Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 103223_1/19 / Betreft zaak: Besluit tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering, de kwaliteitsterm en van het rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld ingevolge artikel 41a, eerste lid, van de Elektriciteitswet 1998 voor de periode van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2013 voor DELTA Netwerkbedrijf B.V. 1 Inleiding... 2 2 Leeswijzer... 3 3 Wettelijke context...4 4 Procedure... 8 5 Dictum...11 Bijlage 1: Rekenvolumina...12 Bijlage 2: Overzicht x- en q-factorberekeningen...15 1
1 1. Met dit besluit geeft de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna:de Raad) uitvoering aan artikel 41a, eerste lid, van de Elektriciteitswet 1998 (hierna: E-wet). Op grond hiervan moet de Raad voor iedere netbeheerder de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering (hierna: x-factor), de kwaliteitsterm (hierna: q-factor) en het rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld (hierna: rekenvolumina 1 ) vaststellen. 2. De Raad stelt dit besluit vast voor de periode van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2013 (hierna: vijfde reguleringsperiode). Dit besluit is van toepassing op DELTA Netwerkbedrijf B.V. 1 De rekenvolumina representeren de afzet die van de netbeheerder te verwachten is. 2
2 3. Met dit besluit stelt de Raad een x-factor, q-factor en rekenvolumina voor iedere regionale netbeheerder elektriciteit vast. Dit besluit bestaat uit een aantal hoofdstukken. In hoofdstuk 3 beschrijft de Raad welk kader hij hanteert voor dit besluit. De Raad beschrijft de gevolgde procedure voor het vaststellen van het besluit in hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 bevat het dictum. 4. De Raad heeft twee bijlagen toegevoegd aan dit besluit. Bijlage 1 bevat de rekenvolumina die de Raad met dit besluit vaststelt. Bijlage 2 bevat een overzicht van de x- en q- factorberekeningen. De Raad verwijst naar de internetpagina van de Energiekamer, www.energiekamer.nl, voor de volledige berekeningswijze van de x-factor, q-factor en rekenvolumina. 3
3 5. De wetgever heeft de Raad belast met de taak een reguleringssystematiek vast te stellen waarmee de doelmatigheid van de bedrijfsvoering en de meest doelmatige kwaliteit van het transport worden bevorderd. Jaarlijks stelt de Raad in tariefbesluiten de maximum tarieven vast die iedere netbeheerder in rekening mag brengen voor de uitvoering van de taken genoemd in artikel 16, eerste lid, van de E-wet. De Raad vindt het belangrijk om inzichtelijk te maken hoe deze transporttarieven samenhangen met dit besluit en met de methode tot vaststelling van de x-factor, van de q-factor en van de rekenvolumina voor regionale netbeheerders elektriciteit 2 (hierna: methodebesluit). De Raad hecht hier aan omdat deze begrippen, en de daarbij behorende besluiten van de Raad, onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. 6. De Raad legt de methoden tot vaststelling van de x-factor, van de q-factor en van de rekenvolumina voor regionale netbeheerders elektriciteit in een separaat methodebesluit vast. Voor de vijfde reguleringsperiode heeft de Raad deze drie (rekenkundige) methoden vastgelegd in het besluit van 26 augustus 2010 met kenmerk 103221_1/266 3. De wettelijke grondslag hiervoor is artikel 41, eerste, derde, vierde en vijfde lid, van de E- wet: 1. De raad van bestuur van de mededingingsautoriteit stelt na overleg met de gezamenlijke netbeheerders en met representatieve organisaties van partijen op de elektriciteitsmarkt, met inachtneming van het belang dat door middel van marktwerking ten behoeve van afnemers de doelmatigheid van de bedrijfsvoering en de meest doelmatige kwaliteit van het transport worden bevorderd, voor netbeheerders, met uitzondering van de netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet, de methode tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering, van de kwaliteitsterm en van het rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld, vast. 3.De korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering heeft onder meer ten doel te bereiken dat de netbeheerder in ieder geval geen rendement kan behalen dat hoger is dan in het economische verkeer gebruikelijk en dat de gelijkwaardigheid in de doelmatigheid van de netbeheerders wordt bevorderd. 2 De Raad stelt dit besluit vast voor de periode van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2013. Dit besluit is van toepassing op de netbeheerders die elektriciteit distribueren over transportnetten met een fijnmazig, regionaal karakter. Voor de netbeheerder van het landelijk net stelt de Raad separaat de methode van regulering vast. 3 Zie www.energiekamer.nl. 4
