a xxx - 2008-4 BULLETIN D INFORMATION de l Association Belge d Histoire Contemporaine a MEDEDELINGENBLAD van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis Bulletin d information de l Association Belge d Histoire Contemporaine Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis Comité/Bestuur: Bart Coppein, Guy Coppieters, Emmanuel Debruyne, Christine Dupont, Sophie Gyselinck, Chantal Kesteloot, Marc Swennen, Jasmien Van Daele, Veerle Vandeputte, Cécile Vanderpelen, Maarten Van Dijck, Stephanie Van Houtven, Carolien Van Loon, Paule Verbruggen, Geneviève Warland Rédacteur en chef / Hoofdredacteur: Bart Coppein Lay-out: Patricia Rau (Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis) vzw Imprimerie/Drukwerk: Druk in de Weer, Forelstraat 35, 9000 Gent administration/bvng administratie: c/o p/a Lut Van Daele,, Square de l Aviation/Luchtvaartsquare 29, B-1070 Brussel/Bruxelles, Tel. 02/556. 92.11, Fax: 02/556.92.00, lut.vandaele@cegesoma.be Secrétariat de rédaction/redactiesecretariaat: Bart Coppein, Onderzoekseenheid Romeins Recht en Rechtsgeschiedenis K.U.Leuven, Maria-Theresiacollege, Sint-Michielsstraat 6, bus 3453, 3000 Leuven, Tel. 016/325.123, Fax. 016/324.588, Bart.Coppein@law.kuleuven.be Vanaf het volgende nummer / A partir du prochain numéro: Jasmien Van Daele, Vakgroep Nieuwste Geschiedenis Universiteit Gent, Blandijnberg 2, 9000 Gent, Jasmien.VanDaele@UGent.be De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van individuele bijdragen. Le contenu des contributions individuelles n engage que leurs auteurs. En couverture/op de omslag: Lode Bouwen, Het goede karakter (toeschouwers bij een processie), 1955, FotoMuseum Provincie Antwerpen, inventarisnummer FP/2002/222 Lode Bouwen, Le bon caractère (spectateurs d une procession), 1955, BVNG FotoMuseum Provincie Antwerpen, numéro d inventaire FP/2002/222
Verhandelingen a Mémoires Verhandelingen Geschiedenis Nieuwste Tijd voorgelegd aan Belgische universiteiten tijdens het academiejaar 2007-2008 Mémoires de licence en histoire contemporaine défendus dans les universités belges durant l année académique 2007-2008! Bart Coppein (red./réd.) De gegevens werden bezorgd door / Collection des données par: Emmanuel Debruyne (UCL) Rien Emmery (KULeuven) Ophelia Ongena (UGent) Marc Swennen (ULg) Cécile Vanderpelen-Diagre (ULB) Stephanie Van Houtven () Carolien Van Loon () Hierna volgen de titels van alle aan de Belgische universiteiten voorgelegde verhandelingen Geschiedenis Nieuwste Tijd van geslaagde studenten tijdens het academiejaar 2007-2008 (zittijden van januari, juni en september). Dit was het allerlaatste academiejaar waarin studenten die hun studie hadden aangevat voor de introductie van de nieuwe bachelor-master-structuur nog verhandelingen konden indienen. Ter gelegenheid daarvan verscheen inmiddels voor de KULeuven ook een overzicht van alle voorgelegde verhandelingen en proefschriften vanaf 1934 tot 2008, waarin alle titels per jaar in alfabetische volgorde worden opgesomd; verdere thematische ontsluiting ontbreekt evenwel. Vous trouverez ci-après les titres de tous les mémoires de licence en histoire contemporaine des étudiants reçus durant l année académique 2007-2008 (sessions de janvier, juin et septembre). Celle-ci constituait la dernière année académique durant laquelle les étudiants qui avaient entamé leur parcours avant l introduction de la nouvelle structure baccalauréat maîtrise pouvaient encore soumettre leur mémoire. Entretemps a paru un aperçu de tous les mémoires de licence et de toutes les thèses de doctorat déposées à la KULeuven de 1934 à 2008, dans lequel tous les titres sont classés par année dans l ordre alphabétique ; on regrettera cependant l absence de possibilité de recherche thématique. 1. Politieke en institutionele geschiedenis / Histoire politique et institutionnelle DEGRAUWE Winther Leopold I, de regering Nothomb en de opkomst van de liberale partij (H. Van DEKEYSER Marius De houding van het ACW tegenover de internationale oorlogs- en vredesthematiek in het interbellum (1921-1940) KULeuven (J. De Maeyer) DESMEDT Mary-France Het vredegerecht te Brussel : het eerste jaar van werking tijdens het Directoire, 1795-1796 (C. Lis) DE WALSCHE Laura De verhouding van etnische en civiele elementen in het discours van de Vlaamse en de Waalse Beweging DURANT Thomas Les cercles réunis. Contribution à l histoire des groupes blanquistes bruxellois autour de 1880 ULB (J. Puissant) GEUKENS Geert De Verleiding van de Nieuwe Orde in Vlaanderen (1933-1940). Een studie van de kranten «De Schelde-Volk en Staat» en «Hier Dinaso!» KULeuven (G. Verbeeck) HAUSTRAETE Hans Faciliteitenpolitiek in Ronse LIESSENS Matthieu L arrondissement de Namur, 1794-1795. Aspects administratifs et économiques UCL (J.-M. Yante) STOCKMANS Andy Een veranderende realiteit. Politieke profilering van de Antwerpse Nederlandstalige partijbladen VAN DEN BOGAERT Adriaan Propaganda en voorlichting door de regering onder de kabinetten- Van Zeeland. Propaganda in de jaren dertig KULeuven (E. Gerard) VEKEMAN Jasper Personderzoek Hugo Schiltz VERDONCK Florie L élaboration de la loi belge du 23 mars 1995 réprimant le négationisme ULB (J.