Bladzijde: 1/6 * 1 Identificatie van de stof of het preparaat en van de onderneming Informatie over het produkt Toepassing van de stof / van de bereiding Bereiding van tandprothesen Fabrikant/leverancier: Heraeus Kulzer GmbH Grüner Weg 11, D-63450 Hanau Tel.: 0800 4372522 inlichtingengevende sector: Christiane Braun Tel: +49 6081 917223 Fax: +49 6081 917221 E-mail: braun@scientific-glass.de Emergency information: Call "Poisining Emergency Center Berlin": +49 30 30686 790 (24 hours, support in english and german language) 2 Identificatie van de gevaren gevaaromschrijving: Xi Irriterend F Licht ontvlambaar N Milieugevaarlijk speciale gevaaromschrijving voor mens en milieu: Het product moet een markering krijgen op basis van het berekeningsproces van de "Algemene classificatierichtlijn voor bereidingen in de EG", laatste editie. Werkt narcotiserend. R 11 Licht ontvlambaar. R 38 Irriterend voor de huid. R 50/53 Zeer vergiftig voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effec-ten veroorzaken. R 67 Dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken. Classificatiesysteem: De Classificatie komt overeen met de actuele EG-lijsten, maar is aangevuld met gegevens uit de vakliteratuur en van de onderneming. 3 Samenstelling en informatie over de bestanddelen Chemische karakterisering Beschrijving: - Gevaarlijke bestanddelen: CAS: 142-82-5 heptaan 50-75% EINECS: 205-563-8 Xn, Xi, F, N; R 11-38-50/53-65-67; S 2-9-16-29-33-60-61-62 aanvullende gegevens: De woordelijke inhoud van de opgegeven aanwijzingen inzake de mogelijke gevaren is te vinden in hoofdstuk 16. 4 Eerstehulpmaatregelen Na het inademen: Frisse lucht toevoeren; bij klachten arts opzoeken na huidcontact: Onmiddellijk met water en zeep afwassen en goed naspoelen. Na oogcontact: Ogen bij geopend ooglid een aantal minuten met stromend water spoelen (Vervolg op blz. 2)
Bladzijde: 2/6 Na inslikken: Geen braken teweegbrengen en onmiddellijk bijstand van arts inroepen. (Vervolg op blz. 1) * 5 Brandbestrijdingsmaatregelen Geschikte blusmiddelen: CO2, zand, bluspoeder. Geen water gebruiken. blusmiddelen die uit veiligheidsoogpunt niet geschikt zijn: Water. Krachtige waterstraal. Speciaal gevaar van de kant van de stof, zijn verbrandingsprodukten of de gassen die ontstaan: Kan ontplofbaar gas-lucht-mengsel vormen. Bij verhitting of brand is het ontstaan van vergiftige gassen mogelijk. speciale beschermende kleding: Geen bijzondere maatregelen nodig. Verdere gegevens - * 6 Maatregelen bij onopzettelijk vrijkomen van de stof of het preparaat Voorzorgsmaatregelen m.b.t. personen: Beschermende kleding aantrekken. Niet beschermde personen op afstand houden. Maatregelen ter bescherming van het milieu: Indringen in afvalwater, riolering, putten of kelders verhinderen. Bij indringen in afvalwater of riolering is de bevoegde instantie te waarschuwen. Procedure voor het reinigen/opnemen: Met vloeistofbindend material opnemen, bij kleine hoeveelheden celstof Niet met water of waterachtige reinigingsmiddelen wegspoelen. In speciale tanks voor terugwinning of berging verzamelen. Aanvullende gegevens: Informatie inzake berging - zie hoofdstuk 13. Informatie inzake persoonlijke beschermingsuitrusting - zie hoofdstuk 8. - 7 Hantering en opslag Handling: Informatie m.b.t. veilig hanteren: Tanks ondoordringbaar gesloten houden. Informatie m.b.t. brand- en ontploffingsgevaar: Onststekingsbronnen op afstand