Vrije tijd en recreatie in Winterswijk
Onderzoekers: - Van Nuland & Partners - Philip van Evert / Advies, Beheer en Management informatie voor de recreatiesector PRESENTATIE VAN HET ONDERZOEK GEVOLGEN RAADSBESLUIT WINTERSWIJK OM DE OPBRENGST TOERISTENBELASTING STRUCTUREEL TE VERHOGEN NAAR 800.000 PER JAAR
Onderzoeksvragen : Deel I 1. Hoe ziet de toekomst van de sector in Winterswijk er uit? Deel II 2. Effecten toeristenbelasting op bedrijfsvoering van Winterswijkse logiesverstrekkers en verblijfsrecreatie 3. Verwachte effecten toeristenbelasting voor de gemeente Winterswijk?
WERKWIJZE: > > gezamenlijk plan van aanpak - De gemeente Winterswijk kent 96 aanbieders. 17 logiesverstrekkers zijn goed voor 83% opbr. toeristenbelasting - Deze 17 bedrijven zijn individueel bezocht - Met 6 bedrijven = uitgebreid op de materie ingegaan, o.a. rendement, investeringen, productinnovatie, marktontwikkelingen en financiering
RAPPORTAGE GAAT IN OP: - Relevante trends en marktontwikkelingen - Beschrijving verblijfsrecreatieve sector - Financiële situatie bedrijven - Toeristenbelasting periode 2009-2013 - Gevolgen marktontwikkelingen opbrengst toeristenbelasting - Gevolgen eventuele verhogingen voor concurrentiepositie Winterswijkse bedrijven - Conclusies
Algemene trends en marktontwikkelingen Overzicht trends Macrotrends Ontwikkelingen in de vrijetijdssector demografie vergrijzing en ontgroening dynamisering van vrijetijds- en vakantiegedrag nieuwe gezinsstructuren andere behoefte aan verblijf (grotere eenheden, zorg, luxe, comfort) toename eenoudergezinnen behoefte aan toename eenouder- en driegeneratie vakanties. economie globalisering groei internationaal toerisme beleveniseconomie op zoek naar betekenisvolle ervaringen intensiever gebruik van vrije tijd nadruk op samen zijn, samen iets beleven economische recessie zapgedrag, versnippering van doelgroepen sociaal-cultureel individualisering en afname van vrije tijd (excl. senioren) vakantie is "quality-time", samen met gezin, familie, groepen hoger opleidingsniveau, maar minder vakmanschap gezondheidsbewustzijn informatie aanbieden op hoger/ander niveau sport en wellness, actieve recreatie populair gericht op natuur en duurzaamheid feminisatie vakantieproducten gericht op vrouw als "beslisser" en "leider" technologie toenemend gebruik internet (ook onder ouderen) social media belangrijk (incentives kunnen gebruik verder stimuleren) reisvergelijkingssites mobiel internet zorgt voor transparantie technologische innovaties en toepassingen bv. 3D-printer, stijgende populariteit elektrische fiets, GPS ecologie toenemende congestie bereikbaarheid belangrijk issue, innovaties nodig klimaatverandering weersonafhankelijke voorzieningen meer aandacht voor natuurwaarden back-to-basic populair, pure ervaringen (bv. in natuur)
Buitenlandse versus Binnenlandse vakanties 20.000 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 1990 1995 2000 2005 2010 2011 2012 2013 Vakanties in Nederland absoluut Vakanties in het buitenland absoluut Vanaf 2010 stagneert de groei vanwege de mondiale crisis
Beschrijving verblijfsrecreatieve sector in Winterswijk Kampeerterreinen / Bungalowparken Naam ha. standpl. toer vast huur dichtheid in m 2 Vakantiepark Twee Bruggen 35,0 100-250 370 300 148 23,4 Camping Vreehorst 12,0 120-240 146 100 12 21,5 Camping Het Winkel 20,0 105-240 200 375 7 29,1 Klompenmakerij ten Hagen 2,0 70-145 45 36 0 40,5 Camping 't Hilgelomeer 2,6 90-110 70 30 0 38,5 Gemiddelden 14,3 166,2 168,2 33,4 30,6 Nb. door de ANWB geclassificeerde bedrijven Voorzieningen : Het voorzieningenniveau stijgt naarmate bedrijfseconomisch draagvlak toeneemt. Standplaatsen : Percentage jaarplaatsen ruim boven de 50% van het totale aanbod. Doelgroepen : Sterke focus Duitse markt. Toeristische markt: Nederlandse gast in de meerderheid. Kwaliteit : Over het geheel verouderd stacaravanbestand. Te laag kwaliteitsniveau van de voorzieningen.
