Oceanië / Nieuw-Zeeland Weinig landen kunnen de concurrentie met Nieuw Zeeland aangaan voor wat betreft landschappelijke schoonheid en variatie. Aktieve vulkanen, subtropische regenwouden, bijna 4000 meter hoge bergen, parelwitte stranden en ruige klifkusten zorgen ervoor dat uw fototoestel geen moment rust krijgt. Dankzij een dicht netwerk aan wandelpaden door een goed beschermde en ongeschonden natuur, leent het land zich uitermate voor een aktieve vakantie. land & cultuur algemeen Algemeen Feiten en cijfers Oppervlakte: 270.534 km2 (8 x Nederland) Hoofdstad: Wellington Inwonertal: 4 miljoen (2001) Bevolkingsdichtheid: 14,8 inwoners per km2 (2001) 1
Godsdienst: anglicaans (29%); presbyteriaans (18%); rooms-katholiek (15%); overige (38%) Taal: Engels en Maori Klimatologische gesteldheid: gematigd zeeklimaat Nieuw-Zeeland is een land van zeldzame seismische schoonheid: besneeuwde bergtoppen, snelstromende rivieren, diep, heldere meren, sissende geisers en kokende modderpoelen. Er zijn tevens dichtbeboste reservaten, lange, verlaten stranden en een rijkdom aan diersoorten, zoals de endemische Kiwivogel. Elke buitensportactiviteit is een avontuur. bevolking Bevolking Na de komst van de James Cook hebben mensen uit verschillende Europese landen zich in Nieuw-Zeeland gevestigd. Ze maken nu zo n 75% van de bevolking uit, de Maori 10%. Tegenwoordig hebben veel Maori de westelijke levensstijl aangenomen, maar ze worden actief aangemoedigd hun oorspronkelijke taal, cultuur en kunstvormen te behouden. Auckland, Polynesische hoofdstad Andere etnische groepen uit Polynesië (Tonga, Samoa, Cook-eilanden) hebben zich in Nieuw-Zeeland gevestigd. Auckland is daardoor de Polynesische hoofdstad van de zuidelijke Pacific. De mengelmoes van etnische groepen is verder aangevuld door immigranten uit China, Taiwan, Korea en Vietnam. Maori: overlevers De Maori zijn een gepassioneerd volk, bescheiden, warmbloedig en vriendelijk, maar ook dapper als het moet. Boven alles zijn het overlevers. In de geschiedenis hebben ziekten en oorlogen met kolonisten en onderling hun populatie teruggedrongen tot 40,000. Vandaag de dag zijn er ongeveer 350.000 mensen met Maorivoorouders. Traditioneel geloof en christendom De Maori geloofden traditioneel in goden die natuurkrachten representeren. Twee van zulke goden waren Papa tu a nuku, Moeder Aarde, en Ranginui, de Vader van de Hemel. Een van hun kinderen is Tane, de heer van alle levende dingen. Volgens de legende scheidde hij de hemel van de aarde en liet het licht op het land vallen. Tegenwoordig hebben vele Maori zich bekeerd tot het christendom, of een combinatie van traditionele geloven en het christendom. gastronomie Gastronomie Naast de vele restaurants die gerechten bieden uit vele verschillende landen in Europa, Azië, het Midden Oosten en Latijns-Amerika is er ook nog de Nieuw-Zeelandse Pacific-keuken die op een creatieve manier gebruik maakt 2
van vers vlees, verse vis, groenten en fruit. Deze keuken haalt zijn inspiratie uit Europa, Azië en Polynesië; Pacific-Rim is een mengeling van verse producten en vis. Enkele ingrediënten zijn: lamsvlees, varkensvlees, zalm, kreeft, oesters, mosselen, zoete aardappelen, kiwi en honing. Ideaal voor wijnproductie De Nieuw-Zeelandse wijnindustrie, ooit opgestart door de Europese immigranten, groeit snel en heeft in korte tijd ook een goede internationale reputatie verworven. Nieuw-Zeeland is met zijn koele klimaat en lange herfst, waarin de druiven langzaam tot een volle smaak kunnen rijpen, ideaal voor de wijnproductie. Nieuw-Zeelandse wijnen staan bekend om hun typerende smaak, zoals Sauvignon Blanc, Chardonnay, Riesling, Merlot en Pinot Noir. cultuur Cultuur Als u een bezoek brengt aan Nieuw-Zeeland zal u meteen de Maoritaal opvallen, daar de meerderheid van de plaatsnamen van Maori-origine zijn. In het begin zult u flinke moeite hebben