-P. Nandrin) VERSIEREN Jelle De politieke biografie van Antoon Roossens (1929-2003): tussen natie en klasse VERSTRAETE Alexander Enscenering van koninklijke huwelijken binnen de Belgische monarchie VRANKEN Frederik Het Belgische defensiebeleid tijdens het Interbellum met betrekking tot de Forten van Luik 2. België en het buitenland / La Belgique et l étranger BILLAMI Cherifa Les Algériens et le droit des gens. Le Colloque International de Bruxelles des 18 et 19 mars 1961. Enjeux d une action internationale aux multiples visages UCL (M. Dumoulin) BUELINCKX Dorian La Franc-maçonnerie belge face à la Guerre d Espagne ULB (A. Dierkens) CARRE Eef De visie van de CVP op de kolonie Congo (1948-1956) CASTADOT Charlotte Le procès du major Ntuyahaga : un procès pour l histoire? COLAERT Lore Rwanda, oorlog van het geheugen. Historische waarheid en herinnering in een samenleving in transitie UGent (L. François) DAMMEKENS Sofie Een Belgische koning in de kolonie. De Congoreis van Albert I in 1928 DE BOECK Robin Beeldvorming van de voormalige Sovjetstaten in de Belgische strip van het eerste decennium na de Koude Oorlog, 1990-2000 Vereniging Historici Lovanienses, De Leuvense Historici betiteld. Titels van licentiaatsverhandelingen en doctoraten Geschiedenis, 1934-2008, Leuven, 2008. 62 BVNG BVNG 63
DE CLERCQ Tineke Het Genie van de Karpaten. Nicolae Ceausescu in de spiegel van de Vlaamse pers. De Standaard en Vooruit/De Morgen DE KETELE Benny Anti-systeembewegingen tijdens de Guatemalteekse Revolutie : Wereld-Systeem perspectief toegepast op Guatemala tussen 1944 en 1954 DE MESSEMAEKER Pieter België en de Indiase expansie. De diplomatieke en economische relaties tussen 1947 en 1963. DE MEYER Igor Les Affreux. Huurlingen in Katanga (1960-1963) KULeuven (E. Gerard) DE MEYER Michaël Darfur. Een geschiedenis. De crisis. De verslaggeving in de Westerse pers UGent (J.S. Lecocq) DETHY Sophie Lambert Molitor, la vie d un fonctionnaire belge en Perse (1901-1928) UCL (M. Dumoulin) DE TROYER Perrine Moments de la question congolaise vus par la presse écossaise. De l affaire Stokes à la mort de Léopold II (1895-1909) UCL (M. Dumoulin) DE VOLDER Frederik Invloed van het wereldsysteem op de evolutie van sociale ongelijkheden op het Indisch subcontinent D HOLLANDER David MEPBROBA: een Burundese politieke studentenbeweging in de jaren zeventig UGent (L. François) DOLFEN Valerie Welk beeld werd gevormd over de niet-zwarte Noord-Afrikaanse staten in de Vlaamse dagbladpers tussen 1956 en 1970? FOURNEAU Adrien Le Congo à vendre. La propagande coloniale belge sous le Ministère d Auguste Buisseret, spécialement à travers la photographie de presse GESNOT, Hélicane Analyse d un massacre : politique, justice et histoire face à Srebrenica GRETRY Cécile La Communauté Politique Européenne et la Belgique. Approches et visions politiques ULg (C. Desama) HEYNSSENS Sarah Ideologie in het internationaal milieubeleid. Een historische analyse PIERLOT Rémy La politique de John Fitzgerald Kennedy au Congo perçue par la presse francophone belge. Petite histoire de l antiaméricanisme entre 1961 et 1963 PYPE Annelies 1905: Een scharnierpunt voor de Belgische beeldvorming over Congo? Onderzoek naar de representaties van de Congelees in België (1905-1909) RIS Kathleen De berichtgeving over de Rote Armee Fraktion in de Belgische pers (jaren 1970) (G. Devos) RUESS Céline La propagande antiallemande en Belgique francophone après la Première Guerre mondiale (novembre 1918-1930) du sentiment au comportement germanophobe SLOTBOOM Céline De rol van de Belgische intellectuelen in de Algerijnse kwestie (1958-1962) (M. De Metsenaere) VAN CAPPELLEN Charles-Henry Dhanis. Het maken van een koloniale held VAN DEN NEST Vincent De Evolutie van het Italiëbeeld in België tijdens en na de opkomst van het Fascisme, 1919-1929 VAN KUYCK Wim Klio tussen twee fronten. De omgang met het collectief oorlogsverleden in Polen en Oekraïne VANNEUVILLE Stephanie Koloniale projecten ten tijde van Leopold I. Vorstelijke initiatieven en politieke reacties VERDRU Benjamin Het Palestijns-Israëlisch conflict door de spiegel van de Belgische joodse pers VERPLAETSE Karel De beeldvorming van de Koude Oorlog in de dagbladen Vooruit en Rode Vaan (1945-1962) VIOLA Olivier La guerre du Pacifique (1879-1883) devant l opinion belge ULg (P. Raxhon) WOSTYN Willem Anti-koloniale opstanden in het interbellum en een vergelijkende studie met de Pende opstand UGent (L. François) 3. De twee Wereldoorlogen / Les deux Guerres mondiales BELLEFLAMME Sébastien La Croix et le Glaive. Clergé séculier et résistance dans le diocèse de Liège (1940-1944) BURNAY Pierre La correspondance de guerre 1914-1918 d Henri de Thier, Officier du 1 er régiment de Lanciers. Solidarités dans la Grande Guerre UCL (L. Van Ypersele) CRESPIN Frédéric La destruction du dépôt de carburant sur les hauteurs de Stavelot le 18 décembre 1944 : une légende? DEBAVEYE Jonas Belgisch en Vlaams nationalisme in de Eerste Wereldoorlog: een studie aan de hand van West- en Oost-Vlaamse oorlogsdagboeken DECLERQ Elle Het Oostendse verzet in de nadagen van Wereldoorlog II. Een lokale studie naar de rol van het verzet in het naoorlogse machtsvacuüm van de bevrijding tot de eerste naoorlogse gemeenteraadsverkiezing DE SPIEGELEIR Mathy Vijand en vreemdeling. Duitse immigranten en hun nakomelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog: prosopografische