LITURGIE. voor de vespers in de stille week. 30 maart t/m 1 april 2015. Dorpskerk Jutphaas - Nieuwegein

LITURGIE voor de vespers in de stille week 30 maart t/m 1 april 2015 Dorpskerk Jutphaas - Nieuwegein

Maandag 30 maart Aanvang: 19.30 uur Voorganger Jan Kuiper, Ouderling Mart Hack, Lector Anne-Marie Keegstra Koor: Swanette van der Vegt, Ed Verburg, Francesco Giusti en Bert Boer, Orgel Erik Keegstra Gedurende de gehele vesper blijven we zitten. Het is stil in de kerk. Aansteken kaars Stilte Gebed van Toenadering V: O God, keer U om naar ons toe en doe ons weer leven met hart en ziel. A: Laat ons, o Heer, uw liefde zien en geef ons uw heil! O Heer. Hymne 8 Ik weet: de Heer zal vonnis wijzen; t verdrukte volk wordt opgericht. In recht hersteld zal het Hem prijzen en wonen voor zijn aangezicht. tekst Willem Johan van der Molen en Jan Wit melodie Straatsburg 1545/Lyon 1547/Genève 1551 De Tien Geboden 2

Profetenlezing Jesaja 53: 1-7 De lijdende dienaar van de HEER 1 Wie kan geloven wat wij hebben gehoord? Aan wie is de macht van de HEER geopenbaard? 2 Als een loot schoot hij op onder Gods ogen, als een wortel die uitloopt in dorre grond. Onopvallend was zijn uiterlijk, hij miste iedere schoonheid, zijn aanblik kon ons niet bekoren. 3 Hij werd veracht, door mensen gemeden, hij was een man die het lijden kende en met ziekte vertrouwd was, een man die zijn gelaat voor ons verborg, veracht, door ons verguisd en geminacht. 4 Maar hij was het die onze ziekten droeg, die ons lijden op zich nam. Wij echter zagen hem als een verstoteling, door God geslagen en vernederd. 5 Om onze zonden werd hij doorboord, om onze wandaden gebroken. Voor ons welzijn werd hij getuchtigd, zijn striemen brachten ons genezing. 6 Wij dwaalden rond als schapen, ieder zocht zijn eigen weg; maar de wandaden van ons allen liet de HEER op hem neerkomen. 7 Hij werd mishandeld, maar verzette zich niet en deed zijn mond niet open. Als een schaap dat naar de slacht wordt geleid, als een ooi die stil is bij haar scheerders deed hij zijn mond niet open. Koraal O Mensch, bewein dein Sünde gross Slotkoraal uit de Mattheus Passie van J.S. Bach O Mensch, bewein dein Sünde gross, darum Christus seins Vaters Schoss äussert und kam auf Erden; Von einer Jungfrau rein und zart für uns er hie geboren ward, er wollt der Mittler werden. Den Toten er das Leben gab und legt darbei all Krankheit ab, bis sich die Zeit herdrange, dass er für uns geopfert würd, trüg unsrer Sünden schwere Bürd wohl an dem Kreuze lange. O mens, beween uw grote zonden, waardoor Christus zijn Vaders schoot verliet en op aarde kwam. Uit een maagd, rein en teer werd Hij hier voor ons geboren. Hij wilde de Bemiddelaar worden. De doden gaf Hij het leven terug en genas alle ziekten, totdat de tijd gekomen was, dat Hij voor ons geofferd werd, droeg Hij de zware last van onze zonden langdurig aan het kruis. 3

