Technische informatie voor de installatiemarkt. Nummer 38 - November 2013. Figuur 1 Nefit EnviLine buiten- en binnenunit

Vergelijkbare documenten
Nefit EnviLine split warmtepomp. Nefit houdt Nederland warm. EnviLine. split warmtepomp

Nefit MultiLine split warmtepomp. Nefit houdt Nederland warm. MultiLine split warmtepomp

Nefit VentiLine ventilatiewarmtepomp. Nefit houdt Nederland warm. VentiLine ventilatiewarmtepomp

Nefit VentiLine ventilatiewarmtepomp. Nefit houdt Nederland warm. VentiLine ventilatiewarmtepomp

Nefit MultiLine split warmtepomp. Nefit houdt Nederland warm. MultiLine split warmtepomp

Nefit VentiLine ventilatiewarmtepomp. VentiLine Energiebesparende warmte uit ventilatielucht

WARMTEPOMPEN. Place here a collage picture of air water heat pumps

Remeha Neptuna. Comfort het hele jaar door 4/6/8/11/16/22/27. the comfort innovators

Bespaar geld en energie met

H e t W A d u s E P C p a k k e t

TECHNECO INFORMATIE TECHNECO LORIA GASLOOS VOOR DE BESTE PRIJS

Inbedrijfname Checklist

Specialist in warmtepompen LORIA LUCHT/WATER WARMTEPOMP DUURZAAM VERWARMEN, KOELEN EN WARM WATER VOOR ELKE WONING

Frisse Lucht GREEN PACKAGE. Energie uit de lucht - 100% duurzaam

Boilers en buffervaten

Hoog rendement voor vrijwel elke bestaande situatie. Gasabsorptiewarmtepompen. Logatherm GWPL 35

TECHNECO INFORMATIE TECHNECO LORIA LUCHT/WATERWARMTEPOMP GASLOOS VOOR DE BESTE PRIJS!

Producten. Lucht/water-warmtepomp, verwarmingscapaciteit van 18,2 t/m 31,0 kw/h (A2/W35) Bouwgrootte: Eco-9 t/m 16 LS-T en LS-T/HG

Cv-ketels, (zonne)boilers, zonnestroom, warmtepompen, geisers en toebehoren. Nefit houdt Nederland warm

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp

MONOBLOCK 4-34 KW LUCHT WARMTEPOMP TECHNEA WARMTEPOMPEN AT TEC WARMTEPOMPEN

SPLIT 2-17 KW LUCHT WARMTEPOMP TECHNEA WARMTEPOMPEN HOGE COP & SUPER STIL MODULEREND ONLINE (STEM)BEDIENING INTELLIGENTE REGELING.

Elga WINNAAR De kracht van de combinatie

Cv-ketels, (zonne)boilers, zonnestroom, warmtepompen, geisers en toebehoren. Nefit houdt Nederland warm

Info sessie warmtepompen met bodem energie

Multifunctionele oplossing voor CO 2 -besparing en EPC-verlaging EPC 0,6? Geen probleem. Sterke schakels

TECHNECO INFORMATIE TECHNECO LORIA GASLOOS VOOR DE BESTE PRIJS INLEIDING

Verwarming & Sanitair DuraHome warmtepompen

BUVA EcoClimate warmtepomp. Duurzaam verwarmen, koelen en warm water voor elke woning.

DE WERKING VAN DE WARMTEPOMP

Lucht/Water warmtepomp voor duurzaam verwarmen, koelen en warm water voor elke woning.

Nefit SolarLine Zonneboilers. Nefit houdt Nederland warm. SolarLine Zonneboilersystemen

Advies en ondersteuning

TECHNECO INFORMATIE TECHNECO ELGA

Verwarm uw woning elektrisch. Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie

Nefit SolarLine Zonneboilers. Nefit houdt Nederland warm. SolarLine Zonneboilersystemen

Nederlands Platform Warmtepompen

Voor het hoogste rendement op gas. Gasabsorptiewarmtepompen. Een enorme energiebesparing. terugverdientijden. tot 4 jaar

EcoClimate L/W technische brochure

Robur ,-- GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN MET GAS VOOR HET HOOGSTE RENDEMENT. Nu nog sneller terugverdiend door subsidie tot.

