oktober 2014 Basiscijfers Jeugd informatie over de arbeidsmarkt, het onderwijs en leerplaatsen in de regio Midden-Gelderland Een gezamenlijke uitgave van:
Samenvatting Leeswijzer De Basiscijfers Jeugd is sinds juni 2014 vernieuwd. Om u optimaal van informatie te voorzien over de stand van zaken rond vraag en aanbod op de stage- en arbeidsmarkt hebben SBB en UWV de opzet van de Basiscijfers Jeugd gewijzigd. Elke uitgave bevat voortaan een achtergrondartikel. Deze keer gaat het artikel over prognoses op de arbeidsmarkt. U vindt dit artikel na de inleiding (p. 3). Daarna geven we een overzicht van kansen en mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Dit gebeurt door een selectie van beroepen met een gunstig arbeidsmarktperspectief weer te geven (p. 4). Tevens is per bedrijfssector de uitstroom van jongeren uit WW-uitkeringen naar werk opgenomen (p. 4). Vervolgens schetsen we een beeld van de vraag op de arbeidsmarkt aan de hand van het aantal ontstane vacatures (p. 5-6), van de vraag naar leerplaatsen met behulp van de gemelde tekorten (p.7) en de ontwikkeling van het aantal leerbedrijven (p. 8-9). De kenniscentra geven een korte toelichting op de ontwikkelingen op de arbeids- en stagemarkt per beroepsgroep (p. 10-11). Vervolgens tonen we per beroepsgroep de mobiliteit van studenten (p. 12). Tot slot gaan we in op het aanbod van niet-werkende werkzoekenden. Hierbij wordt gekeken naar jongeren die staan ingeschreven als werkzoekend en jongeren die op dit moment een WW-uitkering ontvangen (p. 13-15). De Basiscijfers Jeugd verschijnt elke vier maanden. Meer informatie is te vinden op www.kansopwerk.nl en www.werk.nl/arbeidsmarktinformatie. Met de Basiscijfers Jeugd geven UWV en SBB een beeld van de actuele kansen en mogelijkheden voor jongeren op de arbeidsmarkt en stagemarkt. De gegevens in de Basiscijfers Jeugd kunnen het startpunt vormen voor gerichte actie en sectorale verdiepingen in de regio. Zo kunnen de basiscijfers een bijdrage leveren aan de invulling van de regionale Aanpak Jeugdwerkloosheid. UWV en SBB ondersteunen u graag. U vindt alle contactgegevens in het colofon op de achterzijde. Arbeidsmarkt en stagemarkt Studenten die nu een diploma halen en op zoek gaan naar werk, hebben in deze regio een gunstig baanperspectief wanneer zij aan de slag willen als onder andere voedingsoperator, bakker of verspaner. In de afgelopen periode zijn relatief veel WW-uitkeringen van jongeren afkomstig uit de bedrijfssectoren Landbouw, bosbouw en visserij en Onderwijs beëindigd omdat zij werk hebben gevonden. In deze regio zijn in het afgelopen jaar in de bedrijfssector Detailhandel de meeste vacatures ontstaan. In de periode van april tot en met juli 2014 waren er in de regio Midden-Gelderland 2.760 mbo vacatures. Ten opzichte van dezelfde periode een jaar ervoor, april tot en met juli 2013, is dit aantal gestegen met 19 procent. Het grootste aantal vacatures op mbo-niveau is er in de beroepsgroep detailhandel food/non food (680 vacatures), gevolgd door economisch administratief (350 vacatures). Vergelijken we de verdeling van het aantal vacatures in de regio Midden-Gelderland met het landelijke beeld, dan blijkt dat er geen grote verschillen zijn. Gediplomeerden zijn op zoek naar een baan, studenten hebben behoefte aan een geschikte leerplaats. Knelpunten op de stagemarkt (bol) en leerbanenmarkt (bbl) zijn in deze regio aanwezig in de beroepsgroepen dierverzorging, economisch administratief, ICT en reizen. Mobiliteit in de regio Van alle studenten die in schooljaar 2013/2014 met een stage of leerbaan zijn gestart en in de regio Midden-Gelderland wonen, heeft 71 procent een stage of leerbaan gevonden binnen de eigen woonregio. Landelijk vond 76 procent van de studenten een leerplaats binnen de eigen regio. De mogelijkheid een leerplaats te vinden binnen de eigen regio verschilt sterk per beroepsgroep. Jongeren op zoek naar werk Eind augustus 2014 staan in de regio Midden-Gelderland 1.817 jongeren tot 27 jaar bij UWV als werkzoekend ingeschreven. Van deze jongeren heeft 43% geen startkwalificatie. Landelijk is dit aandeel hoger (46%). De groep middelbaar opgeleiden (minimaal mbo-niveau 2, havo of vwo) heeft in deze regio een aandeel van 44%. Dat is ongeveer gelijk aan het landelijke beeld (42%). De groep hoogopgeleiden (hbo of wo) heeft in de regio een aandeel van 13%. Dit is ook vergelijkbaar met het landelijke beeld (11%). Eind augustus 2014 waren er 710 lopende WW-uitkeringen aan jongeren in de regio. Een jaar eerder waren dat er 741. Dit is een daling van 4%, en daarmee ongunstiger dan de landelijke ontwikkeling (-10%). De gemeente Arnhem heeft de meeste lopende WW-uitkeringen aan jongeren. Het totale aantal nieuwe WW-uitkeringen aan jongeren is van mei t/m augustus 2014 afgenomen met 28 ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. De grootste daling is te zien onder jongeren die werkzaam waren via de uitzendbedrijven (-32%). Het aantal nieuwe WW-uitkeringen aan jongeren die werkzaam waren in de bedrijfssector Vervoer en opslag is het meest gestegen (+43%). In dezelfde periode werden 322 WW-uitkeringen aan jongeren beëindigd vanwege werkhervatting. Ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder is dit nagenoeg gelijk gebleven. 2
Prognoses op de arbeidsmarkt Voor een leerling is het belangrijk na te denken over de (vervolg-) opleiding die wordt gekozen. Redenen om voor een opleiding te kiezen kunnen zijn dat het een leuke opleiding is of een e weg naar een vervolgopleiding. Er zijn ook leerlingen die kiezen voor een bepaalde opleiding omdat ze denken er gemakkelijk werk mee te kunnen vinden, tegen een salaris. We hebben het dan over de arbeidsmarktperspectieven na een opleiding. Uiteraard gaat het er ook om of de opleiding bij de leerling past en aansluit bij de capaciteiten. Foto: Hollandse Hoogte Maar soms wordt getwijfeld over de keuze en zijn toekomstige kansen op werk leidend. Vier jaar lang de opleiding van je dromen volgen, maar daarna werkloos worden of werk doen dat je niet zint, is ook geen aantrekkelijk perspectief. Arbeidsmarktprognoses Het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) heeft in december 2013 arbeidsmarktprognoses opgesteld voor het jaar 2018. Deze informatie is relevant voor verschillende doelgroepen. Voor beleidsontwikkeling van verschillende groepen