Prelude O Mensch, bewein dein Sünde gross J.S. Bach BWV 622 Evangelielezing Mattheus 16: 13-22 Geheim van Jezus Toen Jezus in het gebied van Caesarea Filippi kwam, vroeg hij zijn leerlingen: 'Wie zeggen de mensen dat de Mensenzoon is?' Ze antwoordden: 'Sommigen zeggen Johannes de Doper, anderen Elia, weer anderen Jeremia of een van de andere profeten.' Toen vroeg hij hun: 'En wie ben ik volgens jullie?' 'U bent de messias, de Zoon van de levende God,' antwoordde Simon Petrus. Daarop zei Jezus tegen hem: 'Gelukkig ben je, Simon Barjona. want dit is je niet door mensen van vlees en bloed geopenbaard, maar door mijn Vader in de hemel. En ik zeg je: jij bent Petrus, de rots waarop ik mijn kerk zal bouwen, en de poorten van het dodenrijk zullen haar niet kunnen overweldigen. Ik zal je de sleutels van het koninkrijk van de hemel geven, en al wat je op aarde bindend verklaart zal ook in de hemel bindend zijn, en al wat je op aarde ontbindt zal ook in de hemel ontbonden zijn. Daarop verbood hij de leerlingen ook maar tegen iemand te zeggen dat hij de messias was. Vanaf die tijd begon Jezus zijn leerlingen duidelijk te maken dat hij naar Jeruzalem moest gaan en veel zou moeten lijden door toedoen van de oudsten, de hogepriesters en de schriftgeleerden, en dat hij gedood zou worden, maar op de derde dag uit de dood zou worden opgewekt. Petrus nam hem terzijde en begon hem fel terecht te wijzen: 'God verhoede het, Heer! Dat zal u zeker niet gebeuren!' Hymne Gebed om licht U komt tot mij, lieve God 2 U daalt het duister in, U deelt mijn angst en pijn, zo dodelijk bedroefd als maar een mens kan zijn, 3 een man van smarten die ter aarde valt en schreit, een lotgenoot, een vriend, o Heer die bij mij zijt, 4 ik bid U, laat het licht dat doorbrak in uw smart, de zon die Pasen heet, ook dagen in mijn hart. 4

Reflectie Stilte Koraal Wenn wir in höchsten Nöten sein Wenn wir in höchsten Nöten sein und wissen nicht, wo aus und ein, und finden weder Hülf' noch Rat, ob wir gleich sorgen früh und spät, so ist dies unser Trost allein, dass wir zusammen insgemein dich anrufen, du treuer Gott, um Rettung aus der Angst und Not. Wanneer onze nood het grootst is, we geen uitweg weten, en geen hulp noch advies kunnen vinden, terwijl wij dit de hele dag zoeken, dan is dit onze enige troost dat wij allen gezamenlijk tot u bidden, trouwe God om redding uit onze angst en nood. Prelude Wenn wir in höchsten Nöten sein J.S. Bach BWV 641 Deze prelude heeft volgens Albert Schweitzer een intieme charme. De uitkomende stem stroomt als Goddelijk lied van troost en lijkt in prachtige finale cadans tot stilte te komen in de andere stemmen. De uitkomende stem wordt gespeeld op het orgel met het register Vox Humana (Renaissance register als imitatie van de menselijke stem) Avondgebed Stil gebed Onze Vader Onze Vader die in de hemel zijt, Uw naam worde geheiligd, Uw koninkrijk kome. Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood. En vergeef ons onze schulden zoals ook wij onze schuldenaars vergeven. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen. 5

Avondlied O liefde die verborgen zijt 2 Hoe achtloos in ons midden wordt het kostbaar mensenbloed gestort en in het onbarmhartig licht het kruis des Heren opgericht. 3 De minsten van de mensen zijn daar uitgestrekt in angst en pijn. Tot aan het eind der wereld lijdt Christus in hun verlatenheid. 4 O liefde uit de eeuwigheid die met ons mens geworden zijt, wij bidden, laat ons niet alleen in al het duister om ons heen, Zegening V: De Heer schenke ons zijn zegen, Hij beware ons voor onheil en geleide ons tot eeuwig leven. A: Amen. V: Loven wij de Heer. A: Wij danken God! We verlaten in stilte de kerk. 6

Dinsdag 31 maart Aanvang: 19.30 uur Voorganger André van Tessel, Ouderling Jan Kraaimaat Solist Joëlle Kole, Pianist Maarten Immink, Gitarist Remko Boesveld, Organist Erik Keegstra Gedurende de gehele vesper blijven we zitten. Het is stil in de kerk. Aansteken kaars Stilte Hymne Taizé (4x) Gebed van Toenadering V: O God, keer U om naar ons toe en doe ons weer leven met hart en ziel. A: Laat ons, o Heer, uw liefde zien en geef ons uw heil! O Heer. 7