de op het eerste gezicht onmogelijke namen uit te spreken. In feite heeft de Maoritaal een logische structuur en consistente regels met betrekking tot de uitspraak. Nieuwe kunstvormen De Maori hadden geen geschreven taal tot de komst van de Europeanen, dus alle tradities werden mondeling doorgegeven. Ze gebruikten liederen en houtsnijwerk om de verhalen uit het verleden te vertellen. De Maoricultuur is rijk en gevarieerd en bevat zowel traditionele als eigentijdse kunstvormen. Traditionele kunstvormen zoals houtsnijwerk, redenaarskunst en tatoeages worden door het hele land gepraktiseerd. Beoefenaars treden in de voetsporen van hun voorvaderen door de eeuwenoude technieken te kopiëren, maar ontwikkelen tegelijkertijd nieuwe technieken en vormen. Tegenwoordig kent de Maoricultuur ook film, televisie, poëzie, theater en hiphop. Whakapapa en hapu Een belangrijk onderdeel van de Maoricultuur is Whakapapa, tot wie je behoort. De meeste Maori behoren tot een stam, of iwi, en stammen af van de mensen uit één van de tien kano s die rond 1350 arriveerden in Nieuw- Zeeland. De iwi zijn onderverdeeld in substammen, of hapu, waarin iedereen familie is van elkaar. Elke hapu heeft zijn heilige grond voor het ontmoetingshuis in het dorp. De meeste Maori hebben de levensstijl van de Europese kolonisten aangenomen: ze wonen in vergelijkbare huizen, hebben een gewone baan en dragen gewone kleren. Tegelijkertijd is de Maoricultuur nog erg sterk. Veel scholen geven les in de Maoritaal. traditie & vooruitgang 3
Traditie & vooruitgang Maori-culturen In Nieuw Zeeland bestaan nog ongeveer 40 Maoristammen. Ze hebben hun cultuur en tradities weten te bewaren ondanks pogingen van de Europeanen deze te onderdrukken. Ze hebben de Pakeha (Europese, met name Engelse) taal en cultuur geleerd en tot op zekere hoogte het christendom geaccepteerd, maar nooit hun eigen gebruiken, tradities, taal en religie verloren. De Maori zijn er tevens in geslaagd de overheid tot financiële compensatie te dwingen voor de illegale landonteigening uit de 19e eeuw. In het verdrag uit 1840 tussen de blanken (Pakeha) en de Maori is afgesproken dat de Maori in ieder geval recht hadden op hun eigen land. De realiteit is echter dat de Maori veel grond hebben moeten afstaan. Voor de Maori is de aarde de fundering waarop hun samenlevingen gebouwd zijn en waar ze hun identiteit aan ontlenen. Maori renaissance In de jaren 60 hebben de Maori zich verenigd in een aantal sociale bewegingen, iets wat nu bekend staat als de Maori renaissance. De bewegingen ontstonden om uiting te geven aan het ongenoegen van veel Maori ten opzichte van de dominante Pakeha. De opstandelingen, voornamelijk studenten, eisten de toewijzing van politieke posten aan Maori. Een van de resultaten van de beweging was de introductie van een Maori studieprogramma op alle grote universiteiten. Recente vooruitgang Eind jaren 80 bevond tweederde van de Maori zich in de twee laagste sociaal-economische klassen, tegenover eenderde van de niet-maori. De werkeloosheid onder Maori was meer dan twee keer zo hoog als onder niet- Maori. In recente jaren is er echter veel vooruitgang geboekt. De werkeloosheid onder Maori is afgenomen en meer Maori bekleden managementfuncties. De grootste groei heeft plaatsgevonden in de sectoren waar Maori zich ook voornamelijk op richten: landbouw, bosbouw, visserij en toerisme landschap & klimaat algemeen Algemeen Landschappen Nieuw-Zeeland biedt een grote diversiteit aan fantastische landschappen: spectaculaire gletsjers, pittoreske fjorden, ruig gebergte, uitgestrekte vlakten, glooiend heuvellandschap, subtropische wouden, vulkanische velden en kilometers kustlijn met prachtige zandstranden. Geen wonder dat de film Lord of the Rings in dit land is opgenomen. De kustlijn 4
