raad 2015_148 definitief 1 Raadsvoorstel Verordening Duurzaamheidslening gemeente Tilburg Aanleiding In het coalitieakkoord 2014-2018 is opgenomen dat er onderzoek wordt gedaan naar de mogelijkheid voor het invoeren van een duurzaamheidslening voor de gemeente Tilburg. Tijdens de perspectiefnota behandeling 2015 in september 2014 is door de wethouder de toezegging gedaan dat er voor 1 januari 2015 een voorstel bij de gemeenteraad ligt. Beoogd effect/ bestuurlijk kader Duurzaamheidslening via de SVn voor de gemeente Tilburg organiseren. Voorstel 1. De Verordening Duurzaamheidslening gemeente Tilburg vast stellen waardoor het verstrekken van duurzaamheidsleningen in Tilburg tot een totaal van 1,0 mln mogelijk wordt gemaakt voor de aanvrager die eigenaar-bewoner is van een woning in Tilburg. 2. Voor het verstrekken van deze duurzaamheidsleningen een krediet voteren van 1 miljoen euro. 3. Voor de dekking van de kosten van de duurzaamheidsleningen de overeenkomst met de Kredietbank Nederland inzake het sociaal vangnet binnen 'Samen geeft Energie' opzeggen en de vrijkomende middelen vanuit de reserve verduurzaming woningbouw toevoegen aan de reserve duurzame investeringen. 4. De uitvoering van de Duurzaamheidslening Tilburg onderbrengen bij de SVn. Argumenten 1.1 Door middel van een lage rente zullen mogelijk meer mensen energiebesparende maatregelen gaan nemen Door de rijksoverheid is het Nationaal Energie Bespaarfonds opgericht. Nederlanders kunnen tegen een relatief lage rente een lening krijgen. Deze rente ligt ongeveer tussen 3,1% tot 3,5%. Op dit moment wordt nog weinig gebruik gemaakt van deze lening. Er is nog geen onderzoek gedaan, maar het feit dat de rente 'hoog' wordt ervaren, zonnepanelen maar voor de helft mogen worden gefinancierd en ook steeds meer provincies en gemeenten eigen duurzaamheidsleningen hebben met lagere rentepercentages, draagt niet bij aan het succes aldus de SVn. Zij is de uitvoerende organisatie van het Nationaal Energie Bespaarfonds. De gemeente Eindhoven kent een duurzaamheidslening van 2%. Deze is succesvol. In de afgelopen jaren hebben meer dan 400 huishoudens een lening aangevraagd. 1.2 Criteria opgenomen in de Verordening Duurzaamheidslening Tilburg Als bijlage bij dit voorstel is de Verordening Duurzaamheidslening Tilburg gevoegd. Hierin staan alle voorwaarden en criteria. De belangrijkste voorwaarden en criteria staan hieronder opgesomd. Voor wie is de lening? - eigenaar-bewoner van een woning gelegen in de gemeente Tilburg. - De woning heeft een WOZ-waarde van maximaal 350.000,-. Door het criteria WOZ op te nemen, komen de grote luxe woningen niet in aanmerking. Vanuit de rapportage 'kwalitatief woningbehoefte onderzoek gemeente Tilburg', november 2012 blijkt dat circa 90% van de koopwoningen uit Tilburg in aanmerking komt voor een duurzaamheidslening. Wat zijn de condities van de lening? Een gemiddelde duurzaamheidsinvestering bedraagt 8.000,-. Veel gemeenten rekenen met een rentepercentage van 2%. Gelet op het feit dat deze rente aftrekbaar is van de belasting is een verdere verlaging van het rentepercentage niet nodig. - De hoogte van de lening is minimaal 2.500,- en maximaal 15.000,-;
