Hoofdluis map Informatiemap voor het basisonderwijs Juni 2014 GGD Gelderland-Zuid Afdeling Jeugdgezondheidszorg
Colofon Uitgave van: GGD Gelderland-Zuid Afdeling Jeugdgezondheidszorg J.S. de Jongplein 2 4001 WG TIEL (0344) 69 88 44 (ma. t/m do. van 09.00-12.00 uur) ISBN 978-90-812974-0-0
Inhoudsopgave Pagina Inleiding 1 Hoofdstuk 1: Hoofdstuk 2: Hoofdstuk 3: Hoofdstuk 4: Hoofdstuk 5: Achtergrondinformatie over luizen en neten 1.1 Hoofdluis vroeger en nu 2 1.2 Wat zijn hoofdluizen 2 1.3 Wat zijn neten 3 1.4 Hoe krijg je luizen 3 1.5 Is het erg om hoofdluis te hebben 4 Opsporen en behandelen 2.1 Het opsporen van hoofdluis en neten 5 2.2 De behandeling van hoofdluis 5 2.3 Het voorkomen van verspreiding 6 Voorkomen en bestrijden, wie is verantwoordelijk? 3.1 Ouders/verzorgers en kinderen 7 3.2 Scholen 7 3.3 Jeugdgezondheidszorg 7 Hoofdluisbestrijding: de aanpak op school 4.1 Stappenplan als er hoofdluis op school geconstateerd is 9 4.2 Hoofdluisbestrijding als onderdeel van geplande gezondheidseducatie 9 4.3 Hoofdluisbestrijding als onderdeel van gezondheidseducatie 9 'tussen de bedrijven' 4.4 Hoofdluisbestrijding door het maken van regels en afspraken 9 4.5 Voorlichtingsmaterialen 10 Hoofdluiswerkgroep 5.1 Checklist: regels en Afspraken in verband met hoofdluisbestrijding 11 op school 5.2 Richtlijnen hoofdluiswerkgroep 12 Bijlagen Flyer : Hoofdluis Vervolg op flyer : Wat te doen bij hoofdluis en folder RIVM Vervolg op flyer, 2 weken na verspreiding flyer Bijlage 1 : Hoofdluisfolder Bijlage 2 : Artikel voor het informatieboekje Bijlage 3 : Vragenlijst 'Wat weet je van hoofdluis' Bijlage 4 : Antwoorden op vragenlijst (bijlage 4)
Inleiding Deze informatiemap gaat over hoofdluis. Nog steeds komt hoofdluis in Nederland voor, iedereen kan het krijgen. Het doel van deze informatiemap is scholen een handreiking te bieden om hoofdluis effectief te bestrijden. Kinderen zijn een hoofdluisgevoelige groep. Daarom zijn mensen die veel met kinderen te maken hebben belangrijk voor een effectieve hoofdluisbestrijding. Ouders, school en de afdeling Jeugdgezondheidszorg (JGZ) van GGD Gelderland-Zuid hebben op dit terrein ieder hun eigen verantwoordelijkheden en mogelijkheden. Voor een effectieve hoofdluisbestrijding is medewerking en samenwerking van alle volwassenen die met kinderen te maken hebben, van essentieel belang. Het is belangrijk dat wij met elkaar: 1. Hoofdluis vroegtijdig signaleren. 2. De verdere verspreiding van hoofdluis voorkomen (wanneer zich hoofdluis voordoet). 3. Hoofdluis effectief bestrijden. In deze vernieuwde map zijn de nieuwe richtlijnen van het RIVM (april 2011) opgenomen. Bij vragen of problemen kunt u altijd contact opnemen met de afdeling Jeugdgezondheidszorg. Bereikbaar van maandag t/m donderdag van 09.00-12.00 uur: (0344) 69 88 44 of via jgzrivierenland@ggdgelderlandzuid.nl. 1
Hoofdstuk 1 Achtergrondinformatie over luizen en neten 1.1 Hoofdluis vroeger en nu Hoofdluis is door de eeuwen heen een bekend verschijnsel. Vooral rond en in de Tweede Wereldoorlog kwam het zoveel voor dat niemand er een probleem van maakte, ook al was het natuurlijk erg vervelend. Hoofdluizen zaten toen veel minder in de taboesfeer. Men praatte er gemakkelijk over. Na de Tweede Wereldoorlog gebruikte men chemische bestrijdingsmiddelen, die snel en effectief hun werk deden. De luizen verdwenen bijna helemaal en daarmee ook de kennis over luizen, neten (luizeneieren) en hun bestrijding. De herinneringen van de mensen die hoofdluis zelf hadden meegemaakt werden vaag. Het bestrijdingsmiddel DDT, bleek na enige jaren niet meer bij luizen te werken en is nu verboden. Inmiddels zijn er middelen met minder schadelijke bestanddelen. Bijna iedereen kan hiermee hoofdluis goed zelf behandelen en zo verdere verspreiding voorkomen. 