MRI van de hersenfuncties

MRI van de hersenfuncties Informatie voor patiënten Let op: In deze folder zit een vragenlijst die u thuis moet invullen. F0904-4410 oktober 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH Westeinde, Lijnbaan 32, Postbus 432, 2501 CK Den Haag 070 330 20 00

Inleiding U heeft een afspraak voor een MRI-onderzoek van de hersenfuncties. Dit onderzoek vindt plaats op de afdeling Radiologie van MCH Westeinde. Deze folder informeert u over het onderzoek en de voorbereidingen die nodig zijn om het onderzoek goed te laten verlopen. Wilt u zich 10 minuten vóór de afspraaktijd melden bij de receptie van de afdeling Radiologie. MCH-patiëntenpas Als u naar het ziekenhuis komt, neemt u uw MCH-patiëntenpas mee. Heeft u geen MCH-patiëntenpas of zijn uw gegevens veranderd, dan kunt u deze vóór het onderzoek laten maken of aanpassen. Dit kan bij het Inschrijf- en afsprakenbureau in de centrale hal. Wilt u daarvoor 15 minuten eerder naar het ziekenhuis komen, zodat u op tijd bent voor uw afspraak. Verhinderd Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo snel mogelijk (uiterlijk 24 uur voor de afspraak) met de afdeling Radiologie om uw afspraak af te zeggen of te verplaatsen. De opengevallen plaats kan dan voor een andere patiënt gebruikt worden. Het telefoonnummer van de afdeling Radiologie, MCH Westeinde is: (070) 330 24 10. Dit kan op werkdagen van maandag tot en met vrijdag tussen 08.00 tot 16.30 uur. Houdt u bij het afzeggen of verplaatsen van uw afspraak rekening met uw vervolgafspraak bij de arts die het onderzoek voor u heeft aangevraagd. Niet of te laat afgemelde afspraken worden in rekening gebracht. Vragenlijst U moet voorafgaand aan het MRI-onderzoek een vragenlijst invullen. Deze vragenlijst vindt u in deze folder. Vergeet niet de vragenlijst thuis in te vullen en mee te nemen naar het ziekenhuis. MRI van de hersenfuncties Deze MRI van de hersenen geeft informatie over de hersenactiviteit die met andere methoden niet te verkrijgen is. Om de hersenactiviteiten te kunnen MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 2

afbeelden krijgt u tijdens het onderzoek meerdere opdrachten. Dit onderzoek richt zich op het motoriek- en taalcentrum in de hersenen. De opdrachten bestaan uit kleine handbeweging- en taalopdrachten. De taalopdrachten worden in uw moedertaal uitgevoerd. Dit is de taal die u tot op uw zesde jaar hebt geleerd / gebruikt. MRI MRI staat voor Magnetic Resonance Imaging. Dit onderzoek maakt gebruik van een zeer sterk magneetveld in combinatie met radiogolven. Hierdoor worden in het lichaam signalen opgewekt die een computer omzet in een digitaal beeld. Zo zijn organen, bloedvaten, spieren en andere weefsels in het lichaam tot in detail zichtbaar te maken. Bij dit onderzoek wordt geen gebruik gemaakt van röntgenstralen. Het onderzoek is veilig en pijnloos. Het MRI-apparaat MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 3

