Bijbel survivalpakket voor de uitdaging van 2015 De bijbel in één jaar uit! Tips voor een geslaagde reis Klaar voor de start Wat geweldig dat je deze uitdaging samen met vele anderen wilt aangaan! Je staat aan het begin van een uitdagende tocht door het meest verkochte boek ooit. De Bijbel bestaat uit 66 boeken die al duizenden jaren oud zijn maar nog steeds mensen weten aan te spreken. Wij gaan bij de eerste bladzijde beginnen en lezen door tot de laatste. Omdat de Bijbelboeken in onze bijbeluitgaven grotendeels geordend zijn naar ouderdom beginnen we dus met de oudste teksten en eindigen met de jongste teksten (die overigens inmiddels ook al bijna 2000 jaar oud zijn!). Onderweg komen we van alles tegen. Er zullen gedeeltes zijn die je aanspreken en ontroeren. Maar ook passages die je doen schrikken en afvragen: staat dat ook in de Bijbel? Wat moet ik daar nu mee? Laat het allemaal maar gebeuren en deel je vragen en ervaringen met anderen. Het zal niet zo zijn dat je na afloop van dit jaar alles uit de Bijbel weet en begrijpt. Dat is ook niet het doel van deze uitdaging. Het doel is dat je globaal een indruk krijgt van alles wat in de Bijbel langskomt. Het is een tocht die je bij zal blijven en je hopelijk ook zal helpen en inspireren op je reis door het leven. Een lange afstandswandeling Je kunt de Bijbel op verschillende manieren lezen. Je kunt rustig een hele dag op één vers kauwen. Als je tijd genoeg hebt dit jaar kun je dat best af en toe eens doen. Maar de uitdaging van 2015 is een lange afstandswandeling. Vergelijk het met een lange wandeling door het bos. Bij iedere boom en bloem kun je natuurlijk stilstaan en je verwonderen. Daar is niets op tegen alleen duurt de wandeling dan wel heel lang. Of vergelijk de Bijbeluitdaging met het bezoek aan een groot museum. Er is niets op tegen om bij elk schilderij lang stil te staan en alle bordjes te lezen. Dat schiet alleen niet zo op. We gaan in deze uitdaging dus met grote stappen door de Bijbel. Later kun je altijd nog eens teruggaan naar de verhalen die je nog eens wat dieper wilt bestuderen. Bijbeluitdaging 2015: de bijbel in één jaar uit 1
In de leeshulp die op de website www.ontmoetingskerkmaarssen.nl en www.facebook.com/groups/bijbeluitdaging verschijnt zullen iedere keer een paar wetenswaardigheden worden besproken bij de teksten van die week. Wie zijn e- mailadres heeft doorgegeven ontvangt deze leeshulp ook iedere leesweek in de mailbox. Deze toelichting is geschreven door verschillende theologen uit alle hoeken van de kerk. De leeshulpen zijn als de reisgids die je wat vertelt en uitlegt bij wat je onderweg ziet. De ene gids zal je meer aanspreken dan de ander. Dat geeft niet, het is uiteindelijk jouw reis en jij bepaalt of je er wat mee doet of niet. Wat je niet begrijpt of niet aan bod komt, schrijf het op en bespreek het in je leesgroep, stel je vraag aan een voorganger, vraag het in de facebookgroep of bewaar het om later nog eens over na te denken en te studeren. Wat je in gedachten kunt houden bij het lezen Sommige teksten uit met name het eerste deel van de Bijbel (vaak Oude Testament genoemd) staan soms bol van geweld. Het kan dan helpen om te bedenken dat er in de Bijbel zelf een ontwikkeling is te ontdekken over hoe daar tegenaan wordt gekeken. Gaandeweg ontdekten de mensen steeds meer over God, de ander en zichzelf. In de eerste Bijbelboeken zie je nog een heel sterk wij-zij denken: God is alleen de God van een bepaalde stam en alle anderen zijn minder waard en horen er niet bij. Later in de Bijbel staan er mensen op (profeten) die daar tegenin gaan. Dan gaan als het ware de ramen open. God die eerst alleen nog maar de God was van een bepaalde stam wordt dan God van het heelal en voor alle mensen. In het tweede deel van de Bijbel (het Nieuwe Testament) wordt die lijn doorgetrokken door Jezus die laat zien dat God een