Lommelse beiaardconcerten zomer 19
Contact Voorwoord Cultuurcentrum De Adelberg Adelbergpark 1 BE 3920 Lommel T 0032 (0)11 399 699 E info@ccdeadelberg.be www.ccdeadelberg.be Toerisme Lommel vzw Dorp 14 BE 3920 Lommel T 0032 (0)11 399 600 E info@toerismelommel.be www.toerismelommel.be Beste beiaardliefhebber, Het is weer zomer en dus tijd voor beiaardconcerten! Dit jaar is het Torenhuis gastheer, waar u met een lekker glas kan genieten en de beiaardier tijdens het concert kan volgen op videoscherm. Volgende jaar bestaat de beiaard van Lommel 20 jaar en dat zal gevierd worden! We tellen dan ook de tweede grootste beiaard van ons land met niet minder dan 63 bronzen klokken, gegoten door de Nederlandse klokkengieterij Koninklijke Eijsbouts uit Asten. Doorheen het jaar kan je elke woensdagnamiddag van de beiaard genieten. Bovendien bieden wij de mogelijkheid om de beiaard te bezoeken elke eerste woensdag van de maand. Ook tijdens het jaarlijkse festival Beeldig Lommel is de beiaard doorlopend van de partij. Zo is de Lommelse beiaardwerking een praktijkvoorbeeld in het beschermen van immaterieel cultureel erfgoed. Unesco erkende de Belgische beiaardwerking immers als Beste Praktijkvoorbeeld, een belangrijke waardering voor dit unieke erfgoed van meer dan vijf eeuwen oud. Geniet vanop het terras van het Torenhuis van de bronzen klanken van onze drie beiaardconcerten! Bob Nijs Burgemeester Peter Vanderkrieken Schepen van Cultuur Cindy Daems Directrice CC De Adelberg Liesbeth Janssens stadsbeiaardier 2 3
Programma 1. Hijo de la luna Mecano 2. Variaties op Paganini Benoit Franssen (1893-1978) 3. Quel che resta Ludovico Einaudi (º1955) 4. Danse macabre Charles-Camille Saint Saens (1835-1921) 5. Melodia africana II Ludovico Einaudi (º1955) Monique Abrahams Elien Van den Broeck (Beiaardier Postel) Quel che resta Elien Van den Broeck ( 2003) startte haar beiaardstudies op 9-jarige leeftijd in Peer bij Erik Vandevoort waar zij nog steeds beiaard studeert. Op jonge leeftijd won zij reeds twee internationale beiaardwedstrijden (Deinze en St. Amand-les-eaux) en in haar thuisgemeente Meerhout kreeg zij de gemeentelijke Cultuurprijs voor haar beiaardverdiensten. In 2018 werd zij op 14-jarige leeftijd aangesteld als beiaardier van de abdijbeiaard te Mol-Postel. Concerteren deed zij reeds op verschillende beiaarden in België en Nederland. Op het Lemmensinstituut volgt Elien beiaardlessen bij Carl Van Eyndhoven en op de beiaardschool in Mechelen bij Erik Vandevoort en Koen Van Assche. Wo 03.07.2019 20.00 uur Luisterplaats Kerkplein, Torenhuis 6. Auf dem Wasser zu singen Franz Schubert (1797-1821) 7. Sonate per il cembalo solo - Wq 54/3 Carl Ph. E. Bach (1714-1788) 8. Preludium 8 Matthias Van den Gheyn (1721-1785) 9. Fanfare Jacques N. Lemmens (1823-1881) Arrangementen: E. Vandevoort (1); K. Van Assche (3,5); G. Van den Bergh (4); A. Abbenes (6); H. Groen (7); W. Van den Broeck (9) 5
Programma 1. Preludium Koekoek voor beiaard Matthias Van den Gheyn (1721-1785) 2. Sonata in e (a flauto traverso con basso continuo) I Grave II Allegro assai Friedrich II der Grosse (1712-1786) 3. Mars van het 4 de Regiment Grenadiers Gaston-Julles De Hauwere (1899-1957) 4. Granada Spaanse Fantasie Agustin Lara (1897-1970) 5. Rhytmendans voor beiaard Staf Nees (1901-1965) In Augustus 2007 was hij Laureaat van de tweejaarlijkse orgelwedstrijd georganiseerd door Het Orgel In Vlaanderen. Vanaf 2009 studeerde hij aan het Lemmensinstituut in Leuven (Luca School of Arts) en behaalde er in 2012 het Graduaat Kerkmuziek. Zijn voornaamste docenten waren: Peter Pieters, Edmond Saveniers, Kurt Bikkembergs, Jos Bielen en Jan Caals. Lorenz is eveneens koster-organist titularis van de Collegiale Onze Lieve Vrouwekerk te Dendermonde, de Sint-Egidius intra muros kerk te Dendermonde en de O.L.V. van Zeven-Weeën en Sint-Jozefskerk te Schoonaarde. Ook is hij dirigent van de Sint-Gregoriusgilde en het Resurrexit-koor dat verbonden is aan de Collegiale O.L.V.