4.De kwaliteitsterm geeft de aanpassing van de tarieven in verband met de geleverde kwaliteit aan en heeft ten doel netbeheerders te stimuleren om de kwaliteit van hun transportdienst te optimaliseren. 5.De rekenvolumina die een netbeheerder gebruikt bij het voorstel, bedoeld in artikel 41b, zijn gebaseerd op daadwerkelijk gefactureerde volumina in eerdere jaren, of worden door de raad van bestuur van de mededingingsautoriteit geschat indien deze betrekking hebben op nieuwe tarieven. 7. De Raad stelt ten behoeve van het jaarlijkse tarievenvoorstel van de netbeheerders periodiek de x-factor, de q-factor en de rekenvolumina voor iedere netbeheerder vast. Ook wanneer de Raad artikel 41c, derde lid, van de E-wet toepast, neemt de Raad de bij onderhavig besluit vastgestelde x-factor, q-factor en rekenvolumina in acht. De Raad stelt met dit besluit de hoogte van de x-factor, de q-factor en de rekenvolumina vast door de methoden uit het methodebesluit toe te passen. De wettelijke grondslag voor onderhavig besluit is artikel 41a, eerste lid, van de E-wet: 1. Ten behoeve van het voorstel, bedoeld in artikel 41b, stelt de raad van bestuur van de mededingingsautoriteit voor iedere netbeheerder afzonderlijk voor een periode van ten minste drie en ten hoogste vijf jaar vast: a. de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering, b. de kwaliteitsterm, en c. het rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld. 8. Iedere netbeheerder zendt jaarlijks aan de Raad een voorstel voor de tarieven die deze netbeheerder ten hoogste zal berekenen voor de uitvoering van de taken genoemd in artikel 16, eerste lid, van de E-wet (hierna: tarievenvoorstel). Daarbij nemen de netbeheerders de bij onderhavig besluit door de Raad vastgestelde x-factor, q-factor en rekenvolumina in acht. De wettelijke grondslag hiervoor is artikel 41b van de E-wet: 1. Iedere netbeheerder zendt jaarlijks voor 1 oktober aan de raad van bestuur van de mededingingsautoriteit een voorstel voor de tarieven die deze netbeheerder ten hoogste zal berekenen voor de uitvoering van de taken genoemd in artikel 16, eerste lid, met inachtneming van: a. het uitgangspunt dat de kosten worden toegerekend aan de tariefdragers betreffende de diensten die deze kosten veroorzaken, b. de tariefstructuren vastgesteld op grond van artikel 36 of 37, c. het bepaalde bij of krachtens artikel 41a, en d. de formule 5
TI t cpi ± x + q 100 = 1+ TI t 1 waarbij TI t = de totale inkomsten uit de tarieven in het jaar t, te weten de som van de vermenigvuldiging van elk tarief in jaar t en het op basis van artikel 41a, eerste lid, onderdeel c, vastgestelde rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld; TI t-1 = de totale inkomsten uit de tarieven in het jaar voorafgaande aan het jaar t, te weten de som van de vermenigvuldiging van elk tarief in jaar t-1 en het op basis van artikel 41a, eerste lid, onderdeel c, vastgestelde rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld; cpi = de relatieve wijziging van de consumentenprijsindex (alle huishoudens), berekend uit het quotiënt van deze prijsindex, gepubliceerd in de vierde maand voorafgaande aan het jaar t, en van deze prijsindex, gepubliceerd in de zestiende maand voorafgaande aan het jaar t, zoals deze maandelijks wordt vastgesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek; x = de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering; q = de kwaliteitsterm, die de aanpassing van de tarieven in verband met de geleverde kwaliteit aangeeft. 