Beschrijving verblijfsrecreatieve sector in Winterswijk HOTELS Aantal bedrijven in de hotelsector naar deelsector, 2013 Gemeente Provincie Winterswijk Gelderland Nederland Hotel/Hotel-Garni 0 28 648 Hotel-Cafe 0 13 198 Hotel-Restaurant 2 72 511 Hotel-Cafe-Restaurant 5 124 1.169 Pension 5 96 720 Hotelsector, totaal 12 333 3.246 Totaal kamers 186 10.250 114.933 Totaal bedden 362 21.042 239.110 Bron: bedrijfschap Horeca en Cat ering. Doelgroepen : - Grotendeels op de doelgroepen zakelijke markt en toeristen - De omzetverhouding tussen deze twee wisselt sterk per bedrijf Kwaliteit : - Gemiddelde Zoover score hotels Winterswijk = 7,8 - Sterrenniveau hotels in Winterswijk is gemiddeld - echter tijdens gesprekken én tijdens rondleidingen door de hotels komt een ander beeld naar voren - sterke prijsconcurrentie investeringen worden al jaren uitgesteld ondernemers constateren gedateerd productaanbod. Onderzoekers onderschrijven dit oordeel.
Beschrijving verblijfsrecreatieve sector in Winterswijk Groepsaccommodaties Naam classif. aantal kamers 1 2 meer gemiddeld personen persoons persoons persoons per kamer Groepsaccommodatie Eelink 4 sterren 56 14 2 8 4 4,0 Kom in de Bedstee 4 sterren 30 15 15 2,0 Te Paske geen 50 20 14 6 2,5 De Slinge geen 42 18 17 1 2,3 Roerdinkhof geen 28 10 1 5 4 2,8 Scharrelhof geen 26 10 2,6 Lutje Kössink geen 22 9 5 4 2,4 Nieuw Bovenhuis geen 22 8 8 2,8 Het Zonnehuis geen 22 5 5 4,4 Landgoed Wissink geen 20 7 5 2 2,9 Doelgroepen : - Merendeel richt zich op gezinnen en multi-generatieuitjes. - Drie accommodaties zijn ook op de zakelijke markt actief. - Opvallend: zorgmarkt wordt nergens specifiek genoemd. Kwaliteit : - Kwaliteit groot deel van de groepsaccommodaties is goed; ook in vergelijking met landelijk gemiddelde. - Gaat veelal om redelijk kleine accommodaties met relatief veel tweepersoonskamers en veel badkamers.
Beschrijving verblijfsrecreatieve sector in Winterswijk Minicampings Naam ha. standpl. toer vast huur dichtheid in m 2 Kortschot 1,0 100-130 15 0 1 16,0 't Diekshoes 1,5 15 0 4 12,7 Veenemaat 0,7 15 0 0 21,4 Poelhuis 0,9 130-150 15 0 0 16,7 Stoltenborg 1,0 18 0 0 18,0 De Brömmels 2,0 25-100 35 0 1 18,0 Damkotshuisje 1,0 100-120 25 0 0 25,0 Roerdinkhof 1,2 80-120 19 6 0 20,8 Tönsmanshoeve 0,5 100-120 11 0 0 22,0 Gemiddelden 1,1 18,7 0,7 0,7 19,0 Doelgroepen : - Het is met name het echtpaar van 55+ dat deze campings bezoekt. - Lichte verbreding in doelgroep en bezoeken vooral als er sprake is van combinatie met actief agrarisch bedrijf ook jonge gezinnen met kinderen. Kwaliteit : - Voor minicampings is er geen landelijk classificatiesysteem - Lastig een algemeen oordeel over kwaliteit van deze sector in gemeente Winterswijk te geven - In heel Nederland, sprake van een grote variatie in kwaliteit.
