Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 0 H 0 BIBLIOTHEEK PROEFSTATION voor de GROENTEN- an FRUITTEELT onder GLAS te NAALDWIJK Proefstation Naaldwijk Invloed zaadzetting op houdbaarheid van tomaten, door:f.v.d.helm K.Buitelaar H.van Esch 17 int.verslag 7 "2,-72. QZ. 7
ft o r 'j, -t c ^ s 3 - - w - ^ ^ PROEF S TAI ON VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS TE NAALDWIJK. /)jl qd &U- Invloed zaadzetting op hsc&dbaarheid van tomaten. door : F. v.d. Helm (Praktikant L.H. Wageningen) ing. K. Buitelaar (Proefstation Naaldwijk) ing. H. v. Esch (Proefstation Naaldwijk) Naaldwijk, januari 17 Intern verslag no. 7
Inhoud 1. Inleiding 2. Opzet en uitvoering 3. Resultaten en discussie
1. Inleiding In 177 is er op het Proefstation te Naaldwijk nagegaan of de zaadzetting bij tomaten invloed heeft op de houdbaarheid. De resultaten waren onbetrouwb door de te kleine opzet van de proef waardoor er een te beperkt aantal vruchten voor de bewaarmonsters beschikbaar waren. Daarom is in 17 de proef in uitgebreide -vorm herhaald.. 2. Opzet en uitvoering Om meer duidelijke verschillen in zaadzetting te krijgen werd, in een koude teelt met het ras Sonatine, in een gedeelte de e en 7e tros wel en niet getrild. Dit gebeurde van 2 t/m 23 juni, 3x per week. Er waren dus behandelingen nl. A e tros, getrild B e tros, niet getrild C 7e tros, getrild D 7e tros, niet getrild Deze behandelingen werden in b voud uitgevoerd met per veldje 20 planten. Naast deze behandeling werd onderscheid gemaakt tussen de eerste vruchten (1e, 2e, 3e) en de puntvruchten (7e, e, e). De eerste vruchten van tros werden op 2 augustus geplukt, de puntvruchten van tros en de eerste van tros 7op 7 augustus en de puntvruchten van de 7e tros op 21 augustus. De helft van de tomaten werd na de oogst m.b.v. de Simulator * mishandeld. De bewaarmonsters van elk 30 vruchten werden, nadat de vruchtgewichten bepaald waren, weggezet in een cel bij-20 C en 0% R.V. om het uitstalleven en totaalleven te bepalen. Het uitstalleven is het aantal dagen tussen 0$ oranje en zacht worden; het totaal leven het aantal dagen tussen oogst en zacht worden. Na bewaring werden de zaden geteld, uitgezonderd de erg kleine zaden. *De simulator geeft de tomaten een gestandariseerde oogst, transport en sorteerbehandeling.
- 2 - Wiskundige verwerking ". De verschillen in gemiddelden tussen de behandelingen werden met de Student - toets op significantie getest. Hierbij werd een onbetrouwbaarhei grens van P=2,% aangehouden.. De lineaire correlatiecoëfficient tussen 2 variabelen is als volgt bereken n Z x ^y. - x ij r ( x, y ) = ' a, Vfe - i n n ^ Hierbij is -1^r^1 en R dat deel van de variantie van y dat door x verklaard wordt. R moet, wil er duidelijk sprake van samenhang zijn, ten minste 0,1 zijn. Voor r betekent dat -1 R^«. - 0,0 of 0,0f~R^-1. 3. Resultaten en discussie De volledige resultaten staan gegeven in de bijlagen 1 t/m. De gemiddelden van het aantal zaden per vrucht staan vermeld in tabel 1. Hieruit valt af te leiden dat getrilde tomaten duidelijk meer zaden bevatt (gemiddeld meer). Het verschil was in elke groep tenminste 1b zaden (P=0.02) en voor het totaal zelfs 3 zaden (P=0.02).