2.Een netbeheerder kan, gelijktijdig met het voorstel, bedoeld in het eerste lid, een voorstel doen voor een tariefverhoging ter dekking van de kosten voor een uitzonderlijke en aanmerkelijke investering ter uitbreiding van het door de netbeheerder beheerde net. 9. De Raad stelt jaarlijks de tarieven vast die deze netbeheerder ten hoogste zal berekenen voor de uitvoering van de taken genoemd in artikel 16, eerste lid, van de E-wet (hierna: tariefbesluit). Dit tariefbesluit bevat de tarieven die afnemers van elektriciteit ten hoogste moeten betalen. Indien bij de eerder vastgestelde tarieven gebruik is gemaakt van onjuiste of onvolledige gegevens kan de Raad een correctie toepassen. De wettelijke grondslag voor het tariefbesluit is artikel 41c, van de E-wet: 1. De raad van bestuur van de mededingingsautoriteit stelt de tarieven, die kunnen verschillen voor de verschillende netbeheerders en voor onderscheiden tariefdragers, jaarlijks vast. 2.De raad van bestuur van de mededingingsautoriteit kan de tarieven die zullen gelden in het jaar t corrigeren, indien de tarieven die golden in dat jaar of de jaren voorafgaand aan het jaar t: a. bij rechterlijke uitspraak of met toepassing van artikel 6:18 van de Algemene wet bestuursrecht zijn gewijzigd; b. zijn vastgesteld met inachtneming van onjuiste of onvolledige gegevens en de raad van bestuur van de mededingingsautoriteit, indien hij de beschikking had over juiste of volledige 6
gegevens, tarieven zou hebben vastgesteld die in aanmerkelijke mate zouden afwijken van de vastgestelde tarieven; c. zijn vastgesteld met gebruikmaking van geschatte gegevens en de feitelijke gegevens daarvan afwijken. d. zijn vastgesteld met gebruikmaking van gegevens omtrent kosten voor bepaalde diensten, terwijl netbeheerders die diensten in het jaar t of een gedeelte van jaar t niet hebben geleverd of voor die diensten geen of minder kosten hebben gemaakt. 3.Indien een voorstel niet binnen de termijn, bedoeld in artikel 41b, eerste lid, aan de raad van bestuur van de mededingingsautoriteit is gezonden, stelt deze de tarieven voor de desbetreffende netbeheerder uit eigen beweging vast met inachtneming van artikel 41b. 7
4 10. Voorafgaand aan dit besluit heeft de Raad, bij besluit van 26 augustus 2010 met kenmerk 103221_1/266, de methoden vastgesteld, als bedoeld in artikel 41, eerste lid, van de E-wet. De in dit besluit opgenomen x-factor, q-factor en rekenvolumina zijn met toepassing van deze methoden berekend. Onderhavig besluit is daardoor mede gebaseerd op gegevens die van andere netbeheerders afkomstig zijn. Mocht achteraf blijken dat deze gegevens onjuist of onvolledig zijn, waardoor achteraf moet worden vastgesteld dat bij het onderhavige besluit van onjuiste of onvolledige gegevens is uitgegaan, dan zal de Raad de x-factor, q-factor en rekenvolumina in dit besluit, indien en voor zover nodig, (ook) aanpassen. 11. De gevolgde procedure bij dit besluit betreft niet de uniforme openbare voorbereidingsprocedure als bedoeld in afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht. Tegen dit besluit staat alleen bezwaar open. 12. Het onderhavige besluit is dus ook niet ter inzage gelegd. De gehanteerde data ter berekening van de x-factor, de q-factor (zie Bijlage 2 en www.energiekamer.nl) en de rekenvolumina (zie Bijlage 1) zijn gefaseerd op 10 juni 2010 en 15, 22 en 27 juli 2010 aan de netbeheerders voorgelegd. De netbeheerders hebben steeds een redelijke periode gekregen om hierop te reageren. De Raad heeft reacties ontvangen van Cogas Infra & Beheer B.V., DELTA Netwerkbedrijf B.V., Enexis B.V., Endinet Regio Eindhoven B.V., Liander N.V., N.V. RENDO, Stedin B.V. en Westland Infra Netbeheer B.V. Mede aan de hand van de reacties heeft de Raad de berekeningen aangepast en de definitieve x-factor, q-factor en rekenvolumina voor iedere netbeheerder bepaald. Correctie kosten, activa en volumes met betrekking tot HS-overdracht 13. Vanaf 1 januari 2008 is de netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet, TenneT TSO B.V. (hierna: TenneT), wettelijk aangewezen als beheerder van de netten met een spanningsniveau vanaf 110 kv (hierna: HS-netten). Per genoemde datum hebben de regionale netbeheerders het beheer van hun HS-netten formeel aan TenneT overgedragen, voor zover op die netten geen verplichtingen uit hoofde van Cross Border Lease (hierna: CBL) rusten 4. Ter uitwerking van deze beheeroverdracht heeft de Raad in 2008 de HS-tarieven die voorheen van toepassing waren op de HS-netten van de verschillende regionale netbeheerders overgeheveld naar TenneT. 4 Stedin (alle HS-netten) en Liander (HS-net gebied Randmeren) beschikken over HS-netten waarop CBL-verplichtingen rusten. Het beheer van deze netten is niet aan TenneT overgedragen. 8