studie gericht op Duitsers die in 1914 werden geïnterneerd DOCK-GADISSEUR Julie Le Mérinos: Dinant (1945-1947). Un centre d internement pour femmes civiques au sortir de la Seconde Guerre mondiale UCL (X. Rousseaux) GARIN Noémie Nivelles. Reconstruction d une ville sinistrée en mai 1940 UCL (L. Van Ypersele) GERARD Delphine Les procès de la légion Wallonie HANSEN Nicolas Un haut magistrat belge face à l occupation. Joseph Jamar, Premier Président de la Cour de Cassation de 1940-1944 UCL (X. Rousseaux) JORDENS François-Xavier Des côtes de la Mer Noire au camp de Beverloo. Etude historique, sociologique et prosopographique des officiers de la Légion Wallonie (1941-1949) UCL (X. Rousseaux) LEROY Xavier La SIPO de Liège-Arlon. Organisation et procès SNOEKS Charlotte Brecht tijdens de bevrijding na de Tweede Wereldoorlog VAN ASBROECK Hanne Roosdal tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een vergelijkende analyse van de plattelandsgemeenten Borchtlombeek, Onze-Lieve- Vrouw-Lombeek, Pamel en Strijtem VAN DE PUTTE Lancelot Het verzet in Erpe-Mere tijdens de Tweede Wereldoorlog VAN HOOFSTAT Jozef De SS-man. Nazi-tijdschrift tijdens Wereldoorlog II. VISSERS Matthias De Tweede Wereldoorlog door de spiegel van dagboeken. Evolutie van de inschatting van oorlogskansen (H. Van 64 BVNG BVNG 65
4. Economische geschiedenis / Histoire économique COLLET Olivier Le démantèlement du réseau de tramways à Bruxelles entre 1945 et 1989 ULB (S. Jaumain) STAS Wouter Ambachtslui en handelaars in Hasselt in de periode 1850-1870: een analyse op basis van de patentregisters VAN CRAENENBROECK Karen Onderzoek naar het regionaaleconomische expansiebeleid zoals het werd toegepast op het arrondissement Aalst (1959-1975) KULeuven (E. Buyst) VAN DEN DRIESSCHE Wouter De totstandkoming van de Vestigingswet 1958 VAN WICHELEN Steven De Prebisch Conferentie. De invloed van Raul Prebisch op UNCTAD in de periode 1964-1972 WILLIAME Emmanuel Interactie tussen havenexpansie en teloorgang van de polderdorpen (G. Devos) 5. Sociale geschiedenis / Histoire sociale BOUVE Fenna Migratie en armoede in het 19 de -eeuwse Antwerpen: een onderzoek aan de hand van de onderstandswoonst (H. Greefs) BULTINCK Leen Woonpatronen en woonervaringen van Marokkaanse migranten in de Vlasbloemwijk te Wielsbeke (1970-2008) KULeuven (L. Beyers) DANIELS Thomas Door een rood-zwarte bril: Perceptie van de voetbalclubs in Sint-Jans-Molenbeek. Sociale geschiedenis van een voetbalclub met een etnische mix DE BEL Filip Belgische huwelijken tussen Belgische mannen en vrouwen met een andere nationaliteit op het einde van de 19 de eeuw DE BOECK David Meters van sociale ongelijkheid, een literatuurstudie LISMONT Philippe 75 jaar katholieke scouting in Landen. De geschiedenis van Sint- Joris Landen (1919-1994) MAES Gert Suïcide in de negentiende eeuwse psychiatrie MAISSIN Lise Achter de Weelde. In dienst van de Brusselse elite tijdens de Franse periode (C. Lis) MICHIELS Bob «De Boerekes van Betekom». Een sociaal-economische studie (1830-1914) MILANTS Karen Het ontstaan en de ontwikkeling van Akabe, scouting voor gehandicapten PIETERS Patrick Het ontmoetingsnetwerk van de Antwerpse bankierselite aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog (H. Greefs) STERCQ Nathaëlle Sortir de guerre: proposer, gérer et encadrer les loisirs des jeunes (1945-1968) WILMOTTE Maxime Les émigrés français dans le pays de Liège durant la Révolution (1789-1795) ULg (P. Raxhon) XHAUFLAIR Emmanuel L immigration d une population rurale à Verviers dans la seconde moitié du XIXe siècle (1846-1900) : «Un Hervien dans la ville» 6. Culturele en mentaliteitsgeschiedenis / Histoire culturelle et des mentalités BEERNAERT Hartemannus Teksten van populaire muziekgroep (De Strangers) als bron van de contemporaine geschiedenis van België en Vlaanderen (H. De BORMS Jozefien Seksuele voorlichting in Vlaanderen tijdens het interbellum CAMBRE Renée De veiling Gustave van Havre en het mecenaat ten gunste van de Stadsbibliotheek en het museum Plantin-Moretus te Antwerpen, 1905 (P. Delsaerdt) DE ROOCK Steve Er was eens Een narratieve analyse van De Standaard over het plotse overlijden van bekende Belgen FERIN Christine L image de nation belge en 1930, année de son Centenaire UCL (L. Van Ypersele) HALIN Carole Mémoire des événements de Grâce-Berleur du 30 juillet 1950 HENIN Anne-Françoise Le Centenaire de l indépendance de la Belgique en 1930, d après les discours prononcés dans la Province du Luxembourg UCL (L. Van Ypersele) HUETING Laurens Films verschenen in het kader van het Marshallplan KLERKX Niels Er kwamen andere tijden. Politiek en sociaal engagement in de popmuziek in Vlaanderen in de periode 1965-1974 LAUREYS Jenilee Keeping up appearances: middenklassen en diffusie van mode 1920-1940 LEKEUX Laura Les activités culturelles de la Fédération liégeoise du Parti communiste de Belgique de 1945 à 1950 LEMAN Cindy Vernieuwing of betutteling? De methodologie en de ideologie van Iles de Paix in de jaren zestig MAINGAIN Aurélie Le baptême étudiant dans les médias MERCHIE Rik t Is stil aan de overkant?! De perceptie van de Schelde als grens en stroom in de streek van Oudenaarde in de Nieuwste Tijden PARADIS Raphaëlle Jules Wolf Avocat des droits de l Homme PIRET Olivier L anti-sémitisme dans le parti ouvrier belge entre 1885 et 1914 ULB (S. Jaumain & J.