oktober 2014 Basiscijfers Jeugd informatie over de arbeidsmarkt, het onderwijs en leerplaatsen in de regio Zaanstreek/Waterland Een gezamenlijke uitgave van:
Samenvatting Leeswijzer De Basiscijfers Jeugd is sinds juni 2014 vernieuwd. Om u optimaal van informatie te voorzien over de stand van zaken rond vraag en aanbod op de stage- en arbeidsmarkt hebben SBB en UWV de opzet van de Basiscijfers Jeugd gewijzigd. Elke uitgave bevat voortaan een achtergrondartikel. Deze keer gaat het artikel over prognoses op de arbeidsmarkt. U vindt dit artikel na de inleiding (p. 3). Daarna geven we een overzicht van kansen en mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Dit gebeurt door een selectie van beroepen met een gunstig arbeidsmarktperspectief weer te geven (p. 4). Tevens is per bedrijfssector de uitstroom van jongeren uit WW-uitkeringen naar werk opgenomen (p. 4). Vervolgens schetsen we een beeld van de vraag op de arbeidsmarkt aan de hand van het aantal ontstane vacatures (p. 5-6), van de vraag naar leerplaatsen met behulp van de gemelde tekorten (p.7) en de ontwikkeling van het aantal leerbedrijven (p. 8-9). De kenniscentra geven een korte toelichting op de ontwikkelingen op de arbeids- en stagemarkt per beroepsgroep (p. 10-11). Vervolgens tonen we per beroepsgroep de mobiliteit van studenten (p. 12). Tot slot gaan we in op het aanbod van niet-werkende werkzoekenden. Hierbij wordt gekeken naar jongeren die staan ingeschreven als werkzoekend en jongeren die op dit moment een WW-uitkering ontvangen (p. 13-15). De Basiscijfers Jeugd verschijnt elke vier maanden. Meer informatie is te vinden op www.kansopwerk.nl en www.werk.nl/arbeidsmarktinformatie. Met de Basiscijfers Jeugd geven UWV en SBB een beeld van de actuele kansen en mogelijkheden voor jongeren op de arbeidsmarkt en stagemarkt. De gegevens in de Basiscijfers Jeugd kunnen het startpunt vormen voor gerichte actie en sectorale verdiepingen in de regio. Zo kunnen de basiscijfers een bijdrage leveren aan de invulling van de regionale Aanpak Jeugdwerkloosheid. UWV en SBB ondersteunen u graag. U vindt alle contactgegevens in het colofon op de achterzijde. Arbeidsmarkt en stagemarkt Studenten die nu een diploma halen en op zoek gaan naar werk, hebben in deze regio een gunstig baanperspectief wanneer zij aan de slag willen als onder andere commercieel medewerker, servicemonteur of medewerker groene detailhandel. In de afgelopen periode zijn relatief veel WW-uitkeringen van jongeren afkomstig uit de bedrijfssectoren Groothandel en Bouwnijverheid beëindigd omdat zij werk hebben gevonden. In deze regio zijn in het afgelopen jaar in de bedrijfssector Detailhandel de meeste vacatures ontstaan. In de periode van april tot en met juli 2014 waren er in de regio Zaanstreek/Waterland 1.710 mbo vacatures. Ten opzichte van dezelfde periode een jaar ervoor, april tot en met juli 2013, is dit aantal gestegen met 27 procent. Het grootste aantal vacatures op mbo-niveau is er in de beroepsgroep detailhandel food/non food (570 vacatures), gevolgd door horeca (200 vacatures) en installatie-, elektro- en metaaltechniek (180 vacatures). Vergelijken we de verdeling van het aantal vacatures in de regio Zaanstreek/ Waterland met het landelijke beeld, dan blijkt dat er in deze regio relatief veel vacatures zijn in de beroepsgroep detailhandel food/non food en weinig in de beroepsgroep economisch administratief. Gediplomeerden zijn op zoek naar een baan, studenten hebben behoefte aan een geschikte leerplaats. Knelpunten op de stagemarkt (bol) en leerbanenmarkt (bbl) zijn in deze regio aanwezig in de beroepsgroepen sport, ICT, economisch administratief en bouw en infra. Mobiliteit in de regio Van alle studenten die in schooljaar 2013/2014 met een stage of leerbaan zijn gestart en in de regio Zaanstreek/Waterland wonen heeft 56 procent een stage of leerbaan gevonden binnen de eigen woonregio. Landelijk vond 76 procent van de studenten een leerplaats binnen de eigen regio. De mogelijkheid een leerplaats te vinden binnen de eigen regio verschilt sterk per beroepsgroep. Jongeren op zoek naar werk Eind augustus 2014 staan in de regio Zaanstreek/Waterland 1.156 jongeren tot 27 jaar bij UWV als werkzoekend ingeschreven. Van deze jongeren heeft 45% geen startkwalificatie. Landelijk is dit aandeel ongeveer gelijk (46%). De groep middelbaar opgeleiden (minimaal mbo-niveau 2, havo of vwo) heeft in deze regio een aandeel van 45%. Dat is hoger dan het landelijke aandeel (42%). De groep hoogopgeleiden (hbo of wo) heeft in de regio een aandeel van 10%. Dit is vergelijkbaar met het landelijke beeld (11%). Eind augustus 2014 waren er 485 lopende WW-uitkeringen aan jongeren in de regio. Een jaar eerder waren dat er 539. Dit is een daling van 10%, en daarmee gelijk aan de landelijke ontwikkeling (-10%). De gemeente Zaanstad heeft de meeste lopende WW-uitkeringen aan jongeren. Het totale aantal nieuwe WW-uitkeringen aan jongeren is van mei t/m augustus 2014 afgenomen met 35 ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. De grootste daling is te zien onder jongeren die werkzaam waren in de bouwnijverheid (-59%). Het aantal nieuwe WW-uitkeringen aan jongeren die werkzaam waren in de bedrijfssector Vervoer en opslag is het meest gestegen (+27%). In dezelfde periode werden 227 WW-uitkeringen aan jongeren beëindigd vanwege werkhervatting. Ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder is dit een stijging van 10%. 2
