Algemene Veiligheids Instructies voor werken op HS Lijnen. Basisopleiding 2011 (voor werkleiders) ver. 1.0

Algemene Veiligheids Instructies voor werken op HS Lijnen Basisopleiding 2011 (voor werkleiders) ver. 1.0

2 16/02/2011 Enkele afspraken

Voorwaarden Deze opleidingsmodule is enkel voorzien voor werknemers van het niveau werkleiders (opleiding van 1 dag) Deze categorie werknemers mogen bijgevolg Elia documenten (TWVG, WVG, ) ontvangen en ondertekenen. Om een Elia certificaat te behalen dienen de werkleiders te slagen (met 70%) in een kennistest van 20 meerkeuzevragen. Deze module kan eveneens gebruikt worden bij het principe train the trainer. 3 16/02/2011

Overzicht 1. Introductie en wettelijke verplichtingen 2. Terminologie 3. Gevaren, risico s en preventiemaatregelen 4. Voorwaarden / bevoegdheden 5. De middelen 6. Collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen 7. Identificatie van een HS- mast en/of lijn 8. Beklimmen van een HS- mast 9. Afbakening van de werkzone 10. Arbeidsmiddelen 11. Werken in de nabijheid van HS- lijnen 12. Omgevingsfactoren 13. Noodprocedure (evacuatie) 14. Milieu 15. Overige 4 16/02/2011

Elia als transmissienetbeheerder Frankrijk, Nederland, Elia Luxemburg IMPORT elia Frankrijk, Nederland, Luxemburg EXPORT Grote en Middelgrote industrie Elektriciteits- producenten Transmissie 380 tot 30kV Distributie van 26kV tot 230V KMO s, professionele klanten, huishoudens 5 16/02/2011

Elia in cijfers Elia is eigenaar van het hoogspanningsnet van 30 tot 380 kv 8412 km luchtlijnen en ondergrondse kabels 800 hoogspanningsstations 21.000 hoogspanningsmasten 6 16/02/2011

7 16/02/2011 Dispatching

Welzijnswet 1. Werkgever? 2. De hiërarchische lijn? 3. Allen? Wettelijke verplichtingen Een preventiebeleid uitwerken voor zijn onderneming. Verantwoordelijk om het welzijnsbeleid toe te (laten) passen dat werd uitgevaardigd door de werkgever. We zijn allemaal verantwoordelijk voor onze eigen veiligheid en voor die van onze collega's. 8 16/02/2011

Wettelijke verplichtingen WELZIJNSWET De opdrachtgever (Elia nv) moet: OPLEIDING / INFORMATIE + TEST (Welzijnwet 04.08.96 + K.B. 27.03.98) Het veiligheidscertificaat is strikt persoonlijk en 2 jaar geldig voor externen en 3 jaar voor Elia personeel!!! 9 16/02/2011

Verplichtingen Elia Algemene aankoopvoorwaarden Taalgebruik op de werf Algemeen veiligheidsreglement Lastenboek 10 16/02/2011

Mastlichaam Masttop Elektrische Elia Ruimte WAAKDRAAD TERMINOLOGIE Masttoplichaam Draadstel Groep van 3 elkaar horende lijnkabels Mastarm ISOLATOREN Veiligheidsgrensplaat GELEIDERS Antiklimgordel Niet-elektrische Elia ruimte Draadstelplaat 12 16/02/2011

TERMINOLOGIE Elektrische Elia Ruimte Niet elektrische Elia Ruimte 13 16/02/2011

TERMINOLOGIE Draadstelplaat: Deze plaat bevindt zich onderaan het mastlichaam. Bij masten met meerdere draadstellen wordt elke plaat zodanig geplaatst dat ze de reële positie van het draadstel aanduidt. Deze nummering omvat het spanningsniveau van de lijn gevolgd door het eenmalige door ELIA toegekende draadstelgetal (voorbeeld: 70-453, 150-201, 380-60). H 14 16/02/2011

Veiligheidsgrensplaat TERMINOLOGIE Zijn identiek aan de draadstelplaten die zich onderaan het mastlichaam bevinden. Geeft de grens aan tot waar men veilig kan werken als de geleiders (draadstellen) onder spanning staan. Als er werken moeten worden uitgevoerd boven deze grens, dan moet ofwel de lijn ofwel de wederinschakelaar van het naburige draadstel buiten dienst genomen worden. D Afstand D volgens toepassingsnota 4.59 380 Kv 11 m 220 Kv 7.1 m 150 Kv 6.2 m <= 70 Kv 3.5 m 15 16/02/2011

TERMINOLOGIE Ankerpunt (AP): Beschermingsmaatregel tegen vallen van op hoogte. Worden gebruikt om te klimmen of om zich te verankeren op een hoek van een HSmast om er werken uit te voeren. Mogen niet gebruikt worden om materiaal naar boven te hijsen. Uitzondering: noodgeval (evacuatie van persoon). Een ankerpunt dat de val van een persoon gebroken heeft, moet vervangen worden (vervangen van AP en klimbout). Alvorens een ankerpunt te gebruiken, dient de gebruiker zich ervan te verzekeren dat ankerpunt en klimbout in goede staat zijn. 16 16/02/2011

TERMINOLOGIE De DVS (dubbele varkensstaarten) zijn uitsluitend bestemd om de levenslijn op haar plaats te houden. Ter hoogte van elke geleider wordt een bijkomende DVS geplaatst. PA AP DQC DVS 17 16/02/2011

