STRUINBULLETIN December 2005 STRUINROUTE 4 Aangepaste versie: 25 september 2011 Op de Stuwwallen tussen Nijmegen & Groesbeek Op de stuwwallen Op de stuwwallen tussen Nijmegen en Groesbeek Over Duivelsberg en door Boswachterij Groesbeek Door: Frans Sijben - Nijmegen In het algemeen krijgt het Noorden van de provincie van Limburg te weinig aandacht. Dat geldt ook voor het natuurschoon dat daar te bewonderen is. Deze wandeling brengt u in de natuur van de gelderse buurgemeenten van Mook en Molenhoek. Het is een zwerftocht tussen Berg en Dal, Beek, Ubbergen en Groesbeek. U trekt over de stuwwallen: een overblijfsel van de ijstijden. Dat betekent: paden op en af. Onderweg veel bos maar ook platteland. Beek toont u zijn culturele rijkdommen. Groesbeek herinnert met de erebegraafplaats aan de tweede wereldoorlog. Neem de tijd voor dit Gelders avontuur en maak er een mooie dag van. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 1
Hoe bereikt u het startpunt? De wandeling start in de gemeente Berg en Dal: een plaatsje dat tegen Nijmegen aanligt. Vertrek vanaf de OUDE KLEEFSE BAAN voor de ingang van pretpark Tivoli (gelegen tegenover het pannenkoekenrestaurant De Heksendans ). Openbaar Vervoer: Neem de trein naar Nijmegen Centraal. Ga met BRENG lijn 8 naar Berg- en Dal. Stap uit bij de halte de Hamert en loop via het rechter trottoir de Oude Kleefse Baan omhoog. Stop voor de ingang van pretpark Tivoli. Met de auto: Volg vanaf Venlo de A73 tot Nijmegen tot het punt waar de A73 zich splitst in een linkeren rechter afslag. Neem de rechterafslag Neerbosch en rij rechtdoor tot aan de eerste verkeerslichten na het gemeentebord Nijmegen. Rij dan verder rechtdoor tot aan de Heilige Landstichting. Daar gaat u op de rotonde rechtdoor. Volg direct daarna de bocht naar rechts. Rij verder tot op de T-splitsing: sla linksaf naar Berg en Dal. Meteen daarna gaat u op de volgende T-splitsing in Berg en Dal rechtsaf. Rij via de Oude Kleefse Baan tot bij het pretpark Tivoli. Parkeer uw auto links van de weg op de parkeerplaats tegenover restaurant Wigwam. De samenstelling van de route De route is 19 kilometer lang. Er is een afkorting opgenomen in de route bij punt B. Met de afkorting wandelt u ongeveer 14,5 kilometer. U mist dan het mooie plaatsje Beek met zijn bosrijke omgeving. TIP: Controleer een dag voor uw vertrek op de website Struinbulletin of de routebeschrijving aangepast is vanwege obstakels. Dit voorkomt onnodige hindernissen tijdens uw wandeling. Van Pretpark Tivoli naar Canadian Cemetery Zevenheuvelenweg (afstand: 6 kilometer) Ga met de rug naar het pretpark rechtsaf langs het restaurant voorbij. De weg gaat bergafwaarts en u loopt de gemeente Berg en Dal weer uit. Berg en Dal hoort gedeeltelijk bij de gemeente Groesbeek en deels bij de gemeente Beek- Ubbergen. Berg en Dal was op het eind van de 19 e en in het begin van de 20 e eeuw landelijk bekend als toeristische trekpleister. Het plaatsje heeft nu nog fraaie hotels uit die tijd. Vroeger is hier zelfs een bergspoor geweest. Nu wordt Berg en Dal vooral door de regio recreatief gebruikt. Pretpark Tivoli is een overblijfsel uit die oude tijd. Het is een amusementspark dat is geopend van Pasen tot en met oktober tussen tien en vijf uur. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 2
