12 september Open Monumentendag 2015 Kampen kunst ambacht Oude Ambachten op de Stadsboerderij en de Koggewerf Nieuwe deelnemers: Stadskazerne en Stadsziekenhuis Orgelrestauratie in de Dorpskerk van IJsselmuiden en nog veel meer!
Open Monumentendag 2015 vindt plaats op zaterdag 12 september en heeft als thema Kunst & Ambacht// SNS Historisch Museum We nodigen u uit om dit jaar eens extra te letten op kunst en ambacht in het monument. Van glas-in-lood tot orgelmuziek, van tegeltableaus tot metselwerk, kunst en ambacht zijn onlosmakelijk verbonden met de Kamper monumenten. Met het thema Kunst & Ambacht zal op Open Monumentendag zowel de kunst als het ambacht in en rond het monument centraal staan. Er is extra aandacht voor de kunsten die er te zien zijn, zoals schilderkunst en beeldhouwkunst. Monumenten kunnen daarnaast de inspiratiebron zijn voor andere kunstvormen, zoals podiumkunsten, beeldende kunsten of muziek. Monumenten zijn ook de plek waar allerlei ambachten samenkomen: stucwerk, wandbeschilderingen, tegeltableaus, metselwerk, betimmeringen, glas-in-lood. En dan zijn nog niet de ambachten genoemd gerelateerd aan de inrichting van monumenten, zoals het meubilair, het serviesgoed en glaswerk, de stoffering, de carillons en de orgels. Bij representatieve gebouwen, zoals stadhuis of kerken, zijn kunst en ambacht vaak rijk en indrukwekkend. Maar ook in de meer sobere gebouwen, zoals smederijen, werkplaatsen of boerderijen, zijn veel kunsten en ambachten te ontdekken. In de Kamper monumenten zijn kunst en ambacht ruim vertegenwoordigd. Zo zijn in de kerken de orgels te bezichtigen en te beluisteren. In de Stadsboerderij en op de Koggewerf worden oude ambachten getoond. In de molens en gemalen is eeuwenoude techniek te bewonderen. Ook zijn in de stad de smid en de sigarenmakers aan het werk te zien. Er zijn diverse kunstexposities in monumentale panden. Bekijk het programma en laat u inspireren!
36 de Stadskazerne De nieuwe gebruikers van de Stadskazerne presenteren zich tussen de steigers in het gebouw. Dit zijn het stadsarchief, de bibliotheek, de stadsarcheoloog, RTV IJsselmond, en de historische vereniging. 37 Het Stadsziekenhuis en de Willem Kolff Stichting Aan het Engelenbergplantsoen dit jaar een nieuwe deelnemer: het voormalig Stadsziekenhuis van Kampen. Het pand uit 1911 is het enige nog bestaande ziekenhuis van architect Willem Kromhout. Kromhout is beroemd geworden met het ontwerp voor Hotel Americain in Amsterdam. Prof. Dr. Kolff legde in dit ziekenhuis de grondslag voor de eerste kunstnier, een doorbraak in de geneeskunde. Zijn gerestaureerde werkkamer is hier te bezichtigen. Wandeling langs verlichte monumenten// Theo van Mierlo leidt u langs nieuwe en bestaande projecten van Stichting Lichtstad Kampen. Uiteraard vertelt hij over het hoe en waarom van aanlichten van monumenten. De historie van deze panden zal hij daarbij zeker niet vergeten. In ieder geval zal hij stilstaan bij: het Schutterspoortje (Nieuwe Markt), de Linnenweversgilde, de Broederpoort, Margaretha, de Cellebroederspoort, Quintus en het Raadhuis. Thema: Organisatie: Vertrek: Duur: Aanmelden niet nodig Nieuw Licht Stichting Lichtstad Kampen 21.00 uur, Botermarkt ca. 60 minuten Nieuwe Toren Kampen
35 plattegrond centrum 12 36 34 38 4 6 29 5 31 13 28 22 27 39 21 14 3 33 30 25 23 24 1 19 2 20 32 26 37 Bruisende dag in Kampen// Naast de Open Monumenten Dag is er op zaterdag 12 september in Kampen nog veel meer te doen en te beleven In de Oudestraat vindt u vanaf 13:00 verschillende activiteiten tijdens alweer de vijfde Leuke Lange Zaterdag, waarbij de winkeliers op deze zaterdag langer open blijven dan normaal. Het gratis treintje zet u graag af bij één van de stations in de Oudestraat! Op de IJssel naast het van Heutszplein vindt u 's avonds het Kamper Kadefestival waarbij Kamper bands op een drijvend podium optreden. Het evenement is gratis toegankelijk en belooft net als voorgaande edities weer een mooi feest te worden!
