Energie besparen in de Horeca



Vergelijkbare documenten
KWH. Typisch Totaal Energieverbruik in een hotel. [in kwh] Stijgende temperatuur. Energieverbruik en de kosten in een typisch hotel.

Stappenplan Energie Sparen

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

Duurzame woningverbetering

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant?

Trias energetica. Verdiepende opdracht

Cursus Verwarm je woning. 1. Inleiding 2. Verwarmingssysteem 3. Ventilatie 4. Subsidies en leningen 5. Uitnodiging voor bezoeken producten

Energiezuinig wonen. GEDRAG en GEBOUW Cothen 18 december 2012 Corina Onderstijn & Arno Harting

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

Energiebespaar Tips!

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

Concepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

Energiezuinig & zonnig (ver)bouwen. Energiezuinig anders Maart-Oktober cursus De Zonne-arc vzw/ W. Lievens. Energiezuinig & zonnig (ver)bouwen

Wat is comfort? Thermisch comfort. Binnenluchtkwaliteit. Akoestisch comfort

Energiebespaar Tips!

Energie besparen en meer wooncomfort. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Maaskant Wonen.

Samen besparen we ons rijk. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Rentree. thuis in Deventer

Duurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem

Renovatie in de bouw De zin en onzin van renovaties - bewustmaking Wat voorziet Vlaanderen op het gebied van EPB- methodiek & ERP2020

Vereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort

Al 90 jaar uw bouwpartner... Duurzaam bouwen volgens de passiefbouwwijze.

LAGE ENERGIE RENOVATIE: YES WE CAN! Christophe Marrecau. Woensdag 21 april 2010 Eco-Bouwpools Ecohuis Antwerpen. Context

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten

Energietechieken voor Dummies

energieprestatiecertificaat

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

Warmtekrachtkoppeling. Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower

Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven

DUURZAAM BOUWEN IN PLAN DRENKELING

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek

Energiezuinig bouwen. Het verhaal vanaf 1992 tot straks. Hugo Hens. KVAB, Reflectiegroep Energie 22/1/2019

Ruimteverwarming. 1 Inleiding Energieverbruik ruimteverwarming Centrale verwarming Decentralisatie... 4

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE

Zet de verwarming een graadje lager

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA

Duurzame elektriciteit in het EcoNexis huis

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement.

VERWARMEN KOELEN VENTILEREN HERNIEUWBARE ENERGIE

Pelletketel CV. Ruimteverwarming. Warmtapwater

NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL

Edwin Waelput Tempas Bouwmanagement bv Breda DuurSaam cooperatie ua

Alezio. >> Een winnende investering >> Tot 70% energiebesparing >> Behoud van het milieu. Warmte in al zijn éénvoud, warmte uit de lucht!

Zet de verwarming een graadje lager

319 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

Opwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper

I Ventilatiesystemen principes :

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober

Hout heat storage stoof op hybrid buffervat

NoordWest Klimaatneutraal. Collectieve inkoop van energiebesparende maatregelen 7 maart 2018

Frisse Lucht GREEN PACKAGE. Energie uit de lucht - 100% duurzaam

Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas

In 10 stappen een Active House

energieprestatiecertificaat

Bosch Solar zonne-energie

Thema-avond Warmte. 28 februari 2018

Kenniscentrum InfoMil Energiebesparing bij een sportclub

2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar?

368 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

energieprestatiecertificaat

ENERGIEZUINIG WONEN 10 tips

energiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe

Het kan minder! ing. P. Hameetman

Itho Daalderop Energiezuinig en comfortabel klimaatsysteem. uw nieuwe. woning

Energiescan.nu Naam: Adres: Postcode Factuurnr.: Boekel, 6 januari 2016,

Bosch Solar Optimaal profiteren van zonne-energie

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012

Kees Bakker

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2):

Begrippenlijst Naar groen is goed te doen

Zet een droger altijd in een verwarmde ruimte. Natuurlijk moet het geen ruimte zijn die speciaal voor de droger verwarmd word.

Bespaar-toptips. die watt opleveren.

Minder, anders en efficiënter

Project: CO 2 -neutrale nulenergiewoning, Merelbeke. CO 2 -neutraal Nulenergie. Bio-ecologisch

571 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

Installatie overzicht bij EPC-concepten

Duurzaamheid en hete lucht verwarming??