1.2 Wat zijn hoofdluizen? Hoofdluizen zijn kleine, grauwe beestjes van ongeveer 3 mm. lengte (ongeveer zo groot als de kop van een lucifer). Ze leven van bloed en komen alleen bij mensen voor; vrijwel uitsluitend tussen de hoofdharen. Buiten de hoofdhuid verzwakken luizen snel omdat ze geen voeding krijgen. Iedereen die niet volledig kaal is, kan ze krijgen. Het maakt niet uit of het haar lang of kort is. Luizen maken geen onderscheid tussen schoon en vies haar. Ze kunnen zich met hun pootjes heel stevig aan het haar vasthouden, ook tijdens het wassen. Regelmatig wassen helpt niet tegen hoofdluis. Volwassen luizen leggen zo n 6 tot 8 eieren per dag: dit zijn de neten. Luizen kitten hun eieren bij voorkeur vast aan de haren op de warmste plaatsen op het hoofd, zoals onder de pony, achter de oren en in de nek. Een volwassen luis leeft ongeveer een maand. De eieren (neten) komen na 7 tot 9 dagen uit. Na 7 tot 9 dagen beginnen nieuwe luisjes ook met eieren leggen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het aantal luizen op een hoofd in korte tijd sterk toeneemt. 2
1.3 Wat zijn neten? (luizeneieren) Neten zijn meestal witgrijs van kleur. Ze zijn ongeveer 1 mm. lang en lijken op roos. Het verschil met roos is duidelijk: roos zit namelijk los en valt gemakkelijk uit de haren; neten zitten vastgekleefd aan de haren. Bij een recente besmetting zitten ze meestal vlak bij de hoofdhuid vooral op warme plaatsen onder de pony, achter de oren en in de nek. Als het haar groeit, komen neten steeds verder van de hoofdhuid af. Waar neten zitten, zijn meestal ook luizen. 1.4 Hoe krijg je luizen? Luizen kunnen niet springen. Het zijn 'overlopers' die van de één naar de ander lopen. De besmetting vindt dan ook alleen plaats via direct contact. * Bij spelende kinderen, die met hun hoofden dicht bij elkaar zitten. * Door het gebruik van dezelfde kam, thuis, in het zwembad of na gymles. * In volle trams, metro's, bussen en treinen. Iedereen kan besmet worden met hoofdluis. Gewone lichaamshygiëne is niet van invloed op het krijgen van hoofdluis. Luizen leven van mensenbloed en dat vinden ze ook op een schoon, kortgeknipt hoofd. Omdat kinderen vaker dichter bij elkaar in de buurt komen, komt hoofdluis bij hen vaker voor dan bij volwassenen. Thuis en op school krijgt de luis veel kans om over te lopen. 3
1.5 Is het erg om hoofdluis te hebben? Er zijn weinig betrouwbare gegevens bekend over hoeveel mensen hoofdluis hebben. Meestal is er sprake van een plotseling verschijnen en vermenigvuldigen. Net als bij muggenbeten is het ene kind vatbaarder voor luizen dan een ander. Bij een directe en consequente bestrijding kan de luis ook betrekkelijk snel weer verdwenen zijn. Het is dus niet ernstig. Het is wel nodig de luis zo snel en effectief mogelijk te bestrijden. Hoe langer men wacht met bestrijding, hoe groter de kans wordt dat de hoofdluis zich verspreidt. Hoofdluizen veroorzaken in principe alleen maar jeuk. Bij de eerste besmetting treedt de jeuk soms pas na één of twee weken op. Bij volgende besmettingen vrijwel direct. Voor zover bekend dragen hoofdluizen geen ziekten over. Door krabben kunnen korstjes op de hoofdhuid ontstaan. Mogelijk kunnen hierbij ook infecties optreden. 4