Nieuw Zeeland beschikt over meer dan 15.000 km fraaie en gevarieerde kustlijn. In het uiterste noorden en een groot deel van het oosten van het Noordereiland vindt u lange zandstranden. De westkust van het Noordereiland heeft donkere zandstranden. Zandstranden vindt u ook aan de noordkant van het Zuidereiland, terwijl de kustlijn van de rest van dit eiland een wat wilder en ruiger karakter heeft. Bergen en vlakten Ongeveer een vijfde van het Noordereiland en tweederde van het Zuidereiland bestaat uit berggebied. De aanwezigheid van een ruggengraat van bergketens door het land is veroorzaakt door de botsingen van de tektonische platen. Door miljoenen jaren van erosie en alluviale afzettingen zijn op beide eilanden grote en kleine vlaktes gevormd, waaronder de uitgestrekte Canterbury Plains op het Zuidereiland. Deze vlakten bevatten enkele van de vruchtbaarste landbouwgronden van het land. Gletsjers In de Zuidelijke Alpen zijn een aantal gletsjers te vinden, waarvan de Tasmangletsjer de grootste is. De beroemdste gletsjers van het land zijn de Frans Jozef en de Foxgletsjer aan de westkust van het Zuidereiland. Deze spectaculaire gletsjer zijn toegankelijk voor bergbeklimmers en wandelaars. fauna Fauna Nieuw Zeeland is miljoenen jaren geïsoleerd geweest, hierdoor hebben zich unieke dieren en planten ontwikkeld. De bekendste dieren zijn de vleugelloze vogels zoals de kiwi. Omdat er vroeger voor de vogels geen natuurlijke vijand was, verleerden vele in de loop der tijd de kunst van de vliegen. Veel geïmporteerde diersoorten Hagedissen, kikkers en vleermuizen zijn de enige oorspronkelijke landdieren in Nieuw Zeeland. Honden en ratten werden geïntroduceerd door de Maori. De Europeanen introduceerden hert, forel, zalm, konijn en andere huisdieren en vee. Om de natuur de beschermen staan er tegenwoordig zware straffen op het importeren van planten, vruchten en dieren als men geen toestemming heeft van het betreffende ministerie. Unieke vogelwereld Opvallend is de schaarste aan (vooral grote) dieren, maar de vogelwereld is uniek. Er zijn weliswaar relatief weinig vogelsoorten in Nieuw-Zeeland, maar een groot deel daarvan is endemisch, en bestaat uit rariteiten als de nachtvogel Kiwi, de zeldzame grondpapagaai Kakapo, de alpiene papagaai Kea of in het bos levende pinguïns. flora 5
Flora In tegenstelling tot de fauna is de Nieuw-Zeelandse flora zeer uitgebreid en gevarieerd. Nieuw-Zeeland kent 700 hogere plantensoorten en veel meer lagere planten zoals mossen en korstmossen, waaronder eveneens veel endemische. De meeste endemen vinden we in de bergen in de alpiene zone. Daarvan vinden we 24 planten alleen in de bergen Fjordland. Specifieke leefgemeenschappen Nieuw-Zeeland heeft een overvloed aan natuurgebieden met een grote variatie aan landschappen en klimaten: het Noordereiland heeft hoge vulkanen en een zacht regenrijk klimaat en het Zuidereiland kent een extreem natte westkust met fjorden en meren, de hoge Southern Alps, en een droge oostkant. Vanzelfsprekend hebben de planten en dieren zich aan deze verschillen aangepast. Er is een aantal specifieke levensgemeenschappen (ecosystemen) ontstaan, ieder met eigen planten en diersoorten. De gematigde regenwouden van het laagland, de altijdgroene montane beukenbossen, het hooggebergte boven de boomgrens, de wetlands (moerassen, veengebieden), meren en rivieren, kusten en zeeën. Ongerepte wildernis Grote delen van het land bestaan nog uit inheemse bossen, dat zich vooral in de afgelegen berggebieden in een vrijwel ongestoorde wildernissituatie bevindt. De bossen zijn zo boeiend omdat ze veel imposante boomsoorten bevatten, en in de regenrijke delen uit uitbundig regenwoud bestaan. Veel van de natuurgebieden zijn zeer dun bevolkt en in een staat van ongerepte wildernis. Niet alleen het wilde en ongerepte karakter maakt Nieuw-Zeelands bergen en bossen zo fascinerend, maar veel planten zijn zeer bijzonder en vinden we alleen in Nieuw-Zeeland (endemen). geografie