Hymne Taizé (4x) Profetenlezing Jesaja 9: 1-6 Licht in de duisternis uit de bijbel in gewone taal Het volk dat nu in het donker leeft, zal een stralend licht zien. Een helder licht zal schijnen in het land waar het nu nog donker is. Heer, door u is het volk weer groot. U geeft de mensen weer vreugde. Zo blij zijn de mensen ook als ze de oogst van het land hebben gehaald. Zo blij zijn de mensen ook als ze het bezit van de vijand hebben verdeeld. Uw volk werd onderdrukt. De mensen werden met de zweep geslagen, de stok kwam op hun schouders neer. Maar u hebt de zweep en de stok gebroken, u hebt uw volk opnieuw bevrijd. De laarzen van de soldaten en hun jassen vol met bloed, die worden in het vuur gegooid, ja, alles wordt verbrand. Er is een kind geboren, we hebben weer een koning. Hij zal over ons regeren. En zo zullen de mensen hem noemen: Wijze Bestuurder, Sterke God, Vader voor Altijd, Koning van de Vrede. Zijn macht zal steeds groter worden, en er zal altijd vrede zijn. Hij zal op de troon van David zitten en hij zal koning zijn. Een koning zoals David was, rechtvaardig en eerlijk. Zo n koning zal hij zijn, voor altijd en eeuwig. De machtige Heer zal daarvoor zorgen, het zal zeker gebeuren. 8

Psalmen voor Nu 130 Uit de diepten 1. Uit de diepten roep ik u HEER, mijn God Ik heb u nodig, Here luister nu ik schor gebeden fluister, luister toch, Heer, luister, toch. 2. Als u niets dan zonden zag, Heer, mijn God, wie bleef in leven? Maar u wilt nu juist vergeven. Dus verdient u diep ontzag, ons diep ontzag. 3. Ik: blijf wachten tot U komt, HEER, mijn God. Ik blijf nog sterker op u wachten dan een mens in lange nachten wacht op licht, het morgenlicht. 4. Israël, hoop op de HEER. Hoop op God, want hij heeft zich aan jou verbonden. Hij verlost je van je zonden. Hij maakt vrij. Hij maakt jou vrij! Evangelielezing Mattteüs 26: 39-46 Getsemane uit de bijbel in gewone taal Jezus liep nog een klein stukje verder. Hij knielde op de grond en begon te bidden: Mijn Vader, als het kan, zeg dan dat ik niet hoef te lijden. Maar doe alleen wat u wilt, niet wat ik wil. Jezus ging terug naar de drie leerlingen. Ze lagen te slapen. Hij zei tegen Petrus: Kunnen jullie niet eens een uur wakker blijven voor mij? Blijf toch wakker! Bid God om kracht, zodat je geen verkeerde keuze maakt. Want jullie willen wel het goede kiezen, maar jullie zijn zwak. Jezus ging voor de tweede keer bidden. Hij zei: Mijn Vader, als het niet anders kan, dan zal ik het lijden dragen. Wat u wilt, moet gebeuren. Toen hij terugkwam, lagen de leerlingen alweer te slapen. Ze konden hun ogen niet openhouden. Jezus liet hen daar liggen. Hij ging nog een keer bidden. En voor de derde keer zei hij dezelfde woorden. Toen hij terugkwam bij de leerlingen, zei hij: Liggen jullie nu nog steeds rustig te slapen? Het moment is bijna gekomen dat de Mensenzoon uitgeleverd wordt aan slechte mensen. Jezus zei: Kom, we moeten gaan. De man die mij gaat uitleveren, is dichtbij. 9

Hymne Taizé (4x) Reflectie Stilte moment voor je eigen gedachten Gitaar muziek Psalmen voor Nu 57 Hoe sterk u bent 1. Heb medelijden, God: ik kom bij u; onder uw vleugels kom ik, als een kuiken, bescherming zoeken, met mijn ogen dicht totdat het veilig is. 2. Ik reken steeds op God. Omdat hij helpt. Vanuit de hemel zal hij antwoord geven en wie mij haten worden weggevaagd omdat hij van mij houdt. 3. Ik word omsingeld door mijn vijanden die uit zijn op mijn bloed. Zij zijn gewapend met scherpe tanden. Met een scherpe tong. En daarom ben ik bang. Laat heel de aarde en de hemel, Heer, voelen hoe sterk u bent. 4. Ik was er toch nog bijna in getrapt: zij maakten plannen om mij kwijt te raken; de kuil, die zij voor mij hadden gemaakt die werd hun eigen graf. 5. Nu weet ik dat ik veilig ben, mijn God. Ik maak muziek op alle instrumenten die ik kan vinden en ik zing mijn lied de hele lange dag. 6. In dit lied wil ik u bedanken, Heer, en alle mensen wil ik laten horen hoe groot uw liefde is. Hoe trouwen groot uw liefde is, mijn Heer. Laat heel de aarde en de hemel, Heer, voelen hoe sterk u bent. 10