TERMINOLOGIE Isolatorketting: Ophanging Halfankering Ankering 18 16/02/2011

De waakdraad of bliksemkabel dient om de bliksem op te vangen en af te voeren naar de aarde via de mast. De bliksemkabel is spanningsloos en heeft een beschermende functie. Hij bevindt zich steeds ter hoogte van de kop van de mast. TERMINOLOGIE Bakenbollen worden op de bliksemkabels geplaatst in de onmiddellijke omgeving van snelwegen, waterwegen en luchthavens om een betere zichtbaarheid van de HSkabels te verzekeren bijv. bij interventies of ander luchtverkeer. 19 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Onze gevaren: Werken in de hoogte Elektriciteit - Inductie Blootstelling aan niet-ioniserende straling Gebruik van gevaarlijke producten 21 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Werken in de hoogte Gevaar: hoogte Risico: val 3 valfactoren 3 verschillende risiconiveau s Hoe groter de valfactor, hoe groter de impact van de val!!! Ankerpunt boven het hoofd en leng aangespannen boven het hoofd. Ankerpunt ter hoogte van de bevestiging van het harnas op de rug of iets hoger Ankerpunt onder de bevestiging van het harnas op de rug of dichtbij de voeten Valfactor = 0 Val tussen 0 et 0,5m Valfactor = 1 Val tussen 0,5 et 2m Valfactor = 2 Val tussen 3 et 5,75m 22 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Werken in de hoogte Slingereffect Hoe voorkomen? Een goede ankerpuntplaats (maximale hoek:30 ). Correct PBM gebruik 23 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Werken in de hoogte Uitwendig letsel Zichtbaar Inwendig letsel Onzichtbaar 24 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Elektriciteit Belangrijkste gevaren op HS-lijnen: - Lijnen onder spanning - Inductie Risico s die daaruit voortvloeien - Elektrisering - Elektrocutie - Vlamboog Preventiemaatregelen: - Buiten spanning zetten - Afstand houden - Hindernissen plaatsen 25 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Effecten op het menselijk lichaam Bij een stroom van enkele ma ontstaan er spierkrampen Bij een stroom van enkele tientallen ma: oncontroleerbare spiersamentrekkingen Bij 30 tot 50 ma: hartritmestoornissen Bij een stroom groter dan 50 ma: inwendige brandwonden. Een stroom groter dan 30 ma een ernstig gevaar oplevert voor de mens. 26 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Elektriciteit Risico s Elektrocutie - elektrisering: spiersamentrekkingen krampen hartfibrillatie inwendige brandwonden Schade aan bloed, zenuwstelsel en ademhalingsstelsel Elektrische boog: projectie gloeiende deeltjes warmtestraling UV-straling uitwendige brandwonden vlammen 27 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Elektriciteit: Preventiemaatregelen Afstand houden als netelementen onder spanning staan niet spanningsloos gesteld als werken gegarandeerd worden uitgevoerd onder de veiligheidsgrensplaten. 28 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Elektriciteit: Veiligheidsafstanden Afstand DL: De afstand DL begrenst de zone die het geheel omringt van de actieve naakte elementen onder spanning. DL in functie van het spanningsniveau 380 Kv 2,5m 220 Kv 1,6m 150 Kv 1,2m 70 Kv 0,75m 36 Kv 0,38m 30 Kv 0,32m DL komt ongeveer overeen met de lengte van de isolatorketting. 29 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Elektriciteit: Veiligheidsafstanden Afstand DV: De afstand DV begrenst de nabijheidszone. Het is enkel in uitzonderlijke gevallen toegelaten om in de nabijheidszone te werken. DV in functie van het spanningsniveau 380 Kv 4,5m 220 Kv 3,6m 150 Kv 3,2m 70 Kv 1,75m DV = 1 of 2 meter groter dan DL 36 Kv 1,38m 30 Kv 1,32m 30 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Uitvoerder Toezichter Positionering leng DL Werken in de nabijheidszone (DV) is slechts uitzonderlijk toegelaten!!! DV Er moeten speciale veiligheidsmaatregelen genomen worden om elk binnendringen in DL-zone te beletten, zowel met een lichaamsdeel (positioneringleng) of met werktuigen zoals verfborstels, steeksleutels, metalen profielen, e.d. Er is permanent toezicht nodig door een vakbekwaam persoon «BA5» Elia. (CVW 7.1) 31 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Afstanden: specifieke masten persoonsmaten zie bijlage AVIL procedure! Enkel bij beklimming van speciale masten (hoekmasten, Caravelle masten, ) 32 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Hindernissen Worden weergegeven d.m.v. rode vlaggen geplaatst op de grens tussen de werkzone en de verboden zone. 33 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Vitale zeven Doel: Creëren van een veilige werkomgeving in de buurt van HS-installaties en/of voor werken aan HS-installaties 34 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Vitale zeven 1. Voorbereiden van de werkzaamheden Op een eenduidige wijze de installaties identificeren waarop men zal werken (HS-veld, HS-cel, Feeder, spanningsniveau, masten ) Gebruik van een goedgekeurde schakelnota Gebruik van de RA schakelen Opstellen documenten: WVG, BVIP, RA werken, Gebruik van de kaart schakeling in uitvoering 35 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Vitale zeven 2. Zichtbare onderbreking 36 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Vitale zeven 3. Installaties vergrendelen + borgen! 37 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Vitale zeven 4. Afwezigheid spanning controleren 38 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Vitale zeven 5. Aarden + kortsluiten 39 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Vitale zeven 6. Afbakening 7. Vrijgegeven van de installatie voor werken (WVG + AIV) 40 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Inductie spanning Is de spanning die opgewekt wordt in een geleider buiten dienst (tot 10% van de Unom.), die zich in de nabijheid bevindt van een andere geleider in dienst. Dit kan zelfs voorkomen indien de beide uiteinden in de HS-post geaard zijn. De grootte van de opgewekte spanning is evenredig met: de parallelle lengte van de geleiders. met de grootte van de spanning op de geleiders die in dienst zijn. Effecten van inductie op een persoon die een pyloon beklimt: Komen voor op bv. 380 kv-masten; prikkelen van de huid naargelang men dichter bij het draadstel onder spanning komt, de klimmer kan verkeerde bewegingen maken die het evenwicht doen verliezen. Algemene regel: Inductie op losse mastprofielen (delen die men ophijst) In dit geval is het nodig om de losse metalen delen eerst te aarden alvorens ze aan te raken. 43 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Werkaardingen / inductie: (A.R.E.I art. 266.05.1.1) Steeds een (zichtbare) aarding voorzien langs beide zijden van de werkplaats. Werk- of inductieaardingen worden geplaatst door de werkleider (+ borging met blauwe kaart). Opm: Voor de veiligheid van de werknemers die de geleiders zouden kunnen benaderen of aanraken tijdens hun werk (rechtstaan op de mastarm of de kabels met de hand aanraken) moeten werk-of inductieaardingen worden aangebracht op de plaats waar ze werken. 44 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Plaatsen van een aarding: 1. De werkaarding verbinden met de mast. 2. De werkaarding verbinden met het fasedeel met een isolatiestok of valaarding, evt. na een voorlopige aarding met geaarde ladder. 3. Wanneer grote fasedelen uit elkaar moeten worden verwijderd (vb. bretel lossen), eerst de twee delen afzonderlijk aarden. 4. De aarding voorzien van een blauwe werkkaart Wegnemen van een aarding: 1. Lossen van de werkaardingen eerst aan de fasedeelzijde met een isolatiestok. 2. Lossen van de werkaarding van de mast. 45 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Inductie op HS-lijn A-C? A 87 B 126 C 46 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen A 87 B Opgelet ATTENTION 126 Als men een ladder gebruikt om de geleiders te bereiken, zal men eerst deze moeten wegnemen alvorens de aarding te verwijderen! C 47 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Sluiten van een elektrische kring!!! A 87 B 126 Opletten Nooit doen : levensgevaar C 48 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Aarden van een bretel 2 zijden aarden!!! 49 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen A 87 B Steeds alert zijn voor ontladingen door inductiespanning ATTENTION (ladders, ATTENTION bretellen, ) 126 C 50 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Voorbeeld: Kortsluitvaste aarding in post A Werkaarding aan de mast Kortsluitvaste aarding in post B 51 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Buiten dienstname van de wederinschakelaar (RW) : De buitendienststelling van de RW is verplicht van zodra de veiligheidsgrens overschreden wordt (voorbij de veiligheidsgrensplaten) Opgelet: De snijding van de RW mag in geen geval leiden tot een vals gevoel van veiligheid tegenover de risico s verbonden aan de werken. Niet vergeten dat een draadstel met een RW buiten dienst, staat altijd onder spanning en is dus gevaarlijk. Het buitendienst stellen van de RW mag geen invloed hebben op de werkmethode. 52 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Niet-ioniserende straling Gevaren: Niet-ioniserende straling. Risico s: - problemen met het hartritme - stijging van de bloeddruk - verstoorde bewegingsfuncties - slechte bloeddoorstroming in de ogen Preventiemaatregelen: - afstand houden - buitendienstname van de antenne(s) - Vermijd verplaatsingen vóór de antenne (vóór < 60 sec) - zich uitrusten met een detector 53 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Niet-ioniserende straling De werknemers die in de veiligheidsruimte werken, beschikken steeds over een detector (General Microwave H600A) waarmee ze op elk moment kunnen controleren of de antenne wel degelijk gedesactiveerd is. Dit toestel geeft eveneens een auditief signaal wanneer de alarmdrempel wordt bereikt (bijvoorbeeld bij een foutieve wederinschakeling van de antenne tijdens de werken). 54 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Niet-ioniserende straling Veiligheidsgabarit (GOF) Directionele antennes Zicht in perspectief 55 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Niet-ioniserende straling Veiligheidsgabarit (GOF) Parabolische antennes Zicht in perspectief 56 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Niet-ioniserende straling Veiligheidsgabarit (GOF) Omnidirectionele antennes Zicht in perspectief 57 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Gevaarlijke producten Gevaarlijke producten: verven, solventen, gassen, oliën, Risico: ontvlambaar, explosief, toxische dampen, vergiftiging, brandwonden Preventiemaatregelen: Vervang een gevaarlijk product door een minder gevaarlijk Zorg voor voldoende ventilatie Respecteer de recipïenten Lees het etiket - R&S zinnen binnenkort H&P zinnen (gevarenaanduiding & veiligheidsaanduidingen)-(ghs-clp) Meng niet eender welk product Bewaar enkel de dagdagelijkse hoeveelheid op de werf Draag de gepaste PBM s 58 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Nieuwe pictogrammen GHS - systeem Verordening CLP Classification Labelling Packaging 59 16/02/2011