Geografie Nieuw Zeeland ligt in het zuidelijk gedeelte van de Grote Oceaan, 1600 km ten zuidoosten van Australië. Het strekt zich van noord naar zuid uit over 1600 km en bestaat uit twee grote en een aantal kleinere eilanden, sommige liggen tegen de kust aan, andere liggen honderden kilometers uit de kust. Het Noorder- en het Zuidereiland zijn de twee grootste landmasssa s, daarna komt Stewart Island, dat direct onder het Zuidereiland ligt. Noordereiland Op het Noordereiland bevinden zich een aantal grote vulkanen, waaronder de momenteel actieve Mount Ruapehu, en zeer actieve thermale gebieden. Aan weerszijden van het vulkanisch gebergte ligt een glooiend landschap met landbouwgronden. Zuidereiland Op het Zuidereiland vindt u de Zuidelijke Alpen, een keten van magnifieke, met sneeuw en gletsjers bedekte bergen die bijna over de gehele lengte van 6
het eiland loopt. Een bijzonder kenmerk van Nieuw-Zeeland is het ontelbare aantal rivieren en meren waaronder de rivier Whanganui en de adembenemende meren Waikaremoana, Taupo en Wanaka. geologie Geologie Het oudste gesteente in Nieuw-Zeeland is meer dan 500 miljoen jaar oud en maakt uit deel uit van Gondwanaland. Dit massieve supercontinent, dat werd gevormd door de huidige zuidelijke continenten (Australië, Antarctica, Afrika, Zuid-Amerika en India), splitste zich ongeveer 160 miljoen jaar geleden en Nieuw-Zeeland maakt zich zo n 85 miljoen jaar geleden los. Twee tektonisch platen Nieuw Zeeland bevindt zich op twee tektonische platen: de Indo-Australische en de Pacifische. De aarde bestaat in totaal uit 15 van deze gigantische bewegende brokken. Het Noordereiland en enkele delen van het Zuidereiland bevinden zich op de Indo-Australische plaat, de rest van de Zuidereiland bevindt zich op de Pacifische plaat. Omdat deze platen voortdurend in beweging zijn en tegen elkaar botsen, is er veel geologische activiteit in Nieuw Zeeland. Voor- en nadelen Het feit dat het land is verdeeld over twee tektonisch platen heeft zijn nadelen in de vorm van vulkanen, aardbevingen en andere gevaarlijke natuurverschijnselen. Nieuw Zeeland is er echter ook door gezegend met spectaculaire geothermische gebieden en ontspannende hete bronnen en de activiteit zorgt in sommige gebieden voor elektriciteit en verwarming. Rotorua Rotorua op het Noordereiland is het centrum van geothermische toeristenactiviteiten met vele modderpoelen, geisers, hete bronnen en niet te vergeten de immer aanwezige geur van zwavel. Rotorua werd het eerste bewoond door de Maori die de hete bronnen gebruikten voor koken en baden. De Europese immigranten erkenden later al snel de geneeskrachtige werking van het gebied. klimaat Klimaat Seizoenen in tegengestelde maanden In Nieuw Zeeland zijn de seizoenen precies omgekeerd met onze seizoenen. De maand november is het voorjaar, december t/m maart de zomer, en de maand april is de start van het najaar. Deze maanden zijn de beste periode van het jaar om het land te bezoeken. Klimaten 7
Nieuw Zeeland heeft een gematigd zeeklimaat, met op het Noordereiland subtropische kenmerken. Het aantal zonne-uren is overal groter dan in Nederland. In het noorden is de temperatuur het hele jaar door hoog genoeg om er sinaasappelen en kiwi s te kweken. Zelfs in de buurt van Nelson op het zuidereiland wordt er nog op grote schaal druiven en tabak gekweekt. Temperatuur en neerslag In het noorden vriest het nooit, maar in de bergen valt s winters veel sneeuw. De bergketens op het Zuidereiland reiken tot boven 3.500 m hoogte. We vinden er een groot aantal gletsjers en eeuwig besneeuwde toppen. De fjorden in het zuidwesten kenmerken zich door een enorm hoge neerslag: er valt op sommige plekken ruim 12 meter regen per jaar! Dit gecombineerd met de vaak sterke westenwind maakt het klimaat daar zeer onaangenaam. In de maand november, het voorjaar, stijgt de temperatuur overdag