beleidsmakers (bij onderwijsinstellingen en hun financiers) of bijvoorbeeld wanneer wordt overwogen een nieuwe opleiding te beginnen of een bestaande aan te passen. Ook is deze informatie bruikbaar voor jongeren en werkzoekenden die voor de keuze van een (vervolg)opleiding staan. Toekomstige kansen Per opleidingsrichting heeft ROA onderzocht of de werkgelegenheid de komende jaren zal groeien of krimpen, hoe hoog de vervangingsvraag is en hoeveel mensen naar verwachting na hun opleiding aan het werk gaan. Dit verschilt per opleiding. Wanneer de vraag naar arbeid door werkgevers groter is dan het aanbod van mensen die werk zoeken, dan is het arbeidsmarktperspectief voor schoolverlaters in 2018 redelijk of. Wanneer er echter meer mensen werk zoeken dan de werkgevers vragen, dan is het arbeidsmarktperspectief matig of slecht. Volgens de voorspellingen van ROA hebben mbo-schoolverlaters met een diploma in de richting apothekersassistent de beste kansen op de arbeidsmarkt in 2018. Hoewel het aantal banen voor deze opleiding iets daalt, is er sprake van een zeer hoge vervangingsvraag tot 2018. Er ontstaan dus veel vacatures, terwijl er relatief weinig gediplomeerde schoolverlaters van deze opleidingen instromen op de arbeidsmarkt. Dit is allemaal meegenomen in de einduitkomst: voor 30% van de banen zijn er geen mensen met de juiste opleiding. Hierdoor zijn de arbeidsmarktperspectieven voor deze opleiding Mbo-opleidingsrichtingen met een (zeer) arbeidsmarktperspectief in 2018 (bron: ROA) zeer. Dit wordt berekend voor 33 mbo-opleidingsrichtingen. In de tabel op deze pagina zijn de opleidingsrichtingen opgenomen met een zeer e of e kans op werk. De ROA prognoses betreffen opleidingsrichtingen, waarbij meerdere mbo-opleidingen zijn samengevoegd. Binnen een opleidingsrichting kunnen de arbeidsmarktperspectieven verschillen per niveau, per opleiding en per regio. Elders in deze uitgave van de Basiscijfers Jeugd is informatie opgenomen over kansrijke mbo-beroepen, de beroepen die nu een e kans bieden op een baan in deze regio. Lees meer over toekomstige kansen op werk op: www.werk.nl/werk_nl/arbeidsmarktinformatie/achtergrond Opleidingsrichtingen Arbeidsmarktperspectief in 2018 Apothekersassistent zeer Brood en banket Dokters-, tandarts- en dierenartsassistent Elektrotechniek Fijnmechanische techniek Laboratorium Operationele techniek Secretariaat Verpleging Voeding, natuur en milieu Werktuigbouw en mechanische techniek 3
Kansen op de arbeidsmarkt Kansrijke beroepen op mbo-niveau (bron: kenniscentra) In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van mbo-beroepen die een e kans bieden op een baan voor gediplomeerde schoolverlaters, die nu een baan zoeken in het landsdeel waartoe deze regio behoort. Het is een selectie van beroepen. Meer kansrijke beroepen vindt u op barometer.s-bb.nl. Beroepsgroep Beroep Niv. Bakkerij Bakker 1,2,3,4 Bakkerij Patissier 4 Carrosserie Autoschadetechnicus 3 Carrosserie Carrosseriebouwer 2 Creatieve en Ambachtelijke techniek Uurwerktechnicus 4 Economisch administratief (Junior) accountmanager 4 Economisch administratief Commercieel medewerker 3 Economisch administratief Contactcenter medewerker 3 Gezondheidstechniek Opticien 4 Gezondheidstechniek Schoenhersteller 2 Handel Aankomend verkoopmedewerker 1 Handel Logistiek medewerker 2 Handel Verkoper 2 Mobiliteit Serviceadviseur mobiliteitsbranche 3 Beroepsgroep Beroep Niv. (Commercieel) technicus 4 Elektrotechnische industriele producten en systemen 2,3,4 Installeren 2,3 Metaalbewerken 3 Onderhoudsmonteur industrie 2 Servicemonteur elektrotechniek 3 Servicemonteur installatietechniek 3 Servicemonteur werktuigbouw 3,4 Verspaner 2,3 Werkvoorbereiden 4 Verssectoren Medewerker / voorman versindustrie 2,3 Verssectoren Ondernemer vers 4 Voedingsindustrie Kwaliteitsmanagement voeding 4 Voedingsindustrie Voedingsmanagement 4 Voedingsindustrie Voedingsoperator 3 Van WW naar werk in de periode mei t/m augustus 2013 en 2014 (bron: UWV) Deze grafiek laat zien van welk deel van de jongeren (<27 jaar) de WW-uitkering is beëindigd vanwege werk vergeleken met het aandeel andere redenen. Deze andere Landbouw, bosbouw en visserij Industrie, nutsbedrijven en delfstoffen Bouwnijverheid Detailhandel redenen kunnen o.a. zijn het bereiken van de maximale duur van de WW-uitkering of ziekte. Per bedrijfssector is het aandeel jongeren weergegeven dat vanuit die sector in de WW is terechtgekomen en de WW nu verlaten heeft. Zij kunnen ook in een andere sector dan de herkomstsector werk gevonden hebben. herkomstsector Groothandel Vervoer en opslag Horeca Financiële en zakelijke dienstverlening waarvan uitzendbedrijven Gezondheidszorg, welzijn en cultuur Openbaar bestuur en overheidsdiensten Onderwijs 0 20% 40% 60% 80% 100% werk 2014 werk 2013 andere redenen 2014 andere redenen 2013 4
Vacatures mbo-niveau apr 14 t/m jul 14 Deze figuur toont het aantal ontstane vacatures op mbo-niveau in deze regio. De kenniscentra hebben de vacatures gekoppeld aan de mboberoepsgroepen en onderliggende kwalificaties. Door weging en ophoging is het mogelijk een betrouwbare inschatting te maken van het werkelijke aantal vacatures waarvoor extern wordt geworven. (bron: Jobfeed, bewerking Panteia en SBB, 2014) Beroepsgroep Zorg en welzijn Economie Groen Bloemen en tuincentra Dierverzorging Groene ruimte Plantenteelt Veehouderij en paardenhouderij Voedingsindustrie Afbouw en onderhoud AV, multimedia en gaming Bakkerij Bouw en infra Carrosserie Creatieve en ambachtelijke techniek Fotonica Gezondheidstechniek Hout en meubel Installatie-, elektro- en metaaltechniek Laboratoria Mobiliteit Modeindustrie Procestechniek Reclame en presentatie Scheepvaart Schoonmaak en glazenwassen Textielindustrie Transport en logistiek Uitgeven, vormgeven en printmedia Artiesten, theater en evenementen Detailhandel food/non food Economisch administratief Facilitaire dienstverlening Groothandel food/non food Horeca ICT Recreatie Reizen Veiligheid Verssectoren Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Kapper Pedicure Schoonheidsspecialist Sport Welzijn Zorg apr 14 - jul 14 apr 13 - jul 13 0 100 200 300 400 500 600 700 800
