Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Nederlandse norm NEN-EN 10080 (nl) Staal voor het wapenen van beton - Lasbaar betonstaal - Algemeen Steel for the reinforcement of concrete - Weldable reinforcing steel - General Vervangt NEN-EN 10080-1:1999 Ontw.; NEN-EN 10080-2:1999 Ontw.; NEN-EN 10080-3:1999 Ontw.; NEN-EN 10080-4:1999 Ontw.; NEN-EN 10080-5:1999 Ontw.; NEN-EN 10080-6:1999 Ontw. ICS 77.140.15; 77.140.60; 77.140.65 juni 2005
Nederlands voorwoord Dit document bevat de vertaling in het Nederlands van de Europese norm EN 10080:2005. De Europese norm EN 10080:2005 heeft de status van Nederlandse norm. Voor de in deze norm vermelde normatieve verwijzingen bestaan in Nederland de volgende equivalenten: vermelde norm Nederlandse norm titel EN 10020:2000 NEN-EN 10020:2000 Definitie en indeling van staalsoorten (en,nl) EN 10079:1992 EN ISO 377 NEN-EN-ISO 377 Staal en producten van staal Ligging en voorbereiding van monsters en proefstaven voor mechanische beproeving (nl) EN ISO 7500-1 NEN-EN-ISO 7500-1 Metalen Verificatie van éénassige statische beproevingstoestellen Deel 1: Trek/drukbanken Verificatie en kalibratie van het krachtmeetsysteem (en) EN ISO 15630-1 NEN-EN-ISO 15630-1 Staal voor de wapening en voorspanning van beton Beproevingsmethoden Deel 1: Wapeningsstaven, -draad en -strengen (en) EN ISO 15630-2 NEN-EN-ISO 15630-2 Staal voor de wapening en voorspanning van beton Beproevingsmethoden Deel 2: Gepuntlaste wapeningsnetten (en) Normcommissie 342 083 "Staal overige toepassingen" Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven. 2007 Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) 2 690 390, Fax (015) 2 690 190
E U R O P E S E N O R M EN 10080 E U R O P Ä I S C H E N O R M E U R O P E A N S T A N D A R D N O R M E E U R O P É E N N E Mei 2005 ICS 77.140.15; 77.140.60; 77.140.65 Vervangt ENV 10080:1995 Nederlandse versie Staal voor de wapening van beton Lasbaar betonstaal Algemeen Stahl für die Bewehrung von Beton Schweißgeeigneter Betonstahl Algemeines Steel for the reinforcement of concrete Weldable reinforcing steel General Aciers pour l armature du béton Aciers soudables pour béton armé Généralités Deze norm is de Nederlandse versie van de Europese norm EN 10080:2005. Hij is vertaald door NEN. Hij heeft dezelfde status als de officiële versies. Deze Europese norm is door de CEN aangenomen op 21 april 2005. De CEN-leden zijn verplicht zich te houden aan het huishoudelijk reglement van de CEN/CENELEC, waarin is vastgelegd onder welke voorwaarden aan deze Europese norm, zonder veranderingen, de status van nationale norm moet worden gegeven. Bijgewerkte lijsten van en bibliografische gegevens betreffende zulke nationale normen kunnen op aanvraag worden verkregen bij het centrale secretariaat en bij elk CEN-lid. Deze Europese norm bestaat in drie officiële versies (Duits, Engels en Frans). Een versie in een andere taal, die onder verantwoordelijkheid van een CEN-lid in zijn landstaal is gemaakt en die is aangemeld bij het centrale secretariaat, heeft dezelfde status als de officiële versies. Leden van de CEN zijn de nationale normalisatie-organisaties van België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. CEN Europese Commissie voor Normalisatie Europäisches Komitee für Normung European Committee for Standardization Comité Européen de Normalisation Centraal Secretariaat: Rue de Stassart 36, B-1050 Brussel 2005 Auteursrechten voorbehouden aan de CEN-leden. Ref. nr. EN 10080:2005 nl
(blanco) 2