Gevaren, risico s en preventiemaatregelen Het milieu Gevaren: - Afbikken van oude verven (lood) - Mengen van verven - Gebruik van een compressor - Aanbrengen van corrosiewerende producten op de structuur van de mast -.. Risico s: - Bodemvervuiling - Vervuiling van de omgeving -Preventiemaatregelen: - Verzamelen van het afval na het afbikken - Gebruik van een opvangzeil bij het mengen van verven - Olieopvangbak voor lekken van compressoren - Inpakken van masten met zeildoeken 60 16/02/2011

61 16/02/2011

Voorwaarden en Bevoegdheden Voorwaarden Opleiding Badge, certificaat AVIL, BA4, BA5? Opdracht + TWVG of WVG of ATBE en/of BVIL Geen certificaat AVIL werken onder begeleiding Elia (BA5)! De werkgever van de contractant moet zorgen dat zijn werknemer de nodige opleidingen gekregen heeft (klimmen, ) 63 16/02/2011

Voorwaarden en Bevoegdheden Bevoegdheden BA4 Gewaarschuwden Personen die gewaarschuwd zijn omtrent de elektrische risico s BA5 Vakbewamen Personen die via kennis de gevaren van elektriciteit zelf kunnen inschatten en maatregelen kunnen bepalen om de risico s te elimineren of te minimaliseren 64 16/02/2011