Ontstane vacatures en gerealiseerde plaatsingen Aantal vacatures naar gevraagd beroepsniveau (bron: UWV) Deze grafiek geeft de totale vacaturemarkt weer in de regio. De staven tonen het aantal ontstane vacatures per bedrijfssector tussen juli 2013 en juni 2014, verdeeld naar gevraagd niveau. In sommige sectoren zijn vooral vacatures voor middelbaar opgeleiden ontstaan, in andere sectoren worden vooral hoger of lager opgeleiden gezocht. Landbouw, bosbouw en visserij Industrie, nutsbedrijven en delfstoffen Bouwnijverheid Detailhandel Groothandel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële dienstverlening Overige zakelijke dienstverlening Gezondheidszorg, welzijn en cultuur Openbaar bestuur Onderwijs Overige dienstverlening 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 lager middelbaar hoger Gerealiseerde plaatsingen op een leerbaan (bbl) en stageplaats (bol) per sector in de periode mei t/m augustus 2014 (bron: DUO en Stagemarkt.nl) Aantal gerealiseerde plaatsingen op een leerbaan (bbl) 2012 2013 2014 Plaatsingen zonder startkwalificatie Groen 13 3 11 95 70 91 Economie 38 24 45 Zorg en welzijn 21 12 69 Plaatsingen met startkwalificatie Groen 3 3 7 37 26 36 Economie 18 16 20 Zorg en welzijn 14 13 9 In de tabel is het aantal jongeren (<27 jaar) weergegeven dat in de periode van mei tot en met augustus is gestart met een leerbaan of stageplaats. Hierbij is onderscheid gemaakt naar jongeren met en zonder startkwalificatie. Per leerweg en sector is het aantal gestarte stages en leerbanen in de periode mei tot en met augustus van 2012, 2013 en 2014 opgenomen. Aantal gerealiseerde plaatsingen op een stageplaats (bol) 2012 2013 2014 Plaatsingen zonder startkwalificatie Groen 208 331 108 404 291 226 Economie 443 322 435 Zorg en welzijn 662 421 686 Plaatsingen met startkwalificatie Groen 60 104 37 45 58 67 Economie 126 215 113 Zorg en welzijn 142 223 113 Omdat het administratieve proces bij onderwijsinstellingen in deze meetperiode nog volop bezig is, kan een onvolledig beeld ontstaan van het aantal plaatsingen. Bij de interpretatie van de gegevens dient hiermee rekening gehouden te worden. 6
Kansen op de stagemarkt Kansen en tekorten van stageplaatsen en leerbanen in regio Midden-Gelderland in augustus 2014 (bron: SBB/kenniscentra) Kansen Tekorten aangegeven door opleidingen Beroepsgroep gemeten door bbl bbl bol bol kenniscentra 1 + 2 3 + 4 1 + 2 3 + 4 Zorg en welzijn Economie Groen Bloemen en tuincentra Dierverzorging Groene ruimte Plantenteelt Veehouderij en paardenhouderij Voedingsindustrie Afbouw en onderhoud AV, multimedia en gaming Bakkerij Bouw en infra Carrosserie Creatieve en ambachtelijke techniek Fotonica Gezondheidstechniek Hout en meubel Installatie-, elektro- en metaaltechniek Laboratoria Mobiliteit Modeindustrie Procestechniek Reclame en presentatie Scheepvaart Schoonmaak en glazenwassen Textielindustrie Transport en logistiek Uitgeven, vormgeven en printmedia Artiesten, theater en evenementen Detailhandel food/non food Economisch administratief Facilitaire dienstverlening Groothandel food/non food Horeca ICT Recreatie Reizen Veiligheid Verssectoren Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Kapper Pedicure Schoonheidsspecialist Sport Welzijn Zorg Deze tabel is een momentopname en geeft vanuit twee invalshoeken de situatie op de stagemarkt weer. Enerzijds de kansen op een leerplaats (bol en bbl) en anderzijds de tekorten aan leerplaatsen. In de kolom Kansen staat met kleuren roze tot en met groen de kans op een leerplaats in regio Midden-Gelderland aangegeven, volgens de kenniscentra. Naast tekorten worden hier ook overschotten gemeld. In de rechter vier kolommen zijn eventuele tekorten aan leerplaatsen weergegeven in deze regio door de opleidingen. De kolommen zijn in vieren verdeeld: de leerbaansituatie voor bbl-ers op niveau 1-2 en niveau 3-4 en de stageplaatssituatie voor bol-ers op niveau 1-2 en 3-4. Legenda er zijn meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen t.o.v. het aantal studenten over het algemeen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen, bij sommige opleidingen is er evenwicht over het algemeen is er evenwicht, bij sommige opleidingen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen de vraag naar en het aanbod aan stageplaatsen en leerbanen zijn in evenwicht over het algemeen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen, in sommige opleidingen is er een tekort over het algemeen is er evenwicht, bij sommige opleidingen is er een tekort aan stageplaatsen en leerbanen over het algemeen is er een tekort aan stage plaatsen en leerbanen, in sommige opleidingen is er evenwicht er is een tekort aan stageplaatsen en leerbanen t.o.v. het aantal studenten geen opleidingsaanbod in deze regio/geen gegevens 7
Leerbedrijven en studenten Ontwikkelingen in regio Midden-Gelderland (bron: DUO en Stagemarkt.nl) Beroepsgroep Groen Bloemen en tuincentra Dierverzorging Groene ruimte Plantenteelt Veehouderij en paardenhouderij Voedingsindustrie april 2012 augustus 2014 Bedrijven Studenten Bedrijven Studenten 62 48 107 30 187 263 157 271 176 410 193 404 77 72 104 70 92 23 69 30 12 39 7 15 Trend t t Per beroepsgroep is het aantal leerbedrijven en studenten in augustus 2014 weergegeven en vergeleken met de situatie in april 2012. De meting is uitgevoerd over de periode mei - augustus 2014. In de tabel wordt de verhouding van het meest recente tertaal afgezet tegen die van het eerste tertaal van 2012. Afbouw en onderhoud AV, multimedia en gaming Bakkerij Bouw en infra Carrosserie Creatieve en ambachtelijke techniek Fotonica Gezondheidstechniek Hout en meubel Installatie-, elektro- en metaaltechniek Laboratoria 116 63 114 53 77 96 257 242 31 49 32 68 235 317 168 198 45 49 39 34 22 11 22 9 33 65 43 54 72 46 82 34 50 49 51 55 346 710 363 702 29 109 31 159 t De pijl in de kolom Trend geeft de ontwikkeling aan van de verhouding tussen het aantal leerbedrijven en studenten. Als de pijl () omhoog wijst, is de verhouding van het aantal beschikbare leerbedrijven ten opzichte van het aantal studenten verbeterd in vergelijking met de vorige meetperiode. Wijst de pijl naar beneden () dan is dit verslechterd. Bij een ruit (t) is de verhouding niet bekend. Mobiliteit Modeindustrie Procestechniek Reclame en presentatie Scheepvaart Schoonmaak en glazenwassen Textielindustrie 244 365 237 358 70 96 86 55 45 120 40 76 105 76 149 100 15 25 20 17 28 10 26 1 13 1 49 29 t t t Omdat het administratieve proces bij onderwijsinstellingen in deze meetperiode nog volop bezig is, kan een onvolledig beeld ontstaan van het aantal studenten. Bij de interpretatie van de gegevens dient hiermee rekening gehouden te worden. Transport en logistiek 81 197 104 123 t Uitgeven, vormgeven en printmedia 193 345 227 350 Economie Artiesten, theater en evenementen Detailhandel food/non food Economisch administratief 54 204 64 187 753 806 727 768 1.010 1.142 1.016 1.065 Facilitaire dienstverlening 133 119 137 86 Groothandel food/non food 213 269 266 300 Horeca 236 636 282 716 ICT 270 521 264 537 Recreatie 41 82 53 162 Reizen 67 146 64 53 t Veiligheid 33 321 33 511 Verssectoren 66 19 63 10 Zorg en welzijn Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Kapper Pedicure Schoonheidsspecialist Sport 204 169 205 218 197 215 201 259 33 16 33 13 67 145 91 205 557 645 610 681 Welzijn 932 1.554 967 1.429 Zorg 600 1.335 618 1.428 8