Voorzorgsmaatregelen Vanwege het sterke magneetveld zijn een aantal voorzorgsmaatregelen van belang. Wilt u deze informatie goed doorlezen en bij twijfel contact opnemen met de afdeling Radiologie. Zwangerschap en borstvoeding Als u zwanger bent, of dit denkt te zijn, neem dan ruim voor het onderzoek contact op met de afdeling Radiologie. Het kan zijn dat het onderzoek dan niet door kan gaan Als u borstvoeding geeft en contrastvloeistof krijgt toegediend, mag u één dag na het onderzoek géén borstvoeding geven. Kolft u voor het MRI-onderzoek voldoende moedermelk af voor gebruik in de 24 uur na het onderzoek. Na het MRI-onderzoek kolft u de moedermelk wel af, maar mag u deze niet gebruiken. Implanteerbare hartritmemonitors Wanneer bij u een hartritmemonitor is geïmplanteerd (Medtronic Reveal of St. Jude medical Confirm e.a.) mag u het MRI-onderzoek ondergaan. Het magneetveld heeft geen effect op de werking van de hartritmemonitor. Neemt u het kaartje of pasje mee waarop staat dat u een hartritmemonitor heeft en laat dit kaartje voor het onderzoek zien aan de laborant. Pacemakers en ICD s Wanneer u een pacemaker of ICD heeft kunt u in de meeste gevallen geen MRI-onderzoek ondergaan. Door het sterke magneetveld van de MRIscanner kunnen deze apparaten ontregeld raken. U mag zelfs niet in de onderzoeksruimte komen. Sommige nieuwe pacemakers en ICD s zijn wel geschikt om een MRI in te gaan. Deze zijn zo ontworpen dat het magneetveld geen invloed heeft op de werking van de pacemaker of ICD. Houdt u er rekening mee dat deze pacemakers en ICD s voor het onderzoek in een speciale stand moeten worden gezet door een pacemakertechnicus. Na afloop van het onderzoek zet de technicus de pacemaker of ICD weer in de normale stand terug. MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 4

Als u een pacemaker of ICD heeft, neemt u dan ruim voor het MRI-onderzoek contact op met de afdeling Radiologie van MCH Westeinde (070) 330 24 10. De afdeling Radiologie overlegt met de pacemaker-afdeling om te bepalen of uw pacemaker of ICD geschikt is om het MRI-onderzoek te ondergaan. Wanneer u voor MRI-onderzoek mag krijgt u een nieuwe afspraak voor het MRI-onderzoek bij de afdeling Radiologie en een afspraak bij de pacemakertechnicus. Is uw pacemaker of ICD niet geschikt dan wordt uw afspraak afgezegd. Insulinepompen en cochleaire implantaten Wanneer u een geïmplanteerde insulinepomp of een cochleair implantaat heeft, kunt u géén MRI-onderzoek ondergaan. U mag niet in de onderzoeksruimte komen. Metalen voorwerpen in uw lichaam en gewrichtsprotheses Het sterke magneetveld van de MRI-scanner trekt metalen voorwerpen aan. Als een voorwerp vast zit in uw lichaam is er niets aan de hand, maar de beelden kunnen daardoor wel onscherp worden. Zit het voorwerp niet vast, dan zijn voorzorgsmaatregelen noodzakelijk. Als de volgende voorwerpen zich in uw lichaam bevinden, dan moet u dat doorgeven aan de laborant: vaatclips in het hoofd kunsthartklep metaalsplinters in de oogkas (deze splinters kunnen bewegen en uw oog verwonden) cochleair implantaat gehoorbeenprothese (als van metaal is, kan deze zich verplaatsen). magnetisch kaakimplantaat: wanneer het magnetische gedeelte in de kaak is geïmplanteerd wordt deze gedemagnetiseerd door de MRI. Wanneer het magnetische gedeelte uitgenomen kan worden kunt u zonder problemen het onderzoek ondergaan. gewrichtsprotheses: de huidige gewrichtsprotheses zoals knie- en heupprotheses zijn gemaakt van een materiaal dat in de MRI mag. Zij vormen geen bezwaar voor het ondergaan van een MRI onderzoek. MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 5

