Nummer archiefinventaris: 2.13.5382 Inventaris van het archief van de Algemene Secretarie van het ministerie van Defensie: beleidsterrein Politie I, 1955-1972 Auteur: L.C. Beijersbergen van Henegouwen, D. Bentum, N.C. Bekker Nationaal Archief, Den Haag 2010 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.
2.13.5382 Defensie / Politie I 3 I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief...5 Aanwijzingen voor de gebruiker...6 Openbaarheidsbeperkingen...6 Beperkingen aan het gebruik...6 Materiële beperkingen...6 Aanvraaginstructie... 6 Citeerinstructie... 6 Archiefvorming...7 Geschiedenis van de archiefvormer...7 Geschiedenis van het archiefbeheer...7 De verwerving van het archief...7 De verwerving van het archief...7 Inhoud en structuur van het archief...8 Selectie en vernietiging...8 Verantwoording van de bewerking...8 Verwant materiaal...10 Beschikbaarheid van kopieën...10 Afgescheiden archiefmateriaal...10 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen...11 1 Het voorbereiden, mede - vaststellen, coördineren en evalueren van beleid inzake de politie, 1950-1980... 11 4 Het voorbereiden van de totstandkoming, wijziging en intrekking van wetgeving inzake de politie, 1957-1979... 12 6 Het beantwoorden van Kamervragen en het anderszins op verzoek incidenteel informeren van de Kamers der Staten Generaal inzake de politie, 1975-1979...13 9 Het mede-voorbereiden van het vaststellen, wijzigen en intrekken van internationale regelingen inzake politiële samenwerking en het presenteren van Nederlandse standpunten in intergouvernementele organisaties, 1956-1980...14 538 Het beschikken op vordering of aanvraag omtrent het verlenen van bijstand door personeel van de Koninklijke Marechaussee of ander krijgsvolk ten behoeve van de handhaving van de openbare orde, 1975-1979...15 543 Het op vordering van het bevoegd gezag, in het kader van de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde, beschikbaar stellen van militair personeel en/of materiaal ten behoeve van het verlenen van militaire bijstand, 1968-1979...16 546 Het instemmen met de minister van Justitie inzake de bepaling van de wijze waarop in bijzondere gevallen door de Koninklijke Marechaussee bijstand wordt verleend voor de opsporing van strafbare feiten of de tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen, 1960-1979... 17
2.13.5382 Defensie / Politie I 5 Beschrijving van het archief B E S C H R I J V I N G V A N H E T A R C H I E F Naam archiefblok: Ministerie van Defensie; Algemene Secretarie, Beleidsterrein Politie I Periode: 1955-1980 Archiefbloknummer: 5382 Omvang: 0,60 meter; 23 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel der stukken is in het Nederlands. Soort archiefmateriaal: Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Ministerie van Oorlog, Algemene Secretarie, tot 1959 Ministerie van Defensie, Algemene Secretarie, vanaf 1959 Samenvatting van de inhoud van het archief: De stukken in dit deelarchief van de Algemene Secretarie handelen over de inzet van Defensiepersoneel voor bepaakde politietaken, zoals ordehandhaving ("militaire bijstand"), terreurbestrijding en -preventie (bewaking van diplomatieke objecten) en personencontrole aan de Nederlandse grenzen.
6 Defensie / Politie I 2.13.5382 Aanwijzingen voor de gebruiker Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar Beperkingen aan het gebruik BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Er zijn geen beperkingen aan het gebruik van inventarisnummers krachtens het auteursrecht Materiële beperkingen MATERIËLE BEPERKINGEN Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat. Aanvraaginstructie AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Defensie; Algemene Secretarie, Beleidsterrein Politie I, nummer toegang 2.13.5382, inventarisnummer... VERKORT: NL-HaNA, Defensie / Politie I, 2.13.5382, inv.nr....
2.13.5382 Defensie / Politie I 7 Archiefvorming Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER De in deze toegang specifiek beschreven archiefbescheiden met betrekking tot de politie worden verklaard in het Rapport institutioneel onderzoek. 1 Dit rapport geeft een overzicht van de ontwikkelingen in historisch perspectief en de doelstelling van het beleidsterrein politie I, de organisatie, de actoren en hun onderlinge relaties. Het rapport is beschikbaar in de studiezaal. Geschiedenis van het archiefbeheer GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER De verwerving van het archief DE VERWERVING VAN HET ARCHIEF Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht. De verwerving van het archief DE VERWERVING VAN HET ARCHIEF Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht. 1 PIVOT-rapport nummer 100, handelen met de sterke arm deel 1, Een institutioneel onderzoek naar het handelen van de minster van Justitie en de minister van Defensie op het beleidsterrein politie I, 1945-1993, gezamenlijke uitgave van de Rijksarchiefdienst en het ministerie van Justitie, 2000.
