Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Vergelijkbare documenten
Het informatiedoublet

Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Voor de minder ervaren spelers We lopen in de Bridge Training door de stof die ook in de tv-cursus wordt behandeld. Maar wel in een andere volgorde.

De Lage Kleuren, Tegenspelen en De 4441-verdeling

Nummer 531, 5 september 2013, verschijnt elke donderdag, voor gewone bridgers!

In deze aflevering zoeken we vooral naar het profiteren van een tussenbod!

Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Door de kaarten kijken

Bridge Service, voor gewone bridgers. Nummer 692, 12 januari 2017

Hoe bied je met je vaste bridgepartner(s) deze handen uit? West begint.

Ook deze Training is ontstaan uit mooie spellen van Frans Schiereck.

Redactie: Carolien de Koomen, Margriet Jansze, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Na partners 1SA-opening (door Frans Schiereck)

Voor de minder ervaren spelers We lopen in de Bridge Training door de stof die ook in de tv-cursus wordt behandeld. Maar wel in een andere volgorde.

Redactie: Carolien de Koomen, Margriet Jansze, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Bridge Service, voor gewone bridgers

Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Voor extra kanskracht

Ook al schrik je misschien nog zo van deze titel, over een half uurtje kun je zeggen dat je met succes je eerste Quadrathlon hebt afgelegd!

Bridge Service, voor gewone bridgers

Uitkomen tegen SA-contracten

Nummer 533, 19 september 2013, verschijnt elke donderdag, voor gewone bridgers!

Bridgebreed In dit nummer trainen we op de vier hoofdonderdelen van ons mooie spel: Bieden, Uitspelen, Tegenspelen en de Spelregels.

Voor de minder ervaren spelers

Voor de minder ervaren spelers We lopen in de Bridge Training door de stof die ook in de tv-cursus wordt behandeld. Maar wel in een andere volgorde.

Spel 1 Westhand West Noord Oost Zuid Oosthand ? H V B 6 3 A H V B 10 A 6 5 4

Zwak tegenover Sterk. Bridge Service, voor gewone bridgers. Nummer 687, 8 december 2016

Op de laatste pagina staan de biedingen voor degenen die 4-kaart-hoog liever blijven spelen. Die kun je daardoor snel vinden.

Bridge Service, voor gewone bridgers

Bridge Service, voor gewone bridgers

Voor de minder ervaren spelers

Het mooie van troefcontracten

Alle spelregelzaken worden behandeld door Siger Seinen en Rob Stravers

Redactie: Carolien de Koomen, Margriet Jansze, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Redactie: Carolien de Koomen, Margriet Jansze, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Voor de minder ervaren spelers We lopen in de Bridge Training door de stof die ook in de tv-cursus wordt behandeld. Maar wel in een andere volgorde.

Leuk, Leuker, Bridge!

Nummer 520, 20 juni 2013, verschijnt elke donderdag, voor gewone bridgers!

Spel 1 A B B 2 B 4 3 Zuid gever / niemand kwetsbaar. H V West Noord Oost Zuid. A 2 pas 3 pas 4 A pas pas pas

Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Donkere spellen voor de Kerst Zet je schrap: de volgende bijzondere spellen passen uitstekend bij de donkere dagen voor Kerst.

Langste kleur eerst. Van twee of drie 4 kaarten de laagste eerst. Van twee 5 kaarten de hoogste eerst.

Bridge Service, voor gewone bridgers

Nummer 509, 4 april 2013, verschijnt elke donderdag, voor gewone bridgers!

Bridge Service. Voor de minder gevorderde spelers. Nummer 567, 22 mei 2014

Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Voor de minder én meer gevorderde spelers

Bridge Service, voor gewone bridgers. Nummer 679, 15 september 2016

Zet de tv uit, geef hond en/of kat alvast te eten en werp je in alle rust op de toets.

Bridge Service, voor gewone bridgers

Bridge Service, voor gewone bridgers

BEGINNERSTEST BIEDEN

Nummer 522, 4 juli 2013, verschijnt elke donderdag, voor gewone bridgers!