raad 2015_148 definitief 2 - De lening wordt verstrekt op basis van jaarannuïteiten; - Looptijd van 10 jaar tot een bedrag van 7.500,- en een looptijd van 15 jaar voor grotere bedragen. - De rente bedraagt 2%; - De lening wordt onderhands verstrekt; - De lening wordt alleen verstrekt na positieve financiële krediettoets door SVn; - De lening is vooralsnog beschikbaar van 1-3-2015 tot 1-3-2018; - In de verordening is een lijst opgenomen met maatregelen waarvoor de duurzaamheidslening kan worden aangevraagd. 2.1 Eèn miljoen euro als start voor de duurzaamheidslening Bij het Nationaal Energie Bespaarfonds is de gemiddelde lening circa 7.500,-. Bij de gemeente Eindhoven is de gemiddelde lening circa 4.000,-. Met een bedrag van 1,0 mln kunnen circa 135 tot 250 huishoudens een duurzaamheidslening verkrijgen. De voorgestelde duurzaamheidslening is géén revolverend fonds. Mocht hier aanleiding toe zijn, dan kan naar aanleiding van de evaluatie hieraan invulling worden gegeven. De duurzaamheidslening van de gemeente Eindhoven kent ongeveer dezelfde condities die nu in Tilburg worden voorgesteld. In Eindhoven worden circa 100 leningen per jaar verstrekt. 3.1 Het sociaal vangnet is in de afgelopen twee jaar nog niet gebruikt. Gekoppeld aan de aanpak Samen geeft Energie is ook een sociaal vangnet georganiseerd voor particuliere woningeigenaren die op de reguliere markt géén lening kunnen verkrijgen. Hierover zijn afspraken gemaakt met de Kredietbank Nederland. Tot op heden heeft nog niemand hier gebruik van gemaakt, waardoor de reserve verduurzaming woningbouw, met 250.000,-, niet is aangesproken. Het ligt in de lijn der verwachting dat ook in de toekomst hier geen aanspraken op worden gemaakt. Als per 1 juli 2015 de overeenkomst met de Kredietbank Nederland wordt opgezegd, dan wordt deze per 1 januari 2016 definitief ontbonden en komt er budget vrij. 4.1 De SVn is ingericht om dergelijke leningen te verstrekken Naar de volgende scenario s is gekeken: 1. Is promotie van het Nationaal Energie Fonds, dat is ingesteld door de rijksoverheid niet voldoende? Vanuit dit fonds worden duurzaamheidsleningen verstrekt met een rentepercentage tussen de 3,1% en 3,5%. 2. De gemeente voert zelf de duurzaamheidslening uit. Dit betekent, dat de gemeente naast alle risico s ook een organisatie moet neerzetten die de leningen financieel en administratief kan organiseren. 3. Zoals vele gemeenten doen, de organisatie van de duurzaamheidslening neerleggen bij de Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn) en met deze organisatie afspraken maken. Zoals in argument 1.1 beschreven wordt het Nationaal Energie Fonds tot op heden onvoldoende gebruikt door te hoge rentepercentages en het ontbreken van de mogelijkheid om zonnepanelen te financieren. De gemeente is qua uitvoeringsorganisatie niet ingericht om leningen te verstrekken. Hier zijn andere organisaties beter in georganiseerd. De SVn is een veelvuldig gebruikte organisatie door gemeenten om een dergelijke lening onder te brengen. De SVn voert ook de starterslening van de gemeente Tilburg uit. Daarom wordt scenario 3 voorgesteld. * Risico s Als leningen niet (op tijd) worden terug betaald dan ligt 100% van het risico bij de gemeente Tilburg. Dit geldt zowel voor de lening, de verschuldigde rente als invorderingskosten (b.v. kosten van een deurwaarde). Dit risico wordt toegevoegd aan de risicoparagraaf in de begrotingsproducties. Indien dit risico zich voor doet worden de kosten hiervan gedekt binnen het programma Duurzaamheid. Door het opzeggen van de overeenkomst met de Kredietbank Nederland komen sommige inwoners niet meer in aanmerking voor een duurzaamheidslening. Immers de nieuwe duurzaamheidslening wordt BKR getoetst.
