Gastroscopie Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm Informatie voor patiënten F0531-4380 april 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH Westeinde, Lijnbaan 32, Postbus 432, 2501 CK Den Haag 070 330 20 00
Uw afspraak U heeft een afspraak voor een gastroscopie op: dag om uur. Het onderzoek vindt plaats op de afdeling Endoscopie van: MCH Antoniushove, vierde verdieping MCH Westeinde, tweede verdieping Verhinderd Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo snel mogelijk (uiterlijk 24 uur voor de afspraak) de afdeling Endoscopie om uw afspraak af te zeggen of te verplaatsen. Dit kan op werkdagen van maandag tot en met vrijdag tussen 8.30-17.00 uur op onderstaande telefoonnummers. In uw plaats kan dan een andere patiënt geholpen worden. Niet of te laat afgemelde afspraken worden in rekening gebracht. Afdeling Endoscopie: MCH Antoniushove (070) 357 43 37 MCH Westeinde (070) 330 28 70 Gastroscopie. Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm F0531-4380 april 2014 2
Inleiding In deze folder vindt u meer informatie over een gastroscopie: welke voorbereidingen nodig zijn en wat u kunt verwachten tijdens en na afloop van het onderzoek. speekselklier mond slokdarm lever galblaas twaalf-vingerige darm maag alvleesklier dikke darm Bovenste deel van het maag-darmkanaal. Wat is een gastroscopie Het inwendig onderzoek van de organen van het maag-darmkanaal met behulp van een lange buigzame kijker wordt endoscopie genoemd. Met een gastroscopie kan de arts de binnenkant van uw slokdarm, maag en de twaalfvingerige darm onderzoeken. Het onderzoek wordt uitgevoerd met een kijkinstrument: de endoscoop. Een endoscoop is een flexibele slang die ongeveer de doorsnede heeft van een vinger. De arts schuift de endoscoop via uw mond en slokdarm in de maag. Aan het uiteinde van de slang zitten een lampje en een camera. Het lampje zorgt ervoor dat de arts de binnenkant van uw slokdarm en maag goed kan bekijken. De beelden die de camera maakt zijn te zien op een beeldscherm. Gastroscopie. Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm F0531-4380 april 2014 3
Waarom een gastroscopie Endoscopie van het bovenste deel van het maag-darmkanaal wordt gedaan als er klachten zijn die zouden kunnen wijzen op afwijkingen zoals ontstekingen, zweren, bloedingen of gezwellen in de slokdarm, maag of twaalfvingerige darm. Voorbereidingen voor het onderzoek Medicijngebruik Als u medicijnen gebruikt kan het nodig zijn dat u deze tijdelijk niet mag innemen. Medicijnen bij diabetes mellitus (suikerziekte) Voor een gastroscopie moet u nuchter zijn. Als u diabetespatiënt bent, kan het zijn dat uw medicatie aangepast moet worden. U kunt dit het beste bespreken met uw behandelend arts. Bloedverdunnende medicijnen Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, heeft u een verhoogde kans op een bloeding in de darm als de arts tijdens het onderzoek stukjes weefsel wegneemt. Bloedverdunnende medicijnen zijn bijvoorbeeld Acenocoumarol, Fenprocoumon en Plavix. Het gebruik van dergelijke medicijnen is in de periode van het onderzoek daarom af te raden. In overleg met uw behandelend arts wordt besloten of u tijdelijk moet stoppen met het gebruik van bloedverdunnende medicijnen; meestal is dit een week voor het onderzoek. Ook ontstekingsremmende en pijnstillende medicijnen, zoals Aspirine en Ascal, vergroten de kans op bloedingen. Deze medicijnen mag u gewoon innemen. Gastroscopie. Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm F0531-4380 april 2014 4