Prognoses op de arbeidsmarkt Voor een leerling is het belangrijk na te denken over de (vervolg-) opleiding die wordt gekozen. Redenen om voor een opleiding te kiezen kunnen zijn dat het een leuke opleiding is of een e weg naar een vervolgopleiding. Er zijn ook leerlingen die kiezen voor een bepaalde opleiding omdat ze denken er gemakkelijk werk mee te kunnen vinden, tegen een salaris. We hebben het dan over de arbeidsmarktperspectieven na een opleiding. Uiteraard gaat het er ook om of de opleiding bij de leerling past en aansluit bij de capaciteiten. Foto: Hollandse Hoogte Maar soms wordt getwijfeld over de keuze en zijn toekomstige kansen op werk leidend. Vier jaar lang de opleiding van je dromen volgen, maar daarna werkloos worden of werk doen dat je niet zint, is ook geen aantrekkelijk perspectief. Arbeidsmarktprognoses Het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) heeft in december 2013 arbeidsmarktprognoses opgesteld voor het jaar 2018. Deze informatie is relevant voor verschillende doelgroepen. Voor beleidsontwikkeling van verschillende groepen beleidsmakers (bij onderwijsinstellingen en hun financiers) of bijvoorbeeld wanneer wordt overwogen een nieuwe opleiding te beginnen of een bestaande aan te passen. Ook is deze informatie bruikbaar voor jongeren en werkzoekenden die voor de keuze van een (vervolg)opleiding staan. Toekomstige kansen Per opleidingsrichting heeft ROA onderzocht of de werkgelegenheid de komende jaren zal groeien of krimpen, hoe hoog de vervangingsvraag is en hoeveel mensen naar verwachting na hun opleiding aan het werk gaan. Dit verschilt per opleiding. Wanneer de vraag naar arbeid door werkgevers groter is dan het aanbod van mensen die werk zoeken, dan is het arbeidsmarktperspectief voor schoolverlaters in 2018 redelijk of. Wanneer er echter meer mensen werk zoeken dan de werkgevers vragen, dan is het arbeidsmarktperspectief matig of slecht. Volgens de voorspellingen van ROA hebben mbo-schoolverlaters met een diploma in de richting apothekersassistent de beste kansen op de arbeidsmarkt in 2018. Hoewel het aantal banen voor deze opleiding iets daalt, is er sprake van een zeer hoge vervangingsvraag tot 2018. Er ontstaan dus veel vacatures, terwijl er relatief weinig gediplomeerde schoolverlaters van deze opleidingen instromen op de arbeidsmarkt. Dit is allemaal meegenomen in de einduitkomst: voor 30% van de banen zijn er geen mensen met de juiste opleiding. Hierdoor zijn de arbeidsmarktperspectieven voor deze opleiding Mbo-opleidingsrichtingen met een (zeer) arbeidsmarktperspectief in 2018 (bron: ROA) zeer. Dit wordt berekend voor 33 mbo-opleidingsrichtingen. In de tabel op deze pagina zijn de opleidingsrichtingen opgenomen met een zeer e of e kans op werk. De ROA prognoses betreffen opleidingsrichtingen, waarbij meerdere mbo-opleidingen zijn samengevoegd. Binnen een opleidingsrichting kunnen de arbeidsmarktperspectieven verschillen per niveau, per opleiding en per regio. Elders in deze uitgave van de Basiscijfers Jeugd is informatie opgenomen over kansrijke mbo-beroepen, de beroepen die nu een e kans bieden op een baan in deze regio. Lees meer over toekomstige kansen op werk op: www.werk.nl/werk_nl/arbeidsmarktinformatie/achtergrond Opleidingsrichtingen Arbeidsmarktperspectief in 2018 Apothekersassistent zeer Brood en banket Dokters-, tandarts- en dierenartsassistent Elektrotechniek Fijnmechanische techniek Laboratorium Operationele techniek Secretariaat Verpleging Voeding, natuur en milieu Werktuigbouw en mechanische techniek 3
Kansen op de arbeidsmarkt Kansrijke beroepen op mbo-niveau (bron: kenniscentra) In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van mbo-beroepen die een e kans bieden op een baan voor gediplomeerde schoolverlaters, die nu een baan zoeken in het landsdeel waartoe deze regio behoort. Het is een selectie van beroepen. Meer kansrijke beroepen vindt u op barometer.s-bb.nl. Beroepsgroep Beroep Niv. Afbouw en onderhoud Specialist schilderen 4 Bloemen en tuincentra Medewerker/manager groene detailhandel 2,4 Carrosserie Autoschadetechnicus 3 Carrosserie Carrosseriebouwer 2 Creatieve en Ambachtelijke techniek Uurwerktechnicus 4 Economisch administratief (Junior) accountmanager 4 Economisch administratief Commercieel medewerker 3 Economisch administratief Contactcenter medewerker 3 Gezondheidstechniek Opticien 4 Gezondheidstechniek Schoenhersteller 2 Handel Aankomend verkoopmedewerker 1 Handel Verkoopspecialist (detailhandel/wonen) 3 Mobiliteit Serviceadviseur mobiliteitsbranche 3 Beroepsgroep Beroep Niv. Reclame en presentatie Vormgeving ruimtelijke presentatie en communicatie 4 Schoonmaak en glazenwassen Schoonmaak en glazenwassen 3 (Commercieel) technicus 4 Elektrotechnische industriele producten en systemen 2,3,4 Installeren 2,3 Metaalbewerken 3 Onderhoudsmonteur industrie 2 Servicemonteur elektrotechniek 3 Servicemonteur installatietechniek 3 Servicemonteur werktuigbouw 3,4 Verspaner 2,3 Werkvoorbereiden 4 Verssectoren Meewerkend voorman versindustrie 3 Van WW naar werk in de periode mei t/m augustus 2013 en 2014 (bron: UWV) Deze grafiek laat zien van welk deel van de jongeren (<27 jaar) de WW-uitkering is beëindigd vanwege werk vergeleken met het aandeel andere redenen. Deze andere Landbouw, bosbouw en visserij Industrie, nutsbedrijven en delfstoffen Bouwnijverheid Detailhandel redenen kunnen o.a. zijn het bereiken van de maximale duur van de WW-uitkering of ziekte. Per bedrijfssector is het aandeel jongeren weergegeven dat vanuit die sector in de WW is terechtgekomen en de WW nu verlaten heeft. Zij kunnen ook in een andere sector dan de herkomstsector werk gevonden hebben. herkomstsector Groothandel Vervoer en opslag Horeca Financiële en zakelijke dienstverlening waarvan uitzendbedrijven Gezondheidszorg, welzijn en cultuur Openbaar bestuur en overheidsdiensten Onderwijs 0 20% 40% 60% 80% 100% werk 2014 werk 2013 andere redenen 2014 andere redenen 2013 4
Vacatures mbo-niveau apr 14 t/m jul 14 Deze figuur toont het aantal ontstane vacatures op mbo-niveau in deze regio. De kenniscentra hebben de vacatures gekoppeld aan de mboberoepsgroepen en onderliggende kwalificaties. Door weging en ophoging is het mogelijk een betrouwbare inschatting te maken van het werkelijke aantal vacatures waarvoor extern wordt geworven. (bron: Jobfeed, bewerking Panteia en SBB, 2014) Beroepsgroep Zorg en welzijn Economie Groen Bloemen en tuincentra Dierverzorging Groene ruimte Plantenteelt Veehouderij en paardenhouderij Voedingsindustrie Afbouw en onderhoud AV, multimedia en gaming Bakkerij Bouw en infra Carrosserie Creatieve en ambachtelijke techniek Fotonica Gezondheidstechniek Hout en meubel Installatie-, elektro- en metaaltechniek Laboratoria Mobiliteit Modeindustrie Procestechniek Reclame en presentatie Scheepvaart Schoonmaak en glazenwassen Textielindustrie Transport en logistiek Uitgeven, vormgeven en printmedia Artiesten, theater en evenementen Detailhandel food/non food Economisch administratief Facilitaire dienstverlening Groothandel food/non food Horeca ICT Recreatie Reizen Veiligheid Verssectoren Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Kapper Pedicure Schoonheidsspecialist Sport Welzijn Zorg apr 14 - jul 14 apr 13 - jul 13 0 100 200 300 400 500 600