1216 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen

Johan Duyck Hebt U ook het gevoel dat uw geld langs deuren en ramen buiten vliegt?

Bewonersinformatie Rosmalen. Aandachtspunten voor uw vernieuwde woning

Energie opties Jouw adres,

525 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

418 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

energieprestatiecertificaat

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

439 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

ALLES-IN-HUIS VOOR NUL OP DE METER ALLES-IN-HUIS. Zonnepanelen. Nieuw dak. Warmtepomp. Isolerend glas. Nieuwe gevel. WTW-installatie.

Overal Energie Neutraal

Transcriptie:

Energie besparen in de Horeca wat als uw energiefactuur 50% goedkoper wordt? Bbouwadvies Kris Bruneel

Horecasector + problematiek energie = waar zitten de verbruikers?

+2 C Stijgende temperatuur +0,8 C Van 280 ppm in 1800 tot 400 ppm in 2014. Huidige uitstoot van iedere Belg 14,7 Ton per jaar.

Typisch Totaal Energieverbruik in een hotel. [in kwh] Verwarming maakt het grootste gedeelte uit van ons energieverbruik! Eerst het verwarmingsverbruik naar beneden halen is de boodschap. Isoleren dus! verwarming 52% Elektriciteit 36% Warm water+koken 12%

Energieverbruik en de kosten in een typisch hotel. KWH Elektriciteit Koken + Sww Verwarming 36% 38% 52% 55% 12% 7% Elektriciteit Koken+ Sww Verwarming

Elektriciteitsverbruik Horecasector

Energiebeleid- Hoe aanpakken? Trias Energetica? Valkuilen? We moeten de mensen niets wijsmaken: energie zal duurder worden Kristof Calvo (Groen) en Willem-Frederik Schiltz (Open VLD) 29/01/14

Eigenaar of niet? Investeren of niet? Energie-investeringen betalen zich altijd terug. Comfortverbetering wordt gewaardeerd door de klant. CO2 verhaal is ook belangrijk.

Warmtebalans in een gebouw

Warmtebalans in een gebouw

Trias energetica Stap 1 : beperk de energievraag. Toepassen van actieve en passieve maatregelen: Isolatie muur, vloer, dak, kelder. Benut de passieve zonwinsten. Warmteterugwinning op de ventilatielucht. Goede luchtdichting gebouw. Plaats zonwering- geen airco. Gebruik de thermische inertie van het gebouw. Isoleer

Trias energetica Stap 1: beperk het energieverbruik Stap 2: gebruik duurzame energiebronnen thermische zonneenergie fotovoltaïsche zonneenergie biomassa windenergie Groene energie

Trias energetica Stap 1: beperk het energieverbruik Stap 2: gebruik duurzame energiebronnen condenserende ketels warmtepompen warmtekrachtkoppeling Stap 3: gebruik eindige energiebronnen efficiënt Best beschikbare technieken

Energieaudit Levert niet direct financiële winst op. Resumeert structureert alle energiegegevens. Adviseert u objectief over te volgen energieefficiëntie traject. U weet wat te doen. U kent de prioriteiten.

Na de energieaudit Elke investering levert direct financiële winst op. U werkt planmatig. 50% handelszaak. 50% energie-investering. U werkt actief aan energie-efficiëntie.

Isolatie (muren, daken, vloeren, glas)

Warmteverliezen in een gebouw Transmissieverliezen door muren door ramen door de vloer door het dak via koudebruggen Ventilatieverliezen door te verluchten door spleten en kieren

Hoe meer geïsoleerd, hoe minder verbruik *~ 0/0/10cm 6/9/12cm 10/15/25cm 20/35/40cm * Ñiet voor 100% bepaald door isolatiedikte. Is wel in zeer grote mate bepalend voor het verwarmings-koelings verbruik.

H 2 O CO 2 Vos Biogassen winddicht isolatie luchtdicht + ventilatie.

T gezond aangenaam goedkoop

Isolatie van het gebouw De isolatiewaarde (K)van een gebouw is afhankelijk van: De compactheid van het gebouw. De U-waardes van de bouwonderdelen. lambda waarde. isolatiediktes. Koudebruggen. Lucht- en winddichtheid. De uitvoering.