tot zo n 15-18 C, en gemiddeld valt er 1 op de 3 dagen neerslag. In de maanden decemberfebruari, hoogzomer, wordt het overdag zo n 19-24 C, en valt er 1 op de 4 dagen neerslag. In maart loopt de zomer ten einde, met april als begin van de herfst, met nog steeds aangename dagtemperaturen maar reeds koele nachten. In het algemeen zijn maart en april de droogste (en rustigste) maanden. Intense zonnestraling Houdt u in het hele land rekening met intense zonnestraling, waardoor u eerder verbrandt dan u gewend bent, en u dus beter uw voorzorgsmaatregelen kunt nemen. Zonnebrandcrème is ter plaatse goed (zeer hoge factor) en goedkoop. De enorme intensiteit van de zon is het gevolg van het gat in de ozonlaag (dat zich voornamelijk op het zuidelijk halfrond bevindt) en de schone lucht boven het continent. Slip, slap, slop (slip into a shirt, slap on a hat, slop on sunscreen) is het devies! reisperiode Reisperiode Het reisseizoen in Nieuw Zeeland loopt van oktober tot eind april. Aan de randen van dit seizoen kan het op het Zuidereiland kouder en natter zijn dan op het (subtropische) Noordereiland. De schoolvakanties zijn in Nieuw Zeeland van half december tot eind januari en dan is het op een aantal plekken wat drukker (vooral in de buurt van water). grafiek Grafiek De onderstaande grafiek toont het klimaat in de regio rond Wellington. Voor een exacte weergave van de klimaatgemiddelden op uw reisbestemming kunt u informatie vinden in de uitgebreide reisbeschrijvingen. 8
ontdekken feesten & festivals Feesten & festivals Nieuw Zeeland kent in vergelijking met Nederland enkele afwijkende feestdagen. De belangrijkste zijn: 01-02 januari: Nieuwjaarsdagen; 21 januari: Wellington Province Anniversary Day; 28 januari: Auckland Province Anniversary Day; 06 februari: Waitangi Day (bij het Verdrag van Waitangi (1840) werd Nieuw Zeeland een onafhankelijke staat). Nationale feestdag; 25 april: ANZAC Day (Dag van het Australische en Nieuwzeelandse leger). Herdenking van de slachtoffers tijdens diverse oorlogen sinds WO I. Nationale dag; 1e maandag in juni: Queen's Birthday (geselecteerde officiële verjaardag van de Engelse koning(in) omdat Nieuw Zeeland deel uitmaakt van het Britse Gemenebest); 4e maandag in oktober: Labour Day (Dag van Arbeid); 09 november: Canterbury-Christchurch Show Day; 26 december: Boxing Day (vrije dag, start van de uitverkoop, sales); Kerstmis valt in de lange zomervakantie, gedurende december en januari gaan veel Nieuwzeelanders zelf op vakantie en zijn vele accommodaties volgeboekt. adressen 9
Adressen Ambassade van Nederland in Nieuw Zeeland Investment House, 10th Floor Corner Featherston/Ballance Streets Wellington, New Zealand Telefoon: + 64 4 47 16 390 of 0800 DUTCH EMBASSY Noodgevallen (buiten kantooruren): + 64 029 20 12 223 Fax: + 64 4 47 12 923 Website: Ambassade van Nederland E-mail: wel@minbuza.nl Openingstijden Ambassade: maandag t/m donderdag van 09.00 tot 17.00 uur; vrijdag van 09.00 tot 14.00 uur Openingstijden Consulaire afdeling: maandag t/m donderdag van 10.00 tot 12.30 uur (alleen op afspraak) Telefonische inlichtingen: + 64 4 47 16 395 of 0800 DUTCH EMBASSY E-mail: wel-ca@minbuza.nl Nederlandse Consulaten in Nieuw Zeeland Er zijn Consulaten van Nederland in Auckland, Christchurch en Suva (Fiji) (voor adressen, telefoonnummers, e-mail, zie de website van de Nederlandse Ambassade). lezen Lezen Reisgidsen Hoewel SNP de nodige informatie over Nieuw Zeeland verschaft raden we sterk aan een reisgids mee te nemen. Lonely Planet New Zealand Capitool reisgids Nieuw Zeeland Insight Guide New Zealand Elmar Reisgidsen - De Nieuw-Zeeland Reisgids Hulme, Keri, The bone people (Roman over Maori cultuur) Films Lord of the Rings trilogy The Piano (fraaie beelden en muziek van NZ in de 19e eeuw) Once were Warriors (hedendaagse problemen bij Maori's) Heavenly Creatures (over twee onafscheidelijke vriendinnen in NZ) Whale Rider (Maori meisje zoekt haar weg in patriarchale samenleving) 10