Financiële en marktsituatie Winterswijkse bedrijven Kampeerterreinen Bungalows Hotels Groepsaccommodaties Minicampings
Driedeling in de sector kampeer- en bungalowbedrijven
Driedeling Financiële situatie Kampeerterreinen & Bungalows 1 e groep: TIJDIG GEANTICIPEERD OP ONTWIKKELINGEN - terugbrengen aantal jaarplaatsen - toeristische plaatsen en verhuureenheden opgeplust (kwalitatief en kwantitatief) Door de verhoging van de financieringslasten en de kosten, én de aanhoudende prijsconcurrentie, staat de liquiditeitspositie van deze ondernemingen echter onder druk. 2 e groep: Verlaatte bewustwording van veranderende situatie - geen / te weinig actief beleid - investeringscapaciteit stagneert / onvoldoende cashflow Banken zijn zéér terughoudend in de financiering van deze recreatiebedrijven 3 e groep: ondernemers die vasthouden aan het traditionele productaanbod - passieve afhankelijkheid van de markt - mengvormen van oneigenlijk gebruik ontstaan De toekomst van deze bedrijven is ongewis
Financiële - en marktsituatie Hotels - Invloed van externe boekings- en prijsvergelijkingssites -Toenemende concurrentie door de groei van kleinschalig en goedkoper aanbod (bungalowparken en B&B s) - Verlagen van exploitatiekosten, - Naar verwachting, structureel lagere omzetten - De zakelijke markt laat nog geen tot onvoldoendeherstel zien. - Markt is erg prijskritisch en minder bereid tot het betalen van bijkomende kosten. - Investeringsniveau loopt achter. -Ondernemers verwachten voor komende jaren slechts kleine stappen te kunnen zetten.
Financiële - en marktsituatie Groepsaccommodaties - Nationaal: Kwaliteitsimpulsen stabiliseren de resultaten na jaren van achteruitgang. - Ontwikkelingen in de Achterhoek > 2012-2014 aantal groepsaccommodaties toegenomen van 65 naar 75. > Aantal slaapplaatsen van 2.837 naar 3.142 > afname per accommodatie van gemiddeld 43,6 naar 41,9 slaapplaatsen. > Veel accommodaties moeten nog een kwaliteitsslag maken. Het is, zeker gezien de beperkte schaalgrootte van de bedrijven en de resultaten van de afgelopen jaren maar zeer de vraag of de financiële ruimte daarvoor aanwezig is.
Financiële - en marktsituatie Minicampings en B&B s Tweedeling in toekomstperspectief minicampings: 1. De eerste generatie ondernemers vergrijst. Toekomst onzeker 2. - Hoge investeringen gerealiseerd, met inzet opbrengsten des-investeringen uit de agrarische activiteit - Gefinancierde voorzieningen van de minicamping, zouden op basis van een zelfstandige exploitatie nooit rendabel gemaakt kunnen worden - Handhaven van het kwaliteitsniveau komt in gevaar - Verzadiging van de markt en overaanbod. >>> opkomst B&B - Prijsdruk en een lagere bezetting. - Prijsconcurrentie van de reguliere campings in voor- en naseizoen
DEEL II TOERISTENBELASTING Toeristenbelasting / bedrijfsvoering / gemeente / toekomst - Toeristenbelasting in de gemeente Winterswijk 2010-2014 - Gevolgen marktontwikkelingen voor opbrengst van de toeristenbelasting door bedrijven - Gevolgen eventuele verhogingen toeristenbelasting voor Winterswijkse bedrijven
Toeristenbelasting / bedrijfsvoering / gemeente / toekomst > Aantal en type toeristenbelastingplichtige bedrijven > Tarieven toeristenbelasting 2010-2014 > De opbrengst van de toeristenbelasting 2009-2013 > Vergelijking tarieven (Achterhoek, Winterswijk, Aalten en Lochem)
Aantal en type toeristenbelastingplichtige bedrijven Object soort Aantal Kampeerterrein 11 Hotel 5 Groepsaccommodatie 14 Minicamping 18 Bed & Breakfast 23 Vakantiewoning 25 Totaal 96
Tarieven toeristenbelasting 2010-2014 TB plichtig object 2010 2011 2012 2013 2014 % stijging tarief per overnachting t.o.v. 2010 Overnachtingen B&B 1,00 1,10 1,20 1,30 1,40 40,0% Overn. Camp./Groepsaccomm. 0,90 1,00 1,10 1,20 1,30 44,4% Overnachtingen Hotel 1,25 1,95 1,95 1,95 1,95 56,0% Overnachtingen Vakantiewoningen 1,15 1,25 1,35 1,45 1,55 34,8% forfaitair tarief Seizoenplaatsen 135,00 150,00 165,00 180,00 195,00 44,4% Jaarplaatsen 163,80 176,80 188,76 200,00 210,00 28,2% B&B 70,00 77,00 84,00 91,00 98,00 40,0% Groepsaccommodaties 54,00 60,00 66,00 72,00 78,00 44,4% Hotel 125,00 Vakantiewoningen 230,00 250,00 270,00 290,00 310,00 34,8%
De opbrengst van de toeristenbelasting 2009-2013 Jaar Opbrengst toeristenbelasting 2009 531.462,00 2010 540.529,00 2011 680.358,00 2012 704.392,00 2013 700.760,00 -Totale opbrengst t.o.v. 2010 gestegen met + 29,6%. - Stijging opbrengst gemiddeld lager is dan tariefsverhoging TB in diezelfde periode. Conclusie: capaciteit en/of de bezetting van de Winterswijkse bedrijven is afgelopen jaren afgenomen. Opbrengst naar 800.000 in 2017? Bij gelijkblijvende toeristische capaciteit in twee jaar betekent dit een (extra) verhoging van circa 14%!