raad 2015_148 definitief 3 * Kosten en dekking De kosten behorende bij het verstrekken van duurzaamheidsleningen tot een maximum van 1,0 mln tegen 2% bestaan uit: - Rentekosten, per saldo 1,5% zijnde het verschil tussen de interne rekenrente (3,5%) en de rente van de duurzaamheidsleningen (2%); - beheerkosten die SVn rekent zijnde 0,5% over het uitstaande lening bedrag. Deze hoogte van de totale kosten varieert afhankelijk van de hoogte van de verstrekte leningen. Vooralsnog wordt rekening gehouden met een totaal aan kosten van 0,25 mln. Door de SVn te berekenen afsluitprovisie over de duurzaamheidslening is 2% over de leensom. Deze provisie wordt door de bewoner betaald aan de SVn. Om de kosten, 0,25 mln te dekken wordt voorgesteld de dienstverleningsovereenkomst tussen de gemeente Tilburg en de Kredietbank Nederland inzake borgstelling ter meerdere zekerheid van door de Kredietbank te verstrekken leningen in het kader van Samen geeft Energie op te zeggen. Zie hiervoor argument 3.1. Hierdoor vervalt de reservering van 0,25 mln in de reserve verduurzaming woningbouw. Voorgesteld wordt deze middelen toe te voegen aan de reserve duurzame investeringen ter dekking van de kosten van de duurzaamheidsleningen. De kosten voor ambtelijke uren inzet wordt opgevangen binnen de bestaande formatie. *Vervolg Zodra de duurzaamheidslening van kracht is, zal de gemeente Tilburg hierover actief communiceren. Er zal gebruik worden gemaakt van twitter, social media, folder etc. Datumvoorstel Wij stellen voor dit voorstel aan de orde te stellen in de vergadering van de raadscommissie Leefbaarheid 12 januari 2015 van en de raadsvergadering van 26 januari 2015.. Eindvoorstel Als daartoe aanleiding is, zullen wij in het eindvoorstel ons standpunt naar aanleiding van de behandeling van dit voorstel in de raadscommissie(s) verwoorden. *Evaluatie Na een jaar zal worden bekeken of de verordening moet worden aangepast, hoeveel leningen zijn verstrekt, hoeveel budget is uitgeleend en hoeveel budget nog aanwezig is. Door middel van de informatiebrief wonen zal u periodiek worden geïnformeerd. Bijlagen - Verordening Duurzaamheidslening gemeente Tilburg Ter inzage gelegde stukken n.v.t.
raad 2015_148 definitief 4 Tilburg, 2 december 2014 Het college van burgemeester en wethouders van Tilburg, de secretaris, de burgemeester,
raad 2015_148 definitief 5 Raadsbesluit De raad van de gemeente Tilburg; - gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders; Besluit 1. De Verordening Duurzaamheidslening gemeente Tilburg vast te stellen waardoor het verstrekken van duurzaamheidsleningen in Tilburg tot een totaal van 1,0 mln mogelijk wordt gemaakt voor de aanvrager die eigenaar-bewoner is van een woning in Tilburg. 2. Voor het verstrekken van deze duurzaamheidsleningen een krediet te voteren van 1,0 mln. 3. Voor het financieren van de duurzaamheidsleningen de overeenkomst met de Kredietbank Nederland inzake het sociaal vangnet binnen 'Samen geeft Energie' op te zeggen en de vrijkomende middelen vanuit de reserve verduurzaming woningbouw toe te voegen aan de reserve duurzame investeringen. 4. De uitvoering van de Duurzaamheidslening Tilburg onderbrengen bij de SVn. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 26 januari 2015. de griffier, de voorzitter,