De volgende monumenten zijn voor zover bij de organisatie bekend van 10.00 tot 17.00 uur opengesteld voor publiek, tenzij anders vermeld. De opengestelde monumenten herkent u aan de vlag van de Open Monumentendag of aan het affiche. Deelname aan alle activiteiten is op eigen risico. Bij de locaties is met symbolen aangegeven of de locaties toegankelijk zijn voor mindervalide en of er toiletten aanwezig zijn. 1 2 3 4 5 KERKEN// Bovenkerk Koornmarkt 28, Kampen. Heet ook wel de St Nicolaaskerk en is gebouwd vanaf de 12e eeuw. Orgel gebouwd door A.A. Hinsz in 1742-1743. Om 13.00 uur is er een rondleiding. Gereformeerde Gemeente 2e Ebbingestraat 3, Kampen. Gebouwd in 1951 in een voor de wederopbouwperiode kenmerkende stijl. De kerk heeft een Koff-orgel uit Utrecht uit het jaar 1909. Bezichtiging en orgelspel. Burgwalkerk Burgwal 60, Kampen. Gebouwd in 1874 tijdens de afscheiding van de Gereformeerde Kerk. De hal is gebouwd in Art Deco stijl. Tevens is er een monumentaal orgel. De kerk is van 11.00 tot 16.00 uur geopend. Rondleiding en orgelspel. Sint Annakapel Broederweg 10, Kampen. Van oorsprong behorend bij het Cellezustersconvent. Broederkerk Broederstraat 16, Kampen. Onderdeel van voormalig kloostercomplex. De kerk is na een brand verbouwd van 1472 tot 1490. 6 7 8 9 10 Evangelisch Lutherse Kerk Burgwal 85, Kampen. Gebouwd rond 1840 naar een ontwerp van N. Plomp. Monumentaal Naber-orgel. Bezichtiging interieur en gebrandschilderde ramen. R.K. Kerk IJsselmuiden Oosterholtseweg 2, IJsselmuiden. De kerk is in 1919 gebouwd naar een ontwerp van J. Stuyt. Bezichtiging kerkelijke gebruiksvoorwerpen. N.H. Dorpskerk Dorpsweg 53, IJsselmuiden. Bezichtiging van kerk en toren. Om 11.00 uur, 13.30 uur en 15.00 uur een uitleg over het orgel met demonstratie. Momenteel wordt het bijna 300 jaar oude pijporgel grondig gerestaureerd. Hoe werkt een pijporgel, hoe klinkt het en wat is er met het orgel van IJsselmuiden aan de hand? R.K. Kapel Plasweg, IJsselmuiden. Kapel op de rooms-katholieke begraafplaats van Kampen in IJsselmuiden. Gebouwd in 1889 naar ontwerp van de Amsterdamse architect A.C. Boersma. N. H. Kerk Wilsum Dorpsweg 13, Wilsum. Oudste kerk van Overijssel, gebouwd in 1040. Torenbeklimming, gewelven van bovenaf bekijken, orgelspel van een plaatselijke organist. 11 12 13 14 N.H. kerk Zalk en Veecaten Kerkplein 22, Zalk. Gebouwd in de 12e/13e eeuw. Interieuronderdelen van de voormalige havezate Buckhorst. Bezichtiging orgel en toren. Orgelspel door organisten en bezoekers. Buitenkerk of Onze Lieve Vrouwe Kerk Buiten Nieuwstraat 101, Kampen. Middeleeuws kerkgebouw met katholiek interieur. De naam Buitenkerk is in de 14e eeuw ontleend aan de plek van de kerk; het nieuwe stadsdeel de Buitenhoek, dat oorspronkelijk buiten de stadsmuur lag. De gewelven zijn te bezichtigen voor 3,- MUSEA// MUSEA Stedelijk Museum Kampen Oudestraat 133, Kampen. Het museum is gevestigd in het voormalige oude en nieuwe raadhuis. Het oude raadhuis is gebouwd tussen 1345 en 1350, het nieuwe raadhuis tussen 1830 en 1835. Gratis toegang museum. Bezichtiging schepenzaal. Vaste historische collectie over water, religie, rechtspraak en het huis van Oranje. Museum De Stadsboerderij Groenestraat 94, Kampen. Authentiek ingerichte stadsboerderij van rond 1900. De boerderij is ingericht zoals deze 100 jaar geleden binnen de stadsmuren van Kampen functioneerde. Het boerenleven wordt nagespeeld: melkbussen schoonmaken, mestkruien en mandenmaken.