Luchtdichtheid in gebouwen Wat is het nut om isolatie te plaatsen als de lucht er naast en doorheen blaast? Dus rolluikkasten, raamaansluitingen, garagepoorten, aansluitingen van dak op muren, doorboringen, brievenbus, kieren en spleten bij deuren en ramen, isolatiepakketten Perfecte luchtdichting = Verbetert comfort (tochtstromen). Geen warmteverliezen. Geen inwendige condensatie. Goede werking ventilatiesysteem. DICHT

n50 (1/h) Luchtdichtheid in gebouwen Per 10 minuten wordt het volledige gebouwvolume herverwarmd. 10 9 8 7 6 5 4 3 2 gemiddelde luchtdichtheid per type woning 4,1 5,3 8,5 9,5 1 0 appartement rijwoning halfopen bebouwing vrijstaande woning In het gemiddelde gebouw zijn er 6 à 10 volumewisselingen per uur. In een nieuwbouw 4 volumewisselingen per uur. In een passiefgebouw 0,6 = 1volumewisseling per 100 minuten.

Dak toeplakken + muren bepleisteren. bron : ProClima bbouwadvies

Technieken keuken: koken, bakken, braden,

Koken op gas of elektrisch? Gas Groter vermogen. Beter regelbereik 15-100%. Korte kooktijd. Lagere aanschafkost. Lagere energiekost -60%. Elektrisch inductie Eenvoudige reiniging. Gelijkmatige verwarming. Geen verbrandingsgassen. Geen gasbuizen. Vermijd de waakvlam

Koffiemachine Kleine grootverbruiker. Elektrisch. Stand-by = nacht? Verbruik 4.019 kwh of 723. 1x equivalent jaar gezinsverbruik. Op gas Uitschakelen. Timer?

Energiebewust werken. Toestellen uitschakelen. Volle vaatwas wasmachine. Kleine pannen. Geen waakvlammen. Elektronische ontsteking. Hot-fill. Elektrische warm water toestellen voeden met voorverwarmd water.

Dampkap Werkt enkel bij koken en braden. Industriële dampkappen zuigen > 600m³/u. Onderdruk opvangen door opening naar buiten. Een dampkap is geen ventilatietoestel.

Inductiedampkap Afvoeren van kookgassen en dampen. toevoer verse lucht in kookomgeving. 80% minder afzuiging uit keuken. Besparing: Betere afzuiging. Warmte blijft in gebouw.

Koeling

Toestellen A++ Diepvries en koelkast apart. Ook hier werkt isolatie. Hoe dikker de wand van de koelkast/ diepvries hoe beter. Sluitende tochtbanden.

Diepvries 850KWh/jaar Enkel glas? Dikte isolerende kast? Temperatuursverschil 40 Condensor in de wand van de kist? www.topten.be - www.energievreters.be onafhankelijke informatie

Vervuiling condensers Condensors Pluisjes Bij stilstand afborstelen 1x per trimester Toegankelijkheid? Besparing 30%

Tip- >Koeling ijsblokjes Geen ijsmachine. Ijsblok 6u Weinig isolatie in toestel. Verkwisting, +50% nooit gebruikt Koop uw ijsblokjes aan.

HVAC Ventilatie

Ventilatie Goed isoleren, en goed ventileren. Het klassieke gebouw = zeef goed geventileerd Ten koste van de warmte die naar buiten vliegt. Bij geïsoleerd en luchtdichte gebouw kunnen het overtollige vocht en de gassen in het gebouw niet meer weg. bewust gaan ventileren. Het principe van ventileren bestaat uit: Toevoer in droge ruimtes (slaapkamers, leefruimte, ) Doorvoer via trappen en gangen Afvoer in natte ruimtes (badkamer, wc, keuken,..) Een dampkap is geen ventilatietoestel. Een ventilatietoestel werkt 24/7.

Ventilatie: Hoe ventileren? o Er zijn vier basissystemen: systeem A: natuurlijke afvoer natuurlijke aanvoer systeem B: natuurlijke afvoer mechanische toevoer systeem C: systeem D: mechanische afvoer natuurlijke toevoer mechanische afvoer mechanische toevoer A B C D

Systeem D Mechanische toevoer van verse lucht in de droge ruimtes via toevoer net. Doorstroming van lucht onder deuren. Mechanische afvoer van vervuilde lucht in de natte ruimtes. *

HVAC Verwarming Staat voor +50 % van het verbruik

Verwarming: de juiste energiebron Elektriciteit is niet aan de orde, duurder en rendement 40% (epb). Stookolie - propaan - gas - houtvergassing - pellets - houtsnippers - biogas. Warmtepomp = elektrisch (gas). Warmtekrachtkoppeling. Foto: Passiefhuisplatform

