Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Nederlandse norm NEN 2654-1 (nl) Beheer, controle en onderhoud van brandbeveiligingsinstallaties - Deel 1: Brandmeldinstallaties Management, control and maintenance of fire safety systems - Part 1: Fire detection and alarm systems Vervangt NEN 2654-1:2015 ICS 13.220.20 juni 2018
NEN 2654-1 Normcommissie 351086 'Brandmeldsystemen' THIS PUBLICATION IS COPYRIGHT PROTECTED DEZE PUBLICATIE IS AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Royal Netherlands Standardization Institute. The Royal Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Koninklijk Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Koninklijk Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Royal Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Royal Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Koninklijk Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Koninklijk Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven. 2018 Koninklijk Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) 2 690 390, Fax (015) 2 690 190
Inhoud Voorwoord... 5 1 Onderwerp en toepassingsgebied... 7 2 Normatieve verwijzingen... 9 3 Termen en definities... 9 4 Eisen aan beheer en onderhoud... 11 5 Beheer, periodieke controle en preventief onderhoud door de gebruiker... 12 5.1 Algemeen... 12 5.2 Taken van de beheerder... 12 5.3 Dagelijkse bediening... 12 5.4 Beheer door de beheerder... 13 5.4.1 Buiten werking stellen van een of meer delen van de brandmeldinstallatie... 13 5.4.2 Onderbreking van de werking van de installatie... 13 5.4.3 Maatregelen ter voorkoming van onechte en/of ongewenste brandmeldingen... 13 5.4.4 Bouwkundige wijzigingen en wijzigingen in het gebruik en de inrichting... 13 5.4.5 Informeren van de onderhouder... 14 5.4.6 Registratie in het logboek... 14 5.4.7 Samenwerking beheerder en onderhouder... 15 5.5 Periodieke controle en preventief onderhoud door de beheerder... 15 5.5.1 Algemeen... 15 5.5.2 Periodieke controle... 16 5.5.3 Periodieke controle management- en/of beheersysteem... 19 5.5.4 Preventief onderhoud door een beheerder... 19 5.5.5 Afwijkingen... 19 5.5.6 Rapportage en vastlegging in logboek... 19 6 Periodieke controle en preventief onderhoud door de onderhouder... 19 6.1 Algemeen... 19 6.2 Periodieke controle en preventief onderhoud door een onderhoudsdeskundige... 20 6.3 Controle en onderhoud van de componenten... 21 6.3.1 Algemeen... 21 6.3.2 Automatische brandmelders... 21 6.3.3 Nevenindicatoren gekoppeld aan de automatische brandmelders (A)... 23 6.3.4 Handbrandmelders... 24 6.3.5 Brandmeldcentrale... 25 6.3.6 Brandalarmeringsapparatuur... 26 6.3.7 Doormeldapparatuur voor brandmeldingen... 26 6.3.8 Doormeldapparatuur voor storingsmeldingen... 27 6.3.9 Besturingsapparatuur voor automatische brandbeveiligingsinstallaties... 27 6.3.10 Energievoorziening... 27 6.3.11 Brandweerpanelen en nevenpanelen... 28 6.3.12 In- en uitgangsfuncties voor hulpapparatuur (nevenapparatuur)... 29 6.3.13 Klemmenkasten... 29 6.4 Onderhoudsplan... 29 6.5 Controle na preventief onderhoud... 30 7 Correctief onderhoud... 30 7.1 Algemeen... 30 7.2 Correctief onderhoud uitgevoerd door een beheerder... 30 3
7.3 Correctief onderhoud uitgevoerd door de onderhouder... 30 7.3.1 Aanvang en duur van de reparatie... 30 7.3.2 Controle na correctief onderhoud... 30 Bijlage A (informatief) Model logboek... 31 Bijlage B (normatief) Model onderhoudsplan... 40 Bijlage C (informatief) Modelrapport periodieke controle beheerder... 44 Bijlage D (normatief) Modelrapport van onderhoud door onderhouder... 51 Bijlage E (informatief) Onderhoud, controle en beheer op afstand... 64 Bijlage F (informatief) Maatregelen bij het uitschakelen van (delen van) de brandmeldinstallatie... 70 4
