TNO Triskelion BV Het Veiligheidsinformatieblad; het kan beter! 3 april 2014
TNO Triskelion stands for: Three markets Chemistry Food and Feed Pharma Trusted Third Party Three departments Analytical Research Toxicology and Applied Pharmacology Chemical Risk Assessment Three components Quality Passion Operational excellence
Agenda 1. Inleiding 2. Opzet Onderzoek 3. Resultaten 4. Conclusie 5. Vragen? 3
Inleiding Het veiligheidsinformatieblad (VIB) belangrijk instrument voor het verstrekken van informatie over: - gevaren van stoffen of mengsels - advies veilig gebruik 4 Vóór de invoering van REACH, was in Nederland de ervaring dat VIB s niet (veel) werden gebruikt REACH blootstellingsscenario's gericht op het veilige gebruik van specifieke toepassingen Onderzoek Finse autoriteiten (2012) 2 kwaliteitsproblemen bij bijna de helft van de bestudeerde VIBs. Duitse studie (2013) 3 meerderheid respondenten kwaliteit van VIB moet worden verbeterd 1) Van Niftrik en Krop, 2003 2) Forsman - Katainen et al., 2012 3) Reihlen en Jepsen, 2013 omvang en complexiteit als belangrijke reden 1
Inleiding Nederlandse Inspectie-SZW (I-SZW) - 50 (u)vib - Verzameld tijdens een REACH inspectieproject in 2012 - bedoeld als input in de discussie. Bureau REACH (RIVM): evaluatie uitgevoerd door TNO Triskelion BV 5
Opzet onderzoek 50 VIBs: 26 stoffen (20 met blootstellingscenario s) 24 mengsels Getoetst op: 1) wettelijke vereisten 2) kwaliteit 3) duidelijkheid en bruikbaarheid voor gebruiker. 6
Resultaten- wettelijke vereisten VIBs voldoen in grote lijnen aan de formele wettelijke regels Geen zonder gebreken Onderscheid gemaakt tussen administratief en kritiek niet voldoen aan de regelgeving. 7
Resultaten- wettelijke vereisten Administratief niet voldoen: Bij 8 VIB stond informatie in de verkeerde rubrieken. Bij 9 VIB waren (ISO) eenheden niet volledig toegepast. Bij 22 VIB was er niet duidelijk aangegeven dat men niet mag eten, drinken of roken op de werkplek. 8
Resultaten- wettelijke vereisten Kritieke non-compliance: 10 VIB niet (volledig) in het Nederlands. 'voorzorgsmaatregelen' (Precautionary statements) 'Raad Bij 6 vd van 26 voorzichtigheidsbeginsel stof VIB classificatie niet overeenkomstig geharmoniseerde classificatie: bij 2 sterke indicatie van non-compliance. Bij 44 VIB (85%) ontbrak handschoen materiaal en dikte. (Bij 37 ontbrak de doorslagtijd) Bij 23 VIB ontbrak het type ademhalingsbescherming Geclassificeerde stoffen met een REACH registratienummer in Rubriek 1.1, waarvoor geen Blootstellingscenario is toegevoegd 9
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid 50 VIBs: 26 stoffen (20 met blootstellingscenario s) 24 mengsels Getoetst op: 1) wettelijke vereisten 2) kwaliteit 3) duidelijkheid en bruikbaarheid voor gebruiker. 10
Resultaten- kwaliteit Kwaliteit: Inhoud correct en consistent. Bij 15 VIB werden toepasselijke grenswaarden niet genoemd Op basis van informatie uit rubriek 3 (Samenstelling / informatie m.b.t. ingrediënten) andere classificatie verwachten van het mengsel. 11
Resultaten- kwaliteit Kwaliteit: Inhoud correct en consistent. Meeste inconsistentie tussen: rubriek 7 (Hanteren en opslag) rubriek 8 (Blootstellingbeheersing en persoonlijke bescherming) rubriek 9 (Fysische en chemische eigenschappen) rubriek 11 (Toxicologische informatie) Bij 11 VIB inconsistenties tussen: rubriek7, rubriek 8 en de blootstellingscenario s. 12
Resultaten- kwaliteit Kwaliteit: Inhoud correct en consistent. Rubriek 10.6 Gevaarlijke ontledingsproducten staat : "Onder normale omstandigheden van opslag en gebruik worden normaal geen gevaarlijke afvalproducten gevormd." In Rubriek 11 staat: "Blootstelling aan ontledingsproducten kan gevaar voor de gezondheid opleveren. Na blootstelling kunnen ernstige gevolgen met vertraging optreden. Kan irritatie van de ogen, neus, en keel veroorzaken door blootstelling aan damp, nevels of rook, die tijdens normaal gebruik ontstaan." 13
Resultaten- kwaliteit Kwaliteit: Inhoud correct en consistent. Bij 40% geen geschikte technische beheersmaatregelen in rubriek 8 Bij 9 VIB: - wel genoemd in rubriek 7 (Hanteren en opslag), - maar niet rubriek 8 (Blootstellingbeheersing en persoonlijke bescherming) Rubriek 7: Het arbeidsproces moet, indien technisch mogelijk, zo worden georganiseerd Bij 4 VIB: dat er geen gevaarlijke stoffen vrijkomen of dat men kan uitsluiten een contact met de huid en Plaatselijke afzuiging is vereist - niet genoemd bij de technische beheersmaatregelen Terwijl er in - wel Rubriek bij de 8 persoonlijke staat: passende beschermingsmiddelen. technische maatregelen: geen gegevens beschikbaar. 14
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid 50 VIBs: 26 stoffen (20 met blootstellingscenario s) 24 mengsels Getoetst op: 1) wettelijke vereisten 2) kwaliteit 3) duidelijkheid en bruikbaarheid voor gebruiker. 15