Hydrolution systeem. Milieubewust genieten van totaalcomfort in uw woning. Hydrolution_verwarmen, koelen en warm tapwater met één systeem

Voorstellen. Saman Groep

Pool & Spa. De Hydro-Pro warmtepompen

Combi Warmtepomp. type WPU-3 en WPU-5

geotherm hybride systeem

Kees Bakker

Toros Vision. Kennismaken. De nieuwe generatie combi-warmtepomp. Oktober 2015 Energie Den Bosch

Duurzame systemen. Comfortabel genieten, maximale energiebesparing. Het goede gevoel, het juiste te doen

Cv-ketels, (zonne)boilers, zonnestroom, warmtepompen, geisers en toebehoren. Nefit houdt Nederland warm

Booster Warmtepomp (BWP)

Energiezuinige warmteoplossingen

Adviesprijzen Oktober 2017

geotherm 3 kw warmtepomp

Cv-ketels, (zonne)boilers, zonnestroom, geisers en toebehoren. Nefit houdt Nederland warm

Instellingen / aansluitingen DucoBox WTW CV ketel

DE EFFICIËNTE EN MILIEUVRIENDELIJKE OPLOSSING VOOR DE PRODUCTIE VAN SANITAIR WARM WATER

Cooling & Heating Innovations

Warmtepompen. Werking warmtepomp

Opwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper

Itho combi warmtepomp

Hybride warmtepompen. Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity

Adviesprijzen februari 2016

ROTEX hybride gaswarmtepomp Een sterk duo.

Mercuria. Compacte en zeer zuinige warmtepomp geschikt voor verwarmen en koelen. Product Datablad Mercuria

Itho Daalderop Energiezuinig en comfortabel klimaatsysteem. uw nieuwe. woning

Stichting Stimular. Energie positieve bedrijventerreinen Special van het gas af mn. inzet van Warmtepompen. De werkplaats voor duurzaam ondernemen

echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen

geotherm elektrische warmtepomp Op alle fronten betrouwbaar

Nederlands Platform Warmtepompen. Hybride oplossingen. Van de Vaillant-Group Voor renovatie en nieuwbouw. Nederlands Platform Warmtepompen

Duurzame systemen. Comfortabel genieten, maximale energiebesparing. Het goede gevoel, het juiste te doen

Bespaar geld en energie met

Pool & Spa De Duratech warmtepompen

Milieubewust genieten van totaalcomfort in uw woning

Warmtepompen. Een introductie

M-Thermal warmtepompen

De Vaillant Elektrische Warmtepomp Een duurzame aanwinst

Inspiratiesessie Hybride Warmtepompen in de Sociale Woningbouw

MERCURIA & ERIA TOWER

Itho combi warmtepomp

DE MEEST EFFICIËNTE OPLOSSING OM TE GENIETEN VAN MAXIMAAL COMFORT

Nefit SolarLine II zonneboilers. SolarLine II Warm water met zonneenergie

Specialist in warmtepompen ELGA INNOVATIEVE HYBRIDE WARMTEPOMP DE KRACHT VAN DE COMBINATIE

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling

Itho Daalderop Hybride lucht/water warmtepompen. product-

Bosch Solar Optimaal profiteren van zonne-energie

Duurzame systemen. Comfortabel genieten, maximale energiebesparing. Het goede gevoel, het juiste te doen

De geotherm warmtepomp Op alle fronten beter

arotherm Energiebesparend, geschikt voor iedereen Het goede gevoel, het juiste te doen

Installatie overzicht bij EPC-concepten

tapwater warmtepompen - overzicht Warmtepompen voor warm tapwater Voordelen die overtuigen :

LZTi. Lucht / water warmtepompen. De ideale alles-in-één oplossing

Energion. warmtepompen. QEnergion warmtepomp. Royale verlaging EPC. Zowel horizontaal als verticaal te plaatsen. Geschikt voor woningbouw

Itho Daalderop Hybride lucht / water warmtepompen. innovatief. & energiezuinig

Zorgeloos warm én koel

Specialist in warmtepompen ELGA INNOVATIEVE HYBRIDE WARMTEPOMP DE KRACHT VAN DE COMBINATIE

Warmtepompen. WoonWijzerWinkel service. Warmtepompen

Bosch Solar zonne-energie

EQ concept. Duurzame installatie voor een woning van 100 m2 met een EPC van 0,4

CompressHybrid 5000 AWS

Gasabsorptiewarmtepomp

Transcriptie:

Technisch Bulletin Technische informatie voor de installatiemarkt Nummer 38 - November 2013 Nefit houdt Nederland warm Nefit Split-Warmtepomp Met Zonnestroom 100% Duurzaam en Onafhankelijk van Gasleverancier Met de biedt Nefit een duurzame comfortoplossing voor verwarmen en koelen! De Nefit is een split lucht-waterwarmtepomp. De buitenlucht wordt als duurzame energiebron gebruikt voor ruimteverwarming en het verwarmen van tapwater. Door de Nefit te combineren met zon nestroom is er geen gasaansluiting, cv-toestel en airco meer nodig. Naast verwarmen biedt de warmtepomp ook de mogelijkheid om in de zomer te koelen, waardoor er het hele jaar door een aangenaam binnenklimaat ontstaat. Figuur 1 Nefit buiten- en binnenunit Principe Het principe is eenvoudig (zie fig. 2 op blz. 2) een warmtepompsysteem bestaat altijd uit vier componenten. In een split lucht-waterwarmtepomp worden de componenten in een buiten- en binnenunit opgesplitst. In de binnenunit (hydraulische eenheid) bevindt zich de condensor. De buitenunit bevat de compressor, de verdamper en het expansieventiel. Het voordeel van een separate buitenunit is dat deze rechtstreeks warmte aan de buitenlucht kan onttrekken en daardoor een zeer hoog rendement heeft. Deze warmte wordt door de warmtepomp opgewaardeerd naar een hogere temperatuur en afgegeven aan het cv-systeem. Door het split-principe is een flexibele plaatsing mogelijk met een onderlinge afstand tussen de units tot wel 60 meter. COP Het rendement van warmtepompen wordt uitgedrukt in de prestatiecoëfficiënt COP. De COP wordt onder gespecificeerde bedrijfsomstandigheden bepaald, vergelijkbaar met het gestandaardiseerd bepalen van het brandstofverbruik voor in dit nummer: Nefit Split-Warmtepomp Pagina 1 Nefit MultiLine Split-Warmtepomp Pagina 4 Nefit VentiLine Ventilatie-Warmtepomp Pagina 5 Keuzewijzer Duurzame Systeemoplossingen Pagina 6 Systeemwijzer All-Electric Pagina 7 Vraag en Tip Pagina 8

Compressor Condensor is af fabriek al geïsoleerd. Het gehele verwarmingssysteem moet worden aangepast voor de opvang en afvoer van condens. Verdamper Expansieventiel Figuur 2 Principeschema voertuigen. De COP beschrijft de verhouding tussen de afgegeven energie en de energie die door de warmtepomp word opgenomen. De EN14511-norm schrijft voor dat de waarden vermeld moeten worden bij een buitentemperatuur van 7 C en een aanvoertemperatuur van 35 C. In de type-aanduiding staat de A voor Air, hiermee wordt de buitenluchttemperatuur bedoeld, en de W staat voor Wateraanvoertemperatuur. Een warmtepomp is het meest efficiënt als het temperatuurverschil tussen de brontemperatuur en het verwarmingssysteem zo klein mogelijk is. Bij een lucht-waterwarmtepomp is de bron de buitenlucht. Deze kunnen we niet beïnvloeden. De invloed van een verwarmingssysteem is groot, zo is de COP voor een vloerverwarmingssysteem 36% hoger dan die van een radiatorverwarmingssysteem. De vuistregel hierbij is dat een 1 C lagere watertemperatuur een 2,5% hogere COP geeft. Het hoogste rendement met een warmtepomp wordt daarom gehaald met een cv-systeem op lage temperatuur. Modulatie De past het geleverde vermogen aan de warmtevraag aan door het compressortoerental te variëren. Dit toerental kan worden geregeld op zeven snelheden. Door het moduleren schakelt de warmtepomp minder vaak, heeft deze langere bedrijfstijden en is het rendement hoger. Ongeacht de grootte van de vraag, start de compressor bij de laagste ingestelde snelheid en versneld met de voorgedefinieerde stappen. Indien nodig kan bij installatie een beperkt aantal stappen worden ingesteld. Koeling Door het warmtepompprincipe om te keren, kan het warmtepompsysteem als koeling worden gebruikt. Het koelbedrijf heeft twee instellingen: Koelen boven het dauwpunt >18 C, bijvoorbeeld koeling met een verwarmingssysteem op lage temperatuur. Om het risico van condensatie te voorkomen moet de temperatuur boven het dauwpunt blijven. Monteer daarom dauwpuntsensoren op de meeste kritieke plaatsen. Als zich condens vormt, dan schakelen de sensoren de warmtepomp gelijk uit om schade te voorkomen. Koelen onder het dauwpunt, bijvoorbeeld met extra koelers. Voor het koelen onder het dauwpunt (instelbaar tot 5 C), moeten alle aansluitingen en leidingen conform de geldende voorschriften van een voor koeling geschikte isolatie worden voorzien. De binnenunit van de bivalente versie van de moet aan de binnenzijde nog geïsoleerd worden. De mono-energetische versie (met elektrisch verwarmingselement, all electric versie) van de Wat is monovalent, mono-energetisch en bivalent? Als de warmtepomp de enige warmtebron is wordt dit aangeduid als monovalent, in de praktijk wordt hiervoor meestal een water-waterwarmtepomp gebruikt. Een monoenergetische warmtepomp is erop berekend om een groot deel van het jaar aan de warmtevraag te voldoen. Om piekbelastingen op te vangen heeft een mono-energetisch systeem een elektrisch verwarmingselement, vandaar de naam all-electric. Ook een bivalent warmtepompsysteem is berekend om een groot deel van het jaar aan de warmtevraag te voldoen. De piekbelasting bij een bivalent warmtepompsysteem wordt opgevangen door een cv-toestel. Buitenunit ODU 7,5 943 950 370 Buitenunit ODU 10/11/12 1338 1050 370 850 Binnenunit Figuur 3 Afmetingen (mm) 500 420 Productprogramma De Nefit is leverbaar in de volgende uitvoeringen: Typenaam Binnenunit Buitenunit Verwarmingsvermogen Koelvermogen A/W 8.0 B-S 8,0 B A/W 8.0 E-S 8,0 E ODU*7,5 8,7 kw 6,6 kw A/W 11 B-S 16 B A/W 11 E-S 16 E ODU 10 11,9 kw 9,1 kw A/W 14 B-S 16 B A/W 14 E-S 16 E ODU 11s 14 kw 12 kw A/W 14 B-T 16 B A/W 14 E-T 16 E ODU 11t 14 kw 12 kw A/W 16 B-S A/W 16 E-S A/W 16 B-T A/W 16 E-T * ODU = OutDoor Unit 16 B 16 E 16 B 16 E ODU 12s 16 kw 12,5 kw ODU 12t 16 kw 12,5 kw Buitenunits met een S in de type-aanduiding hebben een 1-fase netaansluiting, buitenunits met een T in de type-aanduiding hebben een 3-fase netaansluiting. De binnenunits 8,0 E en 16 E zijn bedoeld voor mono-energetisch bedrijf. De binnenunits 8,0 B en 16 B zijn bedoeld voor bivalent bedrijf. In de typenaam wordt het thermischvermogen van de warmtepomp weergegeven bij een buitentemperatuur van 7 C en een cv-aanvoertemperatuur van 35 C (A7/W35). Warmtepompsysteem ontwerpen De volgende stappen moeten worden doorlopen bij het ontwerp van een warmtepompsysteem: 2