Voorwoord vervangt NEN 2654-1:2015. Aanleiding van deze herziening is de recente publicatie van NEN 2654-2:2018 Beheer, controle en onderhoud van brandbeveiligingsinstallaties - Deel 2: Ontruimingsalarminstallaties. Beide normen zijn op het gebied van de prestatie-eisen identiek aan elkaar en zijn alleen verschillend daar waar het gaat om de specifieke aspecten van branddetectie versus de aspecten van ontruimingsalarmering. De herziene uitgave van NEN 2654-2 is aangepast aan de inzichten en technologieën van deze tijd. Wijzigingen zijn na de gebruikelijke commentaar- en bezwaarperiode verwerkt. Met de publicatie van NEN 2654-2:2018 doet zich de ongewenste situatie voor dat de normen op onderdelen niet langer op één lijn zitten. Met de uitgifte van worden de verschillen opgeheven. Omdat de betreffende onderdelen bij de herziening van NEN 2654-2 ter commentaar zijn aangeboden, is besloten deze direct en zonder nieuwe commentaarperiode te publiceren. De belangrijkste aanpassingen en wijzigingen in de uitgaven van 2015 en 2018 zijn: De definities uit NEN 2535 zijn verwijderd. De definitie nominale staat is aangepast. De taak van de beheerder is aangepast. De uit te besteden taken van de beheerder zijn beter benoemd. De taken van de onderhouder zijn daar waar mogelijk als prestatie-eis omschreven. Een model onderhoudsplan is toegevoegd (bijlage B). Een modelrapport van periodieke controle door de beheerder is toegevoegd (bijlage C). Een modelrapport van onderhoud door de onderhouder is toegevoegd (bijlage D). Er is een richtlijn opgenomen voor beheer, controle en onderhoud op afstand (bijlage E). Er is een richtlijn opgenomen voor maatregelen bij het uitschakelen van (delen van) de brandmeldinstallatie (bijlage F). Een brandmeldinstallatie in een gebouw kan alleen effectief blijven functioneren wanneer de betrokken beheerder ervoor zorgt dat het beheer, de controle en het onderhoud van de installatie op de juiste wijze plaatsvinden. Deze norm geeft de nodige aanwijzingen en eisen die in dit verband moeten worden aangehouden. Deze totale norm voor beheer, controle en onderhoud van brandbeveiligingsinstallaties wordt uitgegeven in een drietal delen. Elk deel heeft betrekking op één type brandbeveiligingsinstallatie en wordt onder de algemene titel Beheer, controle en onderhoud van brandbeveiligingsinstallaties gepubliceerd. De NEN 2654-reeks bestaat momenteel uit de volgende delen: Deel 1: Brandmeldinstallaties; Deel 2: Ontruimingsalarminstallaties; 5
Deel 3: Rookbeheersingssystemen. Deze norm is opgesteld door de normcommissie 351 086 Brandmeldsystemen, na voorbereiding door de werkgroep 351 086 00 04 Herziening NEN2654-1. 6
Beheer, controle en onderhoud van brandbeveiligingsinstallaties Deel 1: Brandmeldinstallaties 1 Onderwerp en toepassingsgebied NEN 2654-1 geeft eisen voor het beheer, de controle en het onderhoud van autonome brandmeldinstallaties in gebouwen, waarbij de apparatuur en de bekabeling niet worden geïntegreerd met andere installaties, met uitzondering van de brandbeveiligingsinstallaties zoals omschreven in NEN 2535:2017, hoofdstuk 7. Een brandmeldinstallatie kan bestaan uit verschillende brandmeldcentrales met elkaar verbonden door een netwerk. De norm is bedoeld om te worden toegepast bij het beheer, de controle en het onderhoud van de brandmeldinstallatie, inclusief de aansturingen van de brandmeldcentrale (onderdeel B) naar de besturings- en doormeldapparatuur (onderdelen G, E, J en N). De aangestuurde brandbeveiligingsinstallaties en overige installaties (onderdelen H, F, K en O) vallen niet binnen het toepassingsgebied van deze norm. De werkzaamheden, die door de beheerder van de brandmeldinstallatie moeten worden uitgevoerd, zijn vastgelegd in hoofdstuk 5 Beheer, periodieke controle en preventief onderhoud door de gebruiker van deze norm. De werkzaamheden, die door de onderhouder van de brandmeldinstallatie moeten worden uitgevoerd, zijn vastgelegd in hoofdstuk 6 Periodieke controle en preventief onderhoud door de onderhouder en hoofdstuk 7 Correctief onderhoud van deze norm. In figuur 1 zijn de lettersymbolen voor de diverse onderdelen verklaard, en zijn de grenzen van het toepassingsgebied van de norm schematisch aangegeven. Deze figuur is gebaseerd op figuur 1 van NEN-EN 54-1. 7