Aantal leerbedrijven per gemeente Aantal leerbedrijven per gemeente en kenniscentrum in regio Midden-Gelderland augustus 2014 (bron: Stagemarkt.nl) In de volgende tabel is het aantal leerbedrijven per gemeente en kenniscentrum weergegeven. Het totaal van augustus 2014 is vergeleken met het totaal van augustus 2013. Gemeente Aequor Calibris ECABO Fundeon GOC Innovam KC Handel Kenteq Kenwerk KOC PMLF Savantis SH&M SVGB SVO VOC VTL Totaal 2014 Totaal 2013 Arnhem 98 637 603 41 184 70 492 89 264 114 59 128 20 45 20 9 34 2.907 2.901 Doesburg 5 37 20 3 7 7 29 9 19 10 2 7-3 2 1 6 167 157 Duiven 41 88 90 11 20 20 72 49 15 12 10 23 3 3 4 4 23 488 469 Lingewaard 51 155 64 20 19 30 73 41 27 32 5 24 7 10 5 5 20 588 600 Overbetuwe 100 177 113 29 28 37 107 92 44 31 9 34 9 11 10 9 20 860 834 Renkum 32 139 41 9 5 10 39 14 32 18 4 10 3 6 5-2 369 378 Rheden 48 173 86 12 19 25 72 36 46 39 11 27 4 17 9 4 6 634 628 Rijnwaarden 21 36 10 5 1 6 10 10 5 5 2 1 2-1 2 3 120 113 Rozendaal - 6 - - - 1 - - 1 - - - - - - - - 8 10 Westervoort 9 41 20 3 10 8 25 6 8 12 1 7 2 2 2 1 1 158 158 Zevenaar 46 117 99 15 11 25 91 38 34 23 6 15 1 7 5 4 9 546 547 Totaal 2014 451 1.606 1.146 148 304 239 1.010 384 495 296 109 276 51 104 63 39 124 6.845 6.795 Totaal 2013 468 1.562 1.209 164 274 239 1.002 377 481 284 109 260 48 99 60 44 115 Aantal AKA-leerbedrijven per sector in regio Midden-Gelderland augustus 2014 (bron: Stagemarkt.nl) AKA-leerbedrijven zijn erkend op niveau 1 en extra toegerust om zwakkere studenten een stage of leerwerkplek aan te bieden. Het gaat om jongeren die eerder voortijdig zijn uitgevallen, moeilijk plaatsbaar zijn of jongeren met een extra zorgvraag wegens ziekte of handicap. Deze jongeren hebben vaak hulp nodig om werk te vinden en te behouden. De AKA-leerbedrijven bieden hiermee een e mogelijkheid om deze jongeren toch een kwalificatie te laten behalen en hen daarmee beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Het aantal in 2014 wordt vergeleken met dat in 2013. Sector Aantal AKA-leerbedrijven 2014 2013 Economie 474 474 Groene sector 25 26 309 350 Zorg en Welzijn 159 155 Totaal 967 1.005 9
Toelichting door de kenniscentra Bloemen en tuincentra Leerbedrijven zijn er voldoende, een sub-regionaal tekort is mogelijk. Dit heeft te maken met de bereikbaarheid van de bedrijven met het openbaar vervoer. (bron: Aequor) Dierverzorging In de regio blijft er een structureel tekort aan stageplaatsen en met name een groot tekort aan leerbanen. Het aantal studenten overtreft het aantal leerbedrijven. (bron: Aequor) Groene ruimte Een aantal bedrijven in de groenvoorziening/gemeentelijk groen krijgt te maken met erg lage prijzen en ziet derhalve hun marges verdampen. Het geringe aantal bbl-leerplaatsen blijft nog zorgelijk. Plantenteelt Er zijn voldoende bedrijven die een leerplaats aanbieden. Het aantal studenten is echter beperkt. De opbrengsten staan onder druk, mede door de boycot van Rusland. (bron: Aequor) Veehouderij en Paardenhouderij Melkvee- en varkenshouders zijn als leerbedrijf voldoende aanwezig. Werkgelegenheid is er in deze branche ook nog wel. Paardenhouderij blijft een marginale sector om werk te vinden na de stage. Een klein aantal bedrijven heeft zich weer gemeld als leerbedrijf nu het veiligheidscertificaat van tafel is. (bron: Aequor) Voedingsindustrie Er is grote behoefte aan personeel. Bedrijven hebben weinig vacatures voor laag gekwalificeerd personeel. Bedrijven zoeken vooral naar arbeidskrachten op mbo 3, 4 en mbo-plus niveau. De vacatures voor banen en stages worden steeds vaker vervuld door hbo ers. (bron: Aequor) Afbouw en onderhoud Doordat het lastiger is om leerbanen (bbl) te vinden is er al enkele jaren een afname van het aantal studenten dat is begonnen met een opleiding in de sector afbouw of schilderen en onderhoud. De meeste leerlingen kunnen al dan niet met behulp van een samenwerkingsverband van erkende leerbedrijven een stageplaats of leerwerkbaan vinden voor het praktijkgedeelte van hun opleiding. Gezien de vergrijzing in de sector zijn er de komende jaren veel vakbekwame schilders nodig. Het vergroten van de instroom in de schildersopleidingen is belangrijk. Door wervingsgesprekken worden bedrijven en instanties gestimuleerd om een (extra) leer/werkplaats of gedeeltelijke leer/ werkplaats aan te bieden en wordt contact gelegd met gemeenten en woningcorporaties om alternatieve leerplaatsen te realiseren. In het voorjaar en de zomer is er traditioneel gezien meer werk in de sector. (bron: Savantis) AV, Multimedia en Gaming Er zijn voldoende leerplaatsen beschikbaar voor studenten van de opleidingen AV en multimedia. Het aantal beschikbare leerplaatsen voor studenten van de opleiding Game Artist groeit, maar is beperkt in absolute omvang. Door de explosieve toename van het aantal studenten staat de beschikbaarheid van leerplaatsen voor studenten van de opleiding Game Artist onder druk. (bron: GOC) Bakkerij Door schaalvergroting en bedrijfssluiting neemt het aantal bakkerijvestigingen af. Dit is van invloed op de stagemarkt in de bakkerijbranche. (bron: Kenwerk) Bouw en infra Het aantal studenten is in september 2014 ten opzichte van april 2012 met 38% afgenomen, vergeleken met april 2014 daalt het aantal studenten met 1%. Het aantal leerbedrijven nam in september 2014 ten opzichte van april 2012 met 29% af, vergeleken met april 2014 is de daling 2%. In kwartaal 1 2014 stabiliseert het aantal jongeren dat werk vindt in de bouw, vergeleken met