Milieutrefdag 4 juni 2009 ISOLEER JE RIJK
Korte beschrijving van het project WAT : Isolatie van daken en muren, maar ook.. WAAR : Jeugdlokalen, gemeentelijke lokalen, zalen, kantines die ter beschikking staan van lokale verenigingen SAMENWERKING tussen gemeenten en verenigingen om het energieverbruik van deze lokalen te verminderen Bewustmaking van de leden van de deelnemende verenigingen ivm de energieproblematiek Comfort verhoging RESULTAATGERICHT Energiebesparing en kostenbesparing en comfortverhoging BEWUSTMAKINGSPROCES Eindige bronnen, CO²-uitstoot, ecologische voetafdruk verkleinen
Link met samenwerkingsovereenkomst Actieve sensibilisatie: stimuleren van energiebesparende maatregelen Indien het een gemeentelijk gebouw betreft kan eventueel een project ingediend worden in het kader REG in bestaande gebouwen of energiezuinige verlichting als aan de algemene en specifieke voorwaarden voor projecten is voldaan. De totaalprijs van het project moet in dat geval hoger zijn dan 2500.
Werkwijze 1. Geven van een infosessie 2. Medewerker Dialoog VZW komt ter plaatse en bekijkt de situatie. Volgende zaken worden bekeken: Waar en hoe isoleren?- wanden, daken of vloeren - buiten- of binnenisolatie - kierdichtingen Kostenraming en haalbaarheid project - grootte - moeilijkheid Wie doet wat? - Kunnen er zaken zelf gedaan worden of niet. - Waar schakelt men de gemeente in - Waar doet men beroep op aannemers
Taakverdeling De gemeente Gaat na welke lokalen in aanmerking komen en spreekt de vereniging die van deze lokalen gebruik maken aan. Na een plaatsbezoek van Dialoog toetst de gemeente bij de verenigingen of het isoleren van deze lokalen kan worden ingepland binnen de activiteiten die de vereniging organiseert voor haar leden. De gemeente koopt het isolatiemateriaal aan, stelt gereedschap ter beschikking en zorgt voor een demonstratie (eventueel in samenwerking met Dialoog). De gemeente volgt de werken op en stuurt eventueel bij waar het nodig is. De organisatie Uiteraard kan het initiatief ook van de vereniging zelf uitgaan. Het zelf uitvoeren van taken kan binnen een organisatie een meerwaarde met zich meebrengen. Vooral bij jeugdbewegingen waarbij jongeren zo op een praktische manier zich bewust worden van de energieproblematiek.
Isoleer Je rijk Mechelen Wie? - Jeugddienst Mechelen (initiatiefnemers) - Globelink (Vlaamse Jeugddienst) - Dialoog Projectnaam Klimax
Isoleer Je rijk Mechelen Wat? KLIMAX daagt het Mechelse Jeudgwerk uit om hun CO²-uitstoot te verminderen, hun voetafdruk te verkleinen en effectief iets te doen
Isoleer Je rijk Mechelen Hoe? -Energiescan van de jeugdlokalen door Dialoog - Opstellen en uitvoeren van actieplannen waarbij jongeren bekijken wat ze zelf kunnen veranderen om hun voetafdruk te verkleinen (onder begeleiding van Globelink). - Het uitvoeren van geadviseerde infrastructuurwerken met subsidies van de jeugddienst
Isoleer Je rijk Mechelen Timing? - In voorjaar 2008 eerste infosessie - Voorjaar 2009 promotie van het project bij alle jeugdverenigingen - Inschrijven in het project tot september 2009 - okt - nov 2009: uitvoeren van scans en de begeleiding van de jeugdverenigingen - voorjaar 2010: indien van de aanvraag voor infrastructuursubsidies om de adviezen in de praktijk te realiseren.