15 16 17 18 Miniaturenboerderij Klein Kampen Nesweg 4, Kampereiland. Zelfgemaakte miniaturen van oude gebouwen uit Kampen en omgeving en op landbouwgebied. Ook zijn oude landbouwtractoren te zien. Doorlopend worden rondleidingen gegeven. MOLENS & GEMALEN// Gemaal Broeken en Maten Flevoweg 74, Kampen. Stoomgemaal uit 1865 voor het bemalen van de polder Broeken en Maten. In 1928 omgebouwd naar elektrisch gemaal. Verzameling van pompen, oude werktuigen, historische kaarten en documenten. Rondleiding en demonstraties. Viering 150 jarig bestaan. Molen d Olde Zwarver IJsseldijk 92, Kampen. Deze windkorenmolen uit 1842 maalt spelttarwe van het Kampereiland. Bij voldoende wind zijn er maaldemonstraties. Ook is er een puzzeltocht voor kinderen door de molen. Molen De Valk Brinkweg 11, Zalk. Korenmolen uit de 19e eeuw. De molen is geopend van 10.00 tot 16.15 uur. Er worden rondleidingen gegeven en bij voldoende wind wordt maïs gemalen. Ook worden pannenkoeken gebakken en kunnen kinderen zich laten schminken. 19 20 21 22 23 24 25 POORTEN// Koornmarktspoort IJsselkade 1, Kampen. Stadspoort uit de 14e eeuw met tentoonstelling van beeldend kunstenaar Hans van Benthem. Cellebroederspoort Cellebroedersweg 24, Kampen. Stadspoort uit de 15e eeuw. In 1617 in renaissancestijl verbouwd. Broederpoort Broederweg 36, Kampen. Stadspoort uit de 15e eeuw. In 1615 in renaissancestijl verbouwd. ATELIERS// Gemeentelijke Expositieruimte IJsselkade 33, Kampen. Synagoge uit de 19e eeuw. Gebouwd in een neoclassicistische stijl. Permanente tentoonstelling over de Joodse geschiedenis van Kampen (op de galerij). Ook is de expositie van de Kamperkunstprijs te bezichtigen. t Huys der Kunsten Voorstraat 20, Kampen. Eén van de oudste panden van Kampen. Toont Ambacht en Kunst. Smederij Sven de Lang Voorstraat 16, Kampen. Smederij met gevelsteen uit 1768. Het pand zelf is van eerdere datum. Ambachtelijk smeedwerk door meestersmid Sven de Lang. SNS Historisch Centrum Burgwal 43, Kampen. Voormalige Nutsspaarbank met origineel bank- 26 27 28 29 30 interieur uit 1928, gebouwd in traditionalistische bouwstijl naar een ontwerp van G. Hoekzema. Open ateliers STAKK 1e Ebbingestraat 11 en 12, Kampen. Open ateliers van Stichting Ateliervoorzieningen Kunstenaars Kampen (STAKK). Huize Maria IJsselkade 25 Kampen Huize Maria heeft een deur met gezandstraald glas en een oude tegelvloer. Expositie van foto s en pottenbakkerswerk uit Vietnam. Permanente tentoonstelling van workheart van het kunstenaarsduo Bert van der Sluis en Douwe Buwalda. OVERIGE MONUMENTEN// Sigarenfabriek De Olifant Oudestraat 101-103/Voorstraat 104-106, Kampen. Bezichtiging monumentale sigarenfabriek. Handmatig en machinaal worden sigaren vervaardigd. Ook de theekamer en het koffiebranden is te bezichtigen. Stadsgehoorzaal Kampen Burgwal 84, Kampen. Gebouwd naar een ontwerp van K. de Vidal de St. Germain en geopend in 1891. Bezichtiging schouwburgzaal en foyers. Vrijmetselaarsloge Le Profond Silence Boven Nieuwstraat 36, Kampen. Authentieke loge uit 1888 naar ontwerp van W. Koch. Bezichtiging gebouw, waaronder monumentale werkplaats en loge inclusief voorhof en tempel. Rondleidingen en een promotiefilm.