God wil zijn voor alle mensen en niemand wordt uitgesloten. Helemaal aan het einde van de Bijbel komt dat in de Brieven ook terug. Zo kun je bijvoorbeeld lezen in Galaten 3:28 dat er in Christus geen onderscheid meer is tussen Joden en Grieken, slaven en vrije mensen, mannen of vrouwen. Allemaal horen ze erbij en zijn evenveel waard. Kortom, je kunt de moeilijke teksten lezen met die ontwikkeling in gedachten. Zoals jij nu op weg bent door de Bijbel en met God, waren de mensen in die dagen ook op weg met God en elkaar. Net zoals jouw beeld van God verandert gedurende je leven kom je dat in de Bijbel ook tegen. Overigens omdat de Bijbel door zoveel verschillende mensen is geschreven spreken ze elkaar dus ook wel eens tegen. Dat is niet erg, het is juist een uitnodiging om zelf na te denken en je hoofd en hart te laten spreken. Lezen is altijd interpreteren en voor onze interpretatie blijven we altijd zelf verantwoordelijk. Zeventig manieren om de Bijbel uit te leggen Volgens de joodse traditie (waar Jezus ook uit voortkwam) zijn er wel zeventig manieren om de bijbel uit te leggen. Waarom zeventig? Onder andere omdat Mozes zeventig oudsten (mensen die hem moesten helpen) aanstelde om hem te helpen en er zeventig verschillende volken in de Bijbel voorkomen. Alle volken hebben hun eigen manier om de Bijbel uit te leggen. Dat betekent dat, om de God van de Bijbel echt te kunnen verstaan, mensen elkaar nodig hebben. Anders kom je nooit verder dan je eigen denken. De eenheid van de Bijbel ligt niet in het op dezelfde manier uitleggen van de Bijbel, maar in God die de er de aanleiding voor is geweest. Mensen hebben iets van God ervaren en dat geprobeerd zo goed mogelijk op te schrijven en te duiden. Het was toen en nu een altijd doorgaand gesprek tussen de teksten over God en mensen en haar lezers. Daarom is er nooit een definitief einde aan de manier waarop de Bijbel Bijbeluitdaging 2015: de bijbel in één jaar uit 2
tot mensen iets te zeggen heeft. In elke tijd en generatie klinkt het weer anders en horen mensen weer vertrouwde en nieuwe dingen. Praktische tips Ben je een ochtend- of een avondmens of ben je de hele dag wakker en scherp? Kies een moment van lezen uit wanneer je zelf (meestal) het helderst bent. Verdeel de pagina s van de leesweek in je agenda. Bedenk vooraf wanneer in jouw week je het beste kunt gaan lezen. Iedere dag 10-15 minuten of plan je bijvoorbeeld liever ergens twee keer een uur in? Probeer uit wat werkt. Het kan handig zijn om het lezen te koppelen aan een vaste activiteit als bijvoorbeeld een maaltijd. Een ochtendmens kan bijvoorbeeld 15 minuten eerder opstaan. Eerst wassen en aankleden en voor je gaat ontbijten: bijbellezen. Dan kun je het niet vergeten. Zonder Bijbel geen brood. Experimenteer wat in jouw leven het beste past. Zit je iedere dag in de trein? Ga af en toe in de stiltecoupé lezen. Sta je vaak in de file? De hele Bijbel in de NBV vertaling is ook gratis als luisterbijbel te beluisteren en te downloaden via www.voorleesbijbel.nl Je kunt de woorden dan meelezen of er gewoon naar luisteren. Als je het op je telefoon zet kun je ieder moment van de dag even luisteren als je weer ergens moet wachten. Doel van de Bijbeluitdaging is het tot je nemen van alle Bijbelteksten, daar mag je ook naar luisteren. Zo kunnen mensen met een visuele beperking bijvoorbeeld ook meedoen aan deze uitdaging. Op www.debijbel.nl kun je vrijwel alle Nederlandse vertalingen vinden als ook een aantal buitenlandse. Handig zijn ook de vertalingen met aantekeningen en uitleg per vers voor als je een keer wat wilt opzoeken. Ook heeft deze site kaarten en veel achtergrondinformatie. Om toegang te krijgen is een gratis account aanmaken noodzakelijk. Wil je meer vertalingen kunnen inzien dan vraagt het NBG een gift van 25 euro. Houd een schrift bij de hand voor vragen en opmerkingen die je graag