Avondgebed Stil gebed Onze Vader Onze Vader die in de hemel zijt, Uw naam worde geheiligd, Uw koninkrijk kome. Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood. En vergeef ons onze schulden zoals ook wij onze schuldenaars vergeven. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen. Avondlied Taizé (3x) (vertaling: in uw handen Vader beveel ik mijn Geest) Zegening V: De Heer schenkt ons zijn zegen, Hij bewaart ons voor onheil en leidt ons tot eeuwig leven. A: Amen. V: Wij loven de Heer. A: Wij danken u, God! We verlaten in stilte de kerk. 11

Woensdag 1 april Aanvang: 19.30 uur Voorganger Eep Talstra, Ouderling Leo Klatter, Lector Johan van Bruggen, Koor: Swanette van der Vegt, Ed Verburg, Francesco Giusti en Bert Boer, Orgel: Auke van der Merk en Erik Keegstra Gedurende de gehele vesper blijven we zitten. Het is stil in de kerk. Aansteken kaars Stilte Gebed van Toenadering Hymne Lied 158a V: O God, keer U om naar ons toe en doe ons weer leven met hart en ziel. A: Laat ons, o Heer, uw liefde zien en geef ons uw heil! O Heer. 3 Gij zijt de stem der profetie sprekend van mededogen, want eens zal ieders oog Hem zien: de opgang uit de hoge. Gezegend zij de dageraad het licht dat weldra schijnen gaat voor wie in duister kwijnen. Hij zal de schaduw van de dood beschamen met zijn morgenrood. Op aarde daalt de vrede! tekst Willem Barnard Lucas 1,68-79 melodie Straatsburg 1525 12

Profetenlezing Jeremia 11:18-20 De HEER onthulde mij een plan waar ik geen weet van had; hij liet mij zien wat de mannen uit Anatot in de zin hadden. Daarvóór was ik zo argeloos als een lam dat naar de slachtbank wordt geleid. Ik wist niet dat ze tegen mij dit plan hadden gesmeed: Laten wij die boom met al zijn vruchten vellen, hem uit het land der levenden wegkappen, dan wordt zijn naam nooit meer genoemd. Maar, HEER van de hemelse machten, rechtvaardige rechter, u die hart en nieren doorgrondt, laat mij zien dat u zich op hen wreekt. U leg ik mijn zaak voor. Jeremia 15: 15-18 O HEER, u kent mij. Denk aan mij, bekommer u om mij, wreek mij op mijn achtervolgers. Heb met hen niet zo veel geduld dat het mij het leven kost. Weet dat ik omwille van u belasterd word. Telkens als ik uw woorden hoorde, nam ik ze als voedsel tot mij. Uw woorden gaven mij een diepe vreugde, want ik behoor u toe, o HEER, God van de hemelse machten. Nooit was ik in vrolijk gezelschap, nooit heb ik plezier gemaakt. Eenzaam was ik, door uw toedoen, u had mij immers volgegoten met uw woede. Waarom blijft mijn lijden duren, is mijn wond niet te genezen, waarom wil hij maar niet helen? U hebt mij teleurgesteld, als een beek die drooggevallen is. Koraal O Lamm Gottes, unschuldig Openingskoraal uit de Mattheus Passie van J.S. Bach O Lamm Gottes, unschuldig am Stamm des Kreuzes geschlachtet, allzeit erfund'n geduldig, wiewohl du warest verachtet. All Sünd hast du getragen, sonst müssten wir verzagen. Erbarm dich unser, o Jesu, o Jesu! O Lam van God, onschuldig aan het hout van het kruis geslacht, immer geduldig bevonden, hoewel U werd veracht. Alle zonden heeft U gedragen, anders moesten wij wanhopen. Heb medelijden met ons, o Jezus, o Jezus. 13