Een officiële berekening van de energiebehoefte. Deze moet voldoen aan de EN12831, zie hiervoor ook ISSO 51. De vuistregel voor de energiebehoefte van een woning is tussen de 30 W/m 2 en 100 W/m 2 vloeroppervlak, afhankelijk van de gebruikte isolatie. Bijvoorbeeld: Een woning met 150 m 2 vloeroppervlak die matig geïsoleerd is, heeft een maximale energiebehoefte van 150 m 2 x 100 W/m 2 = 15.000 W, ofwel 15 kw. Wanneer deze woning goed geïsoleerd is, dan is er maar 150 m 2 x 30 W/m 2 = 4,5 kw nodig. Het maken van een goede berekening is daarom noodzakelijk. Let op: In bestaande bouw is het opgestelde cv-toestelvermogen in veel gevallen niet gelijk aan het benodigde vermogen van de woning. Als het warmtepompsysteem naast verwarming ook het warm tapwater moet verzorgen, dan moet dit worden meegenomen in de berekening. Een vuistregel voor warm tapwater is 0,2 kw per persoon. Zijn er bijvoorbeeld 5 mensen in een woning, reken dan 1 kw voor de warmwaterenergiebehoefte. Na het bepalen van de energiebehoefte moet er een keuze gemaakt worden voor een systeem. Lucht als warmtebron heeft een aantal voordelen ten opzichte van de bodem als warmtebron. Lucht is overal en altijd gratis beschikbaar en er hoeft geen vergunning voor aangevraagd te worden. Verder hebben luchtwarmtepompen de laagste kosten bij de installatie omdat er geen grondboringen verricht hoeven te worden. De Nefit is een moderne en hoogwaardige luchtwarmtepomp die een werking tot buitentemperaturen van -20 C garandeertd. Voor het voorzien in de warmwaterbehoefte is de te combineren met een 200 of 300 liter Nefit boiler voor warmtepompen. Zo is er altijd warmwater beschikbaar. De Nefit is onder Nederlandse omstandigheden het meest geschikt als mono-energetisch systeem. Door geen gebruik te maken van een gasaansluiting kunnen veel kosten worden bespaard. De laatste stap is de keuze voor een passend verwarmingsysteem. In de berekeningen wordt het koelend vermogen niet meegenomen. Bij de keuze voor een is een lage temperatuur verwarming de meest rendabele keuze. Is een vloerverwarmingsset nodig? De prestatiecoëfficiënt COP van een warmtepomp wordt het best benut met een lage temperatuur verwarmingssysteem. Deze lage temperatuur verwarming moet als Figuur 4 Gewenste vloerverwarmingsaansluiting hoofdverwarming dienen. Als er in een laag temperatuur verwarmingssysteem gebruik wordt gemaakt van de Envi- Line, gebruik dan bij voorkeur geen vloerverwarmingsset met pomp, zoals bij een conventioneel cv-toestel met lage temperatuur verwarming wordt gebruikt. Door het toepassen van een vloerverwarmingsset met pomp kan het voorkomen dat de pomp in de openverdeler gaat mengen. Door het mengen wordt er niet optimaal gebruikgemaakt van het rendement van de warmtepomp. Door, indien mogelijk, alleen gebruik te maken van de pomp in de wordt het mengen voorkomen en bespaart dit ook energie kosten en een pomp. Wordt een in een bestaand lage temperatuur verwarmingssysteem opgenomen, sluit de dan indien mogelijk direct aan, zonder vloerverwarmingsset met pomp. Gelijkwaardigheidsverklaring In het EPC-berekeningsprogramma is een forfaitaire waarde voor warmtepompen vastgelegd. De warmtepomp functioneert beter dan de getalswaarde die voor warmtepompen is opgenomen in het EPC-berekeningsprogramma. Om te profiteren van de prestaties van de warmtepomp kan gebruik worden gemaakt van de gelijkwaardigheidsverklaring. Dit levert een gunstigere EPC-waarde op. Nefit mag Figuur 5 Gelijkwaardigheidsverklaring deze gelijkwaardigheidsverklaring niet zelf opstellen. TNO is in Nederland de bevoegde onafhankelijke instantie die dat mag doen. Mogelijke energiekostenreductie In de grafiek in fig. 6 is de reductie van de energiekosten en vaste kosten (gasaansluiting) met de Nefit 16 voor ruimteverwarming en warm tapwater per jaar af te lezen. Uitgangspunten zijn een gasprijs van 0,64 per m³ en een elektraprijs van 0,22 per kwh. Het benodigde vermogen van de woning is bij de ontwerpconditie -10 C buitentemperatuur. Reductie energiekosten per jaar ( ) 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Aanvoertemperatuur: max. 35 C all electric max. 45 C all electric max. 55 C all electric max. 35 C all bivalent max. 45 C all bivalent max. 55 C all bivalent 4 7 10 13 16 19 22 25 Benodigd vermogen van de woning (kw) Figuur 6 Mogelijke energiekostenbesparing Nefit per jaar 3

