NEDERLANDS INSTITUUT VOOR MILITAIRE HISTORIE Inventaris van de collectie J.N.J. VAN DER MEIJ 1914-1999 J.M. de Wit Toegangsnummer 033 Den Haag, 2004 1
INHOUD Aanvraag- en citeerinstructie... 3 A. Inleiding... 4 1. Biografische gegevens... 4 2. De Collectie... 5 3. Publicaties..5 B. Inventaris....6 1. Stukken van persoonlijke aard....6 2. Stukken van derden 8 3. Krantenknipsels en brochures 9 4. Stukken overgebracht naar fotocollectie NIMH.10 2
AANVRAAG- EN CITEERINSTRUCTIE De collectie dient in de studiezaal van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie als volgt te worden aangevraagd: Collectie: J.N.J. van der Meij (1914-1999) Toegangsnummer: 033 Bij het citeren van stukken in publicaties dient men de vindplaats ten minste eenmaal volledig en zonder afkorting te vermelden, vervolgens kan volstaan worden met een verkorte titel. Volledig: Nederlands Instituut voor Militaire Historie, Den Haag, J.N.J. van der Meij (1914-1999) toegang, inv.nr. 033 Verkort: NIMH, J.N.J. van der Meij, inv.nr. 033 3
A. INLEIDING 1. Biografische gegevens Joop van der Meij (Johannes Nicolaas Jozef van der Meij), werd geboren te Luttenberg in 1910. Hij groeide op in Nederlands-Indië, kwam in 1928 bij de Koninklijke Marine als adelborst en werd in september 1931 beëdigd als luitenantter-zee derde klasse. Het eerste gedeelte van zijn loopbaan bracht hij door in Nederlands-Indië, waar hij bij de Onderzeedienst diende. In 1937 keerde hij terug naar Nederland, en was enige tijd werkzaam op de afdeling personeel van het ministerie van Marine. Daarna voer hij op Hr. Ms. Hertog Hendrik en was hij betrokken bij konvooivaren in de Straat van Gibraltar tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Als officier was hij verbonden aan de in Den Helder gevestigde opleiding Militaire Vorming en het begin van de Tweede Wereldoorlog maakte Van der Meij in die plaats mee. Hij werd op het wachtschip Hr.Ms. Willemsoord geplaatst en daarna eervol door de bezetter uit de zeedienst ontslagen. Hij was vrij op erewoord. In september 1941 poogde hij met een groep vertrouwelingen in een kleine motorboot de Noordzee over te steken, om zich in Engeland bij de Nederlandse Strijdkrachten te voegen. Door een ongelukkige samenloop van omstandigheden vielen ze in handen van de Duitsers. Tegen Van der Meij werd de doodstraf geëist, maar na anderhalf jaar van procederen volgde een omzetting van deze straf in tuchthuisstraf. De rest van de oorlog zat Van der Meij in verschillende gevangenissen in Duitsland. Na de bevrijding in 1945 was hij eerste officier van de marinekazerne te Amsterdam. Daarna keerde hij met torpedobootjager Hr.Ms. Tjerk Hiddes terug naar Indië. In Oost-Java, Pasir Poetih, Tjilatjap en Malang nam hij deel aan de politionele acties en vervolgens aan de bezetting van het eiland Menari bij Soerabaja. In 1951 werd hij aangesteld als hoofd van het bureau Officieren van de personeelsafdeling van het ministerie in Den Haag, waarna hij commandant van Hr.Ms. Evertsen werd. In 1956 werd hij bevelvoerend officier van het Marine Opleidingskamp in Hilversum en was verbonden aan het Defensie 4
