Indicator 20 december 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie in het binnenlandse energieverbruik is in 2009 gestegen naar 3,9 procent. Dat komt vooral door de groei van de productie van hernieuwbare elektriciteit uit biomassa en windenergie en door een toename van het verbruik van biobrandstoffen in het wegverkeer. [figuurgroep] Download figuur [2] Download data (xls) [3] Pagina 1 van 8
Download figuur [4] Download data (xls) [5] Pagina 2 van 8
Download figuur [6] Download data (xls) [7] Pagina 3 van 8
[/figuurgroep] Download figuur [8] Download data (xls) [9] Subsidies stimuleren verbruik hernieuwbare energie Vanaf 1990 tot en met 2003 groeide het verbruik van hernieuwbare energie van 0,7 procent naar 1,5 procent van het totale energieverbruik. Dat is een groei van nog geen 0,1 procentpunt per jaar. Daarna gaat het een stuk sneller met een groei van gemiddeld 0,4 procentpunt per jaar. Deze versnelling van de groei hangt samen met de subsidieregeling Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie (MEP). Voor nieuwe aanvragen is deze regeling al in 2006 gesloten, maar door de lange doorlooptijd van nieuwe projecten was er in 2009 nog steeds een effect van deze regeling op een toename van het verbruik van hernieuwbare energie. Ontwikkelingen biomassa Na een sterke groei in de jaren 2003-2005 is het meestoken van biomassa in elektriciteitscentrales in 2006 iets gedaald en in 2007 zelfs gehalveerd. In 2008 en 2009 werd er weer meer meegestookt, maar nog niet zoveel als in 2005 en 2006. Het meestoken is nu verantwoordelijk voor een kleine 20 procent van het hernieuwbare energieverbruik en een kleine kwart van de productie van hernieuwbare elektriciteit. Pagina 4 van 8
Windenergie blijft groeien Ongeveer 1,1 procent van de energievoorziening was in 2009 afkomstig van Nederlandse windmolens. Deze molens produceerden een kleine 10 procent meer energie dan het jaar daarvoor, ondanks dat het duidelijk minder hard waaide. De toename is toe te schrijven aan het in gebruik nemen van nieuwe grote molens. [indicator=nl0386] [indicator=nl1475] [indicator=nl0064] Duurzaam wordt hernieuwbaar De term 'duurzame energie' is veranderd in 'hernieuwbare energie'. De wijziging komt voort uit de update van het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie [10] (Agentschap NL, 2010). Nadere toelichting is te vinden in de publicatie Hernieuwbare Energie in Nederland 2009 [11] (CBS, 2010c). Nieuw kabinet, nieuwe beleidsdoelstelling Het vorige kabinet streefde naar 20 procent hernieuwbare energie in 2020 (VROM, 2007). Voor de berekening van deze beleidsdoelstelling werd gebruik gemaakt van de zogenaamde substitutiemethode zoals beschreven in het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie (Agentschap NL, 2010). De huidige coalitie heeft deze doelstelling losgelaten en hanteert voor 2020 alleen nog de Europese doelstelling van 14 procent hernieuwbare energie (VVD en CDA, 2010). Voor deze doelstelling geldt de zogenaamde bruto eindverbruikmethode. Er zijn grote verschillen tussen beide methoden, maar voor 2009 heffen deze verschillen elkaar op bij de berekening van het totale aandeel hernieuwbare energie en is ook volgens de bruto eindverbruikmethode het aandeel hernieuwbare energie een kleine 4 procent (CBS, 2010c). Referenties Agentschap NL (2010). Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie; update 2010 [12]. Methodiek voor het registreren en berekenen van de bijdrage van hernieuwbare energiebronnen (update 2010). Agentschap NL, Utrecht / Sittard. CBS (2007). Hernieuwbare energie [13] (onderzoeksbeschrijving). CBS, Voorburg / Heerlen. CBS (2010a). StatLine: Hernieuwbare energie: vermeden verbruik fossiele energie en vermeden CO2 [14]. CBS, Den Haag / Heerlen. CBS (2010b). Aandeel duurzame energie naar 4 procent [15]. Webmagazine 26 april 2010. CBS, Den Haag / Heerlen. CBS (2010c). Hernieuwbare energie in Nederland 2009 [11]. CBS, Den Haag / Heerlen. VROM (2007). Nieuwe energie voor het klimaat. Werkprogramma Schoon en zuinig [16]. Ministerie van VROM, Den Haag. VVD en CDA, Tweedekamerfracties (2010). Vrijheid en verantwoordelijkheid. Regeerakkoord VVD-CDA. Relevante informatie Pagina 5 van 8