Reductie energiekosten over 15 jaar ( ) 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 Aanvoertemperatuur: max. 35 C all electric max. 45 C all electric max. 55 C all electric max. 35 C all bivalent max. 45 C all bivalent max. 55 C all bivalent 44 7 10 13 16 19 22 22 25 25 Benodigd vermogen van de woning (kw) Figuur 7 Mogelijke energiekostenbesparing Nefit over 15 jaar In de grafiek in fig. 7 wordt een reductie over 15 jaar op de energiekosten en vaste kosten (gasaansluiting) voor ruimteverwarming en tapwater weergegeven. De over deze 15 jaar meegerekende jaarlijkse energiekostenprijsstijging is 2% voor elektra en 6% voor gas. Verplichte training Voordat een Nefit warmtepomp geplaatst mag worden, moet de installateur door Nefit getraind zijn. Het plaatsen van de componenten moeten goed op elkaar worden afgestemd, waardoor de installatie complexer is dan bij een standaard cv-installatie. Deze training duurt één dag en er zijn kosten aan verbonden. Na het plaatsen van de eerste warmtepomp komt een Nefit-monteur langs om samen de warmtepomp in bedrijf te nemen. Dit is onderdeel van de training en brengt geen verdere kosten met zich mee. Kijk voor de beschikbaarheid van trainingen op www.nefit.nl, selecteer Professioneel > Support > Training >. Accessoires Voor de Nefit zijn de volgende accessoires beschikbaar: Accessoire Bestelnummer Ruimteregelaar met koelfunctie 8718586254 Ruimteregelaar 8718586831 Dauwpuntvoeler 7747204698 CANbus kabel 15m 7748000040 Relais 230 V incl. behuizing 78079 Multi Box (verzamelalarmen) 8738204316 Service remote controller voor het uitlezen van 7716161051 de buitenunit Nefit buffervat 50 L 7716161062 Wandmontagebeugels voor buitenunit 7716161064 (toepasbaar voor A/W 8.0) Vloersteunen voor buitenunit 7716161065 Condensopvangbak voor buitenunit 7716161066 Vorstbeveiliging condensafvoer 7748000318 Warmwaterboiler 200 L 7748000723 Warmwaterboiler 300 L 7748000724 Aansluitset warmwater 7738600251 (boilersensor en driewegklep) Diensten 8738900100 Training Nefit Inbedrijfname Nefit 8738900101 Meer informatie Voor meer informatie over de Nefit, ga naar www. nefit.nl en zoek op of bel de Nefit DealerLine 0570-67 85 66, keuze 3. De MultiLine is een split-warmtepomp voor een compacte hybride systeemoplossing. Deze hybride systeemoplossing bestaat uit Figuur 8 Nefit MultiLine een passend Nefit HRC-toestel samen met de MultiLine. De MultiLine zorgt voor verwarming van de cvinstallatie. Een HRC-toestel zorgt voor het warmtapwater en eventuele bijverwarming. De compacte hybride systeemoplossing met de MultiLine kan tot een vermogen van 30 kw worden toegepast. Nefit MultiLine Split-Warmtepomp lagetemperatuursverwarming. De compacte buiten- en binnenunit van de MultiLine split-warmtepomp zijn flexibel te plaatsen (onderlinge afstand tot 30 meter) en ze zijn eenvoudig te monteren. Bouwkundige aanpassingen zijn niet nodig, alleen een muurdoorvoer voor één koudemiddelleiding ½" en één koudemiddelleiding ¼". De binnenunit kan gecombineerd worden met een passend Nefit HRC-toestel. Het systeem wordt aangestuurd door de ModuLine 400 kamerthermostaat. Regeloptie 1: Kostenbesparing (fabrieksinstelling) Op basis van het actuele prijsverschil berekent de regeling continu de meest kostenefficiënte balans tussen verwarmen op aardgas en op elektriciteit. Het systeem schakelt automatisch over van warmtepomp op cv-toestel en vice versa. Of op beide tegelijk als dat het voordeligst is. De Nefit MultiLine split-warmtepomp is een lucht-waterwarmtepomp die bestaat uit een buiten- en een binnenunit. De buitenunit onttrekt warmte aan de buitenlucht, de binnenunit geeft de warmte af aan een, bij voorkeur, Regeloptie 2: Milieuvriendelijk De regeling berekent continu welke manier van verwarmen op dat moment de laagste CO 2 -uitstoot geeft. 4