houden - niet roken. Maatregelen treffen tegen ontlading van statische elektriciteit. Opslag: Eisen ten opzichte van opslagruimte en tanks: Op een koele plaats bewaren. Informatie m.b.t. gezamelijke opslag: Niet noodzakelijk Verdere inlichtingen over eisen m.b.t. de opslag: Koel en droog bewaren in goed gesloten vaten. * 8 Maatregelen ter beheersing van blootstelling/persoonlijke bescherming Aanvullende gegevens m.b.t. de inrichting van technische installaties: Geen aanvullende gegevens. Zie 7. Bestanddelen met grenswaarden die m.b.t. de arbeidsruimte in acht genomen moeten worden: 142-82-5 heptaan MAC () Korte termijn waarde: 1600 mg/m³, 400 ppm Lange termijn waarde: 1200 mg/m³, 300 ppm (Vervolg op blz. 3)
Bladzijde: 3/6 (Vervolg op blz. 2) Aanvullende gegevens: Als basis dienden lijsten die bij opstelling geldig waren. Persoonlijke beschermingsvoorzieningen: Algemene beschermings- en gezondheidsmaatregelen: Verwijderd houden van eet- en drinkwaren en dierenvoeder. Verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken. Vóór de pauze en aan het einde van het werk handen wassen. Aanraking met de huid vermijden. Aanraking met de ogen en de huid vermijden. Ademhalingsbescherming: Niet noodzakelijk. Handbescherming: Handschoenen / bestand tegen oplosmiddelen. Het handschoenmateriaal moet ondoorlatend en bestand zijn tegen het product / de stof / de bereiding. Kies handschoenmateriaal rekening houdend met de penetratietijden, de permeatiegraden en de degradatie. Handschoenmateriaal De keuze van een geschikte handschoen is niet alleen afhankelijk van het materiaal, maar ook van andere kwaliteitskenmerken en verschilt van fabrikant tot fabrikant. Aangezien het product uit meerdere stoffen is samengesteld, is de duurzaamheid van de handschoenmaterialen niet vooraf berekenbaar en moet derhalve vóór het gebruik worden getest. Doordringingstijd van het handschoenmateriaal De precieze penetratietijd kunt u te weten komen bij de handschoenfabrikant; houd er rekening mee. Voor een langdurig contact in toepassingen zonder verhoogd verwondingsgevaar (b.v. laboratorium) zijn handschoenen uit volgend materiaal geschikt: Butylrubber Fluorrubber (Viton) Nitrielrubber Chloropreenrubber Voor een langdurig contact van maximaal 15 minuten zijn handschoenen uit de volgende materialen geschikt: Natuurrubber (latex) Oogbescherming: Niet absoluut noodzakelijk. Lichaamsbescherming: Lichte beschermingskleding. * 9 Fysische en chemische eigenschappen Algemene gegevens Vorm: vloeibaar Kleur: kleurloos Geur: karakteristiek Toestandsverandering Smeltpunt/smeltbereik: niet bepaald Kookpunt/kookpuntbereik: 98 C Vlampunt: -4 C Zelfonsteking: Het produkt is niet uit zichzelf ontbrandend. Ontploffingsgevaar: Het produkt is niet ontploffingsgevaarlijk, maar de vorming van ontploffingsgevaarlijke damp-/luchtmengsels is mogelijk. Ontploffingsgrenzen: onderste: 1,1 Vol % (Vervolg op blz. 4)