Meer informatie over hernieuwbare energie is te vinden in de databank StatLine [17] van het CBS. Technische toelichting Naam van het gegeven Verbruik van hernieuwbare energie Omschrijving Het verbruik van hernieuwbare energie naar energiebron (zoals wind en biomassa) en techniek (zoals windmolens en houtkachels), uitgedrukt als aantal terajoules (TJ) vermeden verbruik van fossiele primaire energie. Verantwoordelijk instituut Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) Berekeningswijze De berekeningswijze verschilt per combinatie van bron en techniek. De basisinformatie is afkomstig uit enquêtes van het CBS, uit de registratie van hernieuwbare stroomcertificaten van CertiQ, en voor de jaren tot en met 2002 uit deelinventarisaties uitgevoerd door Ecofys en KEMA.De berekeningswijze is per techniek vastgelegd in het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie; update 2010 [12] (Agentschap NL, 2010). Tevens is een methodologische verantwoording te vinden in het rapport Hernieuwbare energie in Nederland 2009 [11] (CBS, 2010c)Hernieuwbare energie wordt uitgedrukt in vermeden gebruik van primaire fossiele energie. De keuze voor deze wijze van uitdrukken is vastgelegd in het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie. Basistabel StatLine: Hernieuwbare energie: vermeden prim. energie [14] (CBS, 2010a) Geografisch verdeling Nederland Andere variabelen Het verbruik van hernieuwbare energie uitgesplitst naar energiebron / techniek, uitgedrukt als percentage van het totale energieverbruik. Verschijningsfrequentie Jaarlijks Pagina 6 van 8
Achtergrondliteratuur Aandeel duurzame energie naar 4 procent [15] (CBS, 2010b)Hernieuwbare energie [13] (CBS, 2007) (onderzoeksbeschrijving)hernieuwbare energie in Nederland 2009 [11] (CBS, 2010c) Opmerking In de verbruikscijfers is de import van groene stroom niet meegeteld. Betrouwbaarheidscodering A (integrale enquête) voor hernieuwbare energie uit waterkracht; windenergie;meestoken van biomassa in elektriciteitscentrales, en overige biomassaverbranding.b (schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is) voor biogasc (schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd) voor biomassa in afvalverbrandingsinstallaties.d (schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake) voor hernieuwbare energie uit zonne-energie en biobrandstoffen voor het wegverkeer en houtkachels voor warmte bij bedrijvene (schatting gebaseerd op een enkele meting, expert judgement, relevante feiten of extrapolatie van andere metingen) voor hernieuwbare energie uit buitenluchtwarmte, warmte uit koeling van net gemolken melk en huishoudelijke houtkachels.per onderdeel wordt in het rapport Hernieuwbare energie in Nederland 2009 (CBS, 2010c) ingegaan op de betrouwbaarheid. Referentie van deze webpagina CBS, PBL, RIVM, WUR (2010). [18] (indicator 0385, versie 20, 20 december 2010 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen. Bron-URL: https://www.clo.nl/indicatoren/nl038520 Links [1] https://www.clo.nl/indicatoren/nl0385 [2] https://www.clo.nl/sites/default/files/infographics/0385_001g_clo_20_nl.jpg [3] https://www.clo.nl/sites/default/files/datasets/c-0385-001g-clo-20-nl.xls [4] https://www.clo.nl/sites/default/files/infographics/0385_002g_clo_20_nl.jpg [5] https://www.clo.nl/sites/default/files/datasets/c-0385-002g-clo-20-nl.xls [6] https://www.clo.nl/sites/default/files/infographics/0385_003g_clo_20_nl.jpg [7] https://www.clo.nl/sites/default/files/datasets/c-0385-003g-clo-20-nl.xls [8] https://www.clo.nl/sites/default/files/infographics/0385_004g_clo_20_nl.jpg [9] https://www.clo.nl/sites/default/files/datasets/c-0385-004g-clo-20-nl.xls [10] http://www.senternovem.nl/mmfiles/monitoringsprotocol%202010_tcm24-335885.pdf [11] http://www.cbs.nl/nr/exeres/c62fc3b2-6321-4171-91c0-f5017570b2e6 [12] http://www.senternovem.nl/mmfiles/monitoringsprotocol 2010_tcm24-335885.pdf [13] http://www.cbs.nl/nr/exeres/dbba70c7-7344-440e-a96d-3a808ca73f4e,frameless.htm [14] http://statline.cbs.nl/statweb/publication/?vw=t&dm=slnl&pa=7516&d1=0,2 &D2=a&D3=0,5,10,(l-2)-l&HD=080429-0937&HDR=T,G2&STB=G1 [15] http://www.cbs.nl/nr/exeres/a82607e2-5320-4e4f-bfe7-f0b2130b4004 [16] http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2007/09/01/nieuwe-energievoor-het-klimaat-werkprogramma-schoon-en-zuinig.html [17] http://statline.cbs.nl/ [18] https://www.clo.nl/indicatoren/nl038520 Pagina 7 van 8
Pagina 8 van 8