- 3 - Tabel 1 : Het aantal zaden per vrucht (gemiddeld) bij al of zijn. Positie van Aantal zaden per vrucht de vrucht getrild niet getrild verschil P e tros (1e, 2e,3e) 11 12 2 CO.00 e tros (7e, e,e) 11 123 - <0.0.0 7e tros (1e, 2e,3e) 11 1*f1 ko «co. 00 7e tros (7e, e,e) 11 11 33 *0.00 Gemiddeld totaal 17 12 *f *0.00 De gemiddelde vruchtgewichten staan in tabel 2 vermeld. De getrilde tomaten bleken zwaarder te zijn dan de niet getrilden, hoewel de verschillen bij de vruchten van de 7e tros niet significant waren. Het totaal gemiddelde van de getrilden was wel significant hoger, ten minste 3#1 gram (P=0.02). Tabel 2: Het gemiddelde vruchtgewicht bij al dan niet getrild naar de positie van de vruchten aan de plant. Positie van Vruchtgewicht in g/st. de vrucht getrild.niet getrild verschil P e tros (1e, 2e, 3e) 7k 12 0.00 e tros (7e, e, e) 7 <0.00 7e tros (1e, 2e, 3e) 77 7 2 >0.02 7e tros (7e, e, e) k 2 >0.02 Totaal gemiddelde 7 70 0.00 Het totaalleven van de tomaten staat vermeld in tabel 3«Hierbij valt op dat trillen bijna altijd positief werkt, maar dat de verschillen met name zonder handling 'en de puntvruchten erg gering zijn en daarom niet significant terwijl dat voor de getrilden als geheel en voor handling wel geldt (resp. P=0.03 en P<P.01).
In totaal geeft trillen 0,7 dag verlenging, ongeveer 3% dus. Tabel 3: Het gemiddelde toaalleven bij wel of geen handling van zowel getrilde als niet getrilde tomaten naar de positie van de vruchten aan de plant. itie van vrucht Totaalleven zonder handling T getrild niet getrild ùk P getrild niet getrild A P tros (1e,2e,3e) 1. 1.1 OA *0.02 13. 12.3 1. >0^02 tros (7e,e,e) 1.0 1.0 +0.0 >0.02 12.3 II. OA >0.02 tros (1e,2e,3e) 17.1 1.0 2.1 *0.02 11-. 1.1 >0-.02 tros (7e,e,e) 13. 13.7-0.0 >0.02 11.if 11.2 0.2 0.02 taal gem. 1.3 I.7 0. =0.03-12 A 11. 0. ^0.01 Hetzelfde geldt ongeveer voor het uitstalleven (tabel*f). Ook nu valt op dat bij handling, trillen meer positief werkt en wel significant is (0,2*f dag beter bij P=0,02). Terwijl ook nu het effect het groots is bij de eerste vruchten. Bij de puntvruchten is dit slechts weinig (bij de mishandelde) of niets (bij die zonder handling). Het uitstalleven van de puntvruchten is ook telkens minder lang dan die van de ermee corresponderende eerste vruchten. De verschillen zijn bij het uitstalleven echter relatief (en ook absoluut) wat groter dan bij het totaal leven (bij handling is het totaalleven bijv 7$» maar het uitstalleven 11^ langer van getrilde tomaten).
Tabel : Het gemiddelde uitstalleven (in dagen) bij wel of geen handling van zowel getrilde als niet getrilde tomaten-naar de positie van de vruchten aan de plant. itie van Uitstalleven vrucht zonder handling getrild niet getrild' A getrild niet getrild A tros (1e,2e,3e) 1. 1. 0.3 >0.02.. 1 oo >0.021 tros (7e,e,e) 11. 11. 0.0 >0.02. 7. 0. >0.02 tros (1e,2e,3e) 13. 11. 2. <0.02.1 7. 1.2 >0.02 tros (7e,e,e) -. -0.1 >0.02 7. 7. 0. >0.02 aal gem. 12. 11. 0.7 >0.02.0.1 0. - 0.02 Te zien is dus dat de getrilden meer zaden bevatten wat.zwaarder zijn en langer houdbaar. Daarom is nagegaan of in het algemeen geldt dat een betere zetting dus meer zaden, samen gaat met een hoger vrucht-gewicht en een betere houdbaarheid (tabel ). Dit bleek echter niet aan toonbaar. De correlatie coëfficiënten waren veel te laag (R <0,).,! Tabel : correlatiecoëfficient tussen het aantal zaden per vrucht en het vruchtgewicht,totaal leven en uitstalleven bij de verschillende behandelingen van de eerste vruchten (1e, 2e,3e) van tros. factor Zonder handling Met handling getrild getrild samen getrild getrild samen rruchtgew. r 0. aitstalleven r 0.0 0. 0..0.2 0.0 0.0-0.1 0.7-0.- 0. -0.13 totaal-leven. r 0.0 0.07 0.11-0.1-0. 0.1 Hetzelfde is gedaan met het vruchtgewichi: en de houdbaarheid, maar hiervan waren de resultaten nog minder. De eindconclusie is dus dat trillen inderdaad een betere zaadzetting geeft, terwijl ook het vruchtgewicht wat hoger is en dat het totaal leven langer is vooral bij handling en de eerste vruchten, maar dat er geen direct verband is tussen het aantal zaden per vrucht en de houdbaarheid.