Een voorbeeld van een scan in een Jeugdlokaal Energiebesparing en dubo-maatregelen Kardijnlaan Vorselaar
Isolatie Meestal onmogelijk om: Alle gebouwdelen te isoleren Alle koudebruggen aanpakken Maar wel: Afbakening beschermd volume Analyse warmteverliesoppervlakken Prioriteiten bepalen ifv warmteverliezen Optimalisatie ifv gebouwmogelijkheden
De verschillende stappen inzake isolatie Stap 1 : bepaal beschermd volume Stap 2 : degelijke isolatie U = 0,3 tot 0,2 W/m²K Stap 3 : vertalen naar temperatuurverschil buitenmuur : - 10 C naar + 20 C : U= 0,2 W/m²K binnenmuur : + 10 C naar + 20 C : U = 0,6 W/m²K Stap 4 : optimaliseren naar kost en gemak zolder : eenvoudig om beter te isoleren schrijnwerk : 0,3 W/m²K niet haalbaar Stap 5 : vertalen naar isolatiedikte volgens λ van het materiaal
Stap 1 Afbakening van beschermd volume
Stap 4 Optimaliseren naar kosten en gemak U-waarde van de wand kan gehalveerd worden met navullen van de spouw
Hoeken isoleren U-waarde Schrijnwerk Glasdallen verwijderen
U-waarde Vloer Vloerisolatie op bestaande vloer (mogelijk gezien de deuren naar buiten draaien) (Nieuwe) plankenvloer Dampscherm Isolatie
Isoleren is meer dan dikke isolatie GELEIDINGSVERLIEZEN BEPERKEN EN CONVECTIEVERLIEZEN BEPERKEN Luchtdicht Koudebrugvrij Voldoende dik Winddicht
Luchtdicht bouwen is aanbrengen van pleisterlaag
Verwarming Uitgangspunt = bestaande installatie Dus meestal geen volledig nieuwe systemen Maar wel Keuze energiebronnen Vervangen onderdelen ifv rendement Vervangen onderdelen op basis van warmteverliesberekening Onderhoud en afregelen installatie Warmteregeling Kleine ingrepen Gebruikersgedrag
Verwarming Oude verwarmingstoestellen in dit geval open toestellen met waakvlam (onttrekken zuurstof aan de ruimte waarin ze geplaatst zijn) goede ventilatie noodzakelijk waardoor extra warmteverliezen lager rendement stilstandsverliezen Voorstel nieuwe verwarmingstoestellen: gesloten toestellen met elektronische ontsteking (onttrekken zuurstof aan buitenlucht) veiliger betere en schonere verbranding werking onafhankelijk van weersomstandigheden hoger rendement basisventilatie volstaat, minder tocht
Gebruikersgedrag bewustmakingsproces Verwarm enkel de gebruikte ruimtes Kies een aangepaste temperatuur: Zorg voor vrije luchtstroming rond radiatoren en convectoren:
Elektriciteit Uitgangspunt: bestaande uitrusting Beperkingen: Bestaande toestellen en armaturen Mogelijkheden: Energiezuinige verlichting Energiezuinige toestellen bij vervanging of aanpassingen Gebruikersgedrag
Gebruikersgedrag bewustmakingsproces Diepvries en koelkast: Trek de stekker uit wanneer de koelkast meerdere dagen niet gebruikt wordt Verwijder het laagje ijs van zodra het meer dan 2 mm dik is. Afwasmachine: Industriële toestellen die continu op temperatuur gehouden worden uitzetten indien enige tijd niet gebruikt Wasmachine: Was met volle trommel, maar overlaad het toestel niet Laat de was op zo hoog mogelijk toerental zwieren alvorens in de droogkast te stoppen Droogkast: Gebruik de droogkast zo weinig mogelijk Doe het toestel niet te vol
Gebruikersgedrag bewustmakingsproces Beperk stand-by verliezen Verdeeldozen met aan/uit schakelaar Power management functies op PC s Stekkerdozen met master/slave principe Hou maandelijks de meterstanden bij (elektriciteit, gas, water) Kies voor een leverancier die elektriciteit uit hernieuwbare bronnen aanbiedt ( groene stroom ):
Evaluatieformulier Een project voor jouw gemeente? Dit project spreekt me aan. Ik zie dit als een mogelijk project voor mijn gemeente. Bepaalde aspecten van het project zie ik zitten, anderen niet. Ik zie dit project zitten, mits ondersteuning Nee, totaal niet, dit project is niet geschikt voor mijn gemeente
Het aanbod van Tandem ifv isoleer je rijk Sprekers: infosessies Verbouwing Zolder, Na-isolatie, Dialoog vzw infosessie Goed isoleren Vibe Cursussen: BouwTeam-cursus Dialoog vzw Tandemkoffer: Isoleer je Rijk Werksessie (toelichting) en Projectbegeleiding Dialoog vzw Nieuwe ideeën in samenwerking met verenigingen/burgers steeds welkom!
Meer info? Projectenmarkt Adresgegevens infomap Aanvraag advies/werksessie in uw gemeente www.tandemweb.be + inschrijving op tandemmail Sprekersaanbod Cursusaanbod Tandemkoffer Ervaringsverslagen
???