Ontstane vacatures en gerealiseerde plaatsingen Aantal vacatures naar gevraagd beroepsniveau (bron: UWV) Deze grafiek geeft de totale vacaturemarkt weer in de regio. De staven tonen het aantal ontstane vacatures per bedrijfssector tussen juli 2013 en juni 2014, verdeeld naar gevraagd niveau. In sommige sectoren zijn vooral vacatures voor middelbaar opgeleiden ontstaan, in andere sectoren worden vooral hoger of lager opgeleiden gezocht. Landbouw, bosbouw en visserij Industrie, nutsbedrijven en delfstoffen Bouwnijverheid Detailhandel Groothandel Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie Financiële dienstverlening Overige zakelijke dienstverlening Gezondheidszorg, welzijn en cultuur Openbaar bestuur Onderwijs Overige dienstverlening 0 500 1000 1500 2000 2500 lager middelbaar hoger Gerealiseerde plaatsingen op een leerbaan (bbl) en stageplaats (bol) per sector in de periode mei t/m augustus 2014 (bron: DUO en Stagemarkt.nl) Aantal gerealiseerde plaatsingen op een leerbaan (bbl) 2012 2013 2014 Plaatsingen zonder startkwalificatie Groen 4 9 8 151 103 81 Economie 81 43 39 Zorg en welzijn 21 23 14 Plaatsingen met startkwalificatie Groen 0 4 1 137 104 54 Economie 25 30 23 Zorg en welzijn 15 27 19 In de tabel is het aantal jongeren (<27 jaar) weergegeven dat in de periode van mei tot en met augustus is gestart met een leerbaan of stageplaats. Hierbij is onderscheid gemaakt naar jongeren met en zonder startkwalificatie. Per leerweg en sector is het aantal gestarte stages en leerbanen in de periode mei tot en met augustus van 2012, 2013 en 2014 opgenomen. Aantal gerealiseerde plaatsingen op een stageplaats (bol) 2012 2013 2014 Plaatsingen zonder startkwalificatie Groen 99 93 95 184 230 132 Economie 310 206 298 Zorg en welzijn 184 135 289 Plaatsingen met startkwalificatie Groen 9 11 7 26 59 45 Economie 66 168 113 Zorg en welzijn 52 228 103 Omdat het administratieve proces bij onderwijsinstellingen in deze meetperiode nog volop bezig is, kan een onvolledig beeld ontstaan van het aantal plaatsingen. Bij de interpretatie van de gegevens dient hiermee rekening gehouden te worden. 6
Kansen op de stagemarkt Kansen en tekorten van stageplaatsen en leerbanen in regio Zaanstreek/Waterland in augustus 2014 (bron: SBB/kenniscentra) Kansen Tekorten aangegeven door opleidingen Beroepsgroep gemeten door bbl bbl bol bol kenniscentra 1 + 2 3 + 4 1 + 2 3 + 4 Zorg en welzijn Economie Groen Bloemen en tuincentra Dierverzorging Groene ruimte Plantenteelt Veehouderij en paardenhouderij Voedingsindustrie Afbouw en onderhoud AV, multimedia en gaming Bakkerij Bouw en infra Carrosserie Creatieve en ambachtelijke techniek Fotonica Gezondheidstechniek Hout en meubel Installatie-, elektro- en metaaltechniek Laboratoria Mobiliteit Modeindustrie Procestechniek Reclame en presentatie Scheepvaart Schoonmaak en glazenwassen Textielindustrie Transport en logistiek Uitgeven, vormgeven en printmedia Artiesten, theater en evenementen Detailhandel food/non food Economisch administratief Facilitaire dienstverlening Groothandel food/non food Horeca ICT Recreatie Reizen Veiligheid Verssectoren Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Kapper Pedicure Schoonheidsspecialist Sport Welzijn Zorg Deze tabel is een momentopname en geeft vanuit twee invalshoeken de situatie op de stagemarkt weer. Enerzijds de kansen op een leerplaats (bol en bbl) en anderzijds de tekorten aan leerplaatsen. In de kolom Kansen staat met kleuren roze tot en met groen de kans op een leerplaats in regio Zaanstreek/Waterland aangegeven, volgens de kenniscentra. Naast tekorten worden hier ook overschotten gemeld. In de rechter vier kolommen zijn eventuele tekorten aan leerplaatsen weergegeven in deze regio door de opleidingen. De kolommen zijn in vieren verdeeld: de leerbaansituatie voor bbl-ers op niveau 1-2 en niveau 3-4 en de stageplaatssituatie voor bol-ers op niveau 1-2 en 3-4. Legenda er zijn meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen t.o.v. het aantal studenten over het algemeen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen, bij sommige opleidingen is er evenwicht over het algemeen is er evenwicht, bij sommige opleidingen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen de vraag naar en het aanbod aan stageplaatsen en leerbanen zijn in evenwicht over het algemeen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen, in sommige opleidingen is er een tekort over het algemeen is er evenwicht, bij sommige opleidingen is er een tekort aan stageplaatsen en leerbanen over het algemeen is er een tekort aan stage plaatsen en leerbanen, in sommige opleidingen is er evenwicht er is een tekort aan stageplaatsen en leerbanen t.o.v. het aantal studenten geen opleidingsaanbod in deze regio/geen gegevens 7
Leerbedrijven en studenten Ontwikkelingen in regio Zaanstreek/Waterland (bron: DUO en Stagemarkt.nl) Beroepsgroep Groen Bloemen en tuincentra Dierverzorging Groene ruimte Plantenteelt Veehouderij en paardenhouderij Voedingsindustrie april 2012 augustus 2014 Bedrijven Studenten Bedrijven Studenten 47 36 52 37 120 132 106 138 57 94 61 118 34 21 49 24 86 15 64 26 27 61 25 49 Trend t Per beroepsgroep is het aantal leerbedrijven en studenten in augustus 2014 weergegeven en vergeleken met de situatie in april 2012. De meting is uitgevoerd over de periode mei - augustus 2014. In de tabel wordt de verhouding van het meest recente tertaal afgezet tegen die van het eerste tertaal van 2012. Afbouw en onderhoud AV, multimedia en gaming Bakkerij Bouw en infra Carrosserie Creatieve en ambachtelijke techniek Fotonica Gezondheidstechniek Hout en meubel Installatie-, elektro- en metaaltechniek Laboratoria 168 125 173 77 35 78 107 171 22 56 26 84 276 487 211 333 29 20 27 16 10 18 10 14 3 6 5 4 46 35 51 33 91 129 110 133 365 776 373 685 22 74 21 93 t De pijl in de kolom Trend geeft de ontwikkeling aan van de verhouding tussen het aantal leerbedrijven en studenten. Als de pijl () omhoog wijst, is de verhouding van het aantal beschikbare leerbedrijven ten opzichte van het aantal studenten verbeterd in vergelijking met de vorige meetperiode. Wijst de pijl naar beneden () dan is dit verslechterd. Bij een ruit (t) is de verhouding niet bekend. Mobiliteit