Nuchter zijn Voor het onderzoek moet u nuchter zijn. Uw maag moet leeg zijn: - Tot 6 uur vóór het tijdstip van onderzoek mag u gewoon eten en drinken. - Tot 2 uur vóór het tijdstip van onderzoek mag u alleen nog heldere dranken drinken. Daarna mag u niets meer eten en drinken. Heldere dranken zijn: water, thee en koffie zonder melk, heldere vruchtensappen en aanmaaklimonade. De dag van het onderzoek Wat neemt u mee naar het ziekenhuis Op de dag van het onderzoek neemt u de volgende dingen mee naar het ziekenhuis: Uw MCH-patiëntenpas Bent u uw patiëntenpas vergeten of kwijt, dan laat u een nieuwe maken bij de inschrijfbalie in de centrale hal. De verwijsbrief van de huisarts of specialist. Trekt u op de dag van het onderzoek iets gemakkelijks aan, liever geen strakke kleding. Naar de afdeling Endoscopie Het onderzoek vindt plaats op de afdeling Endoscopie. U meldt zich op het afgesproken tijdstip bij de balie. Uiteraard proberen wij u op het afgesproken tijdstip te helpen. Het kan gebeuren dat u toch moet wachten door bijvoorbeeld een spoedgeval of onvoorziene omstandigheden. Wij vragen hiervoor uw begrip. Voor, tijdens en na het onderzoek begeleidt een gespecialiseerde endoscopieverpleegkundige u. Het onderzoek zelf wordt gedaan door een maag-, darm-, leverarts (MDL-arts). Gastroscopie. Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm F0531-4380 april 2014 5
Het onderzoek De endoscopie-verpleegkundige brengt u naar de onderzoeksruimte. Als u nog vragen heeft over het onderzoek kunt u die het beste vóór het onderzoek stellen. Tijdens het onderzoek is praten namelijk moeilijk. Uw keel wordt verdoofd met een spray. De spray zorgt ervoor dat u minder hoeft te kokhalzen bij het inbrengen van de endoscoop. Als u losse gebitsdelen heeft, dan moet u die uitdoen voor het onderzoek. Vervolgens gaat u op uw linkerzij op de onderzoekstafel liggen. De endoscopieverpleegkundige plaatst een bijtring tussen uw kaken. Hiermee wordt uw gebit en de endoscoop beschermd. De arts brengt de endoscoop door de ring in uw keel. De arts vraagt u om te slikken. Als u slikt kan de arts de endoscoop voorzichtig opschuiven in uw slokdarm. Dit gaat het beste als u zich zo goed mogelijk ontspant. De arts schuift de endoscoop op tot de twaalfvingerigedarm. Daarna begint het onderzoek. De arts trekt de endoscoop langzaam terug en bekijkt ondertussen nauwkeurig de wand van de twaalfvingerige darm, de maag en de slokdarm. Via de endoscoop blaast de arts lucht in. De slokdarm, de maag en de twaalfvingerige darm gaan dan wijder openstaan en heeft de arts beter zicht. Door de ingeblazen lucht kunt u last hebben van een opgeblazen gevoel. Veel mensen moeten boeren. Dat is vervelend voor u, maar normaal. U hoeft zich hier niet voor te schamen. Als het onderzoek klaar is, wordt de endoscoop voorzichtig verwijderd. De gastroscopie duurt ongeveer 5 tot 15 minuten. Wanneer de arts tijdens het onderzoek extra ingrepen uitvoert, dan duurt het onderzoek langer. Mogelijke ingrepen tijdens een gastroscopie Tijdens een gastroscopie kan de arts kleine ingrepen doen. De arts kan instrumenten door de endoscoop opschuiven. Op die manier is het mogelijk om de volgende ingrepen uit te voeren. Gastroscopie. Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm F0531-4380 april 2014 6