in de groepsbijeenkomsten wilt bespreken of wilt onthouden. Of zet je vragen gelijk in je telefoon of tablet als je die gebruikt. Je kunt het lezen een onderdeel maken van een persoonlijk morgen- of avondgebed (zie verderop voor voorbeelden). Niet alle bijbelboeken zijn makkelijk in één keer door te lezen. Voel je daarom niet verplicht om elke letter van zo'n boek gelezen te hebben. Als je langzaam door een bijbelboek heen bladert en hier en daar stukken aandachtig leest, krijg je ook al een behoorlijke indruk. Dit kun je ook doen als je een keer wat minder tijd hebt. Als je merkt dat je gedachten bij het lezen telkens afdwalen: houd je vinger bij de tekst en dwing je ogen je vinger die over de bladzijde gaat te volgen. Vaak helpt dit ook om het tempo er in te houden. Plan je vakanties. In het rooster is uitgegaan van de schoolvakanties in Midden-Nederland. Woon je elders of heb je andere vakanties gepland vergeet dan niet daarmee rekening te houden. Overigens: als je een paar uur moet wachten op een vliegtuig, bus of trein, kun je waarschijnlijk alles voor je hele vakantie al lezen ;-) Bijbeluitdaging 2015: de bijbel in één jaar uit 3
Voorbeeld van een persoonlijk morgengebed Steek een kaars aan met een lofprijzing, bijvoorbeeld: Gezegend bent U God, koning van de wereld, die de morgen ontbood en het licht hebt geroepen, zegen ook mij met uw licht. Stil gebed Lezing Moment van inkeer en verstilling (wat raakt je in wat je gelezen hebt?) Gebeden begonnen met bijvoorbeeld: Geprezen bent U, mijn God, die als een nieuwe dag voor ons zult opgaan om licht te brengen in het duister en onze voeten te leiden op een weg van vrede. - persoonlijk gebed voor alles wat op je hart ligt - Onze Vader Afsluitende woorden bij het uitblazen van de kaars: Mijn hart herhaalt wat U mij zegt: Zoek dan het licht van mijn ogen! Zoeken zal ik, Heer, het licht van uw ogen. Houdt uw gezicht voor mij niet verborgen. Amen. Voorbeeld van een persoonlijk avondgebed Steek een kaars aan met een lofprijzing bijvoorbeeld: Gezegend bent U, God, koning van de wereld, die de vlam in ons hart bewaart, wakker haar aan tot de nacht is gedaan en het duister geleden. Stil gebed Lezing Moment van inkeer en verstilling Gebeden begonnen met bijvoorbeeld: In de schaduw van uw vleugels waak ik met uw licht voor ogen, bid ik mij het donker door, zing ik mij van zorgen vrij. - persoonlijk gebed voor alles wat op je hart ligt - Onze Vader Afsluitende woorden bij het uitblazen van de kaars: God, bescherm mij en omarm mij. Houd mij vast wanneer ik wankel, als mijn wortels moeizaam hechten en mijn schaduw te lang wordt. In uw handen, Heer, beveel ik mijn leven. Amen. Bijbeluitdaging 2015: de bijbel in één jaar uit 4
Reiszegen De reis door het leven maak je alleen. Er zijn natuurlijk altijd andere mensen om je heen maar niemand kan jouw leven leiden. Ook deze leestocht door de Bijbel kan een ander niet voor je doen. Dat doe je zelf en dat is best bijzonder en uniek. We wensen je toe dat je je daarbij ook door de moeilijke momenten gedragen mag voelen door God. Wie is God? Nou, daarover gaat die hele dikke Bijbel. Misschien leer je die God beter kennen het komende jaar, opent het je ogen voor nieuwe vergezichten, geeft het je leven een nieuwe impuls. Daarvoor geven we je graag onderstaande reiszegen mee. Veel succes en zegen bij jouw Bijbeluitdaging van 2015. De voorbereidingsgroep Bijbeluitdaging 2015: Hildy van Anken, Marion de Vries en Jochem Stuiver Zegen voor de deelnemers aan de Bijbeluitdaging 2015 jou nabij op al je wegen, met zijn raad en troost en zegen. bij gevaar, in bange tijden, over jou zijn vleugels spreiden. in zijn liefde je bewaren, in de dood je leven sparen. tot wij weer elkaar ontmoeten, in zijn Naam elkaar begroeten. Lied 416 uit: Liedboek. Zingen en bidden in huis en kerk Bijbeluitdaging 2015: de bijbel in één jaar uit 5