Gelijkwaardigheidsverklaring De MultiLine warmtepomp functioneert beter dan de getalswaarde die voor warmtepompen is opgenomen in het EPC-berekeningsprogramma. Voor de MultiLine is een gelijkwaardigheidsverklaring beschikbaar, waardoor in de EPC-berekening toch geprofiteerd kan worden van de prestaties van de MultiLine warmtepomp. Deze gegevens mogen in het EPC-berekeningsprogramma onder de noemer kwaliteitsverklaring worden ingevoerd en hebben een maximale EPC-reductie tot gevolg. Figuur 9 Gelijkwaardigheidsverklaring Energie besparen door een combinatie van een Nefit VentiLine luchtwaterwarmtepomp en een TopLine HR(C)-, TrendLine HRC- of Pro- Line- of BaseLine HRCtoestel. De VentiLine kan de plaats innemen van de ventilatiebox in een Figuur 10 Nefit VentiLine ventilatiesysteem C. De VentiLine is eenvoudig te installeren, is onderhoudsarm en vervult drie functies. Functie 1 - Mechanische ventilatie De Nefit ventilatie-warmtepomp zorgt voor de afvoer van gebruikte ventilatielucht middels een energiezuinige, geluidsarme ventilator. Het elektriciteitsverbruik van deze zeer energiezuinige DC-ventilator ligt tot 70% lager dan de ventilator in een bestaande mechanische ventilatiebox. Het toerental van de ventilatie wordt voor de warmtepompfunctie niet extra verhoogd. De laagstand is hiervoor al voldoende. Functie 2 - Centrale verwarming De continue stroom warme ventilatielucht uit de woning wordt benut als bron voor de warmtepomp. De warmtepomp waardeert de warmte op naar een hogere temperatuur, zodat deze kan worden gebruikt voor het opwarmen van tapwater en cv. De ventilatie-warmtepomp levert maximaal 1,4 kw thermische energie. Dit is vaak voldoende om de meest gebruikte ruimten in een woning op temperatuur te houden. Om de woning op temperatuur te brengen of versneld een paar graden in temperatuur te verhogen, wordt de ventilatie-warmtepomp bijgestaan door het cv-toestel. De pomp die de warmte door het hybride systeem transporteert is een energiezuinige circulatiepomp. Het energieverbruik van de pomp ligt tot 80% lager dan een conventionele circulatiepomp. Functie 3 - Warm tapwater De Nefit ventilatie-warmtepomp heeft een 50 liter boilervat met door de warmtepomp voorverwarmd tapwater. Het Nefit combi cv-toestel zorgt voor de naverwarming van het warm tapwater tot 60 C. Het toestel kan daardoor nog Nefit VentiLine Ventilatie-Warmtepomp 5 WW NEFIT HRC VentiLine NEFIT Figuur 11 Voorbeeld hydraulisch schema sneller warm tapwater leveren. Het hybride systeem zorgt zo voor extra veel warmwatercomfort. Installatiegemak De ventilatiekanalen worden direct aan de VentiLine gekoppeld. In het koelsysteem van de VentiLine zit een gesloten compressorblok met het veilige koudemiddel R134a. Omdat de VentiLine geen externe koudemiddelleidingen heeft, is voor het plaatsen geen STEK- of F-gassen erkenning nodig. Voor meer installatievoorbeelden zie de Nefit Systeemwijzer op www.nefit.nl > Professioneel > Documentatie > SysteemWijzer. Verplichte VentiLine installatietraining Bij duurzame oplossingen is het belangrijk dat alle onderdelen van de installatie perfect op elkaar zijn afgestemd. De VentiLine wordt daarom alleen geleverd aan door Nefit getrainde installateurs. Deze training duurt één dag en er zijn kosten aan verbonden. Na het plaatsen van de eerste warmtepomp komt een Nefit-monteur langs om samen de warmtepomp in bedrijf te nemen. Dit is onderdeel van de training en brengt geen verdere kosten met zich mee. Aanmelden voor de trainingen kan via www.nefit.nl > Professioneel > Support > Training. KW