- 7 - Bijlage 1. Vruchtgewicht (in grammen), aantal zaden, totaal en uitstalleven (in dagen) van de eerste vruchten (1e,2e,3e) van de e tros wel getrild. 7.r>nriPT» handling ucht vrucht aantal totaal uitstal vrucht aantal totaal uitstal D. gewicht zaden leven leven gewicht zaden leven leven 1-237 1 1. 207 12 7 2 '.7 202 1 11.0 232 3. 1 1 13 0.1 200 13 if ^.0 1 1 1 2.0 20 1 11 7. 13 1 13. 1 12.7 21 20 1 OO 17 13 7 2. 13 1 2.7 I7 1 12 73.1 1 1 12 3.2 1 1 1ü 2.3 13 1 1. 13 1 12 70. 170 1 13.2 1 1 13 11 0. 1 1 7.2 217 11 12 7. 1 1 13.7 132 1 1 13.7 1 23 20 1.1 22 13 1 1.7 172 21 1 7. 20 13 1 70.3 1 1 13 0. 1 1 12 1. 201 1 13 7.0 203 1 1 17.7 11 1 1 7. 1 11 1 2.3 1 22 17.0 220 13 11 1 0. 212 20 1 7.2 130 1 12 20 3.2 121 1 1 0.1 1 1 12 21. 22 13 11 0.7 20 1 12 22. 1 20 17 1. 13 7 23 3. 23 21 1 70. 1 12 2 7. 171 20 1 0. 21 13 11 2 7. 22 22 20.0 212 1 1 2 11.3 271 1 13 0.7 I0 11 27 7.0 17 22 1. 1 1 2.0 1 1 1 2.3 17 1 1 2 2.1 21 2 20 77.0 1 1 30 1. 22 2 22 2. 1 13
- - Bijlage 2. Vruchtgewicht (in grammen ), aantal zaden, totaal en uitstalleven (in dagen) van de eerste (1e,2e,3e) vruchten van de e tros, niet getrild. zonder handling 'ucht vrucht aantal totaal uitstal vrucht aantal totaal uitsta. gewicht zaden leven leven gewicht zaden leven leven 0.3 1 1 13 3. 170 1 0. 12 1 17 1. 1 2 77-132 1 1 1.0 3 1 0. 1 1 11. 21 1 11. 7 20 1 7. 7 1 12.2 1 1. 123 11 7. 11 1 13. 122 1 12 70. 3 20 1 3. 2 13 11 0.1 132 1 1. 7 12 72.3 1 20 1 1.3 7 1 11 2. 1 20 17. 0 1 1 72.7 21 17 2.7 132 13 1. 1 1 71. 2 1 11 70.2 0 1 1 77. 177 13. 1 1 1 2. 1 7.7 7 1 12-3. 13.3 13 1. 1 21 1 1.1 1 1.3 112 20 1 1.3 1 12 7. 3 1 1 7.0 212 0.3 11 1 1 > 1 13. 12 1 13.2 0 11 7.1 112 1 13 70. 7 13.3 111 21 1 70.2 1 11 7.3 1 1 1. 133 11 2. 1 1 17 2. 13.1 12 1 1 3.2 13 11 73.2 3 1 1 71. 1 7.1 17 1 13. 13 11 3. 12 1 12 7.3 11 7
- - Bijlage 3 Vruchtgewicht (in grammen), aantal zaden, totaal en uitstalleven (in dagen) van de puntvruchten (7e,e,e) van de e tros, getrild. z onder handling ucht vrucht aantal totaal uitstal vrucht aantal totaal uitsta! O. gewi cht zaden leven leven gewicht zaden leven leven. 1 1 1 7. 12 1 7. 23 1. 213 1 71.0 173 1.1 212. 13 1 1. 0 17 73. 7 1 1 72.I 203 7 1 7. 1 1 12 O. 1 0.2 17 12 7. 20 11 7.3 12 1 13 7. 17 1 1 0.7 2^ 1.3 12 1 1 1 77.7 22 1 1.7 1 13 70. 