Inhoud Voorwoord...4 1 Onderwerp en toepassingsgebied...5 2 Normatieve verwijzingen...5 3 Termen en definities...6 4 Symbolen...10 5 Aanduiding...12 5.1 Staaf, rol, van rol gericht product...12 5.2 Gepuntlaste wapeningsnetten...13 5.3 Tralieliggers...15 6 Bereidingswijze van het staal en de vervaardiging van het product...16 7 Prestatie-eigenschappen...17 7.1 Lasbaarheid en chemische samenstelling...17 7.2 Mechanische eigenschappen...17 7.3 Afmetingen, massa en toleranties...20 7.4 Hechting en geometrie van het oppervlak...23 7.5 Toetsing van de prestatie-eigenschappen...26 8 Conformiteitsbeoordeling...26 8.1 Productiecontrole in de fabriek...26 8.2 Typeonderzoek...30 8.3 Permanente bewaking van de productiecontrole in de fabriek en steekproefsgewijze beproeving...34 8.4 Evaluatie, verslaggeving en maatregelen...35 8.5 Beoordeling van het kwaliteitsniveau op langere termijn...36 9 Beproevingsmethoden...38 9.1 Staven, rollen en van rol gerichte producten...38 9.2 Gepuntlaste wapeningsnetten...38 9.3 Tralieliggers...38 10 Identificatie van de fabrikant en de technische klasse...39 10.1 Staaf...39 10.2 Rol...41 10.3 Van rol gericht product...42 10.4 Gepuntlaste wapeningsnetten...42 10.5 Tralieliggers...42 11 Toetsing van mechanische eigenschappen in geval van een geschil...42 Bijlage A (informatief) en van gelaste punten in verbindingen in tralieliggers...43 Bijlage B (normatief) Beproevingsmethoden voor tralieliggers...44 Bijlage C (informatief) Hechtproef voor geribd en gedeukt betonstaal Beproeving van een balk...49 Bijlage D (informatief) Hechtproef voor geribd en gedeukt betonstaal Uittrekproef...59 Bijlage E (informatief) Vergelijking van de symbolen gebruikt in deze Europese norm met die gebruikt in EN 1992-1-1 en EN 1992-1-2...66 Bijlage ZA (informatief) Hoofdstukken van deze Europese norm die betrekking hebben op voorzieningen van de richtlijn Bouwproducten van de EU...67 Bibliografie...74 3
Voorwoord Deze Europese norm (EN 10080:2005) is opgesteld door de technische commissie ECISS/TC 19 "Concrete reinforcing and pre-stressing steels Properties, dimensions, tolerances and specific tests", waarvan het secretariaat door DIN wordt gevoerd. Deze Europese norm moet uiterlijk in november 2005 de status van nationale norm worden gegeven, hetzij door publicatie van een identieke tekst of door bekrachtiging, en strijdige nationale normen moeten uiterlijk in mei 2007 worden ingetrokken. Dit document is opgesteld onder een door de Europese Commissie en de Europese Vrijhandelsorganisatie aan de CEN verleend mandaat M/115 en steunt fundamentele eisen van de richtlijn Bouwproducten (CPD) van de EU (89/106/EEG). Voor de relatie met de richtlijn Bouwproducten (CPD) van de EU, zie de informatieve bijlage ZA, die een integraal deel van dit document is. Dit document geldt niet voor niet-lasbaar betonstaal. Dit document definieert geen technische klassen. De technische klassen behoren te worden gedefinieerd volgens dit document door gespecificeerde waarden voor R e, A gt, R m /R e, R e,act. /R e,nom. (indien van toepassing), vermoeiingsterkte (indien vereist), buigbaarheid, lasbaarheid, aanhechtingssterkte, sterkte van gelaste of geklemde verbindingen (voor gelaste wapeningsnetten of tralieliggers) en toleranties op afmetingen. Volgens het huishoudelijk reglement van de CEN/CENELEC zijn de normalisatie-instituten van de volgende landen verplicht deze Europese norm in te voeren: België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. 4