De middelen AVIL-certificaat na opleiding en geslaagde kennistest (geldigheid 2 jaar voor externen 3 jaar Elia) BVIL checklist specifieke instructies per HS-Lijn RA steeds verplicht vòòr elk werk WVG + AIV nodig bij snijding van een HS-element en/of RW TWVG nodig bij werken in EER (Elektr. Elia Ruimte) ATBE - ATBN Vuurvergunning nodig bij risico s op brand Kaartensysteem (CVM) 65 16/02/2011

De middelen BVIL Een genummerd Elia document dat de afspraken vastlegt tussen de opdrachtgever Elia en zijn contractor Is een formulier ingevuld door Elia- lijnverantwoordelijke, in overleg met de werkleider of verantwoordelijke van het betrokken bedrijf Checklist (F301) opgesteld bij de opening van de werf Groepeert de noodzakelijke instructies en informaties, onder andere lijnschema, mastprofielen en afbakeningsinstructies. Wordt aanvaard door handtekening van de afgevaardigde van de aannemer Legt de werkomgeving en opslagzone vast. Geldt voor een bepaalde termijn en een welbepaald werk. 66 16/02/2011

De middelen BVIL Communicatieafspraken worden gemaakt Geeft geen toelating tot werken (daarvoor is een (T)WVG nodig). Maakt het de werkleider mogelijk de lijnwerkers te informeren. Lijnwerkers bevestigen dat zij de informatie hebben gekregen door een handtekening op de betrokken BVIL. De werkleider moet steeds zijn exemplaar van de BVIL op de werf hebben Hij moet de BVIL kunnen voorleggen aan een Eliaagent die het hem vraagt. 67 16/02/2011

BVIL 68 16/02/2011 Checklist van veiligheidsmaatregelen

Beschrijft de bijzondere veiligheidsinstructies Alle WL + uitvoerders dienen de BVIL te ondertekenen voor kennisname! 69 16/02/2011

De middelen Risicoanalyse De uitschakeling van gevaren en de vermindering van risico's tot een aanvaardbaar niveau vormen de basis tot veilig werken. De uitvoerder van een werk dient vóór aanvang van het werk de gevaren te detecteren en de risico s in te schatten. Indien nodig preventieve maatregelen Bij Elia is deze risicoanalyse voor een groot aantal werken geformaliseerd via specifieke formulieren zoals bv.: RA schakelen RA werken Specifieke RA kabelmetingen Specifieke RA lijnwerken Specifieke RA beveiligingen De risicoanalyse maakt steeds deel uit van iedere werkvoorbereiding. De werkleider moet altijd zijn RA op de werf beschikbaar hebben 70 16/02/2011

De middelen Risicoanalyse Voor aanvang van de werken 71 16/02/2011

De middelen Risicoanalyse 1. Het gevaar elimineren 2. Risico verminderen 3. Collectieve bescherming 5. Waarschuwing / Instructies 4. Individuele bescherming 72 16/02/2011

De middelen WVG en AIV Genummerd document dat de ontvanger toelaat om de vermelde werken aan te vangen. De werkvergunning CVM garandeert de hoofdaannemer dat Elia de nodige veiligheidsmaatregelen (vitale 7) heeft uitgevoerd. Bij werken met hoofd- en onderaannemer(s) wordt er enkel voor de hoofdaannemer een werkvergunning opgemaakt (cascadeprincipe). De WVG dient door de LVB persoonlijk aan de WL te worden overhandigd crosscontrole van de VM nodig! 73 16/02/2011

De middelen WVG Beschrijft de werkzone, geldt voor een bepaalde termijn en een welbepaald werk. Altijd nodig om aan een HS-mast werken uit te voeren boven de veiligheidsgrensplaten. Coördinatie indien 2 WVG in de zelfde site. De WL of BA5 GS controleert de veiligheidsmaatregelen volgens het AIV (crosscontrole). Vervolgens ondertekent de WL de WVG voor aanvang van de werken. 74 16/02/2011

De middelen WVG VERVANGING VAN DE WERKLEIDER: Verklaring ondertekend door de werkleider en zijn vervanger. Einde werk : Teruggave van de WVG, ondertekend door de werkleider. Ontvangst WVG voor einde werk : De werkleider dient de WVG te ondertekenen voor einde der werken en terug te bezorgen aan de LVB. Vervolgens kan de SB het netelement opnieuw in dienst nemen. 3 bladen: wit (wordt uitgehangen in de relaiszaal) geel (voor de werkleider) roze (voor de lokale veiligheidsbevoegde LVB) 75 16/02/2011

De middelen AIV NIET verplicht voor: Het uitvoeren van schakelingen. Het bezoeken van een ruimte van de elektrische dienst of een elektrische installatie waarvoor geen arbeidsmiddelen nodig zijn (administratieve taken, vergadering, ) 76 16/02/2011

De middelen TWVG Geeft toelating aan derden om de elektrische ruimte van Elia te betreden wanneer Elia geen opdrachtgever is (technicus van GSMoperatoren) Werken uit te voeren, in de elektrische Elia ruimten waarvoor geen snijding (HS-netelement) vereist is (schilderen van mastlichamen). Werkzaamheden uit te voeren in de niet-elektrische Elia ruimten. De TWVG dient door de Elia verantwoordelijke persoonlijk te worden overhandigd. Is genummerd en geldt voor een bepaalde duur. De TWVG garandeert aan de contractor dat Elia alle nodige veiligheidsmaatregelen eigen aan dit werk heeft uitgevoerd. 77 16/02/2011

