Klimatologisch maandoverzicht juni 219 1. Algemeen klimatologisch overzicht, juni 219..... 1 2. Klimatologisch overzicht voor Ukkel, juni 219.... 4 Overzicht van de maandwaarden sinds 1981......... 4 Recordwaarden en indeling sinds 191............. 4 Evolutie van de dagwaarden.................. 5 Vergelijking met de maandwaarden sinds 1981........ 6 3. Klimatologisch overzicht voor België, juni 219... 8 Geografische verdeling van de temperaturen......... 8 Geografische verdeling van de neerslag............ 9 Geografische verdeling van de droogte index......... 9 Geografische verdeling van de zonnestraling.......... 1 1. Algemeen klimatologisch overzicht, juni 219 Zeer warme en zonnige maand Een vroege hittegolf op het einde van de maand Van de 5de tot en met de 13de lagen de temperaturen in Ukkel, op 1 dag na, iets onder de normalen. Het grootste deel van de rest van de maand lagen de temperaturen hier meestal boven de normale waarden. Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 1
Vooral de hoge maximumtemperaturen vielen hierbij op. Met een gemiddelde maximumtemperatuur van 23,6 C (normaal: 2,6 C) strandde deze maand op een 4de plaats in het rijtje van warmste junimaanden (metingen vanaf 191), ruim achter het record van 1976 (24,9 C) en net achter 23 en 217 (23,8 C). Wanneer we naar de gemiddelde temperaturen kijken, valt de derde decade (21-3 juni) extra op: met een gemiddelde temperatuur van 21,7 C (normaal: 17,1 C) was dit een zeer warme decade, goed voor een 3de plaats (metingen vanaf 191), ver achter het record van 1976 (24,9 C) en net achter 25 (21,9 C). Mede hierdoor was juni een veel warmere maand dan gemiddeld (18,5 C, normaal: 16,2 C), goed voor een 4de plaats, samen met 25, achter 1976 en 23 (19,3 C) en 217 (19,2 C) (metingen vanaf 191). Op het einde van de maand kreunde ons land onder een vroege hittegolf:van de 23ste tot en met de 3ste daalden de maximumtemperatuur in Ukkel niet onder 25 C en registreerden we drie dagen met maxima van minstens 3 C (weerwoorden: hittegolf). De temperaturen varieerden in Ukkel tussen 8,8 C en 32,6 C. Net als in 27 werden er 22 lentedagen [max>=2 C] waargenomen. Enkel in 23 (29 dagen) en 217 (26 dagen) waren dat er meer. Daarnaast registreerden we 13 zomerdagen [max>=25 C], 1 minder dan het record van 1986, en 3 tropische dagen [max>=3 C], 1 minder dan het record van 25 en 217. In de rest ons land werd de hoogste temperatuur op de 25ste gemeten. In Ophoven (Kinrooi) steeg de temperatuur toen tot 35,4 C.De laagste temperatuur werd op de 7de geregistreerd. In Elsenborn (Bütgenbach) daalde de temperatuur nog tot 2,7 C. Eerder natte maand voor Ukkel In Ukkel viel er 98,1 mm neerslag (norm.: 71,8 mm) op 12 dagen (norm.: 15, dagen). De grootste hoeveelheid viel op de 5de en bedroeg 29,4 mm. De tweede decade (11-2 juni) was de 4de natste voor de huidige referentieperiode, ver achter het record van 216 (83,8 mm)). Vanaf de 2ste viel er geen neerslag meer in Ukkel. In ons land vielen de grootste neerslaghoeveelheden tijdens de onweders die over ons land trokken. In Stabroek werd de grootste hoeveelheid geregistreerd. Op de 19de viel er daar 63,2 mm neerslag. De gemiddelde regionale neerslaghoeveelheden in ons land waren overal normaal te noemen en schommelden rond de normalen. Ze varieerden van ongeveer 65% van de normale in Belgisch Lotharingen tot ongeveer 14% van de normale in de Polders. We registreerden afgelopen maand 16 onweersdagen in ons land (normaal: 12,7 dagen), allemaal tijdens de eerste 2 dagen. Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 2