Ga vrijwel meteen daarna bij het bordje HOLTHURNSE HOF de klinkerweg op naar rechts. Loop tussen de velden bergafwaarts. De weg maakt een scherpe bocht naar links. Dan maakt u de rechte hoek naar rechts. Loop tussen de ingang van de campingboerderij en het parkeerveld verder omlaag. Het pad gaat over in een graspaadje: volg dit tot in de bocht van de asfaltweg. Nu loopt u deze weg rechtsaf omhoog. Na een bocht naar rechts volgt u de weg verder tussen de gebouwen van het conferentieoord door. Voorbij het grote huis aan uw rechterkant gaat de weg verder tussen parkeerplaatsen (linker zijde) en velden (rechterzijde). Ga op de volgende 3-sprong voor een huis naar links: een verharde weg die al snel overgaat in een grindweg. Ga op de volgende 3-sprong rechtdoor: u loopt langs een heg (links) tussen 2 weilanden door. Er komt een bocht naar rechts bij het huis met nummer 4 (aan uw rechterzijde). Ga op de 3-sprong tegenover dit huis achter het laatste schuurtje naar links: een bospad dat door een laan omlaag loopt. Volg dit bospad rechtdoor omlaag tot voor een weiland. Ga hier met een bocht naar rechts verder. Na 10 meter loopt u tussen witte paaltjes verder: u verlaat nu het terrein van de Holthurnse Hof. Na 5 meter komt u uit op een T-splitsing: ga hier rechtsaf. Volg recht doorgaand het kronkelige pad door het dal: negeer zijpaden van rechts en passeer ook het 1e pad van links. Weldra begint het brede bospad aan een klim - bergopwaarts. Klim met dit brede pad tot bij de 1 e 3- sprong: ga hier linksaf het dennenbos in. Ga op de volgende 3-sprong (iets verderop) rechtsaf (=rechtdoor): een bospad tussen beuken (links) en eiken (rechts). Ga op de T-splitsing naar rechts: een smal bospad tussen dennen en eiken. Op de volgende T-splitsing gaat u naar links: door een brede beukenlaan omlaag. Beneden komt u in een dal. Voordat het pad weer begint aan de klim heuvelopwaarts gaat u naar rechts: door een vlakke beukenlaan. Maak de bocht naar links; volg het bospad omhoog. Weldra komt u op een T- splitsing: ga hier naar rechts heuvelopwaarts. Volg deze laan omhoog. Maak hogerop de bocht naar links. Bovengekomen gaat u langs het weiland (linkerkant) rechtdoor verder. Er komt een 3- sprong: ga rechtdoor door een eikenlaan. In deze eikenlaan komt iets verderop een Y-splitsing: ga hier met een bocht naar rechts verder. Blijf nu rechtdoor lopen tot bij een huis met schuur (aan uw rechterkant). Loop langs dit huis verder. Ga op de splitsing van wegen rechtdoor: door een bomenlaan. U komt uiteindelijk uit op een kruisende asfaltweg met aparte fietspaden: de Zevenheuvelenweg. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 3
Steek fietspad en drukke straat over. Ga aan de overkant rechtsaf verder over het fietspad. De weg daalt wat. Sla de eerste zijweg in naar links: bij het bordje fietsroute Heilige Landstichting. Loop deze asfaltweg af tot bij de splitsing met een wit huis (aan de linkerkant). Sla nu de grindweg in naar rechts. Sla dan de eerste veldweg in naar links. Aan deze veldweg ligt een schuur aan de rechterkant. U volgt deze veldweg tot op de T-splitsing met een brede grindweg. Nu gaat u naar links. OVERSTAP 12 (naar STRUIN 12 Groesbeekse Bos en Landgoed Mokerheide). Volg in STRUIN 12 de route vanaf INSTAP 4. U loopt tussen een weiland (linkerzijde) en het gebouw van de vroegere camping De But (rechterzijde). Vanaf het begin van dit voetspoor loopt u op Groesbeekse grond. Groesbeek is rond 1000 na Christus ontstaan als een heerlijkheid van de Duitse Keizers. De Heren van Groesbeek hadden in het dorp hun eigen kasteel. De huidige gemeente bestaat uit een aantal kernen. Berg en Dal is er een van; de Heilige Landstichting is een andere kern. Groesbeek heeft ongeveer 1000 ha bos. Op deze wandeling maakt u kennis met enkele delen van de boswachterij Groesbeek. Natuurgenot, camperen en wandelen: drie zaken die in Groesbeek volop mogelijk zijn. Om te camperen zijn er veel campings: de But is er een van. Vanwege al dat natuurschoon zijn er vele