een kwartaal eerder stijgt de uitstroom van jongeren. In kwartaal 2 2014 daalt het aantal werknemers tot 29 jaar licht. (bron: Fundeon) Carrosserie Bedrijven blijven terughoudend met het aanbieden van leerplaatsen aan studenten. Het dalende aantal schades en het daardoor teruglopende werkaanbod blijft een probleem. Veel bedrijven verkeren zakelijk in zwaar weer. De instroom van het totaal aantal nieuwe studenten in de opleidingen is landelijk gedaald. Studenten blijven moeite hebben met het vinden en behouden van een leerwerkplaats. Voor de opleiding Carrosseriebouw is de kans op werk en stage groot, omdat hier ruime vraag naar nieuwe instroom is en voor de carrosseriebouw is iemand aangesteld om leerbedrijven en leerlingen te werven voor alle scholen. (bron: VOC) Creatieve- & ambachtelijke techniek In deze richtingen zijn er vaak kleinschalige specialistische opleidingen. Over het algemeen zijn er voldoende leerplaatsen. In de kleinschalige specialistische beroepen zijn veel zzp ers werkzaam. Met name in de creatieve techniek is het vinden en organiseren van leerplaatsen daarom lastig. (bron: SVGB) Fotonica Het laatste jaar is het aantal leerbedrijven toegenomen. Het aantal studenten is gedaald, waardoor voor de meeste studenten een stageplaats te vinden is. Leerplaatsen voor studenten van de opleiding Medewerker fotografie (niveau 2) zijn in heel het land lastiger te verkrijgen. (bron: PMLF) Gezondheidstechniek Gezondheidstechnische opleidingen zijn vaak unieke opleidingen die op één locatie in Nederland worden gegeven (Tandtechniek, Orthopedische techniek) of een bovenregionale functie hebben (Medewerker steriele medische hulpmiddelen, Optiek). Er zijn landelijk over het algemeen voldoende leerplaatsen beschikbaar. In de gezondheidstechniek is er een toenemende terughoudendheid bij bedrijven in het aannemen van bbl-studenten. (bron: SVGB) Hout en meubel In de regio is het met name voor studenten van de opleidingen Meubelmaker (niveau 2) en Ontwerpend meubelmaker (niveau 4) moeilijk een geschikte leerplaats te vinden. Het aantal studenten van de niveau 4 bol-opleiding blijft groeien. Dit vereist een nieuwe groep leerbedrijven. (bron: SH&M) Installatie-, elektro- en metaaltechniek Het aantal jonge werklozen, op zoek naar een baan in de installatie-, elektro- en metaaltechniek, is de afgelopen vier maanden in deze regio niet zoveel veranderd. Wel is het aantal jeugdige werklozen hier hoger dan op basis van het aantal studenten in de genoemde richtingen te verwachten is. Het aantal nieuwe vacatures voor middelbare beroepen 10 in deze richtingen is afgenomen. Er zijn in het algemeen voldoende leerplaatsen. Het aanbod is het minst ruim in de installatiebranche. (bron: Kenteq) Laboratoria Er moet veel moeite gedaan worden om voldoende leerplaatsen te vinden voor alle studenten van de laboratoriumopleidingen. Hiervoor zijn meerdere oorzaken aan te wijzen. De laatste vier jaar stijgt de instroom in de opleidingen. Daarbij neemt een deel van de leerbedrijven minder of minder vaak stagiaires aan. Ook zijn er meer stageplaatsen gewenst in het 2e en 3e jaar van een vierjarige opleiding; bedrijven hebben een voorkeur voor een 4e-jaars. (bron: PMLF) Mobiliteit In de mobiliteitsbranche bevinden bedrijven zich nog steeds in zwaar weer. Het lichte herstel van de economie zien we niet terug in de verkoop van auto s en omzet in onderhoud en reparatie. In deze regio zien we een negatieve ontwikkeling in de verhouding tussen het aantal leerbedrijven en studenten. (bron: Innovam) Mode-industrie Voor studenten van de mode/maatkledingopleidingen Basismedewerker (niveau 2), Allround medewerker (niveau 3) en Specialist (niveau 4) is het perspectief op een leerplaats redelijk gunstig. Voor de overige opleidingen in de modeindustrie worden vrijwel geen studenten opgeleid. (bron: KC Handel) Procestechniek De vraag naar en het aanbod van leerplaatsen voor studenten procestechniek en operationele techniek is over het algemeen in evenwicht. Soms is er een licht tekort. Vooral studenten jonger dan 18 jaar vinden moeilijk een leerplaats. (bron: PMLF) Reclame en presentatie Ook in de sector Reclame, Presentatie en Communicatie (RPC) is de crisis merkbaar. De opleidingen in de sector blijven populair bij jongeren. Omdat de meeste studenten een bol-opleiding volgen en stagiairs een bedrijf niet veel extra kosten, is het vinden van leerplaatsen meestal geen probleem. Het aantal erkende leerbedrijven is afgenomen, tegelijkertijd is het aantal studenten in de Reclame, Presentatie en Communicatie toegenomen. Daarom lopen soms meerdere studenten stage bij hetzelfde bedrijf of richten scholen stagebedrijven op om studenten te faciliteren. Door het grote aantal studenten kan de stage- en leerbanenmarkt onder druk komen te staan. In sommige regio s is er sprake van concurrentie vanuit het hbo. (bron: Savantis) Scheepvaart In diverse nautische deelsectoren zijn er volop kansen op de arbeidsmarkt en is er vraag naar opgeleid personeel, veroorzaakt door verloop en vergrijzing. Over het algemeen is het geen probleem om een stageplaats of leerbaan te vinden. (bron: VTL) Schoonmaak en glazenwassen Opleidingen Schoonmaak en Glazenwassen worden niet in alle regio s aangeboden. De meeste studenten volgen een opleiding in de bbl en hebben dus een arbeidscontract bij een schoonmaakbedrijf. De schoonmaaksector biedt mbo-opleidingen op alle niveaus en ondanks de crisis zijn er voldoende leerplaatsen. Veel erkende leerbedrijven bieden meerdere (soms tientallen tot meer dan honderd)