Zeer zonnige maand In totaal scheen de zon maar liefst 255u 2min (norm.: 188u 5min) in Ukkel, waardoor deze maand op de 4de plaats eindigde in het rijtje van zonnigste junimaanden voor de huidige referentieperiode. Voor de tiende keer sinds 1981 scheen de zon in Ukkel elke dag wel even, waardoor we geen enkele dag met betrokken hemel registreerden (normaal: 2,1 dagen). De vorige keer dateerde van 217. Daarnaast hebben we hier de afgelopen maand slechts 2 dagen met een zwaar bewolkte hemel (normaal: 1 dagen) waargenomen, goed voor een nieuw record (vorig record: 3 dagen in 23). 1 dag met waargenomen windstoten van minstens 1 km/u De gemiddelde windsnelheid voor Ukkel bedroeg: 3,1 m/s (norm.: 3,3 m/s). In het officiële anemometrische meetnet in ons land werden er enkel op de 4de windstoten van minstens 1 km/u(28 m/s) gemeten (in Ernage (Gembloux), Diepenbeek en Dourbes (Viroinval)). Deze snelheden konden ook lokaal bereikt worden tijdens de onweders. Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1981-21 (referentieperiode van 3 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden de records voor de periode vanaf 1981. Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 3
2. Klimatologisch overzicht voor Ukkel, juni 219 Overzicht van de maandwaarden sinds 1981 Eenheid Waarde Normaal Record + Jaar Record - Jaar Gemiddelde temperatuur C 18.5 16.2 + 19.3 23 13.2 1991 Gemiddelde maximumtemperatuur C 23.6 2.6 ++ 23.8 217 17.2 1991 Gemiddelde minimumtemperatuur C 13 11.9 14.4 23 9.8 1991 Neerslagtotaal mm 98.1 71.8 174.6 216 15.8 218 Neerslagdagen d 12 15 25 1987 4 218 Onweersdagen in België d 16 12.7 21 216 3 21 Gemiddelde windsnelheid m/s 3.1 3.3 3.7 1981 2.6 1989 Overheersende windrichting Z Zonneschijnduur uu:mm 255:2 188:5 + 258:37 21 95:29 1987 Globale zonnestraling kwh/m 2 177.1 148.8 ++ 182.8 215 113 1987 Relatieve vochtigheid % 72 73 81 1987 62 217 Dampdruk hpa 14.8 13.3 + 15.9 23 11.2 1991 Luchtdruk hpa 115 116.6 121.3 26 11.1 1997 Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1981 21 (referencie for het huidig klimaat). Indeling opgesteld voor de periode 1981 219. Recordwaarden van 1981 218. Definitie van de indeling sinds 1981. +++ Hoogste/laagste waarde sinds 1981 ++ Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1981 + Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1981 Recordwaarden en indeling sinds 191 Eenheid Waarde Record + Jaar Record - Jaar Gemiddelde temperatuur C 18.5 ++ 19.3 23 11.5 1923 Gemiddelde maximumtemperatuur C 23.6 ++ 24.9 1976 16.4 1923 Gemiddelde minimumtemperatuur C 13 + 14.4 23 7.1 1923 Neerslagtotaal mm 98.1 174.6 216 12.1 1976 Neerslagdagen d 12 26 1916 4 218 Zonneschijnduur uu:mm 255:2 32:17 1976 95:29 1987 Indeling opgesteld voor de periode 191 219. Recordwaarden van 191 218. Definitie van de indeling sinds 191. +++ Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 191 ++ Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 191 + Bij de 1 hoogste/laagste waarden sinds 191 Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 4
Evolutie van de dagwaarden Gemiddelde dagelijkse temperatuur, Ukkel, juni 219 maandgemiddelde: 18.5 C (normaal: 16.2 C) 25 C 2 C 15 C 1/6 6/6 11/6 16/6 21/6 26/6 waarnemingen (afwijking kleiner dan of gelijk aan 5 C) waarnemingen (afwijking groter dan 5 C) normalen 1981 21 Fig. 1 Dagelijkse temperatuurverschillen, Ukkel, juni 219 maandgemiddelde temperatuur: 18.5 C (normaal: 16.2 C) absolute minimum: 8.8 C (9/6), absolute maximum: 32.6 C (29/6) 3 C 25 C 2 C 15 C 1 C 1/6 6/6 11/6 16/6 21/6 26/6 waarnemingen (afwijking van de gemiddelde temperatuur kleiner dan of gelijk aan 5 C) waarnemingen (afwijking van de gemiddelde temperatuur groter dan 5 C) normalen 1981 21 voor de maximumtemperatuur normalen 1981 21 voor de minimumtemperatuur Fig. 2 Dagelijkse neerslaghoeveelheid, Ukkel, juni 219 maandtotaal: 98.1 mm (normaal 71.8 mm) aantal neerslagdagen: 12 dagen (normaal: 15 dagen) Dagelijkse neerslaghoeveelheden (mm) 3 25 2 15 1 5 1/6 6/6 11/6 16/6 21/6 26/6 dagelijkse waarnemingen gecumuleerde waarnemingen gemiddelde voor de periode 1981 21 9 75 6 45 3 15 Gecumuleerde neerslaghoeveelheden (mm) Fig. 3 Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 5