Modeindustrie Procestechniek Reclame en presentatie Scheepvaart Schoonmaak en glazenwassen Textielindustrie 171 254 174 186 9 53 16 56 41 154 41 122 44 48 64 61 23 32 27 38 9 1 9 1 2 3 14 t t t Omdat het administratieve proces bij onderwijsinstellingen in deze meetperiode nog volop bezig is, kan een onvolledig beeld ontstaan van het aantal studenten. Bij de interpretatie van de gegevens dient hiermee rekening gehouden te worden. Transport en logistiek 66 272 65 184 Uitgeven, vormgeven en printmedia 110 269 122 249 Economie Artiesten, theater en evenementen Detailhandel food/non food Economisch administratief 12 63 16 121 417 722 446 706 574 1.220 593 1.130 Facilitaire dienstverlening 54 43 49 81 t Groothandel food/non food 102 79 108 100 Horeca 132 533 148 521 ICT 134 409 133 436 Recreatie 28 103 32 190 Reizen 38 42 34 40 Veiligheid 15 260 17 253 Verssectoren 80 88 62 23 t Zorg en welzijn Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Kapper Pedicure Schoonheidsspecialist Sport 145 207 154 235 107 202 113 227 24 19 45 70 44 88 207 409 260 489 t Welzijn 570 1.178 572 945 Zorg 352 968 353 989 8
Aantal leerbedrijven per gemeente Aantal leerbedrijven per gemeente en kenniscentrum in regio Zaanstreek/Waterland augustus 2014 (bron: Stagemarkt.nl) In de volgende tabel is het aantal leerbedrijven per gemeente en kenniscentrum weergegeven. Het totaal van augustus 2014 is vergeleken met het totaal van augustus 2013. Gemeente Aequor Calibris ECABO Fundeon GOC Innovam KC Handel Kenteq Kenwerk KOC PMLF Savantis SH&M SVGB SVO VOC VTL Totaal 2014 Totaal 2013 Beemster 53 28 23 11 1 3 8 21 7 4-5 3-1 2 5 175 174 Edam-Volendam 16 72 34 26 13 12 44 34 28 10 1 50 11 6 17 2 3 379 372 Landsmeer 11 39 9 11 5 2 8 5 10 5-9 1 2 2 1 1 121 120 Oostzaan 11 25 13 5 4 3 9 10 7 4 1 4 6 2 3 1 3 111 108 Purmerend 31 244 156 22 23 55 151 70 60 54 2 49 18 15 10 11 18 989 993 Waterland 19 49 16 12 7 3 12 21 25 5 3 11 5 1 2 1 5 197 182 Wormerland 28 32 19 12 5 4 13 24 11 8 5 13 4 1 2 2 8 191 185 Zaanstad 86 447 394 81 80 95 303 186 120 68 54 102 61 34 23 9 49 2.192 2.162 Zeevang 19 21 4 11 3 2 2 15 4 1-2 1-2 - - 87 90 Totaal 2014 274 957 668 191 141 179 550 386 272 159 66 245 110 61 62 29 92 4.442 4.386 Totaal 2013 272 938 656 211 140 169 564 386 257 155 67 232 93 58 65 30 93 Aantal AKA-leerbedrijven per sector in regio Zaanstreek/Waterland augustus 2014 (bron: Stagemarkt. nl) AKA-leerbedrijven zijn erkend op niveau 1 en extra toegerust om zwakkere studenten een stage of leerwerkplek aan te bieden. Het gaat om jongeren die eerder voortijdig zijn uitgevallen, moeilijk plaatsbaar zijn of jongeren met een extra zorgvraag wegens ziekte of handicap. Deze jongeren hebben vaak hulp nodig om werk te vinden en te behouden. De AKA-leerbedrijven bieden hiermee een e mogelijkheid om deze jongeren toch een kwalificatie te laten behalen en hen daarmee beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Het aantal in 2014 wordt vergeleken met dat in 2013. Sector Aantal AKA-leerbedrijven 2014 2013 Economie 418 390 Groene sector 17 15 433 491 Zorg en Welzijn 122 124 Totaal 990 1.020 9
Toelichting door de kenniscentra Bloemen en tuincentra In Waterland lijken er meer leerbedrijven dan studenten te zijn. In de Zaanstreek lijkt het aantal studenten en het aantal stageplaatsen overeen te komen. (bron: Aequor) Dierverzorging De beschikbaarheid van leerplaatsen staat (nog steeds) onder druk. (bron: Aequor) Groene ruimte Het aantal stageplaatsen is redelijk in balans met het aantal studenten. (bron: Aequor) Plantenteelt In de regio Zaanstreek/Waterland zitten nauwelijks plantenteeltbedrijven. (bron: Aequor) Veehouderij en Paardenhouderij In de veehouderij zijn meer dan voldoende leerbedrijven. Binnen de paardenhouderij is er een redelijke balans tussen de vraag naar en het aanbod van leerplaatsen. (bron: Aequor) Voedingsindustrie Bij de meeste bedrijven is er veel aandacht voor het opleiden van de medewerkers. Er is voldoende aanbod van leerbanen en stageplaatsen voor studenten van de opleidingen op niveau 3 en 4. (bron: Aequor) Afbouw en onderhoud Doordat het lastiger is om leerbanen (bbl) te vinden is er al enkele jaren een afname van het aantal studenten dat is begonnen met een opleiding in de sector afbouw of schilderen en onderhoud. Doordat het aantal erkende leerbedrijven nagenoeg gelijk is gebleven is de ontwikkeling in de meeste regio s weergegeven met een pijl omhoog. De meeste leerlingen kunnen al dan niet met behulp van een samenwerkingsverband van erkende leerbedrijven een stageplaats of leerwerkbaan vinden voor het praktijkgedeelte van hun opleiding. Gezien de vergrijzing in de sector zijn er de komende jaren veel vakbekwame schilders nodig. Het vergroten van de instroom in de schildersopleidingen is belangrijk. Door wervingsgesprekken worden bedrijven en instanties gestimuleerd om een (extra) leer/ werkplaats of gedeeltelijke leer/werkplaats aan te bieden en wordt contact gelegd met gemeenten en woningcorporaties om alternatieve leerplaatsen te realiseren. In het voorjaar en de zomer is er traditioneel gezien meer werk in de sector. (bron: Savantis) AV, Multimedia en Gaming Er zijn voldoende leerplaatsen beschikbaar voor studenten van de opleidingen AV en multimedia. Het aantal beschikbare leerplaatsen voor studenten van de opleiding Game Artist groeit, maar is beperkt in absolute omvang. Door de explosieve toename van het aantal studenten staat de beschikbaarheid van leerplaatsen voor studenten van de opleiding Game Artist onder druk. (bron: GOC) Bakkerij Bedrijven bieden nog altijd leerplaatsen aan, alleen het aantal leerplaatsen per bedrijf wordt kleiner. Er is meer vraag naar broodbakkers dan banketbakkers. (bron: Kenwerk) tember 2014 ten opzichte van april 2012 met 24% af, vergeleken met april 2014 is de daling 9%. In kwartaal 1 2014 stijgt het aantal jongeren dat werk vindt in de bouw, vergeleken met een kwartaal eerder stijgt de uitstroom van jongeren. In kwartaal 2 2014 stabiliseert het aantal werknemers tot 29 jaar. (bron: Fundeon) Carrosserie Bedrijven blijven terughoudend met het aanbieden van leerplaatsen aan studenten. Het dalende aantal schades en het daardoor teruglopende werkaanbod blijft een probleem. Veel bedrijven verkeren zakelijk in zwaar weer. De instroom van het totaal aantal nieuwe studenten in de