Hoofdstuk 2 Opsporen en behandelen 2.1 Het opsporen van hoofdluis en neten Luizen zijn zelf op te sporen. Met de stofkam moeten de haren pluk voor pluk vanaf de hoofdhuid gekamd worden. Dit kan boven een wit sloop of de wasbak, dan zijn luizen het best zichtbaar. Zorg voor goed licht, dan kun je kleine grijze beestjes zien lopen door het hoofdhaar. Als er luizen gevonden worden, spoel ze dan in het toilet of wasbak weg. Neten zijn moeilijk te zien. Iemand anders kan de haren op de voorkeursplaatsen (onder de pony, achter de oren en in de nek) nakijken. Dit kan gebeuren door de haren pluk voor pluk op te tillen en bij de hoofdhuid te bekijken. 2.2 De behandeling van hoofdluis Er zijn twee mogelijkheden: 1. Het advies is om de uitkammethode toe te passen: gedurende twee weken het haar dagelijks doorkammen met een speciale fijntandige kam. 2. U kunt het haar tevens behandelen met een speciaal antihoofdluismiddel. Ook dan moet u het haar twee weken dagelijks doorkammen. 1. De uitkammethode Kam gedurende 14 dagen elke dag het haar met een fijntandige kam. U gaat als volgt te werk: Was het haar eerst met gewone shampoo en spoel het uit. Bescherm de ogen met een washandje. Doe ruim crèmespoeling in het haar en laat het zitten om het kammen makkelijker te maken. Kam eerst met een gewone kam de klitten uit het haar. Houd het hoofd voorover boven een wasbak of een stuk wit papier. Pak de kam en kam het haar van achter naar voren, tegen de schedelhuid aan; start bij het ene oor en schuif, plukje voor plukje, na elke kambeweging op naar het andere oor. Veeg tijdens de kambeurt de kam regelmatig af aan een witte papieren servet of zakdoek en kijk of u luizen ziet. Spoel gevonden luizen door de wc of wasbak. Spoel vervolgens de crèmespoeling uit het haar en maak de kammen goed schoon. U kunt de kammen op 60 C wassen in de vaatwasser, 5 minuten uitkoken of ontsmetten met alcohol (70%). 5
2. Met een bestrijdingsmiddel Er zijn verschillende bestrijdingsmiddelen te koop, de apotheek kan over de werking hiervan een goed advies geven. Het is belangrijk om een geregistreerd middel te gebruiken. Bij het gebruik van bestrijdingsmiddelen moeten de volgende regels in acht worden genomen: - Zwangeren en vrouwen die borstvoeding geven en kinderen jonger dan 6 maanden kunnen niet behandeld worden met een hoofdluismiddel. - Lees de bijsluiter nauwkeurig! - Houd de middelen uit de buurt van kinderen, berg ze kinderveilig op. - Wees voorzichtig met vuur (sigaret en waakvlam van de geiser). - Bescherm de ogen van het kind met een washandje. - Herhaal de behandeling na 7 à 9 dagen, volgens de instructie van de fabrikant. - In sommige hoofdluismiddelen zit malathion. Malathion wordt geïnactiveerd door chloor. Bij gebruik van dit middel mogen kinderen op de dag van de behandeling niet zwemmen in chloorhoudend water. - Ook hierbij blijft kammen belangrijk! De toegepaste bestrijdingsmiddelen kunnen ook schadelijk zijn voor de mens. Overmatig of veelvuldig gebruik moet daarom worden vermeden. Bovendien kunnen bij gebruik van sommige middelen allergische reacties optreden. Dit staat op de bijsluiter vermeld. Omdat hoofdluizen overlopers zijn, is de kans groot dat andere gezinsleden ook hoofdluis hebben of krijgen. Als hoofdluis geconstateerd is, is het daarom van belang om met behulp van de fijntandige kam bij het hele gezin na te gaan of er hoofdluis heerst. Voordat een ander de kam gebruikt, moet deze wel eerst worden schoongemaakt (wassen in de afwasmachine op 60ºC.; 5 minuten uitkoken/desinfecteren met 70% alcohol of 30 minuten in een hete wasdroger). Daarna wekelijks blijven controleren met de kam. 2.3 Het voorkomen van verspreiding Zoals gezegd kan iedereen hoofdluis krijgen. Als er luizen gevonden worden, is het belangrijk om de directe omgeving te waarschuwen, zoals de school, vriendjes en vriendinnetjes. Zij kunnen dan snel met de kam het haar controleren. Wellicht is dan het gebruik van een bestrijdingsmiddel niet nodig en is het kammen afdoende. Het preventief gebruik van bestrijdingsmiddelen