14. Enexis en Liander hebben het feitelijke beheer van hun HS-netten pas op 1 november 2008 respectievelijk 1 juni 2009 aan TenneT overgedragen. Voor de tussenliggende periode(n) zijn zogeheten interimovereenkomsten afgesloten. Deze komen er op neer dat Enexis en Liander feitelijk de beheerswerkzaamheden met betrekking tot de HSnetten verrichten en de hiermee samenhangende kosten en activa in hun administraties verantwoorden. Deze kosten zijn niet doorberekend aan TenneT. TenneT heeft aan de aangeslotenen op de HS-netten, niet zijnde de regionale netbeheerders, de kosten in rekening gebracht overeenkomstig het tarievenbesluit. TenneT heeft de aldus verkregen omzet doorgeschoven naar de regionale netbeheerders, onder aftrek van een incassovergoeding. Aan de regionale netbeheerders zelf, die eveneens aangeslotenen zijn (geworden) op de HS-netten, heeft TenneT geen kosten in rekening gebracht. De Raad is geen partij in genoemde interimovereenkomsten. 15. De financiële data die de basis vormen voor de berekening van x-factor worden in belangrijke mate ontleend aan de productiviteitsdata die de regionale netbeheerders desgevraagd aan de Raad hebben aangeleverd. In de productiviteitsdata 2008 en 2009 hebben Liander en Enexis kosten, opbrengsten en activa opgenomen die voortvloeien uit de interimovereenkomsten met TenneT. Naar het oordeel van de Raad betekent dit dat de opgeleverde productiviteitsdata niet uitsluitend betrekking hebben op de wettelijke taken die een regionale netbeheerder dient te verrichten. Om die reden heeft de Raad de door Enexis en Liander opgeleverde productiviteitsdata op dit punt gecorrigeerd. 16. De correctie van de productiviteitsdata houdt in dat de Raad de door Enexis en Liander aan de Raad gerapporteerde inkoopkosten TenneT, de operationele kosten die samenhangen met het beheer van de HS-netten en de kapitaalkosten die samenhangen met de HS-activa uit de productiviteitsdata heeft verwijderd en dat hiervoor in de plaats komen de door de Raad geschatte kosten die Enexis en Liander zouden hebben verantwoord indien TenneT de kosten van de HS-netten aan de regionale netbeheerders zou hebben gefactureerd, overeenkomstig het tarievenbesluit. De volumecomponent in deze laatstbedoelde kosten is gebaseerd op een aanname door TenneT van de daadwerkelijk aan de regionale netbeheerders te factureren volumes. 17. De Raad constateert dat, als gevolg van de beschreven correctie, de regulatorische kosten in 2008 en 2009 substantieel lager worden vastgesteld (86 miljoen euro in 2008, 36 miljoen euro in 2009). q-factor 18. De Raad rondt in dit besluit de q-factoren af op twee decimalen. In voorgaande besluiten rondde de Raad af op één decimaal. De Raad is tot het inzicht gekomen dat afronding op slechts één decimaal te weinig recht doet aan de zero-sum benadering van de q-factor, 9
met andere woorden afronding op één decimaal verstoort de zero-sum benadering in te grote mate. Door toevoeging van een tweede decimaal komt het saldo van het effect van de q-factoren over alle netbeheerders aanzienlijk dichter bij nul te liggen. Het toevoegen van een derde decimaal aan de q-factor draagt daaraan nauwelijks verder bij en acht de Raad daarom niet zinvol. 10