raad 2015_148 definitief 6 VERORDENING DUURZAAMHEIDSLENING GEMEENTE TILBURG Wettechnische informatie Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie Officiële naam regeling Citeertitel Vastgesteld door Onderwerp Eigen onderwerp Gemeente Tilburg Verordening Duurzaamheidslening gemeente Tilburg Verordening Duurzaamheidslening gemeente Tilburg Duurzaamheid, verbetering particuliere woningvoorraad Artikel 1 Begripsbepalingen In deze verordening wordt verstaan onder: a. aanvrager: een eigenaar -bewoner, die een aanvraag voor een Duurzaamheidslening doet. Bij twee of meer eigenaren gelden de gezamenlijke eigenaren als 'aanvrager'. b. college: het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Tilburg; c. eigenaar-bewoner: de natuurlijke persoon die als particulier eigenaar is van de bestaande woning of een appartementsrecht heeft en die deze bestaande woning bewoont; d. duurzaamheidslening: een lening die, na toewijzing door het college, door SVn kan worden verstrekt aan aanvrager ten behoeve van de financiering van de door het college aanvaarde werkelijke kosten van duurzaamheidsmaatregelen, die worden getroffen in de woning van de aanvrager; e. duurzaamheidsmaatregelen: energiebesparende maatregelen of maatregelen waarmee duurzame energie wordt opgewekt, inhoudend de aanschaf en installatie van de maatregelen genoemd in artikel 7, lid 1; f. werkelijke kosten: de kosten van materialen en werkzaamheden voor zover noodzakelijk voor het treffen van duurzaamheidsmaatregelen, vermeerderd met de kosten van een eventueel EPAmaatwerkadvies, de kosten van een energieprestatiecertificaat, legeskosten, bijkomende kosten voor het verkrijgen van de duurzaamheidsleningen en de kosten van door een deskundig vakbedrijf terzake van deze duurzaamheidsmaatregelen in rekening gebrachte arbeidsuren en verminderd met de van derden ontvangen of nog te ontvangen subsidies of andere tegemoetkomingen in deze kosten; g. woning: woning of appartement dat geschikt is en bestemd voor permanente bewoning met inbegrip van de bijgebouwen bij die woning of dat appartement met een bouwjaar tot en met 2013; h. SVn: Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten, gevestigd te Hoevelaken; Artikel 2 Toepassingsbereik 1. Deze verordening is uitsluitend van toepassing op bestaande woonruimte in de gemeente Tilburg: met een bouwjaar tot en met 2013, die geschikt en bestemd is voor permanente bewoning. 2. Voor een duurzaamheidslening komen in aanmerking eigenaren-bewoners van bestaande woningen.
raad 2015_148 definitief 7 3. Het toekennen van een duurzaamheidslening aan een eigenaar-bewoner houdt in dat het college de aanvrager bij SVn voordraagt voor het verstrekken van een duurzaamheidslening. 4. Per woning wordt maximaal één duurzaamheidslening toegekend. Artikel 3 Budget In het kader van de in deze verordening gestelde beleidsdoelen, stelt de raad van de gemeente Tilburg het budget vast dat beschikbaar is voor het toewijzen van Duurzaamheidsleningen Artikel 4 Deelnemingsovereenkomst Op deze verordening is van toepassing de Deelnemingsovereenkomst tussen gemeente Tilburg en SVn. Artikel 5 Bevoegdheid college Het college is bevoegd om, met inachtneming van het bepaalde in deze verordening, een Duurzaamheidslening toe te kennen. Het college kan aan een toewijzingsbesluit nadere voorwaarden verbinden. Artikel 6 Samenloop met subsidieregeling Samen geeft Energie Na toekenning van een duurzaamheidslening kan nog steeds subsidie worden aangevraagd in het kader van de subsidieregeling Samen geeft Energie of subsidie in het kader van Nul-op-de-Meter woningen. Artikel 7 Duurzaamheidsmaatregelen bestaande woningen 1. Voor een duurzaamheidslening komen in aanmerking de werkelijke kosten van de volgende Duurzaamheidsmaatregelen, aan te brengen in of aan bestaande woningen: a. zonnepanelen; b. zonneboiler met een opbrengst van ten minste 1,5 GJ per jaar, zoals blijkt uit het zonnekeurcertificaat, opbrengstverklaring of gelijkwaardigheidsverklaring; c. vloerisolatie/bodemisolatie