raden wij af. Het werkt niet om hoofdluis tegen te gaan en het kan bijdragen aan het resistent worden van de hoofdluis. Bovendien kunnen toegepaste bestrijdingsmiddelen bij frequent en/of overmatig gebruik ook schadelijk zijn voor de mens. Praktische tips om verspreiding te voorkomen: - Ouders regelmatig stimuleren om hun kinderen te controleren op hoofdluis en de ouders vragen hoofdluis op school te melden. - Bij een melding van hoofdluis eerst inventariseren of er nog meer meldingen zijn in andere groepen en de flyer meegeven aan alle kinderen van de desbetreffende groep(en). - Leerlingen erop wijzen op school, bij gymnastiek, bij schoolzwemmen of schoolkamp, geen spullen van elkaar te gebruiken of te lenen. Denk hierbij aan: kammen, borstels, haarbanden, bandanas, mutsen en dassen. - Alleen wanneer iedereen meewerkt kan hoofdluis zo volledig mogelijk bestreden worden. Hoofdstuk 3 6
Voorkomen en bestrijden, wie is verantwoordelijk? 3.1 Ouders/verzorgers en kinderen Ouders/verzorgers zijn de eerst verantwoordelijken voor opvoeding, vorming en verzorging van hun kinderen. Ouders/verzorgers kunnen kinderen leren op een goede manier om te gaan met de persoonlijke verzorging. Het tijdig waarschuwen van vriendjes en de school, nadat hoofdluis is geconstateerd, zorgt dat besmetting van andere kinderen vroegtijdig wordt vastgesteld of helpt voorkomen. 3.2 Scholen Kinderen brengen vanaf hun vierde jaar een belangrijk deel van hun tijd op school door. De school is verantwoordelijk voor een goede hygiëne en een gezond klimaat op school. Door in de klas gewoon over hoofdluis te praten kan de school bijdragen aan het leren omgaan met de persoonlijke verzorging van ieder kind en het taboe rondom hoofdluis doorbreken. Persoonlijke verzorging (met aandacht voor hoofdluisbestrijding) kan een thema zijn waaraan tijdens gezondheidseducatie aandacht wordt besteed. De school heeft een aanvullende, stimulerende en bewakende rol in de bestrijding van hoofdluis. Om deze rol vorm te geven kan de school een ouderwerkgroep instellen die op school door het jaar heen op vaste momenten de kinderen controleert op hoofdluis. Deze hoofdluiswerkgroep wordt geïnstrueerd tijdens een jaarlijkse voorlichtingsbijeenkomst. De werving van ouders wordt door de school geregeld. Als op de school hoofdluis voorkomt kan de school maatregelen treffen (zie stappenplan 4.1 en bijlagen). Blijken deze maatregelen onvoldoende dan is de school in tweede instantie aangewezen op de afdeling Jeugdgezondheidszorg van de GGD. De doktersassistente kan dan in goed samenspel met de school, ouders en kinderen adviseren hoe de hoofdluisbestrijding het beste uit te voeren. Aandachtspunten voor het schoolteam 1. Bespreek de hoofdluismap en vooral hoofdstuk 4.1 in het schoolteam op een vast moment in het schooljaar. Nieuwe collega s horen hoe de procedure werkt en het is tevens een stimulans voor alle leerkrachten deze procedure goed te volgen. 2. Informatie over hoofdluis in het jaarboekje of de jaarkalender opnemen. 3. Korte informatie op de eerste ouderavond in het nieuwe schooljaar, zo worden ook 'nieuwe' ouders op de hoogte gebracht. 4. In alle groepen een les besteden aan hoofdluis. 3.3 Jeugdgezondheidszorg De jeugdgezondheidszorg heeft een adviserende en coördinerende taak ten aanzien van hoofdluisbestrijding. De jeugdgezondheidszorg kan de verantwoordelijkheid van de ouders en die van de school niet overnemen. Zodra in de praktijk blijkt, dat de inspanningen van de ouder in de thuissituatie en van de onderwijsgevende in de schoolsituatie onvoldoende effect sorteren, kan een beroep op de sociaal verpleegkundige worden gedaan. 7