A D L 1 B * * G * C E * J N H 2 3 F K O 4 or Vo M Legenda be Pr ---------- grens van apparatuur volgens NEN-EN 54-1 en onderhoud conform NEN 2654-1 * zie opmerking 1 1 detectie en activeringsfuncties 2 stuurfuncties voor acties 3 lokaal geassocieerde functies 4 op afstand geassocieerde functies iew ev A automatische brandmelders B brandmeldcentrale C brandalarmeringsapparatuur (akoestische en optische signaalgevers) D handbrandmelders E doormeldapparatuur voor brandmeldingen F ontvangststation voor brandmeldingen G besturingsapparatuur voor automatische brandbeveiligingsinstallaties H J K L M eld automatische brandbeveiligingsinstallaties doormeldapparatuur voor storingsmeldingen ontvangststation voor storingsmeldingen energievoorziening centrale apparatuur voor ontruimingsalarmering N in- en uitgangsfuncties voor hulpapparatuur (nevenapparatuur) O hulpapparatuur (nevenapparatuur) OPMERKING 1 De grens van apparatuur volgens NEN-EN 54-1 en onderhoud conform NEN 2654-1 is aangegeven door de buitenste, onderbroken lijn. Een uitzondering hierop vormen: de componenten M en C als deze onderdeel uitmaken van een ontruimingsalarminstallatie. Deze behoren dan onderhouden te worden conform de norm voor onderhoud van ontruimingsalarminstallaties NEN 2654-2. de componenten E en J, Deze zijn over het algemeen onderdeel van het meldsysteem van een Regionale Alarmcentrale (RAC) van de brandweer of van een Particuliere Alarmcentrale (PAC) en valt onder het onderhoud van betreffende systemen. Wel wordt er in het kader van het onderhoud conform NEN 2654-1 ter controle een functionele test gedaan. OPMERKING 2 Niet alle onderdelen zijn een verplicht onderdeel van de brandmeldinstallatie Figuur 1 Schematische opbouw van een automatische brandmeldinstallatie 8
2 Normatieve verwijzingen Naar de volgende documenten wordt in de tekst zo verwezen dat de bepalingen ervan geheel of gedeeltelijk ook voor dit document gelden. Bij gedateerde verwijzingen is alleen de aangehaalde editie van toepassing. Bij ongedateerde verwijzingen is de laatste editie van het document (met inbegrip van eventuele wijzigingsbladen en correctiebladen) waarnaar is verwezen, van toepassing. Brandveiligheid van gebouwen Brandmeldinstallaties Systeem- en kwaliteitseisen en projecteringsrichtlijnen NEN 2535:2017 Brandveiligheid van gebouwen Brandmeldinstallaties Systeem- en kwaliteitseisen en projectierichtlijnen NEN 3140 Bedrijfsvoering van elektrische installaties: Aanvullende bepalingen voor laagspanningsinstallaties Vo NEN 2535:1996/A1:2002 NEN 2535+C1:2010 NEN 2654-2 Beheer, controle en onderhoud van brandbeveiligingsinstallaties Deel 2: Ontruimingsalarminstallaties NEN-EN 54-1:2011 Fire detection and fire alarm systems Part 1: Introduction or 3 Termen en definities Voor de toepassing van dit document gelden de volgende termen en definities en de termen en definities zoals opgenomen in NEN 2535. be iew ev Pr 3.1 beheerder persoon die beschikt over noodzakelijke vakbekwaamheid voor het beheer van de brandmeldinstallatie en die is geïnstrueerd omtrent de hem/haar toevertrouwde taken en mogelijke gevaren die zijn verbonden aan onjuist handelen 3.2 beschadiging fysieke onvolkomenheid van een onderdeel van de brandmeldinstallatie, die de systeembeschikbaarheid beïnvloedt eld Opmerking 1 bij de term: en van beschadigingen die de systeembeschikbaarheid kunnen beïnvloeden zijn bijvoorbeeld schilderwerk op de melders, vervorming van apparatuur, beschadiging van elektrische verbindingsleidingen en de gevolgen van natuurverschijnselen die niet direct hebben geleid tot een storing of zichtbare defecten. 3.3 brandmelder automatische brandmelder, een handbrandmelder of een externe melder 3.4 buiten werking stellen het opzettelijk, tijdelijk onderbreken van de paraatheid van een brandmeldinstallatie of essentieel onderdeel daarvan 3.5 functionele beproeving beproeving om te controleren of (een onderdeel van) de brandmeldinstallatie functioneert 9