21 21 1.3 12 :.7 17 1 17.2 23O 1.1 12 1 13 73. 20.1 11 77.3 21? 1 13 1. 22 7 0. 12 17 11. 1 0.1 12 12 2.2 12 12-230 1 71. 1 1 7.0 1 1 11 2. 20 1 1 77. 20 0.7 1 12 1 3. 1 17 1 7.3 22 12 77. 130 21 17. 11 12 3.7 17 17 7. 1 7.3 20 1 7.0 17 11 7.0 1 1 12. 12 77. 217 12.3 17 12 '.7 21 1 12 70.3 171 12 ' 7. 17 1 1. 11 11 i. 1 12 2 2.3 13 12 1 2. 1 21 20 7. 133 12 1 1.7 12 1.7 13 1 11
- - Bijlage. Vruchtgewicht (in grammen), aantal zaden totaal en uitstalleven (in dagen) van de puntvruchten (7e,e,e) niet getrild, van de e tros. zonder handling vrucht aantal totaal uitstal vrucht aantal totaal gewicht zaden leven leven gewicht zaden leven 1 2 3 7 11 12 13 1 1 1 17 1 1 20 21 12?3 >? 1?7 >? 0.3 1 21 13 7. 17 11. 11 1 if 1.7 127 2. 1 1 7 3. 11-21 1.2 7 11 7.7 11 1if 11. 121 12 0.i+ 11 1 12. 12 70.2 17 1 13. 1 0. 11 1 13 7.0 7. if 1 1.7 13 0. 112 1.3 12 1 7. 123 11 7 0. 1 7.if 72 1 1 7. 11 7.2 1 1 17 2. 200 1 7.7 7 1 1 7.1 137 7. 71 Ik 12. 13 1 3.0 171 11. 72 11 7.O 12 12 71. 1 1.1 1i+0 1 7. 137.1 17 17 11 1. 13 12. 1 12. 2 11 7. 122 1 1.2 0.2 1 1 1. 1 1. 1 if 7 1 12.0 37 1 0.0 1if0 21 17.3 72. 13 1.1 72 1 0. 2 1. 202 1 0.0 1 12 72. 12 2.1 1 17 11.3 1.3 71 1 1 7. 133 2.if 1 1 12 72. 1 7 0 0 2 if 7 0 7 7 if
- 11 - Bijlage - Vruchtgewicht (in grammen), aantal zaden, totaal en uitstalleven (in dagen van de eerste vruchten (1e,2e,3e) van de 7e tros, getrild. zonder handling ucht vrucht aantal totaal uitstal vrucht aantal totaal uitstal O. gewicht zaden leven leven gewicht zaden leven leven 1. 117 1. 23 11 2. 23 1 13 7.0 171 3. 217 1 1 77-3 20 11 77.0 202 7. 13 7.0 21 1 0. 111 7 70. I 17 1 0.I 22 1 7 0. 12 17 1 77.7 12 1 12.2 2 1 11 7.0 13 0.7 1 21 1 72.3 1 1 12 0 3.7 20.I 22 12 1.0 1 7.0 7 17 1 1.1 222 12 2 7.2 17 21 1. 17 7 3.7 200 1.1 13 1 7. 11 1 1 77. 17 77. 21 21 1 1. 1 0.3 12 1 1. 20 11 7 7 7.7 1 1 17 7.1 201 12.3 1 1 1. 11 11 1. 11 21 1. 2 1 12.'0.1 27 1 1 3. 1!1 7. 213 1 1 73.7 20!2 3.2 17 1 13 2. 172 1!3 OO -à OO 22,.0 I > 0. 17 1 12 7.0 2 1!.0 171 1 1.2 23 1 12 \ 7. 17 1 1 2. 20 1 12 V? 73.0 21 21 17 7.1 170 1 13» 70. 1 1 13 73. 20 1!. 220 1 17 7. 11 1 >0 1.3 12 1 1 7.3 17 7