Vaste regel tegen een troefcontract: nooit onder een aas uitkomen! We gaan in dit nummer op zoek naar nog meer destructief gereedschap

Alle spelregelzaken worden behandeld door Siger Seinen en Rob Stravers

Redactie: Carolien de Koomen, Margriet Jansze, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Even terug naar de basis

Tempo Onder deze naam verstaan we de temposlag die kan ontstaan met de tegenpartij als beide partijen een kleur kunnen ontwikkelen.

Nummer 514, 9 mei 2013, verschijnt elke donderdag, voor gewone bridgers!

Bridge Service, voor gewone bridgers

Bridge Service. Bridgedrives om thuis te spelen Deel 6! Nummer 585, 9 oktober 2014

Welke stellingen zijn goed?

Redactie: Carolien de Koomen, Margriet Jansze, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Bridge Service, voor gewone bridgers

Bridge Service, voor gewone bridgers

Onthoud slechts één regel: met samen minstens 32 punten bied je klein slem uit zodra je weet wat de speelsoort moet zijn!

Voor de minder ervaren spelers

Met bijzonder veel moeite heb ik een keuze gemaakt. Moeilijk, omdat ik het liefst alle pagina s had gekopieerd!

Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

De echte taalliefhebbers, die graag melden dat een pas ook een bieding is, mogen deze titel lezen als: Wel of niet passen?

Bridge Service, voor gewone bridgers. Nummer 685, 24 november 2016

Voor de minder ervaren spelers We lopen in de Bridge Training door de stof die ook in de tv-cursus wordt behandeld. Maar wel in een andere volgorde.

Wat nu weer? Alweer een regel? Als je deze regel nog niet kent, is de Regel van 3 voor jou inderdaad een nieuwe regel! Waar heb ik het over?

Voor de minder ervaren spelers

Jij speelt 3SA. West komt uit met V. Hoe probeer jij dit contract te maken?

Ook vragen over spelregels en bestuurlijke kwesties waarvan elke gewone bridger het antwoord zou moeten weten, behandelen we in de Bridge Training

Leuk, Leuker, Bridge!

Bridge Service, voor gewone bridgers

Drie verdedigingen tegen de Multi 2 ruiten opening: Trek de schoen aan die u past

De tegenpartij opent op drieniveau: wat te doen?

Leuk, Leuker, Bridge!

Nummer 523, 11 juli 2013, verschijnt elke donderdag, voor gewone bridgers!

Bridge Service. Nummer 565, 8 mei 2014

Bridge Service, voor gewone bridgers

Les 8. Tussenbieden. vormgeving: Ton Walbeek. lekker storen, het liefst met een sprong

Bieden na partners 1SA-opening

Nummer 526, 1 augustus 2013, verschijnt elke donderdag, voor gewone bridgers!

Een bekend dilemma tijdens het bieden is of je wel of niet mag passen

Les 8. Tussenbieden. vormgeving: Ton Walbeek. lekker storen, het liefst met een sprong

Leuk, Leuker, Bridge!

Nee, ik zeg niets, alleen dat we het oetsen in deze aflevering even vasthouden

Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie)

Voor de minder ervaren spelers

Voor de minder ervaren spelers

Leuk, Leuker, Bridge! 06 Biedsysteem: de 1 / -opening

Bridge Service, voor gewone bridgers

Bridge Service, voor gewone bridgers

Bridge Service, voor gewone bridgers

Vijfkaart voor beginners

Transcriptie:

Bridge Service, voor gewone bridgers Special, bijlage bij Bridge Training 717 van 26 oktober 2017 Redactie: Carolien de Koomen, Ron Jedema, Siger Seinen, Jan van Die, Frans Schiereck en Rob Stravers (eindredactie) Alle reeds verschenen nummers staan op: www.bridgeservice.nl De Bridge Training is gratis! Alleen als je toch graag een bedrag wilt overmaken, mág je dat doen, naar: rekeningnummer: NL76 ABNA 0549 4444 40 t.n.v. R.A.M. Stravers (BIC-code: ABNANL2A). Opgelet! Bijdragen zijn alleen toegestaan over reeds gepubliceerd werk! En elke cent gaat in de Bridgepot. Eindejaars bridgedrive en diner Eind december wordt de Bridgepot geleegd. Van dat geld bridge en dineer ik dan met het volledige Bridge Serviceteam. Winst wil ik niet maken: als de pot het toelaat, breiden we het aantal deelnemers uit door zoveel mogelijk donateurs in te loten. Zomaareven In de vorige Training plaatste ik de Bridgekalender van Kees Tammens in de schijnwerper. Uiteraard is de selectie van vorige week maar een fractie van al het moois en leerzaams dat Kees op ons bord schuift. Hier zijn nog een paar juweeltjes. Je speelt een viertallenwedstrijd. Dat is een wedstrijd waarin het verschil in score de uitslag bepaalt (en niet zoals in de percentagewedstrijden de volgorde van de scores). Hoe groter jouw score, des te meer punten dat oplevert. Een overslag maakt vrijwel niets uit - je moet dus niet je contract in de waagschaal te stellen voor een mogelijke overslag. En je mag risico s nemen om een contract down te spelen; als de leider daardoor een overslag krijgt, maakt dat eveneens weinig uit. Jouw partner opent met een preëmptieve 3 -opening. Dat belooft een (6-)7-kaart met 4-10 punten Jouw rechtertegenstander geeft een doublet. Hoe gaan jij en jouw partner daarmee om? 1

West Noord Oost Zuid -- 3 Doublet?? Zuidhand a 7 3 7 5 V 10 8 3 B 9 8 3 2 Zuidhand b 9 3 2 A 6 2 V 10 8 H V B 3 Zuidhand c H V 10 4 A H 8 6 3 8 A B 10 Zuidhand d 3 V B 10 8 4 3 2 9 2 8 3 2 Wat bied je met deze vier zuidhanden op partners infogedoubleerde preëmptieve 3 -opening? Het kan zeker geen kwaad als jouw partner geheel op eigen kracht ook zijn vier biedingen geeft. Op de volgende pagina geef ik Kees het woord. 2

West Noord Oost Zuid -- 3 Doublet?? Zuidhand a 7 3 7 5 V 10 8 3 B 9 8 3 2 Zuidhand b 9 3 2 A 6 2 V 10 8 H V B 3 Zuidhand c H V 10 4 A H 8 6 3 8 A B 10 Zuidhand d 3 V B 10 8 4 3 2 9 2 8 3 2 Wat bied je met deze vier zuidhanden op partners infogedoubleerde preëmptieve 3 -opening? Zuidhand a 5, je maakt het OW zo lastig mogelijk. Zuidhand b 4, je zorgt ervoor dat partner met klaveren uitkomt en je houdt 4 als veilig heenkomen als 4 wordt gedoubleerd. Zuidhand c Redoublet, 3 wordt zeker gemaakt en je wilt OW in 3 en 3 voor straf doubleren. Zuidhand d Simon de Wijs, wereldkampioen in 2011 en 2016, haalde een sterk staaltje blufpoker uit door in een wedstrijd tegen Italië als antwoord op 3 het verbazingwekkende 4 te bieden. De Italiaanse meervoudige wereldkampioenen lieten zich wegbluffen en 4 ongedoubleerd spelen. Zij gaven Simon zelfs een slag: negen down voor -450. Nederland bereikte op de andere tafel het onverliesbare 7 : +2210. Rob: Stuk voor stuk heldere praktische tips. En inderdaad had Simon na een strafdoublet op 4, beslist gekozen voor 5! In die lijn doordenkend Met een hand als: V B 10 9 - V 9 8 7 8 7 6 5 4 Kun je op partners 3 -opening - gevolgd door een informatiedoublet - veilig 3- of 4 bieden! Wordt dat gedoubleerd, dan bied je wat je al meteen had willen doen: 5! Het spreekt vanzelf dat je dit soort kunsten niet moet uithalen als alleen jij kwetsbaar bent! 3