opleidingen is landelijk gedaald. Studenten blijven moeite hebben met het vinden en behouden van een leerwerkplaats. Voor de opleiding Carrosseriebouw is de kans op werk en stage groot, omdat hier ruime vraag naar nieuwe instroom is en voor de carrosseriebouw is iemand aangesteld om leerbedrijven en leerlingen te werven voor alle scholen. (bron: VOC) Creatieve- & ambachtelijke techniek In deze richtingen zijn er vaak kleinschalige specialistische opleidingen. Over het algemeen zijn er voldoende leerplaatsen. In de kleinschalige specialistische beroepen zijn veel zzp ers werkzaam. Met name in de creatieve techniek is het vinden en organiseren van leerplaatsen daarom lastig. (bron: SVGB) Fotonica Het laatste jaar is het aantal leerbedrijven toegenomen. Het aantal studenten is gedaald, waardoor voor de meeste studenten een stageplaats te vinden is. Leerplaatsen voor studenten van de opleiding Medewerker fotografie (niveau 2) zijn in heel het land lastiger te verkrijgen. (bron: PMLF) Gezondheidstechniek Gezondheidstechnische opleidingen zijn vaak unieke opleidingen die op één locatie in Nederland worden gegeven (Tandtechniek, Orthopedische techniek) of een bovenregionale functie hebben (Medewerker steriele medische hulpmiddelen, Optiek). Er zijn landelijk over het algemeen voldoende leerplaatsen beschikbaar. In de gezondheidstechniek is er een toenemende terughoudendheid bij bedrijven in het aannemen van bbl-studenten. (bron: SVGB) Hout en meubel In deze regio bestaat een licht tekort aan leerplaatsen voor studenten in alle opleidingen en met name voor bol-studenten, ondanks de forse stijging van het aantal erkende leerbedrijven. (bron: SH&M) Installatie-, elektro- en metaaltechniek Het aantal jonge werklozen, op zoek naar een baan in de installatie-, elektro- en metaaltechniek, is de afgelopen vier maanden in deze regio sterker toegenomen dan landelijk. Het aantal nieuwe vacatures voor middelbare beroepen in deze richtingen is afgenomen. Er zijn in het algemeen voldoende leerplaatsen. Het aanbod is het minst ruim in de installatiebranche. (bron: Kenteq) Laboratoria Er moet veel moeite gedaan worden om voldoende leerplaatsen te vinden voor alle studenten van de laboratoriumopleidingen. Hiervoor zijn meerdere oorzaken aan te wijzen. De laatste vier jaar stijgt de instroom in de opleidingen. Daarbij neemt een deel van de leerbedrijven minder of minder vaak stagiaires aan. Ook zijn er meer stageplaatsen gewenst 10 Bouw en infra Het aantal studenten is in september 2014 ten opzichte van april 2012 met 32% afgenomen, vergeleken met april 2014 daalt het aantal studenten met 11%. Het aantal leerbedrijven nam in sepin het 2e en 3e jaar van een vierjarige opleiding; bedrijven hebben een voorkeur voor een 4e-jaars. In Noord-Holland is vooral behoefte aan extra stageplaatsen allround laborant, klinische chemie, biotechnologie en chemisch-fysisch. (bron: PMLF) Mobiliteit In de mobiliteitsbranche bevinden bedrijven zich nog steeds in zwaar weer. Het lichte herstel van de economie zien we niet terug in de verkoop van auto s en omzet in onderhoud en reparatie. In deze regio heeft de verhouding tussen het aantal leerbedrijven en studenten zich positief ontwikkeld. (bron: Innovam) Mode-industrie Er zijn in deze regio (vrijwel) geen studenten die een opleiding volgen in de modeindustrie. (bron: KC Handel) Procestechniek De vraag naar en het aanbod van leerplaatsen voor studenten procestechniek en operationele techniek is over het algemeen in evenwicht. Wel vinden studenten jonger dan 18 jaar moeilijk een stageplaats. In delen van Noord-Holland is behoefte aan extra stageplaatsen voor operator C. (bron: PMLF) Reclame en presentatie Ook in de sector Reclame, Presentatie en Communicatie (RPC) is de crisis merkbaar. De opleidingen in de sector blijven populair bij jongeren. Omdat de meeste studenten een bol-opleiding volgen en stagiairs een bedrijf niet veel extra kosten, is het vinden van leerplaatsen meestal geen probleem. Het kost als gevolg van de crisis in de sector wel meer moeite dan vroeger om een e leerplaats te vinden. Het aantal erkende leerbedrijven is afgenomen, tegelijkertijd is het aantal studenten in de Reclame, Presentatie en Communicatie toegenomen. Daarom lopen soms meerdere studenten stage bij hetzelfde bedrijf of richten scholen stagebedrijven op om studenten te faciliteren. Door het grote aantal studenten kan de stage- en leerbanenmarkt onder druk komen te staan. In sommige regio s is er sprake van concurrentie vanuit het hbo. (bron: Savantis) Scheepvaart In diverse nautische deelsectoren zijn er volop kansen op de arbeidsmarkt en is er vraag naar opgeleid personeel, veroorzaakt door verloop en vergrijzing. Over het algemeen is het geen probleem om een stageplaats of leerbaan te vinden. (bron: VTL) Schoonmaak en glazenwassen Opleidingen Schoonmaak en Glazenwassen worden niet in alle regio s aangeboden. De meeste studenten volgen een opleiding in de bbl en hebben dus een arbeidscontract bij een schoonmaakbedrijf. De schoonmaaksector biedt mbo-opleidingen op alle niveaus en ondanks de crisis zijn er voldoende leerplaatsen. Veel erkende leerbedrijven bieden meerdere (soms tientallen tot meer dan honderd) leerbanen aan. Daarom zegt het aantal erkende leerbedrijven niet altijd iets over het gemak voor leerlingen om een opleidingsplaats in de schoonmaak te vinden. (bron: Savantis) Textielindustrie Er zijn in deze regio (vrijwel) geen studenten die een opleiding volgen in de textielindustrie. (bron: KC Handel)