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Wetgeving stelt: duidelijk en bondig beschreven Criteria: Algemene begrijpelijkheid van het taalgebruik Mindere kennis van gebruiker van deskundige taal en REACH termen Voldoende concreet en specifiek Meestal wel helder en bondig Geen lekentaal 16 rubrieken Eerder besproken elementen zwakken helderheid af. 16
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Wetgeving stelt: duidelijk en bondig beschreven 90% waren duidelijk en bondig beschreven 5% gaf nuttig advies over het veilig gebruiken van de stof in het hoofdgedeelte van de (u)vib Blootstellingsscenarios (ES): Circa 2/3 toegevoegde waarde. 17
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Hoofdgedeelte van de (u)vib Te algemeen: Maak gebruik van gesloten installaties, lokale afzuig of andere technische beheersmaatregelen om beroepsmatige blootstelling aan luchtverontreinigingen onder de aanbevolen of wettelijke grenswaarden te houden. Deze VIB beschrijft geen grenswaarden. "Dampen niet inademen. Aanraking met de ogen en de huid vermijden" 18
19 Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Hoofdgedeelte van de (u)vib Voldoende concreet en specifiek: Ademhalingsbeschermingsuitrustingen zijn vereist tijdens het verstuiven. Voor kortetermijngebruik: beschermingsmasker met filter, combinatiefilter, type AX-P3 (voor gassen en dampen van organische bestanddelen, kookpunt onder 65 ºC/deeltjes, kleurcode: bruin/wit). 20
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Hoofdgedeelte van de (u)vib Taal en maatregelen aansluiten bij de gebruiker: Speciale reiniger voor de ruitensproeier. Beschermingskleding: Laboratoriumschort. Spuitlijm voor papier/karton en textiel: Een blootstellingsbeoordeling kan nodig zijn om te beslissen of een masker nodig is. 21
22 Resultaten- wettelijke vereisten
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Blootstellingsscenarios (ES): Voldoende concreet en specifiek: Zorg dat materiaaloverdracht afgeschermd of onder extractieventilatie plaatsvindt. Maak de transferstraten leeg voor de ontkoppeling Spuiten buiten industriële omgevingen: Draag chemicaliënbestendige handschoenen (die voldoen aan EN374) in combinatie met training voor speciale werkzaamheden. (voor 95% werkzaam). Voor verdere specificatie zie rubriek 8 van het VIB. 23
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Blootstellingsscenarios (ES): Circa 1/3 geen toegevoegde waarde. Verschillende redenen waarom niet. Voorbeelden: VIB voor stof in waterige oplossing met Blootstellingscenarios voor de stof als gas. Een Blootstellingsscenario voor professionals die volledig werd beschreven in Proces Categorieën (PROCs). 24
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Aanwijzingen voor onder- en over- bescherming Voor een stof geclassificeerd als CMR en irriterend alleen: ieder persoonlijk contact vermijden en alleen doeltreffende ventilatie gebruiken Geen opmerkingen over bijv.: - gesloten systeem - persoonlijke beschermingsmiddel Voor irriterende of sensibiliserend stoffen: geen advies om deze veilig te gebruiken. Voor brandbare stoffen: geen advies gegeven om brand te voorkomen. 25
Resultaten- Duidelijkheid en bruikbaarheid Aanwijzingen voor onder- en over- bescherming In alle VIB worden handschoenen aangeraden in rubriek 8. Ademhalingsbescherming echt nodig? 26
Conclusie Het kan beter! duidelijk aangegeven dat men niet mag eten, drinken of roken op de werkplek (ISO) eenheden handschoen materiaal, dikte en doorslagtijd type ademhalingsbescherming - GESTIS Substance Database (http://www.dguv.de/ifa) - Chemiekaartenboek - Quick selection guide to chemical Protective Clothing Krister Forsberg 27
Conclusie Het kan beter! Classificatie goed bijhouden/nagaan. Wettelijke grenswaarden: wetten.overheid.nl/bwbr0008587/bijlagexiii/geldigheidsdatum_31-07-2013 ECHA website: http://echa.europa.eu/information-on-chemicals/cl-inventory http://echa.europa.eu/web/guest/information-on-chemicals/registered-substances Gestis (DNEL/ international limit values) : http://www.dguv.de/ifa 28
Conclusie Het kan beter! Consistentie tussen: rubriek 7 (Hanteren en opslag) rubriek 8 (Blootstellingbeheersing en persoonlijke bescherming) rubriek 9 (Fysische en chemische eigenschappen) rubriek 11 (Toxicologische informatie) de blootstellingscenario s. Vergeet de geschikte technische beheersmaatregelen niet Maak adviezen concreet Voorkom onder- én over- bescherming 29
Conclusie Het kan beter! Stel vragen aan leveranciers Rapport -met tips voor gebruikers hoe zij mogelijk de kwaliteit van VIBs zelf kunnen beoordelen en om invloed op de kwaliteit en bruikbaarheid uit te oefenen. 30
31 Vragen?