De middelen 78 16/02/2011

De middelen ATBN wordt opgehaald door de SB (zie SN) bij de netgebruiker. Minimale inhoud bepaald, scheidingen, vergrendelingen en aardingen. Niet de vorm (document van de netgebruiker / klant) ATBE wordt ter beschikking gesteld door de LVB Is een Elia-formulier te vergelijken met een WVG maar Elia is geen opdrachtgever! 81 16/02/2011

De middelen Vuurvergunning De belangrijkste voorzorgsmaatregelen zijn opgenomen in de vuurvergunning (FO009 Vuurvergunning). Het gebruik van de vuurvergunning is verplicht, bij werkzaamheden met open vlam en dit zowel voor eigen personeel als voor onderaannemers. Mogelijkheid om op te maken voor meer dan 1 dag, MAAR beperkt in tijd en afhankelijk van de omstandigheden! 82 16/02/2011

De middelen Vuurvergunning Voor een bepaald werk en voor een bepaald duur 83 16/02/2011

De middelen Veiligheids en Gezondheidsplan In geval de werken vallen onder tijdelijke of mobiele bouwplaatsen zijn het gezondheidsplan, het coördinatie dagboek, het post interventie dossier en de certificaten van het materiaal zijn op aanvraag te consulteren. 84 16/02/2011

De middelen Kaartsysteem = hangslot De blauwe werkkaarten zijn de bevoegdheid en de verantwoordelijkheid van de WL (Elia of contractant), het serienummer is verbonden met een AIV. Rode, oranje en gele werkkaarten worden enkel geplaatst door bevoegde personen van Elia. Elke veiligheidsmaatregel wordt voorzien van een kaart = SLOT! Beschikbaar in elke post aan het Sarqabord Meerdere kaarten op dezelfde veiligheidsmaatregel zijn mogelijk 85 16/02/2011

De middelen Kaart = CVM Kaart slechts weg te nemen door de verantwoordelijke van de kaart (en als aan de voorwaarden is voldaan) Slechts als de laatste kaart wordt weggenomen veiligheidsmaatregelen wegnemen! De WL dient Blauwe kaarten te plaatsen op alle VM die hij neemt 86 16/02/2011

De middelen Kaart = CVM De rode exploitatiekaarten zijn de bevoegdheid en de verantwoordelijkheid van de exploitatiebevoegde EB (dispatching). Oranje Werkkaarten worden alleen gebruikt in het kader van projecten. De gele werkkaarten zijn de bevoegdheid en de verantwoordelijkheid van de LVB. De blauwe werkkaarten zijn de bevoegdheid en de verantwoordelijkheid van de WL. 87 16/02/2011

De middelen Exploitatiebevoegde (EB): zal alle schakelingen in het net (laten) uitvoeren op basis van een schakelnota. Schakelbevoegde (SB): voert alle schakelingen en handelingen uit die hem opgedragen worden door de Exploitatiebevoegde. Lokale VeiligheidsBevoegde (LVB): De LVB is verantwoordelijk voor de controle, coördinatie en/of het nemen van de veiligheidsmaatregelen in de site waarvoor hij aangesteld is. Projectconducteur (PRC): voert mogelijk de taak van LVB uit en zal ook alle veiligheidsmaatregelen specifiëren en uitvoeren op installaties nog niet gekend door NEX. Hij doet coördinatie v.e. project. 88 16/02/2011

De middelen Werkleider (WL): van Elia of contractor is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de werken en voor alle bijkomende en extra veiligheidsmaatregelen die hieraan specifiek gebonden zijn. Hij licht zijn equipe in Staat in voor hun veiligheid Dient steeds ter plaatse te zijn Bij afwezigheid vervanging door vervangende WL + vermelden op WVG! Uitvoerenden: werken onder de bevoegdheid van de WL 89 16/02/2011

De middelen Afzonderlijk tewerkgestelde werknemer geen werk uitvoeren in gevaarlijke omstandigheden. in de hoogte (vanaf 2 m) moet er een tweede persoon aanwezig zijn. Uitvoerder andere persoon aanwezig: moet beschikken over en gepast alarmmiddel (bijv. gsm). NOODNUMMER per telefoon: 100 NOODNUMMER per GSM: 112 90 16/02/2011

Collectieve / Persoonlijke beschermingsmiddelen Bescherming op het werk => verplichting Een valbescherming is verplicht indien men werk op een hoogte vanaf 2 meter Het plaatsen van een collectieve bescherming Indien niet mogelijk Het ter beschikking stellen van PBM Het dragen van PBM 92 16/02/2011

Collectieve Collectieve / Persoonlijke beschermingsmiddelen - Platform (zendmasten) - Beschermnet - Portiek 93 16/02/2011

Persoonlijke Collectieve / Persoonlijke beschermingsmiddelen - Klimhelm - Klimschoenen - Goedgekeurd harnas en leng - Valstopapparaat - Y-leng met klaphaken - Levenslijn - Handschoenen - Beschermende werkkledij - Ankerpunt 94 16/02/2011

Persoonlijke Werkkledij Vlamdovend Alles bedekkend Collectieve / Persoonlijke beschermingsmiddelen Veiligheidshelm (met kinriem) Helm altijd verplicht voor iedereen Werkhandschoenen Harnas Werkkledij 95 16/02/2011 Veiligheidsschoenen (hoog model) Alle persoonlijke beschermingsmidden moeten voorzien zijn van een CE-markering, gekeurd (bewijs) en voor industriële toepassingen geschikt zijn.