wandelingen in Groesbeek uitgezet. Inmiddels zijn er zes boekjes met wandeltochten rondom Groesbeek. Vijf boekjes dragen de naam Wandelen in Groesbeek ; het zesde heet: Groesbeek: wandelen door natuur en cultuur. Deze boekjes zijn te koop bij het VVV-kantoor Nijmegen en bij de musea van Groesbeek. Sla achter het weiland linksaf de weg in langs de bosrand. Meteen daarna gaat u op de 3-sprong rechtsaf: een pad het bos in. Deze bosweg volgt u geruime tijd; negeer daarbij alle zijwegen. U loopt langs een kleine camping (aan de linkerzijde). Loop na de camping rechtdoor (negeer zijwegen van rechts en links). Uiteindelijk maakt de brede zandweg een bocht naar rechts (met een sparrenbos aan de linkerkant). Direct daarna gaat u achter het sparrenbos scherp naar links: een bosweg op. Volg deze bosweg tot bij de rand van het bos. Ga rechtdoor verder over de zandweg met links en rechts de velden van een golfbaan. Deze zandweg eindigt bij de kruising met een drukke weg: u bent weer aan de Zevenheuvelenweg. TIP: Onderbreekt hier de wandeling voor een bezoek aan de Canadese Erebegraafplaats van Groesbeek. Deze bereikt u door rechtsaf over het fietspad bergopwaarts te lopen. Honderdvijftig meter verder liggen de parkeerplaats en ingang van de begraafplaats: op de top van de heuvel aan de overkant van de Zevenheuvelenweg. Steek de weg over voor een bezoek aan dit indrukwekkend plekje. Het is de blijvende herinnering aan de Canadese soldaten die voor de bevrijding van Nederland in de winter van 1944 op 1945 hun leven hebben gelaten. Na uw bezoek gaat u weer naar de Zevenheuvelenweg. Ga dan rechtsaf over het fietspad bergafwaarts totdat u weer terugbent bij de veldweg. Van de erebegraafplaats naar pannenkoekenrestaurant De Duivelsberg (Afstand: 4 kilometer) Om verder te gaan met de wandeling steekt u de Zevenheuvelenweg over. Ga aan de overkant via de zandweg verder. U loopt nu tussen een weiland (links) en akkers (rechts) waarachter de Canadese begraafplaats ligt. Op de T-splitsing gaat u rechtsaf. U bent nu op een brede zandweg met de bosrand aan de linkerkant en velden aan de rechterkant. U slaat de eerste bosweg in naar links. Volg dit pad door het bos. Al gauw verlaat u het bos. U loop nu over de zandweg tussen de bosrand (rechterkant) en velden (links). Vervolgens loopt u helemaal tussen de velden. Er komt een T-splitsing: ga linksaf verder over de veldweg. Volg deze weg bergafwaarts. Maak met de weg eerst een rechte hoek naar rechts en dan een naar links. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 4
Loop verder omlaag. Negeer de 1 e zijweg van links. Loop verder over een asfaltweg. Dan komt u op op een T-splitsing (Hogewald): ga hier naar links. Al snel loopt u over een zandweg met de naam Voermansdaol (met aan uw rechterkant weiland). Iets hogerop gaat de brede veldweg over in een smal paadje langs een bosschage (rechts). U klimt omhoog in de richting van het bos. Bij de bosrand gaat u op de 4-sprong naar rechts: een stijgend bospad. Maak met het pad de bocht naar links. U heeft nog even velden aan uw rechterkant. Iets verder naar rechts ligt de Holdeurn. Tussen 75 en 150 na Christus was dit gebied in Europa bekend door zijn pottenbakkerij. De Holdeurn had een steenbakkerij van het Romeinse leger. Deze maakte ook uiterst fijne en luxe potten die naar alle streken geëxporteerd werden. Het meest bekend zijn de producten van het tiende legioen Gemina. De koopwaar ging naar alle uithoeken van het Romeinse Rijk. Het vervoer ging over de Waal en de Rijn. Op de volgende 4-sprong gaat u achter het weiland naar rechts: een dalende veldweg tussen de bosrand (links) en akkers (aan de rechterkant). De