Dus mocht je de kalender nog niet hebben aangeschaft, of nog niet op je verlanglijstje hebben gezet: de extra aantrekkelijke aanbieding zie de vorige Training geldt tot 1 november! Biedprobleem Ik ontving deze maand van mijn lieve Belgische vriendin, Leentje, de vraag hoe je onder passen van de tegenstanders de volgende twee handen uitbiedt. West Oost B 10 A H 6 5 4 A V 6 5 4 7 8 3 A H V 9 A V B 4 H 7 2 West Oost begint (gever) 4

Rob: Oost weet na wests 2 -bod dat west minstens 10 punten meeneemt; dan loopt het gezamenlijke bezit al rond de 30. Minpunt is wests hartenkleur; vanwege het ontbreken van hartensteun staat die 5-kaart vrijwel op zichzelf. Voordeel kan zijn, dat als wests een hartenvork heeft, een hartenuitkomst niet fataal hoeft te zijn. Probleem Wests 3SA belooft geen overwaarde; oosts 3 is immers al mancheforcing. Ook met 10 punten zal west 3SA uitbieden. Alle reden om het Koningskoppel Bep / Anton naar hun aanpak te vragen. Bep & Anton Een juist biedverloop lijkt ons: West 2 3SA 6SA Oost 1 3 4SA Na 3 heeft west over, maar hij kan niet meer dan 3SA bieden. Met de kwantitatieve 4SA geeft oost aan dat hij méér dan 15 punten heeft. West heeft 14 punten, 4 meer dan beloofd met 2, en B 10 mee in schoppen. Daarom gaat hij op de invite in. TIP Speel ALTIJD als er geen troefkleur is vastgesteld dat 4SA over een SAbod van partner (maakt niet uit of dat 1SA, 2SA of 3SA is) geen azenvragen is, maar kwantitatief. Dat wil zeggen: Partner, pas met een minimumhand voor je bieden tot nu toe (in dit spel de 10 punten van het 2 -bod) en ga naar slem met een maximum. 5

Zo maar even voor de minder ervaren spelers a b West Oost West Oost 1 1SA -- 1 2 2SA Welke oostspeler belooft een SA-verdeling: oost a, oost b, oost a én b, óf: geen van beide oostspelers? 6

Antwoord a b West Oost West Oost 1 1SA -- 1 2 2SA Welke oostspeler belooft een SA-verdeling: oost a, oost b, oost a én b, óf: geen van beide oostspelers? Beide oostspelers beloven géén SA-verdeling! Oost a belooft alleen maar 6-9 punten zónder steun in de schoppenkleur. 4 B 9 8 7 5 4 V 6 5 4 H 3 Oost is te zwak om 2 te bieden. Zelfs met deze grillige hand is 1SA het enige mogelijke bod. Oost b garandeert evenmin een SA-verdeling. 6 A 5 3 2 H V B 9 7 H 6 2 1 2SA 2 Oost heeft niet bepaald een SA-verdeling. Het liefst biedt oost in zijn tweede beurt zijn 4-kaart harten. Maar daarmee zou hij te veel kracht beloven, omdat oost dan een nieuwe kleur biedt die hóger is dan zijn openingskleur. Met deze hand is er geen sprake van extra kracht. Daarom moet oost uit armoe in zijn tweede beurt 2SA bieden. Als we van de ruitenkleur schoppen maken, had oost geopend met 1. Dan mag oost na wests 2 -bod wél 2 bieden, omdat de hartenkleur dan láger is dan oosts openingskleur. 4-4 of 5-3-fit troef maken? 1 1 H V 3 2 2 A 5 4 A 3 2 4 3 2 Voor welke manche kies je? 7