3.6 gebruik voortdurende systeembeschikbaarheid van de functies van de brandmeldinstallatie gedurende de gehele gebruiksperiode van acceptatie tot gebruiksbeëindiging 3.7 gebruiker verantwoordelijke persoon voor het beheer van een brandmeldinstallatie, of de eigenaar van een brandmeldinstallatie 3.8 gebruiksbeëindiging beëindiging van de systeembeschikbaarheid van een brandmeldinstallatie 3.9 installatieplattegronden actuele bouwkundige tekeningen van het beveiligde object met daarop aangegeven de plaats van de brandmeldcentrale en eventuele brandweer- en nevenpanelen, de brandweeringang, de plaatsen van de brandmelders met zone- en/of groepsaanduiding, de plaatsen van brandalarmeringsapparatuur, de plaatsen en de aard van de automatische brandbeveiligingsinstallaties, voor zover betrekking hebbende op het door de brandmeldinstallatie bewaakte gebied en functioneel verbonden met de brandmeldinstallatie, de plaats van de schakel- en verdeelinrichting waarop de brandmeldinstallatie wordt aangesloten, de opstellingsplaats van de secundaire energievoorziening, de plaatsen van de eventueel toegepaste klemmenkasten en de bestemming van de ruimten 3.10 nominale staat staat waarbij elk deel van de brandmeldinstallatie, voor de fysieke positie en de technische functionaliteit, overeenkomt met de actuele installatieplattegronden, blokschema s, functiematrixen en bedieningsvoorschriften, en zich bevinden binnen de bandbreedte zoals dat in de productspecificaties is vastgelegd 3.11 onderhoud alle maatregelen die ten doel hebben gedurende de totale gebruiksduur de nominale staat te handhaven en te herstellen 3.12 onderhouder onderhoudsbedrijf verantwoordelijk voor het uitvoeren van het onderhoud van de brandmeldinstallatie, dat beschikt over de hiervoor noodzakelijke productkennis en vakbekwaamheid 3.13 onderhoudsdeskundige persoon die beschikt over de noodzakelijke productkennis en vakbekwaamheid voor het onderhoud van brandmeldinstallaties en die belast is met en verantwoordelijk is voor het uitvoeren van de hem toegewezen onderhoudswerkzaamheden 3.14 oplevering moment waarop de brandmeldinstallatie operationeel is en de gebruiker vruchtgebruik van de brandmeldinstallatie heeft 10
3.15 rapport van inbedrijfstelling of oplevering document van het branddetectiebedrijf waarin een overzicht wordt gegeven van de installatie en wordt vastgelegd, dat de brandmeldinstallatie in bedrijf is en voldoet aan de uitgangspunten zoals vastgelegd in het PvE en tevens dat alle toegepaste componenten en onderdelen van de installatie voldoen aan de gestelde eisen van kwaliteit en compatibiliteit Vo 3.16 rapport van onderhoud document van het onderhoudsbedrijf waarin een overzicht wordt gegeven van de installatie en wordt vastgelegd, dat de brandmeldinstallatie is onderhouden conform deze norm, in bedrijf is en nog steeds voldoet aan de uitgangspunten zoals vastgelegd in het PvE 3.17 systeembeschikbaarheid functionaliteit van de brandmeldinstallatie, uitgedrukt in een percentage (%) systeembeschikbaarheid, zoals vastgelegd in het PvE, waarin gedurende een gedefinieerde tijd de vereiste brandgrootte zal worden gedetecteerd or Opmerking 1 bij de term: De systeembeschikbaarheid wordt nadelig beïnvloed door bijvoorbeeld afplakken van melders, verwijdering van melders, uitschakeling van melders of groepen, volledige spanningsuitval, kortsluiting en draadbreuk. Pr 3.19 werkelijke staat staat waarin enig onderdeel van een brandmeldinstallatie op een gegeven tijdstip verkeert ev be 4 Eisen aan beheer en onderhoud iew In gebruik zijnde brandmeldinstallaties moeten in nominale staat worden gehouden. Hiertoe moeten ten