leerbanen aan. Daarom zegt het aantal erkende leerbedrijven niet altijd iets over het gemak voor leerlingen om een opleidingsplaats in de schoonmaak te vinden. (bron: Savantis) Textielindustrie Er zijn in deze regio (vrijwel) geen studenten die een opleiding volgen in de textielindustrie. (bron: KC Handel) Transport en logistiek De werkgelegenheid is tussen 2012 en 2013 gegroeid, vooral dankzij een groei in het personenvervoer waar dochterbedrijf Hermes van Connexxion in december 2012 de concessie voor Arnhem- Nijmegen inclusief regiotaxivervoer won van Novio. De banengroei betreft deels een verplaatsing van Nijmegen (Novio) naar Arnhem (Hermes). De havensector in Midden-Gelderland groeide in 2012 mede door uitbreiding van de haven van Doesburg. De komende jaren wordt een krimp van de werkgelegenheid in Midden-Gelderland verwacht. (bron: VTL) Uitgeven, vormgeven en printmedia Er zijn voldoende leerplaatsen beschikbaar voor studenten van de opleidingen Uitgeven en Printmedia. Dit ondanks de afname van het aantal bedrijven en de werkgelegenheid als gevolg van economische en technologische ontwikkelingen. Vormgeven is al jaren een populaire opleidingsrichting die veel studenten trekt en steeds meer scholen bieden deze opleidingen aan. Hierdoor kunnen knelpunten ontstaan bij het vinden van leerplaatsen. (bron: GOC) Artiesten, theater en evenementen Er zijn over het algemeen ruim voldoende leerplaatsen. Door de aanwezigheid van productiehuizen en impresariaten zijn er op zich voldoende mogelijkheden voor de beroepspraktijkvorming voor studenten van de opleiding Artiest. Door bezuinigingen van de centrale overheid en gemeenten staan veel theaters en gezelschappen onder grote druk. Dit belemmert het werven van meer leerplaatsen. (bron: GOC) Detailhandel Food/Non Food In deze regio is er een ruim aanbod van leerplaatsen voor studenten die een opleiding volgen in de detailhandel. Voor Interieuradviseur (niveau 4) is de kans op een leerplaats iets verbeterd. (bron: KC Handel) Economisch administratief Over het algemeen zijn er voldoende stageplaatsen en leerbanen beschikbaar voor studenten van de economisch administratieve opleidingen. Knelpunten zijn er voor studenten van de juridische opleidingen Juridisch medewerker openbaar bestuur, Juridisch medewerker zakelijke dienstverlening, Medewerker sociale zekerheid (allen niveau 4) en de opleiding Bedrijfsadministratief medewerker (niveau 2). Matige perspectieven zijn er voor studenten van de opleidingen Secretarieel medewerker (niveau 2), Assistent accountant en Medewerker evenementenorganisatie (beiden niveau 4). Goede perspectieven zijn er voor studenten van de commerciële opleidingen Commercieel medewerker bank- en verzekeringswezen (niveau 4), Commercieel medewerker binnendienst (niveau 3) en de opleidingen Medewerker personeel en arbeid en Salarisadministrateur (beiden niveau 4). (bron: ECABO) Facilitaire dienstverlening Er zijn over het algemeen voldoende leerplaatsen beschikbaar. Bedrijven werken hoofdzakelijk met stagiairs (bol). Voor bbl-studenten zijn weinig tot geen leerbanen beschikbaar. (bron: Kenwerk) Groothandel Food/Non Food In deze regio zijn voor logistieke en commerciële opleidingen op niveau 1, 2 en 3 meer dan voldoende leerplaatsen beschikbaar in de groothandel. Studenten van de opleiding (Junior) accountmanager (niveau 4) kunnen enige moeite hebben met het vinden van een leerplaats. (bron: KC Handel) Horeca De horeca heeft flink te lijden onder de crisis. Veel bedrijven hebben een afwachtende houding ten aanzien van het aannemen van nieuw personeel en het bieden van leerplaatsen aan stagiairs. Soms wordt er gekozen voor stagiairs in plaats van (vaste) medewerkers. Arbeidscontracten worden alleen nog maar aangegaan voor bepaalde tijd. (bron: Kenwerk) ICT Het stageperspectief voor studenten van de opleiding Applicatieontwikkelaar (niveau 4) is. Het perspectief voor studenten van de opleidingen Netwerkbeheerder en ICT-beheerder (beiden niveau 4) is voldoende. Knelpunten zijn er voor studenten van de opleiding Medewerker ICT (niveau 2) en het perspectief voor studenten van de opleiding Medewerker beheer ICT (niveau 3) is matig. (bron: ECABO) Recreatie De recreatiebranche is sterk seizoensgebonden. De situatie op de stagemarkt is hiervan afhankelijk. Over het algemeen zijn er voldoende leerplaatsen beschikbaar en wordt er voor de stage vaak uitgeweken richting de sector horeca, bij de hotels. Voor studenten van frontoffice-opleidingen is er sprake van een tekort aan leerplaatsen. (bron: Kenwerk) Reizen Door de huidige economische situatie is het consumentenvertrouwen afgenomen en worden er dus minder reizen geboekt. Consumenten, die wel een reis boeken, boeken steeds vaker via internet. Hierdoor neemt het aantal reisbureaus af. Dit is van invloed op de beschikbaarheid van leerplaatsen in de reisbranche. (bron: Kenwerk) Veiligheid Het aantal stageplaatsen en leerbanen in de particuliere beveiliging en de publieke veiligheid is beperkt. Bij defensie is het aantal studenten afhankelijk van het aantal leerplaatsen dat beschikbaar is (dus per definitie is er sprake van evenwicht). Knelpunten zijn er voor studenten van de opleiding Coördinator beveiliging (particuliere beveiliging, niveau 3). Het perspectief is matig voor studenten van de opleiding Handhaver toezicht en veiligheid (publieke veiligheid niveau 3). (bron: ECABO) Verssectoren Op dit moment is er balans in de vraag naar en het aanbod van leerbanen in de versdetailhandel. Er zijn echter in de industrie en groothandel steeds minder leerbedrijven waar studenten voor een leerbaan terecht kunnen. Er is een tendens zichtbaar dat er minder bedrijfsgroepen met opleidingen starten, in het MKB zijn de effecten van de crisis minder terug te zien in het aanbod van leerbanen. (bron: SVO kenniscentrum food) Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten In vergelijking met vorig jaar is het aantal studenten gelijk gebleven. Voor gediplomeerde doktersassistenten is de kans op werk. Voor gediplomeerde tandarts- en apothekersassistenten wordt (ruim) voldoende werk verwacht. Er is voldoende kans op een leerplaats voor apothekers- en doktersassistenten. Voor studenten van de opleiding Tandartsassistent is de kans op stage matig (bron: Calibris) Kapper In de kappersbranche is de werkgelegenheid de afgelopen jaren gestegen door met name het groeiende aantal zzp-ers. Er zijn in verhouding meer studenten die een opleiding volgen op niveau 2 dan op niveau 3, terwijl de vraag op de arbeidsmarkt andersom is. Hierdoor zullen gediplomeerden op niveau 2 meer dan in het verleden moeite moeten doen om een baan te vinden. De vraag naar en het aanbod van leerplaatsen is in evenwicht. Door de economische situatie neemt de bereidheid om een leerplaats aan te bieden af. (bron: KOC Nederland) Pedicure Pedicure is een beroep dat vrijwel volledig door zzp-ers wordt beoefend. Het grootste deel van de pedicures wordt opgeleid buiten het reguliere mbo onderwijs. Studenten volgen vaak een opleiding bij een particuliere erkende opleider. Eenmansbedrijven hebben doorgaans minder mogelijkheden om leerplaatsen aan