-kerk in Dendermonde alsook van het Sint- Gilliskoor verbonden aan de Sint-Egidius extra muros kerk te Sint Gillis Dendermonde. Daarnaast is hij spelend lid (Bastuba) bij de Ros Beiaardharmonie van Dendermonde, de Katholieke Harmonie Sint-Cecilia Appels en t Klein Muziekske van Dendermonde. 10. Kempenland Armand Preud homme (1904-1986) 11. De Mars van de Belgische Parachutisten Pieter Leemans (1897-1980) 12. t Ros Beiaard doet zijn ronde in de stad van Dendermonde Arrangementen: L. Meulebroek (3, 4, 6, 7, 8, 10, 12) ; B. Zwart (2); J. Lerinckx (11) 6. De Lichtjes Van de Schelde Bobbejaan Schoepen (1925-2010) 7. Klokke Roeland Johan Destoop (1824-1898) 8. Por una Cabeza Carlos Gardel (1890-1935) Lorenz Meulebroek (Stadsbeiaardier Dendermonde) t Ros Beiaard Lorenz Meulebroek ( 1991) is stadsbeiaardier te Dendermonde sinds 2015 waar hij wekelijks speelt. Bij speciale gelegenheden bespeelt hij de kleine beiaard van de deelgemeente Mespelare. 9. Fantasia 1 voor beiaard Staf Nees (1901-1965) Vervolg zie p.7... Hij volgde de beiaardopleiding aan de Koninklijke Beiaardschool Jef Denyn te Mechelen waar hij in 2018 het einddiploma behaalde met als thesis: Het klokkenpatrimonium van Dendermonde, beschrijving en inventaris van beiaarden en luidklokken in de Ros Beiaardstad Dendermonde en haar deelgemeenten. Lorenz studeerde ook orgel aan de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans in Dendermonde. Wo 24.07.2019 20.00 uur Luisterplaats Kerkplein, Torenhuis 6 7
Programma 1. Sonata in D Mateo Antonio Perez de Albéniz (1755-1831) 2. Capriccio Arabo Recuerdos de la Alhambra Gitaarmuziek van Francisco Tarrega (1852-1909) 3. Romanza Andaluza Pablo de Sarasate (1844-1908) 4. Danzas Espanolas nr. 1 Galante nr. 3 Fandango nr. 5 Andaluza Enrique Granados (1867-1916) 5. Drie Spaanse Havanera s L havanera del Valles Vicenc Olivé (s.a.) Habanera Emilia Antonio Alba (1873-1940) La Paloma Sebastian Yradier (1809-1865) Twan Bearda (Beiaardier Grimbergen) Spaanse Romance Twan Bearda ( 1973) studeerde in 2002 af aan de 6. Spaanse Romance Koninklijke Beiaardschool Jef Denyn in Mechelen. Anoniem Hij begon zijn studie in 1991 bij Peter Bremer en nam 7. Asturias Isaac Albéniz (1860-1909) later les bij Eddy Mariën en Boudewijn Zwart. In 2003 behaalde hij de Eerste Prijs in de prestigieuze Koningin Fabiola wedstrijd voor beiaard. Samen met Luc Rombouts, beiaardier van de universiteitsbeiaard in Leuven, vormt hij het vierhandig duo The Bells Angels. Sinds 2009 bespeelt hij de beiaard van Grimbergen. Wo 28.08.2019 20.00 uur 8 Luisterplaats Kerkplein, Torenhuis
De Lommelse beiaard Beiaardmuziek luidklokken Elke woensdag wordt de beiaard bespeeld door de stadsbeiaardier van 15.00 tot 16.00 uur. Het klavier van Lommel werd gebouwd volgens de Europese standaard uit 1983 met uitzondering van het pedaal dat iets meer toetsen omvat. Lommel heeft sinds 2000 een prachtige beiaard, gegoten door Koninklijke Eijsbouts uit Asten (NL). De beiaard bestaat uit 63 klokken en is, samen met de universiteitsbeiaard van Leuven, de tweedegrootste van ons land. Ter vergelijking: Mechelen en Antwerpen hebben slechts 49 klokken of vier octaven. De beiaard heeft