-P. Schreiber) REYGAERT Alice Betekenis van ondergoed in een lingeriezaak (1958-2008) SAMYN Stephanie «In de stille Kempen». Een verkennend onderzoek naar de literaire beeldvorming over de Kempen in de twintigste eeuw SCHEIRE Willem Punk in Vlaanderen einde jaren 70. Populaire cultuur en jeugdcultuur in een crisisperiode SIMOENS Hugo Voor de geest. De evolutie in communicatie en denken rondom het tijdschrift «Film en Televisie» tussen 1956 en het begin van de jaren 70 STEVENS Marie L opinion et deux affaires de moeurs à Liège. L affaire Brocka (1931) et l affaire Riga (1959) VAN CROMBRUGGE Benjamin Jean Daskalidès. Biografie van een merkwaardige duizendpoot. VAN DAMME Christel Een intellectuele biografie van Floris Prims VANDERLYNDEN Frédéric A History of Violence: Geweld in de film noir en neo-noir VAN DE VYVER Ariane Een analyse van huwelijksfotografie VAN SCHUERBEECK Gert Het aangename landleven. De utilitaire, recreatieve en ideologische functie en betekenis van adellijke kasteeltuinen en parken in het zuidwesten van Brabant in de late 18 de en vroeg- 19 de eeuw (H. Soly) 66 BVNG BVNG 67
VAN UXEM Pieter De driejaarlijkse Staatsprijs voor Toneelletterkunde: 1858-1901 VERVENNE Jan-Bart Een moderne Terborch. Florent Willems (1823-1905): van restaurateur tot genreschilder 7. Religieuze geschiedenis / Histoire religieuse HANNE Michaël Pelgrims, kloek aan, haast uw gangen. Een analyse van de groepsbedevaarten naar O.L.Vrouw van Scherpenheuvel in de jaren 1945-1960 KULeuven (J. De Maeyer) MORTIER Falke Een veranderende wereld leidt tot een verandering in het discours van het missietijdschrift (G. Vanthemsche) 8. Wetenschaps- en onderwijsgeschiedenis / Histoire des sciences et de l enseignement ALLEMON Peter «Repenser la Pologne»: De Acta Poloniae Historica en de historiografie in Polen: 1945-1989 CLIJSTERS Mieke Van Sencie tot Peremans: De geschiedenis van Vlaamse Leergangen (1935-1970) DEBIE Gertjan De weeskinderen van Hellas. Een analyse van de christelijkhumanistische cultuurkritiek van de Leuvense hoogleraar Willy Peremans (1907-1986) DE STERCKE Claude Fondation de l ULB, analyse du premier Conseil d administration JOTTERAND Jean-Luc L histoire de l enseignement de l histoire à l ULB dans l entre-deuxguerres NICHELSON Simon Als een voorbije liefde. Tekst en verleden in het geschiedtheoretisch werk van Frank Ankersmit ROELS Bart Postkoloniale studies en de invloed op de geschiedschrijving VANHOLE Jef Wederopbouw en expansie. De bouwpolitiek van de Katholieke Universiteit van Leuven tijdens het rectoraat van Van Waeyenbergh (1940-1962) VERBEKE Eefje Beeldvorming in het middelbare onderwijs (derde graad) omtrent de islam aan de hand van leerboeken en leerplannen van 1978-79/2006 9. Vrouwen- en gendergeschiedenis / Histoire des femmes et du genre CLISSEN Valerie Migrant en moeder te Antwerpen : de impact van een ongehuwde zwangerschap op hun latere leven, tweede helft van de 19 de eeuw Vrije Universiteit Brusel (C. Lis) DE LEEUW Floris Het lichaamsideaal in Vlaamse vrouwentijdschriften (1950-2000) MALLENTJER Ann Schrijven als Nele Marian. Een biografische schets van Mathilde Huysmans (1906-2005) MORNIE Rik De image-building van Melina Mercouri in media en politiek PELGRIMS Kristof Libelle weet raad. Pedagogisering van het kerngezin 1845-1958 PIRLOT Aurélie Les femmes au travail, dans l entre-deux-guerres, en Belgique. Le discours d un mouvement féministe catholique, Le féminisme chrétien de Belgique UCL (G. Zelis) RAMAUT Sarah Néoféminismes et la revendication du droit à l interruption volontaire de grossesse (1950-1990) en Belgique VANDENBOSCH Karin Het beeld van de menstruerende vrouw in advertenties en artikels uit Libelle (1957-2007) Masterscripties a Travaux de maîtrise Masterscripties Geschiedenis Nieuwste Tijd voorgelegd aan Belgische universiteiten tijdens het academiejaar 2007-2008 Travaux de maîtrise en histoire contemporaine défendus dans les universités belges durant l année académique 2007-2008! Bart Coppein (red./réd.) De gegevens werden bezorgd door / Collection des données par: Rien Emmery (K.U.Leuven) Ophelia Ongena (UGent) Stephanie Van Houtven () Carolien Van Loon () Als gevolg van de BaMa-hervorming werd in het academiejaar 2007-2008 de Master Geschiedenis ingevoerd. Daar waar aan de Franstalige Belgische universiteiten studenten kunnen kiezen tussen een één- of een tweejarige Master Geschiedenis, wordt tot nader order aan de Nederlandstalige Belgische universiteiten enkel een éénjarige Master Geschiedenis aangeboden. De masterscriptie vormt het sluitstuk van deze opleiding, maar onderscheidt zich van de vroegere klassieke verhandeling door zijn beperktere omvang en vraagstelling; dit geldt uiteraard des te meer voor masterscripties die tot stand gekomen zijn binnen het kader van een éénjarige Master. Traditioneel werden in het Mededelingenblad van de BVNG de titels van de vroegere klassieke verhandelingen Geschiedenis Nieuwste Tijd gepubliceerd. Nu in dit nummer van het Mededelingenblad de allerlaatste lijst met dergelijke verhandelingen verschijnt, heeft het bestuur van de BVNG unaniem beslist voortaan de lijst van alle geslaagde masterscripties Geschiedenis Nieuwste Tijd op te nemen in het Mededelingenblad, waardoor het tijdschrift ook in deze nieuwe context zijn vroegere rol kan blijven vervullen. Ter handhaving van de continuïteit met het verleden worden de vertrouwde rubrieken behouden, al zullen die in de toekomst door de aard van de onderwerpen wellicht enigszins moeten bijgesteld worden of zelfs opgeheven. 68 BVNG BVNG 69