veldweg eindigt voor een bomenlaan. Ga voor de bomenlaan naar links: volg het pad dat omhoog gaat in de richting van een akker. Maak de bocht naar links: u heeft akkers aan de rechterkant. Klim het pad verder omhoog. Na enkele bochten komt u boven in het bos op splitsing: hou rechts aan. Enige meters verder komt een 3-sprong: ga hier naar rechts. Maak de bocht naar links. Het pad daalt en stijgt door een beukenbos. U komt uit op een T- splitsing.... INSTAP 12... U gaat op deze T-splitsing naar rechts: een bospad. Al gauw komt er aan uw rechterkant een akker. Volg dan nog 20 tot 30 meter het bospad. Ga dan op de 3-sprong naar links: een smal bospaadje dat weldra daalt. Op de T-splitsing in het bos gaat u naar rechts. Vervolgens gaat u op de 1 e 3-sprong naar links: een bospaadje dat heuvelafwaarts gaat. U komt uit op een drukke asfaltweg door het bos. Steek over naar de overkant. Ga naar rechts: loop over de parkeerstrook tot het einde hiervan. Daar gaat u naar links: het bospad op. U loopt langs het bord Duivelsberg het bos weer in. Ook vindt u informatie over de N70: de groene wandelroute. Het natuurbeschermingsjaar 1970 heeft een bijzonder resultaat opgeleverd: een wandelroute over de stuwwal tussen Ubbergen en Berg en Dal. De wandeling is 20 kilometer lang en wordt met paaltjes aangegeven (groen in combinatie met het N70 logo). Het is voor Nederland een bijzondere wandeling omdat er acht heuvels beklommen worden met hoogteverschillen tot 70 meter. Vanaf deze bergen heeft men een fraai uitzicht op de polders Ooij en Duffelt. De wandelroute is te koop bij het VVV-agentschap Beek (van Randwijckweg 2) of bij het VVV Rijk van Nijmegen (Keizer Karelplein 2). Bij de kaart krijgt u ook informatie over bezienswaardigheden onderweg. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 5
Voorbij de slagboom liggen twee 3-sprongen achter elkaar: hou op beide rechts aan. Zoals u ziet volgt u de groene paaltjes van de N70. Eerst moet u tussen houten hekken door; daarna volgt u het stijgend pad verder het bos ingaand. Boven op de heuvel maakt u een bocht naar links. Het pad daalt iets. Voor een Duitse akker maakt u echter weer een bocht naar links: u loopt langs grenspaal 634. Eerst gaat het pad nog even door en langs het bos. Tenslotte loopt het pad tussen weiland en akker. Het pad brengt u bij grenspaal 635. Op deze T-splitsing gaat u naar links: een geleidelijk stijgend pad langs de bosrand. Hou boven links aan op een 3- sprong. Het pad maakt dan een bocht naar links. Het stopt bij een brede boomlaan. Ga naar rechts: met de boomlaan de helling omhoog. Boven komt u uit bij het Pannenkoekenrestaurant De Duivelsberg. Dit ligt aan de linkerkant van de weg; aan de rechterkant vindt u een informatiepad over het LINGEPAD en in het bos een parkeerplaats. Tegenover het pannenkoekenrestaurant De Duivelsberg staat een bord met een routebeschrijving van het Lingepad. De Lingeroute is een Lange Afstands Wandeling (LAW) waarvan de route aangeven wordt met roodwitte paaltjes. Het Lingepad loopt van Leerdam naar de Duitse grens en is 98 kilometer lang. Van het pannenkoekrestaurant via de Duivelsberg omlaag naar Beek (Afstand: 1 kilometer) Steek bij de ingang van het restaurant de weg over naar de parkeerplaats in het bos. Loop even verder rechtdoor tot aan het einde van de parkeerplaats. U gaat voorbij een houten slagboom en komt op een 3-sprong. Ga hier linksaf - iets omhoog (rode paaltjesroute). Meteen daarna komt er een 3-sprong waar u rechtdoor verder gaat. U komt iets verder op een 4-sprong voor de verhoging met trappen. U klimt via de trappen de Duivelsberg op. Boven steekt u over en gaat na van het