april 2014 ONTMOETING DIENST GEESTELIJKE VERZORGING LANGELAND ZIEKENHUIS Op weg naar Pasen De veertigdagentijd begint al op te schieten. Veertig dagen op weg naar Pasen, op weg naar het licht. Misschien maken we die tocht heel bewust met momenten van stilte, momenten van inkeer en gebed. Misschien gaat het ook wat aan ons voorbij, worden we geleefd door alle dagelijkse dingen, onze vreugde en onze zorgen. Soms gaat dat zo. En hier in het ziekenhuis is het helemaal zo anders dan u gewend bent. Hoe het ook zij, ook hier gaan we richting Pasen en willen we stilstaan bij de verhalen die daarbij horen. Twee momenten noemen we hier in het bijzonder: om te beginnen de viering van Palmpasen op zondag 13 april, waarbij ook dit jaar weer, de kinderen van de Ichthuskerk komen met hun versierde Palmpasenstokken. Op zondag 20 april vieren we het feest van Pasen. U vindt de informatie hierover in deze Ontmoeting. Daarnaast reiken we u ook enkele teksten en gedichten aan, die misschien met u mee kunnen trekken richting Pasen en de tijd daarna... 1
Lente Laten we vertrouwen houden dat de lente weer zal komen. Dat de wilgen zullen bloeien en de strenge winter wijkt. Dat de zon het ijs zal breken en de harten zal verwarmen. Dat de zachte krachten winnen en de wereld warmer wordt Greet Brokerhof-van der Waa Weer mens worden Karel was toe aan zijn ontslag uit het ziekenhuis. Hij was al een lange tijd op de afdeling. Enkele maanden eerder was hij opgenomen met hersenletsel. Een bloeding had een deel van zijn hersenen danig in de war gebracht. Maar nu kon hij naar huis. Ik sprak met hem over zijn verblijf in het ziekenhuis. Hij kon mooi vertellen over de zorg die hij ontvangen had, maar ik was ook nieuwsgierig naar zijn rol in het geheel, naar wat hij had gedaan al die tijd. En zijn antwoord is mij bijgebleven. 2
Dat antwoord hoorde ik enkele weken later opnieuw, nu van Jannie. Zij had zichzelf enkele dagen niet goed kunnen wassen vanwege een wond na een val. Die ochtend trof ik haar aan, monter op een stoel, met een glimlach op haar gezicht. Ze was verre van volledig hersteld, maar ze straalde: Ik ben weer een beetje mens! zei ze met een lach. Jannie had die ochtend stukje bij stukje zichzelf gewassen. Zij voelde zich als herboren. Ik ben weer een beetje mens, deze uitdrukking vertelde dat ze daarvoor niet zichzelf kon zijn. De omstandigheden waarin ze leefde maakten dat ze een vreemde werd van zichzelf. Bij Jannie ging het om zich schoon en monter te voelen. Bij Karel stak er meer achter. Hij vertelde bij zijn vertrek uit het ziekenhuis: Ik heb al deze maanden erg mijn best gedaan om weer mens te worden. Dat was zijn bijdrage aan de zorg. Iedere dag heeft hij met een grote inspanning therapieën gevolgd, geduld opgebracht met zichzelf en de hoop op herstel niet verloren. Die ene zin Ik heb mijn best gedaan om weer mens te worden vertelde mij dat Karel na zijn hersenletsel zichzelf niet helemaal was. Het gevoel een vreemde te zijn voor jezelf kan je diep raken. Om jezelf weer te vinden, moet je een behoorlijke inspanning leveren. En soms lukt dat niet op eigen kracht. Je hebt dan verhalen nodig, overtuigingen, mensen om je heen die je wakker houden, die je kracht geven om die zoektocht naar wie je was vol te houden. In de tijd van Pasen wordt zo n verhaal verteld dat mensen kracht en moed geeft. Het is een verhaal dat tot de 3
verbeelding spreekt, en voor mensen die geloven, de kern vormt van het Christelijk geloof. In het Paasverhaal zitten zoveel herkenbare elementen, dat het telkens weer vertolkt wordt: in de Passion van J. S. Bach, in films en in musicals: van Jesus Christ Superstar tot The Passion op de Nederlandse TV. In het Paasverhaal komen thema s voor die de kern van ons mens-zijn raken: vriendschap, verraad, lijden, trouw en vasthouden aan het leven door de dood heen. Daarom raakt dit verhaal mensen nog altijd, gelovigen en niet-gelovigen. Het zou voor dit stukje helemaal mooi zijn als Karel zijn kracht om weer mens te worden uit dat verhaal van Pasen had gehaald. Maar dat weet ik niet (en dat is niet erg). Het verhaal van Karel en van Jannie raken mij omdat daarin dat