Vergelijking tarieven (Achterhoek, Winterswijk, Aalten en Lochem) ACHTERHOEK 2012 2013 2014 Aalten 0,78 0,79 1,00 Berkelland 1,00 1,00 1,00 Bronckhorst 1,37-0,50 1,40-0,51 1,45-0,53 Doesburg 0,86 1,00 1,02 Doetinchem - - - Lochem 2,20-0,85 2,25-0,85 2,30-0,85 Montferland 1,00 1,00 1,00 Oost Gelre 1,00 1,00 1,00 Oude IJsselstreek 1,00 1,03 1,06 Winterswijk 1,95-1,10 1,95-1,20 1,95-1,30 Zutphen 1,00 1,05 1,10 Gemiddeld 0,83 0,86 0,90 Bron: Cijfernieuws.nl
Marktontwikkelingen & opbrengsten toeristenbelasting
Trend: omzetting van jaar- naar toeristische plaatsen / verhuureenheid Samengevat Vertalen we de ontwikkelingen en plannen van de drie groepen ondernemers voor de komende 5 jaar naar de gevolgen voor de toeristenbelastingopbrengst, dan komen tot de volgende rekensom: - Afname jaarplaatsen 500 st x 209,50 = 104.750,00 - Toename toeristische plaatsen 120 st x 195,00 = 23.400,00 - Toename verhuureenheden 155 st x 209,5 0= 32.472,50 Negatief saldo 48.874,50 Verlaging capaciteit in combinatie met vasthouden aan opbrengst van 800.000 TB in 2017: >>> 23 % stijging TB-tarief i.p.v. 14 %
Marktontwikkelingen & opbrengsten toeristenbelasting Bungalowparken - Concurrentie en prijsconcurrentie nemen verder toe - Verwachting: opbrengst toeristenbelasting voor de vakantiewoningen zal ongeveer gelijk zal Hotels Geen marktontwikkelingen genoemd die substantieel gevolg hebben voor de afdracht toeristenbelasting Groepsaccommodaties - Minder bedden door kwaliteitsslag - Verwachte afname van opbrengst toeristenbelasting Minicampings - Verwachting daling aantal minicampings - Effecten totaalopbrengst TB beperkt door geringe aantal minicampings plus geringe aantal eenheden per bedrijf.
Afsluitend - TOERISTENBELASTING VORMT EEN ONDERDEEL VAN DE OVERNACHTINGSPRIJS EVENALS BTW - STERKE POSITIE VAN VERGELIJKINGSSITES - EISEN VAN OVERHEID EN CONSUMENTENORGANISATIES M.B.T. EEN DUIDELIJKE, OVERZICHTELIJKE PRIJSSTELLING, WAARIN ALLE KOSTEN ZIJN OPGENOMEN, VORMT DE TOERISTENBELASTING ONDERDEEL VAN DE PRIJS. Enkele conclusies n.a.v. de 4 onderzochte recreatiebedrijven: - Afgelopen jaren (redelijk tot veel) geïnvesteerd - Resultaten uit gewone bedrijfsvoering veelal marginaal. - Resultaat voor belastingen zou minimaal tussen 6% en 10% v.d. brutomarge moeten zijn - Solvabiliteitspositie redelijk tot goed - Liquiditeitspositie onder druk (scherpere prijsconcurrentie) - Al aanzienlijke kostenbesparingen doorgevoerd. - Verdere kostenverhoging = verdere daling van resultaat. - verhoging toeristenbelasting 14% tot 23%, verslechterd concurrentiepositie Bron: Cijfersnieuws.nl
Vrije tijd en recreatie in Winterswijk