Vermits Franstalige studenten unisono voor de tweejarige Master Geschiedenis hebben gekozen en hierdoor pas hun masterscriptie ten vroegste zullen kunnen neerleggen in het academiejaar 2008-2009, bevat de hiernavolgende lijst, buiten de wil van de redactie om, enkel de titels van de aan de Nederlandstalige Belgische universiteiten voorgelegde masterscripties Geschiedenis Nieuwste Tijd van geslaagde studenten tijdens het academiejaar 2007-2008 (zittijden van juni en september). Wellicht zal het noodzakelijk blijken om volgend jaar opnieuw twee lijsten te publiceren, met name één met masterscripties van de éénjarige Master en één met masterscripties van de tweejarige Master. Conséquence de la réforme baccalauréat maîtrise, la maîtrise en histoire a été introduite durant l année académique 2007-2008. Or, là où les étudiants des universités belges francophones peuvent choisir entre une maîtrise en histoire d un an et une de deux ans, leurs homologues des universités belges néerlandophones ne peuvent suivre jusqu à nouvel ordre qu une maîtrise en un an. Le travail de fin d étude constitue la clé-de-voûte de ce programme, mais il se distingue des anciens mémoires de licence par ses dimensions et son champ d investigation réduits, du moins en ce qui concerne la maîtrise en un an. Traditionnellement, les titres des mémoires de licence en histoire contemporaine étaient publiés dans le Bulletin d Information de l. Le présent numéro publie la dernière liste de ce genre. Cependant, le comité directeur de l a décidé à l unanimité de reprendre cette tâche du Bulletin dans ce nouveau contexte en assurant la publication de la liste des travaux de fin d étude des maîtrises en histoire contemporaine. Afin d assurer la continuité avec le passé, les rubriques concernées sont maintenues, mais devront peut-être être un tant soit peu adaptées dans le futur ou même scindées, selon les thèmes traités. Etant donné que les étudiants francophones ont opté à l unisson pour la maîtrise en histoire en deux ans et de ce fait ne remettront au plus tôt leur travail de fin d étude que durant l année académique 2008-2009, la liste présentée ici ne contient, pour cette raison indépendante de la volonté de la rédaction, que des titres de travaux de maîtrise en histoire contemporaine présentés avec succès dans les universités belges néerlandophones en 2007-2008 (sessions de juin et septembre). Il sera éventuellement nécessaire l année prochaine de publier deux listes séparées, l une concernant les travaux de maîtrise en un an, et l autre ceux de maîtrise en deux ans. 1. Politieke en institutionele geschiedenis / Histoire politique et institutionnelle BARCLAY Joost Vrijmetselarij in de Hollandse periode: Grand Loge d Administration des Provinces Méridionales des Pays-Bas. Doelstellingen, structuren en werking DANKERS Tim Drukken met de lezer in het vizier. Een inhoudelijk-typografische analyse van pamfletten in dialoogvorm rond de Brabantse Omwenteling (1790) KULeuven (P. Delsaerdt) DEPREZ Laurens SP.a: naar een nieuwe ideologie? Een studie van de factoren van verlinksing in de socialistische beweging aan de hand van de Belgische economische geschiedenis HUYGHE Benny www.belgischerevolutie.be. De Belgische revolutie online KULeuven (A. De Dijn) JAENEN Jef Taalstrijd in de Burgerwacht (1830-1914) LEMMENS Wim Liberalen in Limburg tussen Kloosterwet en Schoolstrijd (1857-1885) LINTHOUDT Jo De Vrijmetselarij in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. De Hoge Graden en de tendens naar rituele uniformisering tijdens de beginjaren van het Koninkrijk PHILIPS Tine Het unionisme geveld. Leopold I en de regeringscrisis van 1857 ROOMS Stijn Etnisch versus civiel? De verhouding tussen de Waalse en Vlaamse identiteit (1918-1980) ROSSENEU Cléo Au perfectionnement de soi même. Prins Albert bereidt zich voor op het koningschap 1906-1909 VANHASSEL Thomas All the King s men and all the King s horses. De motorisering van de Belgische cavalerie in de jaren 30. VAN HOUT Willy Het Hollands kadaster GISt in Turnhout (D. Thys) VERSTAPPEN Lars Joods leiderschap in België: joodse politici na WO II (K. Hofmeester) VEUCHELEN Karel Het Parlement buitenspel. Het gebruik van de buitengewone machten in België (1939-1947) KULeuven (E. Gerard) 2. België en het buitenland / La Belgique et l étranger ADAM Eline Congo als lieu de mémoire, hoe herinneren ex-kolonialen zich de Congolese bevolking? AWOUTERS Brecht De totalitaire staat in Europa. Een analyse van het debat tussen 1933 en 1953 over de oorzaken van het totalitarisme KULeuven (A. De Dijn) BEELEN Kaspar Tussen geschiedschrijving en propaganda : Westerse beeldvorming van de Armeense genocide (1915-1923) BOONEN Bert Van regionale grootmacht tot brullende muis. De Belgische perceptie van Hongarije in het interbellum BRILLE Lisa Etnische breuklijnen in Rwanda CAIMO Krista De perceptie van de mijnstaking van 1984-1985 in Groot-Brittannië door België, Frankrijk en Duitsland CHRISTIAENS Kim Au cours des événements. De diplomatieke missie van Georges Theunis in de Verenigde Staten in het licht van de Belgische politiek (1939-1940) 70 BVNG BVNG 71