5 19. De Raad stelt de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 41a, eerste lid, onderdeel a, van de Elektriciteitswet 1998 voor de periode van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2013 voor DELTA Netwerkbedrijf B.V. vast op -6,6 (zegge minus zes komma zes). 20. De Raad stelt de kwaliteitsterm als bedoeld in artikel 41a, eerste lid, onderdeel b, van de Elektriciteitswet 1998 voor de periode van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2013 voor DELTA Netwerkbedrijf B.V. vast op 0,05 (zegge nul komma nul vijf). 21. De Raad stelt het rekenvolume van elke tariefdrager van elke dienst waarvoor een tarief wordt vastgesteld als bedoeld in artikel 41a, eerste lid, onderdeel c, van de Elektriciteitswet 1998 voor de periode van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2013 voor DELTA Netwerkbedrijf B.V. vast overeenkomstig Bijlage 1 bij dit besluit. 22. Van dit besluit wordt mededeling gedaan in de Staatscourant. Voorts publiceert de Raad dit besluit op de internetpagina van de Energiekamer van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (www.energiekamer.nl). Den Haag, Datum: De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, namens deze: Drs. F.E. Koel Clustermanager Distributienetten Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, Juridische Dienst, Postbus 16326, 2500 BH Den Haag. In dit bezwaarschrift kan een belanghebbende op basis van artikel 7:1a, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht, de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit verzoeken in te stemmen met rechtstreeks beroep bij de administratieve rechter. 11
Transportdienst Verbruik > 3*80A Afnemers HS (110-150 kv) Vastrecht transportdienst kw gecontracteerd per jaar kw max per maand Afnemers HS (110-150 kv) maximaal 600 uur per jaar Vastrecht transportdienst kw gecontracteerd per jaar kw max per week Afnemers TS (25-50 kv) Vastrecht transportdienst 1 kw gecontracteerd per jaar 22.019 kw max per maand 196.972 Afnemers TS (25-50 kv) maximaal 600 uur per jaar Vastrecht transportdienst kw gecontracteerd per jaar kw max per week Afnemers Trafo HS+TS/MS Vastrecht transportdienst 42 kw gecontracteerd per jaar 74.330 kw max per maand 435.331 Afnemers Trafo HS+TS/MS maximaal 600 uur per jaar Vastrecht transportdienst 1 kw gecontracteerd per jaar 9.116 kw max per week 137.621 Afnemers MS (1-20 kv) Vastrecht transportdienst 401 kw gecontracteerd 177.244 kw max per maand 1.458.129 kwh tarief normaal 460.008.639 Afnemers Trafo MS/LS Vastrecht transportdienst 1.445 kw gecontracteerd 138.826 kw max per maand 1.059.004 kwh tarief normaal 276.822.280 Afnemers LS Vastrecht transportdienst 352 kw gecontracteerd 17.433 kwh tarief laag 8.303.103 kwh tarief normaal 11.040.413 12
Blindvermogen kvarh blindvermogen MS en hoger 0 kvarh blindvermogen lager dan MS 0 Transportdienst Kleinverbruik t/m 3*80A Kleinverbruikers (t/m 3*80 A op LS) Vastrecht transportdienst t/m 1*6A LS geschakeld 84.946 Vastrecht transportdienst t/m 3*80A op LS 202.531 Kleinverbruikers (t/m 3*80 A op LS) rekenvolumes voor kw tarief t/m 1*6A op geschakeld net 4.247 t/m 3*25A + alle 1-fase aansluitingen * 781.474 > 3*25A t/m 3*35A 64.762 > 3*35A t/m 3*50A 51.178 > 3*50A t/m 3*63A 46.507 > 3*63A t/m 3*80A 52.250 * Exclusief de 1*6A aansluitingen op geschakeld net Periodieke aansluitvergoeding Afnemers TS (25-50 kv) Afnemers Trafo HS + TS/MS (>2 MW t/m 10 MVA) 10 Afnemers MS (1-20 kv) - Transport Afnemers MS (1-20 kv) - Distributie (>0,2 MW t/m 2 MW) 401 Afnemers Trafo MS/LS (>50 kw t/m 0,2 MW) 1.445 Afnemers LS (> 3*80A t/m 50 kw) 352 Afnemers > 3 x 25A DT (>3*25A t/m 3*80A) 0 Afnemers > 3 x 25A ET (>3*25A t/m 3*80A) 7.152 Afnemers > 1*6A DT (> 1*6A t/m 3*25A) 0 Afnemers > 1*6A ET (> 1*6A t/m 3*25A) 195.379 Afnemers t/m 1 x 6A geschakeld net 84.946 PAV meerlengte 3-10 MVA 3-10 MVA 146.306 13
Eenmalige aansluitvergoeding t/m 25 meter t/m 1*6 A geschakeld net 1.360 > 1*6A en t/m 3*25A 1.868 >3*25A en t/m 3*35A 82 >3*35A en t/m 3*50A 43 >3*50A en t/m 3*63A 24 >3*63A en t/m 3*80A 55 >50 kw en t/m 0,2 MW af sec. zijde LS 39 >0,2 MW en t/m 0.6 MW, LS meting 10 >0,6 MW en t/m 2.0 MW, MS meting 9 >2,0 MVA en t/m 5 MVA 0 >5,0 MVA en t/m 10 MVA 2 Eenmalige aansluitvergoeding > 25 meter (per meter) t/m 1*6 A geschakeld net 680 > 1*6A en t/m 3*25A 7.147 >3*25A en t/m 3*35A 798 >3*35A en t/m 3*50A 901 >3*50A en t/m 3*63A 143 >3*63A en t/m 3*80A 1.623 >50 kw en t/m 0,2 MW af sec. zijde LS 6.788 >0,2 MW en t/m 0.6 MW, LS meting 825 >0,6 MW en t/m 2.0 MW, MS meting 6.805 >2,0 MVA en t/m 5 MVA 0 >5,0 MVA en t/m 10 MVA 9.850 14
15 Bijlage 2: Overzicht x- en q-factorberekeningen