Transport en logistiek De werkgelegenheid is tussen 2012 en 2013 iets sterker dan landelijk afgenomen, door dalingen in het beroepserenvervoer en het personenvervoer. Vooral bij kleinere bedrijven in deze sectoren verloren mensen hun baan. Een stijging van de werkgelegenheid in de logistieke dienstverlening kon dat maar beperkt compenseren. In de regio is er in de sector transport en logistiek een gemiddeld aantal vacatures in vergelijking met andere regio s. De meeste vacatures zijn te vinden in het beroepserenvervoer. (bron: VTL) Uitgeven, vormgeven en printmedia Er zijn voldoende leerplaatsen beschikbaar voor studenten van de opleidingen Uitgeven en Printmedia. Dit ondanks de afname van het aantal bedrijven en de werkgelegenheid als gevolg van economische en technologische ontwikkelingen. Het aantal leerplaatsen voor vormgeven staat onder druk, doordat de toename van het aantal studenten verhoudingsgewijs groter is dan de toename van het aantal leerplaatsen. (bron: GOC) Artiesten, theater en evenementen Er zijn over het algemeen voldoende leerplaatsen. Door de aanwezigheid van productiehuizen en impresariaten zijn er op zich voldoende mogelijkheden voor de beroepspraktijkvorming voor studenten van de opleiding Artiest. Door bezuinigingen van de centrale overheid en gemeenten staan veel theaters en gezelschappen onder grote druk. Dit belemmert het werven van meer leerplaatsen. (bron: GOC) Detailhandel Food/Non Food Voor de meeste opleidingen in de detailhandel zijn voldoende leerplaatsen beschikbaar. Studenten van de opleidingen Verkoopspecialist detailhandel (niveau 3) en Interieuradviseur (niveau 4) moeten daarvoor wel enige moeite doen. Voor Verkoper (niveau 2) zijn de kansen verbeterd. (bron: KC Handel) Economisch administratief Over het algemeen zijn er voldoende stageplaatsen en leerbanen beschikbaar voor studenten van de economisch administratieve opleidingen. Knelpunten zijn er voor studenten van de opleidingen Bedrijfsadministratief medewerker (niveau 2), Juridisch medewerker zakelijke dienstverlening en Medewerker evenementenorganisatie (beiden niveau 4). Matige perspectieven zijn er voor studenten van de secretariële opleidingen Secretarieel medewerker en Telefonist / receptionist (beiden niveau 2), de financieel-administratieve opleidingen Financieel administratief medewerker (niveau 3) en Bedrijfsadministrateur (niveau 4), alsmede voor de opleiding Juridisch medewerker openbaar bestuur (niveau 4). Het perspectief is voor studenten van de opleidingen Commercieel medewerker binnendienst (niveau 3) en Directiesecretaresse / Managementassistent (niveau 4). (bron: ECABO) Facilitaire dienstverlening Er zijn voldoende leerplaatsen beschikbaar. Er is een bbl-opleiding in Amsterdam, dat is in deze sector niet zo gebruikelijk. Hierdoor is het voor deze studenten lastiger is om een leerplaats te vinden. Ook hier geldt dat opleidingen anders in de markt gezet worden dan voorgeschreven wordt. Hierdoor hebben studenten een ander idee van de opleiding. Het aantal studenten neemt toe maar het aantal leerplaatsen blijft ongeveer gelijk en daardoor is de stagemarkt krapper geworden. (bron: Kenwerk) Groothandel Food/Non Food In deze regio wordt maar een kleine groep studenten opgeleid in de groothandel. Over het algemeen zijn er voor hen voldoende leerplaatsen beschikbaar. (bron: KC Handel) Horeca Vorig jaar waren er veel faillissementen, nu zijn de meeste zaken weer geopend met een nieuwe eigenaar. Bedrijven bieden nog altijd leerplaatsen aan, voor studenten van opleidingen op niveau 2 en 3 zijn er voldoende plekken. (bron: Kenwerk) ICT Over het algemeen is het perspectief voor een stageplaats of leerbaan voor studenten van de ICT opleidingen matig. Knelpunten zijn er voor studenten van de opleiding Medewerker ICT (niveau 2). Het perspectief voor studenten van de opleiding Applicatie ontwikkelaar (niveau 4) is ruim voldoende. (bron: ECABO) Recreatie Er is een aantal opleidingen die onder het crebo van Leisure & hospitality niveau 4 vallen, maar de studenten hebben vaak andere ambities en de opleidingen zitten ook anders in elkaar. Hierdoor zijn er veel aanvragen voor nieuwe erkenningen die niet binnen de context passen. Daarnaast is er de pilot voor Cultureel Organisator, ook op niveau 4. Voor studenten van de opleidingen op niveau 4 zijn er daarom matige mogelijkheden voor het vinden van een leerplaats. (bron: Kenwerk) Reizen De stagemarkt in de reisbranche is in evenwicht. (bron: Kenwerk) Veiligheid Het aantal stageplaatsen en leerbanen in de particuliere beveiliging en de publieke veiligheid is beperkt. Bij defensie is het aantal studenten afhankelijk van het aantal leerplaatsen dat beschikbaar is (dus per definitie is er sprake van evenwicht). Knelpunten zijn er voor studenten van de opleiding Coördinator beveiliging (particuliere beveiliging niveau 3). Matige perspectieven zijn er voor studenten van de opleidingen Medewerker toezicht en veiligheid (publieke veiligheid niveau 2) en Beveiliger (particuliere beveiliging niveau 2). (bron: ECABO) Verssectoren Op dit moment is er balans in de vraag naar en het aanbod van leerbanen in de versdetailhandel. Er zijn echter in de industrie en groothandel steeds minder leerbedrijven waar studenten voor een leerbaan terecht kunnen. Er is een tendens zichtbaar dat er minder bedrijfsgroepen met opleidingen starten, in het MKB zijn de effecten van de crisis minder terug te zien in het aanbod van leerbanen. (bron: SVO kenniscentrum food) Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Het aantal studenten is dit jaar in vergelijking met vorig jaar toegenomen. Voor gediplomeerde dokters- en tandartsassistenten is de kans op werk ruim voldoende in deze regio. Voor gediplomeerde apothekersassistenten wordt voldoende werk verwacht. De kans op stage voor studenten van de opleiding Doktersassistent is matig. Voor Apothekers- en Tandartsassistenten zijn er voldoende leerplaatsen. (bron: Calibris) Kapper In de kappersbranche is de werkgelegenheid de afgelopen jaren gestegen door met name het groeiende aantal zzp-ers. Maar hiermee stijgt niet de werkgelegenheid voor recent gediplomeerden en bbl-studenten. Er zijn in verhouding meer studenten die een opleiding volgen op niveau 2 dan op niveau 3, terwijl de vraag op de arbeidsmarkt andersom is. Hierdoor zullen gediplomeerden op niveau 2 meer dan in het verleden moeite moeten doen om een baan te vinden. De vraag naar en het aanbod van leerplaatsen is redelijk in evenwicht. Kansen voor 11 de oudere bol-studenten stijgen naar verwachting door wijziging in de CAO. In deze regio zijn voldoende leerplaatsen. (bron: KOC Nederland) Pedicure Pedicure is een beroep dat vrijwel volledig door zzp-ers wordt beoefend. Het grootste deel van de pedicures wordt opgeleid buiten het reguliere mbo onderwijs. Studenten volgen vaak een opleiding bij een particuliere erkende opleider. Eenmansbedrijven hebben doorgaans minder mogelijkheden om leerplaatsen aan te bieden dan bedrijven met personeel. Er zijn in deze regio (meer dan) voldoende leerbedrijven om in de vraag naar leerplaatsen te kunnen voorzien. Door