onverwoestbare verlangen zit om jezelf trouw te blijven. Om dat - als je jezelf kwijt bent door een hersenletsel - je jezelf gaat zoeken tot je weer jezelf bent. Om - als je je eigenwaarde kwijt bent omdat je je niet goed kan verzorgen - je alles doet om je eigenwaarde te hervinden. Dat verlangen herken ik in het Paasverhaal. Het is het verlangen om weer mens te zijn. Een verlangen diep in mensen verankerd. Een verlangen dat mensen in beweging zet: weg van het lijden vandaan, weg van wat het leven onwaardig maakt. Een verlangen dat mensen in beweging zet naar wat het leven de moeite waard maakt, naar een plaats waar je jezelf kunt zijn, zodat je met opgeheven hoofd kunt zeggen: Ik heb erg mijn best gedaan om weer mens te worden! Ds. Marijn Gilhuis. 4
Steen mijn hart is een put met een deksel erop een paar zware stenen er bovenop. steen van woede steen van verdriet hoe ik ze eraf krijg dat weet ik niet. liefde is er ook diep in mij liefde als water maar ik kan er niet bij. soms dan droom ik dat al die stenen zomaar ineens op een dag zijn verdwenen. dan ben ik vrij gelukkig en blij en is er alleen nog maar liefde in mij. Gerrie Huiberts, kinderboekenschrijfster Zegen van onrust Moge God ons zegenen met onrust over gemakkelijke antwoorden, halve waarheden en oppervlakkige relaties. zodat er diepgang is in onze harten. Moge God ons zegenen met boosheid over onrechtvaardigheid, onderdrukking en uitbuiting van mensen zodat we werken voor rechtvaardigheid, vrijheid en vrede. 5
Moge God ons zegenen met tranen, die we plengen voor hen die lijden door pijn, verstoting, honger en oorlog, zodat we onze handen zullen uitstrekken tot troost. Moge God ons zegenen met zoveel dwaasheid dat we geloven een verschil te kunnen maken in deze wereld. Zodat we doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is. Franciscaanse zegenbede Dienst Geestelijke Verzorging: Een opname in het ziekenhuis of een bezoek aan de polikliniek kan een ingrijpende gebeurtenis zijn en allerlei gevoelens en vragen oproepen. Daarover praten met iemand kan steun geven. U kunt hiervoor een beroep doen op de geestelijk verzorgers werkzaam in het LangeLand Ziekenhuis: Ds. Marijn Gilhuis en pastor Lisette Hendriks. Voor goede contacten met patiënten en medewerkers is per afdeling één van de geestelijk verzorgers aanspreekbaar: ds. Marijn Gilhuis: routes 57 (cardiologie) en 59 (IC/CCU), 63 (chirurgie). pastor Lisette Hendriks: routes 51,54 (kinder- en kraamafdeling), 60 (intern/oncologie en neurologie), 69 (intern/long). 6
Overigens kan iedere patiënt - op eigen verzoek - worden bezocht door de geestelijk verzorger naar eigen keuze. Als u een gesprek wilt met een humanistisch geestelijk verzorger of een geestelijk verzorger voor hindoes of moslims, neemt u dan contact op met ds. Gilhuis of pastor Hendriks. Aanwezigheid: Ds. Marijn Gilhuis: maandag en woensdag. Pastor Lisette Hendriks: dinsdag en donderdag. U kunt ons bereiken: - via de verpleging - via de receptie of - rechtstreeks op bovengenoemde dagen via tel: 3462668. Onze gesprekskamer: route 72 Het stiltecentrum Het stiltecentrum (route 73), op de 4e etage van ons ziekenhuis is altijd voor u open. Welkom! Het is een mooie ruimte, waarvan ieder op eigen wijze gebruik kan maken: in stilte zittend, lezend, schrijvend, mediterend. Er is ook de mogelijkheid uw gebedsintenties op te schrijven en u kunt er luisteren naar muziek. 7
Overzicht van de diensten en vieringen in april: Zondag 6 april Zondag 13 april pastor L. Hendriks-Vaessen Palmpasen ds. P.A. Wilbrink Zondag 20 april: Oecumenische Paasviering met medewerking van de Regenboogcantorij onder leiding van Dick v.d. Bosch. Voorgangers: ds. M. Gilhuis en pastor L. Hendriks-Vaessen Zondag 27 april mevr. D. Adams-Booster De diensten op de zondagmorgen zijn in de aula van het ziekenhuis om 10.30 uur. Op de zaterdagmiddag vragen vrijwillig(st)ers van de Dienst Geestelijke Verzorging wie van de patiënten bij de zondagse viering aanwezig wil zijn. Op de zondagochtend wordt er gezorgd voor het patiëntenvervoer van de ziekenkamers naar en van de aula. Ook uw familie is van harte welkom bij onze zondagse vieringen. 8