8 Defensie / Politie I 2.13.5382 Inhoud en structuur van het archief Inhoud en structuur van het archief Selectie en vernietiging SELECTIE EN VERNIETIGING Met deze toegang wordt 0,72 m¹ overgedragen aan het Nationaal Archief, terwijl 0,06 m¹ op grond van de selectielijst voor de neerslag van de handelingen - nummers 10 en 452 - van de Minister van Defensie en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein politie I, 1945 1993, 8 oktober 2007, (Stcrt. 6 november 2007, nr. 215) voor vernietiging in aanmerking kwam. Verantwoording van de bewerking VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING Deze institutionele toegang is het product van de bewerking van archiefbescheiden volgens de PIVOT methodiek. Vanwege de gecompliceerdheid van de methodiek ten opzichte van de bewerking volgens de vernietigingslijst van het ministerie van Defensie en de destijds beperkte beschikbaarheid van het aantal vastgestelde basis selectiedocumenten is er voor een stapsgewijze introductie gekozen. De beschikbaarheid van het vastgestelde basis selectiedocument politie I (voortaan BSD) en de samenstelling van het archief algemene secretarie van het ministerie van Oorlog later Defensie waren het uitgangspunt voor een pilot project. De pilot had als doel inzicht te verwerven in de praktische toepasbaarheid van het BSD als selectiemiddel en de bewerkers geleidelijk aan vertrouwd te laten raken met de bewerkingswijze. Het archief, 1954 1981, met een omvang van 94 m¹ kent een eenduidige opbouw met dossiers, waarbinnen een grote variëteit van onderwerpen voorkomt. Ook is het archief compleet en onderhouden, in die zin dat tot 1994 door het semi-statisch archief van de CPA de vernietigbare archiefbescheiden werden verwijderd op basis van de vernietigingslijst. Aan de dossiers werden registratienummers toegekend van zes cijfers in de series 200.000, 300.000 en 400.000. Het onderscheid tussen de series stond in relatie tot de behandelende directies van het ministerie. De bewerking van dit archiefdeel eindigt in 1981, waarmee het voldoet aan de overbrengingstermijn gesteld in de Archiefwet 1995. Het gedeelte 1946 1953 zal afzonderlijk worden geïnventariseerd om reden dat dit deel gevormd werd volgens het verbaalstelsel. Dit leent zich niet voor bewerking volgens de PIVOT methodiek. Zie hiervoor de inventaris met Toegangsnummer 2.13.151. Naast bovengenoemd beleidsterrein kent de minister van Defensie er meerdere waarop hij optreedt als direct verantwoordelijke (actor minister), daarnaast zijn er ook beleidsterreinen met een (gedeelde) verantwoordelijkheid die hij draagt met een collega minister (actor vakminister). Door het destijds ontbreken van voldoende vastgestelde BSD n voor deze beleidsterreinen kon het archief niet integraal bewerkt worden en diende het deel politie I daaruit te worden geselecteerd. Wel werd tijdens dit proces elk dossier aan een der overige beleidsterrein toegewezen voor latere bewerking. Vervolgens werd de inhoud van elk dossier geanalyseerd en in relatie gebracht met een specifieke handeling behorende tot genoemd beleidsterrein en beschreven, ingeval er sprake was van een handeling voorzien van de indicatie (B), bewaren. De beschrijvingen werden opgenomen in een geautomatiseerd bestand tevens model institutionele toegang (IT). Dossiers behorende tot de handelingen, categorie (V) vernietigen, werden afgescheiden en geregistreerd in een apart bestand. Om ervoor te zorgen dat gedurende de bewerking van het archief te allen tijde dossiers opvraagbaar bleven, werd het oorspronkelijke registratienummer van de dossiers gehanteerd.
2.13.5382 Defensie / Politie I 9 De in de IT opgenomen en beschreven dossiers kregen uiteindelijk in de fase van ompakken conform de norm goede en geordende staat een definitief en uniek inventarisnummer, gebaseerd op een projectnummer toegekend door het Algemeen Rijksarchief en het nummer van het rapport institutioneel onderzoek (RIO), in dit geval 5 en 100, en een volgnummer 5114.