het ontbreken van de pedicure opleiding op meerdere scholen klagen bedrijven dat zij onvoldoende stagiaires kunnen krijgen. (bron: KOC Nederland) Schoonheidsspecialist Schoonheidsspecialist is een beroep dat vrijwel volledig door zzp-ers wordt beoefend. Het aantal bedrijven met personeel is zeer beperkt en daarmee ook de vervangingsvraag. Eenmansbedrijven hebben doorgaans minder mogelijkheden om leerplaatsen aan te bieden dan bedrijven met personeel. De vraag naar en het aanbod van leerplaatsen voor studenten op niveau 3 staat onder spanning. In deze regio zijn voldoende leerbedrijven, maar er is een licht overschot aan studenten. Voor niveau 4 studenten verloopt het vinden van een leerplaats, door de toegenomen vraag, moeizaam. (bron: KOC Nederland) Sport Het aantal studenten is dit jaar in vergelijking met vorig jaar gelijk gebleven. De kans op werk is matig of gering, uitgezonderd gediplomeerden van de opleiding op niveau 4 Trainer/coach. Er is een (nijpend) tekort aan leerplaatsen voor vrijwel alle studenten van de sportopleidingen, uitgezonderd die op niveau 3 en niveau 4 Trainer/coach. (bron: Calibris) Welzijn Het aantal studenten is dit jaar in vergelijking met vorig jaar duidelijk afgenomen. Als gevolg van bezuinigingen is de kans op werk gering voor gediplomeerden van de opleiding Pedagogisch werk en voor de onderwijsassistent. Voor de overige welzijnskwalificaties is de kans op werk voldoende. Er is een tekort aan leerplaatsen voor studenten van de opleidingen Pedagogisch werker niveau 4, Sociaal maatschappelijke dienstverlening en Sociaal cultureel werker. Voor de overige welzijnsopleidingen is de kans op stage ruim voldoende. (bron: Calibris) Zorg Het aantal studenten is dit jaar in vergelijking met vorig jaar licht afgenomen. De kans op werk is voor zorgkwalificaties op niveau 1, 2 en 3 matig of gering. Voor gediplomeerden van de opleidingen Verpleegkundige (niveau 4) en Maatschappelijke zorg (niveau 4) is er wel ruim voldoende arbeidsmarktperspectief. Voor de studenten van alle zorgopleidingen zijn (ruim) voldoende leerplaatsen beschikbaar (uitgezonderd de opleidingen Verpleegkundige 4 en Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen). (bron: Calibris)
Mobiliteit mbo-studenten Mobiliteit in regio Zaanstreek/Waterland in schooljaar 2013-2014 (bron: SBB/Stagemarkt.nl) woont in regio woont buiten regio Branche loopt stage loopt stage loopt stage in regio buiten regio in regio Zorg en welzijn Economie Groen Bloemen en tuincentra Dierverzorging Groene ruimte Plantenteelt Veehouderij en paardenhouderij Voedingsindustrie Afbouw en onderhoud AV, multimedia en gaming Bakkerij Bouw en infra Carrosserie Creatieve en ambachtelijke techniek Fotonica Gezondheidstechniek Hout en meubel Installatie-, elektro- en metaaltechniek Laboratoria Mobiliteit Modeindustrie Procestechniek Reclame en presentatie Scheepvaart Schoonmaak en glazenwassen Textielindustrie Transport en logistiek Uitgeven, vormgeven en printmedia Artiesten, theater en evenementen Detailhandel food/non food Economisch administratief Facilitaire dienstverlening Groothandel food/non food Horeca ICT Recreatie Reizen Veiligheid Verssectoren Dokter-/apotheek-/tandartsassistenten Kapper Pedicure Schoonheidsspecialist Sport Welzijn Zorg 17 80 84 8 13 8 37 54 56 133 7 3 2 24 47 362 30 84 32 101 23 44 2 8 178 92 96 355 466 41 54 424 169 80 17 308 30 95 156-50 288 313 460 32 137 59 12 31 84 74 4 74 351 8 - - 31 113 524 16 256 3 122 11 11 8-76 43 12 596 405 6 49 307 99 23 17 10 27 207 137-60 388 1.002 819 13 85 22 12 25 57 19 5 12 92 1 3 1 17 40 269 30 54 14 66 30 37 15-22 29 10 114 119 11 33 90 35 38 8 43 5 69 22-17 65 177 203 Deze tabel toont in welke mate mbo-studenten stage lopen (bol) of een leerbaan (bbl) hebben gevonden in de arbeidsmarktregio waarin zij wonen. De tweede kolom laat per branche zien hoeveel studenten buiten de eigen woonregio een stageplaats of leerbaan hebben gevonden. De derde kolom laat zien hoeveel studenten in de eigen regio een stageplaats of leerbaan hebben gevonden. De laatste kolom laat zien hoeveel studenten die woonachtig zijn buiten de regio, in deze regio een stageplaats of leerbaan hebben gevonden. 12
Jonge werkzoekenden naar gemeente Jonge werkzoekenden naar gemeente in regio Zaanstreek/Waterland (bron: UWV) In de tabel is te zien hoeveel jonge werkzoekenden (<27 jaar) er bij UWV geregistreerd zijn per gemeente, arbeidsmarktregio en in Nederland. Daarnaast is er een verdeling gemaakt naar opleidingsniveau. Zo kan er bijvoorbeeld een vergelijking gemaakt worden tussen het aandeel jongeren zonder startkwalificatie in de regio en in Nederland. Jongeren zonder startkwalificatie hebben basisonderwijs, vmboof mbo-niveau 1 als hoogst afgeronde opleiding. Middelbaar opgeleiden hebben minimaal mbo-niveau 2 of havo/vwo-niveau behaald en hoger opgeleiden hebben een hbo/wo-opleiding. De categorie overig is niet weergegeven in de tabel. Gemeente Totaal Opleidingsniveau augstus 2014 Geen startkwalificatie Middelbaar Hoog Nederland 79.142 36.777 33.313 8.975 aandeel opleidingsniveau 100% 46% 42% 11% Zaanstreek/Waterland 1.156 521 520 113 aandeel opleidingsniveau 100% 45% 45% 10% Beemster 14 <10 <10 <10 Edam-Volendam 65 37 24 <10 Landsmeer 18 <10 <10 <10 Oostzaan 23 10 11 <10 Purmerend 262 116 121 25 Waterland 23 <10 15 <10 Wormerland 41 16 21 <10 Zaanstad 694 319 306 68 Zeevang 16 <10 <10 <10 13
WW-uitkeringen aan jongeren Aantal lopende WW-uitkeringen per gemeente aan jongeren in regio Zaanstreek/Waterland (bron: UWV) In deze tabel wordt het aantal lopende WW-uitkeringen aan jongeren weergegeven voor Nederland, de arbeidsmarktregio en de bijbehorende gemeenten. Verschillen tussen kleine aantallen kunnen leiden tot grote mutatiepercentages. UWV ziet de WW-informatie als een belangrijke factor om inzicht te krijgen in de dynamiek op de arbeidsmarkt. De dynamiek bij WW-uitkeringen van jongeren is groter dan die bij ouderen, omdat jongeren meestal korter recht op WW hebben en relatief vaak werken met een tijdelijk arbeidscontract. Ouderen worden minder snel ontslagen, maar als dat eenmaal is gebeurd, dan komen ze minder gemakkelijk weer aan het werk. Gemeente 2012 2013 2014 mutatie mutatie augustus augustus augustus 2013-2012 2014-2013 Nederland 21.027 29.905 26.968 42% -10% Zaanstreek/Waterland 384 539 485 40% -10% Beemster <10 <10 <10 - - Edam-Volendam 19 37 27 95% -27% Landsmeer <10 15 <10 - - Oostzaan 13 16 <10 23% - Purmerend 99 133 121 34% -9% Waterland 17 16 16-6% 0% Wormerland 15 21 20 40% -5% Zaanstad 202 292 280 45% -4% Zeevang <10 <10 <10 - - 14