Een stukje weefsel (biopt) wegnemen De arts kan stukjes weefsel (biopt) wegnemen uit de wand van de slokdarm, de maag of de twaalfvingerige darm. Dit wordt een biopsie genoemd. De stukjes weefsel worden weggenomen voor verder onderzoek om met zekerheid de juiste diagnose te kunnen stellen. Het weefsel wordt opgestuurd naar het laboratorium en daar verder onderzocht. Een poliep verwijderen Het verwijderen van een poliep uit de maag of de twaalfvingerige darm wordt ook wel poliepectomie genoemd. De arts legt een metaaldraadje als een lus om de poliep heen. Vervolgens wordt een zwakke elektrische stroom door het metaaldraadje geleid en wordt de steel van de poliep doorgebrand. De verwijderde poliepen worden opgestuurd naar het laboratorium en daar verder onderzocht. Kleine afwijkingen wegbranden De arts kan ook andere kleine afwijkingen in de wand van de slokdarm, de maag of de twaalfvingerige darm wegbranden met elektrische stroom. U krijgt dan eerst een metalen plaat op uw bovenbeen of bovenarm geplakt. Dit is een zogenoemde aardeplaat, die nodig is voor geleiding van de stroom. Soms is het mogelijk om tijdens een gastroscopie een bloeding te stelpen. De ingrepen zijn pijnloos. Er is een zeer kleine kans op complicaties. Doet het onderzoek pijn Veel mensen vinden het inbrengen van de endoscoop vervelend omdat ze moeten kokhalzen. Sommige mensen krijgen een benauwd gevoel omdat er een slang in hun keel zit. Het is belangrijk dat u de aanwijzingen van de arts en endoscopie-verpleegkundige goed opvolgt. Zij zullen aangeven dat u rustig door uw neus kunt blijven ademen. Bovendien is er genoeg ruimte in de keelholte om adem te halen. U hoeft dus niet bang te zijn dat u geen lucht kunt krijgen. Omdat uw keel verdoofd is voordat de arts de endoscoop inbrengt is het niet pijnlijk. Van eventuele kleine ingrepen voelt u niets. Gastroscopie. Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm F0531-4380 april 2014 7
Na het onderzoek Uw keel is nog verdoofd. U mag daarom minimaal een half uur na het onderzoek niets eten of drinken. U zou zich kunnen verslikken. Uw keel kan na het onderzoek wat pijnlijk zijn. De uitslag van het onderzoek De arts die het onderzoek uitvoert, vertelt u direct na het onderzoek de voorlopige uitslag. Als er poliepen of een stukje weefsel zijn weggehaald, wordt dit opgestuurd naar het laboratorium voor verder onderzoek. U krijgt de volledige uitslag tijdens de eerstvolgende afspraak met uw behandelend arts op de polikliniek. De arts zal dan ook met u bespreken of verdere behandeling nodig is. Klachten en complicaties na het onderzoek Na het onderzoek kunt u nog enige tijd last hebben van een opgeblazen gevoel en boeren. Dit is normaal en komt meestal door de lucht die ingeblazen is. Boeren geeft verlichting. Uw keel kan een tijdje gevoelig of geïrriteerd zijn, vooral als u tijdens het onderzoek veel hebt moeten boeren. Normaal gesproken verminderen en verdwijnen deze klachten binnen 24 uur. Als de klachten juist erger worden neemt u contact op met het ziekenhuis. Het telefoonnummer vindt u hieronder. Complicaties komen heel zelden voor. Als u na afloop maagpijn, koorts of benauwdheid krijgt, neemt u onmiddellijk contact op met de afdeling Endoscopie, uw huisarts of de Spoedeisende Hulp. Gastroscopie. Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm F0531-4380 april 2014 8
Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u contact opnemen met de afdeling Endoscopie. De afdeling is doordeweeks tijdens kantooruren bereikbaar via telefoonnummer. MCH Antoniushove (070) 357 43 37 MCH Westeinde (070) 330 28 70 Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de Spoedeisende hulp: MCH Antoniushove (070) 357 42 04 MCH Westeinde (070) 330 23 80 Bepaalde tekstfragmenten uit deze folder zijn met toestemming overgenomen uit een voorlichtingsfolder van de Nederlandse Lever Darm Stichting, Postbus 430, 3340 AK Nieuwegein. Gastroscopie. Onderzoek van de slokdarm, de maag en de dunne darm F0531-4380 april 2014 9