10 Defensie / Politie I 2.13.5382 Verwant materiaal Verwant materiaal Beschikbaarheid van kopieën BESCHIKBAARHEID VAN KOPIEËN De inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar. Afgescheiden archiefmateriaal AFGESCHEIDEN ARCHIEFMATERIAAL Deze inventaris beschrijft slechts een gedeelte van het archief van de Algemene Secretarie van het ministerie van Oorlog / Defensie uit de jaren 1955-1980. Het oorspronkelijke archief is bij de bewerking opgesplitst in verschillende deelarchieven, die op grond van verschillende selectielijsten werden bewerkt. Op elk deelarchief is een afzonderlijke inventaris gemaakt: Nummer toegang Beleidsterrein 2.13.5370 Rijksbegroting 2.13.5371 Burgerluchtvaart 2.13.5372 Militair Personeel 2.13.5373 Rijkshuisvesting 2.13.5374 Voorlichting 2.13.5375 Militaire Operatiën 2.13.5376 Militaire Inlichtingendiensten 2.13.5377 Overheidspersoneel: arbeidsverhoudingen 2.13.5378 Overheidspersoneel: arbeidsvvoorwaarden 2.13.5379 Overheidspersoneel: arbeidsvmarkbeleid 2.13.5380 Overheidsinformatievoorziening 2.13.5381 Wetenschapsbeleid 2.13.5382 Politie I 2.13.5383 Dienstplicht 2.13.5384 Overheidsorganisatie
2.13.5382 Defensie / Politie I 11 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen B E S C H R I J V I N G V A N D E S E R I E S E N A R C H I E F B E S T A N D D E L E N 1 Het voorbereiden, mede - vaststellen, coördineren en evalueren van beleid inzake de politie, 1950-1980 1 HET VOORBEREIDEN, MEDE - VASTSTELLEN, COÖRDINEREN EN EVALUEREN VAN BELEID INZAKE DE POLITIE, 1950-1980 Actor: de minister van Defensie 1 Ontwerp vredessamenstelling van het wapen der KMAR, en instructie voor de Grensveiligheidsdienst 1950-1952 2 Oprichting van het dienstvak van officieren voor speciale diensten bij de Koninklijke Marechaussee (KMAR) 1955-1956 3 Opheffing van grensbewakingstaken Zuidgrens, en Interdepartementale commissie ten aanzien van het vreemdelingentoezicht in Nederland 1959-1964 Met lacunes. 4 Beveiligingswerkzaamheden van de KMAR van leden van het Koninklijk Huis en het Casthuis (incl. conceptinstructie voor de Veiligheidsdienst van bovengenoemd Huis) 1962-1973 5 Vaststelling van bewakingsgebieden brigades KMAR 1967-1979 pak Met lacunes. 6-7 Ontwerp besluit houdende vaststelling van de taken van de KMAR, rapport van de werkgroep bewaking buitenlandse vertegenwoordigingen), vredes- en geweldsinstructie KMAR 1967-1980 2 pakken Met lacunes. 6 Dossiernr. 321.339-321.339/11z 7 Dossiernr. 321.339/12a - 321.339/19m 8 Marechausseeraad 1977 9 Commissie kosten militaire bijstand (incl. rapport) 1977
12 Defensie / Politie I 2.13.5382 4 Het voorbereiden van de totstandkoming, wijziging en intrekking van wetgeving inzake de politie, 1957-1979 4 HET VOORBEREIDEN VAN DE TOTSTANDKOMING, WIJZIGING EN INTREKKING VAN WETGEVING INZAKE DE POLITIE, 1957-1979 Actor: de minister van Defensie 10 Voorstellen Defensie betreffende herziening nieuwe Politiewet, en instemming met betrekking tot uitvoering van de Politiewet (aanwijzing opsporingsambtenaren en hulpofficieren van justitie) 1957-1979 Met lacunes.
2.13.5382 Defensie / Politie I 13 6 Het beantwoorden van Kamervragen en het anderszins op verzoek incidenteel informeren van de Kamers der Staten Generaal inzake de politie, 1975-1979 6 HET BEANTWOORDEN VAN KAMERVRAGEN EN HET ANDERSZINS OP VERZOEK INCIDENTEEL INFORMEREN VAN DE KAMERS DER STATEN GENERAAL INZAKE DE POLITIE, 1975-1979 Actor: de minister van Defensie 11 Verlenen van militaire bijstand bij de ontruiming van de Nieuwmarktbuurt te Amsterdam door het 44 Pantserinfanteriebataljon, en het op roulatiebasis inzetten van KL-onderdelen voor bijstandstaken in Nederland 1975-1976 12 Het door een marechaussee, bij de grensovergang Vaals, zelf toe-eigenen van een bekeuring voor eigen gewin 1978 13 Het gebruik van een vuurwapen door een marechaussee bij de aanhouding van een verdachte met dodelijke afloop 1978-1979