Dagelijkse zonneschijnduur, Ukkel, juni 219 maandtotaal: 254.7 uur = 52 % (normaal: 188.1 uur = 38 %) Dagelijkse zonneschijnduur (uren) 15 1 5 255 17 85 Gecumuleerde zonneschijnduur (uren) 1/6 6/6 11/6 16/6 21/6 26/6 dagelijkse waarnemingen duur van de dag gecumuleerde waarnemingen gemiddelde voor de periode 1981 21 Fig. 4 Vergelijking met de maandwaarden sinds 1981 Gemiddelde maandtemperatuur, Ukkel recente waarden, normaalwaarden (1981 21) en extreme waarden (1981 218) 26 1997 2 23 26 28 15 27 2 1993 21 C 1 5 27 199 217 1986 1991 1991 1986 1992 1994 215 213 1993 21 1987 1986 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec waarden 219 waarden 218 normaalwaarden 1981 21 extreme waarden 1981 218 Fig. 5 Maandelijks neerslagtotaal, Ukkel recente waarden, normaalwaarden (1981 21) en extreme waarden (1981 218) 1996 2 21 15 24 22 28 21 1984 216 1988 1982 1991 212 mm 1 5 218 218 1989 216 1986 1983 26 1997 1993 1995 211 27 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec waarden 219 waarden 218 normaalwaarden 1981 21 extreme waarden 1981 218 Fig. 6 Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 6
Neerslagdagen per maand, Ukkel recente waarden, normaalwaarden (1981 21) en extreme waarden (1981 218) 3 1994 21 1988 1983 1983 1987 1988 21 1984 1981 28 212 2 aantal dagen 1 218 1989 216 1985 1997 218 1991 1997 1989 218 1993 27 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec waarden 219 waarden 218 normaalwaarden 1981 21 extreme waarden 1981 218 Fig. 7 Maandelijkse zonneschijnduur, Ukkel recente waarden, normaalwaarden (1981 21) en extreme waarden (1981 218) 3 27 1989 21 26 1995 uren 2 218 211 23 218 1989 1 26 213 1987 2 26 21 1984 21 21 1998 218 21 21 217 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec Fig. 8 waarden 219 waarden 218 normaalwaarden 1981 21 extreme waarden 1981 218 Neerslag, temperatuur en zonneschijnduur te Ukkel, juni gegevens van 1981 tot 219 De grootte van de bolletjes is evenredig in verhouding tot deze van de normale zonneschijnduur 1981 21 23 217 gemiddelde temperatuur afwijking van de normaalwaarde 1981 21 ( C) 2 2 218 26 21 22 2 1993 211 1996 215 1983 1989 1994 29 214 24 1998 28 1997 21 213 1999 1988 1984 Droog 25 1995 219 1986 27 1982 1992 199 1991 1981 1987 1985 212 Nat Warm Koud 216 5 1 15 2 25 neerslaghoeveelheid verhouding tot de normaalwaarde 1981 21 (%) Fig. 9 Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 7
3. Klimatologisch overzicht voor België, juni 219 Geografische verdeling van de temperaturen Fig. 1 Fig. 11 Fig. 12 Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 8
Geografische verdeling van de neerslag Fig. 13 Geografische verdeling van de droogte index Fig. 14 De genormaliseerde neerslagindex (SPI) laat toe om perioden van droogte te karakteriseren op basis van observaties van neerslag. De index vergelijkt op een gestandardiseerde manier de neerslag voor een duur van 3 maanden (SPI 3) met een referentieperiode (1981 21). De klassen droog/nat, zeer droog/nat en uiterst droog/nat komen overeen met herhalingsperioden van respectievelijk 1 tot 3 jaar, 3 tot 5 jaar en meer dan 5 jaar. Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 9
Geografische verdeling van de zonnestraling Fig. 15 Deze voorlopige kaarten worden automatisch aangemaakt op basis van de beschikbare gegevens op 1 juli 219. Indien u de kaarten in een hogere resolutie wenst, gelieve ons te contacteren via ui@meteo.be. Disclaimer De rechten van intellectuele eigendom met betrekking tot de gegevens in tabellen, teksten en grafieken komen uitsluitend toe aan het KMI. De publicatie van deze gegevens op de website van het KMI strekt niet tot gehele of gedeeltelijke overdracht van deze rechten. De Gebruiker van de gegevens verbindt er zich toe om, in elke publicatie waarin gebruik gemaakt wordt van de gegevens, het KMI als bron van deze gegevens te vermelden. Het is in geen geval toegestaan om op basis van de gegevens in tabellen, teksten en grafieken meteorologische of klimatologische diensten te verstrekken. Het KMI zal in geen geval aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de eventuele schade die uit het gebruik van de gegevens zou kunnen voortvloeien. In geval van een geschil betreffende de interpretatie of de uitvoering van deze algemene voorwaarden, zullen het KMI en de Gebruiker trachten het geschil zo spoedig mogelijk in der minne te regelen. Zo niet, dan zijn de rechtbanken van het arrondissement Brussel bevoegd. Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI), 219 Bijgewerkt: 1 juli 219 www.meteo.be 1