een basklok van 3.263 kg en een totaal gewicht van 15.493 kg. Twee luidklokken van Marcel Michiels uit 1955 werden mee in de beiaard opgenomen en herstemd door Eijsbouts. Het automatisch spel is computergestuurd en kan 100 verschillende melodieën bevatten. Het is verbonden met hamers aan de buitenkant van de klokken en laat elk uur en halfuur een melodie horen. Het klavier Een beiaardklavier heeft een manuaal en een pedaal. Het manuaal beslaat de hele omvang van het klavier en heeft 63 toetsen, het pedaal omvat de laagste twee octaven en heeft 24 pedaaltoetsen. De laagste twee octaven kunnen zowel in het manuaal als in het pedaal gespeeld worden. Het klavier is via een hefboomsysteem verbonden met de klepel aan de binnenkant van de klokken. Een beiaard kan vergeleken worden met een piano: er zijn ook witte en zwarte toetsen, je kan even virtuoos op de beiaard spelen als op een piano, je hebt dezelfde dynamische mogelijkheden om van zeer stil naar zeer luid te gaan en de partituur bestaat ook uit twee notenbalken. Alleen is bij de beiaard de lijn van de solsleutel bestemd voor de handen en de lijn van de bassleutel voor de voeten. Een ander verschil is de uitklinktijd: bij een beiaard is er geen dempingsysteem, zodat alle klokken blijven klinken. Originele beiaardmuziek is muziek die specifiek voor het instrument beiaard geschreven werd. Deze muziek is te vinden vanaf de 17de eeuw tot vandaag. Het hedendaags beiaardrepertorium is het grootst. Compositiewedstrijden en de bekendmaking van het instrument bij componisten vormen de aanleiding tot het schrijven van nieuwe muziek. Bewerkingen van bestaande muziek vormt een ander deel van het repertorium. Bekende thema s uit de muziekgeschiedenis worden bewerkt en aangepast aan de beiaard, meestal door de beiaardier zelf. Elke beiaard verschilt immers van grootte, uitklinktijd, gietjaar, stemming, enz. Liederen uit de volksmuziek, kindermuziek, musicals, top 100, zorgen voor een ontspannende noot tijdens de bespelingen. Hierop kan geïmproviseerd worden of er kan een arrangement van geschreven worden. Monique Abrahams Kleine klokjes De manuaaltoetsen zijn ronde houten stokken, die de beiaardier op verschillende manieren kan aanslaan: met gesloten vuisten, gespreide handen, of met meerdere vingers. Het pedaal bestaat uit blokvormige toetsen en wordt met de tip van de voeten gespeeld. De pedaaltoetsen zijn verbonden met de klepels van de zwaarste klokken en zijn dus ook het zwaarst om aan te slaan. De luidklokken Voordat er een beiaard was, hingen er twee luidklokken in de toren. Ze werden tijdens de oorlog weggehaald uit de toren. In 1955 goot Marcel Michiels uit Doornik twee nieuwe luidklokken, die na herstemming werden opgenomen in de beiaard. Nog drie andere beiaardklokken hebben luidwielen, zodat er in totaal vijf luidklokken zijn. Voor kerkelijke doeleinden worden ze via een speelcomputer bediend vanuit de sacristie. Angelusklokje Angeluskklokje 10 In een speciaal klokkenframe hangt het zogenaamde angelusklokje. Het dateert uit 1394 maar wordt niet meer gebruikt. De gelijkklinkende klok uit de beiaard vervult nu deze functie. 11
Lommelse beiaardconcerten zomer 19 Wo 03.07.2018-20.00 uur Elien Van den Broeck (Beiaardier Postel) Quel che resta Wo 24.07.2018-20.00 uur Lorenz Meulebroek (Stadsbeiaardier Dendermonde) t Ros Beiaard Wo 28.08.2018-20.00 uur Twan Bearda (Beiaardier van Grimbergen) Spaanse Romance Elke woensdag - 15.00 tot 16.00 uur Liesbeth Janssens (Stadsbeiaardier Lommel) Beiaardbespeling: van modern tot klassiek, kinderliedjes en Vlaamse klassiekers.