Staal voor de wapening van beton Lasbaar betonstaal Algemeen 1 Onderwerp en toepassingsgebied 1.1 Deze Europese norm specificeert algemene eisen en definities voor de prestatie-eigenschappen van lasbaar betonstaal dat voor de versterking van betonconstructies wordt gebruikt en wordt geleverd als gerede producten in de vorm van: staven, rollen (walsdraad, draad) en van rol gerichte producten; fabrieksmatig gepuntlaste wapeningsnetten; tralieliggers. 1.2 Staalsoorten volgens deze Europese norm hebben een geribd, gedeukt of glad oppervlak. 1.3 Deze Europese norm geldt niet voor: niet-lasbaar betonstaal; verzinkt betonstaal; met epoxy bekleed betonstaal; corrosievast betonstaal; voorspanstaal (zie pren 10138-1 tot en met -4); gedeukte band; verdere verwerking, bijvoorbeeld snijden of snijden en buigen. 2 Normatieve verwijzingen De volgende documenten waarnaar is verwezen zijn onmisbaar voor de toepassing van dit document. Bij gedateerde verwijzingen is alleen de aangehaalde versie van toepassing. Bij ongedateerde verwijzingen is de laatste versie van het document (met inbegrip van wijzigingsbladen) waarnaar is verwezen van toepassing. EN 10020:2000 EN 10079:1992 EN ISO 377 Definition and classification of grades of steel Definition of steel products Steel and steel products Location and preparation of samples and test pieces for mechanical testing (ISO 377:1997) EN ISO 7500-1 Metallic materials Verification of static uniaxial testing machines Part 1: Tension/compression testing machines Verification and calibration of the force-measuring system (ISO 7500-1:2004) EN ISO 15630-1 Steel for the reinforcement and prestressing of concrete Test methods Part 1: Reinforcing bars, wire rod and wires (ISO 15630-1:2002) 5
EN ISO 15630-2 Steel for the reinforcement and prestressing of concrete Test methods Part 2: Welded fabric (ISO 15630-2:2002) OPMERKING Zie ook C.2 en D.2. 3 Termen en definities Voor de toepassing van deze Europese norm gelden de termen en definities gegeven in EN 10020:2000 en EN 10079:1992 en het volgende. 3.1 betonstaal staalproduct met een cirkelvormige of nagenoeg cirkelvormige dwarsdoorsnede, dat geschikt is voor de versterking van beton 3.2 geribd betonstaal betonstaal met ten minste twee rijen van dwarsribben die regelmatig over de hele staaflengte zijn verdeeld 3.3 langsrib gelijkmatig doorlopende rib evenwijdig aan de as van de staaf, walsdraad of draad 3.4 dwarsrib elke rib op het oppervlak van de staaf, walsdraad of draad anders dan een langsrib 3.5 ribhoogte, h afstand tussen het hoogste punt van de rib (dwars- of langsrib) en het oppervlak van de kern, gemeten loodrecht op de langsas van de staaf, walsdraad of draad 3.6 rib- of deukafstand, c afstand tussen het midden van twee opeenvolgende dwarsribben of indeukingen gemeten parallel aan de as van de staaf, walsdraad of draad 3.7 dwarsrib- of deukinclinatiehoek, β hoek tussen de as van de dwarsrib of indeuking en de langsas van de staaf, walsdraad of draad 3.8 dwarsribflankhoek, α flankhoek van de rib gemeten loodrecht op de langsas van de rib 3.9 relatief riboppervlak, f R geprojecteerd oppervlak van alle ribben op een vlak loodrecht op de langsas van de staaf, walsdraad of draad, gedeeld door de ribafstand en de nominale staaf/draadomtrek 3.10 ingedeukt betonstaal betonstaal met wel omschreven indeukingen gelijkmatig verdeeld over de hele lengte 3.11 deukdiepte, t afstand tussen het draadoppervlak en het diepste punt van de indeuking 6