Studie Centrum. In 1962 volgde zijn benoeming tot directeur van het Katholiek Ziekenhuis te Hilversum, een functie die hij tien jaar zou uitoefenen. In 1997 verschenen de oorlogsherinneringen van Van der Meij. Twee jaar later, op 6 maart 1999, overleed hij. 2. De Collectie De collectie Van der Meij bevat persoonlijke papieren, zoals brieven en een dagboek. Daarnaast is er een verzameling documentatie over de Engelandvaarders in de Tweede Wereldoorlog en door Van der Meij geschreven en verzamelde krantenartikelen. Het eerste gedeelte van de collectie is in 1997 aan het Nederlands Instituut voor Militaire Historie overgedragen, het tweede gedeelte na de dood van Van der Meij in 1999. De collectie J.N.J.van der Meij is volledig openbaar en omvat 1 meter. 3. Publicaties J.N.J. van der Meij, Tijd van oorlog in militaire rechtspraak in: Het Militair rechtelijk tijdschrift, deel XLVI (1953), 587-590 J.N.J. van der Meij, Op erewoord. Oorlogsherinneringen van een marineman (Amsterdam 1997) 5
B. INVENTARIS 1. Stukken van persoonlijke aard 1. Correspondentie en stukken betreffende onderscheidingen en bevorderingen van Van der Meij, 1931-1999, 1 map 2. Receptiealbum van de heer en mevrouw Van der Meij-Kloppenburg met handtekeningen, 1935-1952 3. Visitekaartjes, menukaarten, uitnodigingen voor diverse evenementen, 1935-1960, 1 map 4. Bewijs van Nederlanderschap van Van der Meij en mevrouw Van der Meij- Kloppenburg, 1937, 1 stuk 5. Correspondentie van en aan mevrouw Van der Meij-Kloppenburg en familie Kloppenburg, 1937-1957, 1 map 6. Stukken betreffende financiële zaken, wachtgeldregeling en pensioen van Van der Meij, 1941-1990, 1 map 5. Kopieën afkomstig van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RIOD), Duitse administratie betreffende gevangenschap en proces Van der Meij en andere Engelandvaarders, 1943, 1944, 1 map 8. Dagboek van Van der Meij, 1944-1945, 1 map 9. Verslag Inlichtingendienst KM over Van der Meij, 1945 10. Stukken betreffende ontsnappingspoging naar Engeland van Van der Meij en andere Engelandvaarders, 1945-1985, 1 map 6
11. Getuigenverklaringen gevangenschap Van der Meij tijdens WO II, 1946, 1 map 12. Stukken betreffende Van der Meij s commando over Hr.Ms. Tjerk Hiddes, 1947, 1 map 13. Verslag door Van der Meij over de politionele acties in 1947, geschreven voor zijn zoon en klasgenoten, (Soerabaja 1948), 1 map 14. Correspondentie van en aan Van der Meij, over diverse onderwerpen, 1950-1993, 1 map 15. Aanmeldingsformulier Nationale Federatieve Raad van het voormalig verzet Nederland, door Van der Meij ingevuld, 1954, 1 stuk 16. Stukken betreffende Van der Meij s commando over Hr.Ms. Evertsen, 1955, 1 map 17. Brief van minister van Marine aan Van der Meij in diens hoedanigheid als commandant van het Marine Opleidingskamp Hilversum, 1956 18. Stukken betreffende het voorzitterschap van Van der Meij van de zomerconferentie van het Nederlands Instituut voor het Buitenland, 1957, 1 map 19. Stukken betreffende reünies officierenverenigingen, 1961-1977, 1 map 20. Stukken betreffende directeurschap Van der Meij Stichting R.K. Ziekenverpleging, 1962, 1 map 21. Bewijs van inenting van Van der Meij, 1975, 1 stuk 7