Contrastmiddel Voor dit onderzoek krijgt u een gadoliniumhoudend contrastmiddel via een infuus. Het contrastmiddel wordt door de nieren uitgescheiden. Het is daarom belangrijk dat vóór het onderzoek de nierfunctie bekend is. De arts die voor u het onderzoek heeft aangevraagd, laat bij u een bloedonderzoek uitvoeren als de nierfunctie nog niet bekend is. Contrastallergie Heeft u eerder een MRI-onderzoek met contrastmiddel gehad en was u hier allergisch voor? Geeft u dit dan door aan de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. Mocht u dit vergeten zijn geef het dan voor het onderzoek door aan de laborant. Er wordt dan bekeken welke voorzorgsmaatregelen er nodig zijn. Voorbereiding Metalen voorwerpen Voordat u de onderzoeksruimte ingaat, vraagt de laborant of u metalen voorwerpen bij u draagt. De MRI-magneet trekt metalen voorwerpen aan. Het is daarom erg belangrijk dat u géén metalen of magnetische voorwerpen bij u heeft in de onderzoeksruimte. Het onderzoek kan daardoor mislukken. Losse metalen voorwerpen kunnen gevaar opleveren voor het personeel en voor uzelf. Voorwerpen die problemen kunnen geven zijn o.a.: muntgeld, een aansteker, sleutels sieraden, horloge, haarspelden kunstgebit, tandprothese, gehoorapparaat betaalpas, andere pasjes, CD s, MP3-speler, mobiele telefoon. Deze worden gewist door de MRI kleding met metalen knopen en ritssluitingen ingenaaide beveiligingslabels in kleding Laat bovenstaande spullen daarom zo veel mogelijk thuis. Wanneer u deze voorwerpen bij u draagt moet u deze in het kleedkamertje achterlaten. MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 6

Mascara Als u voor een MRI-onderzoek van het hoofd komt mag u geen mascara gebruiken. In mascara komen soms metalen deeltjes voor die het onderzoek kunnen verstoren. Brillen / Lenzen Tijdens het onderzoek krijgt u meerdere opdrachten om uit te voeren. Deze opdrachten worden op een scherm geprojecteerd. Het is belangrijk dat u deze goed kunt zien / lezen. Wanneer u in het bezit bent van lenzen gaat er de voorkeur naar uit dat u tijdens dit onderzoek lenzen draagt. Waardevolle zaken Wij raden u aan waardevolle zaken zoveel mogelijk thuis te laten. Het ziekenhuis is niet aansprakelijk voor vermissing en/of beschadiging van uw persoonlijke eigendommen. Claustrofobie (bang in kleine ruimtes) Tijdens het onderzoek ligt u op een onderzoekstafel in een verlichte tunnel van het MRI-apparaat. Deze tunnel is aan de voor- en achterkant open. Mensen met claustrofobie kunnen hier moeite mee hebben. In dat geval raden wij u aan iemand mee te nemen die tijdens het onderzoek bij u kan zitten. Voor de persoon die met u meegaat in de MRI-ruimte, gelden dezelfde voorzorgsmaatregelen als voor u. Het onderzoek De laborant haalt u op uit de wachtkamer. De laborant controleert of u geen metalen voorwerpen bij u heeft. In de onderzoeksruimte gaat u op de MRItafel liggen. Voordat het onderzoek begint krijgt u van de laborant uitleg over het onderzoek. De laborant schuift de tafel in de verlichte tunnel van de MRI-apparaat. Deze tunnel is aan de voor- en achterkant open. Via een spiegeltje boven uw hoofd kijkt u naar een beeldscherm waarop de opdrachten geprojecteerd worden. MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 7

