Dak MENUISERITE NT - Onderdakplaat TOEPASSINGSRICHTLIJNEN 1 1 ALGEMEEN Een onderdak is een doorlopend scherm onder de dakbedekking dat voor een totale dichtheid tegen stuifsneeuw en wind zorgt. Het moet waterdicht en onrotbaar zijn maar toch dampdoorlatend. Uitvoerige testen aan de K.U. Leuven hebben aangetoond dat capillaire onderdakplaten zoals MENUISERITE NT-onderdakplaten (NT = Non asbestos Technology), producten zijn die in de praktijk, bij de constructie van geïsoleerde hellende daken, bij woningen geen aanleiding geven tot druppelvorming onderaan de platen als gevolg van condensatie, dit in tegenstelling met niet-capillaire folies. Dit is uitermate belangrijk om het nat worden van de isolatie als gevolg van afdruipend vocht te voorkomen. Hierbij speelt niet enkel de lage "mu"-waarde (waterdampdiffusieweerstandsgetal) een belangrijke rol maar vooral het vermogen van de plaat om water tijdelijk in de poriën op te slaan. De dakopbouw Volgende figuur geeft een algemeen beeld van een dakopbouw. We willen er op wijzen dat de ganse dakconstructie van binnen tot buiten een geheel vormt en dat fouten in een deel ervan problemen in een ander deel kunnen veroorzaken. Fig. 1: Dakopbouw 1. Binnenafwerking 2. Leidingspouw 3. Dampscherm 4. Isolatie 5. MENUISERITE-onderdakplaat 6. Dakbedekking 1 Deze toepassingsrichtlijnen vervangen alle voorgaande uitgaven. ETERNIT houdt zich het recht voor deze richtlijnen te wijzigen zonder voorafgaande kennisgeving. De lezer dient er zich van te vergewissen steeds de meest recente versie van deze documentatie te raadplegen. De richtlijnen in dit document zijn niet-limitatief. De garanties zijn enkel van toepassing indien de toepassingsrichtlijnen worden gevolgd. Bij afwijkende toepassingen is het aangewezen een advies te vragen aan ETERNIT. ETERNIT, Technical Service Center 1/10
Onderdak Het onderdak wordt uitgevoerd met MENUISERITE-onderdakplaten. Meer gedetailleerde montagevoorschriften staan vermeld in dit document bij de Principedetails. Isolatie Het is algemeen aan te raden de isolatie te plaatsen zonder restspouwen, m.a.w. geen opening laten tussen binnenafwerking en isolatie, tussen isolatie en onderdak en zeker niet tussen de isolatieplaten onderling. Restspouwen leiden namelijk tot rotatiestromen rondom de isolatieplaten, wat grote warmteverliezen en vochttransport naar het onderdak tot gevolg heeft. Binnenafwerking De allervoornaamste eis die aan de binnenafwerking moet gesteld worden is haar luchtdichtheid. Dit heeft voor gevolg dat open voegen en doorboringen onaanvaardbaar zijn. lndien men toch elektrica in de dakopbouw wil integreren, moet men de binnenafwerking opsplitsen in een luchtscherm en een afwerkingslaag. De leidingen en de eventuele apparatuur kunnen dan in de tussenliggende leidingenspouw opgenomen worden. Wat het dampscherm betreft: in de publicatie TV 134 van het WTCB wordt uitdrukkelijk vermeld dat in de klimaatklasses I tot III aan het dampscherm geen specifieke eisen worden gesteld indien het onderdak uitgevoerd is met MENUISERITE (capillaire onderdakplaten). In klimaatklasse IV (vb. zwemdok, gaarkeukens,...) is in elk geval een speciale studie van de dakopbouw vereist. 