souvenirs Souvenirs Handwerk kan in souvenirwinkels worden gekocht, maar ook direct in de studio van de kunstenaar. Aardewerk en houtsnijwerk is volop verkrijgbaar. Een mooi souvenir is traditioneel Maori-houtsnijwerk. Ook sieraden, handgeweven producten, glas en bottensculpturen zijn op veel plaatsen verkrijgbaar. Een populair souvenir is een Nieuw-Zeelands rugbyshirt. CITES De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES; 1975) is een internationale overeenkomst tussen overheden. De doelstelling van CITES is de handel in wilde dieren en planten zodanig te reguleren, dat deze door overmatige exploitatie en verlies van hun leefomgeving niet in hun voortbestaan of zelfs met uitsterven worden bedreigd. Ook de handel in dierlijke en plantaardige producten, zoals voedingsmiddelen, huiden, bont, tassen, hout, houten (muziek)instrumenten, toeristische souvenirs en medicijnen van tegenwoordig meer dan 30.000 dieren plantensoorten vallen onder CITES. Invoer souvenirs Kijk voor de meest actuele informatie over CITES, het invoeren van voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke op de website van de Nederlandse douane. taal & etiquette Taal & etiquette Talen Engels en Maori zijn de twee officiële talen. Het Maori, dat zo lang in de verdrukking heeft gezeten, is bezig met een comeback. De voertaal in Nieuw Zeeland blijft Engels. Fooi Hiervoor geldt hetzelfde als in Europa: hoeft niet, mag wel. van belang reisdocumenten Reisdocumenten Voor een verblijf in Nieuw Zeeland hebt u een paspoort nodig, dat nog minstens 1 maand na uw terugreisdatum geldig is. Wij raden u aan om een 11
kopie van uw paspoort mee te nemen op reis en dit apart van uw paspoort goed te bewaren voor noodgevallen (verlies of diefstal). Medisch paspoort Een Europees Medisch Paspoort (EMP) is geen geldig grensdocument! Maar het is wel erg handig voor mensen die met regelmaat medicijnen (moeten) innemen. Het is verkrijgbaar bij oa. huisarts, apotheek, medisch specialist of GGD. Op het EMP vermeldt de arts gegevens over ziekte en de benodigde medicijnen. Met dit document voorkomt u problemen bij de douane. Meer informatie vindt u op EMP en douane. Voor het meenemen van medicijnen die onder de Opiumwet vallen, is een aparte vergunning nodig (zie medicijnen Opiumwet). Visum Visum Voor een verblijf in Nieuw Zeeland van maximaal 3 maanden hebt u geen visum nodig. gezondheid Gezondheid Als u op reis gaat, dient u goed uitgerust te zijn en over een goede gezondheid en conditie te beschikken. Hierdoor kunnen ongemakken veroorzaakt door het tijdsverschil of een ander klimaat tot een minimum worden beperkt. Nieuw-Zeeland is in alle opzichten een Westers land met een hoge standaard van gezondheid en hygiëne. De medische voorzieningen zijn uitstekend maar niet gratis, dus een reisverzekering is verplicht. vaccinatie Vaccinatie Voor Nieuw Zeeland zijn geen vaccinaties verplicht. Teken De Ziekte van Lyme en Tekenencephalitis (Tick-borne Encephalitis; TBE, FSME, RSSE) worden overgedragen door teken. Het verspreidingsgebied van beide aandoeningen komt (nog) niet overeen. De eerste komt vrijwel overal ter wereld voor, de tweede in delen van West-, Midden- en Oost-Europa, Scandinavië en Siberië. Het risico op besmetting is volgens deskundigen beperkt. Door het dragen van bedekkende kleding en insmeren met insectenwerende middelen (DEET) kunnen tekenbeten zoveel mogelijk 12