Direct ingrijpen (als routinemaatregel) van de sociaal verpleegkundige als zich hoofdluis voordoet, is in de praktijk niet zinvol gebleken. Luizen steken nu eens hier, dan weer daar de kop op. De taken van de doktersassistente zijn: - Het geven van voorlichting over het vóórkomen van de verspreiding van hoofdluis. - Adviseren in het samenspel tussen ouders, kinderen en de school bij de bestrijding van hoofdluis. - Ondersteuning en begeleiding ten aanzien van ouderwerkgroep. - Verwijzen naar de sociaal verpleegkundige als er een huisbezoek gevraagd wordt. 8
Hoofdstuk 4 Hoofdluisbestrijding: de aanpak op school Er kan op school op verschillende manieren aandacht worden besteed aan hoofdluisbestrijding. 4.1 Stappenplan als er hoofdluis op school geconstateerd is 1. De flyer Hoofdluis via de leerlingen meegeven. 2. Bespreken van het onderwerp in de klassen (met behulp van de hoofdluismap of met behulp van voorlichtingsmateriaal via de GGD, zie 4.5). 3. Eventueel een bericht in de schoolkrant plaatsen (bijlage 2). 4. Nog steeds hoofdluis op school:u kunt dan contact opnemen met de doktersassistente van de afdeling Jeugdgezondheidszorg voor adviezen/richtlijnen. 4.2 Hoofdluisbestrijding als onderdeel van geplande gezondheidseducatie Binnen het vormingsgebied bevordering van gezond gedrag kan bij het thema lichamelijke ontwikkeling en verzorging structureel aandacht besteed worden aan het onderwerp hoofdluisbestrijding. Bijvoorbeeld in de vorm van een les, een project of als deelonderwerp voor een ouderavond. Bij de GGD kunt u hiervoor ondersteuning vragen. Er zijn ook voorlichtingsmaterialen beschikbaar bij de GGD, zie 4.5. 4.3 Hoofdluisbestrijding als onderdeel van gezondheidseducatie 'tussen de bedrijven' Een directe aanleiding om met leerlingen te praten over luizen is wanneer hoofdluis voorkomt bij één of meerdere kinderen in de klas. Omdat 'luizen hebben' door veel leerlingen als vies en schande wordt gevoeld is een zo gewoon mogelijk gesprek belangrijk. U kunt hiertoe onder meer gebruik maken van de hoofdluismap en van de informatie uit de hoofdluisfolder. Informeer ook ouders, niet alleen door ze een ouderbrief te geven of een artikel te plaatsen in de schoolkrant. Spreek er ook over als u groepjes ouders ziet bij het halen en brengen of op andere momenten. Wijs op het belang van regelmatig controleren. 4.4 Hoofdluisbestrijding door het maken van regels en afspraken Maak als team regels en afspraken over hoe de school omgaat met het voorkomen en de aanpak van hoofdluis, maak dit ook bij de ouders bekend. In hoofdstuk 5 vindt u een checklist die door het team gebruikt kan worden bij het hanteren van regels en afspraken met betrekking tot de hoofdluisbestrijding. Bijlagen 3 en 4 kunnen worden gebruikt in de bovenbouw van de school om kinderen op een speelse manier kennis te laten maken met het hoofdluisprobleem. * N.B.: de flyer, vervolgflyer, voorbeeldartikel zijn als bijlage in deze map gevoegd. 9
4.5 Voorlichtingsmaterialen Hieronder volgt een overzicht van materialen die de school kan gebruiken in de voorlichting naar de kinderen en ouders toe. De materialen zijn te leen bij ons documentatiecentrum: (0344) 69 87 00 of via www.ggdgelderlandzuid.nl. - De GGD heeft een flyer en een folder over hoofdluis ontwikkeld met daarin praktische tips voor de bestrijding ervan. - De GGD beschikt over de hoofdluiskoffer. Deze koffer bestaat uit een handleiding, folders, voorbeelden van hoofdluiskammen, (voor)leesboekjes en cd-rom. - U kunt een artikel over hoofdluis plaatsen in het informatieboekje dat in het begin van het schooljaar aan de ouders wordt verstrekt, zie bijlage 2. De GGD volgt de richtlijnen van het RIVM. Op de website van het RIVM (www.rivm.nl) is de meest actuele informatie te vinden over hoofdluis en de aanpak ervan. 10