14 Defensie / Politie I 2.13.5382 9 Het mede-voorbereiden van het vaststellen, wijzigen en intrekken van internationale regelingen inzake politiële samenwerking en het presenteren van Nederlandse standpunten in intergouvernementele organisaties, 1956-1980 9 HET MEDE-VOORBEREIDEN VAN HET VASTSTELLEN, WIJZIGEN EN INTREKKEN VAN INTERNATIONALE REGELINGEN INZAKE POLITIËLE SAMENWERKING EN HET PRESENTEREN VAN NEDERLANDSE STANDPUNTEN IN INTERGOUVERNEMENTELE ORGANISATIES, 1956-1980 Actor: de minister van Defensie 14 Het weer instellen van personencontrole aan de Benelux - binnengrenzen in buitengewone omstandigheden 1956-1964 Met lacunes. 15 Samenwerking met Europese landen inzake grensoverschrijdende activiteiten, en overname taak van de doorlaatpost Europoort-Rozenburg door de gemeentepolitie Rotterdam 1977-1980
2.13.5382 Defensie / Politie I 15 538 Het beschikken op vordering of aanvraag omtrent het verlenen van bijstand door personeel van de Koninklijke Marechaussee of ander krijgsvolk ten behoeve van de handhaving van de openbare orde, 1975-1979 538 HET BESCHIKKEN OP VORDERING OF AANVRAAG OMTRENT HET VERLENEN VAN BIJSTAND DOOR PERSONEEL VAN DE KONINKLIJKE MARECHAUSSEE OF ANDER KRIJGSVOLK TEN BEHOEVE VAN DE HANDHAVING VAN DE OPENBARE ORDE, 1975-1979 Actor: de minister van Defensie 16 Het verlenen van medewerking voor inschakeling personeel van de Koninklijke Marechaussee voor werkzaamheden i.v.m. regulariseren verblijf illegale buitenlandse werknemers te Rotterdam en Amsterdam 1975-1979
16 Defensie / Politie I 2.13.5382 543 Het op vordering van het bevoegd gezag, in het kader van de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde, beschikbaar stellen van militair personeel en/of materiaal ten behoeve van het verlenen van militaire bijstand, 1968-1979 543 HET OP VORDERING VAN HET BEVOEGD GEZAG, IN HET KADER VAN DE STRAFRECHTELIJKE HANDHAVING VAN DE RECHTSORDE, BESCHIKBAAR STELLEN VAN MILITAIR PERSONEEL EN/OF MATERIAAL TEN BEHOEVE VAN HET VERLENEN VAN MILITAIRE BIJSTAND, 1968-1979 Actor: de minister van Defensie 17 Bijstandverlening door de Koninklijke Marechaussee aan de gemeentepolitie Den Haag en bijstand en bewaking EL-AL vliegtuigen op Schiphol 1968-1977 Met lacunes. 18 Bewaking en beveiliging van Ambassades, en rapport van de "Werkgroep Bewaking Buitenlandse Vertegenwoordigingen", en bewaking diplomatieke objecten in binnen- en buitenland. 1969, 1973-1979
2.13.5382 Defensie / Politie I 17 546 Het instemmen met de minister van Justitie inzake de bepaling van de wijze waarop in bijzondere gevallen door de Koninklijke Marechaussee bijstand wordt verleend voor de opsporing van strafbare feiten of de tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen, 1960-1979 546 HET INSTEMMEN MET DE MINISTER VAN JUSTITIE INZAKE DE BEPALING VAN DE WIJZE WAAROP IN BIJZONDERE GEVALLEN DOOR DE KONINKLIJKE MARECHAUSSEE BIJSTAND WORDT VERLEEND VOOR DE OPSPORING VAN STRAFBARE FEITEN OF DE TENUITVOERLEGGING VAN RECHTERLIJKE BESLISSINGEN, 1960-1979 Actor: de minister van Defensie 19 Commentaar Defensie n.a.v. wijziging van het ontwerpbesluit inzake "transactie in handen van opsporingsambtenaren der Politie 1959 en Koninklijke Marechaussee 1962", en rapport van de Werkgroep inschakeling KMAR bij verkeerstoezicht 1960-1966 Met lacunes. 20-21 Opsporingsonderzoek en bestrijding van georganiseerde misdrijven van terroristische aard, en samenwerkingsregeling met politie en instructie terreurbestrijding, en beveiligingsmaatregelen en militaire bijstand van het burgerluchtverkeer op de luchthaven Schiphol 1971-1979 2 pakken Bevat stukken van gijzelingsacties in Nederland. 20 Dossiernr. 354.488-354.488/4r 21 Dossiernr. 354.488/6a - 354.488/10k 22 Wijziging aanwijzingsbeschikking opsporingsambtenaren en hulpofficieren van justitie in het kader van bijstandsverlening voor de gemeentepolitie Amsterdam 1975-1979 23 Defensievertegenwoordiger in de Werkgroep opsporings- en vervolgingsbeleid inreizende vreemdelingen met verboden (vuur)wapens en wijziging van artikel 2, tweede lid van de aanwijzingsbeschikking opsporingsambtenaren en hulpofficieren van justitie 1977-1978