voorkomen worden. Ook hier geldt: voor een algemeen advies is er de website van het LCR of ITG, een persoonlijk advies (bv. inenting tegen Tekenencephalitis) dient te worden besproken met uw huisarts en/of een arts van een reizigersadviescentrum (GGD Nederland). veiligheid Veiligheid Ondanks het niet al te gastvrije onthaal van Abel Tasman is Nieuw Zeeland tegenwoordig één van de veiligste reisbestemmingen ter wereld. Met name in de grote steden dient u natuurlijk wel goed op uw persoonlijke bezittingen te letten. handig douanebepalingen Douanebepalingen Plant- en dierziekten Men probeert Nieuw Zeeland te vrijwaren van planten- en dierenziektes en schadelijke insecten. U mag daarom oa. geen (vers) voedsel of plantaardige produkten (oa. hout) mee nemen. Ook vuile (wandel)schoenen of (kampeer) uitrusting zijn uit den boze. In het vliegtuig krijgt u een formulier. Dit dient u correct in te vullen (anders volgt een boete). Bij aankomst wordt uw bagage vaak door snuffelhondjes gecontroleerd en soms wordt er met spuitbussen ontsmet. Dit kan wat overdreven overkomen en is ook niet leuk na een lange reis, maar het effect van geïmporteerde ziektes en schimmels op de Nieuw Zeelandse landbouw en bijzondere natuur kan zeer groot zijn. communicatie Communicatie Wilt u vanaf uw vakantiebestemming Nieuw Zeeland naar Nederland telefoneren, dan draait u 00-31. De thuisblijvers die vanuit Nederland naar Nieuw Zeeland willen bellen, doen dat door eerst 00-64 te draaien. eten & drinken Eten & drinken Drinkwater Leidingwater kan overal prima gedronken worden. 13
geldzaken Geldzaken Nieuw Zeelandse Dollar De munteenheid van Nieuw Zeeland is de Nieuw Zeelandse Dollar (NZD) of 'kiwi-dollar'. Het zijn kleurige, plastic biljetten. U kunt in Nieuw Zeeland overal geld pinnen en met een bankpas of creditcard betalen. Soms worden er kosten van 1-4% gerekend voor gebruik van een creditcard. Betaalpassen Ter voorkoming van betaalpasfraude en vergroting van de veiligheid hebben alle Nederlandse banken besloten om het gebruik van de betaalpas buiten Europa standaard te blokkeren. Als je je betaalpas buiten Europa wilt gebruiken, zul je dit bij de bank moeten aangeven. Doe dit voor vertrek, want bij de meeste banken duurt het minimaal 1 dag voor de aanpassing is verwerkt. Bij de meeste banken kan het betaalprofiel online voor de duur van je verblijf buiten Europa gewijzigd worden binnen de internetbankieren omgeving, aanpassing op bankkantoren is ook mogelijk. Kijk op de website van je bank voor meer informatie over het gebruik van de betaalpas buiten Europa en hoe je het betaalprofiel kunt wijzigen. Koersinformatie overig Electriciteit De netspanning in Nieuw-Zeeland is 230 volt en men gebruikt afwijkende stekkers. Meer informatie over het type stopcontact, stekker, netspanning en frequentie, zie de website wereldstopcontacten.nl. Tijdsverschil Het tijdsverschil met Nieuw Zeeland is 10-12 uur, afhankelijk van zomer- of 14
wintertijd (die in beide landen uiteraard anders valt). Op internet (bv. www.worldtimezone.com) kunt u voor vertrek de juiste tijdverschillen opzoeken. op reis algemeen Rondreizen Best of New Zealand Travelpass: Een all in one reispas waarmee u goedkoop en flexibel kunt reizen binnen Nieuw Zeeland. U kunt naar eigen idee bussen, treinen en trajekten met de veerboot afleggen. Ideaal als u niet met huurauto maar met openbaar vervoer het land wilt verkennen. De passen komen er in verschillende maten en soorten afhankelijk van de hoeveelheid kilometers die u wilt maken. per auto Per auto Nieuw Zeeland is een ideaal land om zelf per auto te verkennen. De wegen zijn ruim en in het algemeen erg rustig. Snelwegen vindt u alleen maar in de buurt van de grote steden. Men rijdt links en een Europees rijbewijs is geldig. Auto's zijn overal voor een redelijk bedrag te huren (uiteraard ook via SNP) en de benzine is goedkoper dan in Europa. Om in Nieuw Zeeland een auto te huren dient u ouder dan 21 jaar te zijn, langer dan een jaar in het bezit van een rijbewijs te zijn en een creditcard te hebben. per ferry Per ferry Tussen het noorder- en zuidereiland vaart een veerboot. Overtocht duurt circa 3 uur en vertrek is meermalen per dag in beide richtingen. SNP kan voor u een reservering maken wat zeker in de drukke zomermaanden aan te bevelen is. per trein Per trein Een reis per trein door Nieuw Zeeland is een belevenis. Een uiterst comfortabele manier om wat langere afstanden te overbruggen. SNP kan voor u losse treintrajecten of treinpassen boeken. De belangrijkste treinen zijn: The Overlander : dagelijks; dagtrein; Auckland-Hamilton-Tongariro NP- Palmerston North-Wellington The Northerner : dagelijks behalve zaterdag; nachttrein; zelfde route 15