- 12 - Bijlage. Vruchtgewicht (in grammen ), aantal zaden, totaal en uitstalleven (in dagen) van de eerste vruchten (1e,2e,3e) van tros 7, niet getrild. zonder handling licht vrucht aantal totaal uitstal vrucht aantal totaal uitstal o. gewicht zaden leven leven gewicht zaden leven leven 1.3 12 2. 7 2 o. 7 17 ' 11. 122 12 3 3. 20 17.0 223 1. 11 1 1 3. 12 11 1. 20 1 12 7. 11 1.3 11. 11 7 7 7 1. 1.3 7 3.1 ; 1 1.7 123 12 2. 20 11 7. 132 7 0.. 11 7 73.0 201 1 1 7.2 1 70.0 1 2 0.2 3 1 12 3.3 111 12 3.3 12 1 1.1 17 1 1. 1 12 1.0 I 7 1.2 13 11 '.0 1 11.3 1.1 220 11 7 1.0 1 17.1 7. 7.1 11 1 17 7.3 1 7 1. 13 1 12.2 2 7 0. 3. 20 17 7.7 2 1 O.O 13 1 12 7. 123 11 11 2 1. 127 1 7. 1 12 3 70.0 1 1. 1.0 17 3.3 13 72. 17 1 1 7. 1 11 11.1 1 12 0. 2 7 1.0 1 1.7 13 70.7 0 0. 3 1 1.0 122 11 7. 11 1 1 0.7 I3 1 0 72.0 12. 1 12
- 13 - Bijlage 7. Vruchtgewicht (in grammen), aantal zaden, totaal en uitstalleven (in dagen) van de puntvruchten (7e e,e) van tros 7» getrild. zonder handling u II' 1 2 3 7 I0 11 12 I3 l I l I7 I I >0»1 >2-3 > - > -7 > -?o vrucht aantal totaal uitstal vrucht aantal totaal gewicht zaden leven leven gewicht zaden leven.7 21 1 11.2 173 7 7. 11 1 7. 13 11 1. 3 1 7 7. 11 1.3 1 1.7 21 1 0.3 13 1 7 1.2 20 1 70. 1 1 1. 111 1. 1 73.3 1 1 0.2 7 1 0. 12 1 71. 177 1 11. 12 1 7. 17 1.7 11.2 11 1 13 7. 1.2 1.3 133 1 7.3 1 1 12 2. 11 12. 22 1 11 7. 11 1 1.7 12 7. 7 12.0 120 71. 137 1 3.1 1: 1 11. 177 12 3.1 202 1 11 7. 1. 3 72. 12.1 172 1. 127 7.2 1 1 1.1.7 137 1 7. 12 1.3 20 12 11. 1 1.1 11 12 2. 17 7 71.1 1 1 12.0 131 7. 11 1 11.7 11 1. 1 0.7 12 11. 12 1 0.7 171. 1 11. 12.7 1 1 11 7. 177 3 11 12 11 12 3 3
- 1 - Bijlage. Vruchtgewicht (in grammen), aantal zaden, totaal en uitstalleven (in dagen) van de puntvruchten (7e,e,e) van tros 7i niet getrild. zonder handling ru vrucht aantal totaal uitstal vrucht aantal totaal gewicht zaden leven leven gewicht zaden leven uit lev 1 2 3 7 I0 11 12 I3 I > I I7 I 1 >0»1 12 13 > >» >7 > - >o 7. 17 1 12 72.3 133 1 7. 11 1 3. 17 3. 1 1 13 7.2 111 1.3 13 7.1.2 7 1 11 3. 1 1 73.0 1 11 70.3 117 7.O 1 1 12. 1 1.1 1 12 7 0. 11. 13 17. 127 12 7.O 130 1 12.2 13 1.1. 11 12. 11 1 11 3. 113 7 7-2 1 12.1 1 2. 12 1. 1. 1 12 2.O 12 12 7. 117 1 11. 11 12.3 13 1 11. 12 7. 17 1. 11 12.0 7.0 72 12 7.3 2 1 13 7. 111 7. 122 1. 1 2.0 1 1 12 0. 1. 11 1 11.3 13 1 0. 133 1. 12 7. 1Ó3 12 7..7 120 1 12 3.0 7 7 0.7. 2 1 3-7 17 32. 1 11 2.3 1 1 11. 23 2. 1 1 2.3 11 11 1 11 13 2