3e update, 3 augustus 2018 Het was opnieuw een mooi weidevogeljaar. Ondanks de extreme droogte hebben de grutto s langs de Peel weer minstens 15 vliegvlugge kuikens afgeleverd. Er hebben 18 paar gebroed dus dat lijkt weer een hele mooie score. Landelijke reproductiecijfers zijn nog niet bekend. Vorig jaar produceerden de grutto s landelijk slechts 0,35 vliegvlug jong per paar. Onze grutto s scoorden toen 0,84 vliegvlug jong per paar. Nu dus minstens 0,83 per paar. Voor een gelijkblijvende gruttopopulatie is ca 0,6 vliegvlug jong per paar nodig. Drie gruttojongen die op 23 juni hun eerste rondjes vliegen boven het gruttogras tussen het westelijke einde van de Moostdijk en de Broenenhoup. De wulpen deden het wat minder dan vorig jaar maar toch weer 7 paar met jongen (van totaal 19 paar) en ook weer enkelen vliegvlug aangetroffen. De laatste 2 vliegvlugge jongen hangen nu nog steeds rond bij de Kampersweg. Hoe die hun kostje bij elkaar scharrelen is een raadsel maar ze lijken in prima conditie. De ouders van deze jongen hielden het op 21 juli al voor gezien. En gelijk hadden ze, de jongen waren allang vliegvlug en konden zich prima redden. Opmerkelijk was dat de laatste kieviten en scholeksters steeds meer naar de bebouwing trokken. Op huisweitjes waar gesproeid was en wat vee liep was nog eten te vinden. Vanaf eind juni zaten er bijvoorbeeld 3 kievitparen met 5 halfwas kuikens binnen het hekwerk van de vrije uitloop van het scharrelhennenbedrijf voor ons huis. Uiteindelijk liepen de laatste 3 van deze kievitkuikens in een huisweitje even verderop tussen de schapen bij de kruising Kampersweg-Horickheide. Ze aten nog net niet mee uit de voerbak van de schapen. 1
Tot zover het goede nieuws over de weidevogels. Het zal jullie niet ontgaan zijn dat er inmiddels ook veel aandacht besteed wordt aan de patrijzen in Ospel. Dit jaar 27 ha patrijzenakkers verdeeld over 11 locaties. Momenteel herkenbaar aan de bloeiende zonnebloemen. Ondanks de droogte. De patrijzen doen het goed dit jaar, mede ook door het droge warme weer. Tot nu toe 25 paar met kuikens aangetroffen. Hier het levensverhaal van een toompje patrijzenkuikens aan de Kampersweg. 2
Op bovenstaande foto de droge bedding van de kaalgemaaide Aabeek aan de Kampersweg op 30 juli. Bij het pijltje zag ik een koppel patrijzen met kuikens van een week of vier/vijf. Het lukte niet de kuikens te tellen dus er even naar toe gelopen. Ze zaten inmiddels bovenop de oever. De vogels drukken zich bij naderende gevaar en als je ze niet precies weet te zitten loop je er op 2 meter langs. 3
Op de twee bovenstaande foto s de gedrukte patrijshaan. Er bleken maar 4 kuikens bij te zitten. Op 7 juli fotografeerde ik op diezelfde plek de hen met kuikens van enkele dagen oud. 4
Op voorgaande 2 foto s de hen, gedrukt in het korte gras langs de toen nog ongemaaide mooie ruige beekkant op 7 juli. De haan verschool zich met de rest van de kuikens in de ruige beekkant. Als je goed kijkt zie tegen de staart van de hen een kuiken liggen én links van de kop van de hen een kuiken. Dit is het kuiken dat tegen de staart lag. Even snel foto gemaakt terwijl de hen 20 meter verderop toekijkt. Er bleken dus op 30 juli maar 4 kuikens over te zijn. Ik weet niet hoeveel het er op 7 juli waren maar doorgaans beginnen patrijzen na uitkomst van de eieren met gemiddeld 14 kuikens. De recent kaalgemaaide beekkant waar de patrijzen op 30 juli huisden roept vraagtekens op. In wiens belang is dit kaalmaaien en leeghalen van de beek? Als er nu eindelijk eens een keer water valt hebben boeren er juist belang bij dat het water niet snel weg kan. Nu vliegt het na de eerste bui weer het gebied uit. Alles wat het water nu remt is dus van belang. Elders plaatst het Waterschap juist schotbalken in beken om het water vast te houden. Zouden er nu toch nog kuikens gesneuveld zijn bij het maaien? Aan de foto s is te zien is dat zowel de volwassen vogels als de pullen volledig vertrouwen op het zich roerloos tegen de grond drukken. Het is dat ik wist waar ze zaten anders zag je ze niet. Van de man/vrouw op de maaimachine kan je al helemaal niet verwachten dat ze de patrijskuikens zien. Toch werd hier alles half juli gemaaid met alle risico s van dien. 5
Het gaat hier over een Rode Lijstsoort waarvoor Nederweert één van de laatste bolwerken in Nederland is. Adel verplicht, lijkt me. De beekkanten zijn belangrijke landschapselementen die zorgvuldig beheer verdienen. Maaien/klepelen in een fase dat nog kleine patrijzenkuikens zijn te verwachten en alle materiaal van beekkant en beekbodem zomaar op de kant gooien is moeilijk zorgvuldig beheer te noemen. Groet Willem Maris 6