Kies een hoogrendementsketel Oude atmosferische ketels: Vereisen open luchttoevoer = constante ventilatieverliezen Waakvlam min: 80-100m³/A Hoge rookgastemperatuur = geen condensatie mogelijk = geen fijne afregeling mogelijk

Gasketel gasketel met hoog rendement ( 90-95%) condenserende gasketel (rendement 100-107%) bron : VIBE, Domus Calidus & Viessmann

Kies een hoogrendementsketel Een condenserende ketel: Wint extra energie uit de rookgassen. Gesloten verbranding. Toevoer van verse buitenlucht. Schouw waarin water kan condenseren. Afvoer van het gecondenseerde water. Is veel stiller, kleiner, slimmer. bron : Atag

Tip Installeer vloerverwarming. Hierdoor kan de thermostaat 2 C lager. Uw gebouw blijft comfortabel warm. U bespaart 7 % stookkosten.

Tip Installeer een Hr Top ketel of een Optimaz elite. en bespaar 30 % op uw stookkosten

Tip Plaats een deurdranger op alle buitendeuren. Plaats een tochtstrip in die deuren. Besparing per deur per jaar = 250 m³gas of 125.

Warmtekrachtkoppeling WKK Klassieke grootschalige elektriciteitsopwekking > 60% energie verloren als afvalwarmte & transportverliezen. WKK elektriciteitsproductie en tegelijk de (afval)warmte nuttig gebruiken voor verwarming en/of productie van warm water. > rendement meer dan 90 %. bron : AECSMT

Warmtekrachtkoppeling WKK Micro-WKK: ééncilinder gas- of (bio)dieselmotor. 1. drijft elektrische generator aan. 2. motorkoeling = productie van warmte. 3. warmte uit de rookgassen. Voorwaarde: permanente warmtevraag, zwembad, bron : AECSMT/ aisin

Biomassa

Hout / pellets/ snippers houtkachel pelletkachel speksteenkachel 2 uur branden = ± 24uur warmte pelletketel ketel met houtpellets pellets verbranden CO2- neutraal. bron : Tulikivi bron : Ökofen

Prijs pellets tov fossiele brandstoffen

Airco:

Airco Isoleren van het gebouw vermindert in zomersituatie de opwarming van het gebouw. = trias energetica I Iedere graad die uw airco afkoelt, kost u 2x zoveel als evenveel graden opwarmen met het verwarmingssysteem.

> Koeling gebouw Nachtventilatie koelt het gebouw natuurlijk af. Zet na zonsondergang onder en boven een aantal ramen open. Sluit ze opnieuw in de ochtend.

Andere: glas- ramen - licht

Kleine ingrepen Natuurlijk licht is het aangenaamst en goedkoopst. Led verlichting is een volwassen technologie. 3-dubbel glas kost 20/m² meer dan Hr-dubbel glas. Maar u bespaart 50% extra energie.

LED/verlichting, verwarmingsgordijnen, afdeksystemen zwembaden. (Zwem)bad isoleren. Afdeksysteem. En, isoleer toch dat dak

Energiefactuur Hoe uw energietarief reduceren?

Zelf duurzame energie produceren

De toekomst is aan de zon en de hernieuwbare energie. Hernieuwbare energie is onuitputtelijk. Is niet belastend voor het milieu. De opbrengst is moeilijk te voorspellen. Opslaan van de energie is lastig maar mogelijk. Elke 1,5 uur geeft de zon evenveel energie als het jaarlijkse wereld energieverbruik

Zonneboilers

Opwekking warm water De elektrische boiler is : milieuonvriendelijk! Gas of stookolie is goedkoper en beter voor het milieu. De zonneboiler = goedkoopste manier om met de zon warm water te maken. Besparing van 60% op uw warm waterverbruik. Beperkte ruimteverwarming.

Collector Types η80% PV paneel η17% Vlakke Plaat Zwembad Vacuümbuiscollector

Basisprincipes systeemopbouw zonneboiler Zonnecollector Primaire kring Warmteopslag Randapparatuur Naverwarming Grotere boilers - fris water station (Legionella)

Hoe groot moet de zonneboiler zijn? Vuistregel: 1m² collectoren per gast. Boiler van 40 à 60l per gast. Voor een hotel is 20m² collectoren een goed gemiddelde + 2.500l boiler. Investering = 18.000 >Boiler= meer opslag zonnewarmte. >Paneel= meer power van de zon.