Hoofdstuk 5 Hoofdluiswerkgroep 5.1 Checklist: regels en afspraken in verband met hoofdluisbestrijding op school Bespreek de checklist tijdens een schoolteamvergadering. Hoofdluis op school goed 'geregeld'? 1. Zijn er regels en afspraken in verband met hoofdluisbestrijding? 0 ja zo ja, welke?......... 0 nee 0 weet niet/geen mening 2. Zijn deze bekend bij alle betrokkenen? - alle leerkrachten 0 ja 0 nee 0 weet niet/geen mening - ouders/verzorgers 0 ja 0 nee 0 weet niet/geen mening - leerlingen 0 ja 0 nee 0 weet niet/geen mening 3. Bent u tevreden over deze regels of afspraken? 0 ja 0 nee 0 weet niet/geen mening 4. Meer/andere regels of afspraken zijn wenselijk over...... 5. Overleg met de doktersassistente over de regels en afspraken in verband met hoofdluisbestrijding is gewenst. 0 ja 0 nee 0 weet niet/geen mening 11
5.2 Richtlijnen hoofdluiswerkgroep 1. De ouderwerkgroep hoofdluisbehandeling draagt zorg voor de uitvoering van de hoofdluiscontrole. Zij doen dit onder verantwoordelijkheid van de directie. 2. De ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen worden vooraf over de uitvoering van de hoofdluiscontrole en/of de hercontrole geïnformeerd. 3. De privacy van de ouder(s)/verzorger(s) en het kind is gewaarborgd. 4. De uitvoering vindt plaats door een ouderwerkgroep die is geïnformeerd door een medewerker van de GGD. Tijdens deze instructie komt het volgende aan de orde: Hoe ziet de hoofdluis er uit? Hoe krijg je hoofdluis? Hoe spoor je hoofdluis op? Hoe behandel je hoofdluis? Hoe voorkom je hoofdluis? 5. De uitvoering is als volgt: De standaardcontrole vindt per groep of per leerling plaats op vastgestelde momenten en na iedere vakantie. Zowel leerlingen als leerkrachten worden gecontroleerd. Bij een standaardcontrole worden alle groepen van de school gecontroleerd. Er wordt op de volgende plaatsen gecontroleerd: o De haren achter de oren o De kruin o De haren in de nek o De haren achter de pony Aanwezigheid van luizen en/of neten wordt door een lid van de controlerende ouderwerkgroep als volgt op de leerlingenlijst genoteerd: A = Afwezig N = Neten L = Luizen GN = Geen neten GL = Geen luizen Mochten bij een leerling luizen of neten zijn geconstateerd dan krijgt niemand dit te weten. De controlerende ouder(s) geven de leerlingenlijsten aan de coördinator of de directeur. De coördinator of de directeur neemt contact op met de ouder(s)/verzorger(s) van het kind waar luizen of neten zijn geconstateerd. Er wordt nagevraagd of de ouder(s)/verzorger(s) op de hoogte zijn gesteld en of de luizen/neten zijn behandeld. Wanneer ouder(s)/verzorger(s) niet of slecht te bereiken zijn zal er een brief worden gestuurd. Zo nodig krijgt men extra informatie. De coördinator of de directeur zorg ervoor dat de leerlingen van de groep waarin de luizen/neten zijn aangetroffen een brief meekrijgen voor hun ouder(s)/ verzorger(s) met aanbevelingen voor de controle en behandeling van de hoofdluis. In groepen waar hoofdluis en/of neten zijn geconstateerd vindt een hercontrole plaats. 6. Hercontrole De hercontrole vindt plaats 2 tot 3 weken na de eerste controle. Hierdoor krijgen ouders de mogelijkheid hun kind goed te behandelen. De hercontrole wordt uitgevoerd in die groep waar bij de eerste controle hoofdluis en/of neten zijn geconstateerd. Ook de broers/zusjes van het kind in andere groepen moeten opnieuw worden gecontroleerd. Daarnaast worden bij de hercontrole die kinderen meegenomen die tijdens de eerste controle afwezig waren. N.B.: Indien er een tussentijdse melding wordt gemaakt dan vindt er een extra standaardcontrole plaats.