3.12 deukbreedte, b breedte van de indeuking gemeten parallel aan de langsas van de staaf, walsdraad of draad 3.13 glad betonstaal betonstaal met een glad oppervlak 3.14 rol enkele lengte van betonstaal (gewoonlijk walsdraad of draad) opgewonden in concentrische windingen 3.15 van rol gericht product (de-coiled product) betonstaal geproduceerd in rollen en vervolgens gericht tot staven voor verdere verwerking 3.16 nominale dwarsdoorsnede, A n dwarsdoorsnede-oppervlak gelijk aan het oppervlak van een cirkelvormige gladde staaf met dezelfde 2 Πd nominale middellijn, d (dat wil zeggen ) 4 3.17 gepuntlaste wapeningsnetten samenstelling van langs- en dwarsstaven, -walsdraden of -draden van dezelfde of verschillende nominale middellijn en lengte die vrijwel loodrecht op elkaar staan en fabrieksmatig met automatische lasmachines op alle kruispunten aan elkaar zijn gelast door middel van elektrisch weerstandslassen 3.18 tralieligger twee- of driedimensionale constructie van metaal bestaande uit een bovenstaaf, een of meer onderstaven en continue of discontinue diagonale staven die zijn verbonden (gelast of mechanisch) met de boven- en onderstaven 3.19 karakteristieke waarde waarde van een materiaal- of producteigenschap met een voorgeschreven waarschijnlijkheid dat deze bij een oneindig grote proevenreeks niet wordt bereikt OPMERKING Deze waarde correspondeert in het algemeen met een specifieke fractie van de aangenomen statistische verdeling van de desbetreffende eigenschap van het materiaal of product. 3.20 minimumwaarde waarde waarbij geen beproevingresultaat mag worden onderschreden 3.21 maximumwaarde waarde waarbij geen beproevingresultaat mag worden overschreden 3.22 partij hoeveelheid staven, walsdraad, draad of van rol gerichte producten met één nominale middellijn en één lading in rollen of staven of iedere hoeveelheid van gepuntlaste wapeningsnetten of tralieliggers van een type geproduceerd door een fabrikant die op een bepaald tijdstip ter keuring wordt aangeboden 7
3.23 productiecontrole in de fabriek permanente interne productiecontrole uitgevoerd door de fabrikant 3.24 halffabricaat product dat verdere bewerking vereist om de standaard- en speciale eigenschappen gespecificeerd in dit document voor betonstaal te bereiken 3.25 standaardeigenschap eigenschap die in dit document wordt genoemd als onderdeel van de eisen voor de productiecontrole in de fabriek voor iedere beproevingseenheid 3.26 speciale eigenschap eigenschap die in dit document wordt genoemd die niet als onderdeel van de eisen voor de productiecontrole in de fabriek voor iedere beproevingseenheid wordt bepaald 3.27 standaard gepuntlaste wapeningsnetten gepuntlast wapeningsnet vervaardigd volgens gespecificeerde leveringsvoorwaarden en op voorraad beschikbaar 3.28 speciaal vervaardigde gepuntlaste wapeningsnetten gepuntlast wapeningsnet vervaardigd volgens specifieke eisen van de gebruiker 3.29 langsdraad betonstaal in de vervaardigingsrichting van gepuntlast wapeningsnet 3.30 dwarsdraad betonstaal loodrecht op de vervaardigingsrichting van gepuntlast wapeningsnet 3.31 dubbelstaven twee draden van dezelfde technische klasse en nominale middellijn naast elkaar geplaatst als een paar in gepuntlaste wapeningsnetten 3.32 draadafstand in een gepuntlast wapeningsnet hartlijnafstand van de draden in een plaat van een gepuntlast wapeningsnet OPMERKING Voor een wapeningsnet met een dubbelstaaf wordt de draadafstand gemeten tussen de raaklijnen van de naast elkaar liggende draden. 3.33 uitsteeksel van een gepuntlast wapeningsnet, u 1, u 2, u 3, u 4 lengte van langs- of dwarsdraden aan iedere zijde gemeten vanaf de hartlijn van de buitenste kruisende draad in een plaat van een gepuntlast wapeningsnet OPMERKING Voor een wapeningsnet met een dubbelstaaf wordt het uitsteeksel gemeten vanaf de raaklijn van de naast elkaar liggende draden. 8