2 PLAATSINGSGEGEVENS EN MONTAGEVOORSCHRIFTEN MENUISERITE-onderdakplaten worden steeds op een houten draagstructuur genageld met de gladde zijde naar boven. Deze draagstructuur dient behandeld te zijn met een schimmelwerend product. De platen worden dwars op de kepers geplaatst (langse zijde horizontaal). De steunafstand bedraagt maximaal 625mm hart-op-hart gemeten. De plaatsing begint boven of onderaan het dak. Fig. 2: Plaatsing van het onderdak 1. Panlat 2. Tengellat 3. MENUISERITE-onderdakplaat 4. Steunkeper ETERNIT, Technical Service Center 2/10
Men zorgt ervoor dat de zijdelingse naden juist boven een keper vallen (zie detail A in Fig. 2). Dit om te vermijden dat de bovenkant van de erop geplaatste tengellat hoger zou liggen dan de naastliggende tengellatten. De hoogte van de tengellatten bedraagt minimum 15 mm zonder meer te bedragen dan 26 mm. In de gevallen waar de zijdelingse aansluiting van de MENUISERITE-onderdakplaten overlappend dient te gebeuren (bv. bij smalle kepers of spanten), dient men op deze aansluiting een verdunde tengellat te plaatsen zonder de minimale dikte van 15mm. De ruimte die door de aanwezigheid van de tengellatten ontstaat tussen panlatten en de MENUISERITEonderdakplaten dient voor de afvoer van occasioneel infiltratiewater naar de goot. Het beperkt ook de risico's van beschadiging van het onderdak tijdens de plaatsing. Teneinde bij lage hellingen en ongunstige blootstellingen een absolute waterdichtheid te bekomen worden de zijdelingse naden met een dichtingsband afgeplakt. In de hellingsrichting overlappen de platen elkaar met een minimum overlap van 30 mm (verticale projectie), met een maximale schuin gemeten overlap van 115 mm. De hiernavolgende tabel geeft in functie van de dakhelling de overeenstemmende overlapping. Fig. 3: Overlap en helling Tabel 1: Waarde van de overlappen Dakhelling α Overlapping λ in mm 15 115 20 88 25 70 30 60 35 52 40 47 45 42 50 39 60 35 70 32 λ = 30 mm/sinα ETERNIT, Technical Service Center 3/10
Ter hoogte van de horizontale overlap worden, om het dikteverschil op te vangen: - de tengellatten plaatselijk onderbroken (zie detail B in Fig. 2) - de tengellatten doorlopend aangebracht, en de MENUISERITE-onderdakplaat mits een inkeping in het spant ingewerkt - de tengellatten plaatselijk verdund Door één van deze laatste twee oplossingen toe te passen blijft het plaatsen van de panlatten op elke plaats mogelijk. In het geval van het onderbreken van de tengellatten wordt ervoor gezorgd dat de overlappen steeds tussen twee opeenvolgende panlatten voorkomen. De MENUISERITE NT plaat is speciaal ontwikkeld als onderdakplaat. Om deze unieke eigenschappen optimaal te verzekeren, is het aangewezen de dakbedekking onmiddellijk na het plaatsen van de MENUISERITEonderdakplaten aan te brengen. ETERNIT adviseert de verwerking van de MENUISERITE-onderdakplaten binnen het jaar van productiedatum. ETERNIT, Technical Service Center 4/10