31 32 33 34 35 Nieuwe Toren Oudestraat 146, Kampen. Gebouwd in 1649-1663. De stenen onderbouw werd ontworpen door de timmermeester Dirck Jansz. uit Edam. De lantaarn is een ontwerp van Philips Vingboons. Carillon met Hemony klokken. Beklimming van de toren. Er is een gids aanwezig. Quintus Vloeddijk 38 Gevestigd in het voormalige Burgerweeshuis uit 1889-1891. Gebouwd in eclectische stijl door architect W. Koch. Bijzonder is het weeshuispoortje rechts van het gebouw uit 1627. Van 12.00 16.00 uur heeft Quintus Open huis met diverse workshops en presentaties. Vereniging van Vrijzinnige Hervormden Vloeddijk 62, Kampen. Recent gerestaureerd woonhuis uit ongeveer 1900. Modern met behoud van originele elementen. Wordt gebruikt als kerkzaal en voor andere activiteiten. Rondleiding, muziek en kunst. Winkelpand Oudestraat 206, Kampen. Rijksmonument met originele 19de eeuwse winkelpui en origineel winkelinterieur. Informatie over de bouw- en bewoningsgeschiedenis. Koggewerf Havenweg 7, Kampen. Expositie over de bouw van de Kamper Kogge, de 36 Hanzetijd en de Ommelandvaart. De Kamper Kogge is deze dag in Kampen aanwezig. Het middeleeuws vissershuisje: een reconstructie van een middeleeuws huisje waarvan de resten in Brunnepe zijn teruggevonden.er zijn diverse ambachtelijke activiteiten te zien, zoals vis roken, steenhouwen, smeden, tanen van netten en zeilen. Generaal J. B. Van Heutszkazerne Oudestraat 216, Kampen. Het oudste kazernecomplex van Kampen werd gebouwd in 1851-1863. Het pand wordt nu verbouwd tot de Stadskazerne. De toekomstige gebruikers presenteren zich deze Open Monumentendag voor het eerst in het gebouw. De Stadskazerne opent voorjaar 2016. Er is een beeldpresentatie in de hal over de geschiedenis van het pand. Bezoekers kunnen het gebouw zelfstandig bezichtigen of deelnemen aan één van de rondleidingen. 37 38 39 40 Stadsziekenhuis Engelenberg en Willem Kolff Stichting Engelenbergplantsoen 3, Kampen. Stichting Engelenberg werd gebouwd in 1911-1916 naar ontwerp van architect Willem Kromhout. Te bezichtigen is de monumentale hal en de gerestaureerde werkkamer van Prof. dr. Kolff. Hier ontwikkelde hij in 1943 de eerste kunstnier ter wereld. Een replica van de eerste kunstnier is te bezichtigen, naast diverse foto s en objecten. Er wordt uitleg gegeven over het verdere werk van Dr. Kolff in Amerika. OVERIGE ACTIVITEITEN ACTIVITEITEN// Restaurant de Vierjaargetijden IJsselkade 59, Kampen. Gebouwd rond 1900 als villa en later gebruikt als bankgebouw. Het interieur heeft nog originele ornamenten. Kinderboerderij Cantecleer Buitensingel 3, Kampen. Kinderboerderij met speeltuin, hooizolder en eco-bos. Diverse activiteiten. Op ambachtelijke manier wordt er brood gebakken. Zalker voetveer Veecaterdijk 12A, s-heerenbroek. Het voetveer zorgt voor de verbinding tussen Zalk en s-heerenbroek en biedt u de mogelijkheid om beide zijden van de IJssel te bezoeken. Op vertoon van deze folder kunt u tijdens Open Monumentendag gratis gebruikmaken van het voetveer.
www.openmonumentendag.nl www.kampen.nl N O O RD DIE plattegrond buitengebied P 15 9 8 7 16 GEME ZWO L 17 EG SW AN RM STUU 40 10 18 11 GEME HAT T Speurneuzenkaart// Speciaal voor de kinderen is de Speurneuzenkaart ontwikkeld. Ontdek de antwoorden op alle vragen door goed rond te kijken in en om de gemarkeerde monumenten! Op vertoon van de ingevulde speurneuzenkaart krijg je toegang tot een verborgen schatkist! De speurneuzenkaart is op te halen bij het Stedelijk Museum. Hoofdsponsor