uitzicht genoten te hebben aan de andere kant weer de trappen af. Op de Duivelsberg staat u op een oude motte. Een motte is een kunstmatig opgeworpen heuvel uit de vroege middeleeuwen met een kasteel erop. Tussen 700 tot 1200 na Christus had dit kasteel alleen de taak om de bevolking te beschermen bij een aanval. Men trok zich dan terug op de heuvel waarop deze toren stond. Aan de voet van de heuvel was een weermuur van houten palen of struiken (een palissade). De toren was niet ingericht om er in te wonen. In 2001 zijn op de Duivelsberg bomen en struiken weggehaald waardoor de grote en de kleine motte weer zichtbaar zijn. Het landschap lijkt daardoor weer op wat het vroeger is geweest. Deze schoonmaakactie brengt deze motteheuvel weer tot leven waar in 1117 de burcht Mergelpe stond. Op de Duivelsberg heeft u een prachtig uitzicht: links kijkt u uit over de bossen richting Berg en Dal (ons eindpunt); rechts over het Duitse Zyfflich en Kranenburg. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 6
Beneden gaat u meteen linksaf - het bospad dat langs de Duivelsberg loopt. Op de 3-sprong gaat u scherp naar rechts: u begint nu aan een sterk dalend pad. Dit pad volgt u heuvelafwaarts tot helemaal beneden: maak de bocht naar links. U gaat via een bruggetje over een beekje. U komt meteen daarna op een 3-sprong: ga hier naar rechts. Via wat trappetjes komt u uit op een asfaltweg. U bent nu in Beek. Steek de rijkstraatweg recht over. Aan de overkant gaat u via het fietspad verder rechtdoor tot aan de drukke rijksweg van Nijmegen naar Kleef. Via Duitsland een rondje langs het Wylerbergmeer (Afstand: 2,5 kilometer) Steek ook deze drukke rijksweg over. Aan de overkant gaat u weer rechtdoor verder via het fietspad dat meteen een bocht maakt naar rechts. Bij het einde van de omheining aan uw linkerkant gaat u linksaf het terrein in via het klaphekje. Volg rechtdoorgaand het paadje dat erachter begint. U loopt langs een grote waterplas (aan uw rechterkant). Halverwege de plas passeert u grenspaal 640. Het pad maakt een bocht naar rechts en loopt tussen twee waterplassen door. Steek dan via de witte brug de plas aan uw linkerkant over. Aan de overkant slaat u linksaf het paadje in langs de waterplas (nu weer aan uw linkerkant). U loopt zolang rechtdoor totdat u stilstaat voor een talud. Ga nu rechtsaf: de veldweg in tussen talud (links) en weiland (rechts). U komt langs een zitbank. Op de T-splitsing daarachter gaat u linksaf de veldweg in. Loop langs grenspaal 641A en maak de bocht naar rechts. U volgt de veldweg met een sloot aan uw linkerkant. Op de T-splitsing met een asfaltweg gaat u linksaf. Meteen steekt u een brug over. Maak met de weg een bocht naar rechts. Ga voor de volgende brug linksaf: tussen ijzeren hekken door gaat u het Recreatiegebied Wylerbergmeer in. U komt op een grasstrook voor het Wylermeer. Sla linksaf: over het gras met de rand van het water aan uw rechterkant. Loop over een smal pad verder: rechtdoor het bos in. Daar maakt u de bocht naar rechts en komt op een breed pad met alweer de sloot aan uw linkerkant. Op een gegeven moment loopt het paadje tussen twee waterplassen door. Bij het einde van het pad gaat u linksaf: u verlaat door een opening in het ijzeren hek het recreatiegebied. Meteen gaat rechtsaf door een klapdeurtje en komt op het fietspad uit. Nu gaat u rechtsaf via het fietspad tot aan de drukke rijksweg. Steek deze weer over - ga rechtdoor verder via het fietspad tot de volgende asfaltweg. Steek deze ook over en klim aan de overkant de houten trappen op: u bent weer in het bos. Ga op de 3-sprong daarachter naar rechts (rechtdoor) via de rode paaltjesroute. U