minste de volgende activiteiten worden uitgevoerd: een goed beheer door de gebruiker (zie 5.1); periodieke controle en preventief onderhoud door de beheerder (zie 5.2); eld periodieke controle en preventief onderhoud door de onderhouder (zie hoofdstuk 6); correctief onderhoud door de beheerder en onderhouder (zie hoofdstuk 7). Alle onderhoudswerkzaamheden, zoals preventief onderhoud, controle en correctief onderhoud, alsmede alle handelingen verricht aan de brandmeldinstallatie zoals het in- en uitschakelen van melders of groepen moeten direct na het afronden van de werkzaamheden in het logboek worden vermeld. Het logboek moet hiervoor voor de beheerder en onderhouder vrij toegankelijk zijn. OPMERKING In bijlage A is een model gegeven voor een logboek dat geschikt is voor het vermelden van het onderhoudswerk en handelingen aan de brandmeldinstallatie. De gebruiker moet de onderhouder de voor het onderhoud relevante documenten beschikbaar stellen, te weten: het logboek waarin alle registraties omtrent meldingen, storingen, uitschakelingen van installatiedelen, en uitvoering beheer zijn vastgelegd; het bedieningsvoorschrift in de Nederlandse taal; 11
de installatieplattegronden, blokschema s en functiematrixen; het PvE; het rapport van inbedrijfstelling of oplevering; het onderhoudsplan; de rapporten van eerder uitgevoerd onderhoud; Vo de berekening van het maximaal aantal ongewenste en onechte meldingen. Deze documenten moeten te allen tijde actueel zijn en beschikbaar zijn voor de onderhouder, het bevoegd gezag en overige bij het onderhoud betrokken personen. 5 Beheer, periodieke controle en preventief onderhoud door de gebruiker 5.1 Algemeen or De gebruiker is ervoor verantwoordelijk dat het beheer, de periodieke controle en het preventief onderhoud worden uitgevoerd zoals omschreven in 5.2 en 5.3. De taken worden uitgevoerd door een beheerder. De gebruiker moet een of meer personen aanwijzen die zijn opgeleid en geïnstrueerd om te fungeren als beheerder. 5.2 Taken van de beheerder be De beheerder is belast met: iew ev Pr De beheerder is contactpersoon voor de interne en externe organisaties m.b.t. het beheer, de controle en het onderhoud van de brandmeldinstallatie. De beheerder heeft hiervoor de noodzakelijk kennis, alsmede kennis van de interne en externe alarmopvolging. de dagelijkse bediening (5.3); het beheer van de brandmeldinstallatie (5.4); eld de periodieke controle en het preventief onderhoud (5.5); instructie aan het personeel omtrent het voorkomen van onechte en ongewenste brandmeldingen (5.4.3). De beheerder is ervoor verantwoordelijk om conform interne procedures via de gebruiker de onderhouder te informeren over bouwkundige wijzigingen, wijzigingen in het gebruik en inrichting van de ruimten en wijzigingen in de alarmorganisatie voor zover deze van invloed kunnen zijn op het juist functioneren van de brandmeldinstallatie en het tijdig detecteren van brand. 5.3 Dagelijkse bediening Onder dagelijkse bediening wordt verstaan alle bedieningshandelingen die noodzakelijk zijn om brand-, storings- en overige meldingen af te handelen, zoals bijvoorbeeld: het afstellen van een akoestisch signaal; het vaststellen van de aard en locatie van de melding; 12
Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft Ja, ik bestel ex. nl Beheer, controle en onderhoud van brandbeveiligingsinstallaties - Deel 1: Brandmeldinstallaties 65.00 T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271 www.nen.nl/normshop Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop Gratis e-mailnieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V E-mail Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: 015 2 690 271 E-mail: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon 015 2 690 391, dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: www.nen.nl/leveringsvoorwaarden. LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview - 2018