te bieden dan bedrijven met personeel. Er zijn in deze regio (meer dan) voldoende leerbedrijven om in de vraag naar leerplaatsen te kunnen voorzien. (bron: KOC Nederland) Schoonheidsspecialist Schoonheidsspecialist is een beroep dat vrijwel volledig door zzp-ers wordt beoefend. Het aantal bedrijven met personeel is zeer beperkt en daarmee ook de vervangingsvraag. Eenmansbedrijven hebben doorgaans minder mogelijkheden om leerplaatsen aan te bieden dan bedrijven met personeel. Het evenwicht tussen de vraag naar en het aanbod van leerplaatsen staat onder spanning. Voor studenten van opleidingen op niveau 3 en met name op niveau 4 verloopt het vinden van een leerplaats, gezien de toegenomen vraag, moeizaam. (bron: KOC Nederland) Sport In vergelijking met vorig jaar is het aantal studenten licht toegenomen. Uitgezonderd de afgestudeerde trainer/coach op niveau 4 is de kans op werk voor gediplomeerde schoolverlaters met een sportopleiding matig of gering. Studenten van de opleidingen Sport- en bewegingsagoog en Sport- en bewegingsmanager (beiden niveau 4) hebben moeite met het vinden van een leerplaats. Voor de overige sportopleidingen is de kans op stage (ruim) voldoende. (bron: Calibris) Welzijn In vergelijking met vorig jaar is het aantal studenten duidelijk afgenomen. Als gevolg van bezuinigingen is de kans op werk gering voor gediplomeerden van de opleidingen Pedagogisch werk en voor de onderwijsassistent. Voor de overige welzijnskwalificaties is de kans op werk voldoende. Er is een tekort aan leerplaatsen voor studenten van de opleiding Pedagogisch werker kinderopvang (niveau 4). Voor de overige welzijnsopleidingen is de kans op stage (ruim) voldoende. (bron: Calibris) Zorg In vergelijking met vorig jaar is het aantal studenten licht toegenomen. De kans op werk is voor zorgkwalificaties op niveau 1, 2 en 3 gering. Voor Verpleegkundige (niveau 4) en Maatschappelijke zorg (niveau 4) is er wel (ruim) voldoende arbeidsmarktperspectief. Voor de meeste zorgopleidingen is de kans op stage nog steeds matig in deze regio. Er zijn wel ruim voldoende leerplaatsen voor de studenten van de opleiding Zorghulp. (bron: Calibris) 11
Mobiliteit mbo-studenten Mobiliteit in regio Midden-Gelderland in schooljaar 2013-2014 (bron: SBB/Stagemarkt.nl) woont in regio woont buiten regio Branche loopt stage loopt stage loopt stage in regio buiten regio in regio Zorg en welzijn Economie Groen Bloemen en tuincentra Dierverzorging Groene ruimte Plantenteelt Veehouderij en paardenhouderij Voedingsindustrie Afbouw en onderhoud AV, multimedia en gaming Bakkerij Bouw en infra Carrosserie Creatieve en ambachtelijke techniek Fotonica Gezondheidstechniek Hout en meubel Installatie-, elektro- en metaaltechniek Laboratoria Mobiliteit Modeindustrie Procestechniek Reclame en presentatie Scheepvaart Schoonmaak en glazenwassen Textielindustrie Transport en logistiek Uitgeven, vormgeven en printmedia Artiesten, theater en evenementen Detailhandel food/non food Economisch administratief Facilitaire dienstverlening Groothandel food/non food Horeca ICT Recreatie Reizen Veiligheid Verssectoren Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Kapper Pedicure Schoonheidsspecialist Sport Welzijn Zorg 13 140 223 30 23 27 47 68 20 140 3 4 19 21 15 379 43 106 19 170 26 15 5 2 165 59 44 155 268 40 83 217 97 102 22 222 3 60 37 2 68 287 339 413 27 289 294 59 19 4 24 38 52 139 29 3 21 32 47 468 17 332 75 32 61 1-17 123 165 228 828 880 48 310 632 281 68 39 250 18 207 325 2 164 865 1.447 1.503 8 143 100 33 11 6 16 35 21 153 5 5 12 21 45 318 26 82 131 9 66 7-38 69 77 331 181 374 22 96 177 79 74 28 488 8 75 192 1 56 622 307 492 Deze tabel toont in welke mate mbo-studenten stage lopen (bol) of een leerbaan (bbl) hebben gevonden in de arbeidsmarktregio waarin zij wonen. De tweede kolom laat per branche zien hoeveel studenten buiten de eigen woonregio een stageplaats of leerbaan hebben gevonden. De derde kolom laat zien hoeveel studenten in de eigen regio een stageplaats of leerbaan hebben gevonden. De laatste kolom laat zien hoeveel studenten die woonachtig zijn buiten de regio, in deze regio een stageplaats of leerbaan hebben gevonden. 12
Jonge werkzoekenden naar gemeente Jonge werkzoekenden naar gemeente in regio Midden-Gelderland (bron: UWV) In de tabel is te zien hoeveel jonge werkzoekenden (<27 jaar) er bij UWV geregistreerd zijn per gemeente, arbeidsmarktregio en in Nederland. Daarnaast is er een verdeling gemaakt naar opleidingsniveau. Zo kan er bijvoorbeeld een vergelijking gemaakt worden tussen het aandeel jongeren zonder startkwalificatie in de regio en in Nederland. Jongeren zonder startkwalificatie hebben basisonderwijs, vmboof mbo-niveau 1 als hoogst afgeronde opleiding. Middelbaar opgeleiden hebben minimaal mbo-niveau 2 of havo/vwo-niveau behaald en hoger opgeleiden hebben een hbo/wo-opleiding. De categorie overig is niet weergegeven in de tabel. Gemeente Totaal Opleidingsniveau augstus 2014 Geen startkwalificatie Middelbaar Hoog Nederland 79.142 36.777 33.313 8.975 aandeel opleidingsniveau 100% 46% 42% 11% Midden-Gelderland 1.817 781 803 233 aandeel opleidingsniveau 100% 43% 44% 13% Arnhem 1.019 471 424 124 Doesburg 66 26 35 <10 Duiven 72 25 35 12 Lingewaard 96 24 47 25 Overbetuwe 148 67 64 17 Renkum 76 33 35 <10 Rheden 137 58 61 18 Rijnwaarden 39 13 23 <10 Rozendaal <10 <10 <10 <10 Westervoort 58 24 27 <10 Zevenaar 106 40 52 14 13
WW-uitkeringen aan jongeren Aantal lopende WW-uitkeringen per gemeente aan jongeren in regio Midden-Gelderland (bron: UWV) In deze tabel wordt het aantal lopende WW-uitkeringen aan jongeren weergegeven voor Nederland, de arbeidsmarktregio en de bijbehorende gemeenten. Verschillen tussen kleine aantallen kunnen leiden tot grote mutatiepercentages. UWV ziet de WW-informatie als een belangrijke factor om inzicht te krijgen in de dynamiek op de arbeidsmarkt. De dynamiek bij WW-uitkeringen van jongeren is groter dan die bij ouderen, omdat jongeren meestal korter recht op WW hebben en relatief vaak werken met een tijdelijk arbeidscontract. Ouderen worden minder snel ontslagen, maar als dat eenmaal is gebeurd, dan komen ze minder gemakkelijk weer aan het werk. Gemeente 2012 2013 2014 mutatie mutatie augustus augustus augustus 2013-2012 2014-2013 Nederland 21.027 29.905 26.968 42% -10% Midden-Gelderland 486 741 710 52% -4% Arnhem 233 322 321 38% 0% Doesburg <10 19 21-11% Duiven 23 44 34 91% -23% Lingewaard 36 68 60 89% -12% Overbetuwe 40 57 69 43% 21% Renkum 20 36 32 80% -11% Rheden 49 74 63 51% -15% Rijnwaarden 14 24 25 71% 4% Rozendaal <10 <10 <10 - - Westervoort 25 37 39 48% 5% Zevenaar 37 59 46 59% -22% 14