Prelude O Lamm Gottes, unschuldig J.S. Bach BWV 618 Evangelielezing Johannes 1: 19-30 Zie, het lam Gods dat de zonden van de wereld wegneemt. Dit is het getuigenis van Johannes. De Joden hadden vanuit Jeruzalem priesters en Levieten naar hem toe gestuurd om hem te vragen: Wie bent u? Hij gaf zonder aarzelen antwoord en verklaarde ronduit: Ik ben niet de messias. Toen vroegen ze hem: Wie dan? Bent u Elia? Hij zei: Die ben ik ook niet. Bent u de profeet? Nee, antwoordde hij. Maar wie bent u dan? vroegen ze hem. Wij moeten antwoord kunnen geven aan degenen die ons gestuurd hebben wie zegt u zelf dat u bent? Hij zei: Ik ben de stem die roept in de woestijn: Maak recht de weg van de Heer, zoals de profeet Jesaja gezegd heeft. De afgevaardigden die uit de kring van de farizeeën kwamen, vroegen verder: Waarom doopt u dan, als u niet de messias bent, en ook niet Elia of de profeet? Ik doop met water, antwoordde Johannes. Maar in uw midden is iemand die u niet kent, hij die na mij komt ik ben het niet eens waard om de riemen van zijn sandalen los te maken. Dit gebeurde in Betanië, aan de overkant van de Jordaan, waar Johannes doopte. De volgende dag zag hij Jezus naar zich toe komen, en hij zei: Daar is het lam van God, dat de zonde van de wereld wegneemt. Hij is het over wie ik zei: Na mij komt iemand die meer is dan ik, want hij was er vóór mij. Hymne Allen 1 Noem de overtreding mij, die Gij begaan hebt, het kwaad, gekruiste Heer, dat Gij gedaan hebt, waaraan uw volk U schuldig heeft bevonden, noem mij uw zonden. 2 Gij wordt gegeseld en gekroond met doornen, geminacht als de minste der verloor'nen, en als een booswicht, die zijn straf moet dragen, aan 't kruis geslagen. 3 Zeg mij, waarom men U aldus gehoond heeft, U dus, mijn vorst, gescepterd en gekroond heeft! Om voor mijn schuld verzoening te verwerven, moest Gij dus sterven? 4 Hoe vreemd, dat voor de schapen zijner weide de herder zelf ter slachtbank zich liet leiden, de heer zich voor de schulden zijner knechten aan 't kruis liet hechten. 14

Reflectie Stilte Agnus Dei Christe, du Lamm Gottes Christe, du Lamm Gottes der du trägst die Sünd' der Welt, erbarm dich unser! Christe, du Lamm Gottes der du trägst die Sünd' der Welt, erbarm dich unser! Christe, du Lamm Gottes der du trägst die Sünd' der Welt, gib uns dein'n Frieden! Christus, Lam van God u draagt de zonden van de wereld, erbarm u over ons! Christus, Lam van God u draagt de zonden van de wereld, erbarm u over ons! Christus, Lam van God u draagt de zonden van de wereld, geef ons uw vrede! Prelude Christe, du Lamm Gottes J.S. Bach BWV 619 Avondgebed Stil gebed Onze Vader Onze Vader die in de hemel zijt, Uw naam worde geheiligd, Uw koninkrijk kome. Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood. En vergeef ons onze schulden zoals ook wij onze schuldenaars vergeven. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen. 15

Avondlied Lied 524 (melodie psalm 116) 2 Gij wilt niet als een onbeschreven blad veraf staan van ons volgekladderd leven; ons leven wordt U op het lijf geschreven, Gij stapt in onze dood als waterbad. 3 Dit is uw glorieuze ondergang; de niet te peilen afgrond van uw liefde houdt alle dreiging van de waterdiepte, het monster van de oervloed in bedwang. 5 Lief Lam van God, zo smetteloos, zo rein, in ons gedompeld, één van ons geworden, Gij roept de hele schepping tot de orde van zaligheid. De zee zal niet meer zijn. Zegening V: De Heer schenke ons zijn zegen, Hij beware ons voor onheil en geleide ons tot eeuwig leven. A: Amen. V: Loven wij de Heer. A: Wij danken God! We verlaten in stilte de kerk. Afbeelding voorkant: het schilderij De Schreeuw (1895) van de Edvard Munch Het liturgieboekje graag maandag- en dinsdagavond achterlaten in de kerk voor de vespers die nog komen. Op de website van de PGNN staat het boekje voor u klaar om te downloaden als u het wilt bewaren. 16