komt uit op een brede grindweg in het bos. U heeft punt B van de wandeling bereikt. Punt B: naar Beek of terug naar startpunt Op punt B kiest u om verder te gaan met de wandeling naar Beek of om snel terug te keren naar het startpunt. Kiest u de lange route naar Beek dan heeft u nog veel moois tegoed. U heeft 6 kilometer voor de boeg. Ga verder in de tekst bij: Lange route van punt B naar het bronrijke plaatsje Beek Wilt u snel terug naar het startpunt dan gebruikt u de korte route: in 2 kilometer bent u bij Tivoli terug. Ga verder in de tekst bij: Korte route van punt B terug naar het eindpunt. De korte route van punt B terug naar het eindpunt (Afstand: 2 kilometer) U heeft nu werkelijk gekozen voor het finale gedeelte van de wandeling. U bent in een klein half uurtje terug bij het eindpunt. Ga op de brede grindweg linksaf. Volg deze bosweg omhoog. Hou rechts op een Y-splitsing. Volg de bocht naar rechts omhoog met een weiland aan uw linkerzijde. Passeer het witte huis aan uw rechterkant en negeer alle zijpaden tot aan het eind van het pad: een T-splitsing. Ga hier voor de rustbank naar links. Aan het einde van het bospad loopt u langs de houten slagboom over de verharde weg verder tot bij TIVOLI. U heeft het Eindpunt bereikt. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 7
Lange route van punt B naar het bronrijke plaatsje Beek (Afstand: 2,5 kilometer) Ga op deze brede grindweg linksaf. Meteen daarna rechtsaf: het bospad schuin omhoog (N70 route). Voorbij de houten hekken klimt u de helling op over een soort holle weg. Boven gaat u rechtdoor verder: tussen bosrand (links) en weiland (rechts). Bij het einde van de akker volgt u het pad verder: u duikt met de N70 route weer het bos in. Na een bocht naar rechts en een naar links gaat u via een klapdeurtje een begrazingsgebied binnen. Direct daarna gaat u op de T-splitsing rechtsaf. Meteen daarna verlaat u door een klapdeurtje weer het begrazingsgebied. Met de brede grindweg daalt u de helling af. Weldra komen er aan uw rechterkant gebouwen: dit is de behuizing van SOVON en Stichting DAS en BOOM. Informatiecentrum Nederlands Cultuurlandschap In een gebouw zijn de Vereniging Das & Boom, SOVON (Vogelonderzoek Nederland) en Stichting waarde gevestigd. De stichting waarde zet zich in voor het herstel van traditionele natuurlijke elementen in het landschap. In de omgeving van Beek worden bijvoorbeeld de traditionele vlechtheggen weer teruggehaald. De stichting werkt landelijk. Meer informatie vindt u op www.heggen.nl Das& Boom is bekend als de vereniging die zich inzet voor de bescherming van de Korenwolf (veldhamster) bij de aanleg van het grensoverschrijdende bedrijvenpark AVANTIS HEERLEN- AKEN. Het informatiecentrum herbergt het madurodas : een nagebouwde ondergrondse dassenburcht waar de bezoeker op ontdekkingstocht gaat naar het onzichtbare leven van de das. Het terrein herbergt ook de opvang van levende dassen. Deze kunnen bezoekers ook zien. Er is informatie over het fokprogramma van de korenwolf. Misschien ziet u er zelfs een levend exemplaar. Voorzitter Jaap Dirkmaat houdt de vereniging Das&Boom zeer actief. Samen met Geert van Moll schreef hij een roman over het leven van dassen. De roman heeft de titel Greven, de lotgenoten van een dassenvolk. Het zijn verhalen over verschillende bewoners van dassenburchten in de omgeving van Nijmegen tussen 1840 en 1990. Het Informatiecentrum is open van tien tot vijf uur: op woensdag en zondag. Adres: Rijksstraatweg 174 Beek Ubbergen. Website: www.nederlandscultuurlandschap.nl U daalt echter nog even verder de helling af. Dan komt er van links een veldweg (scherp naar links: sla deze