Identificatie van een HS-mast en/of lijn Een HS-mast wordt geïdentificeerd door het mastnummer en de draadstelplaat. De mastnummerplaat, de verbodsplaat en UGE-nummerplaat staan steeds langs de dichtsbijzijnde straatkant. De draadstelplaat hangt altijd op de zijde van het betreffende draadstel. 1 Voorbeeld van foto: Spanning: 150 kv Draadstel: 106 UGE: Unité Geographique/Grafische Eenheid De mastnummerplaat, de verbodsplaat en de UGE-nummerplaat vormen samen het AANDUIDINGSPANEEL! DRAADSTELPLAAT 150-106 MASTNUMMERPLAAT (1) + VERBODSPLAAT UGE-nummerplaat PYL130 96 16/02/2011

Identificatie van een HS-mast en/of lijn Rondom een hoogspanningspost kunnen enkele masten hetzelfde mastnummer hebben, maar een verschillend draadstelnummer!!! 1 70-153 Mast nummer 1 150-103 25 70-154 Draadstel nummer 1 HS-POST 150-102 25 70-204 97 16/02/2011

Identificatie van een HS-mast en/of lijn 1) Bvil en Werkvergunning 2) Het lijnschema raadplegen 3) De mast wordt geïdentificeerd aan de hand van een uniek mastnummer voor een bepaalde lijn (lijn n en UGE n ). 4) De gegevens van het lijnschema vergelijken met alle draadstelplaten op de mast. 5) Alle veligheidsgrensplaten vergelijken met alle draadstelplaten (eventueel met verrekijker). 6) Wanneer de punten 1 tot 5 allemaal OK zijn, is men zeker van de identificatie en kan men (indien) nodig de rode vlaggen plaatsen om de zijde waarlangs niet mag geklommen worden aan te duiden. 98 16/02/2011

Identificatie van een HS-mast en/of lijn 99 16/02/2011

Identificatie van een HS-mast en/of lijn 100 16/02/2011

Beklimming van een HS-mast De eerste meters gebruikt men een ladder, indien de omgeving het toelaat onder meer afhankelijk van de staat van de ondergrond! 25 Ne pas toucher aux fils même tombés à terre 0800 / 97 256 PA AP CD BS H min = 4,25 m Het eerste AP wordt op een klimbout bevestigd die zich op minimum 4,25 m boven het maaiveld bevindt. 101 16/02/2011

Beklimming van een HS-mast Beklimming methode Indien geen AP aanwezig: 3 steunpuntenmethode (2 voeten en één hand of omgekeerd) 102 16/02/2011

Beklimming van een HS-mast Beklimmingsmethode Meerdere klimmers: de 1 e klimmer plaatst een levenslijn vastgemaakt aan een ankerpunt. De anderen hechten zich vast aan de levenslijn en klimmen dan één voor één naar boven. Ofwel wordt de klassieke methode met klaphaken en ankerpunten gebruikt (dubbele leng in Y vorm). 103 16/02/2011

104 16/02/2011 30 minutes

Afbakening van de werkzone Rode vlaggen Wie: de contractant en Elia Waneer: voor aanvang van de werken Waar en hoeveel: De AVIL-procedure bepaalt het minimum aantal te plaatsen vlaggen (of in overleg met Elia-verantwoordelijke). Opmerkingen: In bepaalde gevallen en met het akkoord van de Elia - verantwoordelijke van het betrokken SC, kunnen deze vlaggen ter plaatse blijven hangen vermelding in de BVIL! Basisregel: - Rode vlag = verboden te overschrijden. - Om de vlaggen te plaatsen boven de veiligheidsgrens, is het verplicht om te klimmen langs de kant die buiten spanning werd gesteld. - Om de mast te beklimmen is het verboden om de ladder te gebruiken langs de zijde onder spanning. 106 16/02/2011

Afbakening van de werkzone Werkzonegrens in het mastlichaam Werkzone 107 16/02/2011

Afbakening van de werkzone 1 draadstel en werken BOVEN de veiligheidsgrens Buiten dienst Werkzone Buiten dienst VG Bij masten met 1 draadstel wordt geen afbakening geplaatst, maar wordt het draadstel buiten dienst gesteld en de toegang tot de HSmast wordt gespecifieerd in de BVIL. 108 16/02/2011

Afbakening van de werkzone Grens van de werkzone in de as van de HS-mast HS-mast met korte mastarmen BUITEN DIENST IN DIENST Werkzone Verboden zone Gevolg : Werkgrens Werkzone in de as van de HSmast men kan maar tot in de helft van het masttoplichaam werken 109 16/02/2011

Afbakening van de werkzone Grens van de werkzone op het hoekprofiel van de HS-mast HS-mast met lange mastarmen Buiten dienst In dienst Werkzone Verboden zone Werkgrens Grens van de werkzone in de hoek van de mast. In dit geval kan men in het volledige masttoplichaam werken. 110 16/02/2011

Afbakening van de werkzone Voorbeeld Mast met een centrale ladder Werkzone Verboden zone VG Centrale Ladder Vlaggen worden aan de zijkant van de centrale ladder vastgemaakt (in dit voorbeeld aan de linker zijde, ter hoogte van de mastarmen), om de verboden zone aan te duiden. 111 16/02/2011

Afbakening van de werkzone Voorbeeld Werkzone Verboden zone Alle draadstellen aan de zijde waar de werken gepland zijn worden tezamen buiten dienst genomen VG Standaardwerkgrens Mogelijke werkzone 112 16/02/2011

Afbakening van de werkzone Gevaarzone op de grond Verplichte helmdracht in de afgebakende zone (mogelijk vallende voorwerpen als gevolg van werken op hoogte). De zone is verboden voor derden die geen toelating hebben. werkhoogte Geel/zwarte of oranje netten afbakening, indien mogelijk derden aanwezig. 10 % van de werkhoogte met minimum van 5m. 113 16/02/2011 Gevaarlijke zone op de bodem

Arbeidsmiddelen Werfkasten en stroomgroepen Voorwaarden: Aangemeld bij ELIA via BVIL? CE-markering Wettelijke keuring door EDTC Aarden, dubbel geïsoleerd gereedschap? IP44, Gebruik: Opstelling: lawaai, uitlaatgassen, hitte, In goede staat: stekkers, snoeren, etc Bescherm de kabels op de rijweg 114 16/02/2011