COENEN Ann De economische effecten van de koloniale suikerhandel voor Groot- Brittannië (1650-1800) DEBAENST Jelle De evolutie van de boerensamenleving in Chiapas (Mexico) sinds 1800 en haar relatie met het wereld-systeem DECRÉ Laura Belgen in Congo in de jaren 70. Postkolonialisme of neokolonialisme? DE FRAEYE Gertie Gorbatsjovs hervormingen en de val van de Sovjet-Unie. Een historiografisch debat DE KOSTER Koen Het Collier-Hoeffler-model: een kritische toepassing op Soedan DE ROO Bastiaan De geschiedenis van de diamanthandel en etnisch conflict in Congo DE RUYTTER Charlotte Het einde van de boerensamenlevingen. Oorzaken en gevolgen van het verdwijnen van boerensamenlevingen in een comparatief perspectief (casus China) DE RYNCK Korneel Nicht alles war gut, aber vieles war besser. Een verklaring van de Ostidentität en de nostalgie naar de DDR in het huidige Oost- Duitsland (1990-2008) KULeuven (G. Verbeeck) DEVRIENDT Thomas België en de bezetting van Japan (1945-1950) ERNST Jochem Rekrutering onder koning Leopold II. Niet-Congolese arbeiders en soldaten in Congo Vrijstaat GOYVAERTS Eva Rwanda en de Belgische administratie, 1925-1932 HEREMANS Charlotte De Amerikaanse suburbs in de jaren vijftig en hun representatie in films JACXSENS Josefien De analyse van sociale verhoudingen in het Verenigd Koninkrijk door Belgen in de 19 de eeuw UGent (P. François) KINDT Thomas De verwerking van de Vuile Oorlog in Argentinië LANNOY Robby Groen geweld. Representatie van de Ierse onafhankelijkheids- en burgerorlog in de historische speelfilm ONSIA Raf Betrekkingen tussen België en Spanje 1952-1958. Genormaliseerde diplomatieke relaties, een normale relatie? PAUWELS An De rol van de verwerking van het communistische verleden in de identiteitsvorming van Albanezen POSCHET Laurent Oriëntaties in Midden-Afrika. Cultuurhistorische studie rond beeldvorming van equatoriaal Afrika en de Arabische kwestie via Belgische dagbladen en avontuurliteratuur ca. 1880-1900 (H. De REYNHOUT Thomas (On)zichtbaarheid van de Twa s in de Rwandese geschiedschrijving STEENHAUT Isabel Een geschiedenis van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (1981) TROOSTERS Hanne De Iranese crisis in 1945-1946. De Sovjetbezetting van Azerbeidzjan TRUYTS Joris Uitheemse arbeiders in de Congo- Vrijstaat (1885-1900) UYTTENDAELE Simon Perceptie en terminologie van ras en etniciteit bij slavenhandelaars VAN ASSCHE Eline De lange weg van Amsterdam tot Brussel. De plaats van De Brakke Grond en deburen in de Vlaams- Nederlandse samenwerking VAN CAIMERE Wout De representatie van het extreemlinkse terrorisme in Italië in de historische speelfilm VANDEKERCKHOVE Sara Darfur : een beschrijving van het imbroglio van etnisch en racistisch discours, machtspolitiek, economische belangen op lokaal en nationaal niveau en de diepere historische wortels VANDENHEUVEL Myriam De stabilisatiepolitiek van de Union Minière du Haut Katanga: de receptie van deze politiek, met nadruk op het eugenetische aspect, in België en in Katanga zelf VAN DER HOEVEN Wouters Niet-inheemse recruten bij de Force Publique in de Congo Vrijstaat (1875-1900) VANDERPUTTEN Dorien Civil Society als Deus ex Machina? Europese Unie en Civil Society KULeuven (A. De Dijn) VANDEVELDE Annelies Nationalisatie van de koperindustrie: Chili en Zambia VANDORMAEL Robrecht Indische geweldloosheid? De Belgische diplomatie en de Indische onafhankelijkheid VERHOYE Femke Processen van kartelvorming in de mondiale productieketens (20 ste eeuw): casus koperkartels in de 20 ste eeuw 3. De twee Wereldoorlogen / Les deux Guerres mondiales ARNOUT Anneleen Ce fut un peu le cas d Archimède! De Belgische musea tijdens de Eerste Wereldoorlog BUFFEL Els Swing en de Duitse bezetting tijdens WO II in België: in welke mate werkten muzikanten mee met initiatieven van de Duitse bezetter DE CRAENE Tim In Fide Constans. De executieoorden Rieme en Oostakker DE LEUS Ingrid Bestuurlijke collaboratie in Hoogstraten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Naar een confrontatie tussen VNV-bestuur en lokale gemeenschap (H. Van DE VOS Stijn Tussen collaboratie en patriottisme? De houding van Charles Collard in zijn functie van procureur-generaal van Brussel tijdens de Duitse bezetting 1940-44 (H. Van DEVOS Wannes Monumenten van de Tweede Wereldoorlog in Vlaanderen GOESSENS Thijs Belgische Regimentsgeschiedenissen na 1914 JACOBS Charlotte Medische verzorging tijdens de Eerste Wereldoorlog JONCKHEERE Joachim Het leven van een frontsoldaat aan de IJzer. De jeugdjaren van Berten Pil (1892-1920) POLLET Wouter Religieuze praxis bij de Belgische frontsoldaat 1914-1918 UGent (A. Vrints) ROESBEKE Ruth Het verzet in het Meetjesland aan de hand van de serie Klein Londen, klein Berlijn SPYNS Joachim Onderzoek naar de offergedachte bij Belgische frontsoldaten 1914-1918 UGent (A. Vrints) VANDERHENST Maarten Collaboratie en administratie Antwerpse politie tijdens de Tweede Wereldoorlog (H. Van VAN GYSEL Inge Zwarte netwerken na de Tweede Wereldoorlog: een inleidende studie (M. De Metsenaere) VAN POUCKE Thomas De bestraffing van jeugdcollaboratie na de Tweede Wereldoorlog. Jeugdcollaboratie in Antwerpen 1940-45 WAUTERS Joris De beleving van Belgische soldaten in gevangenenkampen in Duitsland tijdens WO I UGent (P. François) 72 BVNG BVNG 73