3 PRINCIPEDETAILS De volgende figuren geven een reeks principe-oplossingen voor het plaatsen van MENUISERITEonderdakplaten al dan niet in combinatie met een isolatiemateriaal. Fig. 4: Zijdelings aaneensluitende plaatsing van MENUISERITE-onderdakplaten (Detail A in Fig. 2) 1. Lei 2. Panlat 3. Tengellat 4. (eventuele) dichtingsband 5. Keper 6. MENUISERITE-onderdakplaat 7. Isolatie 8. Dampscherm 9. Leidingspouw 10. Binnenafwerking Fig. 5: Zijdelings overlappende plaatsing van MENUISERITE-onderdakplaten (Detail A in Fig. 2) 1. Lei 2. Panlat 3. Verdunde tengellat 4. (eventuele) dichtingsband 5. MENUISERITE-onderdakplaat 6. Keper 7. Isolatie 8. Dampscherm 9. Leidingspouw 10. Binnenafwerking ETERNIT, Technical Service Center 5/10
Fig. 6: Horizontale overlap (Detail B in Fig. 2) 1. Lei 2. Panlat 3. Tengellat 4. MENUISERITE-onderdakplaat 5. Isolatie 6. Dampscherm 7. Leidingspouw 8. Binnenafwerking Fig. 7: Dakvoetafwerking 1. Druiplijn 2. Ingewerkte of tussengewerkte bebording 3. MENUISERITE-onderdakplaat ETERNIT, Technical Service Center 6/10
Fig. 8: Waterdichte uitvoering met kielgoot op een ingewerkte bebording 1. Zinken kielgoot 2. Bebording 3. MENUISERITE-onderdakplaat 4. Zinken slab of soepele folie Fig. 9: Waterdichte uitvoering met kielgoot geplaatst op tengellatten 1. Zinken kielgoot 2. Bebording 3. MENUISERITE-onderdakplaat 4. Zinken slab of soepele folie 5. Bebording ETERNIT, Technical Service Center 7/10
Fig. 10: Afwerking ter hoogte van de nok 1. Nokhaak 2. Nok met inwendige mof 3. Ruiter of noklat 4. Lei 5. Tengellat 6. Panlat 7. MENUISERITE-onderdakplaat 8. Keper Fig. 11: Afwerking van een onderdak doorvoering 1. MENUISERITE-onderdakplaat 2. Zinken slab 3. Raamkader ETERNIT, Technical Service Center 8/10
Fig. 12: Afwerking van een onderdak doorvoering 1. MENUISERITEonderdakplaat 2. Metalen of kunststof afvoerstuk 3. Tengellat 4. Panlat 5. Keper Fig. 13: Aansluiting van een dakraam 1. Lei 2. Dichting dakraam 3. Dakraam 4. Panlat 5. MENUISERITE-onderdakplaat 6. Keper 7. Zinken slab of soepele folie 8. Tengellat 9. Isolatie 10. Dampscherm 11. Leidingspouw 12. Binnenafwerking ETERNIT, Technical Service Center 9/10
Fig. 14: Aansluiting van een dakraam 1. Lei 2. Dichting dakraam 3. Dakraam 4. Tengellat 5. Keper 6. Zinken slab of soepele folie 7. MENUISERITE-onderdakplaat 8. Isolatie 9. Dampscherm 10. Leidingspouw 11. Binnenafwerking 4 VEILIGHEID De bepalingen van het ARAB van toepassing op de bouw- en onderhoudswerkzaamheden aan of op daken moeten gevolgd worden. (art. 462, 434.7.1 en 434.9.1). Diverse materialen voor collectieve en individuele bescherming zijn bij gespecialiseerde firma s te verkrijgen. Bewerking en afbraak Bij de bewerking en de afbraak van asbestvrije vezelcementproducten is het aangewezen als volgt te handelen: - Zo mogelijk in open lucht of in een goed geventileerde ruimte werken. - Bij voorkeur handwerktuigen of stofarm gereedschap gebruiken, werkend op trage snelheden. Bij de bewerking en de afbraak van oude asbestcementproducten dient rekening gehouden te worden met de geldende reglementeringen en specifieke wetgevingen. Hiervoor wordt verwezen naar federale, regionale en eventueel gemeentelijke reglementeringen. ETERNIT nv, Afdeling Dak Kuiermansstraat 1, B-1880 Kapelle-op-den-Bos. 0032 15 717356 * 0032 15 717319 e-mail: info.dak@eternit.be website: www.eternit.be HR B 633715 BTW BE 466 059 066 ETERNIT, Technical Service Center 10/10