Keuzewijzer Duurzame Systeemoplossingen Door de keuzewijzer in fig. 12 te volgen, kan eenvoudig en snel een keus worden gemaakt tussen de verschillende duurzame systemen van Nefit. Onderstaand zijn de duurzame systemen uit de keuzewijzer kort uitgelegd. HR-toestel: Hoog rendement cv-toestel verkrijgbaar in verschillende vermogens met of zonder warm water. Types: TopLine, TrendLine, ProLine en BaseLine. Nefit HR-toestellen op propaan behoort ook tot de mogelijkheden. Nefit MultiLine A/W 4,7: Hybride opstelling met een buitenlucht-waterwarmtepomp voor cv-verwarming en een HR(C)-toestel (max. 30 kw) voor bijverwarming en tapwater. Het systeem is voorzien van een intelligente regeling die zorgt voor het hoogst haalbare rendement. De MultiLine kan ook worden ingezet bij hogere aanvoertemperaturen (bijvoorbeeld 60 C). Het rendement is dan wel lager. Zie artikel op pag. 4 Nefit VentiLine: Hybride opstelling met een ventilatielucht-waterwarmtepomp voor cv- en tapwaterverwarming en een HR(C)-toestel voor bijverwarming cvwater en tapwater. Zie artikel op pag. 5. Nefit : Opstelling met een buitenlucht-waterwarmtepomp voor cv, tapwater en koeling. Bijverwarming kan met een elektrisch verwarmingselement of een HR(C)-toestel. Warmtepomp verkrijgbaar in vermogens van 8 kw t/m 16 kw. Zie artikel op pag. 1. SolarLine: Thermische zonnecollectoren op het dak voor verwarming van het tapwater met een zonneboiler. PV: Zonnepanelen op het dak voor de opwekking van elektriciteit. Is er aardgas aanwezig in de woning? Laag temperatuur systeem 50 C? Ja Vermogen > 16kW? Ja HR-toestel op propaan > 30 kw evt. in combinatie met Ja Type ventilatiesysteem? HR-toestel op propaan evt. in combinatie met Nefit evt. in combinatie met SolarLine en/of PV Mechanisch Natuurlijk of Balans Capaciteit mechanische Ja ventilatie < 300 m 3 /h? Alternatief, mits laag temperatuursysteem Laag temperatuur systeem 50 C? Nefit VentiLine en HR-toestel evt. in combinatie met PV Ja Vermogen Ja Vermogen Ja > 16kW? > 30kW? HR-toestel > 30 kw evt. in combinatie met Legenda: Warmtepomp HR-toestel HR-toestel evt. in combinatie met Nefit als koeling gewenst, anders Nefit MultiLine met HR-toestel. Evt. in combinatie met 6 Nefit MultiLine en HR-toestel evt. in combinatie met Voor woon- of utiliteitsgebouwen zijn er ook andere duurzame oplossingen: Gasabsorptiewarmtepompen, wkk s en grote zonneboilersystemen. Figuur 12 Keuzewijzer warmtepompen

