug volgens de afspraken die SVn met u maakt. Vervroegd aflossen is altijd boetevrij toegestaan. Mag ik de lening combineren met subsidies? Ja, dat kan. Kan ik de lening ook aanvragen voor een nieuwe woning? Nee, u kunt de lening alleen krijgen voor maatregelen in en aan een bestaande woning. Kan ik ook een lening aanvragen voor het realiseren van een aanbouw aan een bestaande woning? Nee, u kunt de lening alleen gebruiken voor energiebesparende en duurzame maatregelen. U kunt bijvoorbeeld wel een lening aanvragen voor het isoleren van de aanbouw. Kan ik de lening ook gebruiken voor bijkomende bouwkundige aanpassingen? Ja, dat kan. Maximaal 30% van het leningbedrag kan besteed worden aan woningverbetering. Dan gaat het om bouwkundige aanpassingen die nodig zijn om energiemaatregelen te realiseren of andere onderhouds- of verbetermaatregelen die een relatie hebben met de te realiseren energiemaatregel. Voorbeelden zijn aanpassing/vervanging van kozijnen, dankconstructies, schilderwerkzaamheden of ander onderhoud. Heb ik een maatwerkadvies nodig om een lening te kunnen aanvragen? Nee, dat is niet nodig. Kunnen huurders, woningcorporaties of bedrijven gebruik maken van deze lening? Nee, alleen natuurlijke personen die eigenaar-bewoner zijn van een bestaande woning en Verenigingen van Eigenaren van bestaande woningen/appartementen kunnen een duurzaamheidslening aanvragen. 25

Zijn er ook nog andere regelingen? Ja, sinds januari 2014 bestaat het Nationaal Energiebespaarfonds. U kunt bij dit fonds een Energiebespaarlening aanvragen. Meer informatie hierover vindt u opwww.ikinvesteerslim.nl en www.overheid.nl. Voor welke energiebesparende maatregels kan ik een lening krijgen? De maatregelen die op de Duurzaam Bouwen Lijst Hoorn vermeld staan zijn: A. Isolatie Vloer-, gevel- en dakisolatie met een Rc-waarde, die groter is dan of gelijk aan 2,50 m2 K/W; Spouwmuurisolatie met een Rc-waarde, die groter is dan of gelijk aan 1,3 m2 K/W; Isolerende beglazing met een U-waarde die kleiner is dan 1,2 W/m2K (HR++ glas); Geïsoleerde buitendeur met een U-waarde die kleiner of gelijk is aan 2,0 W/M2K (zonder brievenbus). B. Warmteterugwinning Voorziening om warmte uit douchewater terug te winnen. C. Duurzame energieopwekking Zon-pv-systeem, bestaande uit één of meerdere zonnepanelen met fotovoltaïsche zonnecellen en de daarbij behorende spanningsomvormer(s); Zonneboilersysteem voor het verwarmen van tapwater en/of ruimteverwarming met behulp van zonlicht, bestaande uit één of meerdere zonnecollectoren en een warmteopslagvat met een al dan niet geïntegreerde CV-brander. D. Energie-efficiënt HRe-ketel Ultra Hoogrendementsketel Micro-warmtekrachtsysteem (met een minimum elektrisch rendement van 19%) Warmtepomp gestookt door gas of elektriciteit ten behoeve van ruimte- en/of tapwaterverwarming met een warmtepompkeurmerk (zie leveringsoverzicht op www.stichtingwarmtepompen.nl); Energiezuinige gelijkstroompompen en - ventilatoren; Lage Temperatuur Verwarming. E. Water Vegetatiedak 26