4-4 of 5-3-fit troef maken? Overpeinzing West Oost Oosthand 1 1 H V 3 2 2 A 5 4 A 3 2 4 3 2 Voor welke manche kies je? Een bekend onderwerp van discussie. Als west met zijn hartenopening een 5-kaart belooft, kan oost kiezen voor een harten- of schoppencontract. Het gaat dus tussen de 5-3 in harten en 4-4 in schoppen. Voor degenen die nog geen keus kunnen maken, geef ik ook de westhand. West Oost A B 5 4 H V 3 2 H V B 10 9 A 5 4 B 5 4 A 3 2 B 4 3 2 In welk contract maak je de meeste slagen: in een harten- of schoppencontract? 8

4-4 of 5-3-fit troef maken? Antwoord West Oost Oosthand 1 1 H V 3 2 2 A 5 4 A 3 2 4 3 2 Voor welke manche kies je? Een bekend onderwerp van discussie. Als west met zijn hartenopening een 5-kaart belooft, kan oost kiezen voor een harten- of schoppencontract. Het gaat dus tussen de 5-3 in harten en 4-4 in schoppen. Voor degenen die nog geen keus kunnen maken, geef ik ook de westhand. West Oost A B 5 4 H V 3 2 H V B 10 9 A 5 4 B 5 4 A 3 2 B 4 3 2 In welk contract maak je de meeste slagen: in een harten- of schoppencontract? Met harten als troefkleur tel je vanuit de westhand drie mogelijke verliesslagen: één in klaveren en twee in ruiten. Je hebt geen mogelijkheid om een van deze drie verliezers te voorkomen. Met schoppen troef kun je wél een verliezer voorkomen: op de twee laatste hartenslagen van west ruim je twee ruitenkaarten op. Na drie keer troefspelen kun je dan in ieder geval één ruiten in oost troeven. Je maakt dus een overslag als schoppen troef is. 9

Lezers Mailen Brandende vraag Ik zit met een brandende vraag over onderstaande handen: A 2 A B H B 10 H V B 9 3 2 H V 9 4 10 5 3 5 4 3 V 10 8 A 9 8 7 5 2 B 4 3-10 8 7 5 B 8 7 6 H 9 7 6 2 V A 6 4 Biedverloop: West Noord Oost Zuid 1 pas 1 2 2SA pas pas pas Er werd op 2SA gepast! De opmerking van zuid was: Bied wat anders, nu weet ik je sterke opening niet. Volgens mij is dit onzin, maar ja de eeuwige twijfel. Heb ik wel gelijk? Daarom stel ik deze vraag: belooft 2SA 18-19 punten? Bep & Anton: We hebben twee opmerkingen over dit spel. 1. Je hebt gelijk, 2SA belooft een goede hand met ca 18-19 punten. Met een hand waarmee je 1SA zou hebben herboden (12-14) zeg je nu pas. Een 2SA-herbieding is alleen dan 12-14 als je niet anders kunt, bijvoorbeeld na 1-2 -? Nu toont 2SA inderdaad 12-14. 2. Je hebt 19 punten, maar deze hand is te sterk om 1 mee te openen. De zeskaart klaveren levert extra slagen op, vandaar dat je zeker 2SA kunt openen. 10

Niet zo n beste methode? Ik worstel al enige tijd met het volgende: Al jaren speel ik Multi, Muiderberg en dan in de 2 -opening o.a. de semiforcing en mancheforcing /. Bij mij is dan: 2-2 - 2 : semiforcing óf - 3 : mancheforcing Nu krijg ik de laatste tijd (van anderen) te horen dat dit niet zo n beste methode is. Ik vraag mij echter af: hoe kan het beter? Hoe kun je een 8/9 speelslagen in of het beste bieden? Bep & Anton: Wij spelen zelf dat 2-2 2 / forcing voor een ronde is. Dus geen verschil tussen semiforcing en mancheforcing. 2 / bieden met een semiforcing en 3 / met een mancheforcing, wordt veel gespeeld. Dat klinkt aardig, maar is het niet. Het werkt wel met een uitgesproken éénkleurenspel. Maar stel, je hebt: AVxxx AHVx x AHB. Daarmee wil je wel een manche spelen. Maar de biedserie: 2-2 3 is erg onpraktisch. Dat is preëmptief bieden tegen jezelf: je hebt nog zoveel te vertellen. Het is wel handig om na 2 / een afwijsbod te hebben om aan te geven dat je erg zwak bent. Dat kan 2SA zijn of 3 (zo spelen wij het). Herhaalt de openaar over een afwijsbod zijn kleur, dan mag de antwoordende hand passen. 11

