Lui oog Afdeling Oogheelkunde Locatie Purmerend/Volendam
Een lui oog betekent dat de gezichtsscherpte van een oog verminderd is. De luiheid ontstaat doordat de normale ontwikkeling van de gezichtsscherpte verhinderd wordt. Een lui oog komt bij ongeveer 4% van de bevolking voor. In de meeste gevallen is er sprake van luiheid van een oog, maar het komt ook voor dat beide ogen lui zijn. Oorzaken Vanaf de geboorte is het gezichtsvermogen in ontwikkeling, met name in de eerste levensjaren. Als er in deze periode een belemmering bestaat voor het normale gebruik van een of beide ogen, dan zal het resultaat een lui oog zijn. De meest voorkomende oorzaken van een lui oog zijn: Scheelzien Verschil in brilsterkte tussen beide ogen Troebeling van de heldere delen van het oog Combinatie van bovengenoemde oorzaken Scheelzien Wanneer er van jongs af aan een oog-standafwijking bestaat, wordt het beeld van het afwijkende oog in de hersenen onderdrukt. Het oog wordt hierdoor niet of minder gebruikt en ontwikkelt zich daarom niet goed. Het wordt lui. Verschil in brilsterkte Er kan een verschil in brilsterkte tussen beide ogen bestaan. Bij kinderen is dan de kans op het ontstaan van een lui oog aanwezig. Het beeld van het oog met de kleinste brilafwijking wordt gebruikt en het beeld van het andere oog speelt een minder grote rol bij het kijken. De ontwikkeling van de gezichtsscherpte van dat oog blijft dan achter, waardoor het oog lui wordt. Troebeling van de heldere delen van het oog Een minder vaak voorkomende oorzaak van een lui oog is een troebeling van de heldere delen van het oog, zoals bijvoorbeeld aangeboren staar. Door een dergelijke troebeling kan geen scherp beeld worden gevormd en wordt het oog in zijn ontwikkeling gehinderd. 2
Bij alle genoemde oorzaken van een lui oog speelt erfelijkheid een rol. Kinderen uit een familie waarin luie ogen, scheelzien of hogere brilsterkten voorkomen zullen dus al vroeg op deze afwijkingen gecontroleerd moeten worden. Onderzoek en behandeling De ontwikkeling van het visuele systeem, waaronder de gezichtsscherpte, vindt voornamelijk plaats in de eerste levensjaren. Het is dan ook van groot belang dat eventuele factoren die een normale ontwikkeling kunnen verstoren, vroeg worden opgespoord. Wordt het luie oog veroorzaakt door een brilafwijking of een troebeling dan zal deze oorzaak eerst verholpen moeten worden. In geval van een brilafwijking zal de orthoptist indien nodig een bril voorschrijven. Wanneer een troebeling geconstateerd is zal de oogarts u adviseren over de mogelijkheden van behandeling. Hierna kan begonnen worden met de behandeling van het luie oog. Zoals eerder beschreven betekent het begrip lui oog dat er een achterstand in de ontwikkeling van het zien van een van beide ogen bestaat. Deze achterstand moet ook weer ingehaald worden. De meest efficiënte behandelmethode is dan het afdekken van het goede oog met een oogpleister. Een vroegtijdig gestarte behandeling die trouw wordt uitgevoerd leidt tot de beste resultaten. Of een oog gedurende een aantal uren per dag of de hele dag moet worden afgeplakt, is onder meer afhankelijk van de leeftijd van het kind en van de ernst van de luiheid. Uw orthoptist adviseert u hierin. Er bestaat geen goed alternatief voor het afplakken. In sommige gevallen is het uitvoeren van deze behandeling echter niet mogelijk; dan kan overwogen worden om het goede oog met pupilverwijdende druppels in te druppelen in plaats van het af te plakken. Hierdoor ziet dat oog tijdelijk wazig en moet het luie oog gebruikt worden om te kunnen zien. Niet elke vorm van een lui oog is geschikt voor deze behandeling. In het algemeen kan gesteld worden dat in verband met de chemische effecten van deze behandeling het gebruik van een pleister de voorkeur heeft. Ook hierin zal de orthoptist u adviseren. 3
Tot slot: het afdekken van het goede oog heeft als doel de ontwikkeling van de gezichtsscherpte van het luie oog te stimuleren. Het heeft dus geen invloed op de mate van de brilafwijking en het geeft geen verbetering van de oogstand. Vragen Heeft u naar aanleiding van deze folder vragen, stelt u deze dan aan uw orthoptist. Voor extra informatie, kijk op: www.orthoptie.nl 4
Notities: 5
6
7
Locatie Enkhuizen Molenweg 9b 1601 SR Enkhuizen T. 0228 312 345 Locatie Hoorn Maelsonstraat 3 1624 NP Hoorn T. 0229 257 257 Locatie Purmerend Waterlandlaan 250 1441 RN Purmerend T. 0299 457 457 Locatie Volendam Heideweg 1b 1132 DA Volendam T. 0299 457 001 Postbus 600, 1620 AR Hoorn www.dijklander.nl info@dijklander.nl WLZ-09210-NL 7 januari 2019