Wet verplichte GGZ en de GGD Kans of bedreiging? Scholten Christel
Christel Scholten Wet Bopz evaluaties (IBS, V&V, Bopzis, Dwangbehandeling, forensische psychiatrie) Gevolgen WvGGZ en Wfz voor GGZ Aanpak multiproblematiek en crisis Leeuwarden Academische Werkplaats OGGZ van de G4 (GGD-en, universiteiten, gemeenten) 2 / 40
Wet Bopz (bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen) Anti psychiatrie, jaren 60, vrijheid, autonomie en zelfbeschikking 23 jaar: verouderd bij inwerkingtreding Terugkerende vraag: zorgwekkende zorgmijders? (gevaarscriterium) Voortdurende aanpassingen: oprekking gevaarscriterium, toename dwang en drang: zelfverwaarlozing, maatschappelijke teloorgang Vooruitlopend op de WvGGZ 3 / 40
Indeling presentatie Wet verplichte GGZ is: Paradigmaverschuiving Verruiming Vereenvoudiging Verbreding Verzwaring De rol voor GGD-en in de wet Voorspellingen To do WvGGZ/Wfz en GGD: kans of bedreiging? 4 / 40
WvGGZ is paradigmaverschuiving Van gedwongen opname als inbreuk op iemands autonomie en zelfbeschikking naar ieder mens heeft recht op behandeling ook als hij dat zelf vanwege zijn ziekte niet inziet. Van bereidheid naar behandelen en beheersen 5 / 40
WvGGZ is Verruiming Van gevaar naar aanzienlijk risico ernstige schade Van opnamewet naar behandelwet (thuis, ambulant, poli, intramuraal) Laagdrempelig: elke burger kan Zorgmachtiging aanvragen 6 / 40
WvGGZ = Vereenvoudiging - Sterk vereenvoudigde procedure - Van 7 Bopz machtigingen naar 1 Zorgmachtiging (vooraf) en 1 Crisismachtiging - 1 algemeen toegankelijk aanvraagpunt meldpunt OGGZ (en direct GD en strafrechter) 7 / 40
WvGGZ = Verbreding - Tegenover inbreuk persoonlijk levenssfeer staat zorg van hoogste kwaliteit en hoogst mogelijke participatie samenleving;arbeid/inkomen/huis vesting/dagbesteding - Via Wet forensische zorg instroom (ex)delinquenten met psychiatrische stoornis 8 / 40
WvGGZ is Verzwaring GD taken Aanvraag-tenuitvoerleggingbeëindiging Zorgplan, zorgkaart, medische verklaring, zelfbindingsverklaring, mantelzorgplan, rehabilitatieplan 9 / 40
Rol GGD? Aanvraag ZM via 3 kanalen: 1. Rechtstreeks GD (burgers met binding, politie) 2. Meldpunt OGGZ (iedereen) 3. OVJ/Strafrechter (Wfz) B&W dragen zorg voor Meldpunt OGGZ (mandatering naar GGD of Zorgaanbieder) 10 / 40
GGD pak rol Meldpunt OGGZ - Past bij taak GGD: Publieke Zorg en Veiligheid - GGD bestrijkt werkgebied gehele gemeente/regio - GGD kent politieke/gemeentelijke kant - GGD bekend met overlast 11 / 40
Voorspellingen Toename ZM dwangzorg - Meer mogelijkheden - geeft meer gebruik van dwang (zie Bopz) - Schatting 25% - Zorgwekkende zorgmijders die niet aan gevaarscriterium voldoen 12 / 40
Voorspellingen (2) - GGZ tenzij - Geeft instroom complexe forensische psychiatrische clienten via strafrechter (Wzf) - Hoop en vrees - NIFP en GGZ; enkele honderden versus ongebreidelde instroom. - Veelplegers met ernstige psychiatrie versus TBS-ers 13 / 40
To do Nog weinig kennis/discours GGDgemeenten Nadenken over vormgeving nav nieuwe wetten: Start het overleg met o.m. GGD,GGZ, Gemeente (WMO)- Stadhuis- OM en RM (Strafrecht)-NIFP (Wfz). Bepleit rol GGD als regisseur Meldpunt OGGZ: Voorpost voor GGZ 14 / 40
To do (2) Denk na over inrichting Meldpunt In nauw overleg GGZ, Gemeente, GD Schifting WMO-GGZ, GGZ-Verplichte GGZ Spv-ers/psychiaters Landelijk GGZ, GGD NL, VNG, VWS; Digitaliseer vereisten WvGGZ, start monitor Zorgplan, zorgkaart, medische verklaring etc 15 / 40
To do (3) Regionale afstemming zorg Zijn er voldoende ACT/FACT en forensische teams? Is crisiszorg op orde, psychiatrische intensieve thuiszorg, voldoende opnamecapaciteit intramuraal (kort en snel) ZM is transmuraal: goede ketenafspraken ambulant-poliklinisch, uitstroom (crisiskaart), RIBW. en participatie: Zijn er afspraken met gemeente, maatschappelijke en private instellingen over huisvesting, arbeid, inkomen, dagbesteding, schulden? 16 / 40
Voorbeeld: Geïntegreerde voorziening Amsterdam - Sinds 2004-3 locaties waar gemeentelijke en maatschappelijke organisaties samenwerken om mensen met psychiatrische problematiek en/of verslaving beter te kunnen helpen - Werkwijze: in 1 bezoek alle domeinen spreken - behandelteam: arts, vpk, mw, inkomensconsulent, budgetconsultent, dagbesteding - Daling overlast met 66% - 75% clienten verkeert in betere situatie 17 / 40
WvGGZ en de GGD Een kans! 18 / 40