Belooft kleintje plaatje? Gisterenavond zat ik Noord en Oost/West speelden 3SA. Uit de bieding begreep ik dat oost een vijfkaart harten had. Mijn partner kwam uit met schoppen en toen de dummy openging lag daar een renonce harten. Mijn partner en ik moesten dus 8 hartens hebben samen, want een zeskaart zou Oost vermoedelijk wel herhaald hebben. Ik had Hxx en ging er dus van uit dat mijn partner vijf hartens had. Toen ik aan slag kwam, speelde ik een kleine harten. Voor mijn gevoel gold onze regel: kleintje belooft plaatje. Mijn partner kwam niet met de kleur terug omdat hij dacht dat ik geen hoge harten zou hebben. Omdat mijn linkertegenstander de kleur geboden had, zou ik met mijn heer hebben moeten terugkomen. In dit geval zou dat zeker goed zijn afgelopen, want de heer zou houden, ik zou met een kleine harten doorgaan en mijn partner zou de hartens oprollen. Nu kwam mijn partner aan slag met een relatief lage harten, ik geloof de tien en als hij de kleur had doorgespeeld, dan zou die voor mijn heer zijn geweest. Ik dan weer terug met een kleine harten en ook dan werd de kleur opgerold. Kortom, met open kaarten maakt het op dit spel niet uit of ik de heer speel of een kleintje, maar ik zou graag willen weten hoe jij hierover denkt. Onze afspraak is (zonder informatie uit de bieding): Als ik een heer speel, heb ik ook de honneur eronder of erboven en tegen SA heb ik dan een serie van 3. Zo niet: kleintje belooft plaatje. Is het een goed idee om die regel niet toe te passen als links van mij de kleur is geboden; is het dan beter om met de losse honneur terug te komen? Bep: Kleintje belooft plaatje geldt nog steeds. Met Hxx is een kleintje voorspelen dus de juiste kaart. Het voordeel van een kleintje is dat je twee keer door de leider kan spelen. Begin je met de heer en daarna een kleintje, dan kun je maar één keer door de leider spelen. Leider noord V x x x West H x x Oost A B 10 x Dummy zuid 9 8 12

West is aan slag en speelt een kleine klaveren. Oost wint met de 10 en speelt een kleine klaveren na voor wests H. Nu kan west voor de tweede keer klaveren voorspelen. 13

Wel of niet bedrogen? (ik) West Noord Oost Zuid 1 a pas 2 pas 2SA pas 3SA pas pas pas a 1 : OW spelen 5-kaart hoog Na mijn uitkomst legt west zijn kaarten op tafel: 12 punten met de volgende verdeling: Ik was perplex vanwege haar 2 -bod. Voelde me erg bedrogen door het 2 bod. Mag dit, of had ik arbitrage moeten vragen, en wat wordt er dan beslist? Rob: Na partners 1 / -opening heb je met openingskracht mee en alleen lengte in de openingskleur een biedprobleem als je geen inverted minors speelt. Dan moet je improviseren. Na deze 1 -opening voelt 2 méér als een legale poging voor een nader onderzoek dan als een vorm van bedrog. Maar op het moment dat jij als speler bedrog/een overtreding niet uitsluit, raad ik je zeker aan om de arbiter uit te nodigen. Doe dat wél standaard zónder enige beschuldiging. Bijvoorbeeld met iets als: Deze hand had ik niet verwacht; ik vind het prettig als de arbiter daar even naar kijkt. Voordeel is dat daarmee jouw knagende gevoel verdwijnt. Ook voor jouw tegenstander moet dat prettig voelen. Liever even duidelijkheid scheppen dan laten nasmeulen 14