Zonneboiler: opbrengst en terugverdientijd Opbrengst afhankelijk van: Verbruikte hoeveelheid sanitair warm water. Douches Keukentoepassingen Poetsen Wasmachines hot fill Vaatwasmachines hot fill Permanent verbruik op jaarbasis. Piekverbruik in de zomer? Terugverdientijd afhankelijk van: Huidige kost productie warm waterenergiedrager. Kostprijs installatie. Subsidiëring. 50-65% minder verbruik op sanitair warm water.

Hotfill: warm gevuld Wasmachines Besparing tot 50-75% op elektriciteit Aquamix op wasmachine, bonte was Vaatwasmachines zonder aquamix met de zonneboiler is dit gratis.

PV- panelen

Typisch Totaal Energieverbruik in een hotel. [in kwh] Elektriciteit 36%

Wat is een kilowattuur (kwh)? Een kilowattuur is 1.000 watt-uur. (kilo = 1.000) Een apparaat met een vermogen van 1.000 Watt U zet dit één uur aan, dan hebt u 1 kwh verbruikt. Nog een voorbeeld: Een lamp van 40 W brandt 25 uur, dus 40 W x 25 uur = 1.000 Wattuur of 1 kwh. Met een stofzuiger van 500 Watt twee uur stofzuigen, dus 500 W x 2 uur = 1.000 Wattuur of 1 kwh.

Schema netgekoppeld systeem 2 tellers: 1 teller draait terug bij levering aan het net = groene stroom. 1 teller telt het verbruik + productie= draait voor en achteruit. = ~ Omvormer Zekering Hausnetz Opbrengst = 0,23 piekstroom. (dag) of 0,13 dalstroom.(nacht/ weekend) Z Wechselrichter LS- Schalter Groene Einspeisezähler Z stroom teller Bezugszähler Hausanschlußsicherung Hausanschlußsicherung Teller EVU Netz Huiszekering Huis- horeca verbruikers Straatnet

Hoeveel m² PV voor een hotel Dimensionering 8kwp Elektriciteitsproductie 7.200KWh/jaar 56m² Polykristallijne cellen. Kostprijs (8KWp x 1860 /KWp) = 14.880 Ex. Btw Over 25jaar kost uw zelf geproduceerde elektriciteit 0,08 /KWh Gemiddelde kostprijs(2014) aangekochte elektriciteit 0,18 /KWh OPBRENGST 1296 PER JAAR Terugbetaald in-12 jaar.

250 Vlamingen ontdekken de Zon 200 150 Eind maart 09 87,97MW 168 100 87,9 61,2 50 0 1,1 1,6 2,3 13,2 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Maart 2009 Prognoze geïnstalleerd vermogen in MW piek bron : Vreg

9000 8000 geïnstalleerd vermogen in MW piek 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1724 2115 2076 1000 0 bron : Vreg 904 549 1,1 1,6 3,8 22 89 2004 dec 2005 dec 2006 dec 2007 dec 2008 dec 2009 dec 2010 dec 2011 dec 2012 dec 2013 dec

Geothermie

warmtepomp Dankzij de zon zitten er in de aarde, het water of de lucht, altijd en overal enorme massa s warmte - ook in de winter. De warmtebron (aarde, water of lucht) geeft zijn warmte af aan een kouder medium. Gemiddeld rendement = 2.5-5.5. aarde (hor.) aarde (vert.) grondwater lucht

warmtepomp COP: = Coefficient Of Performance = rendement bij bepaalde werkingstemperaturen SPF: = Seasonal Performance Factor = efficiëntie van warmtepompsysteem = afgegeven warmte in kwh/jaar / opgenomen elektrisch vermogen/jaar = o.a. afhankelijk van bewonersgedrag (cfr. verbruik auto) foto: bbouwadvies

Warmtepomp aangedreven door zon? Verbruik verwarming gebouw = 21.000KWh. Voorzien van een warmtepomp met cop 3. Nood aan elektriciteit 7.000 kwh of 56m² zonnepanelen enkel voor verwarming

Besluit Alles begint bij Rationeel Energie gebruik. Meet zelf, of laat anderen meten. Volg de To-do lijst. Gebruik zo veel mogelijk energie uit hernieuwbare bronnen. Pas fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk toe. Onderneem actie.