Trend WW-uitkeringen aan jongeren in regio Midden-Gelderland (bron: UWV) In deze grafiek is de ontwikkeling van het aantal WW-uitkeringen te zien. De lichtgroene kolom geeft het aantal beëindigde WW-uitkeringen vanwege werkhervatting weer. Andere redenen voor beëindiging zijn het bereiken van de maximale duur van de WW-uitkering en overige redenen (o.a. ziekte). Deze zijn niet in de grafiek opgenomen. Stijging van het aantal beëindigde uitkeringen vanwege werkhervatting kan gezien worden als een gunstige arbeidsmarktontwikkeling. 400 1000 350 nieuw en beeindigd 300 250 200 150 800 600 lopend, einde maand 100 400 50 0 jan 09 jan jan 10 11 jan 12 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug 13 14 nieuw beëindigd waarvan werk lopend 200 Nieuwe WW-uitkeringen aan jongeren naar bedrijfssector in regio Midden-Gelderland (bron: UWV) Sector 2013 2014 mutatie mei t/m aug mei t/m aug in aantallen in % Landbouw, bosbouw en visserij <10 <10 - - Industrie, nutsbedrijven en delfstoffen 106 85-21 -20% Bouwnijverheid 11 13 2 18% Detailhandel 138 143 5 4% Groothandel 35 29-6 -17% Vervoer en opslag 35 50 15 43% Horeca 48 58 10 21% Financiële en zakelijke dienstverlening 280 259-21 -8% waarvan uitzendbedrijven 165 112-53 -32% Gezondheidszorg, welzijn en cultuur 151 149-2 -1% Openbaar bestuur <10 <10 - - Onderwijs 73 57-16 -22% Totaal < 27 jaar 890 862-28 -3% Totaal alle leeftijdsklassen 5.101 5.212 111 2% In deze tabel is de ontwikkeling van het aantal nieuwe WW-uitkeringen aan jongeren (<27 jaar) per bedrijfssector te zien. Zo is te zien in welke sectoren het aantal nieuwe uitkeringen stijgt of daalt. Dit geeft een indicatie van de arbeidsmarktontwikkelingen en de kansen voor jongeren in die bedrijfssector. Ter vergelijking is in de kolommen onder mutatie ook het aantal nieuwe WWuitkeringen (voor alle leeftijdsklassen) opgenomen. 15
Colofon Uitgave: Redactie: Vormgeving: Foto omslag: Drukwerk: UWV en Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB), oktober 2014 UWV en SBB SBB Nationale Beeldbank Bestenzet, Zoetermeer Contactpersonen arbeidsmarktinformatie UWV Roland Keiren 06 54 783 151 Roland.Keiren@uwv.nl Jörgen Zegel 06 52 464 048 Jorgen.Zegel@uwv.nl www.werk.nl www.werk.nl/arbeidsmarktinformatie Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) Postbus 7259, 2701 AG Zoetermeer Regionaal adviseur Regionaal Adviesteam Samenwerkende Kenniscentra Marion Liebregts 06 29 034 262 m.liebregts@s-bb.nl www.s-bb.nl www.kansopwerk.nl Kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven: Aequor, Calibris, ECABO, Fundeon, GOC, Innovam, KC Handel, Kenteq, Kenwerk, KOC, KC PMLF, Savantis, SH&M, SVGB, SVO, VOC, VTL Toelichting van de gebruikte begrippen Bbl Leerweg in het mbo waarbij het praktijkdeel minimaal 60% is en over het algemeen 4 dagen wordt gewerkt met een arbeidsovereenkomst en 1 dag school bezoekt. Een leerplaats voor de bbl wordt ook leerbaan genoemd. Bol Leerweg in het mbo waarbij het praktijkdeel tussen 20% en 60% is waarbij meestal geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Een leerplaats voor de bol wordt ook stage genoemd. Beroepspraktijksvorming-leerplaats (leerplaats) Leerplaats heeft zowel betrekking op bol als op bbl. Gerealiseerde stageplaatsen en leerbanen Uitgangspunt is de arbeidsmarktregio waar de student woont. Het gaat om studenten jonger dan 27 jaar die tussen 1-5-2014 en 31-08-2014 zijn gestart met een stageplaats of leerbaan. Per deelnemer is via Stagemarkt.nl en DUO Groningen het bezit van de startkwalificatie bepaald. Jongeren Personen jonger dan 27 jaar. Geregistreerde werkzoekende (nww) Een geregistreerde werkzoekende, ook wel niet-werkende werkzoekende (nww) genoemd, is een bij UWV ingeschreven werkzoekende zonder werk of minder dan 12 uur per week werkzaam. De geregistreerde werkzoekenden bestaan uit werkzoekenden met een uitkering (WW, WWB) of zonder uitkering. Dit aantal wordt beïnvloed door registratieprocessen van UWV en gemeenten. Zo kan het aantal niet-werkende werkzoekenden toenemen door verscherpte controles op de registratieplicht van werkzoekenden met een bijstanduitkering. De cijfers van UWV mogen niet worden verward met de werkloosheidscijfers, zoals deze door het CBS worden gepresenteerd. Totale vacaturemarkt Het totaal aan vacatures per bedrijfssector in een bepaalde periode en in een bepaald gebied. Laag-middelbaar-hoog beroepsniveau Vacatures op laag beroepsniveau zijn vacatures waarvoor maximaal een vmbo opleiding gevraagd wordt. Middelbaar beroepsniveau houdt in dat het gaat om vacatures waarvoor mbo of havo/vwo niveau gevraagd wordt. Hoog wil zeggen, dat de vacature bestemd is voor mensen met een hbo/wo opleiding. Het beroepsniveau kan verkregen zijn door werkervaring of door opleiding. Startkwalificatie Een afgeronde havo- of vwo-opleiding of een basisberoepsopleiding (mbo-2; dat wil zeggen niveau 2 van de kwalificatiestructuur, zoals vastgelegd in de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB)). WW-uitkering Vanaf januari 2014 neemt UWV de WW-uitkeringen als uitgangspunt bij de analyse van dynamiek op de arbeidsmarkt. WW-uitkeringen hebben betrekking op ontslagwerkloosheid en geven daarom een actueel beeld van de ontwikkelingen en dynamiek aan de aanbodkant van de arbeidsmarkt. Een WWuitkering is gelijk aan een WW-recht. Het aantal WW-uitkeringen is hoger dan het aantal personen met een WW-uitkering omdat een persoon meerdere WW-rechten kan hebben, bijvoorbeeld uit meerdere dienstverbanden. Van de lopende WW-uitkeringen is gemiddeld 4 5 procent van personen met meerdere WWrechten. Bij WW-uitkeringen naar bedrijfssector wordt de herkomstsector weergegeven. Dit betreft de sector waar het recht op de WW-uitkering is ontstaan. Jongeren kunnen ook in een andere sector dan de herkomstsector werk gevonden hebben. Beëindigde WW-uitkeringen WW-uitkeringen worden vooral beëindigd door het vinden van werk of het bereiken van de maximale uitkeringsduur. Andere redenen voor beëindiging zijn bijvoorbeeld ziekte, arbeidsongeschiktheid of het volgen van een opleiding.