12
Bijlage 1 Wat te doen bij hoofdluis? Beste ouders, verzorger(s), Vorige week hebben wij u gevraagd om uw gezinsleden en uzelf te controleren op hoofdluis. Ontdekt u nu of in de toekomst hoofdluis? Meld dit dan direct bij de directie of de leerkracht. Voor de bestrijding is de medewerking van alle ouders belangrijk.
Bijlage 2 Artikel over hoofdluis voor het informatieboekje Hoofdluis, iedereen kan het krijgen. Hoofdluis komt regelmatig voor. Misschien heeft u er al eens mee te maken gehad. Hoofdluis hebben is natuurlijk geen pretje maar schaamtegevoelens zijn niet nodig. Iedereen kan het krijgen. Luizen maken geen onderscheid tussen vies of schoon haar. Regelmatig haren wassen helpt dus ook niet om hoofdluis te voorkomen. Vooral kinderen krijgen hoofdluis omdat ze vaak dicht bij elkaar in de buurt komen. De luizen lopen dan gemakkelijk over. Bijvoorbeeld: - Wanneer ze met elkaar spelen en met hun hoofden dicht bij elkaar zitten. - Wanneer ze elkaars kam gebruiken thuis, in het zwembad of na de gymles. Als een kind hoofdluis heeft kunnen de andere kinderen op school dus heel gemakkelijk worden besmet. Hoofdluis veroorzaakt meestal jeuk op het hoofd. U kunt de luizen ontdekken door alle gezinsleden te kammen met een stofkam, dit is een fijntandige kam. Iedereen zou eigenlijk in bezit van een fijntandige kam moeten zijn zodat er regelmatig op hoofdluis gecontroleerd kan worden. Als het namelijk snel wordt ontdekt, kan direct met de behandeling worden begonnen. Verdere verspreiding wordt dan tegengegaan. Omdat hoofdluizen zich zo gemakkelijk verspreiden is het heel goed mogelijk dat binnen een school of binnen een gezin meerdere mensen zijn besmet. De eitjes, neten genoemd, zijn kleine witgrijze puntjes die aan de haren vastgekleefd zitten. Zowel luizen als neten zitten bij voorkeur op warme en donkere plekken, zoals onder de pony, achter de oren en in de nek. Door op die plaatsen de haren te controleren kunt u ze ontdekken. Om luizen te voorkomen heeft het geen zin om bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Ontdekt u hoofdluis bij uw kind? Geeft u dit dan direct door aan de directeur of leerkracht. Zij kunnen ouders van kinderen in de groep waarschuwen en vragen hun kind te controleren. Op deze manier wordt verdere verspreiding voorkomen.
Bijlage 3 Wat weet je van hoofdluis? 1. Hoofdluizen komen alleen voor bij mensen die hun haren niet regelmatig wassen. waar/niet waar 2. Neten lijken wat op roos en zitten vooral onder de pony, achter de oren en in de nek. waar/niet waar 3. Luizen krijg je doordat ze kunnen springen. waar/niet waar 4. Luizen kun je gemakkelijk zelf opsporen. waar/niet waar 5. Als je luizen hebt, is het belangrijk dat je het op school en aan je vriendjes en vriendinnetjes vertelt. waar/niet waar 6. Het is goed de hoofdhuid regelmatig te controleren op hoofdluis met behulp van een fijntandige kam. waar/niet waar 7. Als je over hoofdluis hoort, is het goed om uit voorzorg te behandelen met een bestrijdingsmiddel. waar/niet waar 8. Met de fijntandige kam verwijder je luizen en neten uit je haar. waar/niet waar 9. Als je luizen hebt, is het belangrijk dat je vader en moeder, broertjes en zusjes worden gecontroleerd. waar/niet waar
Bijlage 4 Antwoorden 1. Niet waar. 2. Waar. 3. Niet waar. 4. Waar. 5. Waar. 6. Waar. 7. Niet waar. 8. Waar. 9. Waar.