Systeemwijzer - All-Electric Opstelling met een HR-Boiler In elk Technisch Bulletin laat Nefit een schema uit de Systeemwijzer terugkomen. Deze keer het schema van de Nefit all-electric opstelling met een HR-boiler. De complete systeemwijzer is te downloaden op www.nefit.nl/professioneel onder Support (Advies & Tools). Toepassing All-electric opstelling: Weersafhankelijke regeling van een Nefit (lucht-waterwarmtepomp) in combinatie met een HR-boiler. Voor onderdelen en omschrijving zie artikel. Instellingen In de binnenunit taal, datum, tijd, type warmtepomp, bedrijfsmodus, schakeltijden en stooklijn invoeren. CV-installatie waterzijdig inregelen. Buitenvoeler T2 Ruimteregelaar* WW HR-boiler T3 CV-groep Vloerverwarming Binnenunit T4 KW * DWK A B P1 A1 A2 R1 R2 D verdeler vloerverw. T1 * Optioneel Figuur 13 Hydraulisch schema Buitenunit parallelbuffer A1 R1 D A2 R2 A1=Aanvoer warmtepomp A2=Aanvoer cv-groep R1=Retour warmtepomp R2=Retour cv-groep D=Dompelbuis X1 Hc Hc 2N 1N L1 L2 L3 2L3 S2 S3 Binnenunit RMGND T1 GND T2 GNDT3 GND T5 GND IOB-A 12V CANH CANL GND E71 F21 N AH1 AH2 Lout N Q21 N G1 Ruimteregelaar* R C E X T T4* T1 T2 T3 CANbus kabel DWK P1 Buitenunit (400V) Buitenunit (230V) verwarmingskabel* L1 L2 L3 N S1 S2 S3 L1 N S1 S2 S3 werkschakelaar werkschakelaar werk-- schakelaar * Optioneel polariteitsgevoelig, S2 op S2 en S3 op S3 Figuur 14 Elektrisch schema 7

? Installateursvraag Kan ik zonder F-gassen certificatie toch een Nefit-warmtepomp installeren? Ja, Nefit biedt een F-gassenservice aan voor installateurs die niet zelf over dit certificaat beschikken of deze zorg niet op zich willen nemen. U legt als installateur de koudemiddelleidingen aan, maar sluit deze niet aan. Een F-gasgecertificeerd koelbedrijf maakt vervolgens het werk af. Meer informatie vindt u in het aanvraagformulier voor het koudemiddelzijdig aansluiten van een Nefit-warmtepomp. Dit formulier is via de Nefit site te vinden. Kijk hiervoor op: www.nefit.nl > Professioneel > Support > Service > F-gassen service of gebruik de QR-code hiernaast. Het ingevulde formulier kan worden opgestuurd, gemaild of gefaxt naar Nefit. Nefit neemt dan contact met u op.! Servicemonteurtip De nieuwe PV-adaptersets zijn volledig zonder speciaal gereedschap aan te sluiten! Met de nieuwe Kostal-Sunclix & MC4-Sunclix adaptersets kunt u eenvoudig een veilige verbinding maken tussen de solarkabel en de omvormer zonder speciaal gereedschap te gebruiken. Ook kunt u de solarkabel eenvoudig verlengen met de Sunclix stekkerset. Deze stekkerset is onderdeel van de adapterset, maar is ook los verkrijgbaar. Figuur 15 Stekker van de stekkerset aansluiten Bij het installeren heeft u geen speciale tang voor een klemverbinding of gereedschap voor het krimpen van een krimpkous nodig. Het installeren kan snel en veilig. Dit bespaart tijd en garandeert een duurzame verbinding. De voordelen zijn: snel en eenvoudig zonder gereedschap installeren, 100% uitwisselbare verbindingsmogelijkheden, correct geïsoleerde verbinding, geen verlies van garantie door het verwijderen van de originele verbinding. Artikel Bestelnummer Adapterset Kostal Sunclix 7738314032 Adapterset MC4 Sunclix 7738314031 Sunclix stekkerset 7746901181 Nefit is een merknaam van Bosch Thermotechniek B.V. Zweedsestraat 1 7418 BG Deventer Postbus 3 7400 AA Deventer Fax: 0570-67 85 86 Internet: www.nefit.nl/professioneel E-mail: redactie@nefit.nl Nefit DealerLine (tegen lokaal tarief) 0570-67 85 66 Doorkiesnummers: 1 - Onderdelen 2 - Documentatie 3 - Advies & Voorlichting 4 - Service: 1 - Technisch advies 2 - Servicebezoek aanvragen 5 - Verkoop 6 - Onderdelengarantieplan Telefonische bereikbaarheid: Maandag t/m vrijdag 08.00-16.45 uur Bij koudeklachten: Maandag t/m vrijdag 16.45-22.00 uur Weekend en feestdagen 08.00-22.00 uur Alle Technisch Bulletins zijn te vinden op: www.nefit.nl > Professioneel > Documentatie > Technisch Bulletin 6720808620-0001