3.34 lengte van een plaat van een gepuntlast wapeningsnet, L afmeting van de langste zijde van een plaat van een gepuntlast wapeningsnet, onafhankelijk van de vervaardigingsrichting 3.35 breedte van een plaat van een gepuntlast wapeningsnet, B afmeting van de kortste zijde van een plaat van een gepuntlast wapeningsnet, onafhankelijk van de vervaardigingsrichting 3.36 standaard tralieligger tralieligger vervaardigd volgens gespecificeerde leveringsvoorwaarden en op voorraad beschikbaar 3.37 speciaal vervaardigde tralieligger tralieligger vervaardigd volgens specifieke eisen van de gebruiker 3.38 onderstaaf stel in het onderste gedeelte van een tralieligger in langsrichting geplaatst betonstaal OPMERKING Het betonstaal in langsrichting dat de onderstaven vormt kan wel of niet worden verbonden. 3.39 bovenstaaf in het bovenste gedeelte van een tralieligger in langsrichting geplaatste versterking, waarvan het basismateriaal hetzij betonstaal of een band van staal is 3.40 diagonalen betonstaal dat de boven- en onderstaven van een tralieligger verbindt OPMERKING Zij vormen harmonische krommen bij doorlopende diagonalen of zijn van elkaar onafhankelijke elementen bij onderbroken diagonalen. 3.41 lengte van een tralieligger, L totale lengte van een tralieligger 3.42 ontwerphoogte van een tralieligger, H 1 afstand tussen het laagste punt van de onderstaven en het hoogste punt van de bovenstaven 3.43 totale hoogte van een tralieligger, H 2 afstand tussen het laagste punt en het hoogste punt van een tralieligger 3.44 uitsteeksel van een tralieligger, u 1, u 2 lengte van de diagonalen voorbij hetzij de bovenstaaf (u 1 ) of de onderstaaf (u 2 ) 3.45 ontwerpbreedte van een tralieligger, B 1 afstand tussen de uiterste punten van de onderstaven 9
3.46 totale breedte van een tralieligger, B 2 afstand tussen de uiterste punten van een tralieligger 3.47 afstand van de diagonalen, P s afstand tussen gelijke op elkaar volgende verbindingspunten van de diagonalen met de onder- en bovenstaven 3.48 hellingshoek van de diagonalen, ϑ hoek tussen as van een diagonaal en de langsas van een tralieligger in het vlak van de diagonaal in het midden van de hoogte van een tralieligger 3.49 technische klasse soort betonstaal gedefinieerd door zijn prestatie-eigenschappen geïdentificeerd door een uniek productnummer 3.50 betonstaalsoort staalsoort gedefinieerd door zijn karakteristieke vloeigrens en vervormingseisen 4 Symbolen De symbolen gebruikt in deze Europese norm zijn in tabel 1 opgesomd. OPMERKING Voor vergelijking van de symbolen gebruikt in deze Europese norm met die gebruikt in EN 1992-1-1 en EN 1992-1-2 zie bijlage E. Tabel 1 Lijst van symbolen Symbool Omschrijving Eenheid A n Nominale dwarsdoorsnede oppervlak mm 2 A gt Totale rek bij maximale belasting % b Breedte van indeuking mm c Dwarsrib- of deukafstand mm C eq Koolstofequivalentwaarde (CEV) massapercentage C v Gespecificeerde karakteristieke waarde a d Nominale middellijn van betonstaal mm e Afstand tussen rib- of deukrijen mm Zie vervolg 10
Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft Ja, ik bestel ex. nl Staal voor het wapenen van beton - Lasbaar betonstaal - Algemeen 124.00 T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271 www.nen.nl/normshop Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop Gratis e-mailnieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V E-mail Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: 015 2 690 271 E-mail: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon 015 2 690 391, dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: www.nen.nl/leveringsvoorwaarden. LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview - 2018