Uw behandelend specialist heeft voor u een botscan aangevraagd op de afdeling Nucleaire Geneeskunde. Dit onderzoek wordt ook wel een skeletscintigrafie genoemd. Een botscan is een onderzoek waarbij de botten zichtbaar worden gemaakt met behulp van een zeer kleine hoeveelheid radioactieve stof. Een speciale camera (de gammacamera) registreert de straling en verwerkt deze tot een zichtbaar beeld. Het onderzoek vindt plaats in het Medisch Centrum Leeuwarden of in ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen. Neemt u uw patiëntenpas mee. Als u geen patiëntenpas heeft of als de gegevens niet meer kloppen, kunt u in de hal van het ziekenhuis een nieuwe pas laten maken. U heeft hiervoor een geldig identiteitsbewijs en uw verzekeringsgegevens nodig. Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen, stel die dan gerust aan uw arts of aan een van de medewerkers van de afdeling nucleaire geneeskunde. Onze contactgegevens staan op de achterkant van de brochure. Voorbereiding Voor het onderzoek is geen speciale voorbereiding nodig. U kunt gewoon uw normale medicijnen innemen. U mag ook eten en drinken voor het onderzoek. Het is wel belangrijk om op de dag van het onderzoek extra te drinken, ongeveer twee glazen. Bent u (mogelijk) zwanger of geeft u borstvoeding? Bel dan met de afdeling nucleaire geneeskunde voor verder advies. Dit kan een reden zijn om het onderzoek uit te stellen of de borstvoeding tijdelijk te stoppen. - 1 - MCL Patiënteninformatie
Vier verschillende (deel-)onderzoeken Een botscan kan op verschillende manieren gedaan worden. Dit hangt af van de aanvraag. Hieronder leggen we kort uit wat de verschillende manieren zijn. Afhankelijk van de aanvraag kunnen deze gecombineerd worden. Doorbloedingsopname: Bij dit onderzoek wordt gekeken naar de doorbloeding van een specifiek deel van de botten. Na de injectie worden na vijf minuten wachten foto s gemaakt. Het onderzoek duurt ongeveer 10 minuten. Gerichte botscan: Bij dit onderzoek wordt gekeken naar de verdeling van de toegediende stof in een specifiek deel van de botten. Het maken van de foto s duurt maximaal 30 minuten. De foto s worden gemiddeld drie uur na de injectie gemaakt. In de tussenliggende tijd mag u de afdeling verlaten. Totale botscan: Bij dit onderzoek wordt gekeken naar de verdeling van de toegediende stof in alle botten. Het maken van de foto s duurt ongeveer 30 minuten. De foto s worden gemiddeld drie uur na de injectie gemaakt. In de tussenliggende tijd mag u de afdeling verlaten. 3D-scan: Er worden driedimensionale opnamen gemaakt. Dit betekent dat er aanvullende foto s worden gemaakt met een speciale camera die helemaal om u heen draait. Het maken van deze aanvullende foto s duurt 30 minuten extra. Vaak wordt pas na het maken van de gerichte of totale botscan besloten of deze 3D-scan nodig is. Het kan daarom gebeuren dat het onderzoek 30 minuten langer duurt dan op de uitnodiging vermeld staat. - 2 - MCL Patiënteninformatie
Verloop van het onderzoek U meldt zich bij de balie van de afdeling nucleaire geneeskunde. Daarna neemt u plaats in de wachtkamer. Een medisch nucleair werker haalt u op. De medisch nucleair werker legt u uit hoe het onderzoek verloopt en vertelt welke (deel)onderzoeken u krijgt. In de behandelruimte dient de medisch nucleair werker u de radioactieve stof toe met een injectie in een ader van de arm. U merkt niets van de ingespoten radioactieve stof. Belangrijk: Zorg ervoor dat u minimaal 5 minuten voor het maken van de foto s weer terug bent in de wachtkamer. Drink tussen de injectie en het maken van de foto s minimaal twee glazen extra. De blaas moet zoveel mogelijk leeg zijn voor het maken van de foto s. Ga daarom vlak voor het maken van de foto s nog naar het toilet om te plassen. Het maken van de foto s U hoeft zich niet uit te kleden. Maar er mogen geen grote metalen voorwerpen zoals sieraden, een bril, muntgeld, grote metalen knopen of een gesp op de plaats waarvan de foto s worden gemaakt. De medisch nucleair werker bespreekt dit met u. U gaat liggen op de onderzoekstafel. De camera wordt zo dicht mogelijk bij het te onderzoeken lichaamsdeel gebracht om de foto s zo duidelijk mogelijk te maken. Bij een totale botscan komen alle botten in het lichaam op de foto. De camera maakt geen geluid. Het is zeer belangrijk dat u tijdens het onderzoek zo stil mogelijk blijft liggen. Nadat de nucleair geneeskundige heeft gecontroleerd of de foto s voldoende informatie geven, kunt u naar huis. - 3 - MCL Patiënteninformatie
Botscan Onderzoekstafel en camera Risico s en bijwerkingen Er zitten geen risico s of bijwerkingen aan dit onderzoek. Na het onderzoek De nucleair geneeskundige beoordeelt het onderzoek en deze stuurt de uitslag van het onderzoek zo snel mogelijk naar uw behandelend specialist. De uitslag krijgt u via uw behandelend specialist. -4- MCL Patiënteninformatie
Algemene informatie radioactiviteit Voor dit onderzoek krijgt u een radioactieve stof toegediend. De tijd dat deze stof straling uitzendt is beperkt. Voor de gebruikte radioactieve stof geldt dat na 6 uur nog maar de helft van de radioactiviteit overgebleven is. Weer 6 uur later resteert een kwart (de helft van de helft) etc. Zo neemt de door de radioactieve stof uitgezonden straling vanzelf af. Verder verdwijnt de radioactieve stof vanzelf weer na één tot enkele dagen uit uw lichaam via urine en/of ontlasting. Radioactieve stoffen en hun straling komen spontaan in de natuur voor: in de bodem, in de lucht en als kosmische straling die uit de ruimte komt. Ook zijn kleine hoeveelheden aanwezig in ons voedsel, in de muren van onze huizen en in onze eigen lichaamsweefsels. Een grote hoeveelheid straling kan voor mensen en dieren schadelijke gevolgen hebben. De hoeveelheid radioactiviteit, en daarmee de hoeveelheid straling, die gebruikt wordt voor uw onderzoek is zo klein dat de kans op schadelijke gevolgen vrijwel uitgesloten is. www.mcl.nl www.tjongerschans.nl Afdeling nucleaire geneeskunde 058 286 69 19 (tussen 8.00 16.30 uur) Bezoekadres: MCL, route 87 Tjongerschans, Nucleaire Geneeskunde Henri Dunantweg 2 Thialfweg 44 8934 AD Leeuwarden 8441 PW Heerenveen MCL maart 2016 Docnr. 26595 (2) - 5 - MCL Patiënteninformatie