met een warmteweerstand (R) van ten minste 3,5 m2k/w; d. dakisolatie met een warmteweerstand (R) van ten minste 3,5 m2k/w; e. dakisolatie groen ; het dakoppervlak dat beplant wordt bedraagt minimaal 8 m2; de helling van het dak is niet meer dan 45 graden; het groene dak bestaat uit minimaal 5 lagen, zijnde de wortelwerende laag, drainagelaag, filtervlies, substraatlaag, vegetatielaag (grassen, vetplanten en soms kruiden); f. spouwmuurisolatie met een warmteweerstand (R) van ten minste 1,6 m2k/w ; g. gevelisolatie met een warmteweerstand (R) van ten minste 3,5 m2k/w; h. HR++ glas met een warmtegeleiding van minder dan U =1,2 W/m2 K; i. micro-wkk met een thermisch vermogen van ten minste 100% en een elektrisch rendement van ten minste 15%; j. warmtepomp-boiler; k. warmtepomp (grondgebonden of lucht/water); l. houtgestookte centrale verwarmingsinstallatie of houtgestookt warmwatertoestel met een opwekkingsrendement van ten minste 85% en een emissie die voldoet aan de Nederlandse emissierichtlijn lucht (NeR). 2. Het college kan de lijst van maatregelen opgenomen in het eerste lid uitbreiden en/of inkorten. Artikel 8 Indiening aanvraag Een aanvraag voor een duurzaamheidslening wordt schriftelijk bij het college Tilburg ingediend op een door de gemeente Tilburg beschikbaar gesteld formulier en gaat vergezeld van: a. een opgave van de te treffen duurzaamheidsmaatregelen; b. een opgave van de werkelijke kosten van de te treffen duurzaamheidsmaatregelen en een financiële onderbouwing van deze opgave op basis van offertes; c. afschriften van de offertes bedoeld onder b; d. een planning van de uitvoering van de werkzaamheden. Artikel 9 Behandeling aanvraag 1. Het college bevestigt de ontvangst van de aanvraag binnen twee weken;
raad 2015_148 definitief 8 2. Indien de aanvraag niet alle gegevens bevat die het college voor het nemen van een beslissing noodzakelijk acht, stelt het college aanvrager in de gelegenheid de aanvraag binnen een termijn van vier weken te completeren; 3. Indien de aanvraag niet binnen de aangegeven termijn is gecompleteerd, neemt het college de aanvraag niet in behandeling; 4. Het college handelt aanvragen in volgorde van binnenkomst af; 5. Het college neemt binnen vier weken na ontvangst van de aanvraag, dan wel na het compleet worden daarvan, een beslissing en deelt die middels een toewijzingsbesluit mee aan aanvrager; Artikel 10 Afwijzen aanvraag Het college wijst een aanvraag af, indien: 1. het budget bedoeld in artikel 3 niet toereikend is om de aanvraag te honoreren; 2. de werkelijke kosten naar het oordeel van Gemeente Tilburg niet in redelijke verhouding staan tot het te verkrijgen resultaat; 3. de werkelijke kosten van de maatregelen minder bedragen dan 2.500,-- (inclusief BTW); 4. de WOZ waarde van de woning hoger is dan een door het college vast te stellen bedrag; 5. de aanvraag wordt ingediend na het treffen van de duurzaamheidsmaatregelen; 6. naar zijn oordeel gegronde redenen bestaan aan te nemen, danwel vastgesteld wordt, dat de duurzaamheidsmaatregelen niet zullen worden getroffen of dat niet aan de voorwaarden en bepalingen van deze verordening wordt of zal worden voldaan; Artikel 11 Krediettoets, verstrekken en beheer Duurzaamheidslening 1. De toewijzing van een Duurzaamheidslening aan de aanvrager geschiedt onder het voorbehoud van een positieve uitkomst van een krediettoets van de SVn; 2. SVn verstrekt en beheert een door het college toegewezen Duurzaamheidslening. Artikel 12 Voorwaarden SVn Op een Duurzaamheidslening zijn van toepassing: Productspecificaties Duurzaamheidslening, Procedures