Stellingen Arbeidsmiddelen Voorwaarden: Wettelijke keuring en in goede staat Opbouwen door bevoegd personeel (opleiding/certificaat) Voorzien van plint, borstwering en tussenleuning Stabiel opstellen Gebruik: Goedgekeurd door bevoegd persoon + aanduiden d.m.v. stellingkaart Toegang via trappen langs binnenzijde Geregelde herkeuring (1X/week) + na langdurige werkonderbreking Bij Elia jaarlijkse keuring door EDTC Niets wijzigen 115 16/02/2011

Arbeidsmiddelen Lijnincident met een zelfdragende structuur Zich steeds vastmaken aan de maststructuur! Dergelijke structuren worden rond onze HS-masten geplaatst teneinde deze af te dekken tijdens het afbikken van oude verflagen Is GEEN stelling! 116 16/02/2011

Hoogtewerkers Arbeidsmiddelen Kijk de verschillende delen en beveiligingen na vóór elk werk (noodstop). Gekeurd door erkend organisme driemaandelijkse keuring en jaarlijks diepgaand onderzoek. Verplaats de hoogtewerker altijd met de gondel in lage positie. Gondel met borstwering, tussenleuning en plint. Het is verboden om op de borstwering te klimmen. De bedienaar moet een opleiding hebben gevolgd. Verplicht om zich vast te hechten aan de gondel. Zorg ervoor dat de gondel niet wordt overbelast. Personeel op de grond mag zich niet onder gondel begeven. Maximale windsnelheid: 45 Km/h behoudens specificaties van de fabrikant. Tweede persoon op de grond Aarden (blauwe kaart) inductie 117 16/02/2011

Machines voor grondwerken Arbeidsmiddelen Goed informeren omtrent de aard van de ondergrond alvorens de uitgravingen te starten : waterleidingen in de buurt, rioleringen aanwezigheid van kabels, Certificaat bedienaar nodig Opgelet: TMB van toepassing Stutten / beschoeien of taluderen van de uitgraving Afbakening geel/zwart vallen De aanwezigheid van een tweede persoon is nodig in de omgeving van de uitgraving. 118 16/02/2011

Arbeidsmiddelen Kranen Trimestriële controles en jaarlijks diepgaande controle door een EDTC. Wettelijke leeftijd: min. 18 jaar Opleiding volgen + attest Goede zichtbaarheid in stuurcabine Verkeersreglement respecteren Opgelet voor de maximaal toegelaten last in functie van de uitgeschoven giek Traag verplaatsen van de lasten Windsnelheid: max 45km/h Steeds aarden! 119 16/02/2011

Arbeidsmiddelen Fiets Ladder met haken Vóór het fietsen moet men steeds de staat van de installatie geëvalueerd hebben. Deze moet minstens met een verrekijker nagezien worden. Een reservefiets moet steeds beschikbaar zijn in de buurt van het werk. 120 16/02/2011

Arbeidsmiddelen Verwijdering van beplanting + hakselen Specifieke opleiding voor het gebruik van de arbeidsmiddelen Gebruik PBM (helm, gelaatscherm, handschoenen, ). Respecteer de wegcode Afvoeren van het afval 121 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen Kranen Valstraal Is de straal van een cirkel waarvan het middelpunt de basis is van de kraan en de spanwijdte de maximumhoogte van de giek. Opgelet voor kranen waarvan de valstraal de nabijheidszone van de HS-lijn snijdt. Wanneer werken het gebruik van een kraan vereisen en wanneer er risico is voor het binnendringen van de nabijheidszone is een werkvergunning vereist. Valstraal Rayon de chute 122 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen Snoeiwerken Valstraal Dit is een straal waarvan het midden de snoeibasis is voor het snoeien van de beplanting of de voet van de beplanting. De spanwijdte = de maximumhoogte van de beplanting. Valstraal Belangrijk: Derden informeren. Afspraken met de eigenaars van de percelen. Snoeivergunning nodig (voor snoeiers) Afvoeren afval Gebruik PBM (helm, handschoenen, ) Valstraal 123 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen Snoeiwerken Valstraal Valstraal Als er snoeiwerken moeten worden uitgevoerd in de nabijheidszone van een lijn, is een werkvergunning vereist. 124 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen DL + Max Uitzwaai + Max Doorhang = Gevaarlijke zone DL Doorhang Uitzwaai R(radius) = DL DL = ± lengte van de isolatorketting 30 / 36 kv : 0,4 m +? 70 kv : 0,8 m +? 150 kv : 1,5 m +? 220 kv : 2,1 m +? 380 kv : 3,4 m +?? = Doorhang + uitzwaai (Advies Elia) 125 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen DV + Max Uitzwaai + Max Doorhang = Nabijheidszone DL Uitzwaai Doorhang 30 / 36 kv : 0,4 m +1m= 1,4m +? 70 kv : 0,8 m +1m= 1,8m +? 150 kv : 1,5 m +2m= 3,5m +? 220 kv : 2,1 m +2m= 4,1m +? 380 kv : 3,4 m +2m= 5,4m +?? = Doorhang + Uitzwaai (Advies Elia) 126 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen? = Max Doorhang + Max Uitzwaai Is afhankelijk van de plaats Is aan te vragen aan de lijnverantwoordelijke Wordt gegeven voor een bepaalde lijn en tussen welbepaalde mastnummers. 127 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen Uitzwaai 128 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen Doorhang 129 16/02/2011

Werken in de nabijheid van HS-lijnen Kraan / Snoeiewerken buiten de nabijheidszone UITVOERING Kraanwerken / Snoeiewerken BVIL Kraan / Snoeiewerken in de gevaarzone HS lijn buiten dienst en geaard Kraan / Snoeiewerken in de nabijheidszone WVG UITVOERING Kraan / Snoeiewerken in de nabijheidszone RW buiten dienst 130 16/02/2011