Trend WW-uitkeringen aan jongeren in regio Zaanstreek/Waterland (bron: UWV) In deze grafiek is de ontwikkeling van het aantal WW-uitkeringen te zien. De lichtgroene kolom geeft het aantal beëindigde WW-uitkeringen vanwege werkhervatting weer. Andere redenen voor beëindiging zijn het bereiken van de maximale duur van de WW-uitkering en overige redenen (o.a. ziekte). Deze zijn niet in de grafiek opgenomen. Stijging van het aantal beëindigde uitkeringen vanwege werkhervatting kan gezien worden als een gunstige arbeidsmarktontwikkeling. 250 800 nieuw en beeindigd 200 150 100 700 600 500 400 lopend, einde maand 50 300 200 0 jan 09 jan jan 10 11 jan 12 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug 13 14 nieuw beëindigd waarvan werk lopend 100 Nieuwe WW-uitkeringen aan jongeren naar bedrijfssector in regio Zaanstreek/Waterland (bron: UWV) Sector 2013 2014 mutatie mei t/m aug mei t/m aug in aantallen in % Landbouw, bosbouw en visserij <10 <10 - - Industrie, nutsbedrijven en delfstoffen 71 54-17 -24% Bouwnijverheid 41 17-24 -59% Detailhandel 99 111 12 12% Groothandel 25 20-5 -20% Vervoer en opslag 22 28 6 27% Horeca 43 44 1 2% Financiële en zakelijke dienstverlening 173 168-5 -3% waarvan uitzendbedrijven 88 76-12 -14% Gezondheidszorg, welzijn en cultuur 87 85-2 -2% Openbaar bestuur <10 <10 - - Onderwijs 31 27-4 -13% Totaal < 27 jaar 595 560-35 -6% Totaal alle leeftijdsklassen 3.113 2.979-134 -4% In deze tabel is de ontwikkeling van het aantal nieuwe WW-uitkeringen aan jongeren (<27 jaar) per bedrijfssector te zien. Zo is te zien in welke sectoren het aantal nieuwe uitkeringen stijgt of daalt. Dit geeft een indicatie van de arbeidsmarktontwikkelingen en de kansen voor jongeren in die bedrijfssector. Ter vergelijking is in de kolommen onder mutatie ook het aantal nieuwe WWuitkeringen (voor alle leeftijdsklassen) opgenomen. 15
Colofon Uitgave: Redactie: Vormgeving: Foto omslag: Drukwerk: UWV en Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB), oktober 2014 UWV en SBB SBB Nationale Beeldbank Bestenzet, Zoetermeer Contactpersonen arbeidsmarktinformatie UWV Marije Renema 06 21 141 215 Marije.Renema@uwv.nl Erik Stam 06 15 119 162 Erik.Stam@uwv.nl www.werk.nl www.werk.nl/arbeidsmarktinformatie Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) Postbus 7259, 2701 AG Zoetermeer Regionaal adviseur Regionaal Adviesteam Samenwerkende Kenniscentra Martin de Wolf 06 54 783 624 m.dewolf@s-bb.nl www.s-bb.nl www.kansopwerk.nl Kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven: Aequor, Calibris, ECABO, Fundeon, GOC, Innovam, KC Handel, Kenteq, Kenwerk, KOC, KC PMLF, Savantis, SH&M, SVGB, SVO, VOC, VTL Toelichting van de gebruikte begrippen Bbl Leerweg in het mbo waarbij het praktijkdeel minimaal 60% is en over het algemeen 4 dagen wordt gewerkt met een arbeidsovereenkomst en 1 dag school bezoekt. Een leerplaats voor de bbl wordt ook leerbaan genoemd. Bol Leerweg in het mbo waarbij het praktijkdeel tussen 20% en 60% is waarbij meestal geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Een leerplaats voor de bol wordt ook stage genoemd. Beroepspraktijksvorming-leerplaats (leerplaats) Leerplaats heeft zowel betrekking op bol als op bbl. Gerealiseerde stageplaatsen en leerbanen Uitgangspunt is de arbeidsmarktregio waar de student woont. Het gaat om studenten jonger dan 27 jaar die tussen 1-5-2014 en 31-08-2014 zijn gestart met een stageplaats of leerbaan. Per deelnemer is via Stagemarkt.nl en DUO Groningen het bezit van de startkwalificatie bepaald. Jongeren Personen jonger dan 27 jaar. Geregistreerde werkzoekende (nww) Een geregistreerde werkzoekende, ook wel niet-werkende werkzoekende (nww) genoemd, is een bij UWV ingeschreven werkzoekende zonder werk of minder dan 12 uur per week werkzaam. De geregistreerde werkzoekenden bestaan uit werkzoekenden met een uitkering (WW, WWB) of zonder uitkering. Dit aantal wordt beïnvloed door registratieprocessen van UWV en gemeenten. Zo kan het aantal niet-werkende werkzoekenden toenemen door verscherpte controles op de registratieplicht van werkzoekenden met een bijstanduitkering. De cijfers van UWV mogen niet worden verward met de werkloosheidscijfers, zoals deze door het CBS worden gepresenteerd. Totale vacaturemarkt Het totaal aan vacatures per bedrijfssector in een bepaalde periode en in een bepaald gebied. Laag-middelbaar-hoog beroepsniveau Vacatures op laag beroepsniveau zijn vacatures waarvoor maximaal een vmbo opleiding gevraagd wordt. Middelbaar beroepsniveau houdt in dat het gaat om vacatures waarvoor mbo of havo/vwo niveau gevraagd wordt. Hoog wil zeggen, dat de vacature bestemd is voor mensen met een hbo/wo opleiding. Het beroepsniveau kan verkregen zijn door werkervaring of door opleiding. Startkwalificatie Een afgeronde havo- of vwo-opleiding of een basisberoepsopleiding (mbo-2; dat wil zeggen niveau 2 van de kwalificatiestructuur, zoals vastgelegd in de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB)). WW-uitkering Vanaf januari 2014 neemt UWV de WW-uitkeringen als uitgangspunt bij de analyse van dynamiek op de arbeidsmarkt. WW-uitkeringen hebben betrekking op ontslagwerkloosheid en geven daarom een actueel beeld van de ontwikkelingen en dynamiek aan de aanbodkant van de arbeidsmarkt. Een WWuitkering is gelijk aan een WW-recht. Het aantal WW-uitkeringen is hoger dan het aantal personen met een WW-uitkering omdat een persoon meerdere WW-rechten kan hebben, bijvoorbeeld uit meerdere dienstverbanden. Van de lopende WW-uitkeringen is gemiddeld 4 5 procent van personen met meerdere WWrechten. Bij WW-uitkeringen naar bedrijfssector wordt de herkomstsector weergegeven. Dit betreft de sector waar het recht op de WW-uitkering is ontstaan. Jongeren kunnen ook in een andere sector dan de herkomstsector werk gevonden hebben. Beëindigde WW-uitkeringen WW-uitkeringen worden vooral beëindigd door het vinden van werk of het bereiken van de maximale uitkeringsduur. Andere redenen voor beëindiging zijn bijvoorbeeld ziekte, arbeidsongeschiktheid of het volgen van een opleiding.