Duurzaamheidslening, Uitvoeringsregels Duurzaamheidslening en de Toelichting op een Duurzaamheidslening en Algemene Bepalingen voor geldleningen, zoals die op het moment van toewijzing zijn opgenomen in de dan geldende SVn Informatiemap, die deel uitmaakt van de Deelnemingsovereenkomst tussen gemeente Tilburg en SVn danwel door SVn worden uitgereikt aan de aanvrager voor het sluiten van de overeenkomst van geldlening. Artikel 13 Kenmerken Duurzaamheidslening 1. De hoofdsom van de door het college toegewezen Duurzaamheidslening is in het beginsel gelijk aan het bedrag van de door het college aanvaarde werkelijke kosten; 2. In afwijking van het eerste lid bedraagt de hoofdsom van de Duurzaamheidslening niet minder dan 2.500,-- en niet meer dan 15.000,-- (inclusief. BTW). De hoogte van de lening wordt bepaald aan de hand van de werkelijke kosten op basis van facturen; 3. De looptijd van de duurzaamheidslening bedraagt 10 jaar voor leningen tot 7.500,-- en 15 jaar voor leningen van 7.500,-- tot 15.000,--; 4. Het rentepercentage is 2% gedurende de looptijd van de lening; 5. De lening kan vervroegd boetevrij worden afgelost, met een minimale aflossing van 250,--. 6. Bij verkoop of tenietgaan van de bestaande woning waaraan de duurzaamheidsmaatregelen zijn getroffen, dient de restschuld van de duurzaamheidslening door de eigenaar-bewoner direct en volledig te worden afgelost; 7. De duurzaamheidslening wordt door SVn verstrekt via een onderhandse akte. Artikel 14 Bouwkrediet Een Duurzaamheidslening komt via een bouwkrediet van SVn tot uitbetaling op basis van facturen, die verband houden met toegekende werkelijke kosten. Artikel 15 Nadere regels
raad 2015_148 definitief 9 Het college kan voor de uitvoering van deze verordening nadere regels vaststellen. Artikel 16 Inwerkingtreding en beëindiging Deze verordening treedt in werking met ingang van 1 maart 2015 en eindigt per 1 maart 2018. Artikel 17 Citeertitel Deze verordening wordt aangehaald als: Verordening Duurzaamheidslening gemeente Tilburg. Toelichting Algemene toelichting Doel van de verordening duurzaamheidsleningen Tilburg is om particuliere woningeigenaren te stimuleren om zelf energiebesparende of duurzame energieopwekkende maatregelen te treffen in hun woning. Het treffen van deze duurzaamheidsmaatregelen zal leiden tot een vermindering van de CO2-uitstoot. De maatregelen die worden gestimuleerd zijn geselecteerd op basis van kostenefficiëntie en werkelijk gerealiseerde verlaging van de CO2 uitstoot. De duurzaamheidslening zorgt ervoor dat de doelgroep deze investering makkelijker kan doen, doordat zij geld kan lenen tegen een lage rente. Door het treffen van energiebesparende of duurzame energieopwekkende maatregelen zal de energienota in het algemeen aanzienlijk omlaag gaan. Het idee achter de duurzaamheidslening is om met dit bespaarde geld de lening af te lossen. Naar verwachting zal de energieprijs de komende jaren alleen maar oplopen. Dit betekent dat de besparing op de energiekosten de komende jaren groter wordt. Vanaf het moment dat aflossing van de lening vervalt (in de regel is dit na 10 of 15 jaar) profiteert de particuliere woningeigenaar volledig van de verlaging van zijn energienota. Bij het verstrekken van de duurzaamheidsleningen werkt de gemeente Tilburg samen met Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). De gemeente toetst de aanvragen aan de criteria van deze verordening. Bij een positieve toets draagt de gemeente de aanvrager voor bij SVn voor het afsluiten van een lening. Na een positieve uitkomst van de krediettoets die SVn vervolgens uitvoert wordt de lening door SVn verstrekt en financieel beheerd.