4. Economische geschiedenis / Histoire économique BORGHS Jeroen De evolutie in het ontwikkelingsdenken van de Belgische staat en de Wereldbank: een vergelijking MAERTENS Tim De Oostendsche Reederij NV (1921-1951) in het kader van de Belgische zeevisserij (G. Vanthemsche) PEETERS Dries Edmond Leplae. Pionier van de koloniale landbouw in Belgisch Congo (1908-1933) VANCANNEYT Mathieu Een economische geschiedenis van Albert Thys VANDERHAEGHEN Bernard De visie van België op de totstandkoming van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid tot 1968 5. Sociale geschiedenis / Histoire sociale BAUWENS Lien Kinderarbeid door een historische lens. Een fotoanalyse van kinderarbeid in België rond 1900. BEERTEN Simon Emigratieproblematiek in het Dijledepartement 1794-1804: sociaal-politieke kenmerken en Frans-Oostenrijkse invloeden (H. Soly) CHLIOUI Mariam Maghrebijns-Belgische huwelijken sinds 1970. Ervaringsverschillen KULeuven (L. Beyers) CLAERHOUT Griet Déclaré aliéné. Een studie over kinderen in het Ghislaininstituut (1855-1900) DE SOMER Marie Sertanejo tegenover samba. Brazilianen in Brussel, 1980-2008 KULeuven (J. Verberckmoes) D HONDT Sophie Met een kindertrein naar het Westen. De opvang van Hongaarse kinderen in Belgische pleeggezinnen, 1923-1927 HAESEN Roel Antwerps «racisme» versus Limburgse «gastvrijheid». Berichtgeving over allochtonen in Het Belang van Limburg en Gazet van Antwerpen (1964-2004) HOFKENS Mieke Werkhuisreglementen in de tweede helft van de 19 de eeuw LEHEMBRE Fréderic Klasse en natie in de socialistische arbeidersbeweging in Gent in het interbellum LOYSON Christophe Canens trans terram vagor. KSA Waregem (1990-2005) NUYTTENS Tom De stedelijke elite van Kortrijk (1814-1914) KULeuven (H. Cools) RODRIGUEZ Tomas Minderjarigen op de vlucht voor de Spaanse burgeroorlog in België STYLEMAN Tessa De terugkeer van tweede generatie-belgen uit Frankrijk naar België in de 19 de eeuw VANDAMME Lennart Louis Paul Boon en sociale geschiedenis UGent (H. Vandevoorde) VAN DEN BUIJS Dennis «We vieren veertig jaar problemen». Een personderzoek rond de vieringen van Turkse en Marokkaanse gemeenschappen VANHAECKE Bert Marokkaanse arbeidsmigratie in Lokeren VERBRUGGEN Stephanie Zoals het klokje thuis tikt. De invloed van familie op migratie en huwelijkspraktijken bij drie generaties Turkse migranten KULeuven (L. Beyers) VETS Kristof De milieubeweging in België en Vlaanderen: een nieuwe sociale beweging? Een geschiedenis van Bond Beter Leefmilieu (1971-1991) WASTYN Levi Onderkruiperij of is er meer aan de hand? De positie van Amsterdamse diamantbewerkers op de Antwerpse werkvloer (1895-1906) (K. Hofmeester) 6. Culturele en mentaliteitsgeschiedenis / Histoire culturelle et des mentalités AERDEN Yves Tussen anarchie en Hysterie. De punkbeweging in België (1976-1981) BORREMANS Lindsay Marie Peyrat Arconati-Visconti en de restauratie van het kasteel van Gaasbeek (1840-1923). Ideologie netwerken stijlkeuze. BUYSE An-Marie Personderzoek over Duitse exilliteratuur in België van 1933 tot 1939 CASTELEYN Ruben Tussen stuifzand en vakantieland. Natuurbesef aan de Belgische kust, 1880-1940 CLAES Stijn De historische documentaire in het BRT-beleid 1970-1989 DE BAERDEMAEKER Marieke Op het spoor van de vernieuwing? Een representatiegeschiedenis van stationsarchitectuur in de tweede helft van de negentiende eeuw: Aalst, Oostende en Veurne DE BEER Jonas Een kring in volle expansie. De geschiedenis van de Vlaamse Romanistenkring te Leuven 1957-1970 DE BRUYN Dara Feestelijkheden en politieke legitimering. De Zuidelijke Nederlanden in de overgang tussen 18 de en 19 de eeuw DE KETELBUTTER Jelle Société d agrément La Concorde en haar contacten met andere genootschappen UGent (C. Verbruggen) DEMASURE Ruben Tussen pen en pellicule. Jean Renoir en de politiek: een confrontatie van zijn columns en de films La Grande Illusion (1936) en La Règle du Jeu (1939) DE PAEPE Lien Een vergelijking van Vieux Bruxelles op de Brusselse wereldtentoonstelling van 1935 met Vrolijk België op de Brusselse wereldtentoonstelling van 1958 DE SUTTER Bart Humor en de constructie van identiteit. Casus: de socialistische strijdpenning (1885-1914) DEWULF Dagmar Arthur Merghelynck (1853-1908). Een onderzoek naar een genealogisch netwerk KULeuven (P. Trio) FLORENTIE Pieter De eerste hoogdagen, de neergang en de heropbloei van het Belgische wielrennen (1890-1914) KULeuven (D. Vanysacker) JACOBS Clara Filmprogrammatie en perceptie tijdens het Interbellum KNUTS Stijn Henri Lammens (1862-1937). Thema s uit leven en werk van een Belgische oriëntalist LANSU Gregg Joodse beeldvorming in t Pallieterke en De Linie van 1945 tot 1967 (V. Vanden Daelen) LEBRUN Jeroen Stedelijke overheden en musea. Opvattingen over musea in de gemeenteraden van Antwerpen, Brugge en Luik LEMMENS Nathalie De impact van aanslagen op de maatschappij: Anwerpen begin jaren 1980 (V. Vanden Daelen) MATHEVE Niels Apollo in België. Cultuuropvattingen van de Belgische volksvertegenwoordigers tijdens de regering Beernaert (1884-1894) KULeuven (J. De Maeyer) MATSAERT Fanny De Koninklijke harmonie St.- Cecilia in de stad Veurne gedurende 1870-1914 74 BVNG BVNG 75