The Geyserland : dagelijks; dagtrein; Auckland-Hamilton-Rotorua The Coastal Pacific : dagelijks; dagtrein; Picton-Kaikoura-Christchurch autohuur Autohuur INCLUSIEF IN DE PRIJS: * ONGELIMITEERD AANTAL KILOMETERS: inclusief * LUCHTHAVENAFLEVERINGSKOSTEN: inclusief * EXTRA BESTUURDER: inclusief * ACFR (luchthaven en haventoeslag): inclusief * WA/BA-VERZEKERING: Gegarandeerde dekkingssom van minimaal 7,5 miljoen Euro * LOKALE BELASTINGEN: inclusief * CDW-VERZEKERING (schade aan de huurauto): inclusief zonder eigen risico * TP-VERZEKERING (diefstal van de huurauto): inclusief zonder eigen risico * DEKKING GLAS/BANDEN/BODEMSCHADE: inclusief BELANGRIJKE EXTRA HUURINFORMATIE: * Een huurdag is 24 uur, en dus niet één kalenderdag * AANNAME BUITEN OPENINGSTIJDEN: uitsluitend op aanvraag en op enkele stations tegen kosten mogelijk * MEENEMEN VAN DIEREN: niet toegestaan * HUURTOESLAG: NZD 45 voor ophalen in Kerikeri en Gisborne * WAARBORG: Creditcard op bestuurdersnaam verplicht. Zonder creditcard wordt geen huurauto meegegeven * MINIMUM/MAXIMUM LEEFTIJD: min. 21 jaar. Voor cat. NO 25 jaar * RIJBEWIJS: men moet minimaal 1 jaar in het bezit zijn van een geldig EU rijbewijs * BABYZITJE (0-6 maanden): NZD 45,- per huurperiode ex tax. De waarborg bedraagt NZD 56,25 * KINDERZITJE/BOOSTER (van 6 maanden - 4 jaar en van 5 jaar tot 7 jaar): NZD 45,- per huurperiode ex tax. De waarborg bedraagt NZD 56,25 * GPS: uitsluitend op aanvraag beschikbaar voor NZD 10,- + lokale belastingen per dag. De waarborg bedraagt NZD 600,- * RIJBEPERKINGEN: Het is niet toegestaan op de volgende wegen te rijden: Skippers Road (Queenstown), Macetown Access Road, Tasman Valley Road - Mt Cook en 90 Mile Beach, North Auckland * ADRESAFLEVERING: uitsluitend op aanvraag vanaf 3 huurdagen mogelijk binnen een radius van 10 km van het verhuurstation voor 45,00 NZD + lokale belastingen per enkele reis * ONE WAY TUSSEN DE EILANDEN: Het is NIET toegestaan de auto mee te nemen op de ferry. Als de pick up op het Noordereiland is moet de auto ook ingeleverd worden bij de ferry-haven op het Noordereiland (Wellington). Na de overtocht wordt een andere auto opgehaald bij het verhuurstation in de haven van het Zuidereiland (Picton). Men dient dit bij het ophalen van de 16
auto aan te geven wanneer de oversteek is. Tussen het inleveren van de auto op het ene eiland en het ophalen van de auto op het andere eiland mag maximaal 5 uur tijdsverschil zitten. VRIJWILLIGE VERZEKERING: * PAI (personen inzittendenverzekering): NZD 5,62/persoon/dag (niet nodig indien u een reisverzekering heeft) verblijven Verblijven Motels liggen in het algemeen makkelijk bereikbaar aan doorgaande wegen en zijn volledig georienteerd op reizigers. Kamers zijn ruim, voorzien van alle comfort, waartoe meestal ook een volledig ingericht keukentje behoord. Een hotel is van een betere klasse, sfeervoller, vaak centraal in de steden gelegen en minder alleen op reizigers gericht. Daarnaast bieden wij u ook een selektie aan van mooie country inns en wilderness lodges. Dit zijn fraaie accommodaties, mooi gelegen in een landelijke of natuurlijke omgeving, met een beperkt aantal kamers en een meer intieme sfeer. SNP kan in vrijwel iedere stad of dorp accommodatie voor u boeken, zodat u geheel op maat een reis door Nieuw Zeeland kunt maken. Bekijk hiervoor de Maatwerk afdeling van onze website of neem contact op met het kantoor van SNP voor een offerte. 17