in. Bij het begin van deze veldweg staat aan de rechterzijde een klein informatiebord Duivelsberg. Na 20 meter houdt u links aan: ga niet omhoog door het hek met de inscriptie Duivelsberg). Volg deze veldweg met aan uw linkerzijde het bos en aan de rechterkant een weiland. Aan het einde van het weiland maakt u bij het bankje met het pad een haakse bocht naar rechts. Dan wordt het weer klimmen: het pad duikt weer het bos in. Tussen houten hekken door komt u op een 4- sprong. Volg de N70 route: ga rechtdoor verder via het middelste pad (dit is het 2e pad van rechts). Op de volgende 4-sprong gaat u rechtsaf: dit is het dalende bospad dat in de richting loopt van het huis beneden. Na een bocht naar links daalt u de trappen af. Ga op de T-splitsing rechtsaf de klinkerweg af langs huisnummer 13. Deze verharde weg loopt u af tot beneden in het plaatsje Beek. U bent nu in de vroegere Rijksheerlijkheid Ubbergen-Beek. De plaats ligt aan en deels op een stuwwal. Deze stuwwal is gevormd tijdens de voorlaatste ijstijd: 200.000 jaar geleden. Deze strekt zich uit van Nijmegen tot Wijler en gaat verder naar Groesbeek in de richting van Gennep. U komt weer uit op de Rijksstraatweg. Steek deze over en ga aan de overkant linksaf verder via het trottoir. Na enige tijd lopen komt er aan uw linkerkant de afslag naar Groesbeek en Berg en Dal. Aan de overkant ligt het historische gebouw van de Gemeentelijke Elektriciteits Werken. Daarin is tegenwoordig het plaatselijke VVV-kantoor gevestigd. U loopt echter verder de rijksstraat af totdat aan uw rechterkant Hotel Restaurant de SPIJKER ligt. Loop langs dit hotel-restaurant verder tot aan de 1 e zijstraat naar links. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 8
Zegt u Beek dan zegt u water. Dit komt volop uit de stuwwal. De naam ontleent Beek aan het feit dat er in dit gebied talrijke beken uit de stuwwal ontspringen. Hiervan hebben de Beekenaren vroeger dankbaar gebruik gemaakt door er in de 19 e en 20 e eeuw wasserijen te vestigen. Beek verdiende dus zijn brood met de was van de vermogende families uit Nijmegen. Nu is Beek een beetje vergane glorie. Vanuit Beek door de bossen terug naar Tivoli (Afstand: 3 kilometer) Sla nu deze zijweg in naar links: de Kerkberg. U loopt tussen oude kerkje (links) en de huizen (rechts) de straat omhoog. Sla voor de grote kerk rechtsaf de zijweg in: Kerkberg. Beek heeft twee kerken. De grote Rooms Katholieke kerk (St. Bartholomeus) is in 1891 verbouwd in de stijl van Neoclassicisme en Neorenaissance. Deze kerk is befaamd om het interieur en het gerestaureerde Lindsenorgel, waarop regelmatig concerten gegeven worden. Daarnaast is er het kleine Nederlands hervormde kerkje dat pas gerestaureerd is. Het eenbeukige schip is rond 1650 gebouwd maar de toren is Romaans en dus veel ouder: van rond 1100-1200 na Christus. Wilt u even pauzeren dan is er volop te zien in en om het centrum. Er is genoeg keuze aan eet- en drinkgelegenheden rondom de kerkheuvel. Aan te bevelen is restaurant de Spijker aan de grote weg. Volg dan de weg naar links: De Geest. Maak met De Geest de haakse hoek naar rechts: u passeert aan uw linkerkant het vroegere patronaatgebouw Sint Anthonius. Loop op het einde van de straat rechtdoor verder waarbij u huisnummer 9 aan uw linkerkant laat liggen. Ga rechts van de ingang van De Geest 17,25 en 27 rechtdoor verder: over het zandpaadje met een heg aan uw linkerkant. Steek zo de open vlakte over tussen het kerkhof en de heg. Volg dit pad tot het einde: een opening in een aarden wal. Ga vóór het bordje Heerlijkheid Beek linksaf: op de T-splitsing met een bospad. Na een bocht naar rechts gaat u een aantal trappen