Bladzijde: 4/6 bovenste: 6,7 Vol % Stoomdruk bij 20 C: 48 hpa Dichtheid bij 20 C: 0 g/cm³ Oplosbaarheid in/mengbaarheid met: Water: niet resp. gering mengbaar (Vervolg op blz. 3) 10 Stabiliteit en reactiviteit Voorwaarden die te vermijden zijn: Geen ontleding bij opslag en handling volgens voorschrift. Gevaarlijke reacties Geen gevaarlijke reacties bekend. Gevaarlijke ontledingsprodukten: geen 11 Toxicologische informatie Acute toxiciteit: Primaire aandoening: op de huid: Prikkelt de huid en de slijmvliezen aan het oog: Geen prikkelend effect Overgevoeligheid: geen effect van overgevoeligheid bekend Aanvullende toxicologische informatie: Irriterend Het produkt vertoont op grond van het berekeningsprocédé van de algemene classificatie-richtlijnen van de EG voor toebereidingen in de laatste geldige redactie de volgende gevaren: 12 Ecologische informatie Algemene informatie: Waterbezwaarlijkheid () 4: Zeer vergiftig voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effec-ten veroorzaken. In oppervlaktewater ook giftig voor vissen en plankton. Niet onverdund of in grote hoeveelheden lozen in grondwater, in oppervlaktewater of in de riolering. 13 Instructies voor verwijdering Produkt: Aanbeveling: Mag niet tezamen met huisvuil gestort worden of in de riolering komen. Europese afvalcatalogus 18 01 06 chemicaliën die uit gevaarlijke stoffen bestaan of deze bevatten Niet gereinigde verpakkingen: Aanbeveling: Afvalverwijdering volgens overheidsbepalingen. (Vervolg op blz. 5)
Bladzijde: 5/6 (Vervolg op blz. 4) * 14 Informatie met betrekking tot het vervoer Vervoer over land ADR/RID en GGVS/GGVE (grensoverschrijdend/binnenland): ADR/GGVS/E klasse: 3 Brandbare vloeistoffen Kemler-getal: 33 UN-nummer: 1206 Verpakkingsgroep: II Omschrijving van het goed: 1206 HEPTANEN, Oplossing Vervoer per zeeschip IMDG/GGVSee: IMDG/GGVSee-klasse: 3 UN-nummer: 1206 Label 3 Verpakkingsgroep: II EMS-nummer: F-E,S-D Marine pollutant: Neen Juiste technische benaming: HEPTANES, solution Luchtvervoer ICAO-TI en IATA-DGR: ICAO/IATA-klasse: 3 UN/ID-nummer: 1206 Label 3 Verpakkingsgroep: II Juiste technische benaming: HEPTANES, solution Transport/verdere gegevens: - 15 Wettelijk verplichte informatie Kenmerking volgens EEG-richtlijnen: Het produkt is volgens de EG-richtlijnen/GefStoffV (de verordening inzake gevaarlijke stoffen) geclassificeerd en gekenmerkt. Kenletter en gevaaromschrijving van het produkt: Xi Irriterend F Licht ontvlambaar N Milieugevaarlijk Gevaaraanduidende componenten voor de etikettering: heptaan (EG No 205-563-8) R-zinnen: 11 Licht ontvlambaar. (Vervolg op blz. 6)
Bladzijde: 6/6 (Vervolg op blz. 5) 38 Irriterend voor de huid. 50/53 Zeer vergiftig voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effec-ten veroorzaken. 67 Dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken. S-zinnen: 9 Op een goed geventileerde plaats bewaren. 16 Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken. 33 Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit. 37 Draag geschikte handschoenen. 43 In geval van brand zand, kooldioxyde of een poederblusmiddel gebruiken. Nooit water gebruiken. 57 Neem passende maatregelen om verspreiding in het milieu te voorkomen. 16 Overige informatie De gegevens zijn gebaseerd op de huidige stand van onze kennis. Zij bieden echter geen garantie van producteigenschappen en vestigen geen contractuele rechtsbetrekking. Relevante R-zinnen 11 Licht ontvlambaar. 38 Irriterend voor de huid. 50/53 Zeer vergiftig voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effec-ten veroorzaken. 65 Schadelijk: kan longschade veroorzaken na verslikken. 67 Dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken. Blad met gegevens van de afgifte-sector: Afdeling Arbo en Milieu contact-persoon: Dr. Thiele Tel.: (+49) 6181 35-3012 email: ruediger.thiele@heraeus.com * Gegevens die ten opzichte van de voorgaande versie zijn veranderd