Omgevingsfactoren Bij slechte atmosferische omstandigheden dienen beperkende maatregelen opgelegd te worden: Extreem lage of hoge temperaturen: Voorzie de gepaste beschermingskledij Gladde structuren Dichte mist: Stop de werken wanneer men de leden van de ploeg of delen van de installatie niet meer kan onderscheiden 131 16/02/2011

Omgevingsfactoren Neerslag: Onderbreek de werken bij hevige neerslag Onweer: Wanneer men de bliksem ziet en de donder hoort dienen de werken gestopt te worden Verwijder u van de HS-installatie! Wind: Voer geen werken uit op hoogte (>2 meter) indien de windsnelheid meer dan 60 km/uur bedraagt. Voor werkzaamheden met hijsmachines: +/- 45km/uur 132 16/02/2011

Noodprocedures Bij ongevallen: Ga de oorzaak na Zorg voor je eigen veiligheid Verwittig de hulpdiensten Zorg voor de vitale functies (ademhaling, hartslag) - EHBO Zorg voor niet vitale functies (bloedingen, ) - EHBO Praat met het slachtoffer Neem nooit zelf risico s Bij elektrocutieongevallen: Verwittig de hulpdiensten en dispatching Laat installatie veilig stellen Borg de installatie Gebruik ev. geïsoleerde stok om het slachtoffer te verwijderen Bied EHBE (Eerste Hulp Bij Elektriciteitsongevallen) 133 16/02/2011

Noodprocedures Brandwonden: Schakel de oorzaak uit Verwittig de hulpdiensten Bied eerste hulp (EHBO) Kledij in brand gebruik deken of werkjas of rol over de grond Algemene regel: eerst water, de rest komt later 20-20 min 20 cm regel! Verschroeide kledij niet uittrekken (tenzij bij knelling) Slachtoffer niet te veel laten drinken Geef elk arbeidsongeval (en schierongeval) aan! Voor externen: ook aan Elia (verplichting). Nooddouche 134 16/02/2011

Noodprocedures Nuttige telefoonnummers: Hulpdiensten (brandweer, ziekenwagen) : 112 Politie : 101 Elia algemeen noodnummer : 0800.95.062 INTERNE NOODNUMMERS DISPATCHING: Dispatching Merksem: 03/640.66.66 97.66.66 Dispatching Schaarbeek: 02/240.52.22 97.52.22 Dispatching Namen: 081/23.71.00 93.71.00 135 16/02/2011

Noodprocedures Naastliggende bedrijven (SEVESO): Noodprocedure van toepassing bij bv. brand, giftige wolk, explosie, Werknemers worden verwittigd door politie, sirenes, radio, Onderbreek het werk en beveilig de installatie Luister naar de radio om informatie te verzamelen Contacteer dispatching en/of verantwoordelijke Elia Contacteer het op het bord vermelde Seveso bedrijf om de exacte situatie te kennen. 136 16/02/2011

Noodprocedures (evacuatie) Redding: Hoe lang kan een persoon buiten bewustzijn blijven hangen in een harnas zonder lichamelijke gevolgen? Belangrijk: 15 Minuten maximum Redding: Vóór het begin van de werken stelt de aannemer en de verantwoordelijke Elia-agent een noodinterventieplan op onderdeel van BVIL.. Dit bevat o.a. : een plaats van afspraak voor de hulpdiensten. Het tel. n van de hulpdiensten. De exacte coördinaten van de werkplaats. Geen enkel gevaarlijk werk mag toevertrouwd worden aan één enkele werknemer. De aanwezigheid van een tweede persoon is verplicht en noodzakelijk om waarschuwing of alarm te geven. 137 16/02/2011

Milieubeleid 3 verschillende wetgevingen / gewesten Iedereen dient de vigerende wetgeving te respecteren Het is verboden om materialen te verbranden Gooi geen producten, verven, solventen e.d. op grond of in de riolering Dek bij schilderwerken de omgeving af Respecteer de wetgeving m.b.t. grondverzet Hou rekening met milieuvervuilingen bij onderstaande werkzaamheden aan: Afbikken Schilderen 138 16/02/2011

Overige Bijen, eksters, valken, Controleer voordat u de mast beklimt of er zich een risico voordoet! Neem in geval van aanwezigheid van roofvogels (valken e.d.) contact op met Natuurpunt. Als de dieren zich op een privé-eigendom bevinden, onderhandel dan met de eigenaar om de mast te kunnen bereiken. In geval er wilde dieren aanwezig zijn, respecteer dan de van kracht zijnde regionale wetgeving in de interventiezone. 139 16/02/2011

Overige Controleer steeds dat de arbeidsmiddelen tijdig gekeurd werden en zich in goede staat bevinden Controleer tijdig de geldigheid van uw Elia-badge! Orde op de werf: De WL ziet erop toe dat de werf altijd ordelijk, veilig en proper is tijdens de volledige duur van de werken! 140 16/02/2011

Sanctionering Safeguard: Databank certificaten (AVIx) Inbrengen van overtredingen m.b.t. Veiligheid Milieu Toegang Overtreding wordt vastgesteld en gekwalificeerd volgens: Zware, gewone of lichte overtreding Met als gevolg sanctie! En terugkoppeling naar aankoopdienst! 141 16/02/2011

142 16/02/2011 Vragen?

Dank u voor uw aandacht, uw samenwerking en uw investering in de veiligheid! Elia Safety 143 16/02/2011

144 16/02/2011 Niets vergeten!!!

En tenslotte Test Evaluatie 145 16/02/2011

Safety Support Elia Asset nv Keizerslaan, 20 1000 Brussel E-mail: safety.support@elia.be Fax: +32.2.382.21.15 www.elia.be 146 16/02/2011