af. Dan volgt er een bruggetje. Aan de overkant klimt u weer trappen omhoog en volgt daarna het bospaadje. Na weer wat trappen komt u boven op de T-splitsing met een brede bosweg. Ga nu linksaf. Volg de bocht naar links: laat de trappen dus rechts liggen. Even verderop komt de Kabouterboom aan uw rechterkant. Op de route van de N70 komt u langs deze reusachtige kastanjeboom. Het is een bejaarde boom van bijna 450 jaar. Hij heeft een omtrek van 8,5 meter. De kastanjebomen zijn een erfenis uit het verleden. De Romeinen hebben de Kastanje in Nederland ingevoerd. Op het einde van het pad gaat u op de T- splitsing linksaf door het bos. Het pad komt uit in de bocht van een asfaltweg (Oude Holleweg). Volg deze asfaltweg linksaf omlaag. Op de kruising gaat u linksaf de Nieuwe Holle weg af. Meteen daarna slaat u echter rechtsaf de Elzenweg in. Deze maakt een bocht naar links. U gaat in deze bocht rechtsaf een paadje op: via trappen klimt u de helling omhoog. U komt boven uit op een asfaltweg. Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 9
Steek deze schuin naar rechts over. Ga linksaf: een trappenpad omhoog. Maak de bocht naar rechts. Ga daarna rechtdoor verder omhoog: parallel aan de weg (dus niet trappenpad naar links). Volg dit pad omhoog (negeer zijwegen). Bijna boven houdt u links aan op een y-splitsing. Na een slalom tussen houten hekken komt u op een asfaltweg: de Oosterbergweg. Volg deze weg naar links en maak verderop de bocht naar rechts. Tegenover het einde van een houten tuinafscheiding (aan uw rechterkant) gaat u naar links: een trappenpad af. Maak de bocht naar rechts en volg het pad langs het groene metalen hek. Maak de bocht naar links. Loop het pad uit tot op de asfaltweg. Steek deze weg over. Ga aan de overkant naar links voorbij de zitbank. Voor het tuinhek van het 1e huis gaat u naar rechts: een trappenpad omlaag. Beneden komt u bij een houten richtingwijzer op een T-splitsing: ga naar rechts. Verderop slaat u achter het weiland op de 4-sprong het pad in naar links. U loopt over een pad tussen weiland (links) en bos(rechts). Negeer een pad naar rechts en loop door tot aan het eind van het weiland. Met een bocht naar rechts komt u weer in het bos. Het pad loopt nu geleidelijk omhoog. Negeer alle zijwegen en volg het bospad rechtdoorgaand. Als finish van deze bosrijke wandeling komt er nu nog een steile klim: via enkele bochten klimt u de boshelling op. Boven komt u uit op een brede bosweg: ga hier rechtsaf. Het pad wordt onderbroken door een slagboom: volg daarachter de grindweg verder. Blijf rechtdoor gaan: de grindweg gaat over in een asfaltweg. Deze brengt u tenslotte weer terug aan de Oude Kleefse Weg met Tivoli aan de overkant. U heeft het eindpunt van de wandeling bereikt. Meld routeveranderingen aan lezers Vragen of reacties? Zend uw reactie naar het STRUINBULLETIN! Open hier het contactformulier Op zoek naar meer struinroutes? Open de website STRUINBULLETIN op adres: http://home.kpn.nl/ms30ms10 Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 10
Route: over Stuwwallen van Nijmegen naar Groesbeek VERZOEK: Mail naar het STRUINBULLETIN uw ervaringen tijdens de wandeling. Heeft u alleen maar positieve ervaringen? Ook die horen we graag van u. Mail via het contactformulier op de website of op mailadres: struinbulletin@hetnet.nl Bedankt voor uw medewerking. Opsteller aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor (de gevolgen van) opgetreden routewijzigingen of voor schade van welke aard dan ook ten gevolge van handelingen of beslissingen gebaseerd op bovenstaande informatie BEFCO 2011 Struinroute 4: Op de stuwwal tussen Nijmegen en Groesbeek 11