De laborant bedient het MRI-apparaat vanuit de aangrenzende ruimte. De laborant houdt u via het raam in de gaten. Het is belangrijk dat u stil blijft liggen, anders mislukken de beelden. Het testen van de taalfuncties De taalfuncties van de hersenen worden getest met drie verschillende opdrachten. U ziet op het scherm een letter verschijnen. Bij deze letter moet u verschillende woorden verzinnen die beginnen met deze letter. Voorbeeld: op het scherm ziet u de letter P en u verzint daarbij de woorden: piano, pannenkoek, potlood, enz. U ziet op het scherm een woord verschijnen. Bij dit woord moet u dingen verzinnen. Voorbeeld: op het scherm ziet u het woord steden. U kunt dan denken aan: Amsterdam, Londen, Parijs, enz. U ziet op het scherm een zelfstandig naamwoord verschijnen. Bij dit zelfstandig naamwoord moet u dan werkwoorden verzinnen. Voorbeeld: op het scherm ziet u het woord hout. U kunt dan denken aan zagen, timmeren, enz. Tijdens deze opdrachten mag uw mond niet bewegen. U moet de woorden bedenken, maar mag ze niet hardop uitspreken. Het testen van de motoriek De motoriek wordt getest door tijdens het onderzoek met uw vingers uw duim aan te tikken. Deze momenten van vingerbewegingen worden afgewisseld met momenten van rust. Op het beeldscherm ziet u wanneer u uw vingers moet bewegen en wanneer u moet stoppen. De laborant bedient het MRI-apparaat vanuit de aangrenzende ruimte. De laborant houdt u via het raam in de gaten. Het is belangrijk dat u stil blijft liggen, anders mislukken de beelden. Het onderzoek duurt 60 tot 90 minuten. MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 8

Complicatie Bij een klein aantal patiënten (minder dan 1%) kan het contrastmiddel leiden tot een overgevoeligheidsreactie, zoals niezen of het ontstaan van (jeukende) huiduitslag. Meestal is er geen verdere behandeling nodig. Deze reactie kan tot een paar dagen na het onderzoek optreden. Als uw klachten verergeren of als u benauwd wordt, neemt u dan contact op met de afdeling Radiologie. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de Spoedeisende Hulp. De uitslag De radioloog beoordeelt het onderzoek en geeft de uitslag door aan de arts die voor u het onderzoek heeft aangevraagd. Deze arts vertelt aan u de uitslag. Vragen Heeft u vragen over het onderzoek, dan kunt u bellen met de afdeling Radiologie van MCH Westeinde (070) 330 24 10. Ook voor, tijdens of na het onderzoek kunt u uw vragen stellen. De afdeling Radiologie is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 16.30 uur. Bij acute problemen buiten kantooruren kunt u bellen met de Spoedeisende Hulp. MCH Antoniushove: (070) 357 42 02 MCH Westeinde: (070) 330 23 80 MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 9

Vragenlijst Vanwege het sterke magneetveld in de MRI-ruimte moeten we een aantal veiligheidsmaatregelen in acht nemen. Daarom hebben wij een vragenlijst bijgevoegd. Maak deze lijst los uit de folder. Thuis invullen en meebrengen op de dag van het onderzoek De laborant neemt deze lijst met u door voordat het onderzoek begint. Ruimte voor Barcode MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 10

Heeft u een pacemaker of een ICD? Neemt u dan contact op met de afd. Radiologie om zeker te weten dat deze in de MRI mag: MCH Antoniushove (070) 357 46 00 MCH Westeinde (070) 330 24 10 Heeft u een implanteerbare hartritmemonitor? (indien ja, neemt u dan het bijbehorende kaartje met het typenummer mee) Heeft u een insulinepomp of een JA NEE cochleair implantaat? Heeft u een neurostimulator of andere elektronische implantaten? Heeft u ooit een operatie ondergaan waarbij iets van metaal is geïmplanteerd? Zoals: vaatclips hartklep gewrichtsprothese schroeven / plaatjes magnetische kaakimplantaten anders: Aankruisen wat van toepassing is. Heeft u ooit metaalsplinters in de ogen gehad? Heeft u granaatscherven of kogels in uw lichaam? Heeft u last van claustrofobie (bang in kleine ruimtes)? Heeft u een verstoorde nierfunctie? Heeft u een levertransplantatie gehad of ondergaat u binnenkort een levertransplantatie? Bent u zwanger of denkt u zwanger te zijn? MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 11

Heeft u de informatiefolder gelezen? Wat is uw gewicht? kg Wat is uw lengte? cm Naam: Geboortedatum: Datum: Handtekening: MRI van de hersenfuncties F0904-4410 oktober 2013 12