MICHIELS Nele Dopinggebruik en -bestrijding in het wielrennen in de tweede helft van de jaren 1960 en de perceptie ervan in de Belgische kranten KULeuven (D. Vanysacker) MICHNA Marta Dancings te Gent tijdens het interbellum UGent (C. Verbruggen) NEERMAN Pauline Leven als een ander. De perceptie van Handicap in de periodieke pers (1950-1990) SAENEN Bregt Pour la Diffusion des Expériences Sociales. Een onderzoek naar Documents du Progrès binnen de transnationale ruimte aan het begin van de twintigste eeuw UGent (C. Verbruggen) SAINT GHISLAIN Kevin Negentiende-eeuwse krantenadvertenties: veranderingen in aanbod en adverteergedrag van Antwerpse boekverkopers (P. Delsaerdt) SMETS Kevin Linken van inkt. Turkse migrantenliteratuur in België STAES Daan Het geluid van Leuven Vlaams. Vlaamse radioberichtgeving omtrent de kwestie Leuven (1966-1968) STEENACKERS Emmy Van De zoon van Kong tot Eendesoep. Acht jaar filmprogrammatie in Antwerpen en Mechelen (1932-1940) SUYKENS Hans Filmprogrammatie in Kempische steden tijdens het Interbellum TEERLINCK Wouter De oorlog aan de oorlog! Pacifisme in de Vlaamse publieke opinie tussen 1936 en 1939 VALKENBORGH Steven De Britse documentaire filmbeweging. Perceptie van de Belgische filmpers in de jaren 1930-39 VAN DE KAUTER Gerd Bijdrage in het onderzoek naar de publieke opinie m.b.t. de Duitse dreiging in de jaren 1933-1939, zoals deze tot uiting kwam in de Vlaamse pers VAN DE MAELE Jens Felbevochten vergroeningen. Stadsnatuur in Leuven, 1918-1958 VANDERMOSTEN Jan De supermarkt. Ontstaansgeschiedenis en maatschappelijk debat VANGHELUWE Marieke Popmuziek in België in de jaren 50 en 60: culturele overdracht van Amerika naar België VAN GOIDSENHOVEN Wim Criteriums in België. Van huldebetoon tot evenement KULeuven (D. Vanysacker) VAN HELLEMONT Johan De expressionistische film, een historische verbeelding? Op zoek naar een definitie van de expressionistische film in literatuur en eigentijdse receptie VANLOMMEL Guy Oorlogsslachtoffers in graphic novels VAN WALLE Kathleen Geschiedenis en verbeelding: de Vlaamse historische roman UGent (H. Vandevoorde) VEREERTBRUGGEN Lisa Tussen heiligen en hoeren. De intellectuele blik op oriëntaalse kunstdans in Brusssel in de jaren dertig VERHAERT Peter Visie op de Islamcultuur in het Belgische stripverhaal (H. De VERRAEST Roman Geschiedschrijving in de Cinema. De politisering van 9/11 in de Amerikaanse mainstream cinema 7. Religieuze geschiedenis / Histoire religieuse PIJL Kristien Begijnen in Antwerpen tijdens de eerste helft van de negentiende eeuw. Een onderzoek naar het religieuze en het sociaaleconomische via testamenten. (H. Greefs) VAN HUFFEL Kevin De Pauselijke Zoeaven 8. Wetenschaps- en onderwijsgeschiedenis / Histoire des sciences et de l enseignement BROECKMANS Wouter Het mirakel van Koekelberg. Over het ontstaan van de Brusselse Universitaire Faculteiten Sint- Aloysius op het einde van de jaren zestig (J. Tyssens) COLMAN Daisy Da Vinci of Renaissance: wie was er eerst Beeldvorming van de Renaissance in het Vlaamse geschiedenisonderwijs KULeuven (H. Cools) DE BOCK Greet Ideaalbeelden in katholieke jeugdliteratuur voor het middelbaar onderwijs in België (1830-1930) LIPPENS Johannes De organieke vorming van leerplannen geschiedenis na 1950 SEGIER Bert Het Sint-Vincentiuscollege te Ieper tijdens de 19 de en 20 ste eeuw STANDAERT Gert Jan De weerslag van de onderwijspolitiek van de opeenvolgende regimes op de alfabetiseringsgraad van de bevolking (eind 18 de begin 20 ste eeuw): casus Kaprijke en Moerbeke-Waas VAN CROMBRUGGE Liesbet Het Sociaal Hoger Onderwijs in Gent, 1944-1995 VANOVERSCHELDE Vaast De theoretische concepten van Jozef Guislain en de medischpsychiatrische praktijk in het Sint- Jozefshuis te Gent (1828-1860) VERMINCK Tristan Historiografie en tragiek. Luchino Visconto s visie op het Risorgimento KULeuven (H. Cools) ELING Gert-Jan Hans Rothfels 1890-1976. Posities en debatten KULeuven (G. Verbeeck) 9. Vrouwen- en gendergeschiedenis / Histoire des femmes et du genre BECKERS Roosmarijn Stilte voor de storm. Politieke biografie Marie Verlackt-Gevaert 1970-1976 BEKAERT Sarah Marie Lievevrouw-Coopman (1857-1916): een portret van een vergeten schrijfster (H. De BOUTSEN Marie De poederdoos of het mes? De representatie van plastische chirurgie in vrouwentijdschriften: Flair en Libelle (1980-2007) FAMAEY Leen Het vrouwbeeld in films van Billy Wilder van 1940 tot 1960 MERTENS Moïra De gelijkgeslachtige seksuele handeling door de ogen van de gerechtelijke instanties, 1890-1914 (H. De REUSENS Eveline Onderzoek naar vroedvrouwen in België, eind 19 de begin 20 ste eeuw UGent (K. Velle) TERRYN Anneleen De wet op de spaargelden van de gehuwde vrouw (1900) VAN LINDEN Anne-Sophie Vergeten schrijfsters in de negentiende eeuw: Junia Letty (H De VERFAILIE Inge Une femme chef d entreprise ne me faites pas rire! : monografie over de Association Belge des Femmes Chefs d Entreprises (1949-1988) (M. De Metsenaere) VERMANT Johan Dina Logeman-van der Willigen (1864-1925). Haar eigen weg, of tussen liberalisme en katholicisme in een tijd van verzuiling (H. De VERMEIREN Koen J ai rarement une heure libre. Maria von Hohenzollern- Sigmaringen, gravin van Vlaanderen, in België (1867-1912) 76 BVNG BVNG 77