22. Stukken betreffende het ontwerp initiatiefwet pensioen Militairen door G.W. Baron van Dedem, 1975, 1 map 23. Correspondentie en krantenartikelen over Engelandvaarders, 1991-1995, 1 map 24. Curriculum Vitae van Van der Meij, samengesteld door het Bureau Registratie en Informatie Ontslagen Personeel, 1995, 1 map 25. Manuscript Op Erewoord en correspondentie over het manuscript, 1995, 1 map 26. Kopieën van kaarten, gebruikt als illustratiemateriaal voor Op Erewoord, 1995, 1 map 27. Stukken betreffende de uitvaart van Van der Meij, 1999, 1 map 2. Stukken van derden 28. Handgeschreven kopie van afscheidsbrief van verzetsstrijder Toon Tellegen, gefusilleerd door de Duitsers, 1943, 1 stuk 29. Levensbeschrijving van W. Langeraar, 1945-1979, 1 map 30. Stukken van R.A.D. Cort van de Linden, 1946, 1 map 31. Verslag luitenant-generaal der Mariniers M.R. de Bruyns aan de minister van Marine over voor officieren en adelborsten gehouden lezingen over Krijgstucht en Militair leiderschap, 1953, 1 map 8
32. Bundel met voordrachten gehouden tijdens de conferentie van hoofdofficieren te Zeist, 1954, 1 omslag 6. Curriculum Vitae van luitenant-generaal J.L. Bosch en ktz H.J. Bouvy, ongedateerd, 1 map 3. Krantenknipsels en brochures 3.1 Krantenknipsels 34. Krantenknipsels, verzameld door Van der Meij 1935-1990, betreffende WO II, marine, koningshuis, 1 omslag 35. Kopieën van krantenartikelen geschreven door Van der Meij, 1938-1940, 1 map 36. Krantenknipsels, verzameld door Van der Meij over Marineopleidingskamp Hilversum en bouw marinewoningen in Maartensdijk, 1955-1961, 1 map 37. Aflevering A.R.K.O, (juni/juli 1939) met foto van der Meij, 1 exemplaar 38. Diverse marineliedjes, verzameld door Van der Meij, ongedateerd, 1 map 3.2 Brochures overgebracht naar Bibliotheek NIMH -- Das Grossere Deutschland, Wochenschrift für Deutsche Welt und Kolonial-Politik, 1914 -- Bepalingen Pensioenwet Zeemacht, 1922 -- A.D. Cort van der Linden, Vijf artikelen over rechtsverzaking en gezagsafstand in Indië, 1946 9
-- Hoe zit dat? Enkele uiteenzettingen over de voornaamste problemen van het bevrijd gebied, 1945 -- J.N.J. van der Meij, Tijd van oorlog in de militaire rechtspraak, 1953 -- Wet beperking cumulatie van pensioen en inkomen, 1954 -- Marine Opleidingskamp Hilversum 1946-1956, met voorwoord van Van der Meij, 1956 -- De algemene militaire pensioenwet, 1966 -- Statuten Nationale Federatieve Raad van het voormalig verzet Nederland, 1967 -- Jaarverslag Koninklijke Vereniging van Leden der Nederlandse Ridderorden, 1984 4. Stukken overgebracht naar Fotocollectie NIMH 4.1 Fotoalbums -- Album Versailles, Verdun, Reims, Bergen aan Zee, Gibraltar, Suezkanaal, familiefoto s ca. 1920 -- Album Nederlands-Indië, ca. 1925 -- Album Ede, 15 e Houwitzerbatterij, Oldebroek, ca. 1929 -- Trouwfotoalbum, Soerabaja, 1935 -- Album Nederlands-Indië, ca. 1935 -- Album Hr.Ms. Hertog Hendrik in Gibraltar, Madeira, Porto, 10
Casablanca, 1938 -- Album bouw Prefab woningen voor marinepersoneel Maartensdijk, 1958, 1959, N.B bevat krantenknipsels -- Album uiteten Marineopleidingskamp Hilversum, 1960 -- Album commando-overdracht Marine Opleidingskamp, 1960 4.2 Losse Foto s -- Familiefoto s, 1 map -- Losse